pHD sc Dijital Diferansiyel pH/ORP Sensörleri
Transkript
pHD sc Dijital Diferansiyel pH/ORP Sensörleri
DOC023.94.03251.Jun05 pHD sc Dijital Diferansiyel pH/ORP Sensörleri Kullanım Kılavuzu © HACH LANGE GmbH, 2005. Her hakkı saklıdır Almanya’da basılmıştır. DOC023.94.03251.Jun05 pHD sc Dijital Diferansiyel pH/ORP Sensörleri Kullanım Kılavuzu © HACH LANGE GmbH, 2005. Her hakkı saklıdır Almanya’da basılmıştır. Dizin Bölüm 1 Teknik Özellikler....................................................................................................................................... 1 Bölüm 2 Genel Bilgiler............................................................................................................................................ 3 2.1 Güvenlik Bilgileri ................................................................................................................................................. 3 2.1.1 Tehlike Durumu Bilgilerinin açıklaması ...................................................................................................... 3 2.1.2 Önlem Alma Etiketleri ................................................................................................................................ 3 2.2 Genel Sensör Bilgileri ......................................................................................................................................... 4 2.2.1 Sensör Gövdesi Çeşitleri ........................................................................................................................... 4 2.3 Dijital Gateway .................................................................................................................................................... 6 2.4 Çalışma Önlemi .................................................................................................................................................. 6 Bölüm 3 Montaj ....................................................................................................................................................... 7 3.1 Sensör Kablolarının bir sc Kontrol Ünitesine Bağlanması................................................................................... 7 3.1.1 Bir sc-Sensörünü Hızlı Bağlantı Fitingiyle takma....................................................................................... 7 3.2 Dijital Gateway Kullanımı .................................................................................................................................... 8 3.2.1 Dijital Gateway Kablo Tesisatı ................................................................................................................... 8 3.2.2 Dijital Gateway Montajı............................................................................................................................ 10 3.3 Sensörün Numune Akışına Monte Edilmesi ......................................................................................................11 Bölüm 4 Çalıştırma ............................................................................................................................................... 13 4.1 Bir sc-Kontrol ünitesinin kullanılması ................................................................................................................ 13 4.2 Sensör Ayarı ..................................................................................................................................................... 13 4.3 Sensör Verilerine Oturum Açma ....................................................................................................................... 13 4.4 pH ve ORP için SENSÖR DIAG Menüsü.......................................................................................................... 13 4.5 pH SENSÖR KUR Menüsü ............................................................................................................................... 13 4.6 ORP SENSÖR KUR Menüsü............................................................................................................................ 15 4.7 pH Kalibrasyonu................................................................................................................................................ 17 4.7.1 İki Noktalı Otomatik Kalibrasyon.............................................................................................................. 17 4.7.2 Bir Noktalı Elle Kumandalı Kalibrasyon ................................................................................................... 17 4.7.3 İki Noktalı Elle Kumandalı Kalibrasyon.................................................................................................... 18 4.8 ORP Kalibrasyon .............................................................................................................................................. 19 4.9 pH ve ORP için İki Sensörün Aynı Anda Kalibrasyonu ..................................................................................... 19 4.10 Sıcaklık Ayarı .................................................................................................................................................. 20 Bölüm 5 Bakım ...................................................................................................................................................... 21 5.1 Bakım Çizelgesi ................................................................................................................................................ 21 5.2 Sensörün Temizlenmesi .................................................................................................................................... 21 5.2.1 Standart Hücre Çözeltisinin ve Tuz Köprüsünün Değiştirilmesi............................................................... 22 Bölüm 6 Sorun Giderme ....................................................................................................................................... 23 6.1 Hata Kodları ...................................................................................................................................................... 23 6.2 Uyarılar ............................................................................................................................................................. 23 6.3 pH Sensörü İçin Sorun Giderme ....................................................................................................................... 24 6.3.1 Entegre Dijital Elektroniği Olmayan pH Sensöründe Sorun Giderme...................................................... 24 6.3.2 Entegre Dijital Elektronikli pH Sensöründe Sorun Giderme .................................................................... 25 6.4 ORP Sensörü Çalışmasının Kontrolü ............................................................................................................... 26 6.4.1 Entegre Dijital Elektroniksiz ORP Sensöründe Sorun Giderme .............................................................. 26 6.4.2 Entegre Dijital Elektronikli ORP Sensöründe Sorun Giderme ................................................................. 26 Bölüm 7 Yedek Parçalar ve Aksesuarlar............................................................................................................. 27 7.1 Yedek Parçalar, Aksesuarlar ve Reaktif ve Standartlar..................................................................................... 27 I Dizin Bölüm 8 Garanti, yükümlülükler ve şikayetler.................................................................................................... 29 8.1 Uyumluluk Bilgileri ............................................................................................................................................. 30 Bölüm 9 İrtibat .......................................................................................................................................................31 Ek A Genel pH Bilgileri.......................................................................................................................................... 33 A.1 pH Ölçüm Kuramı .......................................................................................................................................33 A.2 PID Kontrol Ünitesi Esasları ....................................................................................................................... 34 Ek B Modbus Register Information...................................................................................................................... 37 II Bölüm 1 Teknik Özellikler Özellikler önceden bildirilmeden değiştirilebilir. Tablo 1 Diferansiyel pH ve ORP Sensörü Teknik Özellikleri Teknik Özellik Kategorisi pH Sensörleri1 Paslanmaz Çelik pH Sensörü ORP Sensörleri2 Islak Materyaller PEEK®3 veya Ryton®4 (PVDF) gövdesi, Kynar®5birleşme noktalı uyumlu materyal tuz köprüsü, cam proses elektrotu, titanyum toprak elektrotu ve Viton ®6 O-ring contaları (isteğe bağlı HF-dirençli cam proses elektrotlu pH sensöründe 36 tane paslanmaz çelik toprak elektrotu, ve perflüoroelastomerli ıslak O-ring vardır; diğer ıslak O-ring materyalleri için üreticinize danışınız). Çalışma Sıcaklık Aralığı –5 ila 70°C (23 ila 158°F) entegre dijital elektronikli sensör 0 ila 50 °C (32 ila 122 °F) için entegre dijital elektronikli sensör –5 ila 105 °C (23 ila 221°F) dijital için Gateway ile analog sensör için –5 ila 70°C (23 ila 158°F) entegre dijital elektronikli sensör için –5 ila 105 °C (23 ila 221°F) dijital Gateway ile analog sensör için Basınç/Sıcaklık Sınırları ( montaj donanımsız) 6,9 bar, 105°C’de (100 psi, 221 °F’de) bağdaştırıcılı analog için 6.9 bar 70°C’de (100 psi, 158 °F’de) Yok (sadece daldırmalı) 6,9 bar, 70°C’de (100 psi, 158 °F’de) 6.9 bar, 105 °C’de (100 psi, 221 °F’de) bağdaştırıcılı analog Azami Akış Hızı 3 m (10 ft)/saniye 3 m (10 ft)/saniye 3 m (10 ft)/saniye Otomatik sıcaklık telafisi ve çözümleyici sıcaklığı okuması için NTC 300 Ohm termistör Sadece analizör sıcaklığı okuması için NTC 300 Ohm termistör — otomatik sıcaklık telafisi için değildir 24 saatte 0,03 pH, kümülatif değil 24 saatte 2 mV, kümülatif değil Otomatik sıcaklık telafisi ve Dahili Sıcaklık Elemanı çözümleyici sıcaklığı okuması için NTC 300 Ohm termistör Sadece daldırmalı gövde, 316 SS Paslanmaz Çelik gövde, Ryton® (PVDF) uçları ve tuz köprüsü. PEEK® veya Ryton® (PVDF) gövdesi, Kynar®birleşme noktalı, uyumlu materyal tuz köprüsü, cam ve platin (veya cam ve altın) proses elektrotu, titanyum toprak elektrotu ve Viton ®O-ring contaları Stabilite 24 saatte 0,03 pH, kümülatif değil Azami İletim Mesafesi Bağlantı kutusu olmak koşuluyla Bağlantı kutusu olmak koşuluyla Bağlantı kutusu olmak 1000 m (3280 ft) 1000 m (3280 ft) koşuluyla 1000 m (3280 ft) Sensör Kablosu (entegre) Dijital: Tek kalkanlı PUR (poliüretan) 4- iletken, 105°C (221 °F), 10 m (33 ft) standart uzunluk oranlı Analog: XLPE (çapraz bağlantılı polietilen) ceketli beşli iletken (artı iki yalıtılmış kalkan) kablo, 150°C (302 °F); 6 m (20 ft) uzunluk oranlı Bileşenler Aşınmaya dayanıklı Aşınmaya dayanıklı malzemeler, Aşınmaya dayanıklı malzemeler, malzemeler, 10 m (30 ft) 10 m (30 ft) kablolu tamamı 10 m (30 ft) kablolu tamamı kablolu tamamı daldırılabilir daldırılabilir prob daldırılabilir prob prob Ölçme Aralığı –2,0 ila 14.0 pH veya –2,00 ila 14,00 pH Dijital: Tek kalkanlı PUR (poliüretan) 4- iletken, 105°C (221 °F), 10 m (33 ft) standart uzunluk oranlı –2,0 ila 14.0 pH veya –2,00 ila 14,00 pH Dijital: Tek kalkanlı PUR (poliüretan) 4- iletken, 105°C (221 °F), 10 m (33 ft) standart uzunluk oranlı Analog: XLPE (çapraz bağlantılı polietilen) ceketli beşli iletken (artı iki yalıtılmış kalkan) kablo, 150°C (302 °F); 6 m (20 ft) standart uzunluk –1500 ila +1500 mV 4 ila 70 °C (40 ila 158 °F); bağıl 4 ila 70 °C (40 ila 158 °F); bağıl 4 ila 70 °C (40 ila 158 °F); Prob Saklama Sıcaklığı nem %0 ila 95, yoğuşma nem %0 ila 95, yoğuşma bağıl nem %0 ila 95, yoğuşma olmadan. olmadan. olmadan. 1 Teknik Özellikler Tablo 1 Diferansiyel pH ve ORP Sensörü Teknik Özellikleri (devam) Teknik Özellik Kategorisi pH Sensörleri1 Sıcaklık Kompanzasyonu NTC 300 Ohm termistör seçimli –10 ila 105°C (14,0 ila 221 °F) arası otomatik, Pt 1000 ohm RTD veya Pt 100 Ohm RTD sıcaklık elemanı veya kullanıcı girişli sıcaklıkta manuel olarak tespit edilmiş; ilave olarak seçilebilen sıcaklık düzeltme faktörleri (amonyak, morfolin veya kullanıcı-tanımlı pH/°C doğrusal eğim) 0,0 ila 50°C (32 ila 122 °F) arası saf su otomatik kompanzasyonlu olarak kullanılabilir NTC 300 Ohm termistör seçimli –10 ila 105°C (14,0 ila 221 °F) arası otomatik, Pt 1000 ohm RTD veya Pt 100 Ohm RTD sıcaklık elemanı veya kullanıcı girişli sıcaklıkta manuel olarak tespit edilmiş; ilave olarak Yok seçilebilen sıcaklık düzeltme faktörleri (amonyak, morfolin veya kullanıcı-tanımlı pH/°C doğrusal eğim) 0,0 ila 50°C (32 ila 122 °F) arası saf su otomatik kompanzasyonlu olarak kullanılabilir Ölçme Kesinliği ±0,02 pH ±0,02 pH ±5 mV Sıcaklık Kesinliği ±0,5 °C (0.9 °F) ±0,5 °C (0.9 °F) ±0,5 °C (0,9 °F) Tekrarlanabilirlik ±0,05 pH ±0,05 pH ±2mV Duyarlılık ±0,01 pH ±0,01 pH ±0,5 mV Kalibrasyon Yöntemleri İki noktalı otomatik, tek noktalı otomatik, iki noktalı elle kumandalı, tek noktalı elle kumandalı İki noktalı otomatik, tek noktalı otomatik, iki noktalı elle kumandalı, tek noktalı elle kumandalı tek noktalı elle kumandalı Azami Prob Daldırma Derinliği/Basıncı 107 m’ye (350 ft)/1050 kPa (150 psi) daldırılabilir Sadece daldırmalı 107 m’ye (350 ft)/1050 kPa (150 psi) daldırılabilir Sensör Arayüzü Modbus Modbus Modbus Prob Kablosu Uzunluğu 6 m (20 ft) + 7.7 (25 ft) dijital Gateway ile analog sensör için dahili bağlantı kablo uzantısı 10 m (31 ft) entegre dijital elektronikli sensör için 6 m (20 ft) + 7.7 (25 ft) dijital Gateway ile analog sensör için dahili bağlantı kablo uzantısı 10 m (31 ft) entegre dijital elektronikli sensör için 6 m (20 ft) + 7.7 (25 ft) dijital Gateway ile analog sensör için dahili bağlantı kablo uzantısı 10 m (31 ft) entegre dijital elektronikli sensör için Prob Ağırlığı 316 g (11 oz) 870 g (31 oz) 316 g (11 oz) Prob Boyutları Bkz. Şekil 2 sayfa 5 ila Şekil 3 sayfa 5. Bkz. Şekil 4 sayfa 5. Bkz. Şekil 2 sayfa 5 ila Şekil 3 sayfa 5. ORP Sensörleri2 Paslanmaz Çelik pH Sensörü 1 Birçok pH uygulaması 2,5 ila 12,5 pH aralığındadır. pHDTM Diferansiyel pH sensörü, geniş aralıklı cam proses elektrotu ile bu aralıkta oldukça sıra dışı performans gösterir. Kimi sanayi uygulamalarında 2’nin altında veya 12 pH’nin üzerinde kesin ölçüm ve kontrol gerekmektedir. Bu özel durumlarda, daha fazla bilgi için lütfen üreticiyi arayınız. 2 Çinko, siyanür, kadmiyum veya nikel içeren çözeltilerdeki en iyi ORP ölçme sonuçlarını alabilmek için üretici, altın elektrotlu pHDTM ORP sensörü kullanılmasını tavsiye etmektedir. 3 PEEK® ICI Americas, Inc.’in tescilli bir ticari markasıdır. 4 Ryton® Phillips 66 Co.’nun tescilli bir ticari markasıdır. 5 Kynar® Pennwalt Corp.’un tescilli bir ticari markasıdır. 6 Viton® E.I. DuPont de Nemours + Co.’nun tescilli bir ticari markasıdır. Tablo 2 Dijital Gateway Özellikleri Ağırlık 145 g (5 oz) Boyutlar 17,5 x 3,4 cm (7 x 13/8 in.) Çalışma Sıcaklığı –20 ila 60°C (–4 ila 140°F) 2 Bölüm 2 Genel Bilgiler 2.1 Güvenlik Bilgileri Cihazın ambalajını açmadan, montajını yapmadan ve cihazı çalıştırmadan önce lütfen bu kullanım kılavuzunu dikkatle okuyunuz. Belirtilen tüm tehlike ve uyarı ikazlarına dikkat ediniz. Bunların dikkate alınmaması operatörün ciddi şekilde yaralanmasına ya da cihazda ciddi hasarlara neden olur. Bu cihaz ile sağlanan korumanın zarar görmemesini garanti etmek için cihazı bu kılavuzda belirtilen şekiller dışında kullanmayınız. 2.1.1 Tehlike Durumu Bilgilerinin açıklaması TEHLİKE Kaçınılmaması halinde ölümle veya ciddi yaralanmalarla sonuçlanabilecek potansiyel veya çok yakın bir tehlikeli durumu gösterir. UYARI Daha küçük veya orta derecede yaralanmalarla sonuçlanabilecek potansiyel bir tehlikeli durumu gösterir. Önemli Not: Özel olarak vurgulanması gereken bilgiler. Not: Ana metindeki noktaları destekleyen bilgiler. 2.1.2 Önlem Alma Etiketleri Cihaza iliştirilmiş tüm uyarı levhalarını ve etiketleri okuyunuz. Bunlara uyulmaması kişilerin yaralanmasına ya da cihazın hasar görmesine yol açar. Cihaz üzerinde bu sembol varsa, çalıştırma için talimat kılavuzuna ve/veya güvenlik bilgilerine atıfta bulunulmaktadır. Bu sembol bir ürün eki veya bariyer üzerine konulduğunda elektrik şoku ve/veya elektrik çarpması tehlikesini gösterir. Bu sembol ürün üzerine konulmuşsa, koruyucu gözlük takılması gerektiğini gösterir. Bu sembol ürün üzerine konulmuşsa, Koruyucu Topraklama (Toprak) bağlantısının yerini gösterir. Bu sembol ürün üzerine konulmuşsa, sigortanın veya akım kesici cihazın yerini gösterir. Üzerinde bu sembol bulunan elektrikli cihazlar 12 Ağustos 2005 tarihinden itibaren Avrupa ulusal atık sistemlerine atılamaz. Avrupa yerel ve ulusal düzenlemelerine (AB Yönergesi 2002/96/EC) göre, Avrupa’daki elektrikli cihaz kullanıcıları eski ya da ömrünün sonuna gelmiş cihazları elden çıkarmak için artık Ürünün Üreticisine, herhangi bir masraf ödemeden iade etmek zorundadır. Not: Hach-Lange tarafından tedarik edilmiş veya üretilmiş tüm elektrikli ürünlerin (işaretli olsun ya da olmasın) doğru şekilde elden çıkartılma talimatları için lütfen yerel Hach-Lange satış ofisini arayınız. 3 Genel Bilgiler 2.2 Genel Sensör Bilgileri Probun montaj donanımı gibi isteğe bağlı cihazlarla birlikte kullanıcıların yapacağı montaj işleriyle ilgili talimatlar da verilmektedir. Birçok montaj seçeneği mevcut olup, probun birçok farklı uygulamalarda kullanılmasına olanak tanır. Sensör elektronikleri bir PEEK® veya Ryton® gövdesi içerisinde tutulur. PH sensörünün, sıcaklık değişikliği pH okumalarının otomatik olarak telafi edilmesi için bir entegre NTC 300 Ohm termistörü vardır. ORP sensörlerinin 25°C/300 Ohm’luk sabit bir sıcaklık değeri vardır (ORP ölçümü sıcaklığa bağımlı değildir). 2.2.1 Sensör Gövdesi Çeşitleri pHDTM Diferansiyel pH ve ORP sensörleri üç gövde çeşidinde sunulmaktadır: • Dönüştürülebilir Tip Gövde — gövdenin her iki tarafında aşağıdaki konfigürasyonların herhangi birine monte edilebilmesi için 1 inçlik NPT dişleri vardır: • standart 1 inçlik NPT boru ayağına • birlikte montaj için standart 1 ½ inçlik boru ayağı ile boru adaptörüne • bir tanka daldırmak için boru ucuna Not: Dönüştürülebilir tipteki sensör ayrıca, mevcut 1-½ inçlik LCP, Ryton ve epoksi sensörlerinin kurulumlarına da geri monte edilebilir. • Saplama Gövde Tipi — dönüştürülebilir sensöre benzer ancak, 1 inçlik NPT dişleri, bir akış hücresine veya bilyeli valf donanım grubuna monte edebilmek için yalnızca kablo ucundadır. Bu donanım, proses akışını durdurmadan sensörün proses sokulmasını veya prosesten çıkarılmasını sağlar. • Hijyenik Gövde Tipi — 2 inçlik bir hijyenik ayağa monte edebilmek için 2-inçlik bir flanşa sahiptir. Hijyenik tip sensörde, hijyen donanımı ile kullanabilmek için özel bir kapakçık ile EDPM birleşik conta da bulunur. Bunlara ek olarak, tüm problar entegre dijital elektronikli olarak veya bunlar olmadan sunulmaktadır. Aşırı sıcaklıklardaki uygulamalar için entegre dijital elektronikli olmayan bir sensör, dijital Gateway ile birleştirilebilir. Şekil 1 Dönüştürülebilir Tip Sensör Boyutları 1-inch NPT 59.44 mm (2.34 inches) 1-inch NPT 29.5 mm (1.16 inches) 39.11 mm (1.54 inches) 35.4 mm (1.36 inches) 26.7 mm (1.05 inches) 49.8 mm (1.96 inches) 232.15 mm (9.14 inches) 271.3 mm (10.68 inches) 4 Genel Bilgiler Şekil 2 Saplama Tip Sensör Boyutları 35.4 mm (1.36 inches) 26.7 mm (1.05 inches) 1-inch NPT 29.5 mm (1.16 inches) 59.44 mm (2.34 inches) 39.11 mm (1.54 inches) 232.15 mm (9.14 inches) 271.3 mm (10.68 inches) Şekil 3 Hijyenik Tip Sensör Boyutları 54.6 mm (2.15 inches) 1-inch NPT 59.44 mm (2.34 inches) 39.11 mm (1.54 inches) 34.8 mm (1.37 inches) 29.5 mm (1.16 inches) 49.8 mm (1.96 inches) 26.7 mm (1.05 inches) 232.15 mm (9.14 inches) 271.3 mm (10.68 inches) Şekil 4 Paslanmaz Çelik Tip Sensör (DPS1 ve DRS5) Boyutları 54.6 mm (2.15 inches) 43.9 mm (1.73 inches) 1-inch NPT 1-inch NPT 29.5 mm (1.16 inches) 4.5 mm (0.179 inches) 57.2 mm (2.25 inches) 35.8 mm (1.41 inches) 59.4 mm (2.34 inches) 264.67 mm (10.42 inches) 32.8 mm (1.29 inches) 324.0 mm (12.755 inches) 5 Genel Bilgiler 2.3 Dijital Gateway Dijital Gateway, mevcut analog sensörleri yeni dijital kontrol üniteleriyle birlikte kullanabilmek için geliştirilmiş bir araçtır. Bağdaştırıcı, kontrol ünitelerine arayüz ve bir dijital sinyal çıkışı sağlamak üzere gerekli tüm yazılım ve donanımları içerir. 2.4 Çalışma Önlemi UYARI pH proseselektrotu koparsa, yaralanmayı önlemek için sensörü çok dikkatli bir şekilde tutunuz. pH veya ORP sensörünü çalıştırmaya başlamadan önce, proses elektrotunu ve tuz köprüsünü açığa çıkarmak için koruyucu kapağı çıkarınız. Koruyucu kapağı ilerideki kullanımlar için saklayınız. Kısa süreli depolamalar için (sensör bir saatten daha fazla proses dışında kalacaksa), koruyucu kapağı pH 4 tamponu ya da SEYR suyu ile doldurunuz ve kapağı tekrar sensöre takınız. Proses elektrotunun ve tuz köprüsünün nemli tutulması, sensör yeniden çalışmaya sokulduğunda tepkinin yavaş olmasını önleyecektir. Uzun süreli depolamalarda, çevresel ortam koşullarına bağlı olarak, her 2 ila 4 haftada bir kısa süreli depolama prosedürünü tekrarlayınız. Depolama sıcaklık limitleriyle ilgili olarak lütfen Teknik Özellikler sayfa 1 bölümüne bakınız. pH sensörünün ucundaki proses elektrotunda kırılabilecek bir cam ampul bulunmaktadır. Bunu sert darbeler ya da diğer mekanik kötü kullanımlara maruz bırakmayınız. ORP sensörünün ucundaki altın veya platin proses elektrotunda kırılabilecek bir cam bacak bulunmaktadır (tuz köprüsü tarafından gizlenmektedir). Bu elektrotu darbelere ya da diğer mekanik kötü kullanımlara maruz bırakmayınız. 6 Bölüm 3 Montaj TEHLİKE Kılavuzun bu bölümünde açıklanan işler yalnızca nitelikli personel tarafından yapılmalıdır. 3.1 Sensör Kablolarının bir sc Kontrol Ünitesine Bağlanması 3.1.1 Bir sc-Sensörünü Hızlı Bağlantı Fitingiyle takma Sensör kablosu, kontrol ünitesine kolayca takılabilmesi için bir hızlı bağlantı fitingiyle birlikte verilmektedir (Şekil 5). Sensörün çıkartılması gerekliyse, konektör açıklığını kapatmak için konektör kapakçığını geri çekiniz. Sensör kablosunu uzatmak için isteğe bağlı olarak satın alınabilen uzatma kablolarını kullanabilirsiniz. Toplam kablo uzunluğu 100 m’yi (300 ft) geçerse, bir terminasyon kutusunun takılması gerekir. Not: Kat. No. 5867000 dışında bir ağır yük terminasyon kutusunun kullanılması zarar verebilir. Şekil 5 Bir Sensörü Hızlı Bağlantı Fitingiyle takma Şekil 6 Hızlı Bağlantı Fitingi milinin ataması 4 3 5 6 1 2 Numara Atama Kablo Rengi 1 +12 VDC Kahverengi 2 Ortak Devre Siyah 3 Veri (+) Mavi 4 Veri (–) Beyaz 5 Kalkan Kalkan (mevcut hızlı bağlantı kesme fitinginde gri kablo) 6 Yuva 7 Montaj 3.2 Dijital Gateway Kullanımı Dijital bağdaştırıcı, kontrol ünitesine dijital bir arayüz sağlamak için tasarlanmıştır. 3.2.1 Dijital Gateway Kablo Tesisatı TEHLİKE Patlama tehlikesi. Elektrik bağlantısını kesmeden veya çevrenin tehlikesiz olduğundan emin olmadan cihazı bağlamayınız veya cihazın bağlantısını -kesmeyiniz. 1. Kabloyu dijital Gateway’deki gergi emniyetinden geçirerek kablo uçlarını doğru şekilde bağlayınız (Bkz.Şekil 7). Not: Dijital Gateway’e kablo bağlantısı yapmadan ve iki yarının dişlerini birbirlerine iyice geçirmeden gergi emniyetini sıkmayınız. 2. Kabloları Tablo 3 ve Şekil 8 gösterildiği şekilde takınız. 3. Dijital Gateway’in iki yarısı arasındaki O-ringin düzgün biçimde monte edildiğinden ve iki yarının dişlerinin birbirine iyice geçtiğinden emin olunuz. Elle sıkıştırınız 4. Sensör kablosunu emniyete almak için gergi emniyetini sıkıştırınız. 5. Dijital Gateway’i kontrol ünitesine bağlayınız. Şekil 7 Kabloların Doğru Şekilde Hazırlanması ve Takılması 1 2 1. 8 Yalıtımın ¼ inçlik kısmını soyunuz. 2. Yalıtımı, açıkta herhangi bir kısmı kalmayacak şekilde konektöre yerleştiriniz. Montaj Şekil 8 Dijital Gateway Kablo Tesisatı ve Birleştirilmesi YEŞ SAR SİY BEY KIR KALK KALK 1. Dijital Gateway önü 7. Kablo sıkıştırıcı 2. O-ring 8. Sensörden 3. Sensör kablo konektörü 9. Kabloları Tablo 3 içinde gösterilenlere göre konektöre bağlayınız. Birlikte verilen 2 mm tornavidayı (Kat. No. 6134300) kullanarak bağlantıları emniyete alınız. 4. Dijital Gateway arkası 10. Dijital Gateway arkasını önüne vidalayınız. 5. Kablo burcu 11. Kablo burcunu ve ters yöne dönen rondelayı arka tarafa itiniz. 6. Ters yönlü rondela 12. Kablo sıkıştırıcıyı iyice sıkınız. Birleştirme tamamlanmıştır. 9 Montaj Tablo 3 Dijital Gateway Kablo Tesisatı (Kat. No. 6120500) Sensör (kablo rengi) Sensör Sinyali Dijital Gateway J1 Yeşil Ref J1-1 Sarı Sıcaklık + J1-2 Siyah Sıcaklık – J1-3 Beyaz VI J1-4 Kırmızı Aktif J1-5 Açık Kalkan J1-6 Açık /sargılı Kalkan J1-6 3.2.2 Dijital Gateway Montajı Dijital Gateway, duvar veya diğer düz yüzeylere montaj için bir montaj klipsiyle birlikte verilmektedir. Boyutlar için lütfen Şekil 9 bölümüne bakınız. Duvara tespit etmek için uygun bir sabitleyici kullanınız, Bkz. Şekil 10. Sensör kablosunu dijital Gateway’e bağladıktan ve iki yarı dişlerini birbirlerine geçirdikten sonra, montaj klipsini dijital Gateway’in ortasına yerleştirip, emniyete almak için klipsi birlikte sıkınız. Şekil 9 Dijital Gateway Boyutları 34.29 mm (1.35 inches) Şekil 10 184.15 mm (7.25 inches) Dijital Gateway Montajı 1. Montaj Klipsi 3. Altıgen Başlıklı, ¼ - 28 2. Vida, düz başlıklı, ¼-28 x 1.25-inç 4. Klipsi monte ediniz, dijital Gateway’e takınız, klipsi sıkarak kapatınız. 10 Montaj 3.3 Sensörün Numune Akışına Monte Edilmesi Şekil 11 • Sensörü tüm proses için referenas olarak kabul edilen bir yere monte ediniz. • Sensörü havalandırma havuzu duvarından en az 508 mm (20 inç) uzağa monte ediniz ve en az 508 mm (20 inç) prosesin içine daldırınız. • Sensörü, montaj aparatlarıyla birlikte verilen talimatlar yardımıyla monte ediniz. Önerilen montaj konfigürasyonları için lütfen Şekil 11 bölümüne bakınız. Sensör Montaj Örnekleri aa aa aa aa aa 1. Hijyenik montaj 2. Birlikte montaj 3. İçten akışlı montaj 4. Paslanmaz çelik sensörünün askı ile asılması 5. PVC Saplama montaj 6. Paslanmaz çelik saplama montaj 7. Daldırmalı montaj 8. Daldırmalı montaj, şamandıralı aa aa aa aa aa 11 Montaj 12 Bölüm 4 Çalıştırma 4.1 Bir sc-Kontrol ünitesinin kullanılması Sensörü bir sc-Kontrol ünitesi kombinasyonunda kullanmadan önce, kontrol ünitesinin çalıştırılma konumunu iyice öğreniniz. Kontrol ünitesi kullanım kılavuzundan menü fonksiyonları arasında nasıl gezileceğini ve nasıl kullanılacağını öğreniniz. 4.2 Sensör Ayarı Bir sensör ilk kurulduğunda, sensörün seri numarası sensör adı olarak gösterilecektir. Sensör adını değiştirmek için lütfen aşağıdaki talimatlara bakınız: 1. Ana Menü seçeneğini seçiniz. 2. Ana Menü seçeneğinden SENSÖR KUR seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 3. Birden fazla sensör takılı ise, uygun sensörü vurgulayınız ve onaylayınız. 4. KONFİGÜRE ET seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 5. İSİM DÜZENLE seçeneğini seçiniz ve adı düzeltiniz. Sensör Ayarları menüsüne geri dönmek için onaylayınız veya iptal ediniz. 4.3 Sensör Verilerine Oturum Açma sc-Kontrol ünitesi her sensör için bir veri kütüğü ve bir olay kütüğü sağlamaktadır. Veri kütüğü, ölçüm verilerini seçilen aralıklarla kaydeder. Olay kütüğü, cihazlar üzerinde meydana gelen konfigürasyon değişiklikleri, alarmlar, uyarı koşulları, vs. gibi çok çeşitli olayları kaydeder. Veri kütüğü ve olay kütüğü CSV formatında okunabilir. Kütükleri indirmek için lütfen kontrol ünitesinin kullanım kılavuzuna bakınız. 4.4 pH ve ORP için SENSÖR DIAG Menüsü SENSÖR SEÇ HATA LİSTESİ–Bkz.bölüm 6.1 sayfa 23 . UYARI LİSTESİ–Bkz.bölüm 6.2 sayfa 23 . 4.5 pH SENSÖR KUR Menüsü SENSÖR SEÇ seçeneğini seçiniz (birden fazla sensör takılı ise) KALİBRE ET 1 NOKTALI OTOM Tek bir tamponla kalibrasyon — normal olarak pH 7. 2 NOKTALI OTOM İki tamponla kalibrasyon — normal olarak pH 7 ve pH 4 veya 10. 1 NOKTALI MANU Tek bir bilinen numuneye karşı kalibrasyon. 2 NOKTALI MANU Bilinen iki numuneye karşı kalibrasyon, her ikisi de bilinen pH’lı. SIC AYARLAMASI 13 Çalıştırma 4.5 pH SENSÖR KUR Menüsü (devam) Gösterilen sıcaklığı ±15°C’ye kadar ayarlayınız. FABRİKA AYARI Sisteme fabrika kalibrasyonunu geri yükler. KONFİGÜRE ET İSİM DÜZENLE Her türlü simge ve alfa nümerik karakterlerden oluşan en fazla 10 haneli bir ad giriniz. ÖLÇÜM SEÇ Gösterilecek uygun ölçme birimlerini seçiniz. EKRAN FORMATI Ölçme çözünürlüklerini seçiniz (xx.xx pH veya xx.x pH). SIC BİRİMLERİ Gösterilen seçenekler arasından seçim yapınız (°C veya °F). KAYIT AYARI Sensör kütüğü aralığını seçmek için SENSÖR ARALIĞI seçeneğini veya sıcaklık kütüğü aralığını seçmek için SIC ARALIĞI seçeneğini seçiniz. REJECT FRE. En iyi derecede gürültü azatlımı için gerilim hattı frekansına bağlı olarak 50 veya 60 Hz seçeneklerinden birini seçiniz. Varsayılan 60 Hz’dir. FİLTRE Sinyal ortalama süresi için 0 ila 60 saniye arasında seçim yapınız. SIC ELEMANI Ekrana getirilen seçenekler arasından sıcaklık elemanı tipini seçiniz. TAMPON SEÇ Ekrana getirilen seçenekler arasından tampon tipini (standart 4, 7, 10 veya DIN 19267) seçiniz. SAF H2O KOMP Kullanıcının amonyak, morfolin veya kullanıcı tarafından tanımlanan diğer elektrolitin uygulamada kullanıldığını belirtmesine olanak tanır; sıcaklığa bağlı doğrusal eğri faktörünün ölçülen pH’a uygulanmasına da olanak sağlar. KAL GÜNLERİ Son kalibrasyondan bu yana geçen gün sayısı. Varsayılan bildirim 60 gündür. SENSÖR ÇAL. G. Sensörün kullanılmasından bu yana geçen gün sayısı. Varsayılan bildirim 365 gündür. FABRİKA AYARI Kullanıcı tarafından düzeltilebilen tüm seçeneklerin fabrika varsayılanlarına sıfırlanması. DIAG/TEST PROB BİLGİSİ Sensör tipini, sensörün girilen adını (Varsayılan: sensör seri numarasıdır), sensör seri numarasını, yazılım sürüm numarasını ve sensör sürücü numarasını gösteriniz. KAL VERİSİ pH eğimini ve en son kalibrasyon tarihini gösterir. 14 Çalıştırma 4.5 pH SENSÖR KUR Menüsü (devam) SİNYALER SENSÖR SİNYALİ: Sensör çıkışını mV olarak gösterir SENS ADC SAYI: Sensör ADC sayımını gösterir SIC ADC SAYISI: Sıcaklık ADC sayımının ham verilerini gösterir ADC sayımları A/D sayımları gibidir ve yalnızca sensör elektronik tanı amaçlıdır. ELEKTROT DURUM: Empedansın ön ayar sınırları içinde olup olmadığına bağlı olarak elektrotun durumunu (iyi veya kötü) tanımlar. AKTİF ELEKTROT: Empedans Durumu “Devrede” olarak ayarlanmışsa, aktif elektrotun empedansını (M ohm olarak) gösterir. REF. ELEKTROT: Empedans Durumu “Devrede” olarak ayarlanmışsa, referans elektrotunun empedansını (M ohm olarak) gösterir. EMPEDANS DURUM: Sensör tanısı. Devrede veya Devrede Değil seçeneklerinden birini seçiniz. SAYAÇLAR SENSÖR ÇAL. G.: sensörün kullanıldığı toplam gün sayısını gösterir. SENSÖR RESETLE: Sensör sayacının sıfırlanması gerektiğini gösterir. ELEKTR ÇAL. G.: Elektrotun kullanıldığı toplam gün sayısı. 4.6 ORP SENSÖR KUR Menüsü SENSÖR SEÇ seçeneğini seçiniz (birden fazla sensör takılı ise) KALİBRE ET 1 NOKTALI MANU Tek bir bilinen numuneye karşı kalibrasyon. SIC AYARLAMASI Gösterilen sıcaklığı ±15°C’ye kadar ayarlayınız. FABRİKA AYARI Sisteme fabrika kalibrasyonunu geri yükler. KONFİGÜRE ET İSİM DÜZENLE Her türlü simge ve alfa nümerik karakterlerden oluşan en fazla 10 haneli bir ad giriniz. Giriş tamamlanınca ENTER tuşuna basınız. Ad, ölçme değeri ile birlikte durum satırında gösterilir. SENSÖR SEÇ Gösterilen sensör tipleri arasından seçim yapınız (ph veya ORP). SIC BİRİMLERİ Gösterilen seçenekler arasından seçim yapınız (°C veya °F). KAYIT AYARI Sensör kütüğü aralığını seçmek için SENSÖR ARALIĞI seçeneğini veya sıcaklık kütüğü aralığını seçmek için SIC ARALIĞI seçeneğini seçiniz. AC FREKANS En iyi derecede gürültü azatlımı için gerilim hattı frekansına bağlı olarak 50 veya 60 Hz seçeneklerinden birini seçiniz. Varsayılan 60 Hz’dir. KONFİGÜRE ET (devam) FİLTRE Sinyal ortalama süresi için 0 ila 60 saniye arasında seçim yapınız. 15 Çalıştırma 4.6 ORP SENSÖR KUR Menüsü (devam) SIC ELEMANI Ekrana getirilen seçenekler arasından sıcaklık elemanı tipini seçiniz. KAL GÜNLERİ Son kalibrasyondan bu yana geçen gün sayısı. Varsayılan bildirim 60 gündür. SENSÖR ÇAL. G. Sensörün kullanılmasından bu yana geçen gün sayısı. Varsayılan bildirim 365 gündür. EMPEDANS LİMİT Min/Maks. elektrot sensör empedansı sınırlarını ayarlayınız. FABRİKA AYARI Kullanıcı tarafından düzeltilebilen tüm seçeneklerin fabrika varsayılanlarına sıfırlanması. DIAG/TEST PROB BİLGİSİ Sensör tipini, sensörün girilen adını (Varsayılan: sensör seri numarasıdır), sensör seri numarasını, yazılım sürüm numarasını ve sensör sürücü numarasını gösteriniz. KAL VERİSİ Eğimi ve en son kalibrasyon tarihini gösterir. SİNYALER SENSÖR SİNYALİ: sensör çıkışını mV olarak gösterir SENS ADC SAYI: sensör ADC sayımını gösterir SIC ADC SAYISI: sıcaklık ADC sayımının ham verilerini gösterir. ADC sayımları A/D sayımları gibidir ve yalnızca sensör elektronik tanı amaçlıdır. ELEKTROT DURUM: Empedansın ön ayar sınırları içinde olup olmadığına bağlı olarak elektrotun durumunu (iyi veya kötü) tanımlar. AKTİF ELEKTROT: Empedans Durumu “Devrede” olarak ayarlanmışsa, aktif elektrotun empedansını (M Ohm olarak) gösterir. REF. ELEKTROT: Empedans Durumu “Devrede” olarak ayarlanmışsa, referans elektrotun empedansını (M Ohm olarak) gösterir. EMPEDANS DURUM: Sensör tanısı. Devrede veya Devrede Değil seçeneklerinden birini seçiniz. SAYAÇLAR SENSÖR ÇAL. G.: sensörün kullanıldığı toplam gün sayısını gösterir. SENSÖR RESETLE: sensör sayacının sıfırlanması gerektiğini gösterir. ELEKTR ÇAL. G.: Elektrotun kullanıldığı toplam gün sayısı. 16 Çalıştırma 4.7 pH Kalibrasyonu Üretici, pH için iki noktalı otomatik ve elle kumandalı kalibrasyon seçeneği sunmaktadır. Otomatik bir kalibrasyon, seçili tampona tekabül eden tampon tablosunu tanımlar ve stabil hale geldikten sonra probu otomatik olarak kalibre eder. Elle kumandalı kalibrasyon ise pH’ı bilinen bir değerle herhangi bir tampona veya numuneye yerleştirerek ve sonra bilinen bu değeri kontrol ünitesine girerek yapılır. Elle kumandalı kalibrasyonda kullanılan numune değeri laboratuar analizleri veya karşılaştırmalı okumalarla saptanabilir. 1. Ana Menü seçeneğinden SENSÖR KUR seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 2. Birden fazla sensör takılı ise, uygun sensörü seçiniz ve onaylayınız. 3. KALİBRE ET seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 4. 1 NOKTALI OTOM seçeneğini seçiniz. Liste kutusundan kullanılabilir Çıkış Modunu (Aktif, Tut veya Aktar) seçiniz ve onaylayınız. 5. Temiz probu tampona getiriniz ve devam etmek için onaylayınız. 6. Stabil olunca onaylayınız. Ekrana 1 NOKTALI OTOM Complete ibaresi ve eğim gelecektir (XX.X mV/pH). 7. Probu prosese döndürünüz. 4.7.1 İki Noktalı Otomatik Kalibrasyon 1. Ana Menü seçeneğinden SENSÖR KUR seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 2. Birden fazla sensör takılı ise, uygun sensörü seçiniz ve onaylayınız. 3. KALİBRE ET seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 4. 2 NOKTALI OTOM seçeneğini seçiniz. Liste kutusundan kullanılabilir Çıkış Modunu (Aktif, Tut veya Aktar) seçiniz ve onaylayınız. 5. Temiz probu Tampon 1’e getiriniz ve onaylayınız. 6. Stabil olunca onaylayınız. 7. Temiz probu Tampon 2’ye getiriniz ve onaylayınız. 8. Stabil olunca onaylayınız. Ekrana 2 NOKTALI OTOM Complete ibaresi ve eğim gelecektir (XX.X mV/pH). 9. Probu prosese döndürünüz. 4.7.2 Bir Noktalı Elle Kumandalı Kalibrasyon 1. Ana Menü seçeneğinden SENSÖR KUR seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 2. Birden fazla sensör takılı ise, uygun sensörü seçiniz ve onaylayınız. 3. KALİBRE ET seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 17 Çalıştırma 4. 1 NOKTALI MANU seçeneğini seçiniz. Liste kutusundan kullanılabilir Çıkış Modunu (Aktif, Tut veya Aktar) seçiniz ve onaylayınız. 5. Temiz probu çözeltiye getiriniz ve devam etmek için onaylayınız. 6. Stabil olunca onaylayınız. Klavyeyi kullanarak çözelti değerini düzeltiniz ve onaylayınız. 7. Stabil olunca onaylayınız. Ekrana 1 NOKTALI MANU Complete ibaresi ve eğim gelecektir (XX.X mV/pH). 8. Probu prosese döndürünüz. 4.7.3 İki Noktalı Elle Kumandalı Kalibrasyon 1. Ana Menü seçeneğinden SENSÖR KUR seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 2. Birden fazla sensör takılı ise, uygun sensörü seçiniz ve onaylayınız. 3. KALİBRE ET seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 4. 2 NOKTALI MANU CAL seçeneğini seçin. Liste kutusundan kullanılabilir Çıkış Modunu (Aktif, Tut veya Aktar) seçiniz ve onaylayınız. 5. Temiz probu Çözelti 1’e getiriniz ve onaylayınız. 6. Stabil olunca onaylayınız. Klavyeyi kullanarak çözelti değerini düzeltiniz ve onaylayınız. 7. Probu çözelti 1’e getiriniz ve onaylayınız. 8. Stabil olunca onaylayınız. Klavyeyi kullanarak çözelti değerini düzeltiniz ve onaylayınız. 9. Ekrana 2 NOKTALI MANU Cal Complete ibaresi ve eğim gelecektir (XX.X mV/pH). 10. Probu prosese döndürünüz. 18 Çalıştırma 4.8 ORP Kalibrasyon Üretici, ORP için bir noktalı elle kumandalı kalibrasyon seçeneği sunmaktadır. Elle kumandalı kalibrasyonda kullanılan numune değeri laboratuar analizleri veya karşılaştırmalı okumalarla saptanabilir. 1. Ana Menü seçeneğinden SENSÖR KUR seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 2. Birden fazla sensör takılı ise, uygun sensörü seçiniz ve onaylayınız. 3. KALİBRE ET seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 4. 1 NOKTALI MANU CAL seçeneğini seçin. Liste kutusundan kullanılabilir Çıkış Modunu (Aktif, Tut veya Aktar) seçiniz ve onaylayınız. 5. Temiz probu Çözeltiye getiriniz ve onaylayınız. 6. Stabil olunca onaylayınız. Klavyeyi kullanarak çözelti değerini düzeltiniz ve onaylayınız. 7. Ekrana 1 NOKTALI MANU Complete ibaresi ve eğim gelecektir (XX.X mV). 8. Probu prosese döndürünüz. 4.9 pH ve ORP için İki Sensörün Aynı Anda Kalibrasyonu 1. Birinci sensörde bir kalibrasyona başlayınız ve ekrana “Stabil oluncaya kadar Bekleyin” ibaresi gelinceye kadar devam ediniz. 2. BIRAK seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. Görüntü, ana ölçme ekranına geri döner. Halihazırda kalibre edilmekte olan sensör okuması yanıp sönmeye başlar. 3. İkinci sensörde kalibrasyona başlayınız ve ekrana “Stabil oluncaya kadar Bekleyin” ibaresi gelinceye kadar devam ediniz. 4. BIRAK seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. Görüntü, ana ölçme ekranına geri döner ve her iki sensör okumaları yanıp sönmeye başlar. Her iki sensörün kalibrasyonu şimdi geri planda çalışmaktadır. 5. Sensörlerden herhangi birinin kalibrasyonuna dönmek için Ana Menü seçeneğinden SENSÖR KUR seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. Uygun sensörü seçiniz ve onaylayınız. 6. Yürütülmekte olan kalibrasyon ekrana gelir. Kalibrasyona devam ediniz. 19 Çalıştırma 4.10 Sıcaklık Ayarı Aşağıdaki yöntemlerden biriyle sıcaklığı görün veya değiştirin. 1. Ana Menü seçeneğinden SENSÖR KUR seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 2. Birden fazla sensör takılı ise, uygun sensörü seçiniz ve onaylayınız. 3. KALİBRE ET seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 4. SIC AYARLAMASI seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 5. ÖLÇÜLEN SIC seçeneğini seçin ve onaylayın. 6. Sıcaklık ekrana gelir. Sıcaklık üzerine tıklayınız ve klavyeyi kullanarak sıcaklığı düzeltiniz ve onaylayınız. 20 Bölüm 5 Bakım TEHLİKE Kılavuzun bu bölümünde açıklanan çalışmalar yalnızca nitelikli personel tarafından yapılmalıdır. TEHLİKE Patlama tehlikesi. Elektrik bağlantısını kesmeden veya çevrenin tehlikesiz olduğundan emin olmadan cihazı bağlamayınız veya bağlantısını-kesmeyiniz. 5.1 Bakım Çizelgesi Bakım Çalışmaları 90 gün Sensörü temizleyiniz1 x Sensörde hasar olup olmadığını kontrol ediniz x Tuz köprüsünü değiştiriniz ve çözeltiyi doldurunuz2 Sensörü kalibre ediniz (düzenleyici kurumun istediği şekilde) 1 2 Yıllık x Düzenleyici kurumun istediği çizelgeye göre. Temizleme sıklığı uygulamaya bağlıdır. Bazı uygulamalarda daha fazla ya da daha az sıklıkta temizlik uygun olabilir. Tuz köprüsü değiştirme sıklığı uygulamaya bağlıdır. Bazı uygulamalarda daha fazla ya da daha az sıklıkta değiştirme uygun olabilir. 5.2 Sensörün Temizlenmesi UYARI Asitle temizlemeden önce, asit ve numune arsındaki reaksiyonun tehlikeli bir kimyasal reaksiyon oluşturup oluşturmayacağını belirleyiniz. (Örneğin, bir siyanür banyosunda kullanılan sensörü temizlik amacıyla doğrudan doğruya güçlü bir aside koymayınız, çünkü bu kimyasal bileşim zehirli siyanür gazı üretebilir.) 1. Sensörün dışını su akıtarak temizleyiniz. Üzerinde artık kalacak olursa, sensörün tüm ölçme kısmını (proses elektrotu, eşmerkezli metal toprak elektrotu ve tuz köprüsü) yumuşak ve temiz bir bezle dikkatle silerek biriken kirleri temizleyiniz. Sensörü temiz ve ılık suyla temizleyiniz. 2. Laboratuar cam temizleyicileri gibi lanolin içermeyen, yumuşak sabun ve bulaşık deterjanı ya da diğer aşındırıcı olmayan sabunlar ve ılık su ile bir çözelti hazırlayınız. Not: Lanolin, cam proses elektrotunu kaplar ve sensör performansını ters etkileyebilir. 3. Sensörü, 2 veya 3 dakika süreyle sabun çözeltisine daldırınız. 4. Yumuşak kıllı küçük bir fırça (örneğin diş fırçası) yardımıyla sensörün tüm ölçme ucunu ovarak elektrotu ve tuz köprüsü yüzeylerini iyice temizleyiniz. Deterjan temizleme çözeltisi ile biriken yüzey artıkları çıkarılamıyorsa, bunları çözündürmek için hidroklorik asit (veya diğer sulandırılmış asitleri) kullanınız. Asit, olabildiği kadar sulandırılmış olmalıdır. Hangi asidin kullanılacağı ve doğru asit oranı deneyimlerle belirlenir. Bazı inatçı kaplamaların temizlenmesi için başka temizleme maddeleri gerekebilir. TEHLİKE Asitler tehlikelidir. Daima malzeme güvenlik verileri belgelerinde önerilen uygun koruyucu gözlük ve giysileri giyiniz. 21 Bakım 5. Sensörün tüm ölçme ucunu 5 dakikadan fazla olmamak üzere sulandırılmış aside daldırınız. Artık herhangi bir asidin nötrleştirilmesi için sensörü temiz ve ılık suya sokunuz ve daha sonra tekrar 2 ila 3 dakika yumuşak sabun çözeltisinde dinlendiriniz. 6. Sensörü sabun çözeltisinden çıkarınız ve tekrar temiz ve ılık suyla yıkayınız. 7. Temizleme işlemi sonrasında mutlaka ölçme sistemini kalibre ediniz. 5.2.1 Standart Hücre Çözeltisinin ve Tuz Köprüsünün Değiştirilmesi Kalibrasyon yapılamayacak olursa, standart hücre çözeltisini ve tuz köprüsünü Şekil 12‘de gösterildiği şekilde değiştirerek sensörü tazeleyiniz. Kalibrasyon hala mümkün değilse, Bölüm 6 sayfa 23 bölümüne bakınız. 1. Tuz köprüsünü çıkarmak için sensörü dik tutunuz (elektrot yukarı gelecek şekilde) ve bir pense veya benzeri bir aletle saat yönünün tersine çeviriniz. Proses elektrotu uzantısına hasar vermemek için dikkatli olunuz. Eski tuz köprüsünü doğru biçimde elden çıkarınız. 2. Standart hücre çözeltisini sensör haznesine geri koyunuz. a. Eski çözeltiyi dökünüz ve hazneyi damıtık su ile iyice çalkalayınız. b. Hazneyi tuz köprüsü dişlerinin dibine kadar taze hücre çözeltisi ile doldurunuz (Kat. No. 25M1A1025-115). 3. Yeni bir O-ring takınız, daha sonra, yeni tuz köprüsünü, parmakla sıkıştırılacak kadar sıkı bir şekilde ve tuz köprüsünün alt yüzeyi sensör gövdesinin üst yüzeyi ile tamamen temas edinceye kadar saat yönünde vidalayınız. Çok fazla sıkmayınız. Şekil 12 Standart Hücre Çözeltisinin ve Tuz Köprüsünün Değiştirilmesi 1 1. 22 Tuz Köprüsü 2 2. Sensör Bölüm 6 Sorun Giderme 6.1 Hata Kodları Hatalar Tablo 4 içinde tanımlanmıştır. Tablo 4 Hata Kodları Gösterilen Hata Tanımı Çözünürlük ADC HATASI Sistem ölçüm arızaları Teknik Danışma Hizmetlerini Arayınız 6.2 Uyarılar Hatalar Tablo 5 içinde tanımlanmıştır. Tablo 5 Uyarı Kodları Gösterilen Uyarı Tanımı Çözünürlük SENS ARAL DIŞI Ölçülen pH/ORP beklenen değer aralığını aşıyor. Teknik Danışma Hizmetlerini Arayınız SIC. ARAL DIŞI Ölçülen sıcaklık beklenen değer aralığını aşıyor. Teknik Danışma Hizmetlerini Arayınız FLASH HATASI Sistem taşınabilir belleği yazımı başarısız. Teknik Danışma Hizmetlerini Arayınız AKTİF ELEKTROT Standart elektrot istenilen özelliklerde performans göstermiyor. Teknik Danışma Hizmetlerini Arayınız REF. ELEKTROT Referans elektrotu istenilen özelliklerde performans göstermiyor. Teknik Danışma Hizmetlerini Arayınız KAL GEREKİYOR Son kalibrasyondan bu yana 60 gün geçmiş. Kalibrasyon yapınız. SENSÖR DEĞİŞTR Sensör kurulumundan bu yana bir yıl geçmiş. Sensörü yerine takınız ve SENSÖR KUR>DIAG/TEST>SENSÖR RESETLE menüsünden sayacı geri yükleyiniz. 23 Sorun Giderme 6.3 pH Sensörü İçin Sorun Giderme Sensörü bölüm 5.2 sayfa 21 bölümünde açıklanan prosedürü kullanarak temizleyiniz. Ölçme sistemi temizleme sonrasında kalibrasyon yapılamıyorsa, standart hücre çözeltisini ve tuz köprüsünü değiştirerek (bkz. bölüm 5.2.1 sayfa 22 ) yeniden kalibrasyon yapmaya çalışınız. Ölçme sistemi hala kalibre edilemiyorsa, sensör çalışmasını kontrol ediniz. sc100 veya avometre ve iki pH tamponu kullanan bazı basit testler, pH sensörünün düzgün çalışıp çalışmadığını saptar. pH 7 ve pH 4 tamponlarının kullanımı tercih edilmekle birlikte, ilgilenilen ölçüm aralığını daha yakın bir şekilde kapatıyorsa, pH 4 yerine pH10 kullanılabilir. Sensörün entegre dijital elektroniklerinin bulunup bulunmadığını ya da harici bir dijital Gateway kullanıp kullanmadığını belirleyiniz. Sensör bir dijital Gateway kullanıyorsa, Gateway’e, dijital Gateway ekinin içindeki bağlantı uçları üzerinden kablo ile bağlanır. Semnsör bir dijital bağdaştırıcı kullanıyorsa ve bu nedenle entegre dijital elektroniği yoksa, bölüm 6.3.1 bölümüne göre devam ediniz. Sensörün entegre elektroniği varsa, bölüm 6.3.2 sayfa 25 ’e gidiniz. 6.3.1 Entegre Dijital Elektroniği Olmayan pH Sensöründe Sorun Giderme 1. Kırmızı, yeşil, sarı ve siyah sensör kablo bağlantılarını dijital Gateway’den kesiniz. 2. Sensörü bir pH 7 içine yerleştiriniz. Devam etmeden önce, sensörün ve tamponun sıcaklıklarının yaklaşık 25°C’ye (70 °F) eşit olmasını sağlayınız. 3. Sarı ve siyah kablolar arasındaki direnci ölçerek sensör sıcaklık elemanının (300 Ohm termistör) düzgün çalışıp çalışmadığını doğrulayınız. Yaklaşık 25°C (70°F) sıcaklıktaki okuma 250 ila 350 Ohm arasında olmalıdır. 4. Sarı ve siyah kabloları yeniden bağlayınız. 5. Avometrenin (+) ucunu kırmızı kabloya ve (–) ucunu ise yeşil kabloya bağlayınız. Sensör pH 7 tamponu içindeyken dc milivoltunu ölçünüz. Sensörün okuma dökümleri fabrikada belirlenmiş –50 ve +50 mV aralığında olmalıdır. Eğer öyleyse, okunan milivolt değerini kaydediniz ve adım 6’ya geçiniz. Okuma değeri bu sınırların dışında ise, teste devam etmeyiniz ve Teknik Destek Hizmetlerini arayınız. 6. Avometre hala bağlı iken sensörü suyla yıkayınız ve pH4 ya da pH 10 tamponuna yerleştiriniz. Sensörün ve tamponun sıcaklıklarının yaklaşık 25°C’ye (70 °F) eşit olmasını sağlayınız, daha sonra Tablo 6 veTablo 7 sayfa 25 bölümünde gösterildiği şekilde sensör aralık okumasını ölçünüz. pH 4 Tamponundaki Aralık Okuması Sensör aralık okumasının, pH 4 tamponundaki sensör ile, adım 5’te alınan ofset okumasından en az +160 mV daha fazla olması gerekir. Tablo 6 Tipik Aralık Okumaları (pH 4 tamponu) 24 Ofset Okuma ( pH 7 tamponunda) Aralık Okuması (pH 4 tamponundaki) –50 mV +110 mV –25 mV +135 mV 0 mV +160 mV +25 mV +185 mV +50 mV +210 mV Sorun Giderme pH 10 Tamponundaki Aralık Okuması Sensör aralık okumasının, pH 10 tamponundaki sensör ile, adım 5’te alınan ofset okumasından en az –160 mV daha az olması gerekir. Tablo 7 Tipik Aralık Okuması Örnekleri (pH 10 tamponu) Ofset Okuma ( pH 7 tamponunda) Aralık Okuması (pH 10 tamponundaki) –50 mV –210 mV –25 mV –185 mV 0 mV –160 mV +25 mV –135 mV +50 mV –110 mV Aralık okuması, pH 4 ve pH 10’daki ofset okumasından sırasıyla en az +160 mV fazla ise veya– 160 az ise, sensör, fabrikada belirtilen sınırlar dahilinde demektir. Değilse, Teknik Destek Hizmetlerini arayınız. 6.3.2 Entegre Dijital Elektronikli pH Sensöründe Sorun Giderme 1. Sensörü pH 7 tamponu içine yerleştiriniz ve tampon ile sensörün sıcaklık dengesine ulaşmasına olanak tanıyınız. Bu, sensör sıcaklık değeri stabil bir sıcaklık ölçme için izlenerek doğrulanabilir. Bu değer, ölçme modunda olduğu sırada sc-Kontrol ünitesi üzerinde gösterilir. 2. Kontrol ünitesindeki SENSÖR KUR Menüsünden “Diag/Test” seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 3. “Sensör Sinyali” seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. Bu sensörün ofset okumaları fabrikada belirlenmiş –50 ve +50 mV aralığında olmalıdır. Eğer öyleyse, okunan milivolt değerini kaydediniz ve adım 4’e geçiniz. Okuma değeri bu sınırların dışında ise, teste devam etmeyiniz ve Teknik Destek Hizmetlerini arayınız. 4. Sensörü yıkayıp pH 4 veya 10 tamponu içine yerleştiriniz ve tampon ile sensörün sıcaklık dengesine ulaşmasına olanak tanıyınız. Bu, sensör sıcaklık değeri stabil bir sıcaklık ölçme için izlenerek doğrulanabilir. Bu değer, ölçme modunda olduğu sırada sc100 ekranı üzerindedir. 5. Kontrol ünitesindeki SENSÖR KUR Menüsünden “Diag/Test” seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. 6. “Sensör Sinyali” seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. Daha sonra, sensör aralığı değerini ölçünüz. pH 4 Tamponundaki Aralık Okuması Sensör aralık okumasının, pH 4 tamponundaki sensör ile, Tablo 8 ve Tablo 9 kısımlarında gösterilen ofset okumasından en az +160 mV daha fazla olması gerekir. Tablo 8Tipik Aralık Okuması Örnekleri (pH 4 tamponu) Ofset Okuma (pH 7 tamponunda) Aralık Okuması (pH 4 tamponundaki) –50 mV +110 mV –25 mV +135 mV 0 mV +160 mV +25 mV +185 mV +50 mV +210 mV 25 Sorun Giderme pH 10 Tamponundaki Aralık Okuması Sensör aralık okumasının, pH 10 tamponundaki sensör ile, adım 6’da alınan aralık okumasından en az –160 mV daha az olması gerekir. Tipik okuma örnekleri: Tablo 9Tipik Aralık Okuması Örnekleri (pH 10 tamponu) Ofset Okuma (pH 7 tamponunda) Aralık Okuması (pH 10 tamponundaki) –50 mV –210 mV –25 mV –185 mV 0 mV –160 mV +25 mV –135 mV +50 mV –110 mV 7. Aralık okuması, pH 4 ve pH 10’daki ofset okumasından sırasıyla en az +160 mV fazla ise veya– 160 az ise, sensör, fabrikada belirtilen -sınırlar dahilinde demektir. Değilse, Teknik Destek Hizmetlerini arayınız. 6.4 ORP Sensörü Çalışmasının Kontrolü sc-Kontrol ünitesi veya avometre ve bir 200 mV referans çözeltisi kullanan basit testler, ORP sensörünün düzgün çalışıp çalışmadığını saptar. Sensörün entegre dijital elektroniklerinin bulunup bulunmadığını ya da harici bir dijital Gateway kullanıp kullanmadığını belirleyiniz. Sensör bir dijital Gateway kullanıyorsa, dijital Gateway’e, dijital Gateway ekinin içindeki bağlantı uçları üzerinden kablo ile bağlanır. Sensör dijital bir Gateway kullanıyorsa, bölüm 6.4.1 adımı ile devam ediniz. Sensörün entegre dijital elektroniği varsa, bölüm 6.4.2 sayfa 26 bölümüne gidiniz. 6.4.1 Entegre Dijital Elektroniksiz ORP Sensöründe Sorun Giderme 1. Kırmızı, yeşil, sarı ve siyah sensör kablo bağlantılarını dijital Gateway’den kesiniz. 2. Sensörü 200 mV referans çözeltisi içine yerleştiriniz ve sensör ile referans çözeltisinin sıcaklığının yaklaşık olarak 25°C’ye (70°F) ulaşmasına olanak tanıyınız. 3. Sarı ve siyah kablolar arasındaki direnci ölçerek sensör sıcaklık elemanının (300 Ohm termistör) çalıştığını doğrulayınız. Yaklaşık 25°C (70°F) sıcaklıktaki okuma 250 ila 350 Ohm arasında olmalıdır. 4. Sarı ve siyah kabloları yeniden bağlayınız. 5. Avometrenin (+) ucunu kırmızı kabloya ve (–) ucunu ise yeşil kabloya bağlayınız. Sensör 200 mV referans çözeltisi içindeyken dc milivoltunu ölçünüz. Okunan değer 160 ila 240 mV arasında olmalıdır. Okunan değer bu sınırların içinde değilse, Teknik Destek Hizmetlerini arayınız. 6.4.2 Entegre Dijital Elektronikli ORP Sensöründe Sorun Giderme 1. Sensörü 200 mV referans çözeltisi içine yerleştiriniz ve tampon ile sensörün sıcaklık dengesine ulaşmasına olanak tanıyınız. Bu, sensör sıcaklık değeri stabil bir sıcaklık ölçme için izlenerek doğrulanabilir. Bu değer, ölçme modunda olduğu sırada sc100 ekranı üzerindedir. 2. Kontrol ünitesindeki SENSÖR KUR Menüsünden “Diag/Test” seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. “Sensör Sinyali” seçeneğini seçiniz ve onaylayınız. Okunan değer 160 ila 240 mV arasında olmalıdır. Okunan değer bu sınırların içinde değilse, Teknik Destek Hizmetlerini arayınız. 26 Bölüm 7 Yedek Parçalar ve Aksesuarlar 7.1 Yedek Parçalar, Aksesuarlar ve Reaktif ve Standartlar Parça Tanımı Miktar Katalog Numarası Hava üflemeli temizleme sistemi, 115V, 7.6 m’lik (25 ft) borulu ve hızlı bağlantı fitingli Kynar ® (PVDF) yıkama başlığı ve NEMA 4X ekindeki kompresör dahil her biri 1000A3335-005 Hava üflemeli temizleme sistemi, 230 V, 7.6 m’lik (25 ft) borulu ve hızlı bağlantı fitingli Kynar ® (PVDF) yıkama başlığı ve NEMA 4X ekindeki kompresör dahil her biri 1000A3335-006 Hava/Su üflemeli temizleme başlığı her biri 1000A3335-004 Tampon, pH 7 500 mL (1 pint) 2283549 Tampon, pH 4 500 mL (1 pint) 2283449 Tampon, pH 10 500 mL (1 pint) 2283649 Tampon, pH 7 1 galon 2283556 Tampon, pH 4 1 galon 2283456 Tampon, pH 10 1 galon 2283656 Tampon, pH 7 500 mL (1 pint) 2283549 Kablo, dahili bağlantı, kapalı uçlar, tam feet ile belirtilen uzunluk her biri 1W1100 Kablo, sensör uzatma, 1 m (3 ft) her biri 6122400 Kablo, sensör uzatma, 7,7 m (25 ft) her biri 5796000 Kablo, sensör uzatma, 15 m (50 ft) her biri 5796100 Kablo, sensör uzatma, 31 m (100 ft) her biri 5796200 Konektör Kablosu her biri 6139900 Kullanım kılavuzu, Diferansiyel pH Sistemi, İngilizce her biri DOC023.52.03251 Tapa, conta, kablo yolu ağzı her biri 5868700 O-ring, Viton her biri 5H1304 O-ring, EPDM her biri 5H1306 O-ring, Perfluoro her biri 5H1096-019 ORP Standart Çözelti, 200 mV 500 mL (1 pint) 25M2A1001-115 ORP Standart Çözelti, 600 mV 500 mL (1 pint) 25M2A1002-115 ORP Standart Çözelti, 200 mV 1 galon 25M2A1001-123 ORP Standart Çözelti, 600 mV 1 galon 25M2A1002-123 Tuz Köprüsü, PEEK® Gövdesi, PVDF dış birleşme noktası. her biri SB-P1SV Tuz Köprüsü, Ryton® Gövdesi, PVDF dış birleşme noktası. her biri SB-R1SV Standart Hücre Çözeltisi her biri 25M1A1025-115 Gergi emniyeti, Heyco her biri 16664 27 Yedek Parçalar ve Aksesuarlar 28 Bölüm 8 Garanti, yükümlülükler ve şikayetler HACH LANGE GmbH tedarik edilen üründe herhangi bir malzeme ve imalat bozukluğu bulunmadığını garanti eder ve her türlü hatalı parçaları hiçbir ücret almadan onarmayı ya da değiştirmeyi taahhüt eder. Cihazlar için garanti süresi 24 aydır. Satın almadan sonraki 6 ay içerisinde bir Servis Sözleşmesi yapılacak olursa, garanti süresi 60 aya uzar. Daha başka talepler hariç olmak üzere, tedarikçi, aşağıdaki hatalardan ve özelliklerin bulunmamasından sorumludur: risk devrinden önce mevcut olan bir durum nedeniyle, özellikle yanlış tasarım, zayıf malzeme ya da uygun olmayan finisaj yüzünden kullanılamaz hale geldiği veya sadece sınırlı bir şekilde kullanılabildiği gösterilebilen tüm parçalar tedarikçinin tasarrufunda olmak üzere düzeltilecek veya değiştirilecektir. Söz konusu hatalar, arıza ortaya çıktıktan sonra en fazla 7 gün içinde tedarikçiye yazılı olarak ve vakit geçirmeksizin bildirilmelidir. Müşteri tedarikçiye haber vermezse, ürün, hatasına rağmen onaylanmış kabul edilecektir. Başkaca doğrudan veya dolaylı hasarlar için yükümlülük kabul edilmez. Tedarikçi tarafından tanımlanan cihaza özel bakım ve servis işleri, garanti süresi içinde müşteri tarafından (bakım) ve tedarikçi tarafından (servis) yapılacaksa ve bunlar yerine getirilmemişse, bu gerekliliklerin yerine getirilmemesi nedeniyle ortaya çıkan arızalardan kaynaklanan talepler geçersiz olur. Diğer şekillerdeki taleplerde, özellikle bu nedenlerden dolayı ortaya çıkacak taleplerde bulunulamaz. Doğru biçimde kurulum yapılmaması, hatalı montaj veya yanlış kullanımdan kaynaklanan israf maddeleri ve hasarlar bu düzenlemenin kapsamına dahil değildir. HACH LANGE GmbH proses cihazlarının güvenilirliği birçok uygulamada ispatlanmış olduğundan, ilgili işlemleri mümkün olan en ekonomik şekilde yerine getirmek üzere genellikle otomatik kontrol çevrimlerinde kullanılır. Bu nedenle, hasarla sonuçlanacak durumlardan kaçınmak ya da bunları sınırlandırmak için kumanda çevrimini, cihazda meydana gelen herhangi bir arızanın yedekleme kontrol sistemi üzerinden otomatikman değişecek şekilde tasarlanması tavsiye edilir; çevre ve proses için en emin çalıştırma yolu budur. 29 8.1 Uyumluluk Bilgileri Bağışıklık Bu cihaz, şu standartlara göre sanayi düzeyi EMC açısından test edilmiştir: EN 61326 (Elektrikli Cihazların Ölçme, Kontrol ve Laboratuar Kullanımı için EMC Gereklilikleri) 89/336/EEC EMC’ye göre: Hach Şirketince Test kayıtlarının desteklenmesi, Hach Şirketince onaylanan uyumluluk. Standartların kapsamı: IEC 1000-4-2:1995 (EN 61000-4-2:1995) Elektrostatik Deşarj Bağışıklığı (Ölçüt B) IEC 1000-4-3:1995 (EN 61000-4-3:1996) Yayılan RF Elektromanyetik Alan Bağışıklığı (Ölçüt A) IEC 1000-4-4:1995 (EN 61000-4-4:1995) Elektrikli Hızlı Geçişler/Patlama (Ölçüt B) IEC 1000-4-5:1995 (EN 61000-4-5:1995) Şok (Ölçüt B) IEC 1000-4-6:1995 (EN 61000-4-6:1996) RF Alanlarınca İndüklenen Müdahaleler (Ölçüt A) IEC 1000-4-11:1994 (EN 61000-4-11:1994) Voltaj Düşüşü/Kısa Müdahaleler (Ölçüt B) Diğer Bağışıklık Standardının/Standartlarının kapsamı: ENV 50204:1996 Dijital Telefonların Yaydığı Elektromanyetik Alan (Ölçüt A) Emisyonlar Bu cihaz, Radyo Frekans Emisyonları açısından aşağıdaki şekilde test edilmiştir: 89/336/EEC EMC’ye göre: EN 61326:1998 (Elektrikli Cihazların ölçme, kontrol ve laboratuar kullanımı—EMC gereklilikleri) “A” Sınıfı emisyon sınırları. Test kayıtları Hewlett Packard, Fort Collins, Colorado Donanım Test Merkezi (A2LA # 0905-01) tarafından desteklenmektedir, uyumluluk Hach Şirketince onaylanmıştır. Standartların kapsamı: EN 61000-3-2 Elektrikli Cihazların Neden Olduğu Harmonik Müdahaleler EN 61000-3-3 Elektrikli Cihazların Neden Olduğu Gerilim Dalgalanması (İniş-Çıkış) Müdahaleleri Ek Emisyon Standardının/Standartlarının kapsamı: EN 55011 (CISPR 11), “A” Sınıfı emisyon sınırları 30 Bölüm 9 İrtibat HACH LANGE LTD Pacific Way Salford GB-Manchester, M50 1DL Tel. +44 (0)161 8 72 14 87 Fax +44 (0)161 8 48 73 24 [email protected] www.hach-lange.co.uk HACH LANGE LTD Unit 1, Chestnut Road Western Industrial Estate IRL-Dublin 12 Tel. +353(0)1 4602522 Fax +353(0)1 4509337 [email protected] www.hach-lange.ie HACH LANGE FRANCE S.A.S. 33, Rue du Ballon F-93165 Noisy Le Grand Tél. +33 (0)1 48 15 68 70 Fax +33 (0)1 48 15 80 00 [email protected] www.hach-lange.fr DR. BRUNO LANGE GES. MBH Industriestraße 12 A-3200 Obergrafendorf Tel. +43 (0) 2747 - 74 12 Fax +43 (0) 2747 - 42 18 [email protected] www.hach-lange.at DR. BRUNO LANGE AG HACH LANGE SA Juchstrasse 1 CH-8604 Hegnau Tel. +41 (0)44- 9 45 66 10 Fax +41 (0)44- 9 45 66 76 [email protected] www.hach-lange.ch Motstraat 54 B-2800 Mechelen Tél. +32 (0)15 42 35 00 Fax +32 (0)15 41 61 20 [email protected] www.hach-lange.be DR. LANGE NEDERLAND B.V. Laan van Westroijen 2a NL-4003 AZ Tiel Tel. +31(0)3 44 63 11 30 Fax +31(0)3 44 63 11 50 [email protected] www.hach-lange.nl HACH LANGE AB Vinthundsvägen159A SE-128 62 SKÖNDAL Tel. +46 (0)8 7 98 05 00 Fax +46 (0)8 7 98 05 30 [email protected] www.hach-lange.se HACH LANGE APS Åkandevej 21 DK-2700 Brønshøj Tel. +45 36 77 29 11 Fax +45 36 77 49 11 [email protected] www.hach-lange.dk HACH LANGE S.L.U. C/Araba 45, Apdo. 220 E-20800 Zarautz/Guipúzcoa Tel. +34 9 43 89 43 79 Fax +34 9 43 13 02 41 [email protected] www.hach-lange.es HACH LANGE SP.ZO.O. ul. Opolska 143 a PL-52-013 Wroclaw Tel. +48 71 3 42 10-83 Fax +48 71 3 42 10-79 [email protected] www.hach-lange.pl HACH LANGE S.R.L. Via Riccione, 14 I-20156 Milano Tel. +39 02 39 23 14-1 Fax +39 02 39 23 14-39 [email protected] www.hach-lange.it HACH LANGE S.R.O. Lešanská 2a/1176 CZ-141 00 Praha 4 Tel. +420 272 12 45 45 Fax +420 272 12 45 46 [email protected] www.hach-lange.cz HACH LANGE S.R.O. Roľnícka 21 SK-831 07 Bratislava – Vajnory Tel. +421 2 4820 9091 Fax +421 2 4820 9093 [email protected] www.hach-lange.sk HACH LANGE LDA Av. do Forte nº8 Fracção M P-2790-072 Carnaxide Tel. +351 214 253 420 Fax +351 214 253 429 [email protected] www.hach-lange.pt HACH LANGE S.R.L. str. Aviator Teodor Iliescu nr.37 Sector 1 RO-011672, Bucuresti Tel. +40 (0)21 2 08 95 78 Fax +40 (0)21 2 08 95 78 [email protected] www.hach-lange.com HACH LANGE KFT. HACH LANGE Íves u. 2. H-9027 Győr Tel. +36 (06)96 511 620 Fax +36 (06)96 511 626 [email protected] www.hach-lange.hu 8, Kr. Sarafov str. BG-1164 Sofia Tel. +359 (0)2 963 19 21 Fax +359 (0)2 866 04 47 [email protected] www.hach-lange.bg HACH LANGE GMBH Willstätterstraße 11 D-40549 Düsseldorf Tel. +49 (0) 211- 52 88 - 0 Fax +49 (0) 211- 52 88 - 143 [email protected] www.hach-lange.de HACH LANGE SU ANALİZ SİSTEMLERİ LTD.ŞTİ. Hilal Mah. 75. Sokak Arman Plaza No: 9/A TR-06550 Çankaya/ANKARA Tel +90 (0)312 440 98 98 Faks +90 (0)312 442 11 01 [email protected] www.hach-lange.com.tr 31 Ýrtibat HACH LANGE d.o.o. Fajfarjeva 15 SI-1230 Domžale Tel. +386 590 51 000 Fax +386 590 51 010 [email protected] www.hach-lange.si 32 Ek A Genel pH Bilgileri A.1 pH Ölçüm Kuramı pH, hidrojen iyonu aktivitesinin negatif logaritmasıdır ve çözeltinin asitlik ya da alkalilik derecesini ölçer. pH = –log A[H+] pH normal olarak bir cam elektrotu ve bir referans elektrotu yardımıyla ölçülür. Cam elektrot, kimyasal enerjiyi ( hidrojen iyonu aktivitesi) elektrik enerjisine (mili volt ile ölçülen) çeviren bir dönüştürücüdür. Reaksiyon dengededir ve iyonların referans çözeltisinden test altındaki çözeltiye akmasıyla elektrik devresi tamamlanır. Elektrot ve referans çözeltisi birlikte, büyüklüğü referans elektrotunun tipine, cam elektrotun içsel yapısına, çözeltinin pH derecesine ve sıcaklığına bağlı olan bir gerilim (emf) yaratırlar. Bu gerilim Nernst Denklemi ile açıklanır: E = Eo – (2.3 RT/F) x log A[H+] E = Eo – (eğim) x log A[H+] burada; E = hücrenin emf’sini Eo = sistemin sıfır potansiyelini (izopotansiyel) ifade eder. Cam ve referans elektrotlarının içsel yapısına bağlıdır. R = gaz sabit sayısı T = Kelvin olarak sıcaklık A[H+] = hidrojen iyonunun aktivitesi (hidrojen iyonlarının konsantrasyonuna eşit olduğu varsayılır) F = Faraday sabit sayısı pH değerindeki her birim artış için (veya iyon konsantrasyonundaki onluk artış) elektrot çiftinin emf’si 25°C’de 59.16 mV değişir. Bu değer, elektrotun Nernst Eğrisi olarak bilinir. pH elektrot çifti, tampon çözeltiler olarak da adlandırılan, bilinen ve sabit hidrojen iyonu konsantrasyonu çözeltileri kullanılarak kalibre edilir. Tampon çözeltiler hem elektrot izopotansiyelini hem de eğimi kalibre etmek için kullanılırlar. 33 Genel pH Bilgileri A.2 PID Kontrol Ünitesi Esasları Bir pH kontrol döngüsü aşağıdaki gibi çalışır: pH ölçer akışkan içindeki pH değerini ölçer ve ölçülen pH ayarlanan noktadan farklı ise, kontrol ünitesi, reaktifi bir karıştırma tankına gönderen reaktif pompasını (veya valfını) devreye sokar. Eklenen reaktif prosesteki pH değerini ayarlar. Döngünün fiziksel düzeni, pompanın (valfın) büyüklüğü, karıştırma tankının tipi ve pH elektrotlarının yerinin tümü, kontrol ünitesi optimum performansa ayarlandıktan sonra, döngünün nihai performansına büyük derecede etki eder. En büyük performans etkeni, tek başına döngü etrafındaki gecikme süresidir. Buna elektrot/ölçerin tepki süresi, reaktifin proses suyuna gönderilme süresi, reaktifin proses suyu ile karışması ve reaksiyona girmesi için gereken süre ile tamamen karışmış suyun elektrota gönderilmesi için gereken süre de dahildir. Gecikme süreleri çok uzunsa veya karıştırma işlemi tamamlanmamışsa, kontrol, kontrol ünitesinin ne kadar iyi ayarlandığına bakılmaksızın kötü olur. Proses pH Ölçeri bir PID (orantısal, integral (sıfırlama), türevsel (oran) kontrol) kontrol algoritması kullanır. Kontrol döngüsü üzerindeki etkilerinin yanı sıra, her cihaz ayarı tarif edilmiştir. Mod Elle Kumandalı: Elle kumandalı çıkış, tam ölçekli PID çıkışının yüzdesi olarak belirtilir. (4–20 mA) ve yaygın olarak çıkış cihazının test edilmesinde kullanılır. Otomatik: Faz, Ayar Noktası, Orantısal Bant, İntegral ve Türevsel menülerde belirtilen bilgileri kullanarak prosesin otomatik olarak kontrol edilmesine olanak tanır. Faz Doğrudan: Kontrol çıkışı eylemi, işlem değerinin artmasına neden olur. Ters: Kontrol çıkışı eylemi, işlem değerinin azalmasına neden olur. Ayar Noktası. Ayar noktası, pH’daki arzu edilen işlem değeri olarak tanımlanır. Orantısal Bant Orantısal bant, kontrol ünitesinin orantısal kontrol yaptığı ayar noktasından pH’daki orandır. Örneğin, proses için istenilen ayar noktası pH 7.0’dir ve pH’ı 7.0’a çıkarmak için proses suyuna reaktifin katılması gerekmektedir. Orantısal bant pH 1.0’a ayarlanırsa, kontrol ünitesi, pH 6.0 ila 8.0 aralığında orantısal çıkış kontrolü sağlar. İşlem pH 6.0 olduğu zaman, kontrol ünitesi, %100 çıkış kontrolü düzeyi sağlar (Fazın, doğrudan olarak ayarlandığı varsayıldığında). İşlem pH 7.0 olduğu zaman, orantısal kontrol %0 çıkış kontrolü düzeyi sağlar. İşlem pH 6.5 olduğu zaman, orantısal kontrol %50 çıkış sağlar. Çıkış aksiyonu, ayar noktası ile işlem değeri arasındaki farkın orantısal bant değerine bölümüne eşittir. 34 Genel pH Bilgileri İntegral İntegral değeri, işlem değeri ve ayar noktası arasındaki sabit durum hatasını sıfıra indirmek için kullanılır. Örneğin, bir işlemin, reaktif pompasına %35 kontrol çıkışı düzeyi göndererek pH 8.0 seviyesinde manuel olarak kontrol edilebildiğini varsayalım. Şimdi, kontrol ünitesi ayar noktası pH 8.0 olarak ayarlanmış olduğu halde sistemin, kontrol ünitesinin sadece orantısal kontrol sağlayacağı şekilde ayarlandığını ve orantısal bandın da pH 1.0 olarak ayarlandığını düşünelim. İşlem pH 8.0 ayar noktasına ne kadar yaklaşırsa, kontrol çıkışı düzeyinin de o kadar düşük olacağına dikkat ediniz. Gerçekten de, işlem pH 8.0’da olduğu zaman, çıkış düzeyi %0 olur. İşlem, işlemin pH 8.0 noktasına ulaşabilmesi için pompanın %35’le çalıştırılmasını gerektirdiğine göre, sadece orantısal kontrolün istenilen pH 8.0 ayar noktasına hiçbir zaman erişemeyeceği açıktır. İşte burada devreye integral kontrol girer. İntegral kontrol, orantısal kontrolden gelen çıkış aksiyonunun zaman içerisinde eklenmesi olarak düşünülebilir. Örneğin, orantısal kontrol çıkışı %5’lik bir sabit durum düzeyine erişmiş olsun. Eğer integral süresi beş dakikaya ayarlanırsa, kontrol ünitesinin integral aksiyonu bu beş dakikalık aralıkta %5’lik ek bir kontrol ünitesi çıkış düzeyi ilave edecektir. İntegral aksiyonu ektir, bu nedenle, her 5-dakikalık aralıkta kontrol ünitesinin çıkış düzeyine %5 ilave edilir. Böylece, kontrol ünitesinin işlemi istenilen ayar noktasına getirmesi sağlanmış olur. İntegral zaman ayarı ne kadar uzun olursa, integral aksiyonun işlemi etkilemesinin de o kadar uzun süreceğine dikkat ediniz. İntegral kontrol aksiyonunu devreden çıkarmak için sıfıra ayarlama yapılmalıdır. İntegral süresinin dakika cinsinden olduğuna dikkat ediniz. Türevsel Türevsel kontrol, işlem değerinin ayar noktasına yaklaştığı veya bu noktayı geçtiği bir oran esasına göre kontrol çıkış düzeyini ayarlamak için kullanılır. İşlem değerinin hızla yükseldiği ve ayar noktasını aştığı durumlarda türevsel kontrol aksiyonu kullanılır. Türevsel ayar dakika cinsinden yapılır. Türevsel kontrolün çıkış aksiyonu, işlemin değişiklik oranı (dakikadaki pH birimi olarak) çarpı türevsel süre bölü orantısal bant çarpı eksi bir’dir. Örneğin, işlem pH’ı dakikada pH 0.20 oranıyla değişiyorsa, türevsel süre 3.0 dakikaya ayarlıysa, orantısal bant pH 0.80 olarak ayarlanmışsa ve aksiyon ”doğrudan” ise, türevsel kontrol çıkış aksiyonu yaklaşık olarak: (-0.20 pH/dakika X 3.0 dakika) /0.80 pH = -%75 olur. Kalibrasyon esnasında, analog çıkışlar aktif olarak kalabilir, tutulabilir ya da önceden ayarlanmış bir mA değerine aktarılabilir. 35 Genel pH Bilgileri 36 Ek B Modbus Register Information Tablo 10 Sensor Modbus Registers Group Name Tag Name Register # Data Type Length R/W Tags Description SensorMeasTag 40001 Integer 1 R Sensör ölçüm etiketi Measurements pHMeas 40002 Float 2 R pH / ORP ölçümü Tags TempMeasTag 40004 Integer 1 R Sıcaklık ölçüm etiketi Measurements TempDegCMeas 40005 Float 2 R Sıcaklık ölçümü Configuration SensorName 40007 String 6 R/W Sensör adı Tags FuncCode 40013 Integer 1 R/W İşlev kodu etiketi Tags NextState 40014 Integer 1 R/W Sonraki durum etiketi Configuration MeasType 40015 Integer 1 R/W Ölçüm tipi – pH veya ORP Configuration TempUnits 40016 Integer 1 R/W Sıcaklık birimleri C veya F Configuration pHFormat 40017 Integer 1 R/W pH ekran formatı Configuration TaggedPhFormat 40018 Long 2 R Configuration Filter 40020 Integer 1 R/W Sensör filtresi Configuration TempElementType 40021 Integer 1 R/W Sıcaklık elemanı tipi pH ekran etiketli formatı Tags TempUserValueTag 40022 Integer 1 R Configuration TempUserDegCValue 40023 Float 2 R/W Sıcaklık kullanıcı değeri Configuration pHBuffer 40025 Integer 1 R/W pH tampon tipi Configuration PureWaterCompType 40026 Integer 1 R/W Saf H2O kompanzasyon tipi Configuration PureWaterCompUser 40027 Float 2 R/W Saf H2O kompanzasyon kullanıcı değeri Calibration OutputMode 40029 Integer 1 R/W Çıkış modu Calibration CalLeave 40030 Integer 1 R/W Cal leave modu Calibration CalAbort 40031 Integer 1 R/W Cal abort modu Tags CalEditValueTag 40032 Integer 1 R Calibration CalEditPhValue 40033 Float 2 R/W Diagnostics pHSlope 40035 Float 2 R Sıcaklık kullanıcı değeri etiketi Cal edit değeri etiketi Cal edit değeri pH eğrisi Diagnostics SoftwareVersion 40037 String 6 R Yazılım sürümü Diagnostics SerialNumber 40043 String 6 R Seri numarası Diagnostics pHOffset 40049 Float 2 R pH ofseti Diagnostics OrpOffset 40051 Float 2 R Orp ofseti Calibration CalCode 40053 Integer 1 R Cal kodu Configuration SensorLogInterval 40054 Integer 1 R/W Sensör verileri günlük kaydı aralığı Configuration TempLogInterval 40055 Integer 1 R/W Sıcaklık verileri günlük kaydı aralığı Diagnostics pHmV 40056 Float 2 R pH mV Diagnostics ProdDate 40058 Date 2 R/W Diagnostics StdElectrode 40060 Float 2 R Standart elektrot empedansı Diagnostics RefElectrode 40062 Float 2 R Referans elektrodu empedansı Diagnostics LastCalDate 40064 Date 2 R En son kalibrasyon tarihi Diagnostics SensorDays 40066 Integer 1 R Sensör çalışma günleri Diagnostics ElectrodeDays 40067 Integer 1 R Elektrot çalışma günleri Diagnostics ElectrodeStatus 40068 Integer 1 R Elektrot durumu Üretim tarihi 37 Modbus Register Information Tablo 10 Sensor Modbus Registers (devam) Group Name Tag Name Register # Data Type Length R/W Description Diagnostics SensorType 40069 Integer 1 R Sensör tipi Configuration RejectFrequency 40070 Integer 1 R/W Diagnostics DeviceDriver 40071 String 5 R Configuration CalWarningDays 40076 Integer 1 R/W Kalibrasyon uyarı günleri Configuration SensorWarningDays 40077 Integer 1 R/W Sensör uyarı günleri 38 Frekans reddi Cihaz sürücüsü İndeks Semboller P İntegral ..................................................................... 34 İntegral (Sıfırla) ........................................................ 34 Parçalar Yedek ................................................................ 27 PID kontrol Orantısal ............................................................ 34 B Bakım Çizelgesi ....................................................... 21 G Garanti ..................................................................... 29 Güvenlik Bilgileri ........................................................ 3 H Hata Kodları ............................................................. 23 O Orantısal .................................................................. 34 Orantısal Bant .......................................................... 34 S Sensör Kablosu Bağlantı ............................................................... 7 Kablo Tesisatı ...................................................... 7 T Teknik Özellikler ......................................................... 1 Türevsel ................................................................... 34 Türevsel (Oran) Kontrol ........................................... 34 U Uyarılar .................................................................... 23 39 40
Benzer belgeler
Kullanım Kılavuzu
Bu sembol bir ürün eki veya bariyer üzerine konulduğunda elektrik şoku ve/veya elektrik çarpması
tehlikesini gösterir.
Bu sembol ürün üzerine konulmuşsa, koruyucu gözlük takılması gerektiğini göste...
Bölüm 2 Genel Bilgiler
Bu sembol bir ürün eki veya bariyer üzerine konulduğunda elektrik şoku ve/veya elektrik çarpması
tehlikesini gösterir.
Bu sembol ürün üzerine konulmuşsa, koruyucu gözlük takılması gerektiğini göste...