docGelecek Neslin Eğitimi
download 
Şikayet Transkript
Gelecek Neslin Eğitimi
GelecekNeslinE$itimi:
insanHaklarrEgitimininMiifredatProgramryla
BUtonlettirilmesi
*,.
NEWlaCilCS
in HumanRights
ItkenceMagdurlanMe*ezi
lffan Haklannda
YeniTaktiklerPrcjesi
Minneapolis,
MN 55410ABD
faKik Kitapqklafl DizieiEdit6di
Cevhi
G0layKut
@2003lsrenceMaddurlafiMerkezi(c\.r)
Telithakkrbilsisibiitln barmlarday{ aldrgrsnGe buyayrn,barhveelekrcnikbi(imlerde
sedertle
dagtrlabilir.
rogaltrIp,
TaktikKitap{rklan
DizisiniDen€kleyenler
BuTaktikKitapgklandizi3irukirilerinve kurulurlann
destekleiyle
hazr andrvebasrldr:
aBDBant I
Enrtitls!OheUnit€dstatetInstitute
of Peace)
Ulusal
Yardrm5evenler
FonuOheNational
Philanthropi<
(oscE),aBDDrtirleriEakanhgr,
Irurt),awupaGuvenlikve
|tbnligiTegkilatr
sigid Rausing
Fonu(etki
adryla,Rubenand
ElkabethPausing
Fon!),lohno. andcatherineT.
MacArthurVakf,
ilekimliklerinin
gizlikalmaanristeyenbirvakf jlebirdertek(i.
sunlaraekolarak,KralBaudouin
vakn, Romanya'da
dozenlenen
b6lgeselegitim
atdlyesiileat6lye
katrImcrlannh
taktikkitap!.klarhaz amaenrdeneklemek
amaoyla,
Romanya'daki
onagrmrz
lcAR'.
bulundu.
retitli bagrrlarda
q6niJleipaylajm'yoro
InsanHakl.nnd.YeniTaktikler
Projer,bukirapq'kra
ifadeedilen
abiln.InBnHaklannda
Yeni
poliiikalan
TaktiklerPoj€si,
kl€riveya
(rka.tmamaktadr.
beltlibaz'lakl
6n€
rgrnoeKI!ef
Yazafln Biyografisi
..............................,.................
5
Ons6z...............................................................
InsanHaklanEEitimi...........................7
Okullarda
.......................................................
9
PilotProjeler
11
Brlt0nlettirm€..
DioerEtkinlikler
veToplantrlade
l2
InsanHaklanEgitiminin
Sonudan.....................
OEretmenlerin
Egitimi..............14
Unive6itelerde
OErendiklerimiz..................
17
Tecfllbelerimizden
SonuS............,..,.............................................
19
Ekler...........................,.....,..............................
Itk€neMaodudan
M€rkezi
Ye^rralniklerProjgi
lB.n Haklannda
*,.
NEWIaCflCS
Minneapolar
MN55410
ABO
NEI,tictics
RiBhts
H.2n.n2003
hrn H.rbnnda YeniT.h'kla - T.ktk Kn.*'kl.n oi2ilinehorgeldi.iztHerlibp(|kb, inen hrkl.n
.l.n'nd.(!ls.n bnriri. inenfi.klanal.n'ndril.d.neeor.hrk (in klllan'lany.r.td birbliigi
.nl.trokradu. 3i4ol degirikalad lap..y.n g.nir i.sn harbn hrr.k.ri i!.rnind€ Fr rlrn buy.zarl.r
ardnnda,
egnin.iler,kotophaMiler,
eolrkS.l$.nlan,
€mniya96revlil.vekadr
n hall.n lrvunu.ul.r
Bukltil..^qelltrndiE
clrlkl.r, kendinlkelerindekii.sn
haklanm0.adeleiineolumlu
dr bulunmaldad'.
uy.nand*bn,.nan, b.rla 0lkelerd€
k.rklars0lan{t'. O.h,d. dlsl, b! kisilc. kulL,nd'klanbkriklei
w J..l! ko5lllada(okd€gi5ik
6.e1.1..€uygul.nabilr.
3u n.d.nh, h.r bn Hbp('t$, yra.n E ilidh F .ldq' kurul'{uh h.d.tl.in€ n6'l uLnDt ronutund.
.ynnth bilgil.ry.r:lm.lbdtr.Amd'mB i.e. hrklanal.n'nda(.hr.nl.nnGldiks.liinfty. uyqun
q<nn.b nir inen
dlt0nmeleinid.h.g.nfnrat€jilFiniuygulam.k
icin*niklei ialritle.iqazd€n
(oEaltma
h.kl,n mnGd.l.inidrh.d, etkink'l.bil..ekbktik $(en.kl.rini
rairi I e9l.6.kl r.
li$nri!iyrp'ldqLvebur.y.de,iddi:lrbir
3u kitaxrkla,riy:rinratl..danyaraanaEk,h(k0metlenar
h.y.linn&'I se&k l.tttildlgianlat'lryor.am.MrlukInen Hall.nM.rlezi(AlHMlll€An.vunukElhim
8.krnh!' aranda q€(.x.!riihn baJa.hbi. itbinigibnxunda, n[.d.ki btt0n devld olullannd. inen
h.kl.r €Ettami
wilm.y. b.tand, AIHM,olk.d. bmnnin rcjih en'e' yaFnang.sit tnRtnd..
t yd:hnd'. $bi'M ydi gEl€ndmokrdil h0lomrl€ amadluk yuft.t.nn'n, d.mokrrik bt topluro
s€..ktigi sibi kd'lm,y. h.2.n.n.69' urun v.d.li bt €h$.n'n b.rl.trh6' konurlnd, 96dF.ler
y.pt'.AIHM,birenrrkinFl., y.nisnuklr.. od.klan&E g&ukl.nni.en haklan€lhimi96h6i.i
gown@yealmakist di,fok yrk'n bn qelhir. k.d,i amavdluk'b poLnikaldulu* | d0z.yd. behleniyor
v. urgolanryoidu;
bununh.menarkr ndang€le.doncmde,
b0l0n.litimineninietkil.y..ekG 8lk.
haFdrlar.AIHM,aldq ubn..aE d€neaeoilimuzmanlan
OF'ndauysuanmk birvlryongelittimeyi
v€ horond€ baohP€d69oliArantrmaF.nn0!0 otR) ile s€(eklegndigi dkili ,$nrigi syerind€ pojeyi
hrutBn€dehsnuna k.darqdllJrebildi.
AltrM.in lrbalanre buirbnligiiy6inde,dwl.tolullannda
* .gnin t knh.k'ind., €rdrunrerc y6neririN. h.klan elnimi w lm.y€ batand'.
T.ktik {nlpgklan Dizirind. Fr alanbnti^ etu€, www.l1d.d'6.org hrem.t ad6ind.. .ririlebil,.
r. Web't€miud.b.lk,.'a(lar da6ul.bil6n z;bunlar
z.manl.buEyayenikibp(rklrrda€klene(ekl
.6n nda,ileir.d. ahm. y.prlabilenbiriakt kls v€ tabanLinen hrklrn alan'nda(. l''.nlt r ich bn'tna
v. $npozyumh.kkrnd.bilgierdeyd.lm.ktadtr.
Y€n laktiklef.l€ktonik
loruhu il. at6ly€l€rimir
ia. n.{,la.ti6eoiolg rdr.ine bt epd. qondeEbilin'niz.
boltenin€
aboneolmat
Insn HaklanndaY.ni T.ltikls Proi6i, dnnya.rnh€. 6En.d. ine. hakr,nar.n'nda(al''.n ern[
kurun|.nn w kitl.rii d..nl'ik dili ul6l.r..er bn gi.itmdir hr€.(. Maqdu an M€d.zi (cvr - cdt r
tqvidiEofrotuE)trrnnd,[email protected]'
ol.n cwnin k.ndiden.yinlende.doEmurlur. CvTayn' Dm'.d., bulunduEub.nz.6i2konumd.h
yolr('karallivil6nd./iEin
qi9lenn.ri(in in$n h.klannrevunm.kLdr.
3u kitaXrkla.,bi19il.ndnkire
ulukagc'buhr.'. trmudLyla...
F* {z'tY.nirahiklerPoj. Yoneti.iii
Kozer. Kati ve Bob€rt ciedia
i
I
IL
(oz..a Kar haleny6n.r.hi6ldu0uArnavurruk
(ACHR-Albanian
InranHakar Me*ezind€
cenrerf6r
Human
Riqht)1992y'l'ndanb.r
(alJmahadtr.
Kati,t9Tsyindasyarn0he.iolarak
otk€den
aynmad.n
a^c alGtm€nrik
y'hnda
d er60r.tn.nh0'yaplr.191o0
An.vdtlkad6nd0h.n
<irimi atdrv. yabanq
enra oqr€tnenlilyapanX.ri,ks bndc snr. AIHM'de
akrilolararFhrm.y. barlad.AlHMd.
(.|lrm.yab.gad'g'sind.n buy.n., bnlokul6lac..! toruha,eEnim.E ront....s rarld'.x.n
anp. rtukra'P.kr' bony6indqo€mkralr € rdn lllkl.n ulEl Mas' (Naron.lTabtelor o€'lw4
,.d HlmanRiehsfor rh. [email protected]
stabitivp*) Barrcn'veB.rk.nInen H.kr.nA!' (salkan
Hlman
y6ndm
f,igh6 N.lwolk)
lurulu iiy6idn.
Rob.dGjedia,
amavliuk riran'daburunan
Pedagojk
ArasfutubrEnnitijr0
nd. (nnirutefof
Pedrsosi@R*a(h) abstrma( ola6k €l'rnalann. daah dmekft vei koklr o!rctmenlqi yapmakradtr.
tuz.y Ahavutlul1ali lkod.aUniv.6iter'nde rkokur
dqrcrmenriqi
eqnmiaranGjenia1993y'tLnd.
wa$mgton,D.c.'de
'lk6jdid.ydnelikAnaBatanq(proqrami.a
k.rld'. Gi.d'.,wd carolin.
0niv.6n6inde€lrih.rrn,nd.y &krie.r.!irim'.td'.1ee4y't'nd.A|HMit.brhkt€(ir'rhaya
brrayrn ioben cjedi. bu r:rc boyun(a6 ile 19yar rai (ftukrar iin AIHMb'anndan yayntanan
m.t .yalrerEInnn H.rbn Eqir'mprcsram'
\inyad'm.'y.anrryapr. qediahal€nam.dluk,r,
burun.nb.t <itim f'kn[6ind.ki 6ten.i ye69r.r]m96rcvliler
i{inh. t.nrh lnranHaktan
Egilin
progr.m'n'n
yad'ft' yazaEnryapmaliadtr.
Arnavutluk insanHrklafl M€rkeri (AIHM)
Noru( ArMwtluk Yadn D.d€i (Ar{A- Aid NoR,y Arb.nia}Man 1992'd.T r.n 36tq. Mahk€h6r^d€
. raarydq6r.'.n bn.ivirroplum
drgftoot.rakr*it edirdi.
1995
- Atb.nianHumanRighB
y'r'id. ANA *mini,aEvlnuk rEn HakranDoktin.nr.eyohMerk€zi(aHRD<
o{um.ntdion GdeD ol.'.1 d€gin/di. ve 1997'demi r.krar detinnire'.k &n.y6ruk Inen Hakt..
'Albanianc.nt.i for Human
Merl.zi(ACHR
Rishrlorar.kkrydedirdi
AnavdlukInen Hakrdn
M.*.zi (AIHM),
Ahavurluk
bki ivil toplumun
d'gft ertniherive
demok,rikbfnilmei(in l.l[maktadtr.
AlHM,nin.n..,d.noklaiveinenh.klanitkete(.(ev6 nd.
inikr.drbnjvilroplun o u !n.kv. inen hakran
€giimiyoruyta
inen h.ktanbitin.isetirfin€k;
dok0m.nr.t6n, birsir€ndih. v. yaym<'hkraarrytrt.i y0ftnek, tobirahrm,.n y.pmakveh€mltuel
h.h d. u|Unari6ndozeyd.
r€b.k.l€'olunum.krr.
^lHM,bukibx'kt:(*lan.niaktikr.ivennr.jire otk.q€nerindehe9dimru.umlan
itei$ntigi
y.p..ak urguram.yathth'trtr. uron4 lEn hlkl.n .qniminiamatutuk €ir'n td€mib bftinbnime
lannrdasi2eyadl' olur.
Ped.golik Aratttrma Enstit0so(PAE)
ted.gojlk arastrmaEnnnoro(rPR. hnnut€ ol P.d.sosi.r I Rea(ht ahavlr rukEonimB.kanh0r n.
b.olr ola.ak1959b nr.n'd. kururdu.PAE.€tirim msrrcd.trn'.ar.avdtlk ilkotull.n E otuorutbnndt
uysul.nmaind.n
w.lr.tme.lein hizmer(,€0n'nr.nnden
brumtudur.
lletitim ailgil€d
Albani..Ccnrer
tor HumanRigthr
okull.rd. Inen H.klln Ealtlnl
Edlt6ron Onsizn
r.ktir Kibp9kr.n diziin. .krd.n bu 6.1ind.,
K6ar. Xni E iob€rt Gj.di., on yllrk bn d6mn
iind. iEn hatl.n eEitimp.ogran'n'n,
ah.Ml!k'6
ilkoluld.n <irim f.loh.r. ..
k.dartom€gitimritumin€
n.'r drhir.dirdiai.i
.9krto ar8u kibpgk, birynkdlrt n€n,.iya.i bir
g<itd6n.mininav.nt jlanndan
Lyd.lambiLn
w h0k0met
ilei$ilioi yapanbnil..ininn.l.r
b4ahbihegini 96t1.En6d
End birdrn.hir,
an.vudrk InranHaklanMe*ezi(alHM),
Ah.vulluk'u,iniailannhall..nn bllindnd.
olduEuwhok0m.tink6.aralma$r€.in. frll.n
k.lldrq 9€(.k bt denok.dk nlk. hrlrn.
gdinetr hed€flen.kt€dir.Bun! b.r.rruk i(in
6M, y'lbrdanb€niorc q€l.nbelhn € luru@l
ur4ukluEun0n6indm g€lmel.nq.€kmh.dn.
alHr'|,bu ama{14n.d
eEiiimtnhini. insn
h.kran d€.d6ini ireR.k r.kird. dd'niGr.|.
9.14.9€ - Amdruk un s.hck n6ri oL.
(&urda,, od.krr.m.y, €d| AIHM,bu.u
b.rar.bilrek tin hokamd w €itim (*r.l. yl.
y.k'n bt it5nliEin. gift ihriya' duFu. AIHM,
b! am.. rr.tn.k irin, bk ded.r rurunu ot.n
P.d.s6jik Ararr,maFn5tn6! {pA6)ib bnfite btr
dizi bklik uyqulad'.alffM v. PAt maddidd.l
rEl.mal w lzman€qnmdbrc ularrEk(h sqb
uludaraEe
bagl.ntlarlurdular|nle*l (.p1.
prcsranrardnz€nr.dir.4
dErctn€n.gnim
5
ahaMlll Elir*i egnimmofrod.tnd.^
raydal.n.6l ineh h.rd.nn'n q'.rimi (in rok
k pr.mhbi. pros.ah q.l{lidil4 ol|. qelhd.
42 pilot olul w irn hatl.. €ghimm.t.za
k!.d!h. F 9.le!4. 60tuhdni.
.Enifri iOn
y.ni bn nni€rtre horr€dn' rysur.dr.r.
sil(or iEn haklands!t! h0lorEinjn sk .hn
do{ruhu{ndakullan'hakr.nw.ld.t16.lb.
ko*t!kh. icinh€komdl.n.bnikr.el'rm.
dci0..6in. dn€nd.kbdii.r.A|HMninbu
r6nb6i, enznd,n ba! hokom.tls i6z kon6u
ioin€karydn€nm.nintoplun
olduounda.isbi
oze nd€dddiv. k lrobiretliyahrmanB.t6'
gelebiledd qdn.rn.kt dn.
k.(rmaahlamrna
AlHfr.hil|nhd ilehhfirgiyap'ldr!'6d.
n.l. n
.rd..dir.bireciinilok iyis6d000iliD tom
.6itin eirt€minideOirrirruyib.r.rd. Onl.nn
hik.y€ti, b:sLlannr dab!n. b.nzd b0y0k
h.d.ll{ kovmLn nokB'nd. (e..n.ndn birir.
- Li.h Mrh.ny,r.k!k kit p('kl.n.dn6{
otull.rd. In{n x.ll.n
E{ftlhl
DevletOkullanndainsanHaklerl
Egitimi
Ah.vutluklnsa.Hakl.n
Mertezi'nin
Hatb, Ahavutl!k, inenlannher
9and.rilmisti.
an sellekre*bil*ek bn dliman sld'ne kolku{yla
yapryla,
devae bnro'naq'.ndtryodu. Rejm,
ddld E ropllm i( nd€ doqmatikdojor&y rewik
dfrir w denekem ni. Herl€ysiyahveb€yaz
olarak,fa&l klarabakrlm:danya da oblekrI
ee9tniyapImadankabuIedi|]yordu't.*hy.d.
alehatifbakr a!'lanyokey'l'yodu ve eqitim
iinemi,budurumuhsyeni n6l. aynrrekilde
akrarmay.programrahm'tr.
'llk€yid0nyadan
kopa€n,ba5kK
45yl boyunca
bn konriiindikddnc €y6netilen
a.n.vutluk,
1991y hndabud6nemden
mnart.lan iyasi,
probl€mlery'g'n'yla
w bu
.konomikve3oryal
ydrcGizkalanbi. kurumsl
$runLannCozomonde
atqap'yla,
demokBiimkanlann
n olduquyeni
Kom0iinGjiminddirmsinden ke b I $ire
birdnny.irebn'rt'.Egnim.e,pz0m06zerbn
bnra, 1992'nn Man ayndaNode{ reGinki
$runlr. aGend.yd'.
Yeni
!abaqercldnen
xomrei'n n (NoMgian H€kinkicommine)
demokEid€n
momkon
olduaun.a
d€tuEi l€ Arnavd uk In*n H.kl.n M.rk.2i
faydalanabilm.k
4in,tunavdluk'un,halkr€le5!rc|(alHM)kuruldu.alHM,y€nin8ill€rinship
diJnnmey€
hazrldy.n* liyaiieiregrer.
kairLmr olduk a( hakla.h bllindne vand' g€cktq i yeni
yenibne{itim nn€nine htiye' vard'.
d€n€kGyen
rik e, *l6d piae.konomisire w (oqlloluqa
sunakaErn,
6tren.il€Gbuyenitoplumdaki
a!'kbnroplumd.y.9mak ilih gereke^b*€i ve
Mklannrv. 96a €ini yderirc oqrehey€engel
yeren€krsibrmdr eserdigiirk6i ia.ine
orr6k dogtutik v. krt komcnin<itim siftminin
,ftavdllklnen uaklanMe*.zicAlHM),
0lkedeki
bntnndevletokullannda
uyqulanan
r€ni
m.Jrredatla
insn haklaneEtiminibihnn|esrideyi
iddiah
b?planeerinrdi.Bubktikl€r
amallayan
alHMni.. kominiu
m onras selit
kitapeEmda,
d6nemind.yas.nan
kendineozq0
siyaei
k rullad.nnarly.rarl.ndq'h',
anavdlukEonm
baghPedasojik
Bakanrq,re
bubakanhoa
Ar3*mala. tnnnsso(P E)il€i:bnlioiy6nnnd€
narlanl.rmayavanldqrnr
v. buplan'nnanl
g4nild'Eini
uygul.maya
alrara€E2.on y'll* bir
tar'rmaenunda, biiin y.t gruplanrcinbtcok
konuda
6zelmirrcdarposramlan
se[nndikbu
maEryall€ikullaMek binlerc 6!rc'tmeneoiti(
pild okulactk€ inen haklad
nLkegen.lind€42
egitininiegitimfakirt€erimnn€d.nna
dahil
alHMkurulu n&n nibaren,mo!.rn ve
demokatil bn sivilroplumtrnseririmini
den.kl€meken l€ndini erumlu hked€rck e! tim
sinenin€y6n€lilFhsmala.aodakland'.3u
anadnauhnal (in dq nbr.jil..iniv€
bktikleini, iffrn hakl.nn'egnimmit€da!na
ihsn
dahiletm€y€sdrer€killendidi.Xendimi2',
haklannrbll€. 6q.eft enlerv€ 66rencirer
yetirtnm€ye;
6nbr n okulladademok.alikb r
lnranh.klan
,6ntemle.ile ilqilibilsilervermeyei
.gtr mrilei y.rirtnmcy€;q€rel in5anhakran
egiti6i,ger.k ihtilaflannasrlmaialanlanndaki
n6qi|€r w bkiik|g konBundadgdmenr€n
AIHMiLkon y'linda,inian h.klanyLa
ilgili,haLka
y.nelikenin€ner. 5.y3,2yayn, Padam€nto
da
1ee0l.nn baiannda.
digs birtonDoEuavrupa
orduotr
orker€ind€
sibibkimilk.mrded€
qoq
3uordukra
akm'
k6zan'yordu.
loEulcul!k
nn(lr brd6n€mdi.Env.rHo(an'. dLrdonyaya
bpah konln n diktat6nogij45yi 3mm0iv€
adlnd. iyilettnirmei
(ok20r,deinyaraLar
brakm'5t'.
5 bind€nfazlainenyars'lahhadan
iMn rizikelvepsikoloj
k
idam€dilmini.300bin
itken.€y.uEEm[v. kom0nkrhapiehanelere
okullardi hen
H.kl.fl Elltlml
km0phan6ive polidereinen hakl.n eqitiml
Eilmeini de i(.ren birdiz takti4iuysulam.ya
koydu.Ancktu anakada*ien b':yokbas.nmB
eqftm mnfrcdatnainBn hakl.neEitini.i d.hil
.tme proj€miu
dn. 3u proleninbaz'aFmalann'
r Pl.nmr6arlann.i veEqitim
saranrQr
' P.d.soji €onn.nl€hnih ydinnirm€ii w
nct.d.!n h& .nm.'i aldm€nl..in
bi hre.iney6nerikb6iyere
niy€u.t.itndr.B!
eftudannib.rcnd€,alHM.PAE€ EBnin
r.6ir.irsindenor,a.nbn.kip,4bnti$\.rkinde
(ahFr.( bdan ii.kin h'zla,|€nem6ini
eElad,.
lu .nlasn.'nKij €konofrir,k:rrcEr{ stal
diEerbntintopruher
aranrarda
ayi' ahd. bn
d.l8klEe qidih.d (e, iyan inemin
d€ainiilem.y*.gininanr,rrBren'eqr.d'.
Hokcmet,kmnni( reiind.n d€mkarir! g.(irn
2orbird6n€nora@g'nr
birdiEi
{in.!ir'minemi
1993yirndabupl.n' uysLl.Baya
(ind. d€nokraiy€d.n k v.h.k Gtiyordu.
kotanNor.{
€ HorandaH.kinkir(omit€tdiallfutlk Eoinm
Am.vutlukParhhenro$1993y't'nd,
Ccuk
(Es3tP€dasojik
E B'lsisakanh6in'
Ar.ntrmt
Hakl.ns62Emeiinion.yl.m6lr.In$n Haklan
Ennitnnr'ns
w alHM,ni,
egnim.i,teminde Eoirini'nin
{PAE)
devl€tokullanmolred.nna
drhi
y6nl.mser
br deEirimiamadayan
bn pd€y.
odilmsi,b! i6z esmeni.
uygulmmat
kanlmaya
dawt€tti,sakanlk(aB ahndt
do!rulusuid.atlanirkad'md'.luE
a. a9m.n,
kurulmu:,
konusund.
uznanbirdevl.tklrulu$
AIHM,PAE
vee0timist.minindiEs brint.rnin
ol.n PAEArn.vdluk'bki.Er.tm.nlen hizm.r
pildokull.nAnrvutlukunh.r
Jbnriiiyaparak
(i .lnimbind€n erunrudu. w r:niE6n 6n.si
y,n 'ndaa(mar gerckrigini a9k(r b.lirr iyordu.
e!n'm ('h mfl rodatbirqilsinidn2€nl.d.kr.d?.
B.k..hk baEt bu projey.taq' ibnizdi, tA€ i(
3uoray,rarihi.qdancrlh btan€m. shlpn
proj.riilgiyl€karJ'lah'rr'.
AIHMi(d€al ol..al
A|HM,br rl€b.ia,t.n. btr(orav.nrat'qh'plr
(ok ilgil..mitri .m. b! ar.ndad.n.r'mi yokru.
IHEprolBind.kiotukr.r.
etlam rc ulun ia.€t
bt on.kl'k kumay' bagd'ra4 pbj€dq otdukG
PAE'ninegitin mof.€d.r E dtrch.n .lhimi
nd.ljk li w .lanra.nd. ydk in ulurtar.rat
al.nllnnda kaEr vm y€irin ordu!! ki[ AjHM
ulh.nlannd6re9indsy.r.rl.n'rd'r alHM,
il. bi.likt€phn'nb! b6|nm0il. ilgilis.hrmal.rr
hems.nelola.akhalt.r.ind,, h.m d..tnim
hem.n b.rr.yabjrdiveb! iki k!tum. (ot r'. bn
nn.mi G.itind. yikek orrndrd.nc9. ehipn.
roE (ind. iyibn isbi.lioi
iqedinesndibr.
trzl
fAEuzm.nlan
ydnteml.ylezat ^
bur€ni.Ehim
Bntinbu.vantalla.a
.aomenbuirh( dekolry
ilgiliydiler,haa'rdaAvrupa
d. v. Am. k..da
ddildi. !n(ok orgahiz.ryonun
bkarrya9€ldiOi
bual.nd.eoitimproqbmlanna
kanlnt,rd' 3u
bu€kiblniiy€|tr. Amavutruklaki{0bin6g.erm..i
duruh,irbnrioinin
kutun.imyad'm<r otdu
okulradaine n tuklan egitimivermey.nn'l rEvik
edebile.eoini
uzunu?untar'9n.
Bur.k'mdrki
.6BeElnpllot
tu prclenin
eniddial'k6mlannda
baz'lzhanlar,lHEninm!ft.d.t, ,r bnde6
okulla!konuiund,-,
Eqitimlakan14'
ol!.akkonulabile.eEini
dnronork€nj
di0.d.r,
)dlilit.iyt.
rtbrrrroiy'p'rm&g€Ekirldu.
Buytudeo.litimt.r varoran
egnimrifthinin hddoz€yind.v.h.r
v. rr.l g€r.Cl.rl€
ilqili(ahrmal d.v.m€d. .n
.l.ndaMa&ist'L€nl.inid.ololihakidordu6u
AIHM,Foirim8.k.n' vediEdtd d!2eyb.k.nhk
(in, buuysubman'n
etkiliolmryr(.!,n,
y.tk'lir.rl.lradrrli bukapnnd.,.rreind..
s.r4ordu. Aync mdr€dat,ekkrel bn id.
q.ldigi 6\nd€ bbi f.atrrdi yndfrn. Nih.y€tat,
hakran
de6inin,
okunard.
Eir.. v.ra^d.'l'I
1995y'l'nda,
ddld okulhnnd:irn hakl.n
rr.dl.iyl. d€(.k'rabilegi yollnd. .idir.l.r
pbj.ls uygul.m.
v.d,. tonund., PtA u2n.hr.fl, IHE'.i. bnr'in
€itimi (|fiE).hn'nda
ko.lrunda A|HMlt irn reEn rsi .nr.lnw'
de6l. € blrcnletiin|€rck otuk bn m0lr.dan.
'mard'. Burnlaqrodahatrdkiy'lrr.d.
yFil.ndi{El I detB ile199cdeimzal...n
.nl.trnanr.lldini butabiriRi.iz).
PAE{diq.r
lH. poj6| b! pbj€yiirkdd.kreFn H.cinki
b6l9.d.gnin bnimleriyl€d.
anl4m.Lr
komiteleinin,
Nofr€(K.d'ni,rDenegrni.
(NoMgianGrcupof
rm:al.nd'.3urshi anla*nalar
prosBht
woftn)EAh.valul'bki
qi€ni ik kazandrdrveeEnlmsineminin
y€riiirenbvecgrub!nu..6men
he.
ik egnnenle.i
i.viy6ind.irbiriginit wik€ni.su.nlarm.dan
dd.kleiolmadan6iautoul.may.
koiul.m!.d',
onra,Egnn gakanhg',
okulla.n m0iredanrna
prcleei
Node(veHollanda
h0kndederide,IHE
rHE'.id,hr €rhebi y6n0nde
degirike0itm
iin brndai bnunakadaimaddde{.lsllad'
. ftojoin h€rb6l9ed€tip|ld ololbn rlpr.yek
r.kild. t0m0lle q.n.rin.yryrmdr.
. Ogrdm.nl.n. inen ha$ntu €r.tn.yr
ha'd,yek iniBne !.oqr.dt.n serirr tm6i.
a
Okqll.rd. lEn
H.klln Ealtlni
Pilot Proiel€r:Egitimlea
Miifredat Materyallerive Pilot
Okullal
IHEproqrammr
uyqulamsk(in ilk 6n@
Amavuirukb insn hakrarneEl hiwre(ek
6Eretm€nleyetiine.ek bn!ekidek ekibe
ihriyaqmEva.di.
u uiah.ae€Eitmenledn6nemli
yard'ml.ny a Pedagojik A€ntrm a Ennit0$ ndeki
uzmanlarda
n elilmD 20taneeEtmei ydittndik.I
Yeiinkilenb! 20 kiJi,bundanonra verilentnm
€Erlml€id€v€ dahaoNa aqlanpilotokularda
ilk egihen erola€k g6€vyap!lar.Amavuduk'b
daha6nceb.ylebir€0iiin yaplmad'g'ien IHE'yi
yeti9tnihesilok
yapaek olanilk€Eitmenlerin
6nemlibn ad'md'.Dahasonra0lleninen buyuk
ddd b6lsesinin
her bnindetoplam600'd.n
laz a
60dmeni kap$yand6d biyik egitimeminer
ayn'
doz€nl€dik.
ayd amanda,A|HMtaranndan,
u2manbnairbnlioii(eftinde olk€Fpnda bn
e!itim htiyaelan
arantrmardayap'ld'.
Bui k <nimleden 3 ay $nra yapran bn
aE tmayra. bnld6gdm.nin6lr.ndrkl.ri y€ni
tekniklerirnl anndahemenuygulanaya
q6dnk.r M€v.d egitiminemin,n
batad,krann,
t6mam€.dikrai6r.€olduqudikkat€ahnd'!'nda,
6E€rmenlenn,lailm(hgr v..tlilesini
deft kleyenyeniIHEreknikleiniuygulanaan
bizimlin 6n€d bnbaranyd'.b!rctm€nleinsan
haklan.Eitim eindei klaik, bilqiaktaran
dEdmen modelinibrakp, in'Jia
onlenebil*eker degitik6Edmen r6lleinin
N:iqFo@sabiwj|'Hdge'|6mm'&gihidbg{
r tun. HdsE.i eib brcrduruhaB! 4iim"dse d"
€{iin y6i*nbiyrr lsi b crerc42E4rGF.'bi
Okqll.rd. Inr.n B.llan Egitini
Dahason.a.Ahavutluk'takirnfla6 qdre
dtzenl€hnith3leryalls hazdamaya$5lad'k.
orSsirkersde bd m'r insn h.khr .Eir'hiie
i qlli mareryall€idilmizeeevirdikbaz'
d0z€nemelerve ek emebnebunlanArnavunuk
lnh0dn. uyarad'k.Omegn |'e( dilinden(w len
bird€r kibb' (o.uk Haklansiizl€rh6inin en
onemliyonleniaq'kla*enbalkabnmetin R
InianHaklantvf€nel 3i dnGini,Ahavuduk
korullannasi,€ ek enehbrlqilene.. alyordu.
n
leesy'lndaEoitm sakanl!'i€ yap'ananlarman
ilk.omd meywl€.nitoplamayaba5ad'k Llk
egitmenlenmiz
v. i,Ectfr .nreinizi^ yadrm'yla
uzmanlarm'4
b n.inn'ftanekizin. !n'fa kadar
her$viy€yeuygunbifdizideBkiLb' hazdad'lar.
Digeravrupa' eEirimlumanlann'nt€knik
ddeginiarmr ormamzaEEmenbu!ahm.daha
gok,kitapjalAnavdlukoku|arnag6rc
d0zenl.y.nAhavut egitim(lerintabalan
enu.unda9€4€kefl DahaenraEEirimBakanlLql
laynakla.. ku land'v€ nlkeqenellndebiinn
ok!llaradaEn.l! andabo knapqklaniklnd
barm ig'nsiizdensedipserelli di:enl.melei
GeC.nr0r€(inde, eqitimalanrnda
k€ndimDi
bnd
zitigrdhen
elkitap(
selnmi'
E cd.6
kiap!'klanyaynlam'nk. An'kAn.vutlukegirm
r nemini. ddn05t0.0l6einde
anemlibn ad'm
ola€lqddogijmorbtrpilotokula(maya
handrk.
YenieEitimprcsGmknn n h'ranfrsmda eird
uysuamasdrc!si o dukF 'k kura dE (n;
penaqoj uzmanlan,sakan'k ve poje den€kli er
nedenbu yolabasvufulduEunu(ok
iyibiiyo ad'
rfroenndDh,hryr
er6!rM!nrcnq
di
.d n.h!d 4 hq bn moddh d ostrnn! edrc dunfu E
dumeu r6d!i rdtr. su rerbai ez d i6id i/erbrc
bqlknfu6Ebb|hTnqsuPp@nF"efu
h.rime.irrr,skteFnhh
n ydne.i b dlnrn4;
iiiforh
iri adi ved i;6rornn
I i dtrermei w
dnlh L
doei..ri ts6f a w 4mr dn+rsr
n..^ d! k!tulan bu ilk pibr okul.qdKk|
klllm'lokbinon ditim m.t€ryall€.inlhrd
.dildi4 bnyqola(a|il.3uokol.6nenr.i da,
d.h. s. d. ftn olL S*lind. [email protected].
Buplld okul,do&nDnt.lr
h6t.zl..i il.
€nft 4 ya.dir bibi ndren€.i ic.riyordu.
Bur.d. bornnorulbnmd. y.rtuk itbdigimiz
korlll.n { d.mkEtik otum' r.d,r,
!|l'i'r.
One, orurd.k'6Edm.nl.r .lnmek di Dilot
okuld.^y!r. .nd'Ld.b.en4liEndabuun.h
a7okurunh.r biind.n d.v.t edil.n 4 y. da s
olra'6i
.Oitrur t(in bu pilot o*ulu kurr.nd'k
bqd.a ar.nin g€di adiid.ri.ddmi.i fird'r.
zam.nl.pilororuruDuzwdildkl.eikolull.t
.r.nhd. b0y0kra*larolduoun!q6rd0k:
t EoniBmoti€d.t, IHEE dFoka.iyi i(den
(.pd htird,t drr{ikkrj iL aiginLtiriLnati.
! or4 ot!tr'€r'kr,69.wik
€vcirsr*nda
.crl bir otum bt oruflnr.du.
"bi.litin.
. arl.l.r.(dkr'nn' buokuragdnd.meyiGi.ih
r suokuldaki
69En.il.r,ihril.lr.nn.rrmrrnd4
di!.rolull.nn 6gr.ndr.im qoEd.hay0k*k
. Ogl.ftil.r, eflin rrcind.diE.rotulranh
aoGdlsinc gar. dah. y'ik*k bt b.Fr .rde
. Oor.n.il.. okuld.k , .vdeki re toplumi(ind.ti
g6rv E rrumlul!ll..n n bilin.indeydil.r
c
blnl.n ye n€gdnryon.d'.
ay.,@€onimB.r..hEr^, |HE,y€b.rr.n.r.n
yolu^d. hdtnno*ulbn i.Eiy.d€ hdlu.6:y. ikna
.tik. €ayl<oh.m dio.. b6l9el.d.k'eonim
bi mbnyl.i9bnlioimizi
9elittnn.lnkrn'n.ship
oldok,h.m d.b.k.nl'lokullaE m.t .y.ller
96.d.m.r. b{l.d'i boyl(€ A|HMnin h.n0:
do9tud.nulai.mad{r .!dm.nl.r d. i.e.
h.kr.n €Eitamiv.m.t! b.gl.d'.
trr y , o yrliin !<ikn .lt b6rs.d. piroio|lrlann .dw
$Gini ba'Ltuk i(in .r,a'dati .dntrn
1 llk.d'n: Egitim6.l.nlq ilei$l/i!lylpdr.E oy'liOnpilotokulyaprl*akokullan
Fsiyo.duk.
30 otulLa bulondullanb6ls.d.li ftrlc.i konuml.nnaotul ve(.|'$^l.nn'n lHt ritor olul
olm. tftEitu, (.s..in F .hyap'nn bn .ghim n .t.2' oladk rulbn'lhry. !yq!nlu9un. 96r.
. Ikiftird'm:Oyl icin$ilen hd pirdokud'n bi. irtokut69dmeni,bnodaok!| 6O'.rn..i v.
bi. modftyad. m0d0ryad'm.R
n,nklnim'yla,nrln.dabnhafi. sir.n bndgrcri.n.gitim
. 0(0.or.d'R3umimn6ial..agGrm.ddd6.dokh.iaron,el'n'lt.np
doks .d.
y6..rir iki sonior .oirin ffj..d.n
hoi.n 09'6dbE
wiyddu. 3u qhiRddd€, alfiM w
PAEumnl.n d.nrtunl'k hiaai E vo.du.
. Ddrd0n.o.d'mr
D.h. bnr. buplldokullar,bulundurr.n
g€t.n
borq€d.kidi9..
okutt.rdan
rqok 6{rdn.. grupl.r i(aniki gonrol dlrotren e!ni6 eminsl.ri dn:.nliyo.du.3u toc(
n@ftrr
bn b.b8h*i b,nnn60ctFhr, ien hakbnrgitimi kmendl .EiritmirduFdq
bn bab.d. i. 94[ikr. ]00-a@..& €rftn
v.d'.
tu90r\ dulu €Ehiminbottu banr a{.!lmdd
icin62.1hd'nem'rIHaEmin. €d6iuv... Bu
si*rlk
F tolol!.r. alitjh 8.kal4l bnin|d
t0
E PAEir€iFidili y.p,trr.k s€rini tiyo. A|HMis
b.!' duruhlarda.tut..y.l E .Eitu g'd.rl.ini
ololl.id.
In{n H.l|.n
Ctttiml
PAEre alHM td.nh.
r.d& 6Er.r@b
yditrinner. &!iri .yn' .rrond. 6Erdml.in
yakt4'ml.nn'
IHFkrwamlann.
d.ir bileildini.
E
bilin(lsini6!(mey.C.l'rye.69retm€nk.,
iEn
h.klanG taihc.ri; ulud.r.r.' .nl.ra la4i|re
d0aind€ki |tfu*
idn h.kl.n lutumla:
ine; harbnn'n n E{tu d$ir .dirmri: IHE
yinr.hkri irq ,n,f iqnd. y. d. d,r,nd. yrp,ran
insn hrkrrnfraliyell. al.nlflnd.
iHEnin Digcr Ed(l.lilder v€
Topl.rrtrlada BOtOnl.ttirilmesl
1| H.zran, 2mr: urusr 56pozy!n: -tiy6i
p.nikin eqftim.iftmind.li ..loml.n iliitin
3nyandan
k.psm'n'
Fl'tmalanm'2'n
g.nirdi*tr, h'r'm':' .ntr'*.n E b{ pirorotuttan
.(a*ea di6ery.nd.nd., inen hallan€Eitimiyle
il9ilietrinlkle.wtoplantrlar
d0z€nliyoduk.
Aln
zamanda,
kum$ oldlgumuzirbi ikl. ni
g0d€ndimk proj.rt d.h. t 2l. iEn'n bbl'm'nl
eEramk E harih.:trd.('h$nr.nn irqir€rini
d.v,n dim.k * doronol.imizi d.ha da
q€irriml t6.0nd. (.hrryodu[ 2mr y'r'nd4
.b olulda pild uyguLtu 6.dd',r4 bi' y,ndan
29-30Eyu,Iol: h.okull.nnd. t.l6.n
.oitme.le ed0z€.l.nenili 90.l0k.gitim
d:r!dkin|ik|.lidi6|,'odJk]
t 2-5Nisn,200r:-Ah okurrar36r$1..d€ki
insn h.klan.Ohimii(ihe!nimm€&.zleri"
b.rrklr0lgonlcl btr.mh.r. Bucminerc,
Pern€!P.qin,Cdmrh,pukqoelvin€
w ra.
phnlsind.ki €lilih modorl0kler
ninr€mskil.n
il€okulm0d'r.'ind.nolu5.n69kitkd'ld'.
. 7 Nir..,2001:'lnr^ h.tl.neEiriminin
r6hi
m Errd. bnrnhr.trnih6r konuruywa ak
md ropbnrEj 30k r'he.
r6-r7x.im, 20o1:
oklr hodorr.ri,.gitiE
y.rkilil.n E oErel'mnlsink nld{r "Oklllaid.
d.mk..iit bn @6rn ollnurul|B" konulu
iki g€nloksiFr. s<nimr -^u^d. b! nm
y6n ril br.rrM prrn, hdflr.rl,.
2426xa'm, zool: Oofti.rinin :il.ldi.in €
bolgehallh'nkd'ld'9','lne. h l.n€gitjh
prorBininajr.rs, 6{r.n.irn * 6!rn6dr.r
narndaki'lirkiler
oz.ind.ki.tkil.' konulu
r0Arali(2001(Diny3
Insi H.kr.ncunn):HF
prcjd^inulsur.nmen'kdu .r.n iriEi uruEl
konr.r.6,ndu.nrenm6i.3! konf.r.@
.{nim t kih€hnnind.L.l.n. pilorokul
modrnsire IHEal.^r.da.Enimalmt
. 5 M.y6 - 3 H:2n.'\ 2001:P.rnEt Peqi4
crafth, Prkq o.lvih. v. t . Fhid€nnd.
burunan3h,pird oklrdrn s.r.n .qdncdern
.Enimii264're
n fazr.kat,hmq€ghitd
i.
ll,r.l'& 2Or: Otullad. |J.d.m d.tn *.atik
r.kib..l'n|B seRi.d€ k qi.ri.n pobl€nl€r
oE.in. ilkokul6Erctn.nl.nn'n
* .Eitih
t.kolEl.i [email protected]€inin kt'ld'!' ywad.k m.e
. In€n haklan.Ehimlnlnyayg'nlatrrimar
v€
g.litranln€si
k6nulu yw.nrk mastoplantB.
IHEpbj6ind. (.1|l.nrivilroplun64otl.tnin
r.mikil€i !4lob.|.'ini p.ylarilar E jt6irriEi
15-15
Ar.ll( 2001:Ti.an'dakiillolull.rda (.l'Fh
6!,!hdfin
k&rd'E 'ldn H.kbn tqnimjnin
d.lnik d.de ebdlnbnnih6f konlru
Ok{ll.d. In$n fl.ll.n Ealrimi
l'l
insan Haklarl Egitimi Proiesi'ndeAhnan Sonuflar
1997y'l'nda,
Norue!InsanNaklr EviValf
(NoNegianHumanR qhtsNousetoundation),
HEdre.iyle ilqilib r deg..Lendirme(al'!mar
yapr. Yap'ranbu degsendnneh n @ diqd
qozremlsn ionu.unda,prcjemiznyararlanna
$prad'k:
datrasaEda belinrqlmiunokiaLan
. Co.uklar,
shipo dukan h.kvesrumlu uk ar
b.r ad'.
dahaiyianlamaya
. dgrehen.6gr.n( nbi iEinndtaoUmruve
qrrenr bnodam ya€n. (&ukrai'dtta
kendilein daha6hai hisRdiyorlarve
.rkinliklereka! mayadahalok ktek iler.
3u dkinlikler,
iiEdnenlein m6l.kr b<e.ile ni
geliilndive IHEalan'ndaku lan' an etkilatnli
y6nten,69r.tmenlerind qerdeuleini d€
no o d!. ( HEa anmda
s€lirtnmelerineyard
anrk herokurunkitrphanesindenrer kri IHE
alt€maiireoiiimytintemlerin
n
oqrctmenLerc,
anlanldEL
billok €min€rve'id. Grup
rarrm.lan,a( k rn smalarwkarlmqlar n
hazdad'Eve$ndugu nateryarrerqonomozde
veil€n€girininodaknoktarn' olunuruyor.
3u
(al6malar
6!rctmenlerveeEitim.il€inyan'rra
6Eren.ier '(1nd. ya.an'oruyor.
3yan^dab r looktansevmedi4i
bn9eyiyemei
istenm,n.
m"
"ohusn'yorum veyemeye.€q
d€di.x zsn babacGpbd" 'rEe onuy.m4fn.
dayakyy€.ekin."Co.uk.evapverdi,"B.ba,
6Ererm.n
mizb zelook Naklan56zlermesi'n€
gii.ekimsen
n to.uklann'
d6vmeye
hakk
q
mad
n'
6ybni."
sonr.ki
6rkeri
bab.
o
sin
iqinokulaqn.
dErermenreqddsmek
arat€iil€inin b l(oau dErdmenlerie n yeniydi)
oE.en.iveliedyl.ildiJimfa*l bn6uelik
kazand.
O!rctmenler.
ver'lerve
dqrendrer
aiarndae(akbn ibi5ims€lirti.
Pilorokullarnodam'degi$i,daha.enki ve
z,"nsinb r hab bndndii Ogrenilerkendileani
6zq0fhi$ediyorarve e!itim almahakk'n'n
bdrn tam anram'yla
!'kanyorlad'.dgrcn. ler
d3ha6zsirc konuslyonarve d0r0n(eleini
12
8it.n bu gel rmerercragm€narlhat gerelen
br:yokiorunLarvad'. Hazr mah,yal eden baz'an
(ln !€t€ n(emotw
Eg€tmend F da6qrenciler
edi.idegildi.Baz'lantekdij.aydiya& yen bir
l.vanmuyodu.oahada6nemr'i,dEetnenrsn
InE b ilq li maleryalein d I nda,bulunduklar
top umdave okulda,iBan ve !o.uk haklar
a an'n& kar'lan klanpobl€mlerin(620m,:ne
y6nerlkyard
ma lhr y.!la. v.rd, Buproblenle.
okuldanokulararkh'k arsderiyordu.
oksllarda hen HaklanEgltini
ln yrd. oruhly.zma bilnE enl.r, bn y.nda
k n dlahnl, darjsbr y.nd. ga{bh k.ynrrbEn
mnhr, K l6n n.kbn .Eirinind.kiyaklqmD
bulord.nlokciddiy.relsrunl.rnC6lsnnne
y.rdrmo016@15€kild.lya
anmarger.k,yordu.
Pfog.am0lkeg.mllm y.ynEkb b.t nr'oln'4ttrk
atu AmM dEtu.d.rq
.kurd. qdkl.nn
p.oLryon.l
h.kl.n^'n kmnh6' rde.dr
b(..i|g kundr.rak,(.l6malanmEbnon
wiy.t ratmakkEdik.verdi9inl..lhiml. €
dlEtm€nl. n,96.ukr.rv€wrire
.bnlikt€
yrpr'kbntart'rro r b.rin ndrnardkinlikl.ri
4in6rl konulr.b.lirkn.l.iEy.drft'
oldloum@ qardok.onEEin Atmvu{uk un
lu.rind. bulun.n M.li: . M:dh. bate6i.d€,
(&!kl.rwail.r.i ik bnlihek.ndaval.ftn'n
t rnrrEEretkinliklerdothlendi.Arn.vuduk
un
9on.rind€n(fa*1.bal9.d€,.2'ihkh.kranylt
ilqlli(Rom.4Yu^..rrw M.k.dony.h.znhk
n.^lpl.ryla bidikrd ananlkl€.d{lz..lendi
.yrq C.olkler bt.Ey.gEtirio bi lh.6nFy'k
60mm€rsini*gl.y.n kohlne.ar.r .irinlikler
.r ol.r,lq90.0n02d.ltiE1.tnfbn 3.rn'fa
k.da,boion$d.rda v.b.d4'k <iihinin
rmel bn 0.iGin4 bn h.itrl't vadad e.tlik
eEitimolrr.k d.hiledihirtir.
G.digimizgo.l.rdc AIHM,proghn
d.ry.ll6inin !.rn.d. n. k.t ' dkiri
kurl.n'rd'En' d(ftk (in aMvut 69dm.nl€.b
PilorokulhdakidEdmnl€an 9{ 6€'r,A]HMnin
E d'gi eEitinl.c h'lm'r w qo{ub{ .9itinrdi
ant@ kat .nl.nn x 7r'G,IHFd.ar.dq
agrtu.nkh.p9kl.nn'kull.nd'kr.. lqdedi.
N 42!i,nn'llannd.IHF€rkinlikl.i
* 5f i, in'nannd.lHt aknlkl.i dri:..lem.
bd.il.rineqo€ndill.fni b€lldil.L Bunl.r.
.A'nMrdri iu4rd. b i 6Bidrdoc0o&
hn tu,
brr( { 6.n iidninrl.inrr d do.i k nfi oEh&r
|El.|b4d4!n*[email protected]&D
dtuiliFrffidEjhsryr.q.di
hEd{hhrfrhidhdri$fus.u@LE
olulbnr. lEn ||.rhn Eatdnl
13
0niv€rsitelerde6gr€tmenlerin
Egitimi
Piotokulannaeld'o,yoguncahrmabna
s<en
bua|ny'lboy!n.a,0nreuitel€rden
l,500yeni
6Erermen
mdun oldu.Bt n4.u .o,etm€nr.E
'n*n hakbnegn'mi
vernken,
bnyandan
da,lH[
.rannda,ltFtiirmem4y€ni6gdnen s okurida
s6.m balr,yodu.lHasnKinin ddam edebirme
m€zun
lin y€nioqrelmeilsn onlv€Bnebrden
olmadan
6nelHEalan'nday€r
nnln€r
g€Ektiginig6dnk.IHE'nin
eEtrim
f.kirtel€r
mffrcddna €niyihangiyonadahiredrebiheoire
la6rv€mek i9ininianhaklanuzmanlan,
eqnim
pe!a9€ lar,6Eren.iler
fak0keleid.kanlan,
ve
diqer0rker€denlH! uztunla.la sdristik. ayn.a
diotr awpa ':rkersinin<irim itureinde insn
h,krankonurunu
naerFzdnk|eniaErttrd,k.
pilotbnlHt
UniveBiieleq
m0ri€dailanna
progr.f,n d:hil dm.leani 6nemeF kara.wrdik
w bn pibr prcj.de 'iniveBitesb bnrkb
(ln 6y'l 6n.cyeinnilmillHt
!ar'rmalan
uzmanranndan
bnsruporu9tudut.
Proj€ye
baslamak
tin ilkdn(eAmavdlukla
dE,.tneny€tirtnen
nn've6itere.i
bertrr€dik.
Bu
(in !dr.!rctm€nrqi re
,iniverirerer
irkokurar
(in herbi bEn9tauzmanogdmen
oltaokullar
y.tirtiriyodo-EEnmBakanlqL'ndai
6ze*
oldukLan
h€rnhiveEite
kendi
mifrcdann'
dn,
oluruyodu(dday' birs ieinEla'ebak'n,z).
Pbqram'n
dikkadibnr€kilde
uyqulanmae
illn iki
fa.tlr qii5s.mine dozenliyordukl
. 0gr.hcil.rden
oluFnbetsrubu,INE
i(eigin.
w doE4maha rayaneminsrerwrdik.
seninsrer,.!ren.ihdn w penasoqrann
d6
giden,prarikv€kanhmgerckriren
hosuna
er[ nlikls ice.y6duY€niIHEyd^t.n ve
tekniklein
n selen€ksl
€Eitimy6nt€mleinden
pirorprcFnindaha
nekadeia*h o dugunu,
qort€menin
balndayk€n
6nemlioldugunu
. Bndigsamrnsd€ pedasoeraG
vsirdi.Bu
yoqunlaettr'|fr'r
3 qonloksmirede p€daqoelai
€gilimmod0lleini
69r.rmektin yetinniki.
arHM,Pedagojk
ArastmaEnnirn,ieao ile
$bnhE(sninde,hs kd' 'mayasdifika
3it0n 69rendlerc
konuyla
i19li knaplarremin
edildi.Hertni*6{ede birgiey..r.n.forokop
mak'nereri,
IHFkftiph.nel€riv€pilotprcjeilin
iqeren
IHEsilqi
s€rckliolandigermareryall€ri
Me*ezlerik!ruldu.sunlann
hep. ^lHM
ogdmenlsincgitimdRiniBDantundadra
qoreizle*cn,mololleinnekadarbalanyla
uyqulandEhr
d.Een.ndirmek
lin bt smet
qelinddrk.5
Bnped.gosyadapildmodillein
yerinde'zley.n,
prctenin
geki.dek
uygulanLln'
kadcundanbn kit i e ankd yap'r'yorduProFnin
ba5|anqlgmsnda,p€dagoq|a'9d{€b]|gi
0nive6itelerre3iviltoplum6q0de
aE ndak
aktamakbkaldD'kin€reEile
eolanildieimrei
9€fi51.n gelm ii ilrJkil.iind. yad'mryla,ilkotul
y.G i d'i2eyde
d€Eildi
amaekieminenerc
6Erermeniyetirtnen
dndeeer.nberfaknhenin,
bu plor prcj.yreirsirenenw d€,tekFrcn
dekanlanyla
bagbnn|urduk.Dekanlar,
tEnimlakcielciilebullndlklan5€hnbdeki
IHE
lalolreleinden
20bne sn ind 6qEn.ti€ 5
pilolokullan
(ol yararl
ararndak!rulanil skirer
pedagoq
s.(ti.seilenbokiril.€, n€n haklan
oldu,proj€r€
kanlanaEr.n(lean
ilkolulladaIHE
belgel€.i
v. kutufrlanhakk'nda
bilgile.ini
6l9en
eEitimreini
ku[anmyaba:ramdma
o anak
bnankdy.pr'nkj''sUanketene|deedi|enbi|g]|ei
pibr pbjemizibadar'lmak
idn kullandrk.
OEretn€n
adaylanna
c le.eklHE,bnd6nem
tir.@k brproer.mol.rakbs .nm'n'.str
prosRm.bn 'rkorur6lctm€ni (in ssekri
olduo!nud,4tndoEonoz
l6an haklanbilqileini
vere.r20!erdakikal'k3
eEilimmod0l0nden
UtrF|oqrci(iollgEdnreM€dqEAHMu.m.id'
rE btr Noc iE bn Ho aidn 6dci( debedlid n!
okull..d. In$n H.kl.o Egirini
D6nen$n unda6grendlerl deg€dendnm€ki(in
d€Eilikyonloler dd€dik. Cokbnegmeli6l.r
yaplrk,IHEalanrnda
makaleleryazdnd,k.
ranf marar
dnz.nr.dik.
irsiri
look hakranyra
g66el..nlandtrmalar
yapmalann'
irt€dlk,
pilotuyg!lama
Bu(al'!malann
son!nda,
ilelgili
pedasoji
bk .apo. hazrladrkre oni@Btrelerdeki
b6lomlerind€
IHEil. ilsiliuluerbnempouyun
dianlediL bueBpdyuru ArrEwuuktakib0t0n
€lhim{ak0her€ri
kalrldr.
o€kanlaabi ikt€
ooretrunleindekatldqrbubn deae
pbresyoh.lEn€maocii'nda, ikiylhk ulsularo
Bo,h€mproferbnellik baI' mmdan,h.m de
pbjeyeh*de dde[€cnleden bag'dar
rophme' atF ndanbnyokbt baq.nydlsad<€
0l yrlicindqilkokul6qEt n.nleri yetir!rcn bi(0n
onireEiElei,IHEprogramnzorunlude6ohral
m0fredab
dahildmelein. ilna dminik.
GinnhnrdeiHEprosram'n'
bm ol.rak
benimemiroran
kitapvediEer
bunniwBirebr,
mal€ryall€d.
ilgiligid€.1. k€ndil..i
EaitimFak0ltelerinde
insan
HaklenE6itimininSonurlarl
prcblemleibd'rt'k re onund. 0nireEitel.d€n
0niv€6n€l.rin
6ni
s€lenkat'lmqla.IHE'nin
molredanna
konmarnt
l.ndileri6nerdi.sunaek
or.€& otukur dEdmenre ni rtinnen fdkorte
remsil.ireri,
IHE'ni.yaban.'dirr€rreed€biydi
nabMik re {izik t nh re oE..ta; biyolojl{
klrr.dallannday*i5.n 69rdm.nadayhnh'h
dahii edilh64e irsir€ndikhn
ni
96d09'ldeElere
'oar
. Ek;a 2002dahnrne.n
@ etdr.
i
I
obll.d.
lFn
Hrklai
Eiitimi
t5
Pllot onisEit.
Miltred.t
Soclnln
t ytul.nruDd.kl
a.lrml.i
. E0ilmtak0lteleidekanl.nyla
i irkle.kuruldu.
r Hd bn aniv€uheden
pi ol uygu.ma lin 20oErend
veberp.dagogr.dld .
' 00.€nrrhrin
v€pedagoglann
ihtiya(rrnn'
be|nleye(ek
birt.rtyaprc.
. U:manb E p€das.slar,b{ l.rtl.n al'ronbilgil@ E diEs lman, 69Etnm w 69r€Eilql€
yaprlang6rsJ,n€bn.Fnu{lanna9&q .y@ diEs iilk.led. bu.land. yn.'Iold C.l'sml.n
dad4.rl.idiEak bn pi|d.!nim prosr.d' (!riz .girim modiEnnd. 'r.m) e.finirdils.
. B.r€.6!rcnciden
oluFnstuphrl.bui.ln'klein d{rdirdiEiehin.rld dozenlendi.
.2t p€da909u.
larld'E, mod00.ina9dimiil. i19ilieEirinininv€.id'E
c(90nliiI bn
. Oqrctn€nlerin
ve60ren.il€rln
okulrnndarkiz nodninuysulay,.rkl,nwte(ib.
ed..ekl€rdortayr'kbirpilotuysulam.donemi
bailad'
n kd'rd'E'uruarbnampozyumdrLnrendi.
t gniwBne|€r
lHEninmnii€d.Gd
l€in. day.n.rak,
mirredfr d.oirikliklsyapilar.
Br.nt Olr.tn.nl.rinin onlv.Blt l.r.L
IHEal.mn.t Yetlttirilhell
qerek€n,
8und.nionrr baramam'u
Arnrvutdili
r €d.biy.lr,maremalik,
Jizik,biyolql,kimy.,
r.nh E .o9rafy:b.ansla.^daftord 6!dnk'
y.rirrn nrrklnebin mntuar'n. rH€nind'hil
.dil66iydi.6ularohelea
ilkokula!rch.nligi
okull.nn.b.!l' olduEuidndah.6.r€kutulmul
rHE3i9i Mdrczrdinda y€niprcjeder,yddanm.k
yap.rak,20r€.
AIHM,ber,:nive6it.
ileisbirliEl
kitirlkkaha 69ren.isrupl.rylay.ni b r pilot
uygulamr
briat', sununin hefbL'rnlveGlt€nin
oil-Ed€b
iyar.M.remark'Fizik,
ra h-coE6tav€
3 yolqixLmyaB6l0mletn&nb€t€rdgrckl ccild .
AIHM6Ercn.rlerin
w pedaeosl.n.IHEblbnin'
6(nck iii b? dizi.nkd @hFanyapr'.o,ha
on.a,grup|r..,[email protected]. .i
E ildiv. p.dagogl..i{in€itim roplanll.n
t6
( n186moiiedanndadnemli
Onaokul6E.endler
deEisiklikler.
ihtiya9v..drv.onaolo
un$n
rn'fr. nndaka{rcfilerc y6^.likpdik haliyederin
y€nihnrci edekir.du. Prq.nin.n halg w €n
ny6ntiEh€rd€E
tokproreryon.llik9e..hn
(in lh.pqllann hdda.rrydr uzunqDrqmd*
n yogunbnbk'nFhFan.'n-nunda lHt
uzh.nlar6, a9q 'daki narr.d.n h.zdad'. su,
ilkl.zyaprlanbirehrmayd':
d'rnyada
!0uF{hi,6'd:bmfthmry1|dGbdnabn4biqi
(Noed, M. Hiys.i
(rrt^lfu[r),vddhrr
{r@ql
er r Mdr (PAE,
6qtut
b]edon
G0tonwi!,vlbh|l0iry6i.)Eb'r.dfudI
Olull.rd. In-n H.kld
E€itihi
. "Maiematik,FzikvelnsanHaklar"
otry' ,k dorcn
Ai8M,bu eqnLmproqram,na
2
m'ryon
asD
doLanndan
laz a ha(ada
dnde
yad'.rabi k burunbu irb rrqisore.inde
PAE'den
. "rrih. cogGry. ve rnen Hakkr "
2 0 0 2 y' n a 9 . n d , q i n d A
e ,H M b i j ^ y e t i d e
bu
r "B'yolol,K myr ve in5anBal an"
.'vdanda:r* tE t h'. Yaba^.'Di 4w
nsan
tal'5malanfrz anLkAhavut uk rnnlann'nd nna
Pilotuyqulanaranam
andE hda,bubes0n'€6ne
(Korova)ve
tu lep'de(Makedonya)
nranhaklar
eEtnenlei yetis'lmeproqramlaruyquluyonar
ayr.a, a HM,Bakanurkeeri^dedeverebaqlL
200yese ind'0nde,rHF,k iin veritedezorunru,
diOeri( lnlver tede Fselme de6olarak
ver iyorduAiHMbu p,oleninbuytk bn baianyla
bframland'i'sitij:iindedn.Un veEtelerad*
karI m. laraarnavutuklaki lHt modein $nmrk
( n ba qe$lb" konle,ansdrzetr
emeyipbnl'yor
ede.eker veyenimezuno an oqrcrmenl.r,
gdr.vd ie basla4.n,insa^haklaneon!niide
refftbelerimizden
Oirendiklerimiz
llmudumu,d€adk d kelqdevelarkl'kolu larda
yaiananmaandrnsanhakl kavrenl&nn
frinedab dahabiln( ibn5ek lde dahiledimer
!e6!.ehenlere, n5anhaklankuittunuen rlara
ias I qetne.ellarn n qdne'i mei blttn
u l k . r e r d e. E
k tn:iiederi inlaydalokbln.
Am*d ukb komlnin rejm n diiusinden enia
demokaiyes<irddnem b F bryik bir &a aj
sq ad'.Huk0ne!inve 6zellr e de Eqnim
8ak3nr0
hm ddeoio madanlHEnii kesereine
yaynamLz(ok
zor oludu. Digeriaraftan,
insan
hakr kavramann' d p omaileinde,dt
poitikalr ^daveAiayaeanida kabuetmelenie
baFrmak I n, ara!'dak ad mlBr iakiperneniz
Devtetire itbirtigine day.h ititkit{ k!run:
Hereydenon.e,huklmerveEgrm sakan O
rdr.i Jiydidurun,hiikiinerininsan
9erekiyor.su
ve yenliklerene kadara( k o doqunaqore,bir
u kedendiqeralkeyela* l,kq6rtere(ektr
Korulano um!uk'raijyaj b r, Bannavanta|
hakr eaiimirememekieo an b4ok d*r-4
Devleiinpedasoruzmanknyrarbrl0 yapmann
ad'k:PAEdeveieb,qrrd'
eok.nemlolduqunuan
an: mifiedarqel$ t me5a a. ylalokyak'ndan
i q len yorduve r0nedat a l9i doErudankarar
a mayerk" ne rh pi. Bueyede,AltM ve PAE,
haklann
n vesorunruuklannn 6qretb,q neen n
prolerire. nde(ok yo ra!etm'rlerd
o*ullarda in5an Haklafl E€itimi
Ama.'n'2.ul.tm,n'zryad'n.' ol,hile..k,
qinsihinizd.nyaEn
na@kFrmrclrnn'z'.nlok
payla9. d*ld kutumlard .r.9p bulroldmz.
o.vld lutunl.ii.
6n an'fal olduman'n ol.i
sakrnhkl yadad€vldkuruml.r'yla
luhak,
€l$.bil.(.k anemlikiil€/. ittitaklar
irbnltiE gitrEy€ irD .rh.| idn. ulGlar.d
o.9.niatonlann, b.rla d.tal.in ra d. livil
iopllm [email protected]. d*€lini :lmk.
Hnkim.t orumlrlukl,nh'edrr€mek( n,
hannatm.l
dahr0n(. imala.mrr.nlrrrnalan
(6rn.OinC&!r Hakrans.zl.$n60.
. OkulE og..rrn€nbidikhn yolurrr hlrlm.l
!z.i nd.ki balhy' antrmrt.
. 66r€vinizl,slle(*uklann.mimknnolan.n
iyi.Ehihi 4grarokkonu'uh&hiknmet.y6l
qon m.k ola6ksunmak.
B32'dutunl.rd.,iMn halhn .lnininin
m Edab d.hil .dilf,a yolund.ti eb.Lnn'r,
nlk. s.n.lind. delil d., .yd.rl. yadab6ls.r.r
dlzeyind.drhrkolaybnu.r .r.birn.Mi..d.r
oze.inde
iaz ehibiolanklruml.nbeli €yin,
bunlarddldin hangidtI.yind. duEokun
4b gi y6.0nd. ilirkild rutui.
sizinl.h]niu..l.n bndutund.h. v.r P€daqoj
lsd€i pilot !y9! Ir mrlar, .rin.dq s€rek.n
yatnmd.h..zoldulu iEn,olulidaGle ve
hikad Ftriibri Fld proi.ldi r,.h. toLy k bll
edsr.r. 3u ydkirirs, b6r'r. bt Foj.yi, sEr*.k
v,d.d.ng.'.klbnd.n.'o|.l.r6reEbi|n|.|
dahaonr. d., pbj€nindy*i r.hlik.hrrarm.
olatrhqr
onay.gkae, uordurum.d6h€den,
projenin
0lk. 9.p'ndalygul.nm.sndan
vase(.birid.r. Buyiz&n pld uygul.rolarllsi
kutuml.nnrre6h' aFfl n,ghFbirir ve
p'ojdiu g.nir k.pend. uygul.nm.ya
b.{lam.d.^ 6..e bal€[email protected] .labilidniz.
Egs pilot lygd.m ba5:nlrol!8, siz. d.n.l
wrunydndl.il.r,eEirintin€ni (indepojeni.
dahak pemholar.k ut'sul,nmrr yonnnd.b.ik'
yaprok itin d.ha sklo bL konumdaolekl.dtr.
tta diz.t/.
h.'/'rt2r rM
e itti'tttiE guhx
6.mi h$n r€kirdet4orenmodidn. d'.eoin,
okulm0d0.l.ininIHE$mln..l. n€9€lm€l€riv.
piloiokullarprot.tihinplanlan.nna
katlmalan
(in(ok (.br h.cd'k. Elerb06krrtid€kuw.dr
bndi'.nirl. Lrrl{4@n'& d.hr.lt k d€rf,d.k
hnk'imd (.l|l.nlannr eEhiml.iniu. d.va €h.k
eizin(inyar./' olekfu. IHEema..d.'i.dq
€Enih .(B'^d.n kehn4 { a.r' bt hava
deFould bn€*[email protected],
dd<ine ihriya(dqduEu.uu,{..trl olqFnl.nn
'{€nind. 'nif.kl.r lumak ign ii bnyoldu.
t tit6i
rr&t ru
[email protected]
AIHM.iEn hakr.r
0k nizba @nh'd.n y.dtt
eqitimi.la.rndadiE€.olk.l..d. bt(ok uzm.n
doghalr. n.d.niyl€ ciddiolr..k arar gtulr bn
raom...hal.n(ok
olduEuuvedeftkalmabilR.gini9ard0.Ayn(a,eEitinr n.mimizormarnr
prof6yonel
naddtdd.l Fmek ineyRk ulurlararan
sy'da
6g.ehen iLep.dagojiv€
t€mrikiliklrn orsaniaryonl.rd,ruKd. Bu
mnfied.rg.litride .l.nlannd.urn.n krril.t
vad'.Onl.nnv.lF€kleiil. uzm.nr'kl.nnd.n
lutulqlr boyokbnp.oidin Wuhn'.y! ko'B
.t@mik
k.yDkl.n
!.ronn
4i.g.r.tli
r€6.LndoE E mhn d. p.q.F dahiletnoi.
y.n'.da. gnitiminiz€ului..ar.' 9prd. ynrcr
Cok6.dlrydi. Bi. llk€y€ y.b.m' bt y6mm
dndyd. 6t goKnilnlike!l.y.biliri6. sn
ve
sdjm.r., Ahadruk EonmB.kanhErna
h.kn6d, utun.ra€e dn:.rd. tiyrd. r.knik v!
.916..1.@ lizin y6nbml.tini,in h€piiyanrc
maddid.n k.ld'a'n'[email protected].
serinbunuk!llan'n"diy.Gkb?ydnten
Akrinqditim
utqulatnay.€hrm'yordul.
umnl.nMy.kla$m'matrbidi9i.ed6ran'rordu.
tfloirnt rt 'rsJr,rr[ lii 9.oj. dKimizin h.r
Mdj.F 2: '3u tisi se(n d...mini.
yonl.i
eatujr.n4,.. y'riaEr'6 * A,tuduEu d.ha
bireilEdla diiplinri
.rl. uygukdq'n'.
pilot proj.l.d.n (or 5.y 6qandik. filor proi.
iyi bn s.k(d. la'yek bn .onin iftmi
yaenini.
urg!larul.n,an€diEiniz
bn€itim
y6nleinionay.(rl.nr,edindioiniz
2aydve90(10
t€.i:b€ld .y6inde dahaq.n! k.piml' v. (ok
dah..nili bn pbje bed,yrbiriEiniz
la
olsll.d.
lMn r|.lhn
Eoitlhl
reEn buyaklatn'ml4 yani
sakanldLokuty6ndinbn re
.E..tm€nlerileiibntjgin.
gittuniz, baranmEda
5onu!
jyai koru ar
olLniziniqind.butunduEu
ytuinden,
egitimrineminin
d.Eirtiritmsini
.ngay.n b.E€ri giri9imt€rinba9anFns d0r0k
gal0nebiri.,
Fakdriz€6n.nmiz,bununot,n
ydrtniraranan'zresiEilhamvem€i icin
g.Jinidiginizhodelhdkutt.nm.nEdr.olkEnizd.
veiddidhbirlHEsi.igiminin
sen6kaFaml'
uyqlraiabiri.ligihi
elnimatan'nd€kiv€rkitit€c
96nehek i(in, onta.abizimr@obetir mizi
nrbjliRiniz.Fg€.abh otkenizd€tHt
kalilryomnEy6.r€mw
crlmalanna
r{ranh'udanbaz'tannrn
hu6n€mti
6hnand:
ildleneniz
tin bn:.kirdeyardmqot;@anumd
d'yoruz.cerektendemokrark
btrroptunu
Y.6tmak(in, egnimI nem'm'z'iya,i
dogmlad.nes€menli6ind€n
kunamam,z
u.
iEnh.rbn kolrlr.ytek('Hal.n btreor,m
r Ohll.rd.
In$n H.U.n Eiitimt
t9
Ek l: Egitirnve Silim Bakanhdrtlaimzalanan
Anl.tm. Metni
F6INMVESILIMMK^XLGI
ILXOCRETIM
MOD!RLO6O
EEitim
v€Bilimsak nl'g'(buhdan
on€ FBBora6kb€ti.tit<kri.)iteAhavuduklnenHathnMe&.zi
(bund.n$nraA|HMolarakb.lirtile@ktir)ararnday0lorolenb!oekpbjeniiddam'^aytn.rik
"okullada Inen H.tl6n Egftni"
AIHM,pilolokullarda
insanhaklaieqitiminey6ne
ik uyqulanekbuprcienin
uysulamaya
konmariqn
asaqrdakierumluluklan
iize ie rlm
'
3uDrcFninrim Fl.nlanm'r
a5.malar.96re,6ng6,0l.niCenkre
rygul.nm.r.
tBBv€b6lgel.rdeki
EEnim
Mndirlikleriil.i*,nEi (edindepirotokultann!<itme5i.
(b! okullann
B6ls.redekiEiitim
M0dorlokl€.ireokulm0done.iyl€
narl$qileegiyukanda
asklannFr) isbi igi i9€rinde b rlikrekarar*il.^ krire eG s6rc, prcF tin (ah9a6k
Ogrutmenler
w aorendler
iqinyardFdmat€.yallerin
barmL
lnsn haklandeEiolarakadlandtr'laGk
bud.r iginqerekliflateryall€inlaglanm.r.
Prcjenin
pilotokul(al|'.nlaiyla
bdo. asamal.nnrn
uygulanmarnda,
4bnLigiyapimai.
Eoirimso@rirerinieEib^
uzmanrann
emekr€rinin
maddikaE
r'En'nve rm6i.
t Pbj.enuqlann'.s€nelola.akde
€nmeiv. d<€rl.ndirilm.rin
inyapr
lmar;bu$n u9lan
n,
kendid€g€endnm€iniyapnkbn.onraeEirinsinemin€dahildhesiiinEBBy.sunulma'.
Inen haklaneEirimialanmdapilot okullardabu pbj€nin uygul.nmaricin,EBB,b6lgeledekiEEilm
Mndnnnkhd
ileiibnliEiis€tuinde
as.Erdaki
madd.le yerinegdimenin$rumllluElnuozerinealri
. AIHMnin,y€re|ya*larae(evesinde,
lluskh.anwyercl.ra9la6
€q'timi i9inokul6keri dedahil olm.k izerc nlkedekib0t0n €oilm 3i5tehinde(.hlmarna
izin*rilmesiv€bu!al'Jhan'n
0lk€dekib0t0n
EEnim
Mod0rl0kl.rinetaviy€€dilm.si.
20
o*ull.rd. insh H.kl.n Eiitimi
. E33,PAE* Elnin Mndor[rbnnd.n l,frnhn.
iqinuysunkorull.nn eol.nmai.
ga€vl.ndinh6iyt€, prcFninwsutanroe
r Pirotorurl.n^-Oln6i (in AIHMir. irbkritiy.prtm6r.
. Proled.b.ftl.nmirrm.(|..are b€klen.n
bnulr.r. q6r...yn6AlHM'nin.undugud€rt.^mD
p..F sudrn uy..M, pild okullard.kiuysul.ron'n gml bir d.0€rlmdim6i.'n y.p'16.!.
Saul.fmenin
lyqunbirt€kild.uygul..mari(id ineh hakt.n.Eirintwrd rird oku anndurum!v.
h pilorolorl.nn ra.riyd€ g<E proj.t.n ititikcdn.
Yororlok1eki
kanunhraq6r., pilor olulrar. dog.ud.n€ss w EgnimM!durl0kt.i^. baihdtr.
tr j. urguh.nt€nt. rt.m.linde hatay.pimardutumunda
ikitrrannd. nnazed.bitm.Gbu
hd.Lnnd0<ih6i i(ing.r€kli6nl.nl. ^.hnma'n'irt m€h.kkrvadtr.Orehli.nt$.:t'k1..
yt i|B dutumundabr.il.r proj.nin korulrannrd€innruk Eyr pDj.ri ipi.t .roeh. €.b.rnnbr.
3utdr.tn.d. rgk(. yazlm.mfh.I konud.,Am.vudukCuhhu.iy€tind.yorinilh.otan
k.nunrrr
aurh E sllln 8.trnl{r .dtd
Advrdlk
l6n r.tb.
3! rsrr.ld
llrd. l@n ||.ld,.n Eiidil
rrot rt .drM
d..hil urlol.Dy.
21
Ek 2: AIHMlrr3rn H.ktan EEitimiYay|nlarl
Bukibp('kL ..l.tld'E' nr4, s.lirlidioimiznofrcd.i'nre k.d.. k penh olduouh.kk..d. birtlklr
y'llan ar.rnd. Amawtllk w x@. da b{lu..n 9ild okullard.ki
nm?n .(6nda4 1993E 2OOO
oEEtnqhr. okll (ahFnLn w okul modod.i adnd.rl€dioamtG bd'!'nr bar9d k.rEE .tr,!.d.
t
Ahrwr E yaban.'urdtnlann hazrl.d'or oE.amenkit br rtti€ Hudan RlghaEduation"
'h{r htla, €it Di'(20,000 bask)
.
AmM um.hnn h.r.l.d'g' * Eaidn B.r.nErn'n y.y'.|.d'i' O.{. t'n'filr (in) .!Gd
feliy.leiy|! ilgili kibtlr FTqmo b6k!l
.
Am.v[ un.nlann h.zrladq 6E erm.n tibbr 'r!ft.
.
.
hS nc'd.. F,rilmir 'FiEr Jcpt' 1n Ad,n/ar- inhli kir.p (ltcoo bdkt
OocrMbr iginAM
r r:b.M unlnl.nn ha2'.1.d'9''ttF HMh nitha EdB6on'
b5m, (2o,0oob-q
"ke, H.l,.n Egi.inl" ttbht^ 'dL'tnihit
.
UfllcEFinbrn'E''rryi,9h6"-8.rri'Hrllrnm"kitbr{5il.3yaj.rai((ull.rigin)eqoooba*D
.
UnlCElin bdq
R/ghr' '/m, Harbr'0,000 b.rk)
.
"/Vyt/9h6' 'rdra B.tLnn'kibb'
Ur|lCEFin
bdti' 'rry ii9h6- -8dxir rrdr.M'kh.b
.
ort okul60retrunl. idn 'Er@..!.nd
t
oeokur 6ldmsl.rr
.
g.filmar 'tt urlldx.tioa
e.orulolEia€itl.ri
o.},umn Rtgha,'6rdio"
'hgn uzkhnn rnn tinalanndz 8td46it Mttk# i'i^li rnag
t
(in 'FEdod ol ld..t E prc$ion .nd R.liqion" "D1tnn e, lfad. E Dlk
on&kul oqtuenl.
O:Earlold' iiihli kit p
.
lk utuel hen thkha xo.t8.e
.'srqtion
'
lrl iL rBya.ra (aukl.. idn) (2o,0o b-k)
rtc Repobll."'Dd6krdi E curnu'rFf h.6'
(i^ '(tul sdt q' 'tirit loptw'
rir.ttl
la.ototl
ortdu@ti@ in AJbani."r{nturtuk qftininln Duwnu"(siynip.dtledn€ttinliklnD
0( €lillm r*iy6i iOmmodolbnnha2rl.n6.':
.. lnen H.kl.nt. €litih
6, isi
22
(9 il. 12yar.'-' (@l|n ignJe0,m0 bel|)
o€mok i iqn s'rckli (.b. gerektjrenbn 96rcv
mott€d& arn h.klann'. d.hil .{ilreii
o*ull.rd.
li.!n
fl.ld.i
ClruEi
l&l y nd.alH .gidd bolononony.ynl.dd' (.hFrl.n
. AjHM.flrfn t6r0nononur{[email protected] .rtud, nich6It dE ilwt.
'O*rrrrdr &sr H.lr.r'Un r aldm krLtw
. Efirn o.bdog0!.rn nhnFP.d.90jrArs.
t'dioro* €aldf s.t nlafnnllE|.ndtntili
kshri.r.nndh d€rl.nnlr ,Mydg'hrbi.,- 1.../9t ,r.!.nd. lllrnlt6!6rtun .t ktt p$t
. |n pilorokuld.li dllhllklrln &E$l ya^hdt. gbdntotddiatHr lirho
r 8kg.rt
nin.'|.rdt
t'Olh.t'a'(EB
yrrnt! llclll !.tlr'
L AlfiM dtinltklri ih itlitl loEtli
lEn ||.Ur .l.nod. bllCrG bddl..tn 6t!0tdoaor.nt.r
'firn$
'tt.drn .. ts, h*ha.gtdtnln
ml
tbr b.tdrnip ,rlfir rlgr6.dador'
tE
.r *iFpgr'- e.0@ b.r'), 3! .[d!pe!r, aor.h.nl.r, gsC.rl. s.hr.n digs rbld E wdhd
.lltim l.!n h.kl.n d. d.hil .tfi.k |rt y.n h€*.r ld. t m.l dkhtlklst ic.rli
,,JNtlat,6drEtboffiolAt
'AwHnf,rlsLH.raE
h.r| tr.X,.
tR''Antlhlnt@
''D.
E t!
/.at !E!ra
lt Ln dmtr'drt
nrt..dtt
b..ror
b/r ddrF. iinti b.oto.
2t
Ek 3: in5an Haklafl Egitiminde Onerilen ingilizce Kaynaklar
Bukiap{'k6, in,anhaka. €girmi3lan'ndamevcu!peklok kayndq've
ginki bunun( n lok daharrzh yer aytrmamzgerekirdiB! alandab r kaynakaGn mae yapmanz'
6n€riyoruz
ve bu aEntrmayabaglanq
!olma' lin 4a!'da k i b r lnre veryoroz
] , F 6 t s r e p i ( l l k a d ' ma r ) r A m n e nl ^yt e r n aot n a l
2 "rea.h ns and Leamnq HunanRqhainthenhool" (okulkrda nen Hal ann n oqrcillmeeve
3. "Merhodooqiei orHumanR sha Edu.ation'll6anHakan Elnim Ydntemen);yazanRobedKohl
4 "Monroins olHRE"(iHE',ni^
lzlenmesi);AwupaKonseyi,2002
in5anhaklaregtrimlie lgil daha{aza b lsiyearag'd3kl^r.het adrc5erindenulaslab Inr
Huna.RightEducnqAso.ia|a
lereqitenuludararae
b rsiv I
HR€A,'n*n haklaneqnim alan,ndadeg{ k yorara eylen.iveprore.yone
roplumdrsitiidir. w.b ennde n
Elayanonneforufrar,veri
an,demekei pbresyonelef
iabana' vetadrma p atlormlanvardnAr € 51edeinranhakr' savunu.u
v e e E r m ( i l e r l a un z a k l a n e q n ' m i m k a n L s a l r a n m a h a d r v e b t l o k rutkaennhiank l e g i t i m mn d ' l
uyqulad'g'kondundabilq verlmekredr.
HUM^,ighansou@cenk|
Minnesor.o^'ve6itei In.anBakan Me*€zi ve K0tiiphaneine baE' olanbu me*ez, nsn hakan
eqiiimv€rmektev€,n*nhakanat6l!€lerdtzenemektedi.Bn!o[kaynakbarnd(anrebieso,einden
yap'd,g'b r sruba(6 ob3lHuna^
ay.(a, dtnya qenelnde nranhakraneg I mi konuiundayaz'emalarn
er Jnek mimkijnd0r.
Risht Edu(aiionLktseru)
Insanhakla. aq,ei mineilsi duyanlar(Ln yara/' b lqilef(efetrbu we
egitim,(in sarekI b.5 uBuru a(klyor IHEile is lib lgier (eEn pek(ok Interner5 resininadre' de
vei lyor.s i€de bulunanb r egirifrver tabanisayeindq ziyarc\ ler k
haklaneq t mi le ilqi hertirli konudaaramayapabiiyorlar
konu5uha
u rlgiendiren3avunma
anl.fiaLanve 36refle ei yasyanhiikijhererarai b r orqan{asyondo.
ardm etmek;(oqukud€mokrasiy
,
insanhakann, hukukunii*inlijqin re avupahn ku i.re kimigin ie leritlligin danekl.mekolaral
helininirln avrupaKonreyi,nsanhaklanaEnLnibaqlamnda;dqdm
6Erernenlerin
!ahrda r.kn k eri,y.nremlerveyakarmlari,greterek;
der planlanMdahi .rmelerne yad'm etmektedr.
okullarda Inran Haklan Egitini
Et .t llkoLul O6i€tr€ni Ad.t'Lnn onlwrrit lodndc vcrilcn Inr.n
Idd.n Eihlml Program|n|nUodollarl
r 69Eftlldd6 .ldrg'mr arsihr. gDc;
lrrtq i.chri $nuCr.a .yra d.{:.|.r. 69|ftnLt
Ehb.nigi.d., illoldl 69crl6lii
dd&@ |md.n.
ti6 bn Fr.gm s.liiiriiL lu F.ogr.m,,
lZ('|.r d.lrL.tk a .gftim nbdolon. b6ld0k
.l|odol l: lBn h.ll.n kmmhn E brlhi
. ilodol 2:lnbn h.*l..nh snln..drrh.t
. Modol3: l.en H.klan Evr{*! Bildl.g€rl
. Modol4r(duk Hrkl.n Saterm6i
Modol5rl..nh.kl.nn'k run. tin ml.ri
Modold llkokulw ort okul 6otwil6inin .gltlmlnd. ephz molEd:bn bn p:(.tr olanIHE
tlodol 7: Or
3u kitaxrkla,riy:rinratl..danyaraanaEk,h(k0metlenar
h.y.linn&'I se&k l.tttildlgianlat'lryor.am.MrlukInen Hall.nM.rlezi(AlHMlll€An.vunukElhim
8.krnh!' aranda q€(.x.!riihn baJa.hbi. itbinigibnxunda, ...
Sürekli Aydınlık İçin 1 Dakika Karanlık
Y€n laktiklef.l€ktonik
loruhu il. at6ly€l€rimir
ia. n.{,la.ti6eoiolg rdr.ine bt epd. qondeEbilin'niz.
boltenin€
aboneolmat
Insn HaklanndaY.ni T.ltikls Proi6i, dnnya.rnh€. 6En.d. ine. hakr,nar.n'nda...