İĞNEDA VE ÇEVRESİ FAUNA REVİZYONU

T.C.
ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI
İSTANBUL ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ
KIRKLARELİ ORMAN İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ
KIRKLARELİ OMURGALI FAUNASI
(Babaeski, Kofçaz, Lüleburgaz, Merkez, Pehlivanköy, Pınarhisar)
(Tatlısu Balıkları, İkiyaşamlılar, Sürüngenler, Kuşlar, Memeliler)
Hazırlayan
Yard.Doç.Dr. Beytullah ÖZKAN
Kırklareli – 2013
KIRKLARELİ OMURGALI FAUNASI
(Babaeski, Kofçaz, Lüleburgaz, Merkez, Pehlivanköy, Pınarhisar)
(Tatlısu Balıkları, İkiyaşamlılar, Sürüngenler, Kuşlar, Memeliler)
Şekil 1. Kırklareli il ve şube müdürlüğü haritası
2
GİRİŞ
Kırklareli ili Marmara Bölgesinin Yıldız Dağları (Istıranca Dağları) ve Ergene
Ovası bölümleri üzerinde yeralır. Kuzeyinde Bulgaristan, kuzeydoğusunda Karadeniz,
güneydoğusunda İstanbul, güneyinde Tekirdağ ve batısında Edirne illeri ile çevrilmiştir.
Yüzölçümü 6.550 km2’dir. Kırklareli Bulgaristan’a 180 km2 kara sınırına sahiptir ve
Karadeniz’de 60 km2 deniz kıyısı bulunmaktadır.
Kırklareli ilinin 1- Babaeski (65 km2), 2- Demirköy (945 km2), 3- Kofcaz (471
km2), 4- Lüleburgaz 984 km2), 5- Merkez 1.335 km2), 6- Pehlivanköy (105 km2), 7Pınarhisar (581 km2) ve 8- Vize (1.119 km2) olmak üzere 8 ilçesi bulunmaktadır.
Kırklareli il sınırları içinde Demirköy ve Vize ilçeleri dışındaki 4.486 km 2‘lik alan
çalışma alanı olarak ele alınmaktadır (Şekil 1).
Kırklareli denizden 203 metre yükseklikte, kuzey ve doğusu dağlık ve ormanlık
diğer bölümü genelde düzlük arazidir. Bölgede genellikle kara iklimi hakimdir. Kışları
sert ve yağışlı, yazları sıcak ve kurak geçer.
Başlıca büyük akarsuları Ergene Nehri ve Rezve Deresi’dir. Bitki örtüsü
kuzeyde karışık orman ve güneyde step özelliği göstermektedir. Kırklareli ilininin hem
ormanlık ve hem de düz tarım arazisine sahip olması il sınırları içinde yaşayan
canlıların çeşitliliğinde önemli bir faktör olmaktadır.
Yıldız Dağlarında ve Kırklareli il sınırları içinde daha önceleri yapılmış bilimsel
çalışmalara ait literatürlerin taranması ve bölgede gerçekleştirilen “ Biyolojik Çeşitlilik
ve Doğal Kaynak Yönetimi (GEF II) “ ve “ Yıldız Dağları Biyoçeşitliliğin Doğal
Kaynakların Korunması ve Sürdürülebilir Gelişimi Projesi “ projelerinde elde edilen
faunal bilgiler ile bu projelerde görev alan Yard. Doç. Dr. Beytullah ÖZKAN ve Yard.
Doç. Dr. Serbülent PAKSUZ’un arazi çalışmalarına ait veriler de kullanılarak/katılarak
Kırklareli il sınırları içinde omurgalılardan balıklar (tatlısu balıkları), iki yaşamlılar
(kurbağalar, semenderler), sürüngenler (kaplumbağalar, kerkenkeleler, yılanlar), kuşlar
ve memelilere ait korunma durumlarını da içeren tür listeleri hazırlanmıştır.
Bu tür listelerine bakıldığında Kırklareli ilinin bir hayli yüksek omurgalı tür
3
sayısına (247) ve çeşitliliğine sahip olduğu görülmektedir (Tablo 1, 2, 3, 4, 5 ve 6).
Bölge omurgalılarından kuşlar ile ilgili çalışmalar Kırklareli ilinin kuzey kesimleri,
ormanlık alanlar temel alınmıştır. Alanda bulunan omurgalı türlerinin ulusal ve
uluslararası korunma statüleri, indikatör ve izlenecek türler ile izleme yöntemleri ele
alınmıştır. Bu alan içerinde tespit edilen türler üzerine ve habitatlarına yönelik dolaylı
veya dolaysız insan baskısı da araştırılmıştır. Alanda faunustik bakımdan önemli
habitataların korunmasına yönelik gerekli önerilerde bulunulmuştur.
Alanda tatlısubalıklarından 7 takım, 9 aile ve 21 tür; ikiyaşamlılardan kuyruksuz
kurbağalardan 1 takım, 5 aile ve 8 tür; ikiyaşamlılardan semenderlerden 1 takım, 1 aile
ve 2 tür; sürüngenlerden kaplumbağalardan 1 takım, 2 aile ve 4 tür; (kertenkele +
yılanlardan 1 takım) kertenkelelerden 4 aile ve 11 tür; yılanlardan 3 aile ve 12 tür;
kuşlardan 13 takım, 38 aile, 125 tür ve memelilerden 6 takım, 16 aile ve 64 tür olmak
üzere omurgalılardan toplam 30 takım, 78 aile ve 247 türün tespiti yapılmıştır (Tablo
1).
Ayrıca habitat özelliklerinden dolayı yer uyuru (Myomimus roachi) ve yangın
faresi (Apodemus agrarius)’nin de bölge alanı içerisinde bulunabilme ihtimali çok
yüksektir. Bu yüzden bu 2 tür faunal sayıya burada ilave edilmemiştir. Daha sonra
bölgede yapılacak çalışmalarda bu iki türün ve olası diğer omurgalı türlerin varlığı
alanda araştırılacaktır.
Tür listelerinde türlerin yer aldığı takım, aile, tür ismi, Türkçe ismi yanında
korunma statüleri (IUCN, BERN, ve CITES) alınmıştır. IUCN korunma statülerine
bakıldığında bölgede tükenmiş (EX), endemik (END) ve doğada soyu tükenme tehlikesi
had safhada tür (EN) bulunmamaktadır. Fakat doğada soyu tükenme tehlikesi büyük
olan hassas türler (VU=9 tür), şu anda soyu tehlike altında olmayan fakat yakın
gelecekte soyu tükenme tehlikesinde olabilecek hassas ve zarar görebilecek türler
(NT=11 tür) yer almaktadır. Bölgede bulunan türlerin çoğunluğunu yaygın ve düşük risk
altında bulunan türlerdir (LC=217 tür). Bunun yanında bölgede bulunan fakat üzerinde
yeterli bilgi bulunmayan türler (DD=2 tür) ve herhangi bir kriterde değerlendirilememiş
türler de bulunmaktadır.
BERN’e bakıldığında bölgede kesinlkle korunması gereken türler (B2=140) ve
korunması gereken türler (B3 = 59) bir hayli yüksektir.
4
CITES kriterlerine göre bölgedeki türlerin sayısı 14’tür. Bu da bölgenin faunal
bakımından önemini ve durumunu ortaya koymaktadır.
Bölgeye has, endemik omurgalı türü olmamakla birlikte sadece Avrupa’nın
Trakya kesiminde dağılım gösteren Trakya tosbağası (Testudo hermanni ) Trakyaya
özgü bir türdür ve bir bakıma Türkiye Trakya’sında endemik tür olarak ta
değerlendirilebilinmektedir.
OMURGALI HAYVAN GRUPLARI
1. TATLISU BALIKLARI
Kırklareli il sınırları içerisinde tatlısu balıklarından 21 tür yaşamaktadır. IUCN
kriterlerine göre bu türlerden 2 türü hassas (VU) ve 19 tür ise yaygın bulunan
türlerdendir (LC). BERN’e 3 tür kesinlikle korunması gereken türlerdendir (B2). Bölgede
CITES kapsamında herhangi bir tatlısu balık türü yoktur (Tablo 1 ve 2).
Bölgede yer alan ve havzanın önemli akarsuyu Ergene Nehri’dir. Ergene
Nehri’nin kolları ve bu kollar üzerine yeralan büyük barajlardan Kayalıköy, Kırklareli ve
Armağan barajları ile Üsküp, Dolhan, Sofuhalil, Sarıcaali, Ahmetbey, Turgutbey,
Umurca, Ayvalı 1, Ayvalı 2, Karaağaç, Sakızköy, Kırıkköy, Evrensekiz, Celaliye ve
Ceylanköy göletleri gibi irili ufaklı göletler bölgenin tatlısu balıklarının çoğalmasında
etkili bir rol oynamaktadır. Bölgede büyük doğal göl bulunmamaktadır. Bunun yanında
baraj ve göletlere bilinçsizce, herhangi bir ön faunustik çalışma yapılmadan bırakılan
yabancı türler yerli türlerin varlığı için büyük tehdit oluşturmaktadır.
Yıldız Dağlarının kuzey batısında yeralan Rezve, Mutlu, Şeytan ve Teke
Dereleri Yıldız dağlarının kirlenmemiş bakir kısımlarında kaldığından buradaki diğer
canlılara ev sahipliği yaptığı gibi balıklar için de önemli yaşam alanlarını
oluşturmaktadırlar.
Bölgedeki dere, gölet ve barajlarda tatlısu balıkların yaklaşık 7 takıma ait 9
5
familyaya ait 21 türün varlığı tespit edilmiş olup daha sonraki faunal çalışmalarda bu
sayının artması olasıdır. Son zamanlarda iklim değişikliklerinden bazı derelerin
kuruması yanında 3 büyük baraj (Kayalıköy, Kırklareli, ve Armağan) ile göletler de
bölge
ve
tatlısu
faunası
için
önemlidir.
Yıldız
Dağları’nda
alabalık
türü
Salmo trutta macrostigma, Dumerill, 1858 alttürüne aittir ve koruma altındadır.
Bölgede tatlısubalıkarından bıyıklıbalık (Barbus tauricus) ve sazan - yerlitür
(Cyprinus carpio) IUCN koruma statüsüne göre hassas türler olup, zarar görebilir (VU)
türlerdendir. Düşük risk (LC) altındaki diğer balık türleri yaygın durumda olup,
durumlarında ise şimdilik herhangi bir tehlike bulunmamaktadır.
Bölgede özellikle temiz akan derelerde bulunan taşyiyenbalığı (Cobitis taenia),
noktalı incibalığı (Alburnoides bipunctatus) ve acıbalık (Rhodeus amarus) BERN’e göre
kesinlikle korunması gereken (B2) tatlısu balıkları arasında yer almaktadır.
Bölgede CITES kapsamında herhangi bir tatlısu balık türü bulunmamaktadır
(Tablo 1 ve 2).
2. İKİ YAŞAMLILAR (Kuyruksuz Kurbağalar ve Semenderler)
Kırklareli il sınırları içrisinde kuyruksuz kurbağalardan 8, semenderlerden ise 2
tür olmak üzere toplam 10 tür ikiyaşamlı türü yaşamaktadır. İkiyaşamlıların hepsi IUCN
kriterlerine göre yaygın bulunan türlerdendir (LC). BERN’e göre ikiyaşamlıların 6 türü
kesinlikle korunması gereken türlerden (B2), 2 türü ise sadece korunması gereken
türlerdendir (B3).
Bölgede CITES kapsamında herhangi bir iki yaşamlı türü yoktur
(Tablo 1, 3).
Kırklareili il sınırları içinde orman, ova, baraj, göl, gölet, akarsular gibi farklı
biyotopların bulunması ikiyaşamlılar içinde uygun yaşam alanlarını oluşturmaktadır.
Kuyruklu kurbağalardan 8 tür ve semenderlerden de 2 türün bölgede varlığı tespit
edilmiştir. IUCN’ye göre kuyruksuz kurbağalar ve semenderlerin hepsi düşük riskte
(LC) yaygın bulunan türlerdir. BERN’e göre de 2 tür, siğilli kurbağa (Bufo bufo) ve ova
kurbağası (Rana ridibunda) korunması gereken türlerden olup diğer 6 tür; 1- Gece
kurbağası (Bufo viridis), 2- Çevik kurbağa (Rana dalmatina), 3- Ağaç kurbağası (Hyla
arborea), 4- Toprak kurbağası (Pelobates syriacus), 5- Trakya toprak kurbağası
6
(Pelobates fuscus) ve 6- Kırmızılı kurbağa (Bombina bombina) kesinlikle korunması
gereken türler (B2) arasında yer almaktadır. Semenderlerden 2 tür bölgede
bulunmaktadır. Pürtüklü semender (Triturus karelini) ve küçük semender (Triturus
vulgaris) IUCN kriterlerine göre düşük risk (LC) ve BERN’e göre de kesinlikle
korunması gereken türlerdendir (B2) (Tablo 1, 3).
Kuyruklu kurbağalardan siğilli kurbağa, toprak kurbağası, Trakya toprak
kurbağsı ve kırmızılı kurbağa diğer kuyruklu kurbağa türlerine göre daha az görülmekte
ve daka küçük populasyonlara sahiptir. Çevik kurbağa Yıldız Dağları ormanlarında en
yaygın bulunan türdür. Bunun yanında ova kurbağası ise sulak alanlarda en bol
bulunan kuyruklu kurbağadır. Semenderlerden iki tür üreme zamanında sulak alanlarda
bulunmasına rağmen diğer zamanlarda ise nemli alanlarda (ıslak çayırlar, nemli orman
altları, nemli mağaralar gibi) yaşamlarını sürdürmektedir.
3. SÜRÜNGENLER (Kaplumbağalar, Kertenkeleler ve Yılanlar)
Kırklareli il sınırları içerisinde kaplumbağalardan 4, kertenkelerden 11 ve
yılanlardan 12 tür olmak üzere toplam 27 sürüngen türü yaşamaktadır. Bu
sürüngenlerden IUCN’ye göre 1 tür hassas (VU), 4 tür neredeyse tehdit altında (NT) ve
19 tür de yaygın türlerdendir (LC). BERN’e göre 19 tür kesinlikle korunması gereken
türlerden (B2) ve 7 tür de korunması gereken türlerdendir (B3). CITES kapsamında ise
2 tür bulunmakta ve bunlar EK 2 kategorisinde yer almaktadır (Tablo 1, 4).
Kırklareli, il sınırları içinde kara kaplumbağalarından 2 tür, büyük tosbağa
(Testudo graeca) ve Trakya tosbağası (Testudo hermanni) tüm habitat tiplerinde
dağılım göstermektedir. BERN’e göre kara tosbağası hassas türlerden (VU) olup doğal
ortamda soyu tükenme tehlikesi büyük olan türlerdendir. Dağılım alanı Trakya olan
Trakya tosbağası ise bölge için endemik düzeyde olup BERN’e göre neredeyse tehdit
altında (NT), şu anda tehlikesi bulunmayan fakat yakın gelecekte tehlike altında
olabilecek türlerdendir. Her iki tür de kesinlikle korunması gereken türlerden (B2) olup
CITES kapsamında da EK 2 kategorisinde yer almaktadırlar (Tablo 1. 4). Her iki tür
aynı yaşam alanlarında bulunmakta ve Trakya tosbağasının (Testuda hermanni)
kuyruk üstündeki kenar kabuğunun iki parçalı olma özelliğiyle büyük tosbağadan
(Testuda graeca) kolayca ayırt edilmektedir. Büyük tosbağada kuyruk üstündeki kenar
kabuğu ise tek parçalıdır.
7
İlin güney kısımlarında tarım alanların kuzeye oranla daha yaygın olması
tosbağalarım yaşam alanlarının daralmasına ve yaşamlarını tehlike altına sokmaktadır.
Tatlısu kaplumbağalarından Çizgili kaplumbağa (Mauremys caspica) ve Benekli
kaplumbağa (Emys orbicularis) sucul tür olup her türlü tatlısu ortamlarında
bulunmaktadır.
Ergene
havzasındaki
akarsuların
aşırı
kirliliği
nedeniyle
su
kaplumbağaları da bu bölgede tehlike altındadır. Tatlısu kaplımbağaları kuzey
kesimlerdeki temiz sularda daha iyi yaşam alanları bulmaktadırlar. IUCN’ye göre Çizgili
kaplumbağa (Mauremys caspica) yaygın bulunan türlerden (LC) olmakla birlikte
Benekli kaplumbağa (Emys orbicularis) ise neredeyse tehdit altındaki (NT) türlerdendir.
BERN’e göre her iki tür de korunması gereken hayvan türleri (B2) arasında yer
almaktadır. Tatlısu kaplumbağaların her ikisi de CITES kapsamında değildir.
IUCN kriterlerine göre bölgede tespiti yapılan 11 kertenkele türünün 6 tanesi
yaygın türlerden (LC) olup bir tür, Çayır kertenkelesi (Darevskia praticola) ise
neredeyse tehdit altındaki türlerdendir (NT). 2 tür, Yılanımsı kertenkele (Anguis fragilis)
ve Oluklu kertenkele (Pseudopus apodus) ise şimdilik herhangi bir kriterde yer
almamaktadır. BERN kriterlerine göre 6 tür (1- Yeşil Kertenkele (Lacerta viridis), 2İriyeşil Kertenkele (Lacerta trilineata), 3- Duvar Kertenkelesi (Podarcis muralis), 4Trakya Kertenkelesi (Podarcis tauricus), 5- Tarla Kertenkelesi (Ophisops elegans)- 7İnce Kertenkele (Ophisops elegans))kesinlikle korunması greken türlerden (B2) olup
diğer 4 tür (1- Genişparmaklı Keler (Hemidactylus tursicus), 2- Yılanımsı Kertenkele
(Anguis fragilis), 3- Oluklu Kertenkele (Pseudopus apodus), 4- Çayır Kertenkelesi
(Darevskia praticola) ise sadece korunması greke türlerdendir (B3). Bölgede CITES
kapsamında herhangi bir kertenkele türü yoktur (Tablo 1. 4).
Ayaksız kertenkelelerden Yılanımsı kertenkele (Anguis fragilis) Yıldız Dağlarının
ormanlarında
bulunmakta
fakat
ayaksız
kertenkelelerden
Oluklu
kertenkele
(Pseudopus apodus) ise bölgenin tüm kara biyotoplarında dağılım göstermektedir.
IUCN verilerine göre bölgede tespiti yapılan 12 yılan türünün 1 tanesi, Sarı yılan
(Elaphe quatuorlineata) neredeyse tehdit altında (NT) olup diğer 10 yılan türü ise
yaygın türlerdendir (LC). Bölgede çok nadir ve neredeyse hayatının tümünü toprak
altında geçiren Kör yılan (Thyphlops vermicularis) ile ilgili herhangi bir IUCN kriteri
yoktur. BERN’e göre 9 tür (1- Kör Yılan (Thyphlops vermicularis), 2- Boynuzlu engerek
(Vipera ammodytes), 3- Şeritli Engerek (Vipera xanthina), 4- İnce yılan (Platyceps
8
najadum), 5- Damalı su yılanı (Natrix tessellata), 6- Sarı yılan (Elaphe quatuorlineata),
7- Ev yılanı (Zamenis situla), 8- Eskülap yılanı (Zamenis longissimus), 9- Avusturya
yılanı (Coronella austriaca)) kesinlikle korunması gereken türler (B2) arasında olup 3
tür (1- Hazer Yılanı (Dolichophis caspius), 2- Yarısucul yılan (Natrix natrix), 3- Uysal
yılan (Eirenis modestus))ise sadece korunma altındadır (B3). Bölgede CITES
kapsamında herhangi bir yılan türü yoktur (Tablo 1, 4).
Ayaksız kertenkelelerden olan ve halk arasında “ kör yılan “ olarak adlandırılan
ve biyolojik dengede bir hayli öneme sahip olan Oluklu kertenkele (Psedopus apodus)
halk tarafından görüldükleri yerde zehirli yılan diye gereksiz yere öldürülmektedir.
Bölgede yılanlardan zehirli olan türlerden sadece akşam üzere ve gece av arayan
boynuzlu engerek (Vipera ammodytes) ve şeritli engerek (Vipera xanthini) yılanları
bulunmaktadır. Halk arasında “ bozyürük “ olarak adlandıran zehirsiz yılanlardan
Hazer yılanı da (Dolichophis caspius) zehirli yılan diyerek haksız yere öldürülmektedir.
Yılanların bu şekilde insan etkisi ve tarım kirleticilerinden dolayı zarar görmesi,
sayılarının azalması diğer canlılar gibi sürüngenler üzerine de olumsuz etkiler
oluşturmaktadır. Yine kertenkelerden Yeşilbaş (Lacerta viridis) ta aynı akıbtete
uğramakta, zehirsiz bir tür olmasına rağmen zehrini yılandan alan ve zehirli diye haksız
yere öldürülmektedir. Trakya bölgesine has bir tür olan Trakya tosbağası (Testuda
hermanni) da yukarıda bahsedilen çeşitli negatif etkenlerden dolayı bölgede zor
durumdadır.
4- KUŞLAR
Kırklareli ili sınırları içindeki kuşların tespitinde ilin kuzeyinde yer alan Yıldız
Dağları birincil çalışma alanı olarak belirlenmiştir. Bu bölgedeki kuşların tür tespiti
literatür çalışmalarınca yapılmış ve kuşların korunma durumları belirlenmiştir. Yapılan
çeşitli çalışmalara göre bölgede 13 takım ve 38 familyaya ait 125 kuş türü
bulunmaktadır. IUCN kriterlerine göre şah kartal (Aquila heliaca) doğal ortamda soyu
tükenme tehlikesi büyük olan (VU) türlerdendir. Kuzgun (Corrasias garrulus) ise
neredeyse tehdit altında (NT) olan türlerdendir. Bunun yanında 2 türde veri eksikliği
(DD) vardır. Bölgede bulunan diğer tüm türler ise yaygın türler kategorisindedir (LC =
123 tür).
9
BERN’e göre 84 tür kesinlikle korunması gereken türler (B2) arasında olup 33
tür ise sadece korunma kapsamındadır (B3).
CITES kapsamında 8 tür (1– Kara leylek (Ciconia nigra), 2- Şah kartal (Aquila
heliaca), 3- Küçük Kartal (Hieraaetus pennatus), 4- Kerkenez (Falco tinnunculus), 5Küçük Kerkenez (Falco naummanni), 6- Delice Doğan (Falco subbuteo), 7- kukumav
(Athena noctua), 8- kulaklı orman baykuşu (Asio otus)) yer almaktadır (Tablo 1 ve 5).
Kırklareli’nin kuzeyi ormanlık ve tarım arazilerinin ormanlık alanlar arasında
dağılmış
olması
ve
ilin
güneyindeki
Ergene
ovasındaki
tarım
arazileri
ile
karşılaştırıldığında tarım kirletilerince daha az kirletilmil olmaktadır. Bu da bu bölgede
yaşayan kuşların tür çeşitliliği ve populasyonlarına iyileştirici yönde tesir etmektedir.
3 büyük barajın kuzeyde olması özellikle su kuşları için uygun biyotopların
oluşması imkanını vermektedir. Bunun yanında bölgede ormanlık alanlarda derelerin
her mevsim faaliyette olması bölge canlıları gibi bölgedeki kuşların yaşam alanlarına
iyileştirici yönde katkı sağlamaktadır.
5. MEMELİLER
Kırklareli il sınırları içinde 6 takım, 16 familyaya ait toplam 64 memeli türü
bulunmaktadır.
IUCN kriterlerine göre bölgedeki memeli hayvanların 5 tanesi (1- Mehely
yarasası (Rhinolophus mehelyi), 2- Uzunayaklı Yarasa (Myotis capaccinii), 3- Kirpikli
Yarasa (Myotis emerginatus), 4- Gelengi, Yer sincabı, Kazık sıçanı (Spermophilus
citellus) ve 5- Alaca kokarca (Vormela peregusna)) hassas türler olup doğal ortamda
soyu tükenme tehlikesi çok büyük türlerdendir (VU). Bölgedeki memeli türlerinden 5
tanesi (1- Akdeniz Nalburunluyarasası (Rhinolophus euryale), 2- Büyükkulaklı Yarasa
(Myotis bechsteini), 3- Sakallı Yarasa (Barbastella barbastellus), 4- Uzunkanatlı Yarasa
(Miniopterus schreibersi), 5- Hasat Faresi (Micromys minutus), 6- Su Samuru (Lutra
lutra)) hassas türlerden olup doğal ortamda soyu tükenme tehlikesi büyük olan
türlerdendir (NT).
10
Bölgedeki memeli türleri BERN kriterlerine göre değerlendirildiğinde 26 tür
kesinlikle korunması greken türlerdendir (B2) ve 17 tür ise sadece korunması gereken
türler arasında yer almaktadır.
Bölgede memelilerden CITES kapsamında ise 4 tür (1- Samuru (Lutra lutra), 2Ulu Geyik (Cervus elaphus) (EK 1) ve 3- Kurt (Canis lupus), 4- Yaban Kedisi (Felis
sivestris) (EK2)) yer almaktadır.
Bunun yanında sadece ormanlık alanlarda yaşam alanı bulan ağaç farelerinden
yediuyur (Glis glis) özellikle yaşlı ağaçların boş olduğu alanlarda daha da yoğun olarak
bulunmaktadır. Orman dışındaki alanlarda, bahçelik alanlarda, ağaçlıklı dere kenarında
bol bulunan ağaç faresi (Dryomys nitedula) ise ormanlık alanlarda seyrektir. Ağaç
faresi ailesinden olan yer uyuru (Myomimus roachi)’nun orman dışı alanlarda, ilin
güney kesimlerindeki tarım alanları arasındaki korularda ve bahçeliklerde bulunma
ihtimali ise çok kuvvetlidir. Kuzeydeki ormanlık alanların Karadeniz’e bakan alanlarının
nemli bölgelerinde bulunan yangın faresinin (Apodemus agrarius) Kırklareli kuzey
ormanlık alanlarda bulunma ihtimali de çok yüksektir. Bu türün buradaki varlığı tekrar
araştırılmalıdır. Bölge için yeni bir kemirici türü olan su faresi (Arvicola amphibius)
sazlık habitatıyla uygun yaşam alanına sahip olan İnece Deresi’nde varlığı tespit
edilmiştir.
Bölgenin kuzey kesiminin karstik yapısından dolayı mağaraların sayısının
çokluğu ve ilin kuzey kesiminde yer alan Yıldız Dağlarında ormanların olması,
dolayısıyla mağaralarda ve ormanlarda yaşam alanı bulan yarasaların tür sayısı bir
hayli zenginlik ve çeşitlilik göstermektedir. Bölgede yaşayan yarasaların tür sayısı
yaklaşık 22 civarındadır. Bu da bölgenin ekolojik dengesine büyük katkıda
bulunmaktadır.
İl
sınırları
içerisinde
yarasaların
barınabileceği,
üreyebileceği,
kışlayabileceği mağara sayısı hayli yüksektir. Bölgenin kuzeyinde, bulunan Dupnisa,
Kırklareli, Bedre, Koyunbaba, Armağan 1 ve Armağan 2, Çağalayık mağaraları
yarasaların barınma, üreme ve kışlama alanlarını oluşturmaktadır. Yarasaların çoğu
türü bölgede özellikle üreme döneminde beslenme ve üreme için ormanları ve
ormanlardaki ağaç kovuklarını kullanmaktadır.
Türkiye’de 38 tür yarasa bulunur ve yarasalar kemiriciler sınıfından sonra en
fazla tür içeren memelilerdendir. Bu türlerden 29’u (% 76,3) Trakya’da, 25’i (65,7)
Istranca Dağlarında ve 24’si (57,8) ise Kırklareli il sınırları içinde yaşamaktadır.
Bölgede yapılacak yeni çalışmalar ile yarasa tür sayısının artacağı kesindir. Biyolojik
11
denge için bir hayli öneme sahip ve korunma durumları mutlak olan yarasaların ve
barınma alanlarının (mağaralar, ormanlarda yaşlı ve kovuklu ağaçlar vs.) korunması
faunal döngü için önemlidir. Mağaraların ve yaşam alanlarının korunması yönünde
yapılacak düzenlemeler ve halkı bilinçlendirici faaliyetler de yarasaların korunmasına
katkı sağlayacaktır.
Ormanların kereste, yakacak, kömür imalatı gibi nedenlerle plansız kullanılması
bölge faunasına olumsuz katkılarda bulunacaktır. Ayrıca ormanlarda yaşlı ağaçların
temizlenmesi de üremelerini yaşlı ağaçların kovuklarında, boşluklarında gerçekleştiren
başta orman yarasaları olmak üzere diğer canlılar için de tehdit unsuru olamaktadır.
Büyük memeli türleri ise son zamanlarda habitat bozumu yanında kaçak avcılık
etmenlerinden önemli ölçüde etkilenmektedir. Mevsimsel olarak ta bazı büyük
memelileri, örneğin kurt (Canis lupus), ulu yeyik (Cervus elaphus), karaca (Capreolus
capreolus) son zamanlarda görmek bir hayli güçleşmiştir. Aynı şekilde yaban kedisi
(Felis silvestris) de susamuru (Lutra lutra) gibi etçil türler son zamanlarda az görünen
orta boy etçillerdendir. Alacalı kokarca (Vormela pregusna) ise bölge için yeni memeli
türüdür. Yaban kedisi (Felis silvestris) ile alacalı kokarca (Vormela pregusna) bölgede
izlenmesi gereken indikatör türler arasında yer almaktadır.
Küçük memelilerden ve kemiricilerden orman faresi (Apodemus flavicollis) hem
ormanlık hem de tarım arazilerinde en bol bulunan farelerdendir. Kemiricilerden körfare
(Spalax leucodon) ve kazık sıçanı (Spermophilus citellus) orman dışında sadece tarım
alanlarında yaşama alanları bulurken, köstebek (Talpa europaea) ve sincap (Sciurus
vulgaris) tüm bölgede, ormanlık ve tarım alanlarında bulunmaktadır. Son zamanlarda
görülmesi hayli güç olan sincap (Sciurus vulgaris) il sınırları ve Yıldız Dağlarında
izlenmesi gereken indikatör türler arasında yer almaktadır. Tarım alanlarının
genişlemesi, koruların, ağaçlık alanların azalması ve Ergene Nehri ve kollarının yer
aldığı Ergene’de sanayi ve tarım kirlenmesinden dolayı da Trakya’nın diğer
bölgelerinde olduğu gibi Kırklareli bölge faunasının ciddi tehdit altında olduğu bilinen bir
gerçektir.
Bu yüzden bölge halkına bölge hayvanlarını tanıtmak ve biyolojik döngüde
önemli yerleri olduğunu kavratmak gerekmektedir. Bu konu ile halkı eğitici,
bilinçlendirici faaliyetlerin düzenlenmesi yerinde olacaktır.
12
Aşağıda Kırklareli ili il sınırları içierisinde dağılım gösteren bölge ile ilgili IUCN,
BERN ve CITES’e göre önem arz eden fotoğraflar çeşitli kaynaklardan sağlanmıştır.
13
Türlerin korunma statüleri ve açıklaması aşağıda verilmiştir;
A - IUCN – The World Conservation Union (International Union ort he Conservation
of Nature) Dünya Korunma Birliği (Doğa ve Doğal Kaynakların Korunması
için Uluslararası Birlik). IUCN Red List of Thereaned Species. Version
2013.1
1. EX: (Nesli Tükenmiş): Kuşkuya yer bırakmayacak delillerle soyu tükenmiş olduğu
ispatlanan türler.
2. EW: (Doğal ortamında nesli tükenmiş): Vahşi yaşamda soyu tükenmiş, fakat diğer
alanlarda (yetiştirme veya sergileme amaçlı) varlığını sürdüren türler.
CR: (Kritik düzeyde tehlikede): Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi had
safhada (extreme) olan türler.
EN: (Tehlikede): Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi çok büyük olan türler.
VU: (Hassas, zarar görebilir): Vahşi yaşamda soyu tükenme tehlikesi büyük olan
türler.
3. NT: (Neredeyse tehdit altında): Şu anda tehlikede olmayan fakat yakın gelecekte
VU, EN veya CR kategorisine girmeye aday olan türler.
4. LC: (Düşük risk): Yaygın bulunan türler.
DD: (Yetersiz veri): Üzerinde yeterli bilgi bulunmayan türler.
NE: (Belirlenmedi, değerlendirilmemiş): Şimdiye kadar yukarıdaki kriterlere
uygunluğu değerlendirilmemiş türler.
END: (Endemik): Bölgeye has türler.
B - BERN (BERN SÖZLEŞMESİ) -
B2 : SPFS (Strictly Protected Fauna Species)=
Kesinlikle Korunması Gereken
Hayvan Türleri.
B3 : PFS (Protected Fauna Species)=
Korunması Gereken Hayvan Türleri.
C - CITES - The Convention on International Trade In Endangered Species of Wild
Fauna and Flora) “ Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan ve Bitki
Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme ”
EK-1 Nesilleri tükenme tehdidi ile karşı karşıya bulunan ve bu nedenle örneklerinin
ticaretinin sıkı mevzuata tabi tutulması ve bu ticarete sadece istisnai durumlarda
izin verilmesi zorunlu olan türleri içerir.
EK-2 Nesilleri mutlak olarak tükenme tehdidiyle karşı karşıya olmamakla birlikte,
nesillerinin devamıyla bağdaşmayan kullanımları önlemek amacıyla ticaretleri
belirli esaslara bağlanan türleri içerir.
EK-3 Herhangi bir taraf ülkenin kendi yetki alanı içinde düzenlenmeye tabi tuttuğu ve
aşırı kullanımını önlemek veya kısıtlamak amacıyla ticaretinin denetime
alınmasında diğer taraflar ile iş birliğine ihtiyaç duyduğunu belirttiği bütün türleri
kapsar.
14
Tablo 1. Kırklareli Omurgalı Faunası ve Korunma Durumları.
IUCN
TAKIM
AİLE
TÜR
Tatlısu
Balıkları
7
9
21
Kurbağalar
1
5
Semenderler
1
TOPLAM
Kaplumbağalar
SINIF
EX
EW
CR
EN
VU
BERN
NT
DD
NE
END
B2
B3
EK1 EK2 EK3
19
3
8
8
6
1
2
2
2
2
6
10
10
8
1
2
4
2
1
4
4
11
1
8
6
4
3
12
1
10
9
3
2
9
27
1
4
14
19
7
KUŞLAR
13
38
125
1
1
123
84
33
1
7
MEMELİLER
6
16
64
5
6
51
2
26
17
2
2
30
78
247
9
11
217
2
140
59
3
11
BALIKLAR
İKİ
YAŞAMLILAR
SÜRÜNGENLER
Kertenkeleler
Yılanlar
TOPLAM
TOPLAM
1
2
LC
CITES
1
15
2
2
2
2
Tablo 2. Kırklareli Tatlusu Balık Türleri, Korunma Durumları ve Yaşam Alanları.
TATLISU BALIKLARI (PISCES)
YAŞAM
ALANI
Akarsu, göl,
gölet, baraj
TAKIM
AİLE
TÜR
TÜRKÇE İSMİ
IUCN
PERCIFORMES
(Levrekler)
Centhrarchidae (Güneş
Levrekleri)
Lepomis gibbosus (Linnaeus, 1758)
Güneş Levreği
LC
ESOCIFORMES
(Turna balıkları)
Esocidae
Esox lucius Linnaeus, 1758
Turna balığı
LC
CYPRINIFORMES
(Sazanlar)
Cobitidae (Taşbalıkları)
Cobitis taenia Linnaeus, 1758
Taş Yiyen Balığı
LC
Cyprinidae (Sazanlar)
Alburnus alburnus (Linnaeus, 1758)
Alburnus chalcoides (Güldenstad,
1772)
Alburnoides bipunctatus (Bloch, 1782)
Barbus tauricus Kessler, 1877
İnci balığı
LC
Akarsu, göl
İnci balığı
LC
Akarsu
Noktalı İnci balığı
Bıyıklıbalık
LC
VU
Cyprinus carpio Linnaeus, 1758
Sazan
VU
Squalis cephalus (Linnaeus, 1758)
Tatlısu Kefali,
Akbalık
LC
Blicca bjoerkna (Linnaeus, 1758)
Tahta balığı
LC
Gobio gobio (Linnaeus, 1758)
Phoxinus phoxinus (Linnaeus, 1758)
Rhodeus amarus (Bloch, 1782)
Dere Kayası
Ot balığı
Acıbalık
LC
LC
LC
Rutilus rutilus (Linnaeus, 1758)
Kızılgöz Balığı
LC
Scardinius erythrophthalmus
(Linnaeus, 1758)
Vimba vimba (Linnaeus, 1758)
Kızılkanat
LC
Akarsu, göl,
gölet, baraj
Eğrez, Kavine
LC
Akarsu, göl
16
BERN
CITES
Akarsu,
göl, baraj
B2
B2
B2
Akarsu, göl
Akarsu
Akarsu
Akarsu,
göl, gölet,
baraj
Akarsu,
göl, gölet,
baraj
Akarsu,
göl, baraj
Akarsu, göl
Akarsu, göl
Akarsu
Akarsu,
göl, baraj
SILURIFORME
Siluridae (Yayın)
(Yayın balıkları)
GASTEROSTEIFORMES Gasterosteidae
(Dikenceler)
(Dikenceler)
Siluris glanis Linnaeus, 1758
Yayın
LC
Akarsu, göl
Gasterosteus aculeatus Linnaeus,
1758
Üç Dikenli Dikence
Balığı
LC
Akarsu. göl
Gobiidae (Kayabalıkları)
Proterorhinus marmoratus (Pallas,
1814)
Tatlısu Kayabalığı
LC
Akarsu,
deniz
CYPRINODONTIFORMES
(Dişli sazancıklar)
Poecilidae
(Dişlisazancıklar)
Gambussia affinis Baird and Girard,
1853
Sivrisinek Balığı
LC
Akarsu,
göl. Gölet,
kanal
SALMONIFORMES
(Alabalıklar)
Salmonidae (Alabalıklar)
Salmo trutta Linnaeus, 1758
Alabalık, Derealası
LC
Akarsu
TOPLAM:
7 TAKIM
9 AİLE
21 TÜR
17
VU=2
LC=19
B2=3
Tablo 3. Kırklareli İki Yaşamlılar (Kuyruklu Kurbağalar ve Kuyruksuz Kurbağalar-Seemenderler) Korunma Durumları ve Yaşam Alanları.
İKİ YAŞAMLILAR (AMPHIBIA)
TAKIM
AİLE
TÜR
ANURA (Kuyruksuz
Bufonidae (Karakurbağaları)
kurbağalar)
TOPLAM: 2 TAKIM
IUCN
BERN
CITES YAŞAM ALANI
Az bitkili veya
ormanlık
bölgelerde nemli
taşlık alanlar
Nemli ormanlık ve
tarım alanları
Bufo bufo (Linnaeus, 1758)
Siğilli Kurbağa
LC
B3
Bufo viridis Laurenti, 1768
Gece Kurbağası
LC
B2
Rana ridibunda Pallas, 1771
Ova Kurbağası
LC
B3
Rana dalmatina Bonaparte, 1840
Çevik Kurbağa
LC
B2
Hylidae (Ağaçkurbağaları)
Hyla arborea (Linnaeus, 1758)
Ağaç Kurbağası
LC
B2
Orman, ağaçlık,
nemli otluk
Pelobatidae
(Toprakkurbağaları)
Pelobates syriacus Boettger, 1889 Toprak Kurbağası
LC
B2
Nemli ağaçlık
Ranidae (Sukurbağaları)
URODELA
(Kuyruklu
kurbağalar)
TÜRKÇE İSMİ
Suyun bulunduğu
her yerde
Orman ve korular
Pelobates fuscus (Laurenti, 1768)
Trakya Toprak
Kurbağası
LC
B2
Nemli ağaçlık
Bombinatoridae
(Kırmızılı kurbağalar)
Bombina bombina (Linnaeus,
1758)
Kırmızılı kurbağa
LC
B2
Su kenarları, nemli
çayırlar
Salamandridae (Semenderler)
Triturus karelini (Strauch, 1870)
Pürtüklü semender
LC
B2
Triturus vulgaris (Linnaeus, 1758)
Küçük Semender
LC
B2
LC=10
B2=8
B3=2
6 AİLE
10 TÜR
18
Su ve sulara yakın
nemli ormanlık ve
taşlık alanlar
Su ve sulara yakın
nemli ormanlık ve
taşlık alanlar
Tablo 4. Kırklareli Sürüngenleri (Kaplumbağalar, Kertenkeleler ve Yılanlar), Korunma Durumları ve Yaşam Alanları
SÜRÜNGENLER (REPTILIA)
TAKIM
AİLE
TESTUDINES Testudinidae
(Kaplumbağalar) (Tospağalar)
TÜR
TÜRKÇE İSMİ
IUCN
BERN
Testudo graeca Linnaeus, 1758
Büyük Tosbağa
VU
B2
EK 2
Testudo hermanni Gmelin, 1789
Trakya tosbağası
NT/
(END)
B2
EK 2
Çizgili Kaplumbağa
LC
B2
Emys orbicularis (Linnaeus, 1758)
Benekli kaplumbağa
NT
B2
Crytopodion kotschyi (Steindachner,
1870)
Hemidactylus tursicus (Linnaeus,
1758)
İnceparmaklı Keler
LC
Genişparmaklı
Keler
LC
Geoemydidae
Mauremys caspica (Gmelin, 1774)
(Tatlısukaplumbağaları)
SQUAMATA
(Pullular)
Gekkonidae
(Evkelerleri)
Anguidae
(Yılankertenkeleler)
Lacertidae
(Gerçekkertenkeleler)
B3
Anguis fragilis Linnaeus, 1758
Yılanımsı
Kertenkele
B3
Pseudopus apodus Pallas, 1775
Oluklu Kertenkele
B3
Lacerta viridis (Laurenti, 1768)
Yeşil Kertenkele
LC
B2
Lacerta trilineata Bedriaga, 1886
İriyeşil Kertenkele
LC
B2
19
CITES
YAŞAM ALANI
Orman, ağaçlık, ,
çayır, mera,tarla,
bağ, bahçe
Orman, ağaçlık, ,
çayır, mera, tarla,
bağ, bahçe.
Trakya’ya has
Tatlı su dere, göl,
gölet
Tatlı su dere, göl,
gölet
Az bitkili taşlık,
kayalık alanı
Taşlık, yerleşim
alanı
Orman, ormaiçi
çayırlıklar
Orman, ormaiçi
çayırlıklar,
makilikler, meralar,
tarla
Orman, ormaniçi
sık bitkili taşlık,
çalılık alanlar, tarla
Orman, ormaniçi
sık bitkili taşlık,
çalılık alanlar, tarla
Darevskia praticola (Eversmann, 1834) Çayır Kertenkelesi
NT
B3
Podarcis muralis (Laurenti, 1768)
Duvar Kertenkelesi
LC
B2
Podarcis tauricus (Pallas, 1814)
Trakya Kertenkelesi
LC
B2
Ophisops elegans Menetries, 1832
Tarla Kertenkelesi
LC
B2
Orman ve
çayırlıklarda, otlu
yamaçlar
Orman, çalılık ve
taşlık alanlar, tarla
Alçak ve seyrek
çalılık ve taşlık,
açık alanlar
Az bitkili çalılık ve
taşlık alanlar, tarla
B2
Scincidae
(Parlakkertenkeleler)
Ablepharus kitaibelii (Bibron & Borry de
İnce Kertenkele
Saint-Vincent, 1833)
Typhlopidae
Thyphlops vermicularis Merrem, 1820
Kör Yılan
Viperidae (Engerekler)
Vipera ammodytes (Linnaeus, 1758)
Boynuzlu Engerek
LC
B2
Vipera xanthina Gray, 1849
Şeritli Engerek,
Osmanlı Engereği
LC
B2
Dolichophis caspius (Gmelin, 1789)
Hazer Yılanı,
Bozyörük
LC
B3
Platyceps najadum (Eichwald, 1831)
İnce Yılan
LC
B2
Natrix natrix (Linnaeus, 1758)
Yarısucul Yılan,
Küpeli Yılan
LC
B3
Natrix tessellata (Laurenti, 1768)
Damalı Su Yılan
LC
B2
Elaphe quatuorlineata (Lacepede,
1789)
Sarı Yılan, Dört
Çizgili Yılan
NT
B2
Zamenis situla (Linnaeus, 1758
Ev Yılanı
LC
B2
Zamenis longissimus (Laurenti, 1768)
Eskülap Yılanı
LC
B2
Colubridae
(Kırbaç Yılanları)
20
LC
B2
B2
Kısa bitkili çalılık ve
taşlık alanlar, tarla
Kısa bitkili çayırlar,
nemli meralar
Orman açıklıkları,
alçak çalılık ve
taşlık alanlar, tarla
Orman açıklıkları,
alçak çalılık ve
taşlık alanlar, tarla
Orman, çalılık ve
taşlık alanlar, tarla
Taşlık, çalılık, kuru
orman
Nemli orman,
ormaniçi çayırlar
akarsular
Seyrek bitkili açık
ve taşlık, akarsular
Seyrek ormanlık,
çalılık ve taşlık
Taşlık ve çalılık,
makilikler
Ormanlık ve
çalılıklarla kaplı
taşlık kısımlar
TOPLAM :
2 TAKIM
9 AİLE
Coronella austriaca Laurenti, 1768
Avusturya Yılanı
Tıp Tanrısı Yılanı
LC
B2
Eirenis modestus (Martin, 1838)
Uysal Yılan, Cüce
Yılan
LC
B3
VU=1
NT=4
LC=19
B2=19
B3=7
27 TÜR
21
Çayır, tarla ve
orman kenarları
taşlık, çalılık
Seyrek bitkili taşlık
arazi
EK-2=2
Tablo 5. Kırklareli Kuşları Korunma Durumları (Kırklareli İlinin Yıldız Dağları esas alınmıştır).
KUŞLAR (AVES)
TAKIM
FAMİLYA
TÜR
TÜRKÇE ADI
PELECANIFORMES
(Kürekayaklılar)
CICONIFORMES
(Leyleksiler)
Phalacrocoracidae
(Karabataklar)
Phalacrocorax carbo (Linnaeus, 1758)
Karabatak
LC
B3
Ardeidae (Bakılçıllar )
Ardea cinerea (Linnaeus, 1758)
Gri Balıkçıl
LC
B3
Ardea purpurea (Linnaeus, 1766)
Casmerodius albus Linnaeus 1758
Ciconia nigra (Linnaeus, 1758)
Ciconia ciconia (Linnaeus, 1758)
Erguvani Balıkçıl
Büyük Akbalıkçıl
Karaleylek
Akleylek
LC
LC
LC
LC
B2
B2
B2
B2
Anas platyrhynchos (Linnaeus, 1758)
Yeşilbaş Ördek
LC
B3
Anas penelope (Linnaeus, 1758)
Aythya ferina (Linnaeus, 1758)
Fiyu
Elmabaş Patka
LC
LC
B3
B3
Pernis apivorus Linnaeus, 1758
Arı Şahini
LC
B2
Yılan Kartalı
Akkuyruklu kartal
Atmaca
Saz delicesi
Gök delice
Şahin
Kızıl Şahin
Arı Şahini
Küçük Orman Kartalı
Şah Kartal
Küçük Kartal
Kerkenez
Küçük Kerkenez
Delice Doğan
Bozdoğan
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
VU
LC
LC
LC
LC
LC
B2
B2
B2
B2
B2
B2
B2
B3
B2
B2
B2
B2
B2
B2
B2
Ciconidae (Leylekler)
ANSERIFORMES
(Ördekler)
FALCONIFORMES
(Gündüz Yırtıcıları)
Anatidae (Ördekler ve Kazlar)
Accipitriridae (Atmacalar,
kartallar)
Circaetus gallicus Gmelin, 1788
Haliacetus albicilla (Linnaeus, 1758)
Accipiter nisus (Linnaeus, 1758)
Circus aeruginosus (Linnaeus, 1758)
Circus cyaeus (Linnaeus, 1766)
Buteo buteo (Linnaeus, 1758)
Buteo rufinus Cretzschmar, 1829
Pernis apivorus Linnaeus, 1758
Aquila pomarina Brehm, 1831
Aquila heliaca Savigny, 1809
Hieraaetus pennatus J. F. Gmelin, 1788
Falconidae (Kerkenez ve Doğanlar) Falco tinnunculus (Linnaeus, 1758)
Falco naummanni (Fleischer, 1818)
Falco subbuteo (Linnaeus, 1758)
Falco columbarius Linnaeus, 1758
22
IUCN
BERN CITES
EK 2
EK 1
EK 2
EK 2
EK 2
EK 2
GRUIFORMES (Turnamsılar)
Rallidae (Suıtavukları, Yelveler) Fulica atra (Linnaeus, 1758)
Sakarmeke
LC
B3
CHARADRIIFORMES
(Yağmurkuşları)
Charadriidae (Yağmurkuşları)
Charadrius dubius (Scopoli, 1786)
Halkalı Küçük Cılıbıt
LC
B2
Scolopacidae (Çulluklar)
Vanellus vanellus (Linnaeus. 1758)
Tringa ochropus Linnaeus, 1758
Kızkuşu
Yeşil Düdükcün
LC
LC
B3
B2
Laridae
Larus canus Linnaeus, 1758
Larus genei Breme, 1839
Küçük Mümüş Martı
İnce gagalı martı
LC
LC
B3
B2
Columbidae (Güvercinler)
Columba livia (Gmelin, 1789)
Şehir Güvercini
LC
B3
LC
B3
LC
LC
LC
B3
B3
B3
COLUMBIFORMES
(Güvercinler)
Columba palumbus (Linnaeus, 1758)
Streptopelia decaocto (Frivaldzsky, 1838)
Streptopelia turtur (Linnaeus, 1758)
Mavi Güvercin, Gökçe
Güvercin
Tahtalı Güvercin
Kumru
Üveyik
Otus scops (Linnaeus, 1758)
İshak kuşu
LC
B2
Athena noctua (Scopoli, 1769)
Strix aluco (Linnaeus, 1758)
Asio otus (Linnaeus, 1758)
Kukumav
Alaca Baykuş
Kulaklı Orman Baykuşu
LC
LC
LC
B2
B2
B2
Columba oenas (Linnaeus, 1758)
STRIGIFORMES
(Gece yırtıcıları)
Strigidae (Baykuşlar)
CAPRIMULGIFORMES
(Çobanaldatanlar)
Caprimulgidae
(Çobanaldatanlar)
Caprimulgus europes (Linnaeus, 1758)
Çobanaldatan
LC
B2
APODIFORMES
(Sağanlar)
Apodidae (Ebabilgiller)
Apus apus (Linnaeus, 1758)
Ebabil, Karasağan
LC
B3
CORACIIFORMES
(Kuzgunlar)
Alcedinidae (Yalıçapkınları)
Alcedo atthis (Linnaeus, 1758)
Yalıçapkını
LC
B2
Meropidae (Arıkuşuları)
Coraciidae (Kuzgunlar)
Upupidae (Çavuşkuşları)
Merops apiaster (Linnaeus, 1758)
Corrasias garrulus (Linnaeus, 1758)
Upupa epops (Linnaeus, 1758)
Arıkuşu
Kuzgun
İbibik
LC
NT
LC
B2
B2
B2
Picidae (Ağaçkakanlar)
Picus canus (Gmelin, 1788)
LC
B2
LC
LC
B2
B2
PICIFORMES
(Ağaçkakanlar)
Picus viridis (Linnaeus, 1758)
Dryocopus martius (Linnaeus, 1758)
23
Gri Ağaçkakan, Küçük Yeşil
Ağaçkakan
Yeşil Ağaçkakan
Kara Ağaçkakan
EK 2
EK 2
PASSERIFORMES
(Ötücü kuşlar)
Dendrocopus major (Linnaeus, 1758)
Dendrocopus syriacus (Heprich & Ehrenberg, 1833)
Dendrocopus medius (Linnaeus, 1758)
Dendrocopus leucotos (Bechstein, 1803)
Dendrocopus minor (Linnaeus, 1758)
Orman Ağaçkakanı
Alaca Ağaçkakan
Ortanca Ağaçkakan
Aksırtlı Ağaçkakan
Küçük Ağaçkakan
LC
LC
LC
LC
LC
B2
B2
B2
B2
B2
Alaudidae (Tarlakuşları)
Lullula arborea (Linnaeus, 1758)
Orman Toygarı
LC
B3
Hirundinidae (Kırlangıçlar)
Galerida cristata (Linnaeus, 1758)
Alauda arvensis (Linnaeus, 1758)
Hirundo rustica (Linnaeus, 1758)
Cecropis daurica (Linnaeus, 1771)
Delichon urbica (Linnaeus, 1758)
Tepeli Toygar
Tarla Kuşu
Kır Kırlangıcı
Kızıl Kırlangıç
Pencere Kırlangıcı
Dağ İncirkuşu, Dere
İncirkuşu
Sarı kuyruksallayan
Dağ Kuyruksallayanı
Akkuyruksallayan
Su Karatavuğu, Dere Kuşu
Çit Kuşu
Kızılgerdanm
Bülbül
Dağ Kızılkuyruğu
Taşkuşu
Taşkuşu
Kuyrukkakan
Karatavuk
Tarla Ardıçı
Şarkıcı Ardıç, Öter Ardıç
Ökseotu Ardıcı
Sarı Mukallit
Çizgili Ötleğen
Küçük Akgerdanlı Ötleğen
Çalı Ötleğen
Karabaş Ötleğen
Boz ötleğen
LC
LC
LC
LC
LC
B3
B3
B2
B2
B2
LC
B3
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
B2
B2
B2
B2
B2
B2
B2
B2
B2
Motacillidae (Kuyruksallayanlar) Anthus spimoletta (Linnaeus, 1758)
Cinclidae (Su karatavukları)
Troglodytidae (Çit kuşları)
Turdidae (Ardıçgiller)
Sylviidae (Ötleğenler)
Motacilla flava (Linnaeus, 1758)
Motacilla cinerea (Tunstall, 1771)
Motacilla alba (Linnaeus, 1758)
Cinclus cinclus (Linnaeus, 1758)
Troglodytes troglodytes (Linnaeus, 1758)
Erithacus rubecula (Linnaeus, 1758)
Luscinia megarynchos (Brehm, 1758)
Phoenicurus phoenicurus (Linnaeus, 1758)
Saxicola torquata (Linnaeus, 1766)
Saxicola rubicola Bechstein, 1802
Oenanthe oenanthe (Linnaeus, 1758)
Turdus merula (Linnaeus, 1758)
Turdus pilaris (Linnaeus, 1758)
Turdus philomelos (C.L.Brehm, 1831)
Turdus viscivorus (Linnaeus, 1758)
Hippolais icterina Vieillot, 1817
Sylvia nisoria Bechstein, 1782
Sylvia curruca Linnaeus, 1758
Sylvia communisLatham, 1787
Sylvia atricapilla (Linnaeus, 1758)
Sylvia borin Boddaert, 1783
24
B2
B2
B3
B3
B3
B3
B2
B2
B2
B2
B2
B2
Phylloscopus collybita (Viellot, 1817)
Muscicapa striata (Pallas, 1764)
Ficedula parva Bechstein, 1792
Ficedula semitorguata (Hombron, 1885)
Orman Söğütbülbülü,
Orman Çıvgını
Çıvgın
Benekli Sinekkapan
Küçük Sinekkapan
Alacalı sinekkapan
Aegithalos caudatus (Linnaeus, 1758)
Uzunkuyruk Baştankara
LC
B3
Parus palustris (Linnaeus, 1758)
Parus caeruleus (Linnaeus, 1758)
Parus major (Linnaeus, 1758)
Parus montanus (Linnaeus, 1758)
Parus lugubris (Temmick, 1820)
Sitta europaea (Linnaeus, 1758)
Sittidae (Sıvacıkuşları)
Certhidae (Ağaçtırnaşık kuşları) Certhia brachydactyla (Brehm, 1820)
Cerhtia familiaris (Linnaeus, 1758)
Oriolus oriolus (Linnaeus, 1758)
Orilidae (Sarıasmalar)
Lanius collurio (Linnaeus, 1758)
Laniidae (Çekirgekuşları)
Lanius minor Gmelin,1788
Lanius excubitor (Linnaeus, 1758)
Lanius senator (Linnaeus, 1758)
Garrulus glandarius Linnaeus, 1758
Corvidae (Kargalar)
Pica pica (Linnaeus, 1758)
Corvus monedula (Linnaeus, 1758)
Corvus frugilegus (Linnaeus, 1758)
Corvus corax (Linnaeus, 1758)
Corvus corene (Linnaeus, 1758)
Sturnus vulgaris (Linnaeus, 1758)
Sturnidae (Sığırcıklar)
Kayın Baştankarası
Mavi Baştankarası
Büyük Baştankarası
Dağ Baştankarası
Akyanaklı Baştankara
Sıvacıkuşu
Bahçe Tırnaşığı
Orman Tırmaşığı
Sarıasma
Kızılsırtlı Örümcekkuşu
Kara Alınlı Örümçekkuşu
Büyük Örüncekkuşu
Kızılbaşlı Örümcekkuşu
Kestane Kargası, Alakarga
Saksağan
Cüce Karga
Ekinkargası
Karakarga, kuzgun
Leşkargası
Sığırcık
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
B2
B2
B2
B2
B2
B2
B2
B2
B2
B3
B2
B2
B2
Passeridae (Serçeler)
Ev Serçesi
Söğüt Serçesi
Dağ Serçesi
İspinoz
Dağispinozu
Florya
Saka
LC
LC
LC
LC
LC
LC
LC
Phylloscopus sibilatrix (Bechstein, 1793)
Muscicapidae (Sinekkapanlar)
Agithalidae (Uzunkuyruk
Baştankaralar)
Paridae (Baştankaralar)
Fringillidae (İspinozlar)
Passer domesticus (Linnaeus, 1758)
Passer hispaniolensis (Temmick, 1820)
Passer montanus (Linnaeus, 1758)
Fringilla coelebs (Linnaeus, 1758)
Fringilla montifringilla (Linnaeus, 1758)
Carduelis chloris (Linnaeus, 1758)
Carduelis carduelis (Linnaeus, 1758)
25
LC
B2
LC
LC
LC
LC
B2
B2
B2
B2
B3
B3
B3
B3
B3
B2
B2
B2
Emberizidae (Kirazkuşları)
Carduelis cannabina (Linnaeus, 1758)
Coccothraustes coccothraustes (Linnaeus, 1758)
Emberiza cirtrinella (Linnaeus, 1758)
Emberiza cirius (Linnaeus, 1758)
Emberiza cia Linnaeus, 1766
Emberiza hortulana Linnaeus, 1766
Emberiza melanocephala (Scopoli, 1769)
Milaria calandra Pallas, 1776
TOPLAM : 13 TAKIM
38 AİLE
125 TÜR
26
Ketenkuşu
Kocabaş
Sarı Kirazkuşu, Sarı Çinte
Çit Kirazkuşu
Kaya Çintesi
Kiraz kuşu
Karabaş Kirazkuşu,
Karabaşlı Çinte
Tarla Çintesi
LC
LC
LC
LC
LC
LC
B2
B2
B2
B3
B2
B3
LC
B2
B3
LC
VU=1
B2=84 EKI=1
NT=1
B3=31 EK2=7
LC=123
Tablo 5. Kırklareli Memelileri, Korunma Durumları ve Yaşam Alanları
MEMELİLER (MAMMALIA)
TAKIM
FAMİLYA
TÜR
TÜRKÇE İSMİ
INSECTIVORA
(Böcekçiller)
Erinaceidae
(Kirpiler)
Erinaceus roumanicus BarretHamilton, 1900
Kirpi
Talpidae
(Köstebekler)
BERN
CITES YAŞAM ALANI
Bağ, bahçe,
kültür arazisi ve
orman,
LC
Karadeniz
kıyıları hariç,
kumlu-humuslu
tarla, bağ, bahçe
Ormaniçi çayır,
dere kenarı,
kumlu-humuslu
ıslak yerler
Talpa europaea Linnaeus, 1758
Köstebek
LC
Talpa ceaca Savi, 1822
Akdeniz Köstebeği
LC
Sorex minutus Linnaeus, 1776
Sivriburunlu Cücefare
LC
B3
Sorex araneus Linnaeus, 1758
Orman Sivriburunfaresi
LC
B3
Crocidura suaveolens (Pallas, 1811)
Küçük Sivriburunlu
Bahçefaresi
LC
B3
Crocidura
1780)
(Hermann,
Sivriburunlu Bahçefaresi
LC
B3
Rhinolophidae
Rhinolophus ferrumequinum
(Nalburunluyarasalar) (Schreber, 1774)
Rhinolophus hipposideros
(Bechstein, 1800)
Rhinolophus euryale Blasius, 1853
Rhinolophus
mehelyi
Matschie,
Nalburunlu Büyükyarasa
LC
B2
Mağara, in, boş
bina,
Nalburunlu Küçükyarasa
LC
B2
Mağara
Akdeniz Nalburunluyarasası
Mehely yarasası
NT
VU
B2
B2
Mağara
Mağara
Soricidae
(Sivriburunlular)
CHIROPTERA
(Yarasalar)
IUCN
leucodon
27
Her türlü habitat,
nemli ve sık
bitkili orman
Çok nemli
karışık orman
Nemli orman,
çalılık ve çayırlar
Açık arazi,
orman sınırları,
çalılık alanlar
1901
Rhinolophus blasii Peters, 1866
Nalburunlu Yarasa
Vespertilionidae
Myotis alcathoe Helversen & Heller,
Bıyıklı Küçük yarasa
(Düzburunluyarasalar) 2001
Myotis bechsteini (Kuhl, 1818)
Büyükkulaklı Yarasa
LC
B2
Mağara
DD
B2
Mağara, orman
NT
B2
Orman
Mağara, eski
bina
Mağara,
Orman, sulak
alanlar
Myotis blythii (Tomes, 1857)
Farekulaklı küçük yarasa
LC
B2
Myotis capaccinii (Bonaparte, 1837)
Uzunayaklı Yarasa
VU
B2
Myotis daubentoni (Kuhl,1819)
Su Yarasası
LC
B2
Kirpikli Yarasa
VU
B2
Mağara
Farekulaklı Büyük Yarasa
Bıyıklı Yarasa
Saçaklı Yarasa
Beyazyakalı Yarasa
LC
LC
LC
LC
B2
B2
B2
B2
Mağara
Mağara
Mağara, orman
Orman
Pürtüklü Yarasa
LC
B2
Orman
Cüce Yarasa
LC
B3
Orman
Pipistrellus pygmaeus (Leach, 1825) Cüce yarasa
LC
B2
Küçük Akşamcı Yarasa
Akşamcı Yarasa
LC
LC
B2
B2
Orman, yerleşim
alanı
Orman
Orman
Genişkanatlı Yarasa
LC
B2
Orman
Sakallı Yarasa
NT
B2
Orman
Myotis emerginatus (E. Geoffory,
1806)
Myotis myotis (Borkhausen, 1797)
Myotis mystacinus (Kuhl, 1819)
Myotis nattereri (Kuhl, 1818)
Pipistrellus kuhlii (Kuhl, 1819)
Pipistrellus nathusii (Kayserling &
Blasius, 1839)
Pipistrellus pipistrellus (Scheber,
1774)
Nyctalus leisleri (Kuhl, 1818)
Nyctalus noctula (Schreber, 1774)
Eptesicus
serotinus
Schereber,
1774
Barbastella barbastellus (Schereber,
1774)
(Plecotus auritus Linnaeus, 1758)
Miniopterus schreibersi Kuhl, 1819
LAGOMORPHA
Leporidae (Tavşanlar) Lepus europaeus (Pallas, 1778)
(Tavşanlar)
28
Kahverengi Uzunkulaklı
Yarasa
Uzunkanatlı Yarasa
LC
B2
Orman, harabe
NT
B2
Mağara
Kır Tavşanı, Yabani Tavşan
LC
B3
Her türlü habitat
RODENTIA
(Kemiriciler)
Sciuridae (Sincaplar)
Sciurus vulgaris Linnaeus, 1758
Spermophilus
1766)
Cricetidae
(Avurtlaklar,
hamsterler)
citellus
Avrupa Sincabı
(Linnaeus, Gelengi, Yer sincabı, Kazık
sıçanı
LC
B3
VU
B3
Cricetulus migratorius (Pallas, 1773) Cüce avurtlak
LC
Arvicola amphibius (Linnaeus, 1758) Su Sıçanı
LC
Microtus subterraneus (De SelysKüçük Oyucufare
Longchamps, 1836)
Microtus rossiaemeridionalis Ognev,
Uzun kuyruklu çayır faresi
1924
LC
LC
Microtus guentheri (Danford and
Tarla faresi
Alston, 1880)
LC
Myodes glareolus (Schireber, 1780)
(Clethriomys glareolus (Schireber, Kızıl sırtlı fare
1780))
LC
Spalacidae
(Körfareler)
Spalax leucodon Nordmann, 1840
Körfare
DD
Muridae
(Fareler ve Sıçanlar)
Micromys minutus (Pallas, 1771)
Hasat Faresi
NT
Apodemus flavicollis (Melchior,
1834)
Orman Faresi
LC
Apodemus sylvaticus (Linnaeus,
1758)
Tarla faresi
LC
Rattus rattus (Linnaeus, 1758)
Ev Sıçanı
LC
Rattus norvegicus
1769)
Göçmen Sıçan
LC
(Berkenhout,
Mus macedonicus Petrov & Ruzic, Makedonya Ev Faresi
29
LC
Orman, koru,
bağ, bahçe
Antropojen step
mera, çayır, tarla
Tarla, mera,
çayır, step
Bol sazlı durgun
akarsular
Orman, sık
ormaniçi çayırlar
Orman, çalılık,
çayırlıklar
Orman, sık
ormaniçi çayırlar,
mera
Tarla, mera,
tarım alanları,
açık arazi
Tarla, mera,
tarım alanları
Çeltik tarlaları,
sazlık alanlar
Nemli orman,
koru, ağaçlıklar,
mera, tarla
Koru, ağaçlıklar,
mera, tarla
Yerleşim
alanları, bağ,
bahçe
Yerleşim
alanları, bağ,
bahçe
Tarla, mera,
tarım alanları,
açık arazi
Yerleşim
alanları, tarla,
tarım alanları
1983)
Gliridae
(Ağaç fareleri)
CARNIVORA
(Etçiller,
Yırtıcılar)
Canidae (Köpeksiler)
Mustelidae
(Sansarlar)
Mus domesticus Rutty, 1772
Ev faresi
LC
Glis glis (Linnaeus, 1766)
Yediuyur, Kataliks
LC
B3
Dryomys nitedula (Pallas, 1779)
Ağaç Faresi, Cevizkıran
LC
B3
Canis lupus Linnaeus, 1758
Kurt
LC
B2
Canis aureus Linnaeus, 1758
Çakal
LC
Vulpes vulpes (Linnaeus, 1758)
Tilki
LC
EK2
Orman,
Orman,
makilikler
Orman,
makilikler, koru
ve ağaçlıklı
meralar, her türlü
habitat
Martes foina (Erxleben, 1777)
Kaya Sansarı
LC
B3
Martes martes (Linnaeus, 1758)
Ağaç sansarı
LC
B3
Meles meles (Linnaeus, 1758)
Porsuk
LC
B3
Lutra lutra (Linnaeus, 1758)
Su Samuru
NT
B2
Mustela nivalis Linnaeus, 1766
Gelincik
LC
B3
30
Yaprak döken,
karışık nemli
orman
Karışık orman,
meyvalıklar, bağ,
bahçe
EK1
Yaprak döken
ormanlarda,
kayalık-taşlık
çalılıklar
Yaprak döken
orman kayalık
çalılıklar,
Orman, açık
alanlar, mera,
tarla
Akarsular,
göl,
baraj
Orman, tarla,
mera, yerleşim
Mustela putorius Linnaeus, 1758
Felidae (Kediler)
ARTIODACTYLA
Suidae (Domuzlar)
(Çifttoynaklılar)
Cervidae (Geyikler)
TOPLAM:
6 TAKIM
16 AİLE
Kokarca
LC
B3
Vormela peregusna (Guldenstaedt,
Alaca Kokarca
1770)
VU
B2
Felis silvestris Schreber, 1777
LC
B2
Yaban Kedisi
Yaban Domuzu
LC
Cervus elaphus Linnaeus, 1758
Ulu Geyik, Kızıl Geyik
LC
B3
Capreolus
1758)
Karaca
LC
B3
VU=5
NT=6
LC=51
DD=2
B2= 26
B3=17
(Linnaeus,
64 TÜR
31
EK2
Orman, koru,
kayalık arazi
Yapraklı ve
karışık orman,
koru, sık bitkili
göl, bataklık,
çalılıklar
Sus scrofa Linnaeus, 1758
capreolus
alanları
Her türlü habitatözellikle su
kenarı, yarlaşim
alanı ve çevresi
Orman, çalılık,
mera, yerleşim
alanı ve çevresi.
EK1
EK1=2
EK2=2
Orman, ormaniçi
çayır
Orman, ormaniçi
çayır, açıklık
alanlar
BÖLGE İLE İLGİLİ FOTOLAR
Kırklareli il sınırlarında yaşayan ve bölge için önem arz eden bazı omurgalılara ait
fotoğraflar:
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
KAYNAKLAR
Agrer- Agriconsulting- Agrin adına Çevre ve Orman Bakanlığı (Ankara) Yıldız Dağları
Biyosfer Projesi Rapor Serisi. No: 2. Yıldız Dağlarının Ekohidrolojisi. Nisan
2010.
Agrer- Agriconsulting- Agrin adına Çevre ve Orman Bakanlığı (Ankara) Yıldız Dağları
Biyosfer Projesi Rapor Serisi No: 4. Yıldız Dağlarının Faunası. Haziran 2010.
Agrer- Agriconsulting- Agrin adına Çevre ve Orman Bakanlığı (Ankara) Yıldız Dağları
Biyosfer Projesi Rapor Serisi No: 6. Yıldız Dağları’nda Kuş Çeşitliliğ ve
Dağılımı. Nisan 2010.
Albayrak, İ. Fauna: Susamuru, ATLAS-Yeşil Atlas, sayı 2, sayfa 82–83, Ekim 1999.
Albayrak, İ. Batı Türkiye Yarasaları ve Yarasa Pireleri. Türkiye Bilimsel ve Teknik
Araştırma Kurumu. TBAG-663. 80 sayfa1988.
Anonim, Türkiye Kıyılarındaki Lagünlerin Yönetim ve Geliştirme Stratejileri ve Islahı
Konusunda Yapılan Çalışma (Cilt I ve II). Tarım ve Köyişleri Bakanlığı,
Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Tarımsal Sanayi Projesi,
WB/3077-TU, Ankara. 1997.
Balık, S.Trakya Bölgesi İçsu Balıklarının Bugünkü Durumu ve Taksonomik Revizyonu,
Doğa Bilim Dergisi Ser A2, 9 (2):147-160. 1985.
Baran, İ. Türhkiye Amfibi ve Sürüngenleri. TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları, 2005.
Başoğlu, M., Baran, İ., The Reptiles of Turkey, Part I. The Turtles and Lizards, Ege
Üniversitesi, Fen Fakültesi Kitaplar Serisi. İzmir, 76: 1-272. 1977.
Başoğlu, M., Baran, İ., The Reptiles of Turkey, Part II. The Snakes, Ege Üniversitesi, Fen
Fakültesi Kitaplar Serisi İzmir, 81: 1-218. 1998.
Başoğlu, M., Özeti, N. Türkiye Amfibileri. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kitaplar Serisi.
İzmir, 50: 1–155. 1973.
Benda, P. and Horacek, I. Bats (Mammalia: Chiroptera) of the Eastern Mediterranean.
Part 1. Review of distribution and taxonomy of bats in Turkey. Acta Soc.
Zool. Bohem. 62: 255-313. 1998.
Civitelli, M. V., Filuppucci, M. G., Kurtonur, C., Özkan, B., Capanna, E. Chromosome
analysis of three species of Myoxidae. In: Flipppucci M. G. (ed). Proc. II.
Conf. on Dormice. Hystrix (n.s.) 6 (1–2) : 117 - 126. 1995.
Corbet, C. B. The Mammals of The Palaearctic Region: A Taxonomic Review. Cornell
Uninersity Press. London and Ithaca, 1–314. 1978.
Çağlar, M. Türkiye’nin Chiroptera Favnası. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Mecmuası,
Seri B, 30(3-4): 125-134. 1965.
57
Çağlar, M. Türkiye’nin Yarasaları I. Türk Biologi Dergisi, 18(1): 5-18. 1968.
Çağlar, M. Türkiye’nin Yarasaları II. Türk Biologi Dergisi, 19(2-4) 88-106. 1969.
Demirsoy, A. Türkiye Omurgalıları. Memeliler. Türkiye Omurgalı Faunasının Sistematik ve
Biyolojik Özelliklerinin Araştırılması ve Koruma Önlemlerinin Saptanması.
292 sayfa. 1996.
Demirsoy, A. Türkiye Omurgalıları. Memeliler. Türkiye Omurgalı Faunasının Sistematik ve
Biyolojik Özelliklerinin Araştırılması ve Koruma Önlemlerinin Saptanması.
292 sayfa. 1996.
Demirsoy, A. Yaşamın Temel Kuralları. Omurgalılar / Amniyota (Sürüngenler, Kuşlar ve
Memeliler). Cilt – III / Kısım – II. 942 sayfa. 1992.
Demirsoy, A. Yiğit, N., Çolak, E., Sözen, M., Karataş, A. Rodents of Türkiye “Türkiye
Kemiricileri”. Metaksan Co. Ankara 154 sayfa. 2006.
Doğramacı, S. Ve Tez, Ç. Türkiye Glis glis (Mammalia: Rodentia) Türünün Coğrafik
Varyasyonları ve Karyolojik Özellikleri. Doğa Tr. J. Of Zoology, 15: 275–288.
1991.
Demirsoy, A. Türkiye Apodemus (Mammalia:Rodentia)’larının Taksonomik durumları.
Tarım Hayvancılık Bakanlığı Zirai Mücadele Müdürlüğü Araştırma: 1-56,
Ankara, 1974.
Demirsoy, A. Türkiye Memeli Faunası. Ondokuz Mayıs Üniv. Fen Fak. Derg. 1 (3). 107–
136, 1989.
Demirsoy, A. Türkiye Apodemus (Mammalia; Rodentia)’larının Taksonomik Durumları.
Tarım Hayvancılık Bakanlığı Zirai Mücadele Müdürlüğü Araştırma: 1-56.
1974.
Doğan, M. Trakya’da Yayılış Gösteren Microtus (Mammalia; Rodentia) Türlerinin
Morfolojik Özellikleri. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek
Lisans Tezi). Ankara, 2010
http://www.iucnredlist.org. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.1.
Erdem, Ü., Kırgız, T., Güher, H. Türeli, C. Hamam Gölü’nde (Kırklareli-İğneada) Yaşayan
Kızılkanat (Scardinius erythrophthalmus l., 1758) ve Havuz Balığı (Carassius
carassius L., 1758) Türlerinin Bazı Biyolojik Özellikleri. XII Ulusal Biyoloji
kongresi, Hidrobiyoloji Seksiyonu, Cilt: IV, 6-8 Temmuz 1994, Edirne, 122128. 1994.
Fılıppuccı, M.G.; Krystufek, B.; Sımson, S.; Kurtonur, C.; Özkan, B.: Allozymic and
Biometric Variation in Dryomys nitedula (Pallas, 1778).In: Filippuci M.G.
(ed.). Proc. II Conf. on Dormice. Hystrix. (n.s.) 6 (1-2): 127 - 140. 1995.
Gef II - Biyolojik Çeşitlilik ve Doğal Kaynak Yönetimi Projesi - İğneada-Longos-. T.C.
Orman Bakanlığı Milliparklar ve Av-Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü, 2000–
2006.
Geldiay, R., Balık, S. Türkiye Tatlısu Balıkları, Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi
Yayınları No:46, Ders Kitabı Dizini No: 16. 1996.
http://www.glirarium.de/dormouse
58
İğneada Faunası (Kesin Rapor) : T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli
Parklar Genel Müdürlüğü, Biyolojik Çeşitlilik ve Doğal Kaynak Yönetimi
Projesi 2006.
Kıvanç, E. Türkiye Spalax’larının Coğrafik Varyasyonları (Mammalia; Rodentia) Ankara
Üniv., Fen Fak., Biyoloji Böl., 1-88, 1988.
Krystufek, B., Murariu, D., Kurtonur, C. Present distribution of the Golden Jackal Canis
aureus in the Balkans and adjacent regions. Mammal Rev. 27(2): 109-114.
1997.
Krystufek, B., and Vohralik, V. Mammals of Turkey and Cyprus. Introduction, Checlist,
Insectivora. Zgodovinsko drustvo za juzno Primorsko Znanstvenoraziskovalno sredisce Republike Slovenije Koper. 1-140. 2001.
Krystufek, B., and Vohralik, V. Mammals of Turkey and Cyprus. Rodentia I: Sciuridae,
Dipodidae, Gliridae, Arvicolinae. Zgodovinsko drustvo za juzno Primorsko
Znanstveno-raziskovalno sredisce Republike Slovenije Koper. 1-292. 2005.
Krystufek, B., and Vohralik, V. Mammals of Turkey and Cyprus. Rodentia II: Cricetinae,
Muridae, Spalacidae, Calomyscidae, Capromyidae, Hysticidae, Castoridae.
Zgodovinsko drustvo za juzno Primorsko Znanstveno-raziskovalno sredisce
Republike Slovenije Koper. 1-372. 2009.
Krystufek, B., Buzan, V. E., and Vohralik, V., Zarerie. And Özkan, B. Mitochondrial
cytochrome b sequence yields new insight into the speciation of social voles
in southwest Asia. Biological Journal of Linnean Society. 98, 121-128, 2009.
Kryštufek, B.,Tvrtkovic, Paunovic, M. and Özkan, B. Size variation in the Northern whitebreasted hedgehog Erinaceus roumanicus: latitudinal cline and the island
rule. Mammalia. 73 299–306, 2009.
Krystufek, B., Özkan, B and Kurtonur: Abnormal Skull of Roach’s Mouse-tailed Dormouse
(Myomimus roachi). Lynx (Praha), n. s., 35: 253-255. 2004.
Kumerloeve, H. Die Saugetierte (Mammalia) der Turkei. Veröff. Zool. Staatssamlung
München. 18: 69-158, 1975.
Kurtonur, C. Trakya Rodentia'ları Üzerinde Taksonomik Bir Araştırma. İstanbul
Üniversitesi (Doktora Tezi). 1972
Kurtonur, C. New Records of Thracian Mammals. Saugetierk. Mitt., München, 23 (1) : 14 16. 1975.
Kurtonur, C. Trakya Glirid Türleri (Rodentia; Gliridae). -Dağılımı, Habitat, Taksonomik
Karekterler- İstanbul Üniversitesi (Doçentlik Tezi). 1982
Kurtonur, C. First Specimens of Glis glis (Linneus, 1776) From Turkish Thrace
(Mammalia; Rodentia; Gliridae). Senckenbergiana Biol. 71 (4-6): 1 - 6. 1992.
Kurtonur, C.; Özkan, B. New Records of Myomimus roachi (Bate,1937) From Turkish
Tharace (Mammalia: Rodentia : Gliridae). Senckenbergiana Biol. 71: 239 244. 1991.
Kurtonur, C. Krystufek, B., Özkan, B., The European polecat (Mustela putorius) In Turkish
Thrace. Small Carnivore Conservation. (IUCN), 11:8 – 10. 1994.
59
Kurtonur, C., Özkan, B., Orman Ağaç Faresi Dryomys nitedula (Rodentia : Gliridae)'nın
Trakya'daki Dağılımı ve Üreme Mevsimi. X. Ulusal Biyoloji Kongresi, 18 - 20
Temmuz 1990, Erzurum. Zooloji. (4): 353 - 361. 1990.
Kurtonur, C., ve Özkan, B., Omurgalı Hayvanlar (Morfoloji ve Sistematik) – Ders Notları,
Edirne – 2007.
Kurtonur, C., Özkan, B., Albayrak, İ., Kıvanç, E., Kefelioğlu, H., Memeliler (Mammalia);
Türkiye Omurgalılar Tür Listesi. Edt. Kence, A., Bilgin, C. C. : DPT/TBAG Çev. Sek. 3. 1-23. Ankara. 1996.
Kuru, M. Omurgalı Hayvanlar.. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Ankara. 841 Sayfa.
Mitchell-Jones, A. J., Amori, G., Bogdanowicz, W., Krystufek, B., Reijnders, P. J. H.,
Spitzenberger, F., Stubbe, M., Thissen, J. B. M., Vohralik, V. and Zima J.
Atlas of European Mammals. Published by T & A D Poyser for the Societas
Europaea Mammalogica. The Academic Press, London. 496 pp. (Turkey
coordinators. Kurtonur, C. & Özkan, B.) 1999.
Mursaloğlu, B., Türkiye Yabani Memelileri. IV. Bilim Kongresi, 5–8 Kasım 1973, Ankara. 19. 1973.
Niermann,
I, Biedermann,
M.., Bogdanowicz,
W., Brinkmann,
R.,
Bris,
Y.
Le; Ciechanowski, M., Dietz, C., Dietz, I., Estók, P., Helversen, O., Houédec,
A. Le; Paksuz, S., Petrov, B., Özkan, B., Piksa, K., Rachwald, A., Roué,
Sébastien Y.; Sachanowicz, K., Schorcht, W., Tereba, A., Mayer, F.
Biogeography of the recently described Myotis alcathoe von Helversen and
Heller, 2001. Acta Chiropterologica, Volume 9, Number 2, December 2007,
pp. 361-378(18). 2007.
Niethammer, J. and Krapp, F. Handbuch der Saugetiere Europas. Wiesbaden
(Akademische Verlagsgesellschaft) I:1–476. 1978.
Niethammer, J. and Krapp, F. Handbuch der Saugetiere Europas. Wiesbaden
(Akademische Verlagsgesellschaft) I:1–649. 1982.
Nowak, R.M. Walker’s Mammals of the World. Sixth Edition. Volume II. The Johns
Hopkins University Press Baltimore and London. 1936 sayfa. 1999.
Osborn, D. J. The Hare, Porcupine, Beaver, Squirrels, Jerboas and Dormice of Turkey.
Mammalia 28:578-592, 1964.
Özkan, B., & Krystufek B. Wood Mice, Apodemus of Two Turkısh Island: Gökçeada and
Bozcaada, Folıa Zool.-48 (1), pp.17-24,1999
Özkan, B., Gökçeada ve Bozcaada Adalarının Kemiricileri. Trakya Üniversitesi, Fen
Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı. 150 sayfa. (Doktora Tezi). 1995
Özkan, B., Gökçeada ve Bozcaada Kemirici Faunası (Mammalia; Rodentia). Tr.J. of
Zoology, Ek sayı 1, 133-147, 1999.
Özkan, B., Kurtonur, C. : Trakya Bölgesi'nde Myocastor coypus (Molina, 1782) (Su
maymunu) (Rodentia: Mammalia)'a Ait İlk Kayıt. XII. Ulusal Biyoloji Kongresi.
Zooloji Seksiyonu Bildiri Kitabı, s. 273 - 276, 6 - 8 Temmuz 1994,Trakya
Üniversitesi, Edirne. 1994.
Özkan, B., Türkyılmaz, T. & Kurtonur, C. Use of nestboxes by the fat dormouse Myoxus
glis in Turkish Thrace. IVth International Conference on Dormice (Rodentia,
Gliridae). 13-16 September 1999. Edirne, Turkey. 1999.
60
Özkan, B., Türkyılmaz, T. “ Istranca Dağlarında Yediuyur (Glis glis)’un Kutuyuva
kullanımı. “ Trakya Üniversitesi Araştırma Fonu (TÜAF – 171), 2001.
Özkan, B., Yiğit, N., Çolak, E.: A study on Micromys minutus Pallas, 1771 (Mammalia:
Rodentia) in Turkish Thrace. Tr. J. of Zoology. 27, 55–60. 2003.
Özkan, B. Note: Feral coypus, Myocastor coypus (Molina; 1782) in European part of
Turkey. Journal of Israel Zoology , Vol. 45, 289-291. 1999.
Özkan, B. An Observation on the Reproductive Biology of Glis glis (Linnaeus, 1766)
(Rodentia; Gliridae) and Body Weight Gaining of Pups in the Istranca
Mountains of Turkish Thrace. International Journal of Zoological Research 2
(2) 129-135. 2006.
Özkan, B. İğneada Longosu ve Çevresinin Faunal Revizyonu. Demirköy, 2007.
Öztürk B. Türkiye’nin Balinaları, Türk Deniz Araştırmaları Vakfı, ATLAS- Yeşil Atlas, sayı
1, sayfa 60-65, Kasım 1998.
Özkan, B., Paksuz, S. Yıldız Dağlarında Radyoverici Yöntemi Kullanarak Myotis
bechsteinii (Kuhl,1818) (Büyükkulaklı Yarasa) Kolonilerinin Tespiti. 20. Ulusal
Biyoloji Kongresi, 21-25 Haziran 2010, Özetler: s: 636-637. Pamukkale
Üniversitesi, Denizli, Türkiye. (Poster). 2010
Paksuz, S. Koyunbaba Mağarası (Kırklareli, Türkiye) Yarasa faunasının Mevsimsel
Pokpulasyon Değişimleri ve Tünek Seçimi. Trakya Üniversitesi Fen Bi,limleri
Enstitüsü. 98 sayfa (Doktora Tezi). 2009.
Paksuz, S., Özkan, B., Postawa, T. Seasonal Changes of Cave-dwelling Bat Fauna and
Their Relationship with Microclimate in Dupnisa Cave System (Turkish
Thrace). Acta zoologica cracoviensia, 50 A (1-2): 57-56. Kraków. 2007.
Paksuz, S. And Özkan B. New Distribution Records and Some Notes for Greater Noctule,
Nyctalus lasiopterus (Mammalia: Chiroptera) from Turkey. Acta zool. Bul., 63
(2), 217-220. 2011.
Paksuz, S. And Özkan B. The protection of the bat community in the Dupnisa Cave
System, Turkey, following opening for tourizm.Oryx, 46 (1), 130-136. 2012.
Polat, N., Uğurlu, S., Kandemr, Ş. Aşağı Kızılırmak Havzası (Samsun – Tükiye) Balık
Faunası. Journal of Fisheris Sciences.com, 2(3): 489-498. 2008.
Spitzenberger, F., Zur Verbreitung und Systematik Türkischer Crocidurinae (Insectivora,
Mammalia). Ann. Naturhistor. Mus. Wien, 74: 233-252. 1968.
Spitzenberger, F. Zur Verbreitung und Systematik türkischer Soricinae (Insectivora,
Mamm.). Ann. Naturhistor. Mus. Wien, 72: 273-289. 1968.
Şimşek, N., A New Subspecies of Sorex caucasicus (Mammalia: Insectivora) from Turkey.
Doğa Tr. J. Bio. 10(2): 206-208. 1986.
http://www.trakus.org
http://www.tramem.org
Turan, N. Türkiye’nin Av ve Yaban Hayvanları – Memeliler -. Ongun Kardeşler Matbaacılık
Sanayii, Ankara, 178 sayfa. 1984.
Türkiye Çevre Sorunları Vakfı. Türkiye’nin Biyolojik Zenginlikleri. Ankara. 318 sayfa. 1990.
61
Vohralik, V. A record of the mole Talpa levantis (Mammalia: Insectivora) in Bulgaria and
the Distribution of the species in the Balkans. Acta Universitatis Carolinae
Biologica 35: 119–127. 1991.
Wilson, D.E. ve Reeder, D.M. Mammal species of the world: A Taxonomic and
Geographical Reference, 2. Auflage. – Smithsonian Institution Press,
Washington. 1993.
Yiğit, N., Verimli, R., Sözen, M., Çolak, E., Özkurt, Ö. Ş. The karyotype of Apodemus
agraraius (Palas, 1771) (Mammalia: Rodentia) in Turkey. Zoology in the
Middle East 20: 21-23. 2000.
Yiğit, N., Çolak, E., Çolak, R. Özkan, B. and Özkurt, Ş.: On the Turkish Populations of
Dryomys nitedula (Pallas, 1779) and Dryomys laniger Felten and Storch,
1968 (Mammalia: Rodentia). Acta Zoologica Academiae Scientiarum
Hungaricae 49 (Supl. 1), pp. 147-158. 2003.
Yiğit, N., Çolak, E., Sözen, M., Karataş, A. Rodents of Türkiye (Türkiye Kemiricileri). (Ed.
Ali Demirsoy). Meteksan Co. Ankara. 1-154. 2006.
24 Ekim 2013-Edirne
62