Gözlemlerin Mantıksal Tanımlayıcı Adları ve Kodları

®
LOINC Çeviri Kılavuzu
Sürüm: Ekim 2009
Gözlemlerin Mantıksal Tanımlayıcı Adları ve Kodları
(Logical Observation Identifiers Names and Codes-LOINC®)
Çeviri Kılavuzu
1 Önsöz
Başlangıcından itibaren, LOINC tüm dünyada serbestçe erişilebilen herkese açık bir standart
olmuştur. Gönüllüler, özellikle diğer dillere çevrilmesine katkı sağlayanlar, LOINC’in
başarısında çeşitli yönlerde anahtar olmuşlardır. LOINC’de çeviriler aynı dilin farklı
lehçelerinin depolanmasını barındıran “dilsel türevler” olarak ele alınır. LOINC çeviri
istekleri gün geçtikçe artmaktadır. Regenstrief Enstitüsü, LOINC terimleri ve diğer LOINC
dokümanlarının (örn, Kullanıcı Kılavuzu) çevrilmesi için yeni başvurulara ve devam eden
çevirilere hoşgörüyle yaklaşmaktadır.
Bu doküman, çeviri yapılması ve çevirinin temel LOINC düzenine entegrasyonu çalışma
prosedürünüzü ve Regenstrief Enstitüsü ile nasıl çalışacağınızı açıklamaktadır.
2 Başlarken
LOINC materyallerinden herhangi birisini çevirmeye başlamadan önce, lütfen LOINC lisans
sözleşmesini ve telif hakkını http://loinc.org/terms-of-use sayfasından okuyunuz.
Ek olarak, [email protected] adresine başvurarak isteğinizi bize bildiriniz ve bu şekilde
sizinle iletişime geçebilelim.
Çevireceğiniz kaynak dosyaları indirebilmeniz için LOINC Web Sitesinde hesabınız
olmalıdır. Oturum açmadıysanız https://loinc.org/join_form sayfasında hesap
oluşturabilirsiniz.
3 Süreç ve Prosedür
3.1. Çeviri Süreci
Her yeni LOINC sürümünde, Regenstrief Enstitüsü Özel bir dosya oluşturur. Bu dosya dil
çevirileri için kaynak olarak görev yapar. Bu dosya; LOINC terimlerinin oluşturulduğu
benzersiz atomik parçaların listesidir. Atomik parçaları bir kez çevirdikten sonra, biz tam
LOINC adının çevirisini üreteceğiz. Bu yaklaşım tüm çeviri yükünü azaltmaktadır. Çünkü
aynı parça (örn, “Glukoz”) farklı LOINC terimlerinin adlarında görülebilir.
Böylece çeviriyi sadece atomik parçalarda yaparak, tekrar tekrar çeviri yükünden
kurtulunuyor.
Örneğin, LOINC’in 2.26’ıncı sürümünde, çeviri dosyasında yaklaşık 11 000 benzersiz
parça vardı. Bu parçaların yer aldığı tam LOINC adlarında ise 35 000’den fazla laboratuvar
LOINC terimi bulunmaktaydı.
3.2. Çeviri Dosyasının İndirilmesi
Regenstrief, çeviri kaynak dosyasını Microsoft Access veri tabanı olarak sağlar. Bir kez
1
Çoğaltma Hakkı © the Regenstrief Institute, Inc. aittir.
LOINC® Regenstrief Institute, Inc.’nin ABD’de kayıtlı ticari markasıdır
®
LOINC Çeviri Kılavuzu
Sürüm: Ekim 2009
Regenstrief’ten “çevirmen” yetkisi alındıktan ve onaylandıktan sonra, dosyalar
https://loinc.org/international/translations/source-files adresinden indirilebilir.
Çevrilecek belgeler erişilen sayfada incelenebilir. Websitesinin bu kısmında, LOINC,
RELMA El Kitabı, ve LOINC sunumları başlıklarında bölümler vardır. Her bölüm
sürümlerine göre ayrılmış dosyalar içerir.
Kaynak dosyaları bilgisayarınıza kopyalarken, önerimiz dosya adının sonuna (dosya tipi
uzantısından önceki kısma) çeviri dilini ve organizasyonunuzun adını yazmanız.
Örneğin, dosya adı aşağıdaki gibi olabilir:
20090410_v226_LabLOINCparts_TranslationFile_Spanish_RegenstriefInstitute.mdb
3.3. LOINC Part Terimlerinin Çevrilmesi
Regenstrief tarafından üretilmiş olan çeviri dosyaları LOINC parçalarından oluşan
verileri ve sizin çevirilerinizi yazacağınız ve çevirilerinizin saklanacağı yerleri içerir.
LOINC parçası için iki “başlık” vermekteyiz. Bu başlıklar kavramın nasıl
saptanacağına yardımcı olurlar. “Resmi Adı” (“Formal Name”) LOINC teriminin
adlandırılmasında kullanılan ifadedir. “Görüntülenen Ad” (“Display Name”) ise daha
kullanıcı-dostu olan yaygın adlandırmadır ve hiyerarşik olarak kullandığımız şeklidir.
“Formal Name” sizin çevireceğiniz parçadır. Ancak “Görüntülenen Ad” (“Display
Name”) kavramı tanımlamak açısından ek bilgiyi sağlar.
Çeviri dosyasındaki alanların tam dizisi ve tanımları şunlardır:
PART_NUM (PARÇA NUMARASI)
Bu alan kavrama verilmiş LOINC parça numarasını gösterir. Bu numara
çeviri dosyalarının otomatik olarak işlenmesini sağlar.
PART_TYPE_NAME (PARÇA TÜRÜ ADI)
Bu alan, LOINC adı içerisindeki parçanın türünü sınıflandırır (örn, Sistem,
Bileşen, Son ek, vb.). Sınıflandırma LOINC eksenlerine göre daha yumuşak
ayrılmıştır, böylece çeviri gerektiren kavramların sayısı azaltılmış olmaktadır.
FORMAL_NAME (RESMİ ADI)
Parça adı “Formal” LOINC adında gözlenen addır. Sizin çevireceğiniz kavram
budur.
DISPLAY_NAME (GÖRÜNTÜLENEN AD)
Daha kullanıcı-dostu ve yaygın adı olan kısmıdır. Bu ad hiyerarşi ağacında
kullanılır ve LOINC teriminin Uzun Ortak Adı (Long Common Name)’dır. Bu
ad referans olarak verilmektedir.
YOUR_TRANSLATION (ÇEVİRİNİZ)
2
Çoğaltma Hakkı © the Regenstrief Institute, Inc. aittir.
LOINC® Regenstrief Institute, Inc.’nin ABD’de kayıtlı ticari markasıdır
®
LOINC Çeviri Kılavuzu
Sürüm: Ekim 2009
Bu alan çevirinizi girebilmeniz için özellikle boş bırakılmıştır.
YOUR_SYNONYMS (EŞANLAMLILARINIZ)
Bu alan istediğinizde eşanlamlıları veya ilişkili terimleri girebilmeniz amacıyla boş
bırakılmıştır. Bu alan tercihe bağlıdır.
Birden fazla eşanlamlı eklemek isterseniz “;” ile örnekte gösterildiği şekilde ayırmanız
gereklidir. Arada hiç boşluk bırakılmamalıdır.
Aşağıda çeviri dosyasındaki alanlar dizisi sıralanmakta ve altındaki sırada bir örnek
verilmektedir:
3.4 Tüm LOINC Parça Terimlerinin Çevirisini Bitirdikten Sonra
Dosyadaki terimlerin çevirilerini tamamladıktan sonra, Microsoft Access veritabanını
iliştirerek [email protected] adresine elektronik olarak gönderiniz.
3.5. LOINC terim Adlarının Tam Çevirilerinin Oluşturulması
Çevirmiş olduğunuzu parçaların dosyalarını aldıktan sonra, Regenstrief çevirmiş
olduğunuz Parçaları tam LOINC Adlarının oluşturulmasında kullanacaktır. Bu süreci
sonlandırdıktan sonra Regenstrief tam olarak oluşturulmuş adların taslağını, gözden
geçirmeniz ve önerileriniz için size gönderecektir. Gözden geçirdikten sonra,
önerilerinizle birlikte bize, [email protected] adresine geri göndereceksiniz.
Çevirinin son şeklini alması için birkaç döngü gerekebilir. Regenstrief tarafından
onaylandıktan sonra, çeviri sonraki LOINC sürümüne eklenecektir.
3.6. Diğer Dokümanların Çevrilmesi
İlgilenirseniz, LOINC Kullanıcı El Kitabı, RELMA Kullanıcı Kılavuzunu ve
LOINC/RELMA Eğitim Elkitabını da çevirebilirsiniz.
3.7. Önceki Çevirilerin Güncellenmesi
Regenstrif halen bu sürecin ayrıntıları üzerinde çalışmaktadır. Ancak önceki çevirinizi
güncellemek isterseniz, Regenstrief bu konuda size yardımcı olacak ve kendi normal
çeviri formatını koruyarak sadece yaptığınız yeni değişiklikler veya eklemelerinizin
LOINC parçalarını içeren bir dosya oluşturacaktır. Bu şekilde aynı işi tekrar yapmak
zorunda kalmanızın önüne geçilmiş olur.
3
Çoğaltma Hakkı © the Regenstrief Institute, Inc. aittir.
LOINC® Regenstrief Institute, Inc.’nin ABD’de kayıtlı ticari markasıdır
®
LOINC Çeviri Kılavuzu
Sürüm: Ekim 2009
4 Sorunların Çözümlenmesi
Bu süreçte herhangi bir sorununuz ya da çekinceniz olursa, lütfen [email protected]
adresine ileti göndererek Regenstrief ile iletişime geçmekten çekinmeyin.
4
Çoğaltma Hakkı © the Regenstrief Institute, Inc. aittir.
LOINC® Regenstrief Institute, Inc.’nin ABD’de kayıtlı ticari markasıdır