İşletme maddesi yönetmelikleri
Transkript
İşletme maddesi yönetmelikleri
İşletme maddesi yönetmelikleri Tüm ticari MTU model serileri (1600, 1800 model serisi hariç), DDC S60 Marine ve iki zamanlı motorlar A001061/35T Almanya'da basılmıştır. © 2012 Telif Hakkı MTU Friedrichshafen GmbH Bu yayın ve ilgili tüm bölümleri telif hakkı ile korunmaktadır. Her türlü uygulama ve kullanım için MTU Friedrichshafen GmbH şirketinden önceden yazılı izin alınmalıdır. Bu izin özellikle kopyalama, dağıtım, üzerinde değişiklik yapma, çeviri, mikrofilme basım, veri tabanları ve online hizmetler de dahil olmak üzere elektronik sistemlerde kayıt veya düzenleme işlemleri için gereklidir. İşletim sırasında arızaların veya hasaların önlenmesi için kullanım kılavuzu dikkate alınmalıdır, bu nedenle ilgili dokuman işletme sorumlusu tarafından bakım ve uygulama personeline sunulmalıdır. Değişiklik hakkı saklıdır. İçindekiler 1 Önsöz 1.1 Genel 8 Onaylanan motor yağları ve gresler 5 2 Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri 2.1 Motor yağları 2.2 Gresler 7 15 3 Gaz motorları için yağlama maddeleri 3.1 Motor yağları 16 4 İki zamanlı motorlar için yağlama maddeleri 4.1 Motor yağları 18 5 Soğutma sıvıları 5.1 Genel 5.2 Temiz su standartları 5.3 Emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu yağlar 5.4 Korozyon koruyucu antifriz 5.5 Suda çözünen korozyon koruyucu maddeler 5.6 Çalışma denetimi 5.7 Soğutma sıvısı için sınır değerler 5.8 Soğutma sıvısı konsantrasyonlarının depolama mukavemeti 20 21 22 24 8.1 Dört zamanlı motorlar için motor yağları 8.1.1 MTU yağ kategorisi 1 motor yağları için model serisine bağlı kullanılabilirlik 8.1.2 Tek amaçlı yağlar – Dizel motorlar için SAE sınıfı 30 ve 40 kategori 1 8.1.3 Çok amaçlı yağlar – Dizel motorlar için SAE sınıfı 10W-40 ve 15W-40 kategori 1 8.1.4 MTU yağ kategorisi 2 ve 2.1 motor yağları için model serisine bağlı kullanılabilirlik (Low Saps) 8.1.5 Tek amaçlı yağlar – Dizel motorlar için SAE sınıfı 30 ve 40 kategori 2 8.1.6 Çok amaçlı yağlar – Dizel motorlar için SAE sınıfı 10W-40, 15W-40 ve 20W-40 kategori 2 8.1.7 Çok amaçlı yağlar – Kategori 2.1 (Low SAPS yağları) 8.1.8 MTU yağ kategorisi 3 ve 3.1 motor yağları için model serisine bağlı kullanılabilirlik (Low Saps) 8.1.9 Çok amaçlı yağlar – Dize motorlar için SAE sınıfı 5W-30, 5W-40 ve 10W-40 kategori 3 8.1.10 Çok amaçlı yağlar – Kategori 3.1 (Low SAPS yağları) 8.2 Gaz motorları için motor yağları 8.2.1 Tek amaçlı yağlar – 4000 L61/L62 model serisi gaz motorları için SAE sınıfı 40 kategori 1 8.2.2 Tek amaçlı yağlar – 4000 L62FB model serisi gaz motorları için SAE sınıfı 40 kategori 1 25 26 30 8.3 İki zamanlı motorlar için motor yağları 31 8.4 Gresler 8.3.1 İki zamanlı motor yağları için model serisine bağlı kullanılabilirlik 8.3.2 İki zamanlı motorlar için motor yağları 8.4.1 Genel uygulamalar için gresler 71 71 72 74 76 78 81 87 88 89 92 94 94 95 96 96 97 98 98 DCL-ID: 0000005353 - 001 6 Yakıtlar 6.1 Dizel yakıtlar 6.2 Fuel-oil EL 6.3 Yakıt katkı maddeleri / yakıttaki mikroorganizmalar 6.4 Gaz motorlar için yakıtlar 33 59 60 61 7 SCR emisyon kontrolü sistemleri için NOx indirgeyici madde AUS 32 7.1 Genel 9 Onaylanan soğutma sıvıları 9.1 Model serisine ve uygulamaya bağlı olarak soğutma sıvısı katkı maddelerinin kullanılabilirliği 9.2 Emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu yağlar 9.3 Hafif metal içeren soğutma sistemleri için suda çözünen korozyon koruyucu madde konsantreleri 99 104 105 69 A001061/35T 04/2012 | İçindekiler | 3 9.4 Hafif metal içermeyen soğutma sistemleri için suda çözünen korozyon koruyucu madde 106 9.5 Hafif metal içeren soğutma sistemleri için korozyon koruyucu madde ve antifriz 109 9.4.1 Konsantreler 9.4.2 Hazır karışımlar 9.5.1 Korozyon koruyucu antifriz konsantreleri 9.5.2 Özel uygulamalar için korozyon koruyucu antifriz konsantreleri 9.5.3 Hazır korozyon koruyucu antifriz karışımları 9.6 Hafif metal içermeyen soğutma sistemleri için korozyon koruyucu madde ve antifriz 9.6.1 Korozyon koruyucu antifriz konsantreleri 9.6.2 Özel uygulamalar için korozyon koruyucu antifriz konsantreleri 9.6.3 Hazır korozyon koruyucu antifriz karışımları 9.7 Seri 60 motorları için soğutma sıvısı katkı maddeleri 9.7.1 Seri 60 motorlar için korozyon koruyucu antifriz konsantreleri 9.7.2 Seri 60 motorlar için hazır korozyon koruyucu antifriz karışımları 9.7.3 Seri 60 motorlar için suda çözünen korozyon koruyucu antifriz konsantreleri 9.8 İki zamanlı motorlar için soğutma sıvısı katkı maddeleri 109 111 112 114 114 117 118 126 127 10 Motor soğutma sıvısı devreleri için yıkama ve temizlik talimatnamesi 10.1 Genel 10.2 Onaylanan deterjanlar 10.3 Motor soğutma sıvısı devrelerinin yıkanması 10.4 Motor soğutma sıvısı devrelerinin temizlenmesi 10.5 Yapı gruplarının temizlenmesi 10.6 Bakteri, küf ve mantarların ortaya çıktığı soğutma devresi 128 129 130 131 132 133 120 120 11 Değişikliklere genel bakış 122 11.1 A001061/34 ile A001061/35 versiyonu arasındaki değişikliklere genel bakış 123 124 124 134 12 Ek A 12.1 Dizin 136 DCL-ID: 0000005353 - 001 9.8.1 İki zamanlı motorlar için korozyon koruyucu antifriz konsantreleri 106 108 9.8.2 İki zamanlı motorlar için hazır korozyon koruyucu antifriz karışımları 9.8.3 İki zamanlı motorlar için suda çözünen korozyon koruyucu madde konsantreleri 4 | İçindekiler | A001061/35T 04/2012 1 Önsöz 1.1 Genel Kullanılan semboller ve görüntüleme araçları Metinde ön plana çıkan aşağıdaki talimatlara dikkat edilmelidir: Bu sembol; kişilerin tehlike altında kalmasını veya malzemelerin arızalanmasını önlemek için uyulması gereken talimatları, gerçekleştirilmesi gereken çalışmaları ve faaliyetleri gös‐ terir. Not: Bir çalışmanın gerçekleştirilmesi sırasında özellikle dikkat edilmesi gereken noktalar not ile belirtilir. İşletme maddeleri Tahrik tesisatlarının kullanım ömrü, işletim güvenliği ve işlevi büyük ölçüde kullanılan işletme maddeleri‐ ne bağlıdır. İşletme maddelerinin doğru seçimi ve bakımı bu nedenle çok önemlidir. Bunlar, işletme mad‐ deleri talimatlarında belirlenmiştir. Kontrol standardı Tanım DIN Deutsches Institut für Normung (Alman Standartlar Enstitüsü) EN Europäische Normung (Avrupa Standartları) ISO Internationale Norm (Uluslararası Standartlar) ASTM American Society for Testing and Materials IP Institute of Petroleum DVGW Deutscher Verein des Gas- und Wasserfaches e.V. (Alman Gaz ve Su İşleri Bir‐ liği) Tablo 1: İşletme maddeleri için kontrol standartları Mevcut belgenin güncelliği İşletme maddeleri talimatları gerekirse değiştirilir veya tamamlanır. Kullanmadan önce, en güncel versi‐ yona sahip olduğunuzdan emin olun. En güncel versiyon için: http://www.mtu-online.com/mtu/mtu-valuecare/mtu-valueservice-Technische-Dokumentation Sorularınız olması halinde MTU'daki muhatap kişiniz memnuniyetle size yardımcı olacaktır. TIM-ID: 0000018549 - 001 Garanti Onaylanan işletme maddelerinin ya adı belirtilerek ya da listelenen şartnameye göre kullanılması garanti şartlarının bir parçasıdır. İşletme maddeleri tedarikçisi, adı geçen ürünlerin dünya çapında aynı kalitede olmasından sorumludur. Tahrik tesisatları için kullanılan işletme maddeleri tehlikeli maddeler olabilir. Bu maddelerle çalışırken ve ayrıca bunları depolarken ve imha ederken belirli kurallar dikkate alınmalıdır. Bu kurallar üretici bilgilerinden, ilgili ülkede geçerli yasal yönergelerden ve teknik düzenlemelerden oluş‐ maktadır. Ülkeden ülkeye büyük farklar olabileceği için bu işletme maddeleri talimatları çerçevesinde dik‐ kate alınacak kurallarla ilgili genel geçerli bir ifade mümkün değildir. A001061/35T 04/2012 | Önsöz | 5 Burada adı geçen ürünlerin kullanıcısı, bu nedenle geçerli yönergeler hakkında kendisi bilgilenmekle yü‐ kümlüdür. MTU, kendisi tarafından onaylanan işletme maddelerinin usulüne uygun olmayan veya yasaya aykırı kullanımı durumunda herhangi bir sorumluluk üstlenmemektedir. Pas önleme astarlaması Sistemin korumaya alınmasına, ilave koruma yapılmasına ve korumanın çıkartılmasına ilişkin tüm bilgi‐ ler, izin verilen koruma maddeleri de dahil olmak üzere MTU koruma ve ilave koruma talimatlarında (ya‐ yım numarası A001070/...) yer alır. En güncel versiyon için: TIM-ID: 0000018549 - 001 http://www.mtu-online.com/mtu/mtu-valuecare/mtu-valueservice-Technische-Dokumentation 6 | Önsöz | A001061/35T 04/2012 2 Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri 2.1 Motor yağları Kullanılan işletme maddeleri, kullanım yerinde geçerli olan talimatlara uygun olarak imha edilmelidir! Eski yağ genel olarak yakıt deposu üzerinde imha edilmemelidir! MTU onayı için motor yağlarıyla ilgili şartlar Dizel motorlara ait motor yağlarının onaylanması için MTU şartları, ilk işletme ve korozyon koruyucu yağ için MTU standardı MTL 5044, MTL 5051'de ve gaz motorları için MTU standardı MTL 5074'te belirlen‐ miştir ve bu numaralarla temin edilebilir. Bir motor yağının onaylanması üreticiye yazılı olarak bildirilir. Onaylanan motor yağları aşağıdaki MTU kalite gruplarına ayrılmaktadır • Yağ kategorisi 1: normal kalite seviyesi / tek ve çok amaçlı yağlar • Yağ kategorisi 2: yüksek kalite seviyesi / tek ve çok amaçlı yağlar • Yağ kategorisi 2.1: Düşük oranda kül yapan katkı maddeleri içeren çok amaçlı yağlar (Low SAPS yağları) • Yağ kategorisi 3: en yüksek kalite seviyesi / çok amaçlı yağlar • Yağ kategorisi 3.1: Düşük oranda kül yapan katkı maddeleri içeren çok amaçlı yağlar (Low SAPS yağları) Low Saps yağları, kükürt ve fosforu düşük oranlarda içeren ve kül yapan katkı maddelerini ≤%1 oranında içeren yağlardır. Bunlara sadece yakıttaki kükürt oranı 500 mg/kg'yi aşmazsa izin verilmektedir. Dizel partikül filtrelerinin kullanılması durumunda filtrenin kül partikülleri tarafından çabuk tıkanmasını önlemek için bu yağların kullanılması mantıklıdır. Uygun bir motor yağının seçilmesi yakıt kalitesine, öngörülen yağ işletim süresine ve kullanım yerindeki iklim şartlarına bağlıdır. Henüz tüm bu kriterleri yerine getiren uluslararası bir sanayi standardı yoktur. MTU tarafından onaylanmayan motor yağlarının kullanılması durumunda yasal emis‐ yon sınırlarına artık uyulmaması söz konusu olabilir. Bu durum cezai yükümlülük geti‐ rebilir. Motor yağlarının karıştırılmasına asla izin verilmez! Motor yağı değişimi çerçevesinde başka bir onaylı motor yağının kullanılması müm‐ kündür. Motor devresinde kalan yağın bir sakıncası yoktur. TIM-ID: 0000018560 - 001 Kategori 3 motor yağının dolaşması sırasında bu motor yağlarındaki temizlik etkisi daha yüksek olduğu için motordaki kirlenmeleri çözebileceği (örn. yağ kömürü tortula‐ rı) dikkate alınmalıdır. Bu nedenle gerekirse yağ değişim aralığı ve yağ filtresi ömrü kısaltılmalıdır (değişim‐ de bir kez). Özellikler MTU/MTU-DD motor yağları MTU/MTU-DD için aşağıdaki tek ve çok amaçlı yağlar temin edilebilir. A001061/35T 04/2012 | Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri | 7 Üretici Ürün adı MTU/MTU-DD Power Guard DEO SAE 40 40 2 Power Guard DEO SAE 15W-40 15W-40 2 Fascination of Power Maxi Light 40 1 Fascination of Power 40 2 Fascination of Power 15W-40 2 Fascination of Power Maxi Shield 15W-40 2 MTU Premium 30, 40 30, 40 2 MTU Premium 15W-40 15W-40 2 MTU-Asia MTU-DD Australia SAE sınıfı Yağ kategorisi Tablo 2: BR 2000 PLD, 4000-01, 4000-02 için motor yağları 2000, 4000-01 ve 4000-02 model serisi motorlarda, onaylanan motor yağlarının (→ Sayfa 72) yanı sıra, (→ Tablo 3) ve (→ Tablo 4) içinde belirtilen güç gereklilikleri ve özellikler yerine getirildiği sürece başka motor yağları da kullanılabilir. Performans şartları Yağ kategorisi Şartname Yağ kategorisi 1 Şartname min. API CG-4/CH-4 ve ACEA E2–96 Yağ kategorisi 2 Şartname ACEA E7–08 Yağ kategorisi 2.1 Şartname ACEA E9 veya API CJ4 Yağ kategorisi 3 Şartname ACEA E4–08 Yağ kategorisi 3.1 Şartname ACEA E6–08 Tablo 3: Kimyasal – fiziksel özellikler Toplam baz sayısı Test yöntemi Sınır değeri ASTM D2896 > 8 mgKOH/g Kesilme mukavemeti Çökelme testi 1) ASTM D3945 veya İlgili viskozite sınıfının CEC-L-14–A-88 sınır değerleri DIN 51535 maks. 120 mg Tablo 4: 1) Çok amaçlı yağlarda ve krank bloğu hava tahliyesinin kapalı olması durumunda. 2000 M84, 2000 M94, Cx6, Sx6 ve 4000 M73, M93L N43 ve N83 model serisi uygulamalarında sınırlamalar Yağ kategorisi 1'e ait yağlar kullanılamaz! 8 | Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018560 - 001 ISO 3771 2000 M72 model serisi uygulamalarında sınırlamalar Motor yağı Mobil Delvac 1630/1640 kullanılmamalıdır! 4000 T94, T94L, R64, R74, R84 model serisi uygulamalarında sınırlamalar 4000 T94,T94L model serisi motorlarında, yalnızca yağ kategorisi 3 veya 3.1 olan 5W-40 veya 10W-40 SAE sınıfındaki yağlar kullanılmalıdır! 4000 R64, R74 ve R84 model serisi motorlarında, yalnızca yağ kategorisi 3.1 olan 5W-40 veya 10W-40 SAE sınıfındaki yağlar kullanılmalıdır! Kullanılmış yağlar için analitik sınır değerlere uyulması durumunda maksimum yağ kullanım ömrü 1000 çalışma saatidir! 595 ve 1163 model serisi uygulamalarında sınırlamalar 595 ve 1163 model serisi motorlar ile hızlı ticari sürüşler için, genel olarak kategori 2 ve 3 yağları öngörülmektedir! 956 TB31/TB32/TB33 ve 1163 TB33 model serisi uygulamalarında sınırlamalar Sadece aşağıda belirtilen motor yağları kullanılabilir: • Shell Sirius X SAE 30 • Fascination of Power 15W-40 • Diğer motor yağları talep üzerine Model serisi 8000 uygulamalarında sınırlamalar Sadece aşağıda belirtilen motor yağları kullanılabilir: • Castrol HLX SAE 30 / SAE 40 • Chevron Delo 400 SAE 30 / SAE 40 • Exxon Mobil Delvac 1630 SAE 30 • Exxon Mobil Delvac 1640 SAE 40 • Shell Sirius X SAE 30 / SAE 40 SAE sınıfı 40 motor yağları yalnızca kızdırma ve ön yağlama (TYağ >30 °C) ile bağlantılı olarak kullanılabilir! S60 model serisi uygulamalarında sınırlamalar Yalnızca İndeks 2) işaretine sahip SAE sınıfı 15W-40 çok amaçlı yağlar kullanılabilir. TIM-ID: 0000018560 - 001 Maksimum yağ ömrü 250 çalışma saati veya 1 yıldır. Low Saps yağlarının kullanımında sınırlamalar Yakıttaki kükürt oranı 500 mg/kg'yi aşmıyorsa yağ kategorisi 2.1 ve 3.1 kullanılabilir! Emisyon kontrolü (AGN) olan motorlar için motor yağları Emisyon kontrollü motorlarda, işletme güvenliğini sağlamak ve egzoz sisteminin ve motorun dayanıklı‐ lığını korumak amacıyla, kullanılan yağlara ilişkin bazı özel gereklilikler söz konusudur. Emisyon kontrolü için kullanılan teknolojiye bağlı olarak aşağıdaki yağlar kullanılmalıdır. A001061/35T 04/2012 | Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri | 9 Egzoz teknolojisi Yağ kategorisi için onay 1 2 2.1 3 1) 3.1 Partikül filtresiz oksidasyonlu katali‐ zatör hayır Vanadyum katalizörlü SCR sistemi (partikül filtresiz) hayır1) hayır1) evet hayır1) evet Zeolit katalizörlü SCR sistemi (parti‐ kül filtresiz) hayır1) hayır1) evet hayır1) evet Kapalı partikül filtresi hayır1) hayır1) evet hayır1) evet SCR+ partikül filtresi kombinasyon sistemi hayır1) hayır1) evet hayır1) evet 1) hayır evet hayır 1) evet Tablo 5: 1) = Opsiyonel ve sonradan donanım eklenmiş AGN sistemleri için istisnai durum kontrolü yapılabilir AGN özellikli sistemlerde kategori 1, 2 ve 3 motor yağlarının (kül oranları >%1) kulla‐ nılması, AGN'nin ömrünü belirgin biçimde kısaltır ve partikül filtresinde çok yüksek karşı basınç oluşturur. EPA Tier 4i veya Tier 4 ve EU IIIb sertifikalı, emisyon kontrollü motorlar için yalnızca kül oranı düşük kategori 2.1 veya 3.1 motor yağlarına izin verilmiştir. Gerekirse, motor şartları nedeniyle mevcut sınırlamalar da ayrıca dikkate alınmalıdır. Viskozite sınıfı seçimi Viskozite sınıfı seçimi birincil olarak motorun çalıştırılıp işletildiği çevre sıcaklığına bağlıdır. Önemli per‐ formans kriterleri dikkate alındığında motorlar uygulamalara göre hem tek amaçlı hem de çok amaçlı yağlarla çalıştırılabilir. Münferit viskozite sınıflarının sıcaklık sınırlarıyla ilgili referans değerler (→ Şekil 1) içinden alınmalıdır. TIM-ID: 0000018560 - 001 Çok düşük sıcaklıklarda motor yağı önceden ısıtılmalıdır. Şekil 1: Viskozite sınıfları grafiği 10 | Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri | A001061/35T 04/2012 Dizel motorlar için yağ işletim süresi Yağ işletim süresi motor yağına, motor yağı bakımına ve ayrıca işletim koşullarına ve kullanılan yakıta bağlıdır. Deneyimler sonucunda belirlenen süreler referans değerlerdir ve standart yük profilli uygulamalar için ge‐ çerlidir. Yağ değişim aralıkları Yağ kategorisi yağ santrifüjü olmadan yağ santrifüjü veya tali akım yağ filtresi ile 1 250 çalışma saati 500 çalışma saati 500 çalışma saati 1000 çalışma saati 500 çalışma saati 1000 çalışma saati 3 750 çalışma saati 1500 çalışma saati 3.11) 750 çalışma saati 1500 çalışma saati 2 2.1 1) Tablo 6: 1) = Yalnızca kükürt oranı maks. 500 mg/kg olan yakıt ile bağlantı olarak kullanım Tabloda yer alan yağ değişim aralıkları, kükürt oranları <%0,5 olan dizel yakıtlar kullanıldığında tavsiye edilen referans değerlerdir. Kullanılmış yağ için belirlenen sınır değerlerine (→ Tablo 7) uyulmalıdır. Yağ işletim süreleri yağ analizleriyle teyit edilmelidir. Aşağıdaki bir veya birden fazla zorlu koşul mevcut ise, yağ işletim süreleri yağ analizleriyle belirlenmeli‐ dir: • aşırı iklimsel kullanım şartları • yüksek çalıştırma sıklığı • motor çalışırken sık ve uzun süreli rölanti ve düşük yük oranları • Yakıtta 0,5 - 1,5 ağırl.-% arasında yüksek kükürt oranı (bkz. Yüksek kükürt oranlı dizel yakıt kullanımı) Kullanımın az olduğu durumlarda motor yağları, kategori dikkate alınmadan, en geç 2 yıl sonra değiştiril‐ melidir. Daha yüksek korozyon koruyucu özellikleri olan motor yağları kullanıldığında (→ Sayfa 72) değişim en geç 3 yıl sonra gerçekleşmelidir. İstisnai durumlarda motor yağının işletim süresi, düzenli laboratuar incelemeleri ve ilgili motor bulgularıy‐ la, ilgili MTU servis yeriyle görüşerek optimize edilebilir: Yeni yağ doldurulup yakl. 1 saatlik çalışma süresinden sonra ilk yağ numunesi “temel numune” olarak motordan alınmalıdır. TIM-ID: 0000018560 - 001 Diğer yağ numuneleri belirlenecek motor çalışma sürelerinden sonra incelenmelidir (laboratuar in‐ celemeleri) Yağ incelemeleri başlamadan önce ve tamamlandıktan sonra ilgili motor teşhisleri koyulmalıdır. Tüm incelemeler tamamlandıktan sonra ilgili istisnai durum için bulgu sonucuna bağlı olarak özel anlaşmalar belirlenebilir. Yağ numuneleri daima aynı koşullar altında öngörülen yerden alınmalıdır (bkz. kullanma talimatı). Özel katkı maddeleri Kullanımı onaylanan motor yağları özel olarak dizel motorlar için geliştirilmiştir. Bunlar gerekli tüm özellik‐ lere sahiptir. Başka katkı maddeleri gereksizdir, hatta bazı durumlarda zararlıdır. Laboratuar incelemeleri Genel Motor yağı incelemeleri için MTU görevlendirilebilir. A001061/35T 04/2012 | Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri | 11 Yağ numunesi kullanma talimatına göre alınmalıdır. Belirtilmesi gerekenler: • Yağ üreticisi • Marka adı ve viskozite sınıfı • İncelenecek olan kullanılmış yağın çalışma süresi • Yağ numunesinin alındığı motorun seri numarası Teslim edilecekler (her yağ değişiminde): • min. 0,25 litre kullanılmış yağ • min. 0,25 litre temel numune (yakl. 1 saatlik çalışma süresinden sonra) • min. 0,25 litre yeni yağ Spektrometrik yağ analizi Katkı maddesindeki metaller vasıtasıyla yağ markasını tanımlamak için MTU'da motor yağındaki metal oranı belirlenir. Metal oranları, motorun aşınma durumunu değerlendirmek için MTU tarafından genel olarak tespit edil‐ memektedir. Bu oranlar önemli ölçüde aşağıdaki faktörlere bağlıdır: • Motorun donanım durumu • Örnek dağılımı • Kullanım koşulları • Sürüş profili • İşletme maddeleri • Montaj yardımcı maddeleri Önemli motor yapı parçalarının aşınma durumuyla ilgili belirleyici ifadeler bu nedenle mümkün değildir. Bu nedenle aşındırıcı metal oranları için sınır değerleri verilememektedir. Kullanılmış yağ analizi Kullanılmış yağ kontrolü için düzenli yağ analizlerinin gerçekleştirilmesi tavsiye edilir. Yağ numuneleri yıl‐ da en az bir kez veya her yağ değişiminde, motor kullanımına ve çalışma şartlarına bağlı olarak gerekir‐ se daha sık alınmalı ve incelenmelidir. Belirtilen test yöntemlerinden ve sınır değerlerinden hareketle (kullanılmış dizel motor yağları için analitik sınır değerleri (→ Tablo 7)) münferit bir yağ numunesi analizi sonucunun ne zaman anormal olarak görül‐ mesi gerektiği anlaşılabilir. Anormal bir sonuç, tespit edilen düzensiz işletim durumunun hemen incelenmesini ve giderilmesini ge‐ rektirmektedir. Sınır değerler münferit yağ numunelerine dayanmaktadır. Bu sınır değerlere ulaşıldığında veya aşıldığın‐ da hemen yağ değişimi gerçekleşmelidir. Yağ analizi sonuçları, belirli yapı parçalarının aşınmasıyla ilgili kesin bir bilgi vermemektedir. Ayrıca yağ yorgunluğu ile ilgili belirtiler şu şekilde de olabilir: • Özellikle son incelemeyle karşılaştırıldığında motorda ve filtre, santrifüj veya separatör gibi motor montaj parçalarında aşırı kalıntılar veya ayrılmalar. • Yapı parçalarının sıra dışı renk değişimi. 12 | Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018560 - 001 Analitik sınır değerlerinin yanı sıra bir yağ değişimi için motorun durumu, işletim durumu ve olası arızalar önemlidir. Kullanılmış dizel motor yağları için analitik sınır değerleri Test yöntemi Sınır değerleri 100 °C'de viskozite ASTM D445 SAE 30 maks. mm²/s DIN 51562 SAE 5W-30 15.0 SAE 10W-30 SAE 40 SAE 5W-40 19.0 SAE 10W-40 SAE 15W-40 SAE 20W-40 min. mm²/s SAE 30 SAE 5W-30 9.0 SAE 10W-30 SAE 40 SAE 5W-40 10.5 SAE 10W-40 SAE 15W-40 SAE 20W-40 Tutuşma noktası °C (COC) ASTM D92 min. 190 ISO 2592 Tutuşma noktası °C (PM) ASTM D93 min. 140 EN 22719 Kurum (ağırlık %) DIN 51452 maks. 3,0 (yağ kategorisi 1) CEC-L-82–A-97 maks. 3,5 (yağ kategorisi 2, 2.1, 3 ve 3.1) Toplam baz sayısı ASTM D2896 yeni yağ değerinin min. %50'si (mg KOH/g) ISO 3771 Su (% hacim) ASTM D6304 maks. 0,2 EN 12937 ISO 6296 Oksidasyon (A/cm) 1) TIM-ID: 0000018560 - 001 Etilen glikol (mg/kg) DIN 514531) maks. 25 ASTM D2982 maks. 100 Tablo 7: 1) = yalnızca ester bileşimi mevcut değilse mümkündür Yüksek kükürt oranlı dizel yakıt kullanımı Kükürt oranı % 0,5'in üzerinde olan dizel yakıtlarda aşağıdaki tedbirler alınmalıdır: • Toplam baz sayısı (TBN) 8 mgKOH/g'nin üzerinde olan bir motor yağının kullanımı • Yağ işletim süresinin kısaltılması (bkz. Yağ değişim aralıkları) (→ Şekil 2) toplam baz sayısı (dizel yakıttaki kükürt oranına bağlı motor yağı) içinde; yeni ve kullanılmış yağlar için dizel yakıtın kükürt oranına bağlı olarak tavsiye edilen asgari toplam baz sayıları yer almakta‐ dır. A001061/35T 04/2012 | Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri | 13 Onaylanan motor yağlarının toplam baz sayısı Onaylanan Motor Yağları bölümünde listelenmiştir (→ Sayfa 72). Şekil 2: Dizel yakıttaki kükürt oranına bağlı olarak motor yağı toplam baz sayısı A Toplam baz sayısı, C Kullanılmış yağ için as‐ mgKOH/g olarak, ISO gari toplam baz sayısı 3771 D Yakıtın kükürt oranı, B Yeni yağ için tavsiye ağırl.-% edilen asgari toplam baz sayısı Düşük kükürt oranlı dizel yakıt kullanımı Düşük kükürt oranına sahip (< % 0,5) dizel yakıtların kullanımı yağ işletim süresini etkilememektedir. Çalışma denetimiyle ilgili asgari şartlar Aşağıda yer alan incelemeler gerçekleştirilebilir: • Yağın dispersiyon tutumunu belirleme (noktalama testi) • Yağdaki dizel yakıt oranını belirleme • Yağdaki suyu belirleme 14 | Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018560 - 001 Yağ incelemeleri MTU test çantasıyla gerçekleştirilebilir. Test çantası bunun için gerekli tüm cihazları ve bir kullanım kılavuzunu içermektedir. 2.2 Gresler Şartlar Greslerin onaylanmasıyla ilgili MTU şartları MTU standardı MTL 5050'de belirlenmiştir ve bu numara ile temin edilebilir. Bir gresin onaylanması üreticiye yazılı olarak bildirilir. Genel uygulamalar için gresler Tüm yağlama yerleri için lityum sabun gresleri kullanılmalıdır, istisna: • Egzoz turbo şarjı ve şarj havası radyatörü arasına takılı hızlı kapanan kapaklar (bkz. Özel uygulamalar için yağlama maddeleri) • Kavramaların iç merkezlemeleri Yüksek sıcaklıklardaki uygulamalar için gresler Egzoz turbo şarjı ve şarj havası radyatörü arasına takılı acil stop hava klapeleri için yüksek sıcaklıklara dayanıklı gres (250 °C'ye kadar) kullanılmalıdır: • Aero Shell Grease 15 • Optimol Inertox Medium Egzoz turbo şarjının önünde veya şarj havası radyatörünün arkasında yer alan acil stop hava klapeleri için genel uygulamalarda kullanılan gresler yeterlidir. Kavramaların iç merkezlemeleri için gresler İç merkezlemeler için gresler: • Esso Unirex N3 (yakl. 160 °C'ye kadar ısıya dayanıklı) Özel uygulamalar için yağlama maddeleri Egzoz turbo şarjı için yağlar Genel olarak motor yağlama devresinde entegre yağ beslemeli egzoz turbo şarjlar bağlıdır. Motor yağlama devresine bağlı olmayan ABB egzoz turbo şarjlar için ISO-VG 68 viskozite sınıfı madeni yağ temeline dayanan türbin yağları kullanılmalıdır. Eğik dişli kavramalar için yağlama maddeleri Kullanım durumuna göre, eğik dişli kavramalarda yağlama işlemi için aşağıdaki yağlama maddeleri onay‐ lanmıştır: • Firma Klüber: Structovis BHD MF (strüktür viskoz yağ) • Firma Klüber: Klüberplex GE11–680 (şanzıman sıvı gres) TIM-ID: 0000018561 - 001 İlgili yağlama maddesinin kullanımı ve çalışma süreleri ilgili kullanma talimatlarında ve bakım planlarında yer almaktadır. A001061/35T 04/2012 | Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri | 15 3 Gaz motorları için yağlama maddeleri 3.1 Motor yağları Kullanılan işletme maddeleri, kullanım yerinde geçerli olan talimatlara uygun olarak imha edilmelidir! Motor yağlarının karıştırılmasına asla izin verilmez! Motor yağı değişimi çerçevesinde başka bir onaylı motor yağının kullanılması müm‐ kündür. Motor devresinde kalan yağın bir sakıncası yoktur. Gaz motorları için motor yağları şartları Gaz motorları için viskozite sınıfı SAE 40 öngörülmektedir! Çok amaçlı yağların kullanılmasına izin verilmez! Gaz motorları için bir motor yağı seçerken, motorun çalıştırıldığı gaz türü çok önemlidir. Önemli bir faktör de saflığı açısından gazın kalitesidir. Bu durum, işletici tarafından düzenli gaz kontrolleri gerektirmektedir. Kullanılacak gaz motoru yağları, mümkün olan en düşük kül oranı ile kendisini gösterir. Bu şekilde katali‐ zatör gücünün azalmasına yol açabilecek yüksek kül birikintileri önlenir. BR 4000 L61/L62/L63/L62FB gaz motorları için yağ işletim süresi Yağ işletim süresi motor yağına, motor yağı bakımına ve ayrıca işletim koşullarına ve kullanılan yakıta bağlıdır. Farklılık gösteren gaz kaliteleri nedeniyle düzenli yağ analizleri gereklidir. BR 4000 L61/L62/L63 doğal gaz işletimi için gaz motorları: Her 500 çalışma saatinde bir yağ numuneleri alınmalı ve incelenmelidir. Yağ numuneleri daima aynı koşullar altında öngörülen yerden alınmalıdır. BR 4000 L62FB doğal gaz işletimi için gaz motorları: Her 250 çalışma saatinde bir yağ numuneleri alınmalı ve incelenmelidir. Yağ numuneleri daima aynı koşullar altında öngörülen yerden alınmalıdır. Bu sınır değerlere ulaşıldığında veya aşıldığında (→ Tablo 8) uyarınca hemen yağ değişimi gerçekleşme‐ lidir. Kullanılmış gaz motoru yağları SAE 40 için analitik sınır değerleri 100 °C'deki viskozite (mm²/s) Test yöntemi Sınır değerleri ASTM D445 maks. 17,5 DIN 51562 min. 11,5 Toplam baz sayısı TBN (mgKOH/ ASTM D2896 g) ISO 3771 min. 3 ve TBN > TAN Asit değeri, TAN (mgKOH/g) Yeni yağ değeri + 2,5 Asit değeri ASTM D664 iph değeri 16 | Gaz motorları için yağlama maddeleri | A001061/35T 04/2012 min. 4,5 TIM-ID: 0000034889 - 001 Yağ analizlerinin sonuçları arşivlenmeli ve en son yağ numunesi gerekirse yeniden incelenmek üzere muhafaza edilmelidir. Su (% hacim) Test yöntemi Sınır değerleri ASTM D6304 maks. 0,2 EN 12937 ISO 6296 Glikol (mg/kg) ASTM D2982 maks. 100 Oksidasyon (A/cm) DIN 51453 maks. 20 Nitrasyon (A/cm) IR yöntemi maks. 20 Aşınma elemanları (mg/kg) RFA, ICP Demir (Fe) maks. 30 Kurşun (Pb) maks. 20 Alüminyum (Al) maks.10 Bakır (Cu) maks. 20 Kalay (Sn) maks. 5 Silisyum (Si) maks. 15 TIM-ID: 0000034889 - 001 Tablo 8: A001061/35T 04/2012 | Gaz motorları için yağlama maddeleri | 17 4 İki zamanlı motorlar için yağlama maddeleri 4.1 Motor yağları Kullanılan işletme maddeleri, kullanım yerinde geçerli olan talimatlara uygun olarak imha edilmelidir! Eski yağ genel olarak yakıt deposu üzerinde imha edilmemelidir! Seri 53/71/92 ve 149 iki zamanlı motorları için motor yağları şartları SAE sınıfı Şartname 40 50 Sınır değerleri Sınır değerleri API CF-2 Test yöntemi ASTM ISO 100 °C için viskozi‐ D445 te (mm2/s) EN 3104 12,5 - 16,3 16,3 - 21,9 40 °C için viskozite D445 (mm2/s) EN 3104 130 - 150 200 - 300 Akma noktası (°C) D97 3016 maks. -15 maks. -10 Tutuşma noktası (°C) D92 2592 min. 225 min. 230 Sülfat külü (Ağırlık %) D874 DIN 51575 maks. 1,0 maks. 0,8 Toplam baz sayısı (mgKOH/g) D2896 3771 7,0 - 10,00 min. 7,0 Kalsiyum (mg/kg) 14596 sınır değer yok maks. 500 Fosfor (mg/kg) DIN 51363-2/3 min. 700 maks. 100 Çinko (mg/kg) DIN 51391-3 min. 700 maks. 100 Tablo 9: Seri 53/71/92 uygulamalarında sınırlamalar – Marine haricindeki tüm uygulamalar Çalıştırma yardımı mevcut değilse kısa süreli olarak SAE sınıfı 30 yağlar da kullanıla‐ bilir. Düşük sıcaklıklarda (-18 ile -32 °C arası) ek olarak SAE sınıfı 15W-40 yağlar da kullanılabilir. Yağlar API CF-2 şartnamesine uymalı ve 150 °C'de en az 3,7 cP'lik yük‐ sek sıcaklık viskozitesine sahip olmalıdır. Sıcaklıklar izin verirse tekrar SAE sınıf 40 yağlar kullanılmalıdır. Seri 53/71/92 Marine uygulamalarında sınırlamalar SAE sınıfı 30 tek amaçlı yağlar ve çok amaçlı yağlar kullanılmamalıdır! 18 | İki zamanlı motorlar için yağlama maddeleri | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018567 - 001 0 °C'nin altındaki ortam sıcaklıklarında SAE sınıfı 40 yağların kullanılması durumunda motor çalışmayabilir. Seri 53/71/92 uygulamalarında sınırlamalar 94 °C üzerindeki soğutma sıvısı çıkış sıcaklıklarındaki uygulamalarda SAE sınıfı 50 yağlar kullanılmalıdır! %0,5 - 1,0 arasındaki kükürt oranlarına sahip yakıtlar kullanıldığında yağın kullanım ömrü kısalır. Seri 149 uygulamalarında sınırlamalar 35 °C üzerindeki ortam sıcaklıklarında SAE sınıfı 50 yağlar kullanılmalıdır! SAE sınıfı 50 yağlar 7 °C altındaki ortam sıcaklıkları için tavsiye edilmez. SAE sınıfı 50 yağların kullanılması sırasında başlangıç devir sayısına artık ulaşılamı‐ yorsa, SAE sınıfı 40 yağlar da kullanılabilir. SAE sınıfı 30 tek amaçlı yağlar veya çok amaçlı yağlar kullanılmamalıdır! Kükürt oranları % 0,5 - 1 arasında olan yakıtlar kullanıldığında, min. 10 mg/KOH/g baz sayısına ve maks. 100 mg/kg çinko ve fosfor oranlarına sahip yağlar kullanılmalı‐ dır! Kullanılmış iki zamanlı motor yağları için analitik sınır değerleri ASTM ISO SAE 40 sınır değerleri SAE 50 sınır değerleri 100 °C için viskozi‐ D445 te (mm2/s) EN 3104 min. 12,5 min. 16,0 maks. 16,3 maks. 22,0 Kurum içeriği (Ağırlık %) DIN 51452 maks. 0,8 maks. 0,8 Su (% hacim) D1744 EN 12937 maks. 0,3 maks. 0,3 Etilen glikol D2982 DIN 51375 negatif negatif Demir (mg/kg) ASTM D5185 maks. 150 maks. 35 Alüminyum, silis‐ ASTM D5185 yum, bakır (mg/kg) maks. 25 maks. 25 Kurşun (mg/kg) maks.10 maks.10 ASTM D5185 Kükürt oranı % 0,5 altında olan yakıtlar kullanıldığındaki yağ değişimi aralıkları Uygulama Model serisi Yağ değişim aralığı S 53/71/92 150 saat veya 1 yıl S 149 300 saat veya 1 yıl Jeneratör – acil durum gücü S 53/71/92/149 150 saat veya 6 ay Jeneratör – sürekli işletim S 53/71/92/149 150 saat veya 3 ay TIM-ID: 0000018567 - 001 C&I, Marine A001061/35T 04/2012 | İki zamanlı motorlar için yağlama maddeleri | 19 5 Soğutma sıvıları 5.1 Genel Soğutma sıvısı tanımı Soğutma sıvı‐ = Soğutma sıvısı katkı maddesi (konsantre) + belirtilen karışım oranında taze su ları motordaki uygulama için kullanıma hazır. Sadece soğutma devresi tam olarak dolu olduğunda soğutma sıvısı korozyona karşı koruma etkisi sağlar. Oil 9156 bir istisnadır, yağ tabakası oluşumu sayesinde boş durumdayken de korozyona karşı koruma sağlar. Ayrıca soğutma devresinin iç koruması için onaylanan korozyon koruyucu madde de devre boş durum‐ dayken korozyona karşı yeterli korumayı sağlar. Yani; soğutma sıvısı boşaltıldıktan sonra, soğutma sıvısı tekrar doldurulmayacaksa soğutma devresine bir koruyucu muhafaza yapılmalıdır. Prosedür MTU koru‐ ma yönetmeliği A001070/.. içinde açıklanmıştır. Soğutma sistemi çinko içermemelidir. Depolama kabı ile soğutma sıvısı giriş ve çıkış hatları da buna da‐ hildir. Soğutma sıvısı dolumu uygun temiz su ve MTU tarafından onaylanan bir soğutma sıvısı katkı maddesi ile hazırlanmalıdır. Soğutma sıvısı motorun dışında hazırlanmalıdır! Farklı soğutma sıvısı katkı maddelerinin karışımlarına ve ayrıca ilave katkı maddelerine izin verilmemektedir! Soğutma sıvısı katkı maddeleri için onay koşulları aşağıdaki MTU teslimat standartlarında (MTL) belirlen‐ miştir: • MTL 5047 Emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu yağ • MTL 5048 Korozyon koruyucu antifriz • MTL 5049 Suda çözünen korozyon koruyucu madde Soğutma sisteminde hasarları önlemek için: • İlave etme durumunda (soğutma sıvısı kaybından sonra) sadece su değil soğutma sıvısı konsantresi‐ nin de ilave edilmesi gerektiğine dikkat edilmelidir. Donmaya ve korozyona karşı öngörülen koruma sağlanmalıdır. • % 55 hacim (maks. donmaya karşı koruma) üzerinde korozyon koruyucu madde kullanılmamalıdır. Aksi takdirde donmaya karşı koruma özelliği azalır ve ısı alış verişi kötüleşir. Tek istisna: BASF G206 (özel uygulama) • Soğutma sıvısında yağ kalıntısı olmamalıdır. • Soğutma devresinin iç koruması için şu anda onaylı olan korozyon koruyucu maddelerin tümü su baz‐ lıdır ve donmaya karşı koruma sağlamaz. Devrenin boşaltılmasından sonra motorda bir miktar daha kaldığı için muhafaza edilen motorların donmaya karşı emniyetli bir şekilde depolanmasına dikkat edil‐ melidir. Bu işletme maddeleri talimatında onaylanan tüm soğutma sıvıları, genel olarak yalnızca MTU motorlarının soğutma sıvısı devreleri için geçerlidir. Komple tahrik tesisatlarında ek olarak bileşen üreticisinin işletme maddesi oranı da dikkate alınmalıdır! 20 | Soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018568 - 001 Bir soğutma sıvısı katkı maddesinin onaylanması üreticiye yazılı olarak bildirilir. 5.2 Temiz su standartları Soğutma sıvısını hazırlamak için sadece aşağıda tabloda yer alan değerlere sahip temiz ve berrak su kullanılmalıdır. Suyun sınır değerleri aşılırsa, tuzu giderilmiş su ilave edilerek sertlik ve tuz oranı düşürü‐ lebilir. Öğe Minimum Maksimum Toprak alkali toplamı *) 0 mmol/l 2,7 mmol/l (su sertliği) 0°d 15°d 20°C'de pH değeri 6,5 8,0 Klorid iyonlar 100 mg/l Sülfat iyonu 100 mg/l Anyon toplamı 200 mg/l Bakteriler, mantarlar, küfler uygun değil! Tablo 10: Soğutma sıvısı hazırlığı için taze su şartları 1) Farklı ülkelerde su sertliği için kullanılan tanımlar: TIM-ID: 0000018571 - 001 1mmol/l = 5,6°d = 100 mg/kg CaCO³ • 1°d = 17,9 mg/kg CaCO³, USA sertliği • 1°d = 1,79° Fransız sertliği • 1°d = 1,25° İngiliz sertliği A001061/35T 04/2012 | Soğutma sıvıları | 21 5.3 Emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu yağlar Emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu yağlar % 1,0 - 2,0 hacimli, onaylanmış emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu yağlar ve temiz su içeren emülsiyonlar kapsamlı ve iyi bir korozyon koruması sağlamaktadır. Yeni dolumlar için başlangıç konsantrasyonu % 2 hacimdir. Bazı korozyon koruyucu yağlar, tamamen tuzu giderilmiş suda köpürme eğilimi göstermektedir. Köpük oluşumu, biraz daha sert su eklenerek önlenebilir. Gerekli korozyon koruyucu yağ miktarı ön çözelti olarak 4 - 5 kat temiz su miktarı ile bir kapta karıştırıl‐ malı ve soğutma suyuna çalışma sıcaklığında çalışan motora ilave edilmelidir. Bakım istasyonlarında veya birden fazla motor çalıştırıldığında, tüm soğutma sıvısı miktarının motorun dışındaki bir sistemde hazırlanması tavsiye edilir. Buradan hem yeni dolum hem de ilave dolum ihtiyacı karşılanabilir. İstisnai durumlarda uygun olmayan koşullarda emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu yağlarda bakteri oluşumu meydana gelebilir. Bu durumda soğutma sıvısı emülsi‐ yonu biyositle işleme tabi tutulmalıdır! bkz. "Motor soğutma devreleri için yıkama ve temizlik talimatnamesi" bölümü (→ Sayfa 128). Not: Soğutma sıvısı emülsiyonlarının kullanılması durumunda işletim sırasında hafif emülsiyon çıkışı olabilir. Bu esnada dengeleme kabında soğutma sıvısı üzerinde bir tabaka oluşur. Emülsiyon konsantrasyonu öngörülen sınır değerleri dahilinde kaldığı sürece bu önemsizdir. Ani konsantrasyon düşüşünde veya soğutma sıvısı katkı maddesi artık kabul edilmediğinde, soğutma sıvısı da değiştirilmelidir. Gerekirse mo‐ torun soğutma suyu depoları temizlenmelidir, bkz. "Motor soğutma sıvısı devreleri için yıkama ve temizlik talimatnamesi" bölümü (→ Sayfa 128). Aşağıda belirtilen model serilerinde sadece emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu yağlar kullanılmalıdır: • • • • Model serisi 538 Model serisi 595 Model serisi 956 TB33 – model yılı 2008 sonuna kadar (tip plakasına göre) Model serisi 1163-03 • • • • • • • • Model serisi 099 Model serisi 183 Model serisi 2000 Model serisi 396 TE ve SE (karışım devresi) Model serisi 396 TB (plakalı ısı değiştiricisine sahip harici şarj havası radyatörü) Model serisi 4000 Model serisi S60 İki zamanlı motorlar Emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu yağın, prensip olarak 90°C üzerinde‐ ki soğutma sıvısı sıcaklıklarında kullanılmasına izin verilmemektedir! Her bir model serisi için onaylanan soğutma sıvısı katkı maddeleri "Onaylanan soğutma sıvıları" (→ Sayfa 99) bölümünden alınmalıdır. Mevcut özel onay geçerliliğini korumaktadır. 22 | Soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018572 - 001 Aşağıda belirtilen model serilerinde emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu yağlar kullanılmamalıdır: TIM-ID: 0000018572 - 001 Soğutma sıvısının başka bir ürünle her değiştirilmesinde yıkama işlemi yapılmalıdır. Bu durum, emülsi‐ yon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu maddeler ile muhafazaya alınmış yeni motorlar için de geçerlidir. Gerekli çalışmalar "Motor soğutma sıvısı devreleri için yıkama ve temizlik talimatnamesi" (→ Sayfa 128) bölümünde açıklanmıştır. A001061/35T 04/2012 | Soğutma sıvıları | 23 5.4 Korozyon koruyucu antifriz Korozyon koruyucu antifriz, donma noktası altındaki sıcaklıkların ortaya çıkabileceği alanlarda kullanılan ve sıcak tutma tertibatı olmayan motorlarda gereklidir. MTU tarafından onaylanan korozyon koruyucu antifrizler, onaylanan konsantrasyonda kullanılmaları ko‐ şuluyla korozyona karşı iyi bir koruyucu özelliğe sahip olurlar, bkz. Çalışma denetimi (→ Sayfa 26). Korozyon koruyucu antifrizin konsantrasyonu sadece beklenen asgari sıcaklığa göre ölçülmemeli, koroz‐ yon koruma gerekliliklerine uygun olmalıdır. Her bir model serisi için onaylanan soğutma sıvısı katkı maddeleri “Onaylanan soğutma sıvıları" (→ Sayfa 104) bölümünden alınmalıdır. Mevcut özel onay geçerliliğini korumaktadır. Gemi motorlarında korozyon koruyucu antifriz kullanımı için aşağıdaki sınırlamalar geçerlidir: • Model serisi 956-01, 956-02, 1163-02, 1163-03: Bu motorlar bir sıcak tutma tertibatıyla donatılmıştır. Radyatör kapasitesi nedeniyle korozyon koruyucu antifriz kullanılmamalıdır. • Model serisi 099, 183, 396: Bu motorlarda korozyon koruyucu antifriz kullanımına sadece maks. 20°C'ye kadar olan deniz sıcak‐ lıklarında izin verilmektedir. • Model serisi 2000 ve 4000: Bu motorlarda korozyon koruyucu antifriz kullanımına maks. 25°C'ye kadar olan deniz suyu sıcaklıkla‐ rında izin verilmektedir. • Model serisi 538, 595 ve 8000: Bu motorlarda korozyon koruyucu antifriz kullanımına izin verilmemektedir. Diğer uygulamalarda (örn. Genset, Rail), belirtilen model serileri için korozyon koruyucu antifrizlerin kulla‐ nım olanağına ilişkin bilgiler (→ Sayfa 99) bölümündeki genel bakıştan alınabilir. Not: Bazı uygulama bölgelerinde propilen glikol bazlı korozyon koruyucu antifrizlerin kullanımı öngörülmekte‐ dir. Bu ürünler yaygın kullanılan etilen glikol ürünlerine göre daha düşük bir ısı iletkenliğine sahiptir. Bu şekilde motorda yüksek bir sıcaklık seviyesi meydana gelmektedir. Çok düşük sıcaklıklarda (< -40°C) kullanım için BASF G206 ürünü mevcuttur. TIM-ID: 0000018573 - 001 Soğutma sıvısının başka bir ürünle her değiştirilmesinde suyla yıkama işlemi yapılmalıdır. Bu durum, emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu maddeler ile muhafazaya alınmış yeni motorlar için de geçerlidir. Gerekli çalışmalar "Motor soğutma sıvısı devreleri için yıkama ve temizlik talimatname‐ si" (→ Sayfa 128) bölümünde açıklanmıştır. 24 | Soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 5.5 Suda çözünen korozyon koruyucu maddeler Suda çözünen korozyon koruyucu maddeler, yüksek soğutma suyu sıcaklıklarında veya ısı değiştiriciler‐ deki büyük sıcaklık düşüşlerinde, örn. 099, 183, 2000, 396 ve 4000 model serisi motorların TB (plakalı ısı değiştiricili) ve TE devrelerinde gereklidir. MTU tarafından onaylanan suda çözünen korozyon koruyucu maddeler, yeterli konsantrasyonda kullanıl‐ maları koşuluyla iyi bir korozyon koruyucu etkiye sahiptir. İlgili uygulama konsantrasyonu aralığı, çalışma denetimi bölümünde belirtilmiştir. Her bir model serisi için onaylanan soğutma sıvısı katkı maddeleri "Onaylanan soğutma sıvıları" (→ Sayfa 99)bölümünden alınmalıdır. Mevcut özel anlaşmalar geçerliliğini korumaktadır. TIM-ID: 0000018574 - 001 Soğutma sıvısının başka bir ürünle her değiştirilmesinde suyla yıkama işlemi yapılmalıdır. Bu durum, emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu maddeler ile muhafazaya alınmış yeni motorlar için de geçerlidir. Gerekli çalışmalar "Motor soğutma sıvısı devreleri için yıkama ve temizlik talimatname‐ si" (→ Sayfa 128) bölümünde açıklanmıştır. A001061/35T 04/2012 | Soğutma sıvıları | 25 5.6 Çalışma denetimi Temiz su kontrolü ve soğutma sıvısının sürekli denetimi sorunsuz bir motor çalışması için çok önemlidir. Temiz su ve soğutma sıvısı kontrolü yılda en az bir kez veya her dolumda gerçekleşmelidir ve MTU test çantası yardımıyla gerçekleştirilebilir. Test çantası bunun için gerekli tüm cihazları, kimyasalları ve bir kullanım kılavuzunu içermektedir. Aşağıda yer alan incelemeler MTU test çantasıyla gerçekleştirilebilir: • Toplam sertliğin belirlenmesi (°d) • pH değerinin belirlenmesi • Temiz suda klorür oranının belirlenmesi • Korozyon koruyucu yağ konsantrasyonunun belirlenmesi • Korozyon koruyucu madde/antifriz konsantrasyonunun belirlenmesi • Suda çözünen korozyon koruyucu madde konsantrasyonun belirlenmesi Temiz suyun ve soğutma sıvısının incelenmesi için MTU görevlendirilebilir. En az 0,25l gönderilmelidir. 4000-04 model serisinde bir egzoz ısı eşanjörü monte edildiği ve soğutma sistemi daha hassas tepki verdiği için motorun arızasız çalıştırılmasında soğutma sisteminin düzenli kon‐ trol edilmesi çok önemlidir. Bu kontrol yıllık olarak veya 3000 çalışma saatinden sonra ve her soğutma sıvısı dolumunda gerçekleştirilmelidir. Konsantrasyon, pH değeri ve silisyum oranı (yalnızca Si içeren soğutma sıvılarında), MTU işletme maddeleri talimatında belirtilen değerler içinde olmalıdır. Uygun konsantrasyonlar min. hacim % maks. hacim % Emülsiyon haline dönüştürülebi‐ len korozyon koruyucu yağlar 1,0 2,0 Etilen glikol korozyon koruyucu antifriz 35 50 Yakl. -25°C'ye kadar donmaya karşı koruma Yakl. -40 °C'ye kadar donmaya karşı koruma Propilen glikol korozyon koruyu‐ cu antifriz 35 50 Yakl. -18 °C'ye kadar donmaya karşı koruma Yakl. -32 °C'ye kadar donmaya karşı koruma BASF G206 35 65 Yakl. -18 °C'ye kadar donmaya karşı koruma Yakl. -65 °C'ye kadar donmaya karşı koruma Tablo 11: 26 | Soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018575 - 001 Power Cool Plus Marine (30/70) hazır karışımı, özel bir onaya sa‐ hiptir ve antifriz özelliği daha dü‐ şüktür min. hacim % Suda çözünen korozyon koruyu‐ cu maddeler: maks. hacim % 9 11 3 4 7 11 5 6 – Arteco Freecor NBI – BASF Glysacorr G93–94 – BP Castrol Extended Life Cor‐ rosion Inhibitor – CCI Corporation A216 – CCI Manufacturing IL Corp. A216 – Chevron Texcool A-200 – Detroit Diesel Corp. Power Cool Plus 6000 – Drew Marine Drewgard XTA – ExxonMobil Mobil Delvac Ex‐ tended Life Corrosion Inhibitor – Ginouves York 719 – MTU Coolant CS100 – Tognum America Inc. Power Cool Plus 6000 – Old World Industries A216 – Valvoline ZEREX G-93 – Detroit Diesel Corp. Power Cool 2000 – Nalco Alfloc 2000 – Nalco Nalco 2000 – Nalco Nalcool 2000 – Penray Pencool 2000 – Arteco Havoline Extended Life Corrosion Inhibitor XLI [EU 032765] – Chevron Texaco Extended Life Corrosion Inhibitor Nitrite Free [US 236514] – Nalco Alfloc (Maxitreat)3477 TIM-ID: 0000018575 - 001 – Total WT Supra – Fleetguard DCA-4L – Detroit Diesel Corp. Power Cool 3000 – Penray Pencool 3000 Tablo 12: El refraktometresi ile konsantrasyonun belirlenmesi El refraktometresi temiz suyla soğutma sıvısı sıcaklığında kalibre edilmelidir. Soğutma sıvısı sıcaklığı 20 - 30 °C olmalıdır. A001061/35T 04/2012 | Soğutma sıvıları | 27 Onaylı olan ama tabloda belirtilmeyen diğer suda çözünen korozyon koruyucu maddelerin belirlenmesi için üreticiden test kitleri temin edilebilir. Suda çözünen korozyon koruyucu madde için kalibrasyon tablosu Ürün Ürün Ürün Ürün BASF Glysacorr G93–94 Arteco Havoline BP Castrol Exten‐ Extended Life Cor‐ ded Life Corrosion rosion Inhibitor XLI Inhibitor Drew Marine Drewgard XTA Chevron Texaco CCI Manufacturing Extended Life Cor‐ IL Corp. A216 rosion Inhibitor Ni‐ trite Free Ginouves York 719 Caltex XL Corro‐ sion Inhibitor Con‐ centrate CCI Corporation A216 MTU Coolant CS 100 Detroit Diesel Corp. Power Cool Plus 6000 Total WT Supra Tognum America Inc. Power Cool Plus 6000 ExxonMobil Mobil Delvac Extended Life Corrosion Inhi‐ bitor Valvoline ZEREX G-93 Old World Indus‐ tries A216 Nalco Alfloc (Maxi‐ treat) 3477 El refraktometresindeki okuma değeri, 20 °C'de (=briks) Konsantrasyon 3.5 2.6 4,9 1,75 % 7 hacim 4,0 3,0 5,6 2,0 % 8 hacim 4,5 3,4 6,3, 2,25 % 9 hacim 5,0 3,7 7,0 2,5 % 10 hacim 5,5 4,1 7,7 2,75 % 11 hacim 6,0 4,4 8,4 3,0 % 12 hacim Tablo 13: Özel uygulamalar için korozyon koruyucu antifriz kalibrasyon tablosu Ürün BASF G206 El refraktometresindeki okuma değeri, 20 °C'de (=briks) Konsantrasyon 26,3 24,8 % 35 hacim 26,9 25,5 % 36 hacim 27,5 26,1 % 37 hacim 28,2 26,7 % 38 hacim 28,8 27,4 % 39 hacim 29,5 28,0 % 40 hacim 30,1 28,6 % 41 hacim 30,8 29,2 % 42 hacim 31,3 29,8 % 43 hacim 28 | Soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018575 - 001 Propilen glikol korozyon koruyucu antifriz Ürün Propilen glikol korozyon koruyucu antifriz BASF G206 El refraktometresindeki okuma değeri, 20 °C'de (=briks) Konsantrasyon 31,9 30,4 % 44 hacim 32,5 30,9 % 45 hacim 33,1 31,5 % 46 hacim 33,7 32,1 % 47 hacim 34,2 32,6 % 48 hacim 34,8 33,2 % 49 hacim 35,3 33,8 % 50 hacim 34,4 % 51 hacim 34,9 % 52 hacim 35,5 % 53 hacim 36,1 % 54 hacim 36,7 % 55 hacim 37,2 % 56 hacim 37,8 % 57 hacim 38,3 % 58 hacim 38,9 % 59 hacim 39,4 % 60 hacim 39,9 % 61 hacim 40,5 % 62 hacim 41,0 % 63 hacim 41,5 % 64 hacim 42,0 % 65 hacim TIM-ID: 0000018575 - 001 Tablo 14: A001061/35T 04/2012 | Soğutma sıvıları | 29 5.7 Soğutma sıvısı için sınır değerler pH değeri, kullanılan – Emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu yağ min. 7,5 maks. 9,5 – Korozyon koruyucu / antifriz min. 7,0 maks. 9,0 – Hafif metal içeren motorlar için suda çözünen korozyon koruyucu maddeler min. 7,0 maks. 9,0 – Hafif metal içermeyen motorlar için suda çözünen korozyon koruyucu maddeler min. 7,0 maks. 11,0 Silisyum (Si içeren soğutma sıvıları için geçerli) min. 25 mg/l Tablo 15: TIM-ID: 0000018576 - 001 Uyulmaması durumunda soğutma sıvısı değiştirilmelidir. 30 | Soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 5.8 Soğutma sıvısı konsantrasyonlarının depolama mukavemeti Depolama mukavemeti bilgileri, kapalı ve yalıtımlı orijinal variller için maks. 30 °C depolama sıcaklığını temel alır. Sınır Soğutma sıvısı konsantrasyonu değeri Marka adı / açıklamalar Emülsyon haline dönüştürülebi‐ 6 ay len korozyon koruyucu yağ Korozyon koruyucu antifriz yakl. 3 yıl Üretici bilgileri dikkate alınmalıdır Propilen glikol içeren ürünler 3 yıl BASF G206 Suda çözünen korozyon koru‐ yucu maddeler 1 yıl Detroit Diesel Corp. Power Cool 3000 Penray Pencool 3000 2 yıl Arteco Freecor NBI Chevron Texcool A-200 Nalco Alfloc 2000 Nalco Nalcool 2000 Nalco Nalco 2000 Detroit Diesel Corp. Power Cool 2000 Penray Pencool 2000 3 yıl BASF Glysacorr G93–94 Drew Marine Drewgard XTA Ginouves York 719 Tognum America Inc. Power Cool Plus 6000 Nalco Alfloc (Maxitreat) 3477 Valvoline ZEREX G-93 5 yıl Arteco Havoline Extended Life Corrosion Inhibitor XLI [EU 032765] BP Castrol Extended Life Corrosion Inhibitor CCI Corporation A216 CCI Manufacturing IL A216 Chevron Texaco Extended Life Corrosion Inhibitor Nitrite Free [US 236514] Detroit Diesel Corp. Power Cool Plus 6000 TIM-ID: 0000018577 - 001 ExxonMobol Mobil Delvac Extended Life Corrosion Inhi‐ bitor Fleetguard DCA-4L Old World Industries A216 Total WT Supra Tablo 16: Not: Korozyondan koruma nedenleri dolayısıyla çinko içeren kaplarda depolama yapılmamalıdır. Aktarmanın gerekli olması durumunda buna dikkat edilmelidir. A001061/35T 04/2012 | Soğutma sıvıları | 31 Kaplar, sızdırmayacak şekilde kapatılmış olarak serin ve kuru bir yerde muhafaza edilmelidir. Kış ayların‐ da antifriz kullanmaya dikkat edilmelidir. TIM-ID: 0000018577 - 001 Ayrıntılı bilgileri her bir soğutma sıvısına ait ürün ve güvenlik veri sayfalarından edinebilirsiniz. 32 | Soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 6 Yakıtlar 6.1 Dizel yakıtlar Uygun bir dizel yakıtın seçilmesi Yakıt kalitesi, tatmin edici motor gücü, uzun bir motor kullanım ömrü ve ayrıca kabul edilebilir egzoz gazı değerlerine uyulması için çok önemlidir. Motorlar, dünya çapında satılan dizel yakıtların çoğuyla çalıştırı‐ labilir. Belirtilen özellikler ve sınır değerler (→ Tablo 17) optimal bir motor gücü sağlamaktadır. Optimal bir makine gücü ve tüm yakıt ve enjeksiyon sistemi için yeterli kullanım ömrü elde etmek için, onaylanan tüm yakıt kalitelerinde su, toplam kirlenme ve partikül dağılımı ilişkili sınır değerlere motor ya‐ kıt deposunda uyulması gerekir. Ayrıca yakıt sistemine ilave bir filtre entegre etmek mantıklıdır. Emisyon sertifikası Yasal emisyon sınır değerlerine uyulduğunu kanıtlamak için yapılan sertifika ölçümleri, öngörülen ilgili sertifika yakıtlarıyla gerçekleştirilir. Kullanılan işletme maddeleri, kullanım yerinde geçerli olan talimatlara uygun olarak imha edilmelidir! Eski yağ genel olarak yakıt deposu üzerinde imha edilmemelidir! Aşağıdaki devre dışı kalma verilerine sahip benzer kalitedeki yakıtların onayı: Test yöntemleri Sınır değerleri ASTM Bileşimi Dizel yakıt, anorganik asit, görülebilir su, katı yabancı madde ve klorlu bağlantılar içermemelidir Toplam kirlenme (= yakıt içinde çözünmeyen bileşenler) maks. D6217 EN 12662 15 °C'de yoğunluk min. D1298 EN ISO 3675 0,820 g/ml maks. D4052 EN ISO 12185 min. D287 60 °F'de API derecesi min. 33 D445 EN ISO 3104 1,5 mm²/s TIM-ID: 0000018622 - 001 maks. Tutuşma noktası (kapalı kap) min. Kaynama seyri: 0,860 g/ml 41 maks. 40 °C'de viskozite 24 mg/kg 4,5 mm²/s D93 EN ISO 2719 55 °C (SOLAS için 60 °C)1) D86 EN ISO 3405 – Kaynama başlangıcı 160 - 220 °C – 250 °C'de hacim oranı maks. % 65 hacim – 350 °C'de hacim oranı min. % 85 hacim – Kalan ve kayıp maks. % 3 hacim Yağ asiti metil esteri oranı (FA‐ ME) maks. EN 14078 % 7,0 hacim dahili MTU yöntemi A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 33 Test yöntemleri Sınır değerleri ASTM Su maks. D6304 EN ISO 12937 200 mg/kg %10 distilasyon kalıntısında kok kalıntısı maks. D189 EN ISO 10370 0,30 ağırl.% D482 EN ISO 6245 Oksitlenmiş kül: – Emisyon kontrolü olmayan mo‐ torlar maks. 0,01 ağırl.% – Emisyon kontrolü olan motorlar Kükürt: (→ Sayfa 53) maks. D5453, D2622 – Emisyon kontrolü olmayan mo‐ torlar EN ISO 20846, EN ISO 20884 - 0,5 ağırl.% – Emisyon kontrolü olan motorlar - 0,0015 ağırl.% – BR 2000 Cx6/Sx6, BR 4000 T94/T94L/R64/R74/R84 - 0,0015 ağırl.% Setan sayısı min. D613 EN ISO 5165, EN ISO 15195 Setan indeksi min. D976 EN ISO 4264 42 Bakır üzerine korozyon etkisi, 3 saat, 50 °C'de Koroz‐ yon de‐ recesi maks. D130 EN ISO 2160 1a Oksidasyon mukavemeti min. Oksidasyon mukavemeti maks. 60 °C'de yağlayıcı özelliği maks. Filtrelenebilirlik sınır değeri Nötralizasyon sayısı maks. 45 EN 15751 20 saat D2274 EN ISO 12205 25 g/m³ D6079 EN ISO 12156-1 520 µm D4359 DIN EN 116 bkz. Açıklama 2) D974 Depodaki yakıt için partikül dağılı‐ maks. mı 0,2 mgKOH/g ISO 4406 ISO sınıfı 18/17/14 Tablo 17: 1) Deniz uygulamalarında min. tutuşma noktası 60 °C (Solas = Denizde can güvenliği). Yakıtın, mevcut coğrafi ve diğer yerel koşullar altında beklenilen en düşük sıcaklıklarda, makinenin usulüne uygun çalışmasını sağlamasından yakıt tedarikçisi sorumludur. Açıklama: 1 ağırl.-% = 10000 mg/kg = 10000 ppm Laboratuar incelemeleri Yakıt incelemesi için MTU görevlendirilebilir. Belirtilmesi gerekenler: • Yakıt şartnamesi • Alım yeri • Yakıtın alındığı motorun seri numarası 34 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018622 - 001 2) Teslim edilecekler: • 0,5 litre yakıt MTU motorlar için dizel yakıt onayları İşletim için aşağıdaki şartnamelere sahip, piyasada bulunan dizel yakıtlar onaylanmıştır: Destile yakıtlar DIN EN 590 ve ASTM D975 Yakıt şartnamesi Sınırlamalar DIN EN 590:2010-05 ASTM D975-11 ASTM D975-11 Yaz ve kış kalitesi Grade 1-D Grade 2-D S 15, S 500, S 5000 S 15, S 500, S 5000 - SOLAS: Tutuşma nok‐ - SOLAS: Tutuşma noktası min. 60 °C tası min. 60 °C - Su oranı: maks. 200 mg/kg - Depodaki yakıt için - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/kg partikül dağılımı: maks. - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO ISO sınıfları 18/17/14 sınıfları 18/17/14 - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/ kg Model serileri S 60 Onay alındı Onay alındı Onay alındı 099 Onay alındı Onay alındı Onay alındı 183 Onay alındı Onay alındı Onay alındı 396 C&I, Genset, Mari‐ ne, Rail, U-Boot Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: - Setan sayısı min. 45 veya - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 TIM-ID: 0000018622 - 001 - Viskozite min. 1,5 mm2/s 538 Marine Onay alındı 595 Marine Aşınma koruyucu katkı gerekli Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: - Setan sayısı min. 45 veya - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 - Viskozite min. 1,5 mm2/s Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koru‐ yucu katkı gerekir Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koru‐ yucu katkı gerekir 956-01 Genset Onay alındı Onay alındı Onay alındı 956-02 Genset Aşınma koruyucu katkı gerekli Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koru‐ yucu katkı gerekir Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koru‐ yucu katkı gerekir 956-03 Genset A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 35 Yakıt şartnamesi Sınırlamalar DIN EN 590:2010-05 ASTM D975-11 ASTM D975-11 Yaz ve kış kalitesi Grade 1-D Grade 2-D S 15, S 500, S 5000 S 15, S 500, S 5000 - SOLAS: Tutuşma nok‐ - SOLAS: Tutuşma noktası min. 60 °C tası min. 60 °C - Su oranı: maks. 200 mg/kg - Depodaki yakıt için - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/kg partikül dağılımı: maks. - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO ISO sınıfları 18/17/14 sınıfları 18/17/14 - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/ kg 956-01 Marine Onay alındı 956-02 Marine Aşınma koruyucu katkı gerekli Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: - Setan sayısı min. 45 veya - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 - Viskozite min. 1,5 mm2/s Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koru‐ yucu katkı gerekir Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koru‐ yucu katkı gerekir 956-01 Rail Onay alındı Aşınma koruyucu katkı gerekli Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: - Setan sayısı min. 45 veya - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 - Viskozite min. 1,5 mm2/s Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koru‐ yucu katkı gerekir Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koru‐ yucu katkı gerekir 1163-03 Genset Onay alındı Onay alındı Onay alındı Aşınma koruyucu katkı gerekli Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koru‐ yucu katkı gerekir Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koru‐ yucu katkı gerekir 1163-02 Marine Onay alındı 1163-03 Marine Aşınma koruyucu katkı gerekli Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: - Setan sayısı min. 45 veya - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 - Viskozite min. 1,5 mm2/s - Viskozite min. 1,5 mm2/s Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koru‐ yucu katkı gerekir Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koru‐ yucu katkı gerekir 36 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018622 - 001 Model serileri Yakıt şartnamesi Sınırlamalar DIN EN 590:2010-05 ASTM D975-11 ASTM D975-11 Yaz ve kış kalitesi Grade 1-D Grade 2-D S 15, S 500, S 5000 S 15, S 500, S 5000 - SOLAS: Tutuşma nok‐ - SOLAS: Tutuşma noktası min. 60 °C tası min. 60 °C - Su oranı: maks. 200 mg/kg - Depodaki yakıt için - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/kg partikül dağılımı: maks. - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO ISO sınıfları 18/17/14 sınıfları 18/17/14 - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/ kg Model serileri 2000 CR Onay alındı 2000 Cx6, Sx6 Onay alındı 2000 PLD Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: - Setan sayısı min. 45 veya - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 - Kükürt oranı maks. 15 mg/kg (CR) - Kükürt oranı maks. 15 mg/kg (CR) - Kükürt oranı maks. 500 mg/kg (PLD) - Kükürt oranı maks. 500 mg/kg (PLD) TIM-ID: 0000018622 - 001 - Viskozite min. 1,5 mm2/s 4000-01 Onay alındı 4000-02 Onay alındı 4000-03 C, G, P, R, S Onay alındı 4000 M23F, M23S Onay alındı 4000 M33F, M33S Onay alındı 4000 M53, M53R Onay alındı 4000 M63, M63L Onay alındı 4000 M73 - M93L, N43S, N83 Onay alındı 4000 T94, T94L Onay alındı 4000 R64, R74, R84 Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: - Setan sayısı min. 45 veya - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 - Viskozite min. 1,5 mm2/s Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: - Setan sayısı min. 45 veya - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 - Viskozite min. 1,5 mm2/s - Kükürt oranı maks. 15 mg/kg - Kükürt oranı maks. 15 mg/kg A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 37 Yakıt şartnamesi Sınırlamalar DIN EN 590:2010-05 ASTM D975-11 ASTM D975-11 Yaz ve kış kalitesi Grade 1-D Grade 2-D S 15, S 500, S 5000 S 15, S 500, S 5000 - SOLAS: Tutuşma nok‐ - SOLAS: Tutuşma noktası min. 60 °C tası min. 60 °C - Su oranı: maks. 200 mg/kg - Depodaki yakıt için - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/kg partikül dağılımı: maks. - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO ISO sınıfları 18/17/14 sınıfları 18/17/14 - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/ kg Model serileri 8000 Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: - Setan sayısı min. 45 veya - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 - Kükürt oranı maks. 50 mg/kg - Kükürt oranı maks. 50 mg/kg - Viskozite min. 1,5 mm2/s İki zamanlı motorlar S53, S71, S92, S149 Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: - Yağlayıcı özelliği maks. 460 µm - Yağlayıcı özelliği maks. 460 µm Tablo 18: British Standard 2869 Yakıt şartnamesi Sınırlamalar BS 2869:2010 BS 2869:2010 Part 1 Class A2 Part 2 Class D - SOLAS: Tutuşma noktası min. 60 °C - Yoğunluk: maks. 860 kg/m3 - Viskozite: maks. 4,5 mm2/s. Viskozite min. 4,5 mm2/s ise: Kızdırma gerekli - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı: maks. 15mg/kg Model serisi S 60 Onay alındı Onay alındı 099 Onay alındı Onay alındı 183 Onay alındı Onay alındı 396 C&I, Genset, Marine, Rail, U-Boot Onay alındı Onay alındı 538 Marine Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: 595 Marine Aşınma koruyucu katkı gerekli - Kükürt oranı min. 500 mg/kg 38 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018622 - 001 - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 Yakıt şartnamesi Sınırlamalar BS 2869:2010 BS 2869:2010 Part 1 Class A2 Part 2 Class D - SOLAS: Tutuşma noktası min. 60 °C - Yoğunluk: maks. 860 kg/m3 - Viskozite: maks. 4,5 mm2/s. Viskozite min. 4,5 mm2/s ise: Kızdırma gerekli - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı: maks. 15mg/kg Model serisi 956-01 Genset Onay yok Onay yok 956-02 Genset Onay yok Onay yok 956-03 Genset Onay yok Onay yok 956-01 Marine Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: 956-02 Marine Aşınma koruyucu katkı gerekli - Kükürt oranı min. 500 mg/kg 956-01 Rail Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşınma koruyucu katkı gerekli - Kükürt oranı min. 500 mg/kg 1163-03 Genset Onay yok Onay yok 1163-02 Marine Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: 1163-03 Marine Aşınma koruyucu katkı gerekli - Kükürt oranı min. 500 mg/kg 2000 CR Onay yok Onay yok Onay alındı Onay alındı 4000 T94, T94L Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: 4000 R64, R74, R84 - Kükürt oranı maks. 15 mg/kg - Kükürt oranı maks. 15 mg/kg 8000 Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: 2000 Cx6, Sx6 2000 PLD 4000-01 4000-02 4000 C, G, P, R, S 4000 M23F, M23S 4000 M33F, M33S 4000 M53, M53R 4000M63,M63L TIM-ID: 0000018622 - 001 4000 M73 - 93L, N43S, N83 - Kükürt oranı maks. 50 mg/kg İki zamanlı motorlar S53, S71, S92, S149 Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: - Yağlayıcı özelliği maks. 460 µm - Yağlayıcı özelliği maks. 460 µm Tablo 19: A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 39 Fuel-Oil Yakıt şartnamesi DIN 51603-1:2011-09 Fuel-Oil EL standart Sınırlamalar DIN 52603-1:2011-09 Fuel-Oil EL dü‐ Fuel-Oil EL alternatif şük kükürt oran‐ lı - SOLAS: Tutuşma noktası min. 60 °C - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Yağlayıcı özelliği maks. 520 µm - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg Model serisi S60 Onay alındı Onay alındı Onay yok 099 Onay alındı Onay alındı Onay yok 183 Onay alındı Onay alındı Onay yok 396 C&I, Genset, Marine, Rail, U-Boot Onay alındı Onay alındı Onay yok 538 Marine Aşağıdaki du‐ rumda onay alınır: Onay alındı Onay yok 595 Marine - Kükürt oranı maks. 500 mg/ kg 956-01 Genset Aşınma koruyu‐ cu katkı gerekli Onay yok Onay yok Onay yok Aşağıdaki du‐ rumda onay alınır: Onay alındı Onay yok 956-02 Genset 956-03 Genset 956-02 Marine - Kükürt oranı maks. 500 mg/ kg 956-01 Rail Aşağıdaki du‐ rumda onay alınır: - Kükürt oranı maks. 500 mg/ kg 1163-03 Genset 40 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 Onay yok Aşınma koruyu‐ cu katkı gerekli Onay alındı Onay yok Aşınma koruyu‐ cu katkı gerekli Onay yok TIM-ID: 0000018622 - 001 956-01 Marine Onay yok Yakıt şartnamesi DIN 51603-1:2011-09 Fuel-Oil EL standart Sınırlamalar DIN 52603-1:2011-09 Fuel-Oil EL dü‐ Fuel-Oil EL alternatif şük kükürt oran‐ lı - SOLAS: Tutuşma noktası min. 60 °C - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Yağlayıcı özelliği maks. 520 µm - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg Model serisi 1163-02 Marine 1163-03 Marine Aşağıdaki du‐ rumda onay alınır: - Kükürt oranı maks. 500 mg/ kg 2000 CR Onay yok 2000 Cx6, Sx6 2000 PLD Onay yok Aşınma koruyu‐ cu katkı gerekli Aşağıdaki du‐ Onay yok rumda onay alı‐ nır: - Kükürt oranı maks. 15 mg/kg 4000-01 Onay alındı Onay alındı Onay yok 4000-02 Onay alındı Onay alındı Onay yok 4000-03 C, G, P, R, S Onay alındı Onay alındı Onay yok 4000 M23F, M23S Aşağıdaki du‐ rumda onay alınır: Aşağıdaki du‐ Onay yok rumda onay alı‐ nır: 4000 M63, M63L - Setan sayısı min. 40 - Setan sayısı min. 40 4000 M73 - 93L, N43S, N83 Onay alındı Onay alındı 4000 T94, T94L Onay yok Aşağıdaki du‐ Onay yok rumda onay alı‐ nır: 4000 M33F, M33S 4000 M53, M53R 4000 R64, R74, R84 TIM-ID: 0000018622 - 001 Onay alındı Onay yok - Kükürt oranı maks. 15 mg/kg 8000 Onay alındı Onay alındı Onay yok Onay yok Onay yok Onay yok İki zamanlı motorlar S53, S71, S92, S149 Tablo 20: A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 41 ISO 8217:2011-09 uyarınca deniz destile yakıtları Yakıt şartnamesi DIN ISO 8217:2011-09 uyarınca deniz destile yakıtı DMX Sınırlamalar DMA DMZ DMB Solas için tutuşma noktası min. 60 °C olmalıdır - Su oranı: 200 mg/kg - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/kg - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg Model serisi S60 Onay alındı Onay yok Onay yok Onay yok 099 Onay alındı Talep Üzerine Talep Üzerine Onay yok 183 Onay alındı Talep Üzerine Talep Üzerine Onay yok 396 C&I, Genset, Marine, Rail, UBoot Aşağıdaki durum‐ da onay alınır: Talep Üzerine Talep Üzerine Onay yok 538 Marine Aşağıdaki durum‐ da onay alınır: Talep Üzerine Talep Üzerine Onay yok - Kükürt oranı maks. %0,5 - Kükürt oranı maks. %0,5 595 Marine Aşağıdaki durum‐ da onay alınır: - Kükürt oranı maks. %0,5 Aşağıdaki durumda onay alınır: Onay yok - Yoğunluk 0,820 - 0,870 g/ml - Viskozite 1,5 - 4,5 mm2/s - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Kükürt oranı maks. %0,5 956-01 Genset Onay yok Onay yok Onay yok Onay yok 956-02 Genset Onay yok Onay yok Onay yok Onay yok 956-03 Genset Onay yok Onay yok Onay yok Onay yok 956-01 Marine Aşağıdaki durum‐ da onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: Onay yok - Kükürt oranı maks. %0,5 - Yoğunluk 0,820 - 0,870 g/ml - Viskozite 1,5 - 4,5 mm2/s - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Kükürt oranı maks. %0,5 42 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018622 - 001 956-02 Marine Yakıt şartnamesi DIN ISO 8217:2011-09 uyarınca deniz destile yakıtı DMX Sınırlamalar DMA DMZ DMB Solas için tutuşma noktası min. 60 °C olmalıdır - Su oranı: 200 mg/kg - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/kg - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg Model serisi 956-01Rail Aşağıdaki durum‐ da onay alınır: - Kükürt oranı maks. %0,5 Aşağıdaki durumda onay alınır: Onay yok - Yoğunluk 0,820 - 0,870 g/ml - Viskozite 1,5 - 4,5 mm2/s - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Kükürt oranı maks. %0,5 1163-03 Genset Onay yok Onay yok Onay yok Onay yok 1163-02 Marine Aşağıdaki durum‐ da onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: Onay yok 1163-03 Marine - Kükürt oranı maks. %0,5 - Yoğunluk 0,820 - 0,870 g/ml - Viskozite 1,5 - 4,5 mm2/s - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Kükürt oranı maks. %0,5 2000 CR Onay yok Onay yok Onay yok Onay yok 4000-01 Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: Onay yok 4000-02 Viskozite min. 4,5 mm2/s ise: - Yoğunluk 0,820 - 0,870 g/ml - Kızdırma gerekli - Setan indeksi min. 42 2000 Cx6, Sx6 2000 PLD 4000-03 C, G, P, R, S - Setan sayısı min. 45 veya Viskozite min. 4,5 mm2/s ise: TIM-ID: 0000018622 - 001 - Kızdırma gerekli 4000 M23F, M23S Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: 4000M33F, M33S - NFV filtre ve su ayırıcı kullanıldığında 4000 M53, M53R Viskozite min. 4,5 mm2/s ise: 4000M63, M63L - Kızdırma gerekli Onay yok EPA Tier 2 geçerlilik alanının dışında A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 43 Yakıt şartnamesi DIN ISO 8217:2011-09 uyarınca deniz destile yakıtı DMX Sınırlamalar DMA DMZ DMB Solas için tutuşma noktası min. 60 °C olmalıdır - Su oranı: 200 mg/kg - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/kg - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg Model serisi 4000 M73 - M93L, N43S, N83 Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: Viskozite min. 4,5 mm2/s ise: - Yoğunluk 0,820 - 0,870 g/ml - Kızdırma gerekli - Setan indeksi min. 42 Onay yok - Setan sayısı min. 45 veya - NFV filtre ve su ayırıcı kullanıldığında Viskozite min. 4,5 mm2/s ise: - Kızdırma gerekli EPA Tier 2 geçerlilik alanının dışında 4000 T94, T94L Onay yok Onay yok Onay yok Onay yok Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: Onay yok Viskozite min. 4,5 mm2/s ise: - Yoğunluk 0,820 - 0,870 g/ml 4000 R64, R74, R84 8000 - Kızdırma gerekli - Viskozite 1,5 - 4,5 mm2/s - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 Viskozite min. 4,5 mm2/s ise: - Kızdırma gerekli İki zamanlı motor‐ lar S53, S71, S92, S149 Onay yok Onay yok Onay yok Onay yok Uçak türbini yakıtları Yakıt şartnamesi F-34 / F-35 F-44 F-63 JP-8 JP-5 DCSEA 108/A uyarın‐ ca Sınırlamalar Model serisi S60 Genel olarak onaylı değil, onay talep üzerine 099 Genel olarak onaylı değil, onay talep üzerine 44 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018622 - 001 Tablo 21: Yakıt şartnamesi F-34 / F-35 F-44 F-63 JP-8 JP-5 DCSEA 108/A uyarın‐ ca Sınırlamalar Model serisi 183 Genel olarak onaylı değil, onay talep üzerine 396 C&I, Genset, Marine, Rail, U-Boot Genel olarak onaylı değil, onay talep üzerine 538 Marine Genel olarak onaylı değil, onay talep üzerine 595 Marine 956-01 Genset Genel olarak onaylı değil 956-02 Genset 956-03 Genset 956-01 Marine Genel olarak onaylı değil, onay talep üzerine 956-02 Marine 956-01 Rail Genel olarak onaylı değil, onay talep üzerine 1163-03 Genset Genel olarak onaylı değil 1163-02 Marine Genel olarak onaylı değil, onay talep üzerine Onay alındı 1163-03 Marine 2000 CR Genel olarak onaylı değil, onay talep üzerine 2000 Cx6, Sx6 2000 PLD 4000-01 Genel olarak onaylı değil, onay talep üzerine 4000-02 4000-03 C, G, P, R, S 4000 M23F, M23S Genel olarak onaylı değil, onay talep üzerine 4000 M33F, M33S 4000 M53, M53R 4000 M63, M63L 4000 M73 - M93L Genel olarak onaylı değil, onay talep üzerine 4000 T94, T94L Genel olarak onaylı değil, onay talep üzerine 4000 R64, R74, R84 TIM-ID: 0000018622 - 001 8000 Genel olarak onaylı değil İki zamanlı motorlar S53, S71, S92, S149 Genel olarak onaylı değil Tablo 22: A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 45 NATO dizel yakıtları Yakıt şartnamesi Sınırlamalar TL 9140-001 Baskı 8 uyarınca NATO kodu F-54 STANAG 7090 Edition 4 uyarın‐ ca NATO kodu F-54 Yakıt, DIN EN 590:2010-05 dizel Yakıt, DIN EN 590:2010-05 dizel yakıtı ile örtüştüğünde onay yakıtı ile örtüştüğünde onay - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/ - Yoğunluk: min. 0,820 g/ml kg - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/ kg - Yağlayıcı özelliği: maks. 520 µm - Yağlayıcı özelliği: maks. 520 µm Ayrıca: - SOLAS: Tutuşma noktası min. 60 °C - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg Ayrıca: - SOLAS: Tutuşma noktası min. 60 °C - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg S60 Onay alındı Onay alındı 099 Onay alındı Onay alındı 183 Onay alındı Onay alındı 396 C&I, Genset, Marine, Rail, U-Boot Onay alındı Onay alındı 538 Marine Onay alındı Onay alındı 595 Marine Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koruyucu katkı gerekir Aşınma koruyucu katkı gerekli 956-01 Genset Onay alındı Onay alındı 956-02 Genset Aşınma koruyucu katkı gerekli 956-03 Genset Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koruyucu katkı gerekir 956-01 Marine Onay alındı Onay alındı 956-02 Marine Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koruyucu katkı gerekir Aşınma koruyucu katkı gerekli 956-01 Rail Onay alındı Onay alındı Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koruyucu katkı gerekir Aşınma koruyucu katkı gerekli Onay alındı Onay alındı Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koruyucu katkı gerekir Aşınma koruyucu katkı gerekli 1163-02 Marine Onay alındı Onay alındı 1163-03 Marine Kükürt oranı maks. 50 mg/kg ise aşınma koruyucu katkı gerekir Aşınma koruyucu katkı gerekli 2000 CR Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: 2000 Cx6, Sx6 - Kükürt oranı maks. 15 mg/kg - Kükürt oranı maks. 15 mg/kg 2000 PLD Onay alındı Onay alındı 1163-03 Genset 46 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018622 - 001 Model serisi Yakıt şartnamesi Sınırlamalar TL 9140-001 Baskı 8 uyarınca NATO kodu F-54 STANAG 7090 Edition 4 uyarın‐ ca NATO kodu F-54 Yakıt, DIN EN 590:2010-05 dizel Yakıt, DIN EN 590:2010-05 dizel yakıtı ile örtüştüğünde onay yakıtı ile örtüştüğünde onay - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/ - Yoğunluk: min. 0,820 g/ml kg - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/ kg - Yağlayıcı özelliği: maks. 520 µm - Yağlayıcı özelliği: maks. 520 µm Ayrıca: - SOLAS: Tutuşma noktası min. 60 °C - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg Ayrıca: - SOLAS: Tutuşma noktası min. 60 °C - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg Model serisi 4000-01 Onay alındı Onay alındı Onay alındı Onay alındı 4000 M73 - 93L, N43S, N83 Onay alındı Onay alındı 4000 T94, T94L Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: 4000 R64, R74, R84 - Kükürt oranı maks. 15 mg/kg - Kükürt oranı maks. 15 mg/kg 8000 Aşağıdaki durumda onay alınır: Onay alındı 4000-02 4000-03 C, G, P, R, S 4000 M23F, M23S 4000 M33F, M33S 4000 M53, M53R 4000 M63, M63L - Kükürt oranı maks. 50 mg/kg İki zamanlı motorlar S53, S71, S92, S149 Yağlayıcı özelliği maks. 460 µm olduğunda onay alınır TIM-ID: 0000018622 - 001 Tablo 23: A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 47 Yakıt şartnamesi Açıklamalar Nato kodu F 75 Nato kodu F 75 TL 9140-0003 STANAG 1385 - Gerekirse min. 0,815 g/ml - Gerekirse 0,815 - 0,880 g/ml yoğunluk temelinde güç düşürme yoğunluk aralığı nedeniyle güç düşürme ve yükseltme mümkün‐ dür - maks. kükürt oranı %1,0 → Yağ ve yağ değişim aralığına uyulmalıdır Sınırlamalar - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg - Su oranı: maks. 200 mg/kg - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/ kg - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg Model serisi S60 Onay yok Onay yok 099 Onay alındı Talep Üzerine 183 Onay alındı Talep Üzerine 396 C&I, Genset, Marine, Rail, U-Boot Onay alındı Talep Üzerine 538 Marine Onay alındı Talep Üzerine 595 Marine Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: - Yoğunluk 0,820 - 0,860 g/ml - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Kükürt oranı maks. %0,5 ve min. %0,05 956-01 Genset Onay yok Onay yok Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: 956-02 Genset 956-03 Genset 956-01 Marine 956-02 Marine - Yoğunluk 0,820 - 0,860 g/ml - Setan indeksi min. 42 - Kükürt oranı maks. %0,5 ve min. %0,05 48 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018622 - 001 - Setan sayısı min. 45 veya Yakıt şartnamesi Açıklamalar Nato kodu F 75 Nato kodu F 75 TL 9140-0003 STANAG 1385 - Gerekirse min. 0,815 g/ml - Gerekirse 0,815 - 0,880 g/ml yoğunluk temelinde güç düşürme yoğunluk aralığı nedeniyle güç düşürme ve yükseltme mümkün‐ dür - maks. kükürt oranı %1,0 → Yağ ve yağ değişim aralığına uyulmalıdır Sınırlamalar - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 - Su oranı: maks. 200 mg/kg - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/ kg - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg Model serisi 956-01 Rail Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: - Yoğunluk 0,820 - 0,860 g/ml - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Kükürt oranı maks. %0,5 ve min. %0,05 1163-03 Genset Onay yok Onay yok 1163-02 Marine Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: 1163-03 Marine - Yoğunluk 0,820 - 0,860 g/ml - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Kükürt oranı maks. %0,5 ve min. %0,05 2000 CR Onay yok Onay yok Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: 2000 Cx6, Sx6 2000 PLD TIM-ID: 0000018622 - 001 4000-01 4000-02 - Setan sayısı min. 45 veya 4000-03 C, G, P, R, S - Setan indeksi min. 42 4000 M23F, M23S Onay alındı Onay alındı Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: 4000 M33F, M33S 4000 M53, M53R 4000 M63, M63L 4000 M73 - 93L, N43S, N83 - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 49 Yakıt şartnamesi Açıklamalar Nato kodu F 75 Nato kodu F 75 TL 9140-0003 STANAG 1385 - Gerekirse min. 0,815 g/ml - Gerekirse 0,815 - 0,880 g/ml yoğunluk temelinde güç düşürme yoğunluk aralığı nedeniyle güç düşürme ve yükseltme mümkün‐ dür - maks. kükürt oranı %1,0 → Yağ ve yağ değişim aralığına uyulmalıdır Sınırlamalar - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 - Su oranı: maks. 200 mg/kg - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/ kg - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg Model serisi 4000 T94, T94L Onay yok Onay yok Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: - Kükürt oranı maks. 50 mg/kg - Yoğunluk 0,820 - 0,860 g/ml 4000 R64, R74, R84 8000 - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Kükürt oranı maks. 50 mg/kg İki zamanlı motorlar S53, S71, S92, S149 Yakıt şartnamesi Sınırlamalar Onay yok Onay yok Nato kodu F 76 Nato kodu F 76 Nato kodu F 76 STANAG 1385 DEF-STAN 91-4 MIL-DTL-16884L Edition 5 Issue 8 - Su oranı: maks. 200 mg/kg - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/kg - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 Model serisi S60 Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: Onay alındı - Yoğunluk 0,820 0,860 g/ml 099 Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: - Yoğunluk 0,820 0,860 g/ml 50 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 Onay alındı TIM-ID: 0000018622 - 001 - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg Yakıt şartnamesi Sınırlamalar Nato kodu F 76 Nato kodu F 76 Nato kodu F 76 STANAG 1385 DEF-STAN 91-4 MIL-DTL-16884L Edition 5 Issue 8 - Su oranı: maks. 200 mg/kg - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/kg - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg Model serisi 183 Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: Onay alındı - Yoğunluk 0,820 0,860 g/ml 396 C&I, Genset, Marine, Rail, U-Boot Talep Üzerine Aşağıdaki durumda onay alınır: Talep Üzerine - Yoğunluk 0,820 0,860 g/ml 538 Marine Talep Üzerine Onay alındı Talep Üzerine 595 Marine Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: - Yoğunluk 0,820 0,860 g/ml - Yoğunluk 0,820 0,860 g/ml - Yoğunluk 0,820 0,860 g/ml - Setan sayısı min. 45 veya - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 - Kükürt oranı maks. %0,5 956-01 Genset Onay yok Onay yok Onay yok Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: - Yoğunluk 0,820 0,860 g/ml - Yoğunluk 0,820 0,860 g/ml - Yoğunluk 0,820 0,860 g/ml 956-02 Genset 956-03 Genset 956-01 Marine TIM-ID: 0000018622 - 001 956-02 Marine - Setan sayısı min. 45 veya - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 - Kükürt oranı maks. %0,5 A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 51 Yakıt şartnamesi Sınırlamalar Nato kodu F 76 Nato kodu F 76 Nato kodu F 76 STANAG 1385 DEF-STAN 91-4 MIL-DTL-16884L Edition 5 Issue 8 - Su oranı: maks. 200 mg/kg - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/kg - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg Model serisi 956-01 Rail Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: - Yoğunluk 0,820 0,860 g/ml - Yoğunluk 0,820 0,860 g/ml - Yoğunluk 0,820 0,860 g/ml - Setan sayısı min. 45 veya - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 - Kükürt oranı maks. %0,5 1163-03 Genset Onay yok Onay yok Onay yok 1163-02 Marine Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: - Yoğunluk 0,820 0,860 g/ml - Yoğunluk 0,820 0,860 g/ml - Yoğunluk 0,820 0,860 g/ml 1163-03 Marine - Setan sayısı min. 45 veya - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 - Kükürt oranı maks. %0,5 2000 CR Onay yok Onay yok Onay yok Aşağıdaki durumda onay alınır: Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: 2000 Cx6, Sx6 4000-01 4000-02 4000-03 C, G, P, R, S 4000 M23F, M23S 4000 M33F, M33S 4000 M53, M53R 4000 M63, M63L 52 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 - Setan sayısı min. 45 veya - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 Onay alındı Onay alındı Onay alındı TIM-ID: 0000018622 - 001 2000 PLD Yakıt şartnamesi Sınırlamalar Nato kodu F 76 Nato kodu F 76 Nato kodu F 76 STANAG 1385 DEF-STAN 91-4 MIL-DTL-16884L Edition 5 Issue 8 - Su oranı: maks. 200 mg/kg - Toplam kirlenme: maks. 24 mg/kg - Depodaki yakıt için partikül dağılımı: maks. ISO sınıfları 18/17/14 - Emisyon kontrolünde: Kükürt oranı maks. 15 mg/kg Model serisi 4000 M73 - M93L, N43S, N83 4000 T94, T94L Aşağıdaki durumda onay alınır: Onay alındı Aşağıdaki durumda onay alınır: - Setan sayısı min. 45 veya - Setan sayısı min. 45 veya - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 Onay yok Onay yok Onay yok Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: Aşağıdaki durumda onay alınır: 4000 R64, R74, R84 8000 - Setan sayısı min. 45 - Setan sayısı min. 45 - Setan sayısı min. 45 veya veya veya - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 - Setan indeksi min. 42 - Yoğunluk 0,820 0,870 g/ml - Yoğunluk 0,820 0,870 g/ml - Yoğunluk 0,820 0,870 g/ml - Kükürt oranı maks. 50 mg/kg - Kükürt oranı maks. 50 mg/kg - Kükürt oranı maks. 50 mg/kg Onay yok Onay yok Onay yok İki zamanlı motorlar S53, S71, S92, S149 Tablo 24: – Diğer kaliteler talep üzerine Emisyon kontrollü (AGN) motorlar için dizel yakıtlar Emisyon kontrollü motorlarda, işletme güvenliğini sağlamak ve egzoz sisteminin ve motorun dayanıklı‐ lığını korumak amacıyla, kullanılan yakıtlara ilişkin bazı özel gereklilikler söz konusudur. TIM-ID: 0000018622 - 001 Emisyon kontrolü için kullanılan teknolojiye bağlı olarak aşağıdaki yakıtlar kullanılmalıdır: Teknik onay: Egzoz tekno‐ DIN EN ASTM lojisi 590:2010-05 D975-11 Grade 1-D ASTM D975-11 Grade 2-D DIN ISO 8217:2011-0 9 uyarınca DMX DIN ISO 8217:2011-0 9 uyarınca DMA DIN 51603-1:201 1-09 EL uya‐ rınca kükürt‐ süz fuel-oil Sınırlamalar: A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 53 Teknik onay: DOC oksi‐ dasyonlu ka‐ talizatör (par‐ tikül filtresiz) S15 S15 Onay yok Onay yok Onay yok Partikül oksi‐ Kül <10 mg/ dasyonlu ka‐ kg talizatör (POC) S15 S15 Onay yok Onay yok Onay yok Kül <10 mg/ kg Kül <10 mg/ kg Vanadyum katalizörlü SCR sistemi (partikül fil‐ tresiz) S15 S15 Zeolit katali‐ zörlü SCR sistemi (par‐ tikül filtresiz) S15 S15 Onay yok Kül <10 mg/ kg S15 S15 İstisnai durum onayı Onay yok Kül <10 mg/ kg Kül <10 mg/ kg SCR+ parti‐ Kül <10 mg/ kül filtresi kg kombinasyon sistemi S15 S15 İstisnai durum onayı Onay yok Kül <10 mg/ kg Kül <10 mg/ kg Kapalı parti‐ kül filtresi (DPF) İstisnai durum onayı İstisnai du‐ İstisnai du‐ rum onayı ile rum onayı ile S<500 mg/kg S<500 mg/kg Onay yok Onay yok Tablo 25: Gerekirse, motor şartları nedeniyle mevcut sınırlamalar da ayrıca dikkate alınmalıdır. DIN EN 590:2010-05 uyarınca maks.%7 biyodizel oranlı dizel yakıt kullanımının sakıncası yoktur (FAME, yağ asiti metil esteri). Daha yüksek biyodizel oranlı yakıtların kullanılmasına emisyon kontrollü sistemlerde izin verilmez. İçinde mevcut olabilecek iz öğeleri katalizör ze‐ hirleri olarak etki eder ve filtrelerin tıkanmasına neden olur. EPA Tier4i veya Tier4 ve EU IIIb için emisyon kontrolü özellikli, sertifikalı motorlarda DIN EN 590:2010-05 ve ASTM D 975-11 uyarınca Grade1-D S15 ve Grade 2-D S15 kullanılma‐ sına izin verilir. Aşınmanın en aza indirilmesi için yakıt katkı maddelerinin kullanılmasına emisyon kontrolü olan sistemlerde izin verilmez! Kurum filtreli sistemlerde kurum oluşma sıcaklığının düşürülmesi için yakıt katkı maddelerinin kullanılması Kurum oluşma sıcaklığının düşürülmesi için yakıt katkı maddelerinin (FBC, Fuel Born Catalyst) kullanıl‐ masına genel olarak izin verilmiştir. MTU emisyon kontrolü sistemleri, katkı maddesi olmadan kurum olu‐ şacak şekilde tasarlanmıştır. 54 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018622 - 001 DIN EN 590:2010-05 uyarınca ticari dizel yakıt, normalde ilgili normlarda izin verilenden çok daha düşük bir kül oranı içerir (tipik gül oranı maks. %0,001). Egzoz sisteminin aşırı boyuta gelmesi söz konusu olabileceği için partikül filtreleri, bu düşük yüklere uygun olarak tasar‐ lanmıştır. MTU tarafından belirtilen yakıt içindeki kül oranları; partikül filtresinin, filtre karşı basıncı motor için çok yüksek olmadan, garanti edilen kullanım ömrüne ulaştığı düşünülerek belirtilmiştir. Biyodizel Biyodizel yakıtları tarif etmek için bundan sonra standardizasyonda kullanılan üst kavram “FAME” (Fatty Acid Metyl Esters) kullanılacaktır. Aşağıdaki motorlar DIN EN 14214:2010-04 uyarınca %100 FAME ile işletim için onaylanmaktadır/onay‐ lanmamaktadır. %100 FAME ile çalıştırma için onaylanan/onaylanmayan motorlar Model serisi Onay Donanım değişikliği gerekli SUN Onay yok 700 Onay yok 750 Onay yok OM 457 LA Seri başlangıcından itibaren hayır 460 Seri başlangıcından itibaren hayır 900 Seri başlangıcından itibaren hayır 500 Seri başlangıcından itibaren hayır S 40 Onay yok S 50 Onay yok S 60 Onay yok 2000 Onay yok 396 Onay yok 4000 Onay yok 595 Onay yok 956 Onay yok 1163 Onay yok 8000 Onay yok Tablo 26: DIN EN 590:2010-05 uyarınca maks. %7 FAME oranlı dizel yakıt kullanımının sakıncası yoktur. Bu yakıt, FAME işletimi için onaylanmayan motorlar için de kullanılabilir ve yağ değişim aralıklarını etkilememektedir. Gelecekteki motor model serileri %100 FAME kullanımı için onaylanacaktır. Daha ayrıntılı bilgiler belirti‐ len tarihte yayınlanacaktır. TIM-ID: 0000018622 - 001 Yakıt • Yakıt, DIN EN 14214:2010-04'e uygun olmalıdır. Daha düşük kaliteli yakıtla işletim hasalara ve arıza‐ lara yol açabilir. • İsteğe göre FAME veya dizel yakıt kullanılabilir. Bu esnada yakıt deposunda FAME ve normal dizel yakıt arasında oluşan farklı karışımların sakıncası yoktur. A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 55 Motor yağı ve bakım • %100 FAME işletimi için tercihen MB işletme maddeleri talimatları Sayfa 228.5 veya MTU işletme maddeleri talimatları yağ kategorisi 3 uyarınca motor yağları kullanılmalıdır. Sayfa 228.3 veya MTU işletme maddeleri talimatları yağ kategorisi 2 uyarınca motor yağları kısaltılmış yağ değişim aralıkla‐ rında kullanılabilir. • Belirli bir orandaki yakıt daima piston ve silindir üzerinden motor yağına karışmaktadır. Kaynama nok‐ tasının yüksek olması nedeniyle FAME buharlaşmamaktadır ve tamamen motor yağında kalmaktadır. Belirli koşullar altında FAME ve motor yağı arasında kimyasal reaksiyonlar meydana gelebilir. Bu mo‐ tor hasarlarına yol açabilir. • Bu nedenle hem saf FAME hem de FAME/dizel karışık işletiminde motor yağı ve yağ filtresi değişim aralıkları kısaltılmalıdır. • Model serileri 457, 460, 900 ve 500 için özel modellerin kullanılması sayesinde, %100 FAME ile işle‐ timde motor yağı değişimi aralıklarının uzatılması mümkündür (→ Tablo 27). Motorlar bunun için özel donanım Code MK21 (özel geçmeli tulumba) ve Code MK04 (ısıtmalı su ayırıcıya sahip yakıt ön filtre‐ si) ile donatılmış olmalıdır. %100 FAME ile işletimde motor değişim aralığına etkileri Motor uygulaması Motor yağı değişim aralığı FAME'li işletim için özel donanım olmayan motorlar Fosilleşmiş dizel yakıt ile işletimde motor yağı standart değişim aralığının, değişim aralığının %30'una indirilme‐ si Code MK21 ve Code MK04 özel donanımlı motorlar Fosilleşmiş dizel yakıt ile işletimde motor yağı standart değişim aralığının, değişim aralığının %50'una indirilme‐ si Tablo 27: Geçerli motor yağı değişim aralıklarına mutlaka uyulmalıdır! Değişim aralıklarının aşılması motor hasarlarına yol açabilir! • %100 FAME ile işletim yakıt filtresi için daha kısa değişim aralıkları gerektirmektedir. Yakıt filtresi her motor yağı değişiminde değiştirilmelidir. • FAME'ye geçtikten yaklaşık 25 çalışma saati sonra çözülen tortular sonucunda tıkanma tehlikesi (FA‐ ME yüksek bir temizleme etkisine sahiptir) nedeniyle bir yakıt ve motor yağı değişimi gerçekleştirilmeli‐ dir. • Eski tortular yakıt sisteminden filtreye alındığında, yakıt filtrelerinde uzun vadede daha düşük bir filtre ömrü mümkündür. İyileştirici tedbir olarak özel onaylı bir yakıt ön filtresi takılmalıdır. Code MK04 özel donanımlı motorlar zaten bu, ısıtmalı su ayırıcıya sahip yakıt ön filtresiyle donatılmıştır. Motor gücü ve motorun durması Genel Uyarılar • Teslimat kapsamımıza dahil olmayan yakıt sisteminin FAME dayanıklılığı ile ilgili herhangi bir yorumda bulunamıyoruz. • FAME çok etkili bir çözücü maddedir. Bu nedenle örn. boyayla teması önlenmelidir. • Özellikle uzun süreli rölanti işletiminde FAME egzoz gazlarının tipik kokusu zaman zaman rahatsız edici olarak algılanmaktadır. Araç/cihaz üreticisinin sorumluluğunda bir oksidasyonlu katalizatör kulla‐ nıldığında koku azaltılabilir. 56 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018622 - 001 • Isıtma değerine bağlı olarak motor gücü %100 FAME kullanımında yakl. %8-10 düşmektedir. Bu, dizel yakıt ile işletimle karşılaştırıldığında fazla yakıt tüketimine yol açar. Motor gücünün düzeltilmesine izin verilmemektedir. • Motor uzun süre kullanılmayacaksa yakıt sistemi, yapışmaları önlemek için yıkanmalıdır. Bunun için motor en az 30 dakika FAME içermeyen dizel yakıt ile çalıştırılmalıdır. Şirketimiz, düşük kaliteli FAME kullanımı veya FAME işletimi ile ilgili talimatlarımız dikkate alınmadığı için ortaya çıkan hasarlarda herhangi bir garanti üstlenmemektedir. Ayrıca bu nedenle ortaya çıkan düzensizlikler ve hasarlar sorumluluk alanımızda değildir. Dizel yakıta alternatif olarak bitkisel yağlar Saf bitkisel yağların dizel yakıta veya FAME'ye alternatif olarak kullanılması, standardizas‐ yonun olmaması ve negatif deneyimler (yanma odalarında koklaşmalar, tortular ve yağ ça‐ murlaşması nedeniyle motor hasarları) nedeniyle yasaktır! Kükürt oranı düşük dizel yakıtlar Kükürt, kimyevi olarak ham petrol ve dolayısıyla yakıt içinde farklı seviyelerde mevcuttur. Avrupa Birliğinde 01.01.2005'ten beri maks. 50 mg/kg ve 10 mg/kg'lik bir kükürt oranı öngörülmektedir. Kükürtsüz dizel yakıtlar, kükürt oranı maks. 10 mg/kg olan dizel yakıtlardır. Kükürt oranı düşük dizel ya‐ kıtlar (maks. 50 mg/kg) çevre koruma nedenlerinden dolayı tavsiye edilmektedir. Aşınma sorunlarını ön‐ lemek için örn. üretici tarafından Lubricity katkı maddeleri ilave edilmektedir. Supap yuvası yüzüğü olmayan silindir kapaklı 362, 538, 652, 595, 956, 1163 model serilerinde, kükürt oranı düşük yakıt (< 50 mg/kg) kullanıldığında supap yuvası aşınması meydana gelebilir. Bu aşınma, ko‐ ruyucu katkı maddeleri ilave edilerek azaltılabilir. Onaylanan katkı maddeleri (→ Tablo 28) yakıta öngörü‐ len konsantrasyon oranında karıştırılmalıdır. Katkı maddesi yakıt dolumundan önce doldurulmalıdır. Onaylanan aşınmaya karşı koruyucu katkı maddeleri Üretici Marka adı Kullanılan konsantrasyon The Lubrizol Corporation ADX 766 M Her 1 kg için 250 -350 mg Tunadd PS Her 1 kg için 250 -350 mg 29400 Lakeland Boulevard Wickliffe, Ohio 44092 ABD Tel. +01 440–943–4200 Tunap Industrie GmbH Bürgermeister-Seidl-Str.2 82515 Wolfratshausen Tel. +49 (0)8171/1600–0 Faks +49 (0)8171/1600–91 Tablo 28: Dizel yakıtlarla kış işletimi TIM-ID: 0000018622 - 001 Düşük dış sıcaklıklarda dizel yakıtın akış tutumu, parafin ayrımı nedeniyle yetersiz olabilir. İşletim arızalarını (örn. tıkalı filtreler) önlemek için kış aylarında uygun soğuk akış tutumuna sahip dizel yakıtlar piyasada bulunmaktadır. Geçiş süresinde ve bazı ülkelerde sapmalar mümkündür. Soğuğa daya‐ nıklı dizel yakıtlar mevcut değilse, soğuklar başlamadan önce petrol veya uçak türbini yakıtı ilave edilme‐ lidir. İtibari değer olarak her % 5 hacim ilave edildiğinde soğuğa karşı dayanıklılık yakl. 1 °C iyileşmekte‐ dir. Dizel yakıtın akış tutumu parafin ayrımı nedeniyle yetersiz olmadan önce katkı maddesi doğru zamanda dizel yakıta karıştırılmalıdır. Sadece tüm yakıt sisteminin ısıtılmasıyla parafin ayrımı sonucu ortaya çıkan arızalar giderilebilir. Benzin karıştırılmamalıdır! A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 57 Akışkanlığı artırıcı katkı maddeleri Akışkanlığı artırıcı katkı maddeleri parafin ayrımını önleyemez fakat kristallerin büyüklüğünü etkiler ve bu şekilde dizel yakıt filtreden geçebilir Akışkanlığı artırıcı katkı maddelerinin etkinliği her yakıtta garanti edilmemektedir. Güvenli ifadeler ancak filtrelenebilirlik laboratuarda incelendiğinde mümkündür. TIM-ID: 0000018622 - 001 Dozajlar ve karışımlar üretici bilgilerine göre yapılmalıdır. 58 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 6.2 Fuel-oil EL Fuel-oil esasen aşağıdaki özellikleriyle dizel yakıttan farklıdır: – Setan sayısı – Kükürt oranı – Oksidasyon mukavemeti – Bakır üzerine korozyon etkisi – Yağlayıcı özelliği – Soğukta tutumu TIM-ID: 0000018623 - 001 Fuel-Oil şartları DIN EN 590:2010-05 dizel yakıt şartnamesine (yaz ve kış kalitesi) uyduğunda, teknik açı‐ dan bakıldığında dizel motorda kullanılabilir A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 59 6.3 Yakıt katkı maddeleri / yakıttaki mikroorganizmalar Yakıt katkı maddeleri Motorlar, yaygın kullanılan dizel yakıtlarla memnun edici bir işletim sağlanacak şekilde tasarlanmıştır. Bu yakıtların birçoğu zaten performans artırıcı katkı maddeleri içermektedir. Bu ekleme, ürün kalitesinden sorumlu olan tedarikçi tarafından gerçekleştirilmektedir. (→ Sayfa 33) 'daki aşınma koruyucu katkı maddeleri istisna oluşturmaktadır. MTU işletme maddeleri talimatlarında belirtilen dizel yakıtlardan ve katkı maddelerinden farklı dizel yakıtlar ve katkı maddeleri kullanıldığında bu, işleticinin sorumluluğundadır! Yakıttaki mikroorganizmalar Uygun olmayan koşullarda yakıtta bakteriler ve çamur oluşabilir. Bu durumda yakıt, üretici talimatına gö‐ re biyositlerle işlenmelidir. Genel olarak aşırı konsantrasyonlardan kaçınılmalıdır. Koruma amaçlı kullanıldığında üreticiye konsantrasyonla ilgili açıklama yapılmalıdır. Onaylanan biyositler Üretici Marka adı Kullanılan konsantrasyon ISP Global Technologies Deutschland GmbH Bakzid 100 ml / 100 l Schülke und Mayr grotamar 71 0,5 l / ton 22840 Norderstedt grotamar 82 1,0 l / 1000 l Tel. +49 (0) 40/52100-00 StabiCor 71 0,5 l / ton Kathon FP 1,5 100-200 mg/kg Dieselcure Fuel Decontainment 1 : 4000 (250mg/kg) Emil-Hoffmann-Str. 1a 50996 Köln Tel. +49 (0)2236 9649 304/301 Faks +49 (0)2236 9649 295 Faks +49 (0) 40/52100-244 Rohm und Haas In der Kron 4 60489 Frankfurt Tel. +49 (0) 69/78996–0 Maintenance Technologies Simon's Town 7995 Cape Town – South Africa Tel. +27 21 9877377 Faks +27 21 9794611 Email: [email protected] Tablo 29: 60 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018624 - 001 Faks +49 (0) 69/7895356 6.4 Gaz motorlar için yakıtlar Gaz motorları sadece ilgili gaz motoru tipi için onaylanmış gazla çalıştırılmalıdır. Onaylanan gaz türleri ile ilgili kullanım imkanı altı ayda bir gerçekleştirilen bir gaz analizi ile kontrol edilmelidir. Amaç gaz kompo‐ zisyonundaki değişiklikleri ve ayrıca gazdaki zararlı unsurları tespit etmek ve tedbirler almaktır. Yakıtların kullanımı motorun tüm uygulama ve işletim alanında gaz halindeki yakıtlarla sınırlıdır. Sıvı yakıtlara izin verilmemektedir ve öngörülmemektedir. Gaz motorları için söz konusu bileşenler aşağıdaki tablolarda yer almaktadır. Ana bileşenler için genel sınırlar (→ Tablo 30) ve (→ Tablo 31) içinde belirtilmiştir. (→ Tablo 32) ve (→ Tablo 33) içinde tipik doğal gaz bileşimleri için örnekler gösterilmiştir. Biyojenik kaynaklı yakıt gazlarının tipik özellikleri (→ Tablo 34) içinde gösterilmiştir. Listelenen bileşenler gaz motorları ile ilgilidir. Aşağıda yer alanlardan farklı bileşenle‐ re gaz motorlarında izin verilmemektedir. Şu anda kullanılan gaz bileşenleri için bir referans değer ver‐ mektedirler. (→ Tablo 35)Münferit bileşenler için sınır değerleri (açıkça sınırlandırılmadığı sürece); sıvı bi‐ leşenlerin olmamasıyla ilgili genel şartlardan, hidrokarbon yoğunlaşmasının hariç tutulması ve genel gaz karışımı parametrelerinden oluşmaktadır. Doğal gazların ana bileşenleri Adı Bileşenler Birim Değer aralığı Doğal gaz CO % hacim <2 CO2 % hacim < 10 CH4 % hacim 80-100 C 2H 6 % hacim <12 C 3H 8 % hacim <9 % hacim <1 % hacim <20 % hacim <3 C4H10 N2 O2 Tablo 30: Biyojenik kaynaklı yakıt gazlarının ana bileşenleri, temel olarak fermentasyon işlemlerinden Adı Bileşenler Birim Değer aralığı Biyojenik kaynaklı yakıt gazları CO % hacim belirtilmemiş CO2 % hacim 15 - 50 CH4 % hacim 40 - 85 C 2H 6 % hacim belirtilmemiş C 3H 8 % hacim belirtilmemiş % hacim belirtilmemiş % hacim Diğer % hacim Diğer TIM-ID: 0000018625 - 001 C4H10 N2 O2 Tablo 31: A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 61 Doğal gaz örnekleri Tipik doğal gaz bileşimleri, doğal gaz H (DVGW çalışma sayfası G260 uyarınca) Rusya Kuzey Denizi I Kuzey Denizi II Verbundgas CO % hacim 0.0000 0.0000 0,0000 0,0000 CO2 % hacim 0,1000 0.0000 0,3000 1,4000 CH4 % hacim 98,3000 88,6000 83,0000 88,6000 C 2H 4 % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 C 2H 6 % hacim 0,5000 8,4000 11,6000 5,3000 C 3H 6 % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 C 3H 8 % hacim 0,2000 1,7000 3,1000 1,4000 C 4H 6 % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 C 4H 8 % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 C4H10 % hacim 0,1000 0,7000 0,5000 0,6000 C5H12 % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 CXHY % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 N2 % hacim 0,8000 0,6000 1,5000 2,7000 O2 % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 H2 % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 H 2O % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 H 2S % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 SO2 % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 AR % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 Σ % hacim 100,000 100,000 100,000 100,000 Ho kWh/m3N 11,1 12,2 12,5 11,5 Hu kWh/m3N 10,0 11,0 11,3 10,3 Yoğunluk kg/m3N 0,731 0,810 0,853 0,814 bağıl yoğunluk –– 0,56 0,62 0,66 0,63 Ws,n kWh/m3N 14,7 15,4 15,4 14,5 Metan sayısı MZ (±2) 89 72 68 78 Tipik doğal gaz bileşimleri, doğal gaz L (DVGW çalışma sayfası G260 uyarınca) Hollanda I Hollanda II Osthannover CO % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 CO2 % hacim 1,0000 1,3000 0,7000 CH4 % hacim 81,3000 82,9000 79,5000 C 2H 4 % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 C 2H 6 % hacim 2,8000 3,7000 1,1000 C 3H 6 % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 62 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018625 - 001 Tablo 32: Hollanda I Hollanda II Osthannover C 3H 8 % hacim 0,4000 0,7000 0,1000 C 4H 6 % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 C 4H 8 % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 C4H10 % hacim 0,3000 0,3000 0,0000 C5H12 % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 CXHY % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 N2 % hacim 14,2000 11,1000 18,6000 O2 % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 H2 % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 H 2O % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 H 2S % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 SO2 % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 AR % hacim 0,0000 0,0000 0,0000 Σ % hacim 100,000 100,000 100,000 Ho kWh/m N 9,76 10,20 9,04 Hu kWh/m3N 8,81 9,21 8,15 Yoğunluk kg/m3N 0,836 0,832 0,835 bağıl yoğunluk –– 0,64 0,64 0,64 Ws,n kWh/m3N 12,2 12,7 11,3 Metan sayısı MZ (±2) 90 86 101 3 Tablo 33: Fermentasyon işlemlerinden biyojenik kaynaklı yakıt gazlarının tipik özellikleri (DVGW çalışma sayfasına G262 uyarınca) TIM-ID: 0000018625 - 001 Biyogaz sistem‐ Kuzey Alman‐ Kanalizasyon leri ya'daki referans gazı sistemi biyogaz sistemi Çöp gazı siste‐ mi CO % hacim 0 0 0 0 CO2 % hacim 15 - 50 (50*) 45* 20 - 35 (35*) 20 - 40 (40*) CH4 % hacim 50 - 85 (50*) 52* 65 - 70 (65*) 65 - 70 (40*) C 2H 4 % hacim 0 0 0 0 C 2H 6 % hacim 0 0 0 0 C 3H 6 % hacim 0 0 0 0 C 3H 8 % hacim 0 0 0 0 C 4H 6 % hacim 0 0 0 0 C 4H 8 % hacim 0 0 0 0 C4H10 % hacim 0 0 0 0 C5H12 % hacim 0 0 0 0 CXHY % hacim 0 0 0 0 A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 63 Biyogaz sistem‐ Kuzey Alman‐ Kanalizasyon leri ya'daki referans gazı sistemi biyogaz sistemi Çöp gazı siste‐ mi N2 % hacim 5 - 10 (0*) 2,4* 5 - 10 (0*) 10 - 20 (20*) O2 % hacim 0 - 2,5 (0*) 0,6* 0 - 0,6 (0*) 0 - 2,7 (0*) H2 % hacim 0 0 0 0 H 2O % hacim ** * * * H 2S % hacim ≤0,66 (0*) ≤0,005* ≤0,66 (0*) ≤0,66 (0*) SO2 % hacim 0 0 0 0 AR % hacim 0 0 0 0 Σ % hacim 100,000 100,000 100,000 100,000 * ile işaretlenmiş değerler, aşağıdaki gaz özelliklerinin hesaplanması için kullanılmıştır. Ho kWh/m3N 5,53 5,75 7,19 4,42 Hu kWh/m3N 4,98 5,18 6,48 3,99 Yoğunluk kg/m3N 1,347 1,301 1,158 1,323 bağıl yoğunluk –– 1,042 1,006 0,896 1,027 Ws,n kWh/m3N 5,42 5,73 7,6 4,37 Metan sayısı MZ (±2) > 140 146 133,8 > 150 Tablo 34: ** = Gaz sıcaklığına uygun su buharı doygunluğu Yakıt gazıyla ilgili şartlar Doğal gaz yakıtın ve ilgili yakıt beslemesinin şartları ve çerçeve koşulları Tanım Birim Gaz türü Metan sayısı MZ -- Sınır değeri Açıklama Doğal gaz Doğal gaz H ve L için geçerlidir, diğer gazlara şu anda izin verilme‐ mektedir ≥ 70 Tipe bağlı olarak güç ve yakıt tüketi‐ mi bilgilerinde değişiklik yapılması gerekebilir. Daha düşük değerler için fabrikaya başvurulmalı ve gaz analizi gerçek‐ leştirilmelidir Isıtma değeri Hu kWh/m³N 8,0< Hu <11,0 Daha düşük ve yüksek değerler için fabrikaya başvurulmalıdır Ayar değerine gö‐ re ısıtma değeri değişikliği % ±5 Daha yüksek değerler için fabrikaya başvurulmalıdır Isıtma değeri için izin verilen değişim hızı kWh/m³N/h 0,5 Doğrusal, sürekli değişiklik gerekli 64 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018625 - 001 Kullanma talimatı (teknik veriler) dik‐ kate alınmalıdır Tanım Birim Sınır değeri Açıklama Gaz yoğunluğu kg/m³N 0,73-0,84 Gaz yoğunluğu bileşime göre değişiklik gösterebilir, belir bir gaz türü için sabittir. Farklı gaz tedarik bölgelerinden gelen gazlar kullanıl‐ dığında yoğunluk değişiklikleri mey‐ dana gelebilir. Gaz tedarikçisi TIM-ID: 0000018625 - 001 değiştirildiğinde gerekirse karışım regülasyonu uyarlanmalıdır. Gaz basıncı ayar mbar değeri, gaz düzen‐ leme ventili girişi 80-200 Gaz kumanda yolu şartnamesi pro‐ jeye göre dikkate alınmalıdır Ayar değerine gö‐ re gaz basıncı değişiklikleri % ±5 Gaz basıncı için izin verilen değişim hızı mbar/dak. 0,08 Sürekli değişiklik gerekli Gaz sıcaklığı °C 10< T <40 T <10 °C'de su buharı yoğunlaşma‐ sı, NBR üretim malzemelerinin (con‐ talar, diyaframlar) eskimesi ve yük‐ sek sıcaklıklarda esneklik tutumu‐ nun etkilenmesi Ayar değerine gö‐ re gaz sıcaklığı değişikliği °C ±9 Gaz sıcaklığı için izin verilen değişim hızı K/dak. 0,3 20 °C'de gazdaki bağıl gaz nemi % < 30 Basınç ve sıcaklık alanında su bu‐ harı yoğunlaşması yok, yüksek değerlerde gaz kurutması öngörül‐ meli Yağ buharları (HC, mg/m³N karbon sayısı >5 ile) <0,4 Yakıt gazı ve yakıt gazı hava karışı‐ mı taşıyan hatlarda yoğunlaşma ve yoğunlaşabilen su buharı oluşumu yok HC çözücü madde mg/m³N buharları 0 Fabrika başvurusu ve analiz gerekli organik silisyum mg/m³N (örn. siliyan, silok‐ san, silikon) <1,0 Fabrika başvurusu ve analiz gerekli anorganik silisyum mg/m³NCH4 <5 %100 CH4 yakıt gazı oranında Si >5 mg/m³N'de yağ analizindeki aşınma ürünleri dikkate alınmalıdır Toz 3- 10 µm mg/m³N 5 DVGW çalışma sayfası G260 Toz <3 µm mg/m³N Analiz Toplam kükürt mg/m³N 30 DVGW çalışma sayfası G260 Merkaptan kükürt mg/m³N 6 DVGW çalışma sayfası G260 Hidrojen sülfür H 2S mg/m³N 5 DVGW çalışma sayfası G260 A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 65 Tanım Birim Sınır değeri Açıklama Klor mg/m³N 10* daha yüksek değerlerde bir fabrika başvurusu ve analiz gereklidir Flüor mg/m³N 5* daha yüksek değerlerde bir fabrika başvurusu ve analiz gereklidir Klor + Flüor mg/m³N 10* daha yüksek değerlerde bir fabrika başvurusu ve analiz gereklidir NH3 ppm 70* daha yüksek değerlerde bir fabrika başvurusu ve analiz gereklidir Tablo 35: * = oksidasyonlu katalizatörler kullanılarak bağlayıcılığı olmayan bir referans değeri söz konusudur, ana‐ liz ve MTU ile görüşme gerekli. Sınır değerleri için 10 kWh/m3 N ısıtma değeri kullanılmıştır. Bu % 100 hacim metan yakıtların referans alınması veya yakıtta başka yanıcı bileşenlerin olması halinde eşdeğer bir enerji dengi ve bunun sonu‐ cunda eşdeğer bir zararlı madde girişi demektir. Örnek: Isıtma değeri 10 kWh/m 3N(→ Tablo 32) olan kurumlu doğal gaz kullanılmaktadır. Böylece, gazda izin veri‐ len toplam kükürt değeri (→ Tablo 35) içinde belirtilen sınır değer ile örtüşür. Örneğin Hu = 8,15 kWh/m3N(→ Tablo 33) Osthannover gazının kullanılması durumunda, toplam kükürt için izin verilen azami değer şu şekilde hesaplanmaktadır: izin verilen toplam kükürt oranı = 30 mg/m³N ∗ (8,15 kWh/m3N : 10,0 kWh/m 3N ) = 24,5 mg/m³N Sözleşme yapıldığı sırada bilinmeyen ve anlaşması yapılmayan gazlar veya maddeler so‐ nucunda meydana gelen sınırlamalar ve/veya hasarlar (korozyon, kirlenmeler vs.) için her‐ hangi bir garanti üstlenilmemektedir! Fermentasyon işlemlerinden biyojenik gaz yakıtın ve ilgili yakıt beslemesinin şartları ve çerçeve koşulları Birim Gaz türü Sınır değeri Açıklama Fermentasyon işlemle‐ rinden biyojenik gazlar Metan sayısı MZ -- ≥ 115 Altında kalınması durumunda vurun‐ tulu yanma tehlikesi söz konusudur, gaz analizi yapılmalı ve fabrikaya sorulmalıdır Isıtma değeri Hu kWh/m3N 4,0< Hu < 8,0 Daha düşük ve yüksek değerler için fabrikaya başvurulmalıdır Ayar değerine gö‐ re ısıtma değeri değişikliği % ±20 Daha yüksek değerler için fabrikaya başvurulmalıdır Isıtma değeri için izin verilen değişim hızı kWh/m³N/h 1,0 aksi halde gaz basıncı, gaz sıcak‐ lığı, motor yükü gibi sabit işletme değerlerinde sürekli doğrusal değişiklik Isıtma değeri için ayar değerine gö‐ re maksimum değişim hızı %/min. 10,0 örn. 1/saat sıklıkta başlatma ve ça‐ lıştırma işlemleri için ısıtma değeri‐ nin hızlı değiştirilmesi 66 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000018625 - 001 Tanım TIM-ID: 0000018625 - 001 Tanım Birim Sınır değeri Açıklama Gaz yoğunluğu kg/m 0,93 - 1,40 Gaz yoğunluğu bileşime göre değişiklik gösterebilir. Ana substrat‐ taki değişikliklere ve/veya substrat‐ ların karışım oranındaki belirgin değişikliklerde gaz analizi yapılmalı, gerekirse gerekirse karışım regülas‐ yonu uyarlanmalıdır. Gaz kumanda yo‐ luna göre gaz ba‐ sıncı ayar değeri mbar 30 - 250 Projeye bağlı özellikler gaz kuman‐ da yolunun tasarımında dikkate alın‐ malıdır. Motor tarafı gaz dozaj val‐ findeki gaz girişi için geçerlidir Ayar değerine gö‐ re gaz basıncı değişikliği % ±10 Motor tarafı gaz dozaj valfindeki gaz girişi için geçerlidir Gaz basıncı için izin verilen değişim hızı mbar/dak. 1 Motor tarafı gaz dozaj valfindeki gaz girişi için geçerlidir Gaz sıcaklığı °C 0<t<50 Motor çalışması sırasında yakıt ga‐ zı-hava karışımında faz geçişlerine izin verilmez, NBR üretim malzeme‐ lerinde (contalar, diyaframlar) termik yaşlanma olur ve daha yüksek sı‐ caklıklarda elastikleşme oranı etkisi oluşur. Motor tarafı gaz dozaj valfin‐ deki gaz girişi için geçerlidir Ayar değerine gö‐ re gaz sıcaklığı değişikliği °C ±15 Motor tarafı gaz dozaj valfindeki gaz girişi için geçerlidir Gaz sıcaklığı için izin verilen değişim hızı K/dak. 0,3 Motor tarafı gaz dozaj valfindeki gaz girişi için geçerlidir 35 °C ve 1,013 bar % için gazdaki bağıl nem < 80 Basınç ve sıcaklık alanında motor çalışması sırasında yakıt gazı-hava karışımında faz geçişi yok, daha yüksek değerlerde gaz kurutma ger‐ çekleştirilmelidir. Yağ buharları (HC, mg/m3N karbon sayısı >5 ile) <0,4 Yakıt gazı ve yakıt gazı hava karışı‐ mı taşıyan hatlarda yoğunlaşma ve yoğunlaşabilen su buharı oluşumu yok. HC çözücü madde mg/m3N buharları 0 organik silisyum mg/m3N (örn. siliyan, silok‐ san, silikon) <4* anorganik silisyum mg/m3N <2* Toz 3- 10 µm mg/m3N 2* Toz <3 µm mg/m3N Analiz Toplam kükürt mg/m 800* 3 N 3 N Si >5 mg/m3N değeri %100 CH4yakıt gazı oranı ile birlikte mevcutsa, yağ analizinde aşınma ürünlerine dikkat edilmelidir. A001061/35T 04/2012 | Yakıtlar | 67 Tanım Birim Merkaptan kükürt mg/m Hidrojen sülfür H 2S mg/m3N 850* Tüm klor ve flüor bağıntılarının top‐ lamı mg/m3N ≤40* Klor mg/m3N ≤40* daha yüksek değerlerde bir fabrika başvurusu ve analiz gereklidir ≤20* daha yüksek değerlerde bir fabrika başvurusu ve analiz gereklidir 70* daha yüksek değerlerde bir fabrika başvurusu ve analiz gereklidir Flüor NH3 Sınır değeri 3 ppm N Açıklama 4* Tablo 36: TIM-ID: 0000018625 - 001 * = bu değerlerde, 4000 L62FB model serisi motorları için bağlayıcı olmayan referans değerler söz konu‐ sudur. 4000 L62FB model serisinin gruplar içinde kullanılması durumunda, egzoz ısıtma bağlantısı ve/ veya emisyon kontrolü sistemleri ile ve olmadan, grup üreticisinin ilgili bilgileri dikkate alınmalıdır. 68 | Yakıtlar | A001061/35T 04/2012 7 SCR emisyon kontrolü sistemleri için NOx indirgeyici madde AUS 32 7.1 Genel NOx emisyonunu azaltmak için SCR katalizörler (Selective Catalytic Reduktion) kullanılabilir. Bu katali‐ zör, indirgeyici madde (%32,5 üre oranına sahip üre-su çözeltisi) yardımıyla azot oksit emisyonlarını azaltır. Emisyon kontrol sisteminin etkili olmasını sağlamak için indirgeyici maddenin DIN 70070 / ISO 222 41-1 kalite şartlarına uygun olması gereklidir. Avrupa'da bu indirgeyici madde genellikle “AdBlue” markasıyla bilinir. İndirgeyici maddenin kalitesini ve karakteristiğini belirlemek için kullanılan test yöntemi DIN 70071 / ISO 222 41-2 standartlarında açıklanmaktadır. Aşağıdaki tablo (→ Tablo 37) kalite özelliklerini ve indirgeyici maddenin (ISO 222 41-1 standardından alıntı) ve buna ait test yöntemini göstermektedir. MTU SCR sistemleri temel olarak %32,5 üre konsantrasyonu ile tasarlanmıştır. Başka üre konsantrasyonları (AUS 40, AUS 48) ile NOx indirgeyici maddelerin kullanılması, dozajlama sisteminde başka bir tasarım gerektirir. Uygun tasarlanan sistemler, uygun şekilde ayarlan‐ mış konsantrasyon ile çalıştırılmalıdır. İndirgeyici maddelerdeki saflık şartları bu durumda AUS 32 normlarına uyar AUS 32 için antifriz katkı maddelerinin veya kış üresi adı verilen maddenin kullanılmasına genel olarak izin verilmez. İndirgeyici maddenin kalite özellikleri ve test yöntemi Üre içeriği Birim Test yöntemi ISO Sınır değerleri Ağırl.% 22241–2 31,8 - 33,2 Ek B 20 °C'de yoğunluk kg/m 3 3675 1087,0 - 1092,0 12185 20 °C'de kırılma endeksi 22241–2 1,3817 - 1,3840 Ek C NH3 olarak alkalite Ağırl.% 22241–2 maks. 0,2 TIM-ID: 0000018626 - 001 Ek D Biüre içeriği Ağırl.% 22241–2 maks. 0,3 Ek E Aldehit içeriği mg/kg 22241–2 maks. 5 Ek F Çözünmeyen parçalar mg/kg 22241–2 maks. 20 Ek G P04 olarak fosfat içeriği mg/kg 22241–2 maks. 0,5 Ek B A001061/35T 04/2012 | SCR emisyon kontrolü sistemleri için NOx indirgeyici madde AUS 32 | 69 Birim Metal içerikleri Test yöntemi ISO Sınır değerleri 22241–2 Ek I Kalsiyum mg/kg maks. 0,5 Demir mg/kg maks. 0,5 Bakır mg/kg maks. 0,2 Çinko mg/kg maks. 0,2 Krom mg/kg maks. 0,2 Nikel mg/kg maks. 0,2 Alüminyum mg/kg maks. 0,5 Magnezyum mg/kg maks. 0,5 Sodyum mg/kg maks. 0,5 Kalyum mg/kg maks. 0,5 Özdeşlik Karşılaştırma örneğiyle özdeş Tablo 37: İndirgeyici maddenin saklanması Saklama/ambalajlama/taşıma ile ilgili bilgiler ISO 222 41-3 standardından alınabilir. Üretici verilerine dik‐ kat edilmelidir. -11 °C'de indirgeyici madde kristalleşir. TIM-ID: 0000018626 - 001 Güneş ışığı, mikro organizmaların oluşmasına ve indirgeyici maddenin bozulmasına uygun bir ortam ol‐ duğu için indirgeyici madde doğrudan güneş ışığına maruz bırakılmamalıdır. 70 | SCR emisyon kontrolü sistemleri için NOx indirgeyici madde AUS 32 | A001061/35T 04/2012 8 Onaylanan motor yağları ve gresler 8.1 Dört zamanlı motorlar için motor yağları 8.1.1 MTU yağ kategorisi 1 motor yağları için model serisine bağlı kullanılabilirlik TIM-ID: 0000034371 - 001 Model serisi Yağ kategorisi 1 Yağ kategorisi 1 SAE30/40 tek amaçlı yağlar Çok amaçlı yağlar S60 hayır hayır 099 evet evet 183 evet evet 396 evet evet 538 evet evet 595 evet1) evet1) 956 hayır hayır 956 TB31/32/33 hayır hayır 1163 evet evet2) 1163-03 hayır hayır 2000 CR evet evet 2000 M84/M94 hayır hayır 2000 M72 evet evet 2000 Cx6/Sx6 hayır hayır 2000 PLD evet evet 4000-01 evet evet 4000-02 evet evet 4000-03 G/S/P/C/ R evet evet 4000 M23F M63L evet evet 4000-03 M73M93L / N43/N83 hayır hayır 4000 T94/T94L hayır hayır 4000 R64/R74/ R84 hayır hayır 8000 hayır hayır 2) Açıklamalar 1) = hızlı ticari gemiler için değil 2) = hızlı ticari gemiler için değil evet = onay alındı hayır = onay yok A001061/35T 04/2012 | Onaylanan motor yağları ve gresler | 71 8.1.2 Tek amaçlı yağlar – Dizel motorlar için SAE sınıfı 30 ve 40 kategori 1 Ayrıntılar ve özellikler için bkz. “Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri” bölümü (→ Sayfa 7) MTU/MTU-DD tek amaçlı motor yağları Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı MTU Asia Fascination of Power Maxi Light 40 TBN Açıklamalar 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici X Tablo 38: Diğer tek amaçlı motor yağları Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı Addinol Lube Oil Addinol Marine MS4011 40 Addinol Turbo Diesel MD305 30 X Addinol Turbo Diesel MD405 40 X Aegean Oil SA Vigor Super D 40 X Avia Avia Special HDC 30, 40 X Castrol Ltd. Castrol MLC 30, 40 Cepsa Lubricantes Cepsa Rodaje Y Proteccion 30 X Cyclon Hellas Cyclon D Prime 30, 40 X ENI S.p.A Agip Cladium 120 30, 40 Gulf Oil International Gulf Superfleet 40 X Hindustan Petr. Comp. Hindis‐ tan Hylube MTU 40 X Igol, Fransa Trans Turbo Mono 40 Kuwait Petroleum Q8 T 520 30, 40 X Misr Petroleum Company Misr Super DEO CG-4 40 X Motor Oil (Hellas) EMO Turbo Champion Plus 30, 40 X OMV AG OMV truck 30, 40 X Pertamina Indonesien Meditran SMX 40 X Petrobras Distribuidora S.A. Marbrax CCD-310 30 X Marbrax CCD-410 40 X PTT Navita MTU Type 1 40 PTT Public Comp. 72 | Onaylanan motor yağları ve gresler | A001061/35T 04/2012 TBN Açıklamalar 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici X X korozyona karşı yüksek koruma model serisi 2000, 4000 için değil X TIM-ID: 0000018628 - 001 X Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı Repsol YPF Repsol Serie 3 30, 40 X Repsol Marino 3 30 X Repsol Marino 3 SAE 40 40 Sakson Parnas Hercules 1 40 SRS Schmierstoff Vertrieb GmbH SRS Rekord 30, 40 X Shell Shell Gadinia 30, 40 X Shell Rimula R3 30, 40 X Shell Rimula 3+ 30, 40 X Shell Sirius Monograde 30, 40 X SK Lubricants SD 5000 40 X Total Elf Performance Super D 30, 40 X Fina Delta Super 30, 40 X Total Rubia S 30, 40 X XD 7000 Extra Duty-3U 30 X XD 7000 Extra Duty-4U 40 X United Oil TBN Açıklamalar 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici X X TIM-ID: 0000018628 - 001 Tablo 39: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan motor yağları ve gresler | 73 8.1.3 Çok amaçlı yağlar – Dizel motorlar için SAE sınıfı 10W-40 ve 15W-40 kategori 1 Ayrıntılar ve özellikler için bkz. “Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri” bölümü (→ Sayfa 7) 1) = Bu çok amaçlı yağlar ancak krank bloğu hava tahliyesi açığa döşendiğinde kullanılabilir. 2) = İndeks 2) işaretli motor yağlarına "Seri 60" için de izin verilir Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı Addinol Lube Oil Addinol Super Star MX 1547 15W-40 X Avia Avia HDC Extra UTM 15W-40 X Claas Claas Agrimot SDM 15W-40 X ENI S.p.A Agip Superdiesel Multigrade 15W-40 X 2) Exxon Mobil Corporation Mobil Delvac MX 15W-40 X 1) Mobil Delvac MX Extra 10W-40 Mobil Delvac Super 1400A 15W-40 X 1) Essolube XT 5 15W-40 X 1) Gulf Oil International Gulf Superfleet 15W-40 X Igol, Fransa Trans Turbo 4X 15W-40 X Kuwait Petroleum Q8 T 520 15W-40 X OMV AG OMV Truck M plus 15W-40 X OOO “LLK-International” Avantgarde Extra 15W-40 X Lukoil-Avantgarde 15W-40 X Teboil Power Plus 15W-40 X Omega Turbo Power SHPD 15W-40 Petróleos de Portugal, Petrogal Galp Galaxia Super 15W-40 S.A. 15W-40 X Singapore Petroleum Comp. SPC SDM 801 15W-40 X SRS Schmierstoff Vertrieb GmbH SRS Primalub 15W-40 X Sinopec Great wall centurysupremacy 15W-40 SK Lubricants SD 5000 Gold 15W-40 X 74 | Onaylanan motor yağları ve gresler | A001061/35T 04/2012 Açıklamalar ve yağ değişim aralığı 500 çalışma saati X ve yağ değişim aralığı 500 çalışma saati 1) ve yağ değişim aralığı 500 çalışma saati ve yağ değişim aralığı 500 çalışma saati X 1) X 2) ve yağ değişim aralığı 500 çalışma saati TIM-ID: 0000018950 - 001 OPET Petrolcülük TBN 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici 2) Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı Total Elf Performance Super D 15W-40 X Fina Kappa Turbo DI 15W-40 X Total Caprano TD 15W-40 X Total Rubia 4400 15W-40 X Total Rubia XT 15W-40 X TNK Revolux D1 15W-40 X TNK Revolux D2 15W-40 X Unil Opal Intercooler 400 15W-40 X United Oil XD 9000 Ultra Diesel-U 15W-40 X TNK Lubricants LLC TBN Açıklamalar 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici TIM-ID: 0000018950 - 001 Tablo 40: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan motor yağları ve gresler | 75 8.1.4 MTU yağ kategorisi 2 ve 2.1 motor yağları için model serisine bağlı kullanılabilirlik (Low Saps) Model serisi S60 Yağ kategorisi 2 Yağ kategorisi 2 Yağ kategorisi 2.1 (Low Saps) Tek amaçlı yağlar Çok amaçlı yağlar Çok amaçlı yağlar hayır sınırlı2) sınırlı 1) Açıklamalar = yalnızca 15W-40 ve min. API CH-4 1) = yalnızca 15W-40 ve API CJ-4 2) 099 evet evet evet 183 evet evet evet 396 evet evet evet 538 evet evet evet 595 evet evet evet 956 evet evet evet 956 TB31/32/33 Sirius X 30 Fascination of Po‐ wer 15W-40 hayır Shell Rimula R3X 15W-40 evet evet evet 1163-03 Sirius X 30 Fascination of Po‐ wer 15W-40 hayır 2000 CR evet evet evet 2000 M84/M94 evet evet evet 2000 M72 evet3) evet evet 2000 Cx6/Sx6 evet evet evet 2000 PLD evet evet evet 4000-01 evet evet evet 4000-02 evet evet evet 4000-03 G/S/P/C/R evet evet evet 4000 M23F - M63L evet evet evet 4000 M73-M93L / N43/N83 evet evet evet 4000 T94/T94L hayır hayır hayır 76 | Onaylanan motor yağları ve gresler | A001061/35T 04/2012 = Mobil Delvac 1630/1640 hariç 3) TIM-ID: 0000034394 - 001 1163 Model serisi Yağ kategorisi 2 Yağ kategorisi 2 Yağ kategorisi 2.1 (Low Saps) 4000 R64/74/84 hayır hayır hayır 8000 sınırlı 4) hayır hayır Açıklamalar = yalnızca adları belirtilen motor yağları 4) Yeni onay yalnızca BR 8000 içinde motor testinden sonra evet = onay alındı TIM-ID: 0000034394 - 001 hayır = onay yok A001061/35T 04/2012 | Onaylanan motor yağları ve gresler | 77 8.1.5 Tek amaçlı yağlar – Dizel motorlar için SAE sınıfı 30 ve 40 kategori 2 Ayrıntılar ve özellikler için bkz. “Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri” bölümü (→ Sayfa 7) Tognum/MTU – tek amaçlı motor yağları Tognum America Inc. SAE viskozi‐ te sınıfı Power Guard DEO SAE 40 40 TBN Açıklamalar 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Marka adı X 20l'lik varil (sip. no. X00062816) 210l'lik varil (sip. no. X00062817) Tognum Asia Pte Ltd. Fascination of Power 40 X 18l'lik varil (sip. no. 93636/P) 200l'lik varil (sip. no. 94545/D) MTU-Asia üzerinden te‐ min edilebilir MTU Detroit Diesel Australia MTU Premium SAE 30 30 X MTU Premium SAE 40 40 X Tablo 41: Not: Model serisi 8000'de, onaylı SAE sınıfı 40 motor yağları sadece kızdırma düzeneği ve mo‐ tor ön yağlama (Yağ> 30 °C) ile bağlantılı olarak kullanılabilir. Tablo 42: Diğer tek amaçlı motor yağları Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı Addinol Addinol Turbo Diesel MD 407 40 Belgin Madeni Yaglar Lubex Marine M 30 X Lubex Marine M 40 X Castrol HLX 30, 40 Castrol Ltd. TBN Açıklamalar TIM-ID: 0000018996 - 001 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici X X hızlı ticari gemilerde 1500h'ye kadar onaylı BR 8000 için onaylı (→ Tablo 42) Cepsa Lubricants Ertoil Koral HDL 78 | Onaylanan motor yağları ve gresler | A001061/35T 04/2012 30, 40 X TIM-ID: 0000018996 - 001 Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı Chevron Texaco Ursa Super TD 30, 40 X Texaco Ursa Premium TDX 40 X Caltex Delo Gold [ISOSYN] 30, 40 X Chevron Delo 400 30, 40 X Chevron – Lyteca – Texaco Ursa Premium TDX 40 X Cyclon Hellas Cyclon D Super 40 X Delek Delkol Super Diesel 40 X Delkol Super Diesel MT Mono 40 ENI S.p.A. Agip Sigma GDF 40 X Exxon Mobil Corporation Mobil Delvac 1630 30 X model serisi 8000 için onaylı (→ Tablo 42) Mobil Delvac 1640 40 X model serisi 8000 için onaylı (→ Tablo 42) Fuchs Europe Schmierstoffe GmbH Titan Universal HD 30, 40 X Titan Universal HD 30 MTU 30 X Gulf Oil International Gulf Superfleet Plus 40 X Hyrax Oil Hyrax top deo 40 X Klora Gres Ve Yağ Madeni A. Ş Klora SAE 40 40 X Koçak Petrol Ürünleri San Speedol Ultra HDX 30 TBN 12 30 X Speedol Ultra HDX 40 TBN 12 40 X Koçak Petrol Ürünleri Speedol Ultra HDX Kuwait Petroleum Q8 T 750 Motor Oil, Hellas EMO SHPD Plus OMV Petrol Ofisi A.S. TBN Açıklamalar 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici BR 8000 için onaylı (→ Tablo 42) X korozyona karşı yüksek koruma X 30, 40 X PO Turbosarj Extra 30, 40 X PO Turbosarj Extra 30 A 30 X PO Turbosarj Extra 40 A 40 X PO Turbosarj Extra 30 L 30 X PO Turbosarj Extra 40 L 40 X OOO Lukoil International Lukoil Avantgarde M 40 40 Panolin AG Panolin Extra Diesel Paz Lubricants & Chemicals Pazl Marine S 40 Petrobras Distribuidora S.A. Marbrax CCD-310-AP X Marbrax CCD-410-AP Petroleos de Potugal, Petrogal S.A. Galp Galaxia 40 40 X A001061/35T 04/2012 | Onaylanan motor yağları ve gresler | 79 Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı PTT Public Comp. PTT Navita MTU Type 2 40 Shell Shell Sirius X 30 X model serisi 8000 için onaylı (→ Tablo 42) Shell Sirius X 40 X model serisi 8000 için onaylı (→ Tablo 42) SPC SDM 40 40 X SDM 900 30, 40 X Sonol, İsrail Sonol 2340 40 Sonol Seamaster 40 40 SRS Schmierstoff Vertriebs GmbH SRS Rekord plus 30 30 X SRS Rekord plus 40 40 X SRS Antikorrol M plus 30 X Triton STX 3016 30 X Triton STX 4016 40 X PowerWay 30 30 PowerWay 40 40 Total Disola MT 30 30 X Total Disola MT 40 40 X M-14D2CE 40 Singapore Petroleum Comp. Starpet Madeni Yaglar Statoil Lubricants Total ZAO Zavod imeni Shaumyana TBN Açıklamalar 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici X X X korozyona karşı yüksek koruma X TIM-ID: 0000018996 - 001 Tablo 43: 80 | Onaylanan motor yağları ve gresler | A001061/35T 04/2012 8.1.6 Çok amaçlı yağlar – Dizel motorlar için SAE sınıfı 10W-40, 15W-40 ve 20W-40 kategori 2 Ayrıntılar ve özellikler için bkz. “Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri” bölümü (→ Sayfa 7) 2) İndeks 2) işaretli motor yağlarına "Seri 60" için de izin verilir Tognum/MTU – çok amaçlı motor yağları Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı Tognum America Inc. Power Guard DEO SAE 15W-40 15W-40 TBN Açıklamalar 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici X 20 litrelik varil (sipariş no. X00062818)2) 210 litrelik varil (sipariş no. X00062819)2) Tognum Asia Pte Ltd. Fascination of Power 15W-40 18 litrelik varil (sipariş no. 91818/P)2) X 200 litrelik varil (sipariş no. 92727/D)2) MTU-Asia üzerinden te‐ min edilebilir MTU Detroit Diesel Australia Fascination of Power Maxi Shield 15W-40 X MTU Premium 15W-40 15W-40 X TBN 2) 2) Tablo 44: TIM-ID: 0000019001 - 001 Diğer çok amaçlı motor yağları Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı Aegean Oil S.A. Vigor Turbo SD 15W-40 15W-40 X Addinol Lube Oil Addinol Super Longlife MD1047 10W-40 X 2) Addinol Diesel Longlife MD1548 15W-40 X 2) IP Tarus 15W-40 X IP Tarus Turbo 15W-40 X IP Tarus Turbo Plus 15W-40 X API D Multi Diesel Turbo 15W-40 X 2) Arabi Enertech KSC Burgan Ultra Diesel CH-4 15W-40 X 2) Anomina Petroli Italiana Açıklamalar 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici 2) 2) A001061/35T 04/2012 | Onaylanan motor yağları ve gresler | 81 Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı TBN Açıklamalar Aral AG Aral Extra Turboral 10W-40 X BayWa AG Tectrol Super Truck 1540 15W-40 X Tectrol Super Truck Plus 1540 15W-40 X Tectrol Turbo 4000 10W-40 X Belgin Madeni Yaglar Lubex Marine M 15W-40 X Bharat Petroleum MAK MB SHPD 15W-40 15W-40 X Bölünmez Petrocülük A-S MOIL Dizel 15W-40 15W-40 X BP p.l.c. BP Vanellus C6 Global Plus 10W-40 X BP Vanellus Multi-Fleet 15W-40 X 2) BP Multi Mine 15W-40 X 2) BP Vanellus Longdrain 15W-40 X 2) Cepsa Cepsa Euromax SHPD 15W-40 X 2) Chevron Caltex Delo SHP Multigrade 15W-40 X Caltex Delo Gold Multigrade 15W-40 X 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici 2) 2) Caltex Delo Gold [ISOSYN] Multigrade 15W-40 X Caltex Delo 400 Multigrade 15W-40 X Chevron Delo 400 Multigrade 15W-40 X 2) Chevron Delo Gold Multigrade 15W-40 X Chevron Ursa Super Plus 15W-40 X 2) Texaco Ursa Super Plus 15W-40 X 2) Texaco Ursa Super TD 15W-40 X 2) Texaco Ursa Super TDS 10W-40 X 2) Texaco Ursa Premium TDX 15W-40 X 2) Chinese Petroleum Company CPC Superfleet CG-4 Motor Oil 15W-40 X Conoco Phillips Com. Conoco Hydroclear Power D 15W-40 X Cubalub Cubalub Extra Diesel MX 15W-40 X Cubalub Extra Diesel 15W-40 X Cyclon Hellas Cyclon D Super 15W-40 X Delek Delkol Super Diesel 15W-40 X Denizati Petrokimya Urunleri San Seahorse Motor Oil 15W-40 15W-40 EKO Eko Forza Extra 15W-40 X Engen Petroleum Ltd. Dieselube 700 Super 15W-40 ENI S.p.A. Agip Sigma Truck 15W-40 X Agip Sigma Turbo 15W-40 X Agip Blitum T 15W-40 X 82 | Onaylanan motor yağları ve gresler | A001061/35T 04/2012 2) 2) X X 2) TIM-ID: 0000019001 - 001 2) Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı Exol Lubricants Ltd. Taurus Extreme M 15W-40 X Exxon Mobil Corporation Mobilgard 1 SHC 20W-40 Mobil Delvac Super 1400 E 15W-40 X 2) Mobil Delvac Super 1400 15W-40 X 2) Mobil Delvac XHP 15W-40 X Feoso Oil Ultra VG Motor Oils 15W-40 X Fuchs Europe Schmierstoffe GmbH Fuchs Titan Truck Plus 15W-40 X Titan Unimax Ultra MC 10W-40 X Titan Formel Plus 15W-40 X Fuchs Titan Truck 15W-40 X Titan Unimax Plus MC 10W-40 X Fuchs Titan Universal HD 15W-40 X G-Profi MSI 10W-40 10W-40 X G-Profi MSI 15W-40 15W-40 X G-Profi MSH 15W-40 15W-40 X G-Profi MSI plus 15W-40 15W-40 X SibiMotor Diesel Premium 15W-40 X Gulf Superfleet LE 10W-40 X Gulf Superfleet LE 15W-40 X Gulf Superfleet Supreme 10W-40 X Gulf Superfleet Supreme 15W-40 X 2) Gulf Superfleet Plus 15W-40 X Hessol Lubrication GmbH Hessol Turbo Diesel 15W-40 X 2) Huiles Berliet S.A. RTO Maxima RD 15W-40 X RTO Maxima RLD 15W-40 Hyrax Oil Hyrax Admiral 15W40 Igol, Fransa Trans Turbo 5X 15W-40 X Trans Turbo 7X 15W-40 X 2) Trans Turbo 9X 15W-40 X 2) Protruck 100 X 10W-40 X Protruck 100 X 15W-40 X 2) Indy Oil SA Indy Super Turbo Diesel 15W-40 X 2) Indian Oil Corp. Servo Premium (N) 15W-40 X 2) 15W-40 X 2) Gazpromneft Lubricants Ltd. TIM-ID: 0000019001 - 001 Gulf Oil International Kuwait National Lube Oil MfgCo Burgan Ultra Diesel CH-4 (KNLOC) TBN Açıklamalar 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici 2) X hızlı ticari gemilerde 1500h'ye kadar onaylı 2) 2) 2) 2) 2) X 2) X A001061/35T 04/2012 | Onaylanan motor yağları ve gresler | 83 Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı Kuwait Petroleum Q8 T 720 10W-40 X 2) Q8 T 750 15W-40 X 2) Kocak Petrol Ürünleri San Speedol SHPD Tirot 15W-40 15W-40 X Liqui Moly Liqui Moly Touring High Tech SHPD 15W-40 X LLK Finland Oy Teboil Super HPD 10W-40 X Lotos Oil Turdus Powertec CI-4 15W-40 15W-40 X Mauran SAS Turboland 15W-40 X Mega Lube Marketers cc. Megalube Diesel Engine Oil 15W-40 Meguin GmbH megol Motorenoel SHPD 15W-40 X megol Motorenoel HD-C3 15W-40 X MOLDynamic MK9 15W-40 X MOL Mk-9 15W-40 X Mol Dynamic Super Diesel 15W-40 X Morris Lubricants Ring Free V.S. plus 15W-40 X Motor Oil, Hellas EMO SHPD Plus 15W-40 Orlen Platinum Ultor 15W-40 X Platinum Ultor Plus 15W-40 OMV eco truck extra 10W-40 OMV truck LD 15W-40 X OMV Petrol Ofisi PO Maximus Turbo Diesel Extra 15W-40 X 2) OOO “LLK-International” Teboil Super HPD 15W-40 X 2) Avantgarde Ultra 15W-40 X 2) Panolin Universal SFE 10W-40 X Panolin Diesel Synth 10W-40 X PDVSA Deltaven S.A. Ultradiesel MT 15W-40 X Pennzoil Products Supreme Duty Fleet Motor Oil 15W-40 X MOL-LUB Ltd. OMV AG Panolin AG TBN Açıklamalar 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici 2) 2) X 2) X 2) X 2) X 2) Pertamina Meditran SMX 15W-40 X 2) Meditran SX Plus 15W-40 X 2) Petrobras Distribuidora S.A. Lubrax Nautica Diesel 15W-40 X 2) Petro-Canada Lubricants Duron 15W-40 X 2) Duron XL Synthetic Blend 15W-40 X 2) 15W-40 X Petroleos de Portugal, Petrogal Galp Galaxia LD star S.A. 84 | Onaylanan motor yağları ve gresler | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000019001 - 001 Longlife EF Heavy Duty Multigrade En‐ 15W-40 X gine Oil Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı TBN Petrolimex Petrochmical JointStock Company PLC Diesel SHPD 15W-40 15W-40 Petron Corporation Petron REV-X Trekker 15W-40 X Petronas Lubricants Internatio‐ nal Urania LD7 15W-40 Petronas Urania Supremo CI-4 15W-40 X 2) Prista Oil AD Prista SHPD 15W-40 X 2) Prista Turbo Diesel 15W-40 X Qatar Lubricants Company Ltd. QALCO Topaz HMF 15W-40 X Ravensberger Schmierstoffver‐ trieb GmbH 10W-40 RAVENOL Expert SHPD X 2) X X RAVENOL Mineralöl Turbo Plus SHPD 15W-40 X 2) Repsol Extra Vida MT 15W-40 X Repsol Neptuno S-Turbomar 15W-40 X S.A.E.L. Gulf Gulfleet Long Road 15W-40 X Shanghai HIRI Lubricants HIRI 245 15W-40 X Shell Shell Rimula MV 15W-40 X Shell Rimula R3 MV 15W-40 X Shell Rimula R3 X 15W-40 X Shell Rimula R4 15W-40 X 2) Shell Rimula RT4 15W-40 X 2) Shell Rimula X 15W-40 X Shell Rotella T2 15W-40 X Shell Rotella T Multigrade 15W-40 X 2) Shell Sirius 15W-40 X 2) Singapore Petroleum Company SDM 900, SAE 15W40 15W-40 X 2) Sinopec Corp. Great Wall Jinpai Zunlong 15W-40 X 2) SRS Schmierstoff Vertrieb GmbH SRS Motorenöl O-236 15W-40 X 2) SRS Multi-Rekord top 15W-40 SRS Multi Rekord plus 15W-40 X SRS Turbo Rekord 15W-40 X SRS Turbo Diesel Plus 15W-40 X SRS Cargolub TFX 10W-40 X MaxWay 10W-40 X MaxWay 15-40 15W-40 X MaxWay 15W-40 TIM-ID: 0000019001 - 001 Repsol YPF Açıklamalar 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici Statoil Lubricants Svenska Statoil 2) 2) daha yüksek korozyon koruması X 2) 2) 2) 2) 2) X 2) A001061/35T 04/2012 | Onaylanan motor yağları ve gresler | 85 Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı TBN Açıklamalar Total Antar Milantar PH 15W-40 X 2) Antar Milantar PX 15W-40 X 2) Elf Performance Trophy DX 15W-40 X 2) Elf Performance Victory 15W-40 X 2) Fina Kappa Optima 15W-40 X 2) Fina Kappa Extra Plus 15W-40 X Total Caprano Energy FE 15W-30 X Total Caprano TDH 15W-40 X 2) Total Caprano TDI 15W-40 X 2) Total Disola W 15W-40 X Total Rubia TIR 6400 15W-40 X Total Rubia TIR 7200 FE 15W-30 X Total Rubia TIR 7400 15W-40 X Total Rubia Works 1000 15W-40 X TNK Lubricants TNK Revolux D3 15W-40 X Unil Opal Medos 700 15W-40 X Valvoline All Fleet Extra 15W-40 X Yacco SAS Inboard 100 4 T Diesel 15W-40 X Transpro 40 S 10W-40 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici 2) 2) 2) 2) 2) X TIM-ID: 0000019001 - 001 Tablo 45: 86 | Onaylanan motor yağları ve gresler | A001061/35T 04/2012 8.1.7 Çok amaçlı yağlar – Kategori 2.1 (Low SAPS yağları) Ayrıntılar ve özellikler için bkz. “Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri” bölümü (→ Sayfa 7) 2) Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı TBN Açıklamalar Bucher AG Langenthal Motorex Focus CF 15W-40 X 2) Chevron Caltex Delo 400 LE 15W-40 X 2) Chevron Delo 400 LE 15W-40 X 2) Guardol ECT 15W-40 X 2) Kenndall Super-D XA 15W-40 X 2) ENI SpA. Agip Sigma Truck E9 15W-40 X 2) ExxonMobil Corporation Mobil Delvac 1 ESP 5W-40 Fuchs Europe Fuchs Titan Cargo 15W-40 X Gulf Oil International Gulf Supreme Duty XLE 15W-40 X Fuchs Europe Fuchs Titan Cargo 15W-40 X 2) Panolin AG Panolin Universal LA-X 15W-40 X 2) Pennzoil Products Pennzoil Long-Life Gold 15W-40 Petro-Canada Duron -E 15W-40 X 2) Repsol YPF Repsol Diesel Turbo THPD Mid Saps 15W-40 X 2) Shell Shell Rimula Super 15W-40 X 2) Shell Rimula R4L 15W-40 X 2) Shell Rimula RT4L 15W-40 X 2) Shell Rotella T 15W-40 X 2) Shell Rotella T2 15W-40 X 2) Shell Rotella T3 15W-40 X 2) Shell Rotella T5 10W-30 X Shell Rimula R5LE 10W-30 X Shell Rotella T Triple Protection 15W-40 X 2) SK energy ZIC XQ 5000 15W-40 X 2) SRS Schmierstoff Vertrieb GmbH SRS Turbo Rekord plus 15W-40 X 2) Statoil Lubricants MaxWay E9 15W-40 15W-40 X 2) 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici ConocoPhillips Lubricants TIM-ID: 0000019003 - 001 İndeks 2) işaretli motor yağlarına "Seri 60" için de izin verilir X 2) X 2) Tablo 46: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan motor yağları ve gresler | 87 8.1.8 MTU yağ kategorisi 3 ve 3.1 motor yağları için model serisine bağlı kullanılabilirlik (Low Saps) Model serisi Yağ kategorisi 3 Yağ kategorisi 3.1 (Low Saps) Açıklamalar Çok amaçlı yağlar Çok amaçlı yağlar sınırlı1) sınırlı2) = yalnızca 15W-40 ve min. API CH-4 1) 2) = yalnızca 15W-40 ve API CJ-4 099 evet evet 183 evet evet 396 evet evet 538 evet evet 595 evet evet 956 evet evet 956 TB31/32/33 hayır hayır 1163 evet evet 1163-03 hayır hayır 2000 CR evet evet 2000 M84/M94 evet evet 2000 M72 evet evet 2000 Cx6/Sx6 evet evet 2000 PLD evet evet 4000-01 evet 4000-02 evet evet 4000-03 G/S/P/C/ R evet evet 4000 M23F M63L evet evet 4000-03 M73M93L / N43S/N83 evet evet 4000 T94/T94L evet3) evet3) 3) = yalnızca 5W-40, 10W-40 4000 R64/R74/ R84 (DPF) hayır evet 4) = yalnızca 5W-40, 10W-40 8000 sınırlı 5) sınırlı 5) 4) evet = onay alındı hayır = onay yok 88 | Onaylanan motor yağları ve gresler | A001061/35T 04/2012 = yalnızca adları belirtilen motor yağları 5) TIM-ID: 0000034414 - 001 S60 8.1.9 Çok amaçlı yağlar – Dize motorlar için SAE sınıfı 5W-30, 5W-40 ve 10W-40 kategori 3 Ayrıntılar ve özellikler için bkz. “Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri” bölümü (→ Sayfa 7) Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı Addinol Lube Oil Addinol Ultra Truck MD 0538 5W-30 X Addinol Super Truck MD 1049 10W-40 X Aral AG Aral Super Turboral 5W-30 X Avia Mineralöl AG Avia Turbosynth HT-U 5W-30 X BayWa AG Tectrol Super Truck 530 5W-30 X Tectrol Super Truck 1040 10W-40 BP p.l.c. BP Energol IC-MT 10W-40 X Castrol Ltd. Castrol Enduron MT 10W-40 X Castrol Enduron Plus 5W-30 X Castrol Elixion HD 5W-30 X Cepsa Eurotrans SHPD 5W-30 X Cepsa Eurotrans SHPD 10W-40 Caltex Delo XLD Multigrade 10W-40 X Chevron Delo XLD Multigrade 10W-40 X Texaco Ursa Super 10W-40 Texaco Ursa Premium FE 5W-30 X Ursa TDX 10W-40 X Texaco Ursa Super TDX 10W-40 Elinoil Elin Diesel Tec Synthetic 10W-40 ENI S.p.A. Agip Sigma Trucksint TFE 5W-40 X Agip Sigma Super TFE 10W-40 X Agip Sigma Ultra TFE 10W-40 X Enoc Enoc Vulcan 770 SLD 10W-40 Exxon Mobil Corporation Mobil Delvac XHP Extra 10W-40 X Mobil Delvac XHP Ultra 5W-30 5W-30 X Mobil Delvac 1 SHC 5W-40 X Exol Lubricants Ltd. Taurus Extreme M3 10W-40 X Fuchs Europe Schmierstoffe GmbH Titan Cargo SL 5W-30 X Titan Cargo MC 10W-40 X Ginouves York 847 10W40 10W-40 X Cepsa TIM-ID: 0000019006 - 001 Chevron TBN Açıklamalar 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici X X X X X A001061/35T 04/2012 | Onaylanan motor yağları ve gresler | 89 Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı Gulf Oil International Gulf Fleet Force synth. 5W-30 Superfleet ELD 10W-40 Gulf Superfleet XLD 10W-40 X RTO Extensia RXD ECO 5W-30 X RTO Extensia RXD 10W-40 Igol, Fransa Trans Turbo 8X 5W-30 X INA INA Super 2000 10W-40 X Iranol Oil Co. Iranol D - 40000 10W-40 X Kuwait Petroleum Q8 T 860 10W-40 X Q8 T 905 10W-40 X LLK Finland Oy Teboil Super XLD-2 5W-30 Lotos Oil Turdus Semisynthetic XHPDO 10W-40 Turdus Powertec Synthetic 5W-30 X Megol Motorenöl Super LL Dimo Pre‐ mium 10W-40 X Megol Motorenöl Diesel Truck Perfor‐ mance 10W-40 X MOL Synt Diesel 10W-40 MOL Dynamic Synt Diesel 10W-40 X OMV OMV super truck 5W-30 X Orlen Oil Sp.o.o. Platinum Ultor Max 5W-30 X OOO LLK International Lukoil Avantgarde Professional 10W-40 X Panolin Panolin Diesel HTE 10W-40 X Meguin Mol-Lub Petroleos de Portugal, Petrogal Galp Galaxia Extreme S.A. Galp Galaxia Ultra XHP Petronas Lubricants Internatio‐ nal 5W-30 Açıklamalar X X X X X X X 10W-40 X Urania Maximo 10W-40 X Urania Optimo 10W-40 X Urania 100 K 10W-40 X Urania FE 5W-30 X Ravensberger Schmierstoff Ver‐ RAVENOL Super Performance Truck trieb GmbH RAVENOL Performance Truck 5W-30 X 10W-40 X Repsol YPF Repsol Turbo UHPD 10W-40 X Repsol Diesel Turbo VHPD 5W-30 X 90 | Onaylanan motor yağları ve gresler | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000019006 - 001 Huiles Berliet S.A. TBN 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı Shell Shell Normina Extra 10W-40 X Shell Rimula R5 M 10W-40 X Shell Rimula R6 M 10W-40 X Shell Rimula R6 ME 5W-30 X SMV GmbH JB German Oil JB German Oil Hightech Truck 10W-40 X SRS Schmierstoff Vertrieb GmbH SRS Cargolub TFF 10W-40 X SRS Cargolub TFL 5W-30 X SRS Cargolub TFG 10W-40 X SRS Cargolub TFG plus 10W-40 X MaxWay Ultra 5W-30 5W-30 X MaxWay Ultra E4 10W-40 10W-40 X Antar Maxolia 10W-40 Elf Performance Experty FE 5W-30 Elf Performance Experty 10W-40 Fina Kappa Syn FE 5W-30 X Total Rubia TIR 8600 10W-40 X Total Rubia TIR 9200 FE 5W-30 X Unil Opal LCM 800 10W-40 X Valvoline Profleet 10W-40 X Wolf Oil Corporation Champion Turbofleet UHPD 10W-40 Yacco SAS Yacco Transpro 45 10W-40 Statoil Lubricants Total TBN Açıklamalar 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici X X X X TIM-ID: 0000019006 - 001 Tablo 47: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan motor yağları ve gresler | 91 8.1.10 Çok amaçlı yağlar – Kategori 3.1 (Low SAPS yağları) Ayrıntılar ve özellikler için bkz. “Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri” bölümü (→ Sayfa 7) İndeks 2) işaretli motor yağlarına "Seri 60" için de izin verilir Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı Addinol Lube Oil Addinol Extra Truck MD 1049 LE 10W-40 X APAG Chemie AG Alpha Advanced Eco-Efficiency low SAPS 10W-40 X Aral AG Aral Mega Turboral LA 10W-40 X BayWa AG Tectrol Super Truck Plus 1040 10W-40 X Bucher AG Langenthal Motorex Focus QTM 10W-40 X BP p.l.c. BP Vanellus Max Drain Eco 10W-40 X Cepsa Cepsa Eurotech LS 10W-40 X Chevron Caltex Delo XLE Multigrade 10W-40 X Texaco Ursa Ultra 10W-40 X Texaco Ursa Ultra X 10W-40 X Enoc International Sales L.L.C. Volkan yeşili 10W-40 X Exxon Mobil Mobil Delvac 1 LE 5W-30 X Mobil Delvac XHP LE 10W-40 X Fuchs Titan Cargo Maxx 10W-40 X Gulf Oil International Gulf Superfleet XLE 10W-40 X Huiles Berliet S.A. RTO Extensia FP 10W-40 X Igol Protruck 200 X 10W-40 X INA Rfinerija nafte Rjeka INA Super 9000 10W-40 Kuwait Petroleum R&T Q T 900 10W-40 X LLK Finland Oy Teboil Super XLD-2 5W-30 X Meguin megol Motorenöl UHPD Low Saps 5W-30 X OOO LLK International Lukoil Avantgarde Professional LS 10W-40 X Panolin Panolin Diesel Synth EU-4 10W-40 X Petróleos de Portugal Galp Galaxia Ultra LS 10W-40 X Petronas Lubricants Internatio‐ nal Petronas Urania Ecotech 10W-40 Prista Oil AD Prista UHPD 10W-40 X Repsol YPF y Especialidades S.A. Repsol Diesel Turbo UHPD Mid Saps 10W-40 X Shell Shell Rimula R6 LM 10W-40 X 92 | Onaylanan motor yağları ve gresler | A001061/35T 04/2012 TBN Açıklamalar 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici X X TIM-ID: 0000019019 - 001 2) Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı TBN Açıklamalar SK energy ZIC XQ 5000 10W-40 X SRS Schmierstoff Vertrieb GmbH SRS Cargolub TLA 10W-40 X SRS Cargolub TLS 5W-30 SRS Turbo Diesel LA 10W-40 X Statoil Lubricants MaxWay Ultra E6 10W-40 10W-40 Total Total Rubia TIR 8900 10W-40 X Elf Performance Experty LSX 10W-40 X Valvoline Valvoline ProFleet LS 10W-40 X Yacco SAS Yacco Transpo 65 10W-40 X 8–10mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici X X TIM-ID: 0000019019 - 001 Tablo 48: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan motor yağları ve gresler | 93 8.2 Gaz motorları için motor yağları 8.2.1 Tek amaçlı yağlar – 4000 L61/L62 model serisi gaz motorları için SAE sınıfı 40 kategori 1 Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Yağlama maddeleri” (→ Sayfa 7) Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı TBN Castrol Ltd. Castrol Duratec L 40 X Chevron Texaco Geotex LA 40 40 X Exxon Mobil Corporation Mobil Pegasus 705 40 X Mobil Pegasus 805 40 X Fuchs Europe Schmierstoffe GmbH Fuchs Titan Ganymet LA 40 X Shell Shell Mysella LA 40 40 X SRS Schmierstoff Vertrieb GmbH SRS Mihagrun LA 40 40 X Total Nateria MH 40 40 X Açıklamalar 5–6mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici temizlenmiş biyogaz için de uygundur TIM-ID: 0000018947 - 001 Tablo 49: 94 | Onaylanan motor yağları ve gresler | A001061/35T 04/2012 8.2.2 Tek amaçlı yağlar – 4000 L62FB model serisi gaz motorları için SAE sınıfı 40 kategori 1 Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Yağlama maddeleri” (→ Sayfa 7) Marka adı SAE viskozi‐ te sınıfı Addinol MG 40 Extra LA 40 MG 40 Extra Plus 40 Nateria MP 40 40 Nateria MJ 40 40 Total TBN Açıklamalar 5–6mgKOH/g 10–12 mgKOH/g >12 mgKOH/g Üretici X Low ash performance X X Low ash performance X TIM-ID: 0000031562 - 001 Tablo 50: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan motor yağları ve gresler | 95 8.3 İki zamanlı motorlar için motor yağları 8.3.1 İki zamanlı motor yağları için model serisine bağlı kullanılabilirlik Model serisi API CF-2 iki zamanlı motor yağı Açıklamalar SAE 40 tek amaçlı SAE 50 tek amaçlı 15W-40 çok amaçlı yağlar yağlar yağlar S 53 evet sınırlı1 sınırlı1 S 71 evet sınırlı1 sınırlı2 S 92 evet sınırlı1 sınırlı2 S 149 evet evet hayır 2 düşük sıcaklıklar‐ da yalnızca kısa süreli 1 soğutma sıvısı çı‐ kış sıcaklığında >94 °C 2 TIM-ID: 0000034422 - 001 Tablo 51: 96 | Onaylanan motor yağları ve gresler | A001061/35T 04/2012 8.3.2 İki zamanlı motorlar için motor yağları Adları verilen motor yağları mevcut değilse, tabloda (İki zamanlı motorlar için motor yağları şartları (→ Sayfa 18)) listelenen şartları yerine getiren iki zamanlı motor yağları kullanılabilir. Üretici Marka adı Bucher AG Langenthal Motorex Extra SAE 40 Chevron Ursa Extra Duty SAE 40 Ursa Extra Duty SAE 50 ExxonMobil Exxon XD-3 Monogrades SAE 40 Mobile Delvac 1240 Mobile Delvac 1250 Panolin Extra Diesel DD SAE 40 Shell Shell Rotella DD+40 TIM-ID: 0000018566 - 001 Tablo 52: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan motor yağları ve gresler | 97 8.4 Gresler 8.4.1 Genel uygulamalar için gresler Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Yağlama maddeleri” (→ Sayfa 7) Üretici Marka adı Aral AG Mehrzweckfett Arallub HL2 BP p.l.c. Energrease LS2 Castrol Ltd. Spheerol AP2 Chevron Multifak EP2 Açıklamalar SRS Schmierstoff Vertrieb GmbH SRS Wiolub LFK2 Shell Shell Gadus S2 V220 2 Total Total Multis EP2 Veedol International Multipurpose TIM-ID: 0000019094 - 001 Tablo 53: 98 | Onaylanan motor yağları ve gresler | A001061/35T 04/2012 9 Onaylanan soğutma sıvıları 9.1 Model serisine ve uygulamaya bağlı olarak soğutma sıvısı katkı maddelerinin kullanılabilirliği Tüm bilgiler motor tarafındaki soğutma sıvısı devresi için geçerlidir. Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Soğutma sıvıları” (→ Sayfa 20) Gerektiğinde, müşteri ve MTU-Friedrichshafen GmbH arasında farklı özel anlaşmalar geçerliliğini koru‐ maya devam eder. MTU dört zamanlı motorlar X = Uygulama onayı – = Uygulama onayı yok TIM-ID: 0000034439 - 001 Model se‐ Uygula‐ risi ma Hafif me‐ Emülsi‐ tal içeren yonlar soğutma sistemi Suda çözünen koroz‐ Korozyon koruyucu yon koruyucu madde‐ antifriz ler bkz. Bö‐ lüm 9.2 bkz. Bö‐ lüm 9.3 bkz. Bö‐ lüm 9.4 bkz. Bö‐ lüm 9.5 bkz. Bö‐ lüm 9.6 Açıklama‐ lar 099 Marine evet – X – X1) – 1) 183 Marine evet – X – X2) – 2) 183 Rail – X – X – 396 Marine evet – X – X3) – 396 TB Marine evet – X – X – Genset evet – X – X – Rail evet – X – X – 20 °C üzerinde‐ ki deniz suyu sı‐ caklıkları için izin verilmez ! 20 °C üzerinde‐ ki deniz suyu sı‐ caklıkları için izin verilmez ! 20 °C üzerinde‐ ki deniz suyu sı‐ caklıkları için izin verilmez ! 3) A001061/35T 04/2012 | Onaylanan soğutma sıvıları | 99 396 TC Hafif me‐ Emülsi‐ tal içeren yonlar soğutma sistemi Suda çözünen koroz‐ Korozyon koruyucu yon koruyucu madde‐ antifriz ler bkz. Bö‐ lüm 9.2 bkz. Bö‐ lüm 9.3 bkz. Bö‐ lüm 9.4 bkz. Bö‐ lüm 9.5 bkz. Bö‐ lüm 9.6 Açıklama‐ lar Marine evet – X – X4) – Genset evet – X – X – C&I evet – X – X – Rail evet – X – X – Marine evet – X – X – Genset evet – X – X – C&I evet – X – X – Rail evet – X – X – 538 Marine evet X – – – – 595 Marine evet X – – – – 956-01 / 956-02 Marine evet X X – – – Genset evet X X – X – 956 TB33 Genset 6) evet X – – – – 6) Genset7) evet X X – X – 7) Marine evet X X – – – Genset evet X X – X – Marine evet X – – – – 396 TE 1163-02 1163-03 100 | Onaylanan soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 5) 20 °C üzerinde‐ ki deniz suyu sı‐ caklıkları için izin verilmez ! 4) 20 °C üzerinde‐ ki deniz suyu sı‐ caklıkları için izin verilmez ! 5) model yılı 2008 sonuna kadar, tip plakasına göre model yılı 2009'a kadar, tip plakasına göre TIM-ID: 0000034439 - 001 Model se‐ Uygula‐ risi ma Model se‐ Uygula‐ risi ma 2000 Hafif me‐ Emülsi‐ tal içeren yonlar soğutma sistemi Suda çözünen koroz‐ Korozyon koruyucu yon koruyucu madde‐ antifriz ler bkz. Bö‐ lüm 9.2 bkz. Bö‐ lüm 9.3 bkz. Bö‐ lüm 9.4 bkz. Bö‐ lüm 9.5 bkz. Bö‐ lüm 9.6 Marine evet – X – X8) – Genset evet – X – X – C&I hayır – – X – X – – – X – 25 °C üzerinde‐ ki deniz suyu sı‐ caklıkları için izin verilmez 8) onayla‐ nan ürün‐ ler için bkz. Bö‐ lüm 9.5 içindeki not 9) TIM-ID: 0000034439 - 001 2000-069) C&I Açıklama‐ lar A001061/35T 04/2012 | Onaylanan soğutma sıvıları | 101 Model se‐ Uygula‐ risi ma 4000-01 / Marine 4000-02 / 4000-03 Hafif me‐ Emülsi‐ tal içeren yonlar soğutma sistemi kısmen Suda çözünen koroz‐ Korozyon koruyucu yon koruyucu madde‐ antifriz ler bkz. Bö‐ lüm 9.2 bkz. Bö‐ lüm 9.3 bkz. Bö‐ lüm 9.4 bkz. Bö‐ lüm 9.5 bkz. Bö‐ lüm 9.6 – X – X10) – Açıklama‐ lar 25 °C üzerinde‐ ki deniz suyu sı‐ caklıkları için izin verilmez 10) M40, M50 ve M90 hafif me‐ tal içerir Genset hayır – – X – X C&I hayır – – X – X Rail evet: – R10, R20 X – X – hayır: – R41, R43 – X – X hayır – – X – – X – X Frac Off-Shore kısmen – Hafif me‐ tal içeren mevcut soğutma sistemin‐ de, soğut‐ ma sıvısı onayları hafif me‐ tal içeren soğutma sistemi için ge‐ çerlidir hafif me‐ tal içeren: Px1 hafif me‐ tal içer‐ meyen: Px3 – 102 | Onaylanan soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 – – X – onay‐ lanan ürünler için bkz. Bölüm 9.5 için‐ deki not 11) TIM-ID: 0000034439 - 001 4000-0411 Frac ) T94, T94L Model se‐ Uygula‐ risi ma Hafif me‐ Emülsi‐ tal içeren yonlar soğutma sistemi 4000-0412 Rail ) R64, R74, R84 Suda çözünen koroz‐ Korozyon koruyucu yon koruyucu madde‐ antifriz ler bkz. Bö‐ lüm 9.2 bkz. Bö‐ lüm 9.3 bkz. Bö‐ lüm 9.4 bkz. Bö‐ lüm 9.5 bkz. Bö‐ lüm 9.6 – – – X – 4000 Gaz mo‐ toru evet – X – X – 8000 Marine evet X X – – – Açıklama‐ lar onayla‐ nan ürün‐ ler için bkz. Bö‐ lüm 9.5 içindeki not 12) Tablo 54: Detroit Diesel iki zamanlı ve dört zamanlı motorlar X = Uygulama onayı – = Uygulama onayı yok Model se‐ Uygula‐ risi ma TIM-ID: 0000034439 - 001 S 60 Hafif me‐ Emülsi‐ tal içeren yonlar soğutma sistemi Marine Suda çözünen koroz‐ Korozyon koruyucu yon koruyucu madde‐ antifriz ler Açıklama‐ lar bkz. Bö‐ lüm 9.2 bkz. Bö‐ bkz. Bö‐ bkz. Bö‐ lüm 9.7.3 lüm 9.8.3 lüm 9.7.1/9.7. 2 bkz. Bö‐ lüm 9.8.1/9.8. 2 – X – X – Dört za‐ manlı mo‐ torlar S 53 hayır – – X – X İki za‐ manlı mo‐ torlar S 71 hayır – – X – X İki za‐ manlı mo‐ torlar S 92 hayır – – X – X İki za‐ manlı mo‐ torlar S 149 hayır – – X – X İki za‐ manlı mo‐ torlar Tablo 55: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan soğutma sıvıları | 103 9.2 Emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu yağlar Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Soğutma sıvıları” (→ Sayfa 20) Emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu yağlar Üretici Houghton Deutschland GmbH Marka adı Oil 9156 İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 6000 / 1 X00056748 (varil) X00056749 (sac bidon) TIM-ID: 0000019095 - 001 Tablo 56: 104 | Onaylanan soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 9.3 Hafif metal içeren soğutma sistemleri için suda çözünen korozyon koruyucu madde konsantreleri Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Soğutma sıvıları” (→ Sayfa 20) Hafif metal içeren soğutma sistemleri için suda çözünen korozyon koruyucu madde konsantreleri Üretici MTU Friedrichshafen Marka adı Coolant CS100 İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 6000 / 2 X00057233 (20 l) X00057232 (210 l) Tognum America Inc. Power Cool Plus 6000 6000 / 2 yeşil renkli 23533526 23533527 Arteco Freecor NBI 6000 / 2 BASF Glysacorr G93-94 6000 / 2 X00054105 (varil) X00058062 (sac bidon) BP Lubricants Castrol Extended Life Corrosion Inhibi‐ 6000 / 2 tor CCI Corporation A 216 6000 / 2 CCI Manufacturing IL Corporation A216 6000 / 2 Chevron Texcool A - 200 6000 / 2 Detroit Diesel Corp. Power Cool Plus 6000 6000 / 2 Drew Marine Drewgard XTA 6000 / 2 ExxonMobil Mobil Delvac Extended Life Corrosion Inhibitor 6000 / 2 Ginouves York 719 6000 / 2 Old World Industries A 216 6000 / 2 Valvoline ZEREX G-93 6000 / 2 X00051509 (208 l) kırmızı renkli TIM-ID: 0000019105 - 001 Tablo 57: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan soğutma sıvıları | 105 9.4 Hafif metal içermeyen soğutma sistemleri için suda çözünen korozyon koruyucu madde 9.4.1 Konsantreler Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Soğutma sıvıları” (→ Sayfa 20) Hafif metal içermeyen soğutma sistemleri için suda çözünen korozyon koruyucu madde konsantreleri Üretici MTU Friedrichshafen Marka adı Coolant CS100 İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 6000 / 2 X00057233 (20 l) X00057232 (210 l) Tognum America Inc. Power Cool Plus 6000 6000 / 2 yeşil renkli 23533526 23533527 Arteco Freecor NBI 6000 / 2 Havoline Extended Life Corrosion Inhi‐ 6000 / 2 bitor [EU Code 32765] (XLI) BASF Glysacorr G93-94 6000 / 2 X00054062 (sac bidon) X00054105 (varil) Castrol Extended Life Corrosion Inhibi‐ 6000 / 2 tor CCI Corporation A 216 6000 / 2 CCI Manufacturing IL Corporation A 216 6000 / 2 Chevron Texcool A - 200 6000 / 2 Detroit Diesel Corp. Power Cool Plus 2000 6000 / 2 Power Cool Plus 6000 6000 / 2 Drew Marine Drewgard XTA 6000 / 2 ExxonMobil Mobil Delvac Extended Life Corrosion Inhibitor 6000 / 2 Fleetguard DCA-4L 2000 / 1 Ginouves York 719 6000 / 2 Nalco Alfloc (Maxitreat) 3477 6000 / 2 Alfloc 2000 6000 / 2 Nalco 2000 6000 / 2 Nalcool 2000 6000 / 2 Old World Industries A 216 6000 / 2 Penray Pencool 2000 6000 / 2 106 | Onaylanan soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 X00051509 (208 l) kırmızı renkli TIM-ID: 0000019146 - 001 BP Lubricants Üretici Marka adı İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası Total Total WT Supra 6000 / 2 Valvoline Zerex G-93 6000 / 2 TIM-ID: 0000019146 - 001 Tablo 58: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan soğutma sıvıları | 107 9.4.2 Hazır karışımlar Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Soğutma sıvıları” (→ Sayfa 20) Hafif metal içermeyen soğutma sistemleri için suda çözünen hazır korozyon koruyucu madde karışımları Üretici Nalco Marka adı Alfloc (Maxitreat) 3443 (%7) İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 6000 / 2 TIM-ID: 0000019147 - 001 Tablo 59: 108 | Onaylanan soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 9.5 Hafif metal içeren soğutma sistemleri için korozyon koruyucu madde ve antifriz 9.5.1 Korozyon koruyucu antifriz konsantreleri Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Soğutma sıvıları” (→ Sayfa 20) Model serisi 2000-06 için yalnızca * işaretli soğutma sıvıları kullanılmalıdır! Konsantreler Üretici MTU Friedrichshafen Marka adı Coolant AH100* İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 9000 / 5 X00057231 (20 ) X00057230 (210 ) Tognum America Inc. Power Cool Off Highway 9000 / 5 235335522 (1 galon 235335523 (5 galon) 235335524 (55 galon) BR 4000-04 için onay yok Power Cool Universal* 9000 / 5 800070 (5 galon) MTU Detroit Diesel Aus‐ tralia Power Cool - HB500 9000 / 3 BR 4000-04 için onay yok Avia Antifreeze APN* 9000 / 5 BASF Glysantin G05 9000 / 5 BR 4000-04 için onay yok Glysantin G48* 9000 / 5 X00058054 (25 l) X00058053 (210 l) Glysantin G30 9000 / 3 X00058072 (sac bidon) X00058071 (varil) BP Lubricants ARAL Antifreeze Extra* 9000 / 5 Castrol Heavy Duty Extended Life Coolant 9000 / 3 Castrol Antifreeze NF* 9000 / 5 Castrol Radicool NF* 9000 / 5 Clariant Genatin Super 9000 / 5 Classic Schmierstoff GmbH Classic Kolda UE G48* 9000 / 5 CCI Corporation L 415 9000 / 3 CCI Manufacturing IL Corporation C 521 9000 / 3 TIM-ID: 0000019149 - 001 Castrol Comma Oil & Chemicals Comma Xstream G30 Comma Xstream G48* BR 4000-04 için onay yok 9000 / 3 9000 / 5 A001061/35T 04/2012 | Onaylanan soğutma sıvıları | 109 Üretici Detroit Diesel Corp. ExxonMobil Fuchs Marka adı İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası Power Cool Antifreeze 9000 / 3 BR 4000-04 için onay yok Power Cool Plus Coolant 9000 / 3 Mobil Delvac Extended Life Coolant 9000 / 3 Mobil Antifreeze Advanced 9000 / 3 Mobil Antifreeze Extra* 9000 / 5 Mobil Antifreeze Special 9000 / 5 Esso Antifreeze Advanced 9000 / 3 Esso Antifreeze Extra* 9000 / 5 Maintain Fricofin* 9000 / 5 Maintain Fricofin G12 Plus 9000 / 3 BR 4000-04 için onay yok X00058074 (sac bidon) X00058073 (varil) Ginouves York 716* 9000 / 5 Krafft Refrigerante ACU 2300 9000 / 3 X00058075 (varil) BR 4000-04 için onay yok Kemetyl Carix Premium G48* 9000 / 5 Maziva INA Antifriz Al Super* 9000 / 5 Mol-Lub EVOX Extra G48 Antifreeze concen‐ trate* 9000 / 5 Nalco Nalcool 5990 9000 / 3 Nalco Australia Nalcool NF 48* 9000 / 5 Old World Industries Blue Mountain Heavy Duty Extended Life Coolant 9000 / 3 Fleetcharge SCA Precharged Heavy Duty Coolant/ Antifreeze 9000 / 3 Final Charge Global Extended Life Coolant Antifreeze 9000 / 3 OMV Coolant Plus* 9000 / 5 OMV Coolant SF 9000 / 3 OMV BR 4000-04 için onay yok BR 4000-04 için onay yok Recochem R542 9000 / 3 BR 4000-04 için onay yok Shell Shell HD Premium 9000 / 3 BR 4000-04 için onay yok Sotagal - Mont Blanc Antigel Power Cooling Concentrate* 9000 / 5 Total Glacelf MDX* 9000 / 5 Valvoline Zerex G-05 9000 / 5 Zerex G-48* 9000 / 5 Zerex G-30 9000 / 3 Tablo 60: 110 | Onaylanan soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 BR 4000-04 için onay yok TIM-ID: 0000019149 - 001 Ravensberger Schmiers‐ RAVENOL Kühlerfrostschutz silikatfrei 9000 / 3 toffvertrieb GmbH 9.5.2 Özel uygulamalar için korozyon koruyucu antifriz konsantreleri Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Soğutma sıvıları” (→ Sayfa 20) Özel uygulamalar için konsantreler Üretici BASF Marka adı G206 İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 9000 / 3 Arktik bölgelerde kullanım için (< -40 °C) BR 2000-06 için onay yok BR 4000-04 için onay yok TIM-ID: 0000019151 - 001 Tablo 61: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan soğutma sıvıları | 111 9.5.3 Hazır korozyon koruyucu antifriz karışımları Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Soğutma sıvıları” (→ Sayfa 20) Model serisi 2000-06 için yalnızca * işaretli soğutma sıvıları kullanılmalıdır! Hazır karışımlar Üretici Tognum America Inc. Marka adı Power Cool Plus Marine (30/70) İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 9000 / 5 23524677 (5 galon) 23524676 (55 galon) BR 4000-04 için onay yok Power Cool Universal (35/65) 9000 / 5 800085 (5 galon) 800084 (55 galon) BR 4000-04 için onay yok Power Cool Universal (50/50)* 9000 / 5 800069 (1 galon) 800071 (5 galon) Power Cool Off-Highway 50/50 9000 / 5 23533530 (1 galon) 23533531 (5 galon) 23533532 (55 galon) MTU Detroit Diesel Aus‐ tralia Power Cool - HB500 Premix 50/50 9000 / 3 BR 4000-04 için onay yok Bantleon Avilub Antifreeze Mix (%50)* 9000 / 5 X00049213 (210 l) BP Lubricants Castrol Heavy Duty Extended Life Pre‐ 9000 / 3 diluted Coolant (50/50) Castrol Castrol Antifreeze NF Premix (%45)* 9000 / 5 Castrol Radicool NF Premix (%45)* 9000 / 5 CCI Corporation L 415 (%50) 9000 / 3 CCI Manufacturing IL Corporation C 521 (%50) 9000 / 3 Detroit Diesel Corp. Power Cool Plus Prediluted Coolant (50/50) 9000 / 3 Exxon Mobil Mobil Delvac Extended Life Prediluted 9000 / 3 Coolant (50/50) Old World Industries Blue Mountain Heavy Duty Extended Life Prediluted Coolant (50/50) 9000 / 3 Final Charge Global Extended Life Prediluted Coolant/Antifreeze (50/50) 9000 / 3 L.R.-30 Power Cooling (%44)* 9000 / 5 L.R.-38 Power Cooling (%52)* 9000 / 5 Coolelf MDX (%40)* 9000 / 5 Sotragal - Mont Blanc Total 112 | Onaylanan soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000019156 - 001 BR 4000-04 için onay yok Üretici Tosol-Sintez Marka adı Glysantin Alu Protect G30 Ready Mix İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 9000 / 3 Glysantin Alu Protect Plus G48 Ready 9000 / 5 Mix* Valvoline Zerex G-05 50/50 Mix 9000 / 5 BR 4000-04 için onay yok TIM-ID: 0000019156 - 001 Tablo 62: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan soğutma sıvıları | 113 9.6 Hafif metal içermeyen soğutma sistemleri için korozyon koruyucu madde ve antifriz 9.6.1 Korozyon koruyucu antifriz konsantreleri Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Soğutma sıvıları” (→ Sayfa 20) Korozyon koruyucu antifriz konsantreleri Üretici MTU Friedrichshafen Marka adı Coolant AH100 İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 9000 / 5 X00057231 (20 l) X00057230 (210 l) Tognum America Inc. Power Cool Off-Highway 9000 / 5 23533522 (1 galon) 23533523 (5 galon) 23533524 (55 galon) Power Cool Universal 9000 / 5 Power Cool - HB500 9000 / 3 Power Cool - HB800 9000 / 3 Arteco Havoline Extended Life Coolant XLC [EU Code 30379] 9000 / 3 Avia Antifreeze APN 9000 / 5 BASF Glysantin G05 9000 / 5 Glysantin G48 9000 / 5 MTU Detroit Diesel Aus‐ tralia 800070 (5 galon) X00058054 (25 l) X00058053 (210 l) Glysantin G30 9000 / 3 X00058072 (sac bidon) BP Lubricants ARAL Antifreeze Extra 9000 / 5 Castrol Heavy Duty Extended Life Coolant 9000 / 3 Caltex Caltex Extended Life Coolant [AP Co‐ de 510614] (XLC) 9000 / 3 Castrol Castrol Antifreeze NF 9000 / 5 Castrol Radicool NF 9000 / 5 CCI Corporation L415 9000 / 3 CCI Manufacturing IL Corporation C521 9000 / 3 Chevron Havoline Dexcool Extended Life Antif‐ reeze [US Code 227994] 9000 / 3 Clariant Genatin Super 9000 / 3 Classic Schmierstoff GmbH Classic Kolda UE G48 9000 / 5 Comma Oil & Chemicals Comma Xstream G30 9000 / 3 Comma Xstream G48 9000 / 5 114 | Onaylanan soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000019158 - 001 X00058071 (varil) Üretici Detroit Diesel Corp. ExxonMobil Fuchs Marka adı İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası Power Cool Antifreeze 9000 / 3 Power Cool Plus Coolant 9000 / 3 Mobil Delvac Extended Life Coolant 9000 / 3 Mobil Antifreeze Advanced 9000 / 3 Mobil Antifreeze Extra 9000 / 5 Mobil Antifreeze Special 9000 / 5 Esso Antifreeze Advanced 9000 / 3 Esso Antifreeze Extra 9000 / 5 Maintain Fricofin 9000 / 5 Maintain Fricofin G12 Plus 9000 / 3 X00058074 (sac bidon) X00058073 (varil) Fuchs Australia Titan HDD Coolant Concentrate 9000 / 3 Ginouves York 716 9000 / 5 Krafft Refrigerante ACU 2300 9000 / 3 Energy Plus K-140 9000 / 3 Kemetyl Carix Premium G48 9000 / 5 Maziva INA Antifriz Al Super 9000 / 5 Mol-Lub EVOX Extra G48 Antifreeze Concen‐ trate 9000 / 5 Nalco Nalcool 4070 9000 / 3 Nalcool 5990 9000 / 3 Nalco Australia Nalcool NF 48 9000 / 5 OAO Cool Stream Premium C 9000 / 3 Old World Industries Blue Mountain Heavy Duty Extended Life Coolant 9000 / 3 Fleetcharge SCA Precharged Heavy Duty Coolant/ Antifreeze 9000 / 3 Final Charge Global Extended Life Coolant Antifreeze 9000 / 3 OMV Coolant Plus 9000 / 5 OMV Coolant SF 9000 / 3 TIM-ID: 0000019158 - 001 OMV X00058075 (varil) Ravensberger Schmiers‐ RAVENOL Kühlerfrostschutz silikatfrei 9000 / 3 toffvertrieb GmbH Recochem R542 9000 / 3 R824M 9000 / 3 Shell HD Premium 9000 / 3 Shell HD Premium N 9000 / 3 Sotragal - Mont Blanc Antigel Power Cooling Concentrate 9000 / 5 Total Glacelf Auto Supra 9000 / 3 Glacelf MDX 9000 / 5 Glacelf Supra 9000 / 3 Shell A001061/35T 04/2012 | Onaylanan soğutma sıvıları | 115 Üretici Valvoline Marka adı İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası Zerex G-05 9000 / 5 Zerex G-48 9000 / 3 Zerex G-30 9000 / 5 TIM-ID: 0000019158 - 001 Tablo 63: 116 | Onaylanan soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 9.6.2 Özel uygulamalar için korozyon koruyucu antifriz konsantreleri Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Soğutma sıvıları” (→ Sayfa 20) Özel uygulamalar için konsantreler Üretici BASF Marka adı G206 İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 9000 / 3 Arktik bölgelerde kullanım için (< -40 °C) TIM-ID: 0000019157 - 001 Tablo 64: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan soğutma sıvıları | 117 9.6.3 Hazır korozyon koruyucu antifriz karışımları Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Soğutma sıvıları” (→ Sayfa 20) Hazır korozyon koruyucu antifriz karışımları Üretici Tognum America Inc. Marka adı Power Cool Plus Marine (30/70) İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 9000 / 5 23524677 (5 galon) 23524676 (55 galon) Power Cool Universal (35/65) 9000 / 5 800085 (5 galon) 800084 (55 galon) Power Cool Universal (50/50) 9000 / 5 800069 (1 galon) 800071 (5 galon) Power Cool Off-Highway 50/50 9000 / 5 23533530 (1 galon) 23533531 (5 galon) 23533532 (55 galon) Power Cool - HB500 Premix 50/50 9000 / 3 Power Cool - HB800 Premix 50/50 9000 / 3 Arteco Halvoline Extended Life Coolant + B2 50/50 OF01 [EU Code 33073] (%50) 9000 / 3 Halvoline Extended Life Coolant + B2 40/60 OF01 [EU Code 33069] (%40) 9000 / 3 Halvoline Extended Life Coolant + B2 35/65 OF01 [EU Code 33074] (%35) 9000 / 3 Bantleon Avilub Antifreeze Mix (%50) 9000 / 5 BP Lubricants Castrol Heavy Duty Extended Life Pre‐ 9000 / 3 diluted Coolant (50/50) Caltex Caltex Extended Life Coolant Pre-Mi‐ xed 50/50 [AP Code 510609] (%50) 9000 / 3 Castrol Castrol Antifreeze NF Premix (%45) 9000 / 5 Castrol Radicool NF Premix (%45) 9000 / 5 CCI Corporation L 415 (%50) 9000 / 3 CCI Manufacturing IL Corporation C 521 (%50) 9000 / 3 Chevron Havoline Dexcool Extended Life Pre‐ dilluted 50/50 Antifeeze Coolant [US Code 227995] 9000 / 3 Detroit Diesel Corp. Power Cool Plus Prediluted Coolant (50/50) 9000 / 3 ExxonMobil Mobil Delvac Extended Life Prediluted 9000 / 3 Coolant (50/50) Fleetguard PG XL (%40) 9000 / 3 Fuchs Avustralya Titan HDD Premix Coolant (%50) 9000 / 3 Nalco Nalcool 4100 (%50) 9000 / 3 118 | Onaylanan soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 X00049213 (210 l) TIM-ID: 0000019159 - 001 MTU Detroit Diesel Aus‐ tralia Propilen glikol Üretici Old World Industries Marka adı Blue Mountain Heavy Duty Extended Life Prediluted Coolant (50/50) İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 9000 / 3 Final Charge Global Extended Life 9000 / 3 Predilluted Coolant / Antifreeze (50/50) Sotragal - Mont Blanc Total Tosol-Sintez Valvoline L.R.-30 Power Cooling (%44) 9000 / 5 L.R.-38 Power Cooling (%52) 9000 / 5 Coolelf MDX (%40) 9000 / 5 Coolelf Supra (%40) 9000 / 3 Coolelf GF NP (%50) 9000 / 3 Glysantin Alu Protect G30 Ready Mix 9000 / 3 Glysantin Alu Protect G48 Ready Mix 9000 / 5 Zerex G-05 50/50 Mix 9000 / 5 TIM-ID: 0000019159 - 001 Tablo 65: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan soğutma sıvıları | 119 9.7 Seri 60 motorları için soğutma sıvısı katkı maddeleri 9.7.1 Seri 60 motorlar için korozyon koruyucu antifriz konsantreleri Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Soğutma sıvıları” (→ Sayfa 20) Korozyon koruyucu antifriz konsantreleri Üretici Tognum America Inc. Marka adı Power Cool Off-Highway İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 9000 / 5 23533522 (1 galon) 23533523 (5 galon) 23533524 (55 galon) MTU Detroit Diesel Aus‐ tralia Power Cool - HB500 9000 / 3 BASF Glysantin G05 9000 / 5 Glysantin G30 9000 / 3 X00058072 (sac bidon) X00058071 (varil) BP Lubricants Castrol Heavy Duty Extended Life Coolant 9000 / 3 Comma Oil & Chemicals Comma Xstream G30 9000 / 3 Detroit Diesel Corp. Power Cool Antifreeze 9000 / 3 Power Cool Plus Coolant 9000 / 3 Mobil Delvac Extended Life Coolant 9000 / 3 Mobil Antifreeze Advanced 9000 / 3 Mobil Antifreeze Special 9000 / 5 Esso Antifreeze Advanced 9000 / 3 Maintain Fricofin G 12 Plus 9000 / 3 ExxonMobil Fuchs X00058074 (sac bidon) Nalco Nalcool 5990 9000 / 3 Old World Industries Blue Mountain Heavy Duty Extended Life Coolant 9000 / 3 Fleet Charge SCA precharged heavy duty coolant / Antifreeze 9000 / 3 Final Charge Global Extended Life Coolant / Antifreeze 9000 / 3 OMV Coolant SF 9000 / 3 OMV Ravensberger Schmiers‐ RAVENOL Kühlerfrostschutz silikatfrei 9000 / 3 toffvertrieb GmbH Recochem R 542 9000 / 3 Shell Shell HD Premium 9000 / 3 Valvoline Zerex G 05 9000 / 5 Zerex G 30 9000 / 3 Tablo 66: 120 | Onaylanan soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000019160 - 001 X00058073 (varil) TIM-ID: 0000019160 - 001 A001061/35T 04/2012 | Onaylanan soğutma sıvıları | 121 9.7.2 Seri 60 motorlar için hazır korozyon koruyucu antifriz karışımları Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Soğutma sıvıları” (→ Sayfa 20) Hazır korozyon koruyucu antifriz karışımları Üretici Tognum America Inc. Marka adı Power Cool Plus Marine (30/70) İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 9000 / 5 23524677 (5 galon) 23524676 (55 galon) Power Cool Off Highway 50/50 9000 / 5 23533530 (1 galon) 23533531 (5 galon) 23533532 (55 galon) MTU Detroit Diesel Aus‐ tralia Power Cool - HB500 Premix 50/50 9000 / 3 BP Lubricants Castrol Heavy Duty Extended Life Pre‐ 9000 / 3 diluted Coolant (50/50) Detroit Diesel Corp. Power Cool Plus Prediluted Coolant (50/50) ExxonMobil Mobil Delvac Extended Life Prediluted 9000 / 3 Coolant (50/50) Old World Industries Blue Mountain Heavy Duty Extended Life Prediluted Coolant (50/50) 9000 / 3 Final Charge Global Extended Life Prediluted Coolant/Antifreeze (50/50) 9000 / 3 Tosol-Sintez Glysantin Alu Protect G30 Ready Mix 9000 / 3 Valvoline Zerex G-05 50/50 Mix 9000 / 5 9000 / 3 TIM-ID: 0000034533 - 001 Tablo 67: 122 | Onaylanan soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 9.7.3 Seri 60 motorlar için suda çözünen korozyon koruyucu antifriz konsantreleri Ayrıntılar ve özellikler için bkz. bölüm “Soğutma sıvıları” (→ Sayfa 20) Suda çözünen korozyon koruyucu madde konsantreleri Üretici MTU Friedrichshafen Marka adı Coolant CS100 İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 6000 / 2 X00057233 (20 l) X00057232 (210 l) Tognum America Inc. Power Cool Plus 6000 6000 / 2 yeşil renkli 23533526 23533527 BASF Glysacorr G93-94 6000 / 2 X00054105 (varil) X00058062 (sac bidon) Drew Marine Drewgard XTA 6000 / 2 Ginouves York 719 6000 / 2 Valvoline ZEREX G-93 6000 / 2 TIM-ID: 0000034532 - 001 Tablo 68: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan soğutma sıvıları | 123 9.8 İki zamanlı motorlar için soğutma sıvısı katkı maddeleri 9.8.1 İki zamanlı motorlar için korozyon koruyucu antifriz konsantreleri Korozyon koruyucu antifriz konsantreleri Üretici MTU Friedrichshafen Marka adı Coolant AH100 İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 9000 / 5 X00057231 (20 l) X00057230 (210 l) Tognum America Inc. Power Cool 3149 9000 / 5 23528572 23528571 Power Cool Universal 9000 / 5 MTU Detroit Diesel Aus‐ tralia Power Cool - HB500 9000 / 3 Avia Antifreeze APN 9000 / 5 BASF Glysantin G30 9000 / 3 800070 (5 galon) X00058072 (sac bidon) X00058071 (varil) Glysantin G48 9000 / 5 X00058054 (25 l) BP Lubricants ARAL Antifreeze Extra 9000 / 5 Castrol Heavy Duty Extended Life Coolant 9000 / 3 Castrol Antifreeze NF 9000 / 5 Castrol Radicool NF 9000 / 5 CCI Corporation L 415 9000 / 3 CCI Manufacturing IL Corporation C 521 9000 / 3 Classic Schmierstoff GmbH Classic Kolda UE G48 9000 / 5 Comma Oil & Chemicals Comma Xstream G30 9000 / 3 Comma Xstream G48 9000 / 5 Power Cool Antifreeze 9000 /3 Power Cool Plus Coolant 9000 / 3 Mobil Delvac Extended Life Coolant 9000 / 3 Mobil Antifreeze Advanced 9000 / 3 Mobil Antifreeze Extra 9000 / 5 Esso Antifreeze Advanced 9000 / 3 Esso Antifreeze Extra 9000 / 5 Maintain Fricofin 9000 / 5 Maintain Fricofin G12 Plus 9000 / 3 Castrol Detroit Diesel Corp. ExxonMobil Fuchs TIM-ID: 0000034540 - 001 X00058053 (210 l) X00058074 (varil) X00058073 (sac bidon) Ginouves York 716 124 | Onaylanan soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 9000 / 5 Üretici Marka adı İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası Kemetyl Carix Premium G48 9000 / 5 Maziva INA Antifriz Al Super 9000 / 5 Mol-Lub EVOX Extra G48 Antifreeze Concen‐ trate 9000 / 5 Nalco Nalcool 5990 9000 / 3 Nalco Australia Nalcool NF 48 9000 / 5 Old World Industries Blue Mountain Heavy Duty Extended Life Coolant 9000 / 3 Fleet Charge SCA precharged heavy duty coolant / Antifreeze 9000 / 3 Final Charge Global Extended Life Coolant / Antifreeze 9000 / 3 OMV Coolant Plus 9000 / 5 OMV Coolant SF 9000 / 3 OMV Ravensberger Schmiers‐ RAVENOL Kühlerfrostschutz silikatfrei 9000 / 3 toffvertrieb GmbH Recochem R 542 9000 / 3 Shell Shell HD Premium 9000 / 3 Sotragal - Mont Blanc Antigel Power Cooling Concentrate 9000 / 5 Total Glacelf MDX 9000 / 5 Valvoline Zerex G-30 9000 / 3 Zerex G-48 9000 / 5 TIM-ID: 0000034540 - 001 Tablo 69: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan soğutma sıvıları | 125 9.8.2 İki zamanlı motorlar için hazır korozyon koruyucu antifriz karışımları Hazır korozyon koruyucu antifriz karışımları Üretici Tognum America Inc. Marka adı Power Cool Universal (35/65) İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 9000 / 5 800085 (5 galon) 800084 (55 galon) Power Cool Universal (50/50) 9000 / 5 800069 (1 galon) 8000 71 (5 galon) MTU Detroit Diesel Aus‐ tralia Power Cool - HB500 Premix 50/50 9000 / 3 Bantleon Avilub Antifreeze Mix (%50) 9000 / 5 BP Lubricants Castrol Heavy Duty Extended Life Pre‐ 9000 / 3 diluted Coolant (50/50) Castrol Castrol Antifreeze NF Premix (%45) 9000 / 5 Castrol Radicool NF Premix (%45) 9000 / 5 CCI Corporation L 415 (%50) 9000 / 3 CCI Manufacturing IL Corporation C 521 (%50) 9000 /3 Detroit Diesel Corp. Power Cool Antifreeze premix 50/50 9000 / 3 Power Cool Plus Prediluted Coolant (50/50) 9000 / 3 ExxonMobil Mobil Delvac Extended Life Prediluted 9000 / 3 Coolant (50/50) Sotragal - Mont Blanc L.R.-30 Power Cooling (%44) 9000 / 5 L.R.-38 Power Cooling (%52) 9000 / 5 Blue Mountain Heavy Duty Extended Life Prediluted Coolant (50/50) 9000 / 3 Old World Industries X00049213 (210 l) Final Charge Global Extended Life 9000 / 3 Prediluted Coolant / Antifreeze (50/50) Tosol-Sintez Glysantin Alu Protect G30 Ready Mix 9000 / 3 Glysantin Alu Protect Plus G48 Ready 9000 / 5 Mix Total Coolelf MDX (%40) 9000 / 5 TIM-ID: 0000034556 - 001 Tablo 70: 126 | Onaylanan soğutma sıvıları | A001061/35T 04/2012 9.8.3 İki zamanlı motorlar için suda çözünen korozyon koruyucu madde konsantreleri Suda çözünen korozyon koruyucu madde konsantreleri Üretici MTU Friedrichshafen Marka adı Coolant CS100 İşletim süresi Açıklamalar / Saat / yıl Malzeme numarası 6000 / 2 X00057233 (20 l) X00057232 (210 l) Tognum America Inc. Power Cool Plus 6000 6000 / 2 yeşil renkli 23533527 23533526 Arteco Freeco NBI 6000 / 2 BASF Glysacorr G93-94 6000 / 2 X00058062 (sac bidon) X00054105 (varil) BP Lubricants Castrol Extended Life Corrosion Inhibi‐ 9000 / 2 tor CCI Corporation A 216 6000 / 2 CCI Manufacturing IL Corporation A 216 6000 / 2 Chevron Texcool A - 200 6000 / 2 Detroit Diesel Corp. Power Cool Plus 6000 6000 / 2 Power Cool 2000 6000 / 2 Power Cool 3000 4000 / 2 Drew Marine Drewgard XTA 6000 / 2 ExxonMobil Mobil Delvac Extended Life Corrosion Inhibitor 6000 / 2 Ginouves York 719 6000 / 2 Old World Industries A 216 6000 / 2 Penray Pencool 2000 6000 / 2 Pencool 3000 4000 / 2 ZEREX G-93 6000 / 2 Valvoline X00051509 (208 l) kırmızı renkli TIM-ID: 0000019161 - 001 Tablo 71: A001061/35T 04/2012 | Onaylanan soğutma sıvıları | 127 10 Motor soğutma sıvısı devreleri için yıkama ve temizlik talimatnamesi 10.1 Genel Bu temizlik talimatnamesi MTU dizel motorların ve gaz motorlarının motor soğutma sıvısı devreleri için geçerlidir. Soğutma sıvısı devrelerinde zaman içerisinde, soğutma sıvısı katkı maddesinin eskimesi sonucu çamur tortuları oluşabilir. Bunun sonucunda soğutma gücü azalabilir, hava tahliye hatları ve su boşaltma yerleri tıkanabilir ve ayrıca su seviyesi gözetleme camları kirlenebilir. Su kalitesinin yetersiz olması veya eksik hazırlanması durumunda soğutma devresi de çok kirli olabilir. Bu tür arızalar ortaya çıkarsa, soğutma sıvısı devresi temiz suyla gerekirse birkaç kez yıkanmalıdır. Bu yıkama işlemlerinin etkisi yetersizse veya soğutma sıvısı devresi çok kirli ise, soğutma sıvısı devresi ve ilgili yapı grupları temizlenmelidir. Yıkamak için sadece temiz su kullanılmalıdır (nehir veya deniz suyu olmamalı). Temizlemek için sadece MTU-Friedrichshafen GmbH tarafından onaylanan veya uygun olan ürünler, ön‐ görülen uygulama konsantrasyonunda kullanılmalıdır. Öngörülen prosedüre uyulmalıdır. Soğutma sıvısı devreleri, soğutma sıvısı ile yıkandıktan ve temizlendikten hemen sonra, hazırlanan mo‐ tor soğutma sıvısı ile güncel MTU işletme maddeleri talimatları A001061/.. (→ Sayfa 99) uyarınca doldu‐ rulmalıdır. Aksi halde korozyon tehlikesi oluşur! İşletme maddeleri (hazırlanan motor soğutma sıvısı), kullanılmış yıkama suyu, deterjan ve temizlik çözeltileri tehlikeli maddeler olabilir. Bu maddelerle çalışırken ve ayrıca bunları de‐ polarken ve imha ederken belirli kurallar dikkate alınmalıdır. Bu kurallar üretici bilgilerinden, ülkede geçerli yasal yönergelerden ve teknik düzenlemeler‐ den oluşmaktadır. Ülkeden ülkeye büyük farklar olabileceği için bu yıkama ve temizlik tali‐ matnamesi çerçevesinde dikkate alınacak kurallarla ilgili genel geçerli bir ifade mümkün değildir. Burada adı geçen ürünlerin kullanıcısı, bu nedenle geçerli yönergeler hakkında kendisi bil‐ gilenmekle yükümlüdür. MTU, kendisi tarafından onaylanan işletme maddelerinin ve deter‐ janların usulüne uygun olmayan veya yasaya aykırı kullanımı durumunda herhangi bir so‐ rumluluk üstlenmemektedir. Yatak aşınmalarına veya piston aşınmalarına/sürtünmelerine sahip makinelerin yağ ısı değiştiricisi hurdaya ayrılmalıdır! MTU test çantası veya elektrikli pH değeri ölçme cihazı • Temiz su • Hazırlanmış motor soğutma sıvısı • Sıcak buhar • Basınçlı hava 128 | Motor soğutma sıvısı devreleri için yıkama ve temizlik talimatnamesi | A001061/35T 04/2012 TIM-ID: 0000019196 - 001 Test cihazları, yardımcı araçlar ve işletme maddeleri 10.2 Onaylanan deterjanlar Üretici Ürün tanımı Uygulama konsantrasyonu Sipariş numarası Soğutma sıvısı devreleri için: Henkel P3-Neutrasel 5262 % 2 hacim Sıvı 7) Henkel P3-Saxin 2 ağırl. % Toz 7) Novamax Grision 5716 2 ağırl. % Toz 7) Nalco Maxi Clean 21) % 2 hacim Sıvı X00057277 (25 kg) Henkel P3-FD2) % 3 - 5 ağırl. Toz 7) Henkel Porodox3) % 5 - 10 ağırl. Toz 7) Kluthe Hakutex 60 % 100 hacim Sıvı X00056750 (25 kg) Novamax Euron 13084) % 5 - 10 ağırl. Toz 7) Yapı grupları için: Bakteri, maya ve küflerin ortaya çıktığı soğutma devreleri için (diğer bir deyişle sistem temizleyici): Schülke & Mayr GmbH Grotan forte5) % 0,15 hacim Sıvı X00054106 (10 kg) Schülke & Mayr GmbH Grotanol SR16) % 1 hacim Sıvı X00057297 (10 kg) X00057598 (200 kg) Troy Chemical Company Troyshield SC16) % 1 hacim Sıvı 7) Tablo 72: 1) 2) 3) kalın kireç tabakasında güçlü kireç tabakasında, tercihen 5) 6) 7) bakteri oluşumu en fazla 10 bakteri oluşumu >10 4 4 , mantar ve küf oluşumu MTU'da depolanmamaktadır güçlü kireç tabakasında TIM-ID: 0000019197 - 002 4) çinko kaplı yüzeyler için uygun değil A001061/35T 04/2012 | Motor soğutma sıvısı devreleri için yıkama ve temizlik talimatnamesi | 129 10.3 Motor soğutma sıvısı devrelerinin yıkanması 1. 2. Motor soğutma sıvısı boşaltılmalıdır. Taze suyun pH değeri, MTU test çantası ile veya elektrikli pH değeri ölçme cihazı ile ölçülmelidir 3. Temiz su soğutma sıvısı devresine doldurulmalıdır. Sıcak motora asla soğuk su doldurulmamalıdır! 4. 5. 6. 7. 8. 9. Motor önceden ısıtılmalı, çalışır halde bırakılmalı ve ısınana kadar sürülmelidir. Motor yakl. 30 dak. yüksek devir sayısıyla sürülmelidir. Motor soğutma sıvısı numune alım yerinden yıkama suyu numunesi alınmalıdır. Motor durdurulmalıdır. Yıkama suyu boşaltılmalıdır. Yıkama suyu numunesinin pH değeri MTU test çantası veya elektrikli pH değeri ölçme cihazı ile ölçülmeli ve taze su ph değeri ile karşılaştırılmalıdır. a) pH değeri farkı < 1: Hazırlanan motor soğutma sıvısı doldurulmalı ve motor işletime alınmalıdır. b) pH değeri farkı > 1: Temiz yıkama suyu doldurulmalı ve yıkama çalışması tekrarlanmalıdır. c) 4 - 5 yıkama çalışmasından sonra da ph değeri farkı hala > 1 üzerinde: Soğutma sıvısı devresi te‐ mizlenmeli (→ Sayfa 131) ve gerekirse yapı grupları da temizlenmelidir (→ Sayfa 132). TIM-ID: 0000037747 - 001 Tamamlayıcı notlar için bkz. Motor kullanma talimatı. 130 | Motor soğutma sıvısı devreleri için yıkama ve temizlik talimatnamesi | A001061/35T 04/2012 10.4 Motor soğutma sıvısı devrelerinin temizlenmesi 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Soğutma sıvısı devreleri (→ Sayfa 129) için sıcak temiz suya konsantre ön çözelti olarak deterjan eklen‐ melidir. Toz ürünlerde, deterjan tamamen çözülene kadar karıştırılmalıdır. Ön çözelti temiz suyla birlikte soğutma sıvısı devresine doldurulmalıdır. Motor çalışır halde bırakılmalı ve ısınana kadar sürülmelidir. Motor yakl. 2 saat yüksek devir sayısıyla sürülmelidir. Motor durdurulmalıdır. Deterjan boşaltılmalı ve motor soğutma sıvısı devresi temiz suyla yıkanmalıdır. Motor soğutma sıvısı numune alım yerinden yıkama suyu numunesi alınmalıdır. Yıkama suyu numunesinin pH değeri MTU test çantası veya elektrikli pH değeri ölçme cihazı ile ölçülmeli ve taze su ph değeri ile karşılaştırılmalıdır. a) pH değeri farkı < 1: Hazırlanan motor soğutma sıvısı doldurulmalı ve motor işletime alınmalıdır. b) pH değeri farkı > 1: Yapı gruplarının temizlenmesi (→ Sayfa 132). TIM-ID: 0000037713 - 001 Tamamlayıcı notlar için bkz. Motor kullanma talimatı. A001061/35T 04/2012 | Motor soğutma sıvısı devreleri için yıkama ve temizlik talimatnamesi | 131 10.5 Yapı gruplarının temizlenmesi 1. 2. 3. 4. 5. 6. Örn. dengeleme kabı, kızdırma grupları, ısı değiştirici, (su tekrar soğutucu, yağ ısı değiştiricisi, şarj hava‐ sı radyatörü, şarj havası ön ısıtıcısı, yakıt ön ısıtıcısı vs.) ve alçaktaki boru hatları gibi güçlü çamur tortu‐ larına maruz kalan yapı grupları, sökülmeli ve temizlenmelidir. . Temizlemeden önce suya bakan yüzdeki kirlilik incelenmelidir. Kalın kireç tabakalarında önce suya bakan yüz gresten arındırılmalıdır. Şarj havası radyatörlerine yapışan, yağ buharının neden olduğu çökeltiler Kluthe Hakutex 60 ile temizle‐ nebilir. Sert kireç tabakaları bir kireç çözücü madde ile temizlenmelidir. İnatçı kireç tabakalarında %10'luk bir hid‐ roklorik asit çözeltisinin kullanılması gerekebilir. Isı değiştirici içliğindeki tortular ısıtılmış bir temizlik banyosunda çözülmelidir. Sadece onaylanan deter‐ janlar (→ Sayfa 129)izin verilen uygulama konsantrasyonuyla kullanılabilir. Üretici bilgileri dikkate alınma‐ lıdır! Yağ tarafındaki tortular bir petrol banyosunda da çözülebilir. Temizlik banyosunda bekleme süresi kirlenme türüne ve derecesine ve ayrıca banyo sıcak‐ lığına ve etkinliğine bağlıdır. 7. Örn. gövde, kapak, hatlar, gözetleme camları, ısı değiştirici içliği gibi münferit yapı parçaları ve benzerleri sıcak buhar, naylon fırça (yumuşak fırça) ve güçlü su huzmesiyle temizlenmelidir. Hasarları önlemek için: Sert ve keskin kenarlı aletler (çelik fırça, kazıyıcı ve benzerleri) kullanılmamalıdır (oksit ko‐ ruma tabakası). Su huzmesinin basıncı çok yüksek ayarlanmamalıdır (örn. radyatör lamelleri hasarı). 8. 9. 10. 11. 12. Isı değiştirici içliği temizlendikten sonra akış yönünün tersine düşük basınç buharı uygulanmalı, temiz suyla durulanmalı (pH değeri farkı < 1'e kadar) ve basınçlı havayla temizlenmeli veya sıcak havayla kuru‐ tulmalıdır. Tüm yapı parçalarının kusursuz durumda olup olmadığı kontrol edilmeli, gerekirse onarılmalı veya değiş‐ tirilmelidir. Isı değiştiricisi, yağ tarafından ve makine soğutma sıvısı tarafından korozyon koruyucu yağ ile yıkanmalı‐ dır. Bu adım, değiştiricisi temizleme işleminden hemen sonra takılıp işletime alınırsa devre dışı kalabilir. Tüm yapı grupları takıldıktan sonra motor soğutma sıvısı devresi bir kez yıkanmalıdır (→ Sayfa 130). Motor işletime alındığında soğutma sıvısı devresinin sızdırmazlığı kontrol edilmelidir. TIM-ID: 0000037714 - 001 Tamamlayıcı notlar için bkz. Motor bakım ve onarım el kitabı. 132 | Motor soğutma sıvısı devreleri için yıkama ve temizlik talimatnamesi | A001061/35T 04/2012 10.6 Bakteri, küf ve mantarların ortaya çıktığı soğutma devresi Sistem temizliği Soğutma sıvısı sisteminin etkili bir şekilde temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi için tüm soğutma siste‐ minde yeterli derecede uzun bir süre sistem temizleyici dolaşmalıdır. Boşaltmadan önce temizlenmemiş olan soğutma sıvısına öngörülen miktarda tavsiye edilen sistem te‐ mizleyici (→ Sayfa 129) ilave edilir. Karışımın en az 24 saat boyunca sistemde dolaşması sağlanmalıdır. Yıkama Soğutma sıvısının ve sistem temizleyicinin boşaltılmasından sonra görünür hiçbir pislik kalmayıncaya ka‐ dar sistem temiz suyla yıkanmalı ve yıkama suyu kullanılan temiz suyu pH değerine uygun olmalıdır (maksimum pH değeri farkı < 1). Tekrar doldurma Tekrar doldurmadan önce soğurma sisteminde pislik kalmadığından emin olunmalıdır. TIM-ID: 0000019202 - 002 Yeniden dolum işlemi, yıkamadan hemen sonra gerçekleştirilmelidir. Aksi halde korozyon tehlikesi olu‐ şur! A001061/35T 04/2012 | Motor soğutma sıvısı devreleri için yıkama ve temizlik talimatnamesi | 133 11 Değişikliklere genel bakış 11.1 A001061/34 ile A001061/35 versiyonu arasındaki değişikliklere genel bakış No. Sayfa Konu İşlem Önlem 1 05 Önsöz yeniden düzenlen‐ di internet adresi 2 07 Dört zamanlı mo‐ torlar için yağlama maddeleri yeniden düzenlen‐ di tüm bölüm 3 15 Gresler eklendi bağımsız alt bölüm 4 16 Gaz motorları için eklendi yağlama maddeleri bağımsız alt bölüm 5 18 İki zamanlı motor‐ lar için motor yağları yeniden düzenlen‐ di tüm bölüm 6 20 Soğutma sıvıları yeniden düzenlen‐ di alt bölümlere ayrıl‐ mış tüm bölüm 7 33 Dizel yakıtlar yeniden düzenlen‐ alt bölümlere ayrıl‐ di ve ekleme yapıl‐ mış tüm bölüm dı Dizel yakıt onayla‐ rındaki içeriksel değişiklikler eklendi: Emisyon kontrollü motorlar için dizel yakıtlar 8 55 Biyodizel yeniden düzenlen‐ di Tablo Not 9 57 Onaylanan aşın‐ yeniden düzenlen‐ maya karşı koruyu‐ di cu katkı maddeleri Kullanılan konsan‐ trasyon 10 59 Fuel-oil EL Setan sayısı Paragraf kaldırıldı Kükürt oranı Paragraf kaldırıldı Yağlayıcı özelliği Paragraf kaldırıldı Supap aşınması Paragraf kaldırıldı 11 60 Yakıt katkı madde‐ Onaylanan biyosit‐ grotamar 82 leri / yakıttaki mik‐ ler roorganizmalar eklendi 12 61 Gaz motorları için yakıtlar 13 69 SCR sistemleri için eklendi NOx indirgeyici madde AUS 32 134 | Değişikliklere genel bakış | A001061/35T 04/2012 yeniden düzenlen‐ di tüm bölüm tüm bölüm TIM-ID: 0000009956 - 002 içerik değişiklikleri No. Sayfa Konu İşlem Önlem 14 71 Onaylanan motor yağları ve gresler yeniden düzenlen‐ di tüm bölüm 15 99 Onaylanan soğut‐ ma sıvıları yeniden düzenlen‐ di tüm bölüm Koruma yönetme‐ liği iptal oldu tüm bölüm 16 Yeni belge no.: A001070/... 128 Motor soğutma sı‐ vısı devreleri için yıkama ve temizlik talimatnamesi yeniden düzenlen‐ di tüm bölüm 18 136 Ek A eklendi tüm bölüm TIM-ID: 0000009956 - 002 17 A001061/35T 04/2012 | Değişikliklere genel bakış | 135 12 Ek A 12.1 Dizin A A001061/34 ile A001061/35 versiyonu arasındaki değişikliklere genel bakış 134 B Belgenin güncelliği 5 D Dört zamanlı motorlar için yağlama maddeleri – Gresler 15 – Motor yağları 7 E Emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu yağlar 104 G Gaz motorları için yağlama maddeleri – Motor yağları 16 İki zamanlı motorlar için yağlama maddeleri – Motor yağları 18 K Kullanım uyarıları 5 M DCL-ID: 0000005353 - 001 Model serisine ve uygulamaya bağlı olarak soğutma sıvı‐ sı katkı maddelerinin kullanılabilirliği 99 Motor soğutma sıvısı devreleri için yıkama ve temizlik ta‐ limatnamesi – Bakteri, küf ve mantar oluşumlu soğutma devreleri 133 – Genel 128 – Motor soğutma sıvısı devrelerinin temizlenmesi 131 – Motor soğutma sıvısı devrelerinin yıkanması 130 – Onaylanan temizlik maddeleri 129 – Yapı gruplarının temizlenmesi 132 Motor soğutma sıvısı devrelerinin temizlenmesi 131 Motor soğutma sıvısı devrelerinin yıkanması 130 Motorun korunması 5 136 | Ek A | A001061/35T 04/2012 DCL-ID: 0000005353 - 001 O Onaylanan işletme maddeleri – Dört zamanlı motorlar için motor yağları – Çok amaçlı yağlar – Dizel motorlar için SAE sınıfı 10W-40 ve 15W-40 kategori 1 74 – Çok amaçlı yağlar – Dizel motorlar için SAE sınıfı 10W-40, 15W-40 ve 20W-40 kategori 2 81 – Çok amaçlı yağlar – Dizel motorlar için SAE sınıfı 5W-30, 5W-40 ve 10W-40 kategori 3 89 – Çok amaçlı yağlar – Kategori 2.1 (Low SAPS yağlar) 87 – Çok amaçlı yağlar – Kategori 3.1 (Low SAPS yağlar) 92 – MTU yağ kategorisi 1 motor yağları için model seri‐ sine bağlı sınırlamalar 71 – MTU yağ kategorisi 2 ve 2.1 motorlar için model serisine bağlı kullanılabilirlik (Low Saps) 76 – MTU yağ kategorisi 3 ve 3.1 motorlar için model serisine bağlı kullanılabilirlik (Low Saps) 88 – Tek amaçlı yağlar – 4000 L61/L62 model serisi gaz motorları için SAE sınıfı 40 kategori 1 94 – Tek amaçlı yağlar – 4000 L62FB model serisi gaz motorları için SAE sınıfı 40 kategori 1 95 – Tek amaçlı yağlar – Dizel motorlar için SAE sınıfı 30 ve 40 kategori 1 72 – Tek amaçlı yağlar – Dizel motorlar için SAE sınıfı 30 ve 40 kategori 2 78 – Genel uygulamalar için gresler 98 – İki zamanlı motorlar için motor yağları 97 – İki zamanlı motor yağları için model serisine bağlı kullanılabilirlik 96 – Soğutma sıvıları – Hazır karışımlar 108 – Soğutma sıvısı – BR 2000 ve 4000 Marine için soğutma sıvısı katkı maddeleri (deniz suyu sıcaklığı >25 °C) 117 – Hafif metal içermeyen soğutma sistemleri için ko‐ rozyon koruyucu antifriz konsantreleri 114 – Hafif metal içermeyen soğutma sistemleri için suda çözünen korozyon koruyucu madde 106 – Hafif metal içermeyen soğutma sistemleri için suda çözünen korozyon koruyucu madde konsantreleri 105 – İki zamanlı motorlar için hazır korozyon koruyucu antifriz karışımları 126 – İki zamanlı motorlar için korozyon koruyucu antifriz konsantreleri 124 – İki zamanlı motorlar için suda çözünen korozyon koruyucu madde konsantreleri 127 – Korozyon koruyucu antifriz konsantreleri 109 – Korozyon koruyucu hazır antifriz karışımları 112, 118 – Özel uygulamalar için korozyon koruyucu antifriz konsantreleri 111 – Seri 60 motorlar için hazır korozyon koruyucu antif‐ riz karışımları 122 – Seri 60 motorlar için korozyon koruyucu antifriz konsantreleri 120 – Seri 60 motorlar için suda çözünen korozyon koru‐ yucu antifriz konsantreleri 123 Onaylanan işletme maddeleri – İki zamanlı motorlar için motor yağları – İki zamanlı motor yağları için model serisine bağlı kullanılabilirlik 96 S SCR sistemleri için NOx indirgeyici madde AUS 32 – Genel 69 Soğutma sıvıları – Emülsiyon haline dönüştürülebilen korozyon koruyucu yağlar 22 Soğutma sıvısı – Çalışma denetimi 26 – Genel 20 – Hazırlama 21 – Korozyon koruyucu antifriz 24 – Maks. 30 °C'ye kadar olan soğutma sıvısı konsantras‐ yonunun depolama mukavemeti (düzgün bir şekilde kapatılmış ve hava sızdırmayan varillerde) 31 – Soğutma sıvısı için sınır değerler 30 – Suda çözünen korozyon koruyucu madde 25 – Taze su şartları 21 Y Yakıtlar – Dizel yakıtlar 33 – Fuel-oil EL 59 – Gaz motorları için yakıtlar 61 – Yakıt katkı maddeleri / yakıttaki mikroorganizmalar 60 Yapı gruplarının temizlenmesi 132 A001061/35T 04/2012 | Ek A | 137
Benzer belgeler
İşletme maddesi yönetmelikleri
Düşük çökertili yağlar, kükürt ve fosforu düşük oranlarda içeren ve kül oluşturan katkı maddelerini ≤%1
oranında içeren yağlardır.
Bunlara sadece yakıttaki kükürt oranı 50 mg/kg'yi aşmazsa, izin ve...