01/12/1997

DHMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Hava Enformasyon Müdürlüğü
06330 Etiler - ANKARA
AIC
TÜRKİYE
B SERİSİ
NR : 05/97
01 ARALIK 1997
AIS
PHONE : 90 (312) 2126120/2285
FAX : 90 (312) 2220976
TELEX 44083 DHMI-TR AFTN LTAAYEYX Comm NOTOF ANKARA
ECAC ÜYESİ ÜLKELERİN HAVA SAHALARINDA BASIC RNAV (B-RNAV) UYGULAMASI
1. GİRİŞ:
1.1
1990 yılında ECAC Ulaştırma Bakanlarınca, Avrupa’da Hava Trafik Kontrol konusunda bir stareji kabul
edilmiştir. Bu strateji, RNAV cihazlarının Ocak 1998’den itibaren kokpitlerde zorunlu olarak taşınması
yönünde ihtiyaçları da kapsamaktadır.
1.2
Söz konusu ECAC stratejisi, ICAO Future European ATM System (FEATS) Geleceğin Avrupa ATM
Sistemi – ile uyumlu olup, bu sistem Rnav usülünü ICAO Avrupa Bölgesi için geleceğin seyrüsefer sistemi
olarak belirlemektedir.
1.3
RNAV usullerine geçiş, ülkelere; nokta kaynaklı seyrüsefer yardımcılarına bağlı kalmaksızın havayolları
planlama ve dizayn etme imkanı tanıyacaktır. Bu imkan, hava sahası dizaynı için daha fazla esneklik
yanında yakıt tasarrufu, direkt rotalar vb. Potansiyel kullanıcı avantajlarıda sağlayacaktır. Dikkate alınması
gerekir ki, halihazırda B-RNAV için pozisyon bilgisi sağlayacak öncelikli kaynak VOR/DME dir. GPS
kullanımıda dahil olmak üzere diğer altenatifler Joint Aviation Authorities(JAA) tarafından kabul edilmiş
ve kullanımlarına ilişkin şartlar JAA Temporary Guidance Leaflet No-2 Rev-1’de yayınlanmıştır.
2.
AMAÇ:
2.1
Bu sirkülerin amacı,29 Ocak 1998 den itibaren ECAC havasahasında Basic RNAV (B-RNAV) cihazlarının
zorunlu olarak taşınmasıyla ilgili olarak, bir AIP değişikliğine geçiş konusunda bildirimde bulunmaktadır.
2.2
Bu sirküler aynı zamanda işleticilere, ECAC üyesi ülkelerin B-RNAV şeklinde dizayn edilmiş
havasahalarında uçuş düzenlemek için onay alma gereksinimleri konusunda bilgi sağlamaktadır.
3.
AIP DEĞİŞİKLİĞİ
3.1
GEN 1.5 Uçak Aletleri, Cihazları ve Uçuş Dokümanları bölümünde, aşağıda yer alan değişiklik
yapılacaktır;
Ankara ve İstanbul FIR’ları içerisinde ATS yolları üzerinde uçuş düzenleyen, devlet hava araçları dışındaki
uçaklar; ICAO Doc 7030 Regional Supplementary Procedures (ENR,RAC Section 14) de yer alan şartlara
uygun ve minimum olarak RNP 5 kriterlerini karşılayan RNAV cihazları techiz edilmiş olacaktır.
Uygunluğu kabul edilebilen cihazlar, JAA Technical Guidance Leaflet No-2 Rev-1 de yer almaktadır.
*Bir ATS yolu ,ICAO Annex-11’de şöyle tanımlanmaktadır; “Hava Trafik Hizmetlerinin şartları gereği,
Hava Trafik Akışını kanalize etmek amacıyla düzenlenmiş belirli bir yol” Not: ATS yol terimi, havayolu,
tavsiyeli yol, kontrollü veya kontrolsüz yol, geliş veya kalkış yolu v.b değişik anlamlarda kullanılmaktadır.
3.2
Bu AIP değişikliği, VOR ve DME cihazlarının taşınması gereğini ortadan kaldırmaz.
3.3
Bu değişiklik 29 Ocak 1998’den itibaren yürürlüğe girecektir.
4.
B-RNAV UYGULAMASI
4.1
29 Ocak 1998 tarihinden geçerli olmak üzere, RNP 5 operasyonları için onaylanmış B-RNAV cihazlarının
taşınması; ilan edilmiş TMA’lere giriş/çıkış için tanımlanmış Feeder yollar (SID ler ve STAR lar) da dahil
olmak üzere ECAc bölgesinde tüm ATS Havayolu şebekesinde zorunlu olacaktır.
Bununla birlikte Milli Otorite, alt havasahasında RNAV cihazı bulunmayan, fakat RNP 5 seyrüsefer
doğruluğunu sağlayan uçaklar tarafından kullanılmak üzere domestik havayolları (örn.VOR/DME ile
belirlenmiş) ihdas edebilir.
4.2
VOR/DME ile belirlenmiş RNP 5 havayolları üzerinde uçuş düzenleme kapasitesine sahip olmak, o uçağın
ECAC bölgesi B-RNAV yolları üzerinde operasyonu içinde uygun cihazlarla techiz edildiği anlamına
gelmez.
4.3
B-RNAV cihazına ait fonksiyonel şartlar, Eurocontrol RNAV Standart Doc.003-93, Area Navigation
Equipment Operational Requirements (RNAV) Dokümanında tanımlanmıştır.
5.
SERTİFİKASYON VE ONAY İÇİN GEREKLİLİKLER
5.1
B-RNAV onayı alabilmek için, kokpit seyrüsefer cihazının en-route yanlamasına seyrüsefer doğruluğu ve
rota boyunca pozisyon sabitleme doğruluğğu, uçuş süresinin yüzde 95 lik bölümü için (RNP 5)+/- 5NM
veya daha az olacaktır.
5.2
Joint Aviation Authorites (JAA) ve / veya işleticinin ülkesinin tescil otoritesi, işleticilerin Avrupa Bölgesi
B-RNAV hava sahasında uçuş onayı alabilmek için gerekli şartları belirleyeceklerdir. Onay işlemlerinin bir
ülkenin tescil otoritesince veya işleticinin ülkesinde yapılamadığı istisnai durumlarda, ECAC üyesi ülkeler
işletici veya işleticilerden, ECAC üyesi bir ülkeden sertifika almasını talep edebilirler.
5.3
B-RNAV operasyonları için sertifikasyon ve uçuş düzenleme oanyına ilişkin ilave bilgiler Joint Aviation
Authorities tarafından yayınlanmış Temporary Guidance Leaflet No.2 issue one (AMJ 20X-2 olarak da
bilinir) de ve SHT-0014 sayılı ve 1 Temmuz 1997 tarihli Havacılık Talimatında yer almaktadır.
6.
SEYRÜSEFER ALT YAPISININ SAĞLANMASI
6.1
Kullanıcıların gerekli seyrüsefer doğruluğuna ulaşabilecekleri seyrüsefer alt yapısınınn sağlanması
ülkelerin sorumluluğunda kalmaya devam edecektir.
6.2
En az 2005 yılına kadar, ECAC üyesi ülkeler, işleticilerin gerekli sistem kullanım doğruluğuna
ulaşabilecekleri VOR/DME altyapısını sağlamaya devam edeceklerdir.ECAC bölgesinde DME nin
pozisyon bilgisi için temel kaynak olması beklenirken, VOR un 2005 yılından sonrasında muhafazasının
garanti edilemeyeceği işleticiler tarafından dikkate alınmalıdır. (ICAO Implementation Strategy of the
Future Air Traffic Management System in the European Region (FEATS), Part 2, parag. 2.2.2 de
belirtildiği gibi.)
7.
İŞLETİCİLERİN SORUMLULUĞU
7.1
Bir RNAV sistemiyle ulaşılabilecek seyrüsefer sistem kullanım doğruluğu normal olarak hem yerdeki
seyrüsefer yardımcıları altyapısına, hem de kokpit cihazlarına bağlıdır. B-RNAV Havasahası olarak
belirlenmiş bir havasahasında uçuş planlandığında, gerekli sistem kullanım doğruluğuna kesin olarak
ulaşılması sorumluluğu işleticiye aittir. Not: GPS pozisyonunun RNAV sistemine tek giriş olarak
kullanıldığı durumlarda, planlanan uçuş süresi için gerekli GPS kavarajının bulunduğunun doğrulanması
yükümlülüğü işleticilere aittir.
8.
İLAVE BİLGİLER
8.1
RNAV’ a yönelik genel politika, planlama ve uygulama konularında daha detaylı bilgiler ECAC üyesi
ülkelerin Sivil Havacılık Otoriteleri veya EUROCONTROL Genel Müdürlüğünden temin edilebilir.
8.2
RNAV Sertifikasyon ve Operasyonel onay işlemlerine yönelik daha detaylı bilgi ULAŞTIRMA
BAKANLIĞI SİVİL HAVACILIK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ – Bosna Hersek Cad. No:5 06510 EmekAnkara adresinden JAA veya FAA’ den temin edilebilir.
9.
İLERİYE DÖNÜK GELİŞMELER
9.1
ECAC üyesi ülkelerin, RNP 1 şartlarına haiz RNAV cihazlarının zorunlu olarak taşınmasına yönelik kararı
1998 yılı içinde verecekleri tahmin edilmektedir. RNP 1 uygulamasının 2005 yılından önce gerçekleşmesi
beklenmemektedir.
9.2
1998’den itibaren RNAV uygulamalarında elde edilecek faydalar, artarak Terminal Havasahalarını da
kapsayacaktır. Bu tür operasyonların doğruluğu ve fonksiyonel şartları EUROCONTROL DOC 003-93’ te
tanımlanmıştır. Bu operasyonlar, B-RNAV ile elde edilenden daha yüksek bir performans gerektirecek,
fakat 2005 yılından önce zorunlu olmayacaktır.
10.
DOKÜMAN KONTROLÜ
10.1
Bu sirküler daha önce bu konuda yayınlanmış AIC’leri destekleyici mahiyettedir.