içindekiler

1
ARAŞTIRMA KAPSAMINA GİREN ÜYE İŞVEREN SENDİKALARI
THE AFFILIATED EMPLOYER ASSOCIATIONS COVERED IN THE RESEARCH
İSİM
NAME
İŞKOLU
INDUSTRY
1.
Türkiye Ağaç ve Kağıt Sanayii Sendikası (TAKSİS)
AĞAÇ
Turkish Wood Industry Employers’ Association
WOOD
Türkiye Cam, Çimento ve Toprak Sanayii İşverenleri Sendikası
CAM
Turkish Glass, Cement and Clay Industry Employers’ Association
GLASS
Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası (ÇEİS)
ÇİMENTO
Cement Industry Employers’ Association
CEMENT
Türkiye Deri Sanayii İşverenleri Sendikası (TÜDİS)
DERi
Leather Industry Employers’ Association of Turkey
LEATHER
Türkiye Gıda Sanayii İşverenleri Sendikası (TÜGİS)
GIDA
Food Industry Employers’ Association of Turkey
FOOD
İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası (İEİS)
İLAÇ
Pharmaceutical Industry Employers’ Association
PHARMACEUTICALS
Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası (İNTES)
İNŞAAT
Turkish Employers’ Association of Construction Industries
CONSTRUCTION
Türkiye Selüloz, Kağıt ve Kağıt Mamülleri Sanayii İşverenleri Sendikası
KAĞIT
Turkish Employers’ Association of Cellulose, Paper and Paper Products
Industries
PAPER
Türkiye Kimya, Petrol, Lastik ve Plastik Sanayii İşverenleri Sendikası
(KİPLAS)
KİMYA
Chemicals, Petroleum, Rubber and Plastics Industry Employers’ Association of Turkey
CHEMICALS
Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS)
METAL
Turkish Employers’ Association of Metal Industries
METAL
Mahalli İdareler Kamu İşveren Sendikası (MİKSEN)
Türkiye Şeker Sanayii İşverenleri Sendikası
YEREL YÖNETİM
LOCAL
ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM
LOCAL
ADMINISTRATION
ŞEKER
Sugar Industry Employers’ Association of Turkey
SUGAR
Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası
TEKSTİL
Turkish Textile Employers’ Association
TEXTILE
Türkiye Toprak, Seramik, Çimento ve Cam Sanayii İşverenleri Sendikası
TOPRAK
Clay, Ceramic, Cement and Glass Industry Employers’
Association of Turkey
CLAY
Turizm Endüstrisi İşverenleri Sendikası
TURİZM
Tourism Industry Employers’ Association
TOURISM
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Local Administration Public Employers’ Assocation
12.
Mahalli İdareler İşverenleri Sendikası (MİS)
Local Administrations Employers’ Assocation
13.
14.
15.
16.
2
İÇİNDEKİLER
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
ARAŞTIRMANIN KAPSAMI, YÖNTEMİ VE ANA SONUÇLARI………...........……
TARİHÇE…………………………………………………………..........………………
ARAŞTIRMA KAPSAMI…………………………………………….........……………
İSTİHDAM………………………………………………………………............………
3.1. İstihdamın Cinsiyete Göre Yapısı……………………………............…………
3.2. Çalışanların Kıdemleri………………………………………............................
SENDİKALAŞMA………………………………………………...........………………
İŞGÜCÜ MALİYETİ…………………………………………...........…………………
5.1. İşgücü Maliyetinin Bölünüşü…………………………............…………………
5.2. Çalışılan Saat Başına İşgücü Maliyeti………………...........…………………
YAN ÖDEMELER……………………………………………...........…………………
SOSYAL ÖDEMELERİN BÖLÜNÜŞÜ………………………........…………………
İŞÇİLERİN MEDENİ HALİ VE ÇOCUK SAYISI…………........……………………
İŞÇİLERİN ÖĞRENİM DURUMU…………………………...........…………………
PERSONEL GİRİŞ – ÇIKIŞLARI……………………………........…………………
ZORUNLU İSTİHDAM…………………………………………….........……………
4
5
6
6
6
10
11
11
11
11
15
16
17
17
17
23
3
ARAŞTIRMA KAPSAMI VE YÖNTEMİ
—
—
—
—
Sunulan araştırma 1965’ten beri her yıl yapılmakta olup, aşağıdaki veriler 2012 yılına aittir.
Araştırmaya 16 İşveren Sendikasına üye 357 işletme dahil edilmiştir.
Ortalama tüm personel sayısı 203 756’dır.
İşletme düzeyinde anket yöntemi uygulanmıştır.
THE COVERAGE AND METHOD OF THE RESEARCH
— This research has been conducted annually since 1965. The result of the research for the
year of 2012 is presented below.
— Some 357 enterprises which are the members of 16 Employer Associations were covered.
— Average number of total employees included is 203 756.
— The information is collected through a questionnaire at the enterprise level.
ANA SONUÇLAR
— İstihdamın en yüksek olduğu ay Kasım, en düşük olduğu ay Şubat’tır.
— Çalışanlar arasında kadınların ağırlığı % 11.1’dir.
— Ortalama kıdem yılı 9.2’dir. 189 236 kişinin 30 gün üzerinden potansiyel kıdem tazminatı yükü
— 5 milyar 180 milyon TL’dir.
— Sendikalaşma oranı % 74.7’dir. Sendikalı işçilerin % 84.2’sini TÜRK-İŞ temsil etmektedir.
— Toplam işgücü maliyetinin % 35.5’i çıplak ücret, % 64.5’i yan ödemelerdir. Yan ödemelerin toplam işgücü maliyeti içindeki dağılımı ise sosyal ödemeler % 34.3; ikramiye, prim v.b.
ödemeler % 17.4; tatil ve izin ücretleri % 11.3 ve diğer personel giderleri % 1.5 şeklindedir.
— Sosyal ödemeler içinde en yüksek harcama SGK işveren primleri için yapılmaktadır. (% 40.6).
— Fiilen çalışılan saat başına ortalama işgücü maliyeti 21.37 TL’dir. Bu, fiilen çalışılan gün başına işçilik maliyetinin 160.3 TL olduğunu göstermektedir.
— İşçilerin % 20.2’si bekâr, % 11.6’sı çocuksuz evlidir. İki çocuklu işçilerin oranı % 31.9, bir çocuklu işçilerin ise % 23.9’dur.
— İşçilerin % 16.9’u ilkokul, % 10.8’i ortaokul, % 59.8’i lise, % 12.4’ü yüksek öğrenim mezunudur. Sadece okur-yazar olanların payı % 0.1 iken, okuma-yazma bilmeyen işçi sayısı ortalamalara yansımayacak düzeydedir. Meslek okullarından mezun işçilerin toplam işçi sayısına oranı % 51.8’dir.
— Ağırlıklı aritmetik ortalama olarak, yıllık “işe alınma oranı” % 16.2, “işten ayrılma oranı” % 16.8’dir.
— Zorunlu istihdam konusunda veri derlenen 252 işyerinde 4 590 kişi (toplam işçi sayısına oranı % 4
6.1) zorunlu istihdam yükümlülükleri gereğince çalıştırılmıştır.
1. TARİHÇE
1963 yazında 274 sayılı Sendikalar Kanunu ve 275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve
Lokavt Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle Çalışma İstatistikleri daha büyük önem kazanmış ve
geniş kapsamlı Çalışma İstatistiklerine duyulan ihtiyaç artmıştır.
1965 yılı ortalarında Merkezini İstanbul’dan
Ankara’ya nakleden Türkiye İşveren
Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), öncelikle Üye Sendikalarının ve üyelerinin ihtiyacını
gidermek, öte yandan Çalışma İstatistikleri alanındaki bu boşluğu hiç değilse kısmen doldurmak
amacıyla, 1966 yılında (kapsamı 1965 yılı) üyelerinden veri derleme, değerlendirme,
yayımlama ve üyelerine sunma faaliyetine başlamış (*) ve bu hizmetini, her yıl aralıksız
sürdürmüştür.
Bir fikir vermek için, son sekiz yıla ait “Çalışma İstatistikleri ve İşgücü Maliyeti”
anketlerimizle kavranan üye işyerleri ve burada çalışan yıllık ortalama tüm personel sayılarının
seyri (Şekil 1) de gösterilmiştir.
Ortalama
Tüm Personel Sayısı (Bin)
Ortalama Tüm Personel Sayısı (Bin)
Average
Number
of Employess
(Thousand)
Average Number
of Employees
(Thousand)
İşyeri
Sayısı
İşyeri Sayısı
Enterprises
Enterprises
240
1.200
220
1.100
200
180
1.000
Çalışanlar
Çalışanlar
Employees
Employees
900
160
800
140
700
120
600
100
500
İşyeri
Enterprises
İşyeri
80
400
60
40
300
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
200
YILLAR İTİBARİYLE
ARAŞTIRMA
KAPSAMINA
GİREN İŞYERİGİREN İŞYERİ VE
ŞEKİL ŞEKİL 1:
1. YILLAR
İTİBARİYLE
ARAŞTIRMA
KAPSAMINA
VE ORTALAMA TÜM
TÜM PERSONEL
SAYILARI
ORTALAMA
PERSONEL
SAYILARI
DIAGRAM 1: NUMBER OF ENTERPRISES AND AVERAGE OF EMPLOYEES
DIAGRAM 1. NUMBER
OF ENTERPRISES AND AVERAGE OF EMPLOYEES COVERED
COVERED IN THE RESEARCH BY YEARS
IN THE RESEARCH BY YEARS
(*) Bkz. İŞVEREN Dergileri, 1967, Cilt V, Ocak, Şubat, Mart, Nisan sayıları, Sh. 6-8, 8-9, 9-11, 13-15.
5
2. ARAŞTIRMA KAPSAMI
2012 yılı “Çalışma İstatistikleri ve İşgücü Maliyeti” araştırması, Konfederasyonumuza
bağlı İşveren Sendikaları aracılığıyla 357 üye işyerinde uygulanmıştır. Anket kapsamındaki
bu işyerleri, 16 İşveren Sendikası itibariyle (Tablo 1) deki gibi bir dağılım göstermiştir.
(TABLO: 1)
İŞKOLLARI İTİBARİYLE ARAŞTIRMA KAPSAMINDAKİ İŞYERLERİ SAYISI, 2012
THE NUMBER OF ENTERPRISES COVERED IN THE RESEARCH BY INDUSTRIES, 2012
AĞAÇ
6
WOOD
CAM
GLASS
4
9
9
TOPRAK
4
TURİZM
5
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
11
LOCAL ADMINISTRATION
6
CONSTRUCTION
KAĞIT
45
TOURISM
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (INTES)
TEKSTİL
CLAY
FOOD
İLAÇ (İEİS)
32
TEXTILE
LEATHER
GIDA (TÜGİS)
ŞEKER
SUGAR
47
CEMENT
DERİ (TÜDİS)
101
METAL
8
ÇİMENTO (ÇEİS)
METAL (MESS)
YEREL YÖNETİM (MİS)
45
LOCAL ADMINISTRATION
8
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
17
TOPLAM
TOTAL
357
3. İSTİHDAM
Araştırma kapsamına giren 357 işyerinde 2012 yılında ortalama 203 756 kişi çalışmış
ve istihdam açısından, işyeri büyüklüğü 571 kişi olmuştur. İşyeri başına düşen ortalama tüm
personel sayısı Yerel Yönetim (MİKSEN) işkolunda 1 821 kişiyle en yüksek düzeydedir (Tablo 2).
Araştırma kapsamındaki işyerlerinde istihdamın 2012 ayları itibariyle gösterdiği seyir (Şekil
2) de belirtilmiştir.
(Şekil 2) nin incelenmesinden de anlaşılacağı gibi, 15 işkolunda istihdamın en yüksek
olduğu ay Kasım, düşük olduğu ay ise Şubat’tır. Şeker işkolundaki, sonbahar aylarına rastlayan
pancar işleme kampanyası ile İnşaat ve Turizm işkollarındaki mevsimlik çalışmalar, istihdamı
etkilemektedir. Söz konusu üç işkolu hariç tutulduğunda, istihdamın Temmuz ayına kadar hafifçe
arttığı, daha sonra yumuşak bir seyir ile azaldığı anlaşılmaktadır.
3.1. İstihdamın Cinsiyete Göre Yapısı
İşkolları ve Aralık ayı itibariyle çalışan “işçi” ve işçi ile birlikte memur, teknik personel ve
yöneticilerden oluşan “tüm personel” sayıları ve bunların cinsiyetlerine göre ayrımı (Tablo 3) te
açıklanmıştır. Nispi olarak, en az kadın personelin çalıştığı işkolu Cam ve en çok kadın personelin
çalıştığı işkolu Gıda’dır. Öte yandan, Araştırma kapsamındaki işkolları genelinde “tüm personel”
içinde kadınların payı, ortalama olarak % 11.1’dir.
6
(TABLO: 2)
İŞKOLLARI İTİBARİYLE ORTALAMA İSTİHDAM, 2012
EMPLOYMENT BY INDUSTRIES, 2012
İşkolu
Industry
Ortalama Tüm Personel
Average of Employees
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
DERİ (TÜDİS)
LEATHER
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (INTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
TURİZM
TOURISM
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
TOPLAM/ TOTAL
İşyeri Başına Ortalama Tüm Personel
Average of Employees per Enterprise
1 187
198
5 481
685
9 592
204
245
61
4 645
516
4 313
479
1 798
300
1 392
174
8 438
496
108 027
1 070
12 049
377
19 032
423
2 367
592
1 207
241
20 031
1 821
3 952
88
203.756
571
ŞEKİL 2. 2012 YILINDA
İSTİHDAMIN SEYRİ (OCAK=100)
ŞEKİL 2: 2012 YILINDA İSTİHDAMIN SEYRİ (OCAK=100)
DIAGRAM 2: EMPLOYMENT DEVELOPMENTS IN 2012 (JANUARY=100)
DIAGRAM 2. EMPLOYMENT
DEVELOPMENTS IN 2012 (JANUARY=100)
106.0
106,0
-- Tüm İşkolları
-- Mevsimlik Çalışmadan Etkilenen İnşaat, Şeker ve Turizm hariç
Tüm İşkolları
Mevsimlik çalışmadan etkilenen İnşaat, Şeker ve Turizm hariç
105,0
105.0
104,0
104.0
103,0
103.0
102,0
102.0
101,0
101.0
100,0
100.0
99,0
99.0
98,0
98.0
97,0
97.0
II
II
II
III
III
IV
IV
V
V
VI
VI
VII
VII
VIII
VIII
IX
IX
X
X
XI
XI
XII
XII
NOT: MESS'e ilişkin bilgiler tamamlanamadığından değerlendirme dışı bırakılmıştır.
NOTE: Because of incomplete data MESS is left out of evaluation.
NOT: MESS’e ilişkin bilgiler tamamlanamadığından değerlendirme dışı bırakılmıştır.
NOTE: Because of incomplete data MESS is left out of evaluation.
7
8
TOPLAM
TOTAL
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
DERİ (TÜDİS)
LEATHER
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (INTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
TURİZM
TOURISM
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
İşkolu
Industry
1 419
402
61
43
224
5 439
208
3 011
134
228
1 096
217
9
9
6
8
17
101
32
45
4
5
11
45
12 586
998
13
4
357
1 462
30
47
146 175
2 821
17 409
705
1 753
12 918
11 179
77 787
4 527
878
2 417
242
6 029
4 168
21
8
882
Erkek
Male
40
Kadın
Female
6
İşyeri Sayısı
Enterprises
İŞÇİ
WORKERS
158 761
3 038
18 505
933
1 887
15 929
11 387
83 226
4 751
921
1 059
1 864
3 836
255
6 059
4 189
922
Toplam
Total
11.1
9.5
6.7
25.4
9.8
22.1
4.1
9.7
13.8
9.7
10.9
29.4
33.8
8.3
4.6
2.8
9.6
Kadın (%)
Female
88.9
90.5
93.3
74.6
90.2
77.9
95.9
90.3
86.2
90.3
89.1
70.6
66.2
91.7
95.4
97.2
90.4
Erkek (%)
Male
22 523
376
1 309
286
229
4 210
557
10 406
1 133
136
187
1 311
1 652
23
441
148
119
Kadın
Female
7 075
1 272
1 527
3 149
3 236
255
9 156
5 108
1 124
Erkek
Male
181 303
3 569
18 315
842
2 097
14 867
12 908
96 803
TÜM PERSONEL
EMPLOYEES
(TABLO: 3)
2012 YILI ARALIK AYI İTİBARİYLE ÇALIŞANLARIN CİNSİYETLERİNE GÖRE BÖLÜNÜŞÜ
EMPLOYMENT BY SEX (December, 2012)
203 826
3 945
19 624
1 128
2 326
19 077
13 465
107 209
8 208
1 408
1 714
4 460
4 888
278
9 597
5 256
1 243
Toplam
Total
9
19.1
7.7
7.0
11.1
0.1
14.2
12.0
5.1
27.1
11.0
8.4
7.3
0.1
13.7
5.6
16.3
7.2
13.6
13.8
1.7
13.6
15.4
TOPLAM
TOTAL
8.4
15.1
9.2
2.2
2.0
6.4
6.7
1.2
4.3
2.6
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
8.7
1
13.2
0-1
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
DERİ (TÜDİS)
LEATHER
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (INTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
TURİZM
TOURISM
İşkolu
Industry
7.3
0.9
0.7
9.0
6.4
10.5
0.4
9.1
9.7
7.5
11.6
8.4
7.4
7.6
4.9
4.2
9.1
2
5.1
1.1
0.5
7.7
10.4
8.2
0.4
6.1
8.7
3.3
5.1
6.3
5.6
10.1
3.3
0.7
5.1
3
4.1
1.5
1.1
6.8
3.8
5.6
2.2
3.8
8.1
6.8
5.4
7.6
5.7
5.3
8.0
3.3
6.4
4
7.7
1.0
4.9
9.6
8.0
6.2
5.1
9.4
6.6
6.1
5.4
7.0
5.0
6.6
8.5
6.0
8.1
5
24.9
22.8
20.7
12.3
21.7
22.4
27.7
26.7
17.3
27.0
15.7
17.3
30.0
16.9
27.9
22.4
19.3
6-10
16.1
34.3
35.7
10.7
14.8
9.4
21.2
13.8
10.4
13.3
6.5
10.9
12.0
20.6
17.2
11.3
10.7
11-15
10.2
17.1
18.3
14.7
14.5
7.2
16.7
7.5
7.0
10.9
2.3
12.1
3.9
9.4
9.9
31.8
14.1
16-20
6.0
14.6
11.5
5.7
2.7
2.4
14.2
4.6
6.6
4.9
1.2
2.4
1.1
0.0
5.9
11.4
4.7
21-25
(TABLO: 4)
2012 YILI SONUNDA ÇALIŞANLARIN KIDEM YILLARI İTİBARİYLE BÖLÜNÜŞÜ (%)
DISTRIBUTION OF SENIORITIES BY END OF 2012
2.1
2.8
3.3
2.0
0.0
0.1
11.9
0.7
10.2
1.5
0.5
0.7
0.2
0.0
1.3
2.0
0.6
26+
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Çalışanlar
Toplamı
Employees
3.2. Çalışanların Kıdemleri
Araştırma kapsamındaki işyerlerinde çalışan, işçi dahil, tüm personelin yıllar itibariyle
kıdemleri incelendiğinde, 16 işkolunun oluşturduğu genel toplam içinde, 6-10 yıl kıdemli
personelin % 24.9 ile en yüksek, 26 ve daha fazla kıdemli olanların ise % 2.1 ile en
düşük
düzeyde bulunduğu anlaşılmaktadır.
(Tablo 4) te de gözlendiği üzere, çalışanların % 40.6’sının 5 ve daha az yıl kıdeme sahip
oldukları ortaya çıkmaktadır. Bir yıldan az kıdemli personeli dikkate almamak suretiyle yapılan
hesaplamalarda, 2012 yılı sonunda çalışan 189 236 kişinin toplam kıdemlerinin 1 741 502 yıl
olduğu belirlenmiştir. Bu durumda, kişi başına ortalama kıdem süresi, yaklaşık 9.2 yıldır.
Araştırma kapsamındaki işyerlerinde kıdem tazminatı bazı, yılda 30 günlük ücret tutarı
olarak alınmış, 16 işkolunda çalışan 189 236 kişinin kıdem yılı toplamı 1 741 502 rakamına
dayanarak yapılan hesaplamalar sonucu, araştırma kapsamındaki işverenlerin yükümlü
oldukları “potansiyel kıdem tazminatı” tutarının, 2012 yılında yaklaşık 5 milyar 180 milyon
TL’yi bulduğu saptanmıştır.
Buna göre 2012 yılında, çalışan başına ortalama kıdem tazminatı yükü, yaklaşık 27 bin
376 TL olmaktadır.
(TABLO: 5)
2012 ARALIK AYI İTİBARİYLE ÇALIŞANLARIN SENDİKALAŞMASI (*)
PERCENTAGE OF UNIONISED EMPLOYEES (December, 2012)
İşkolu
Industry
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
DERİ (TÜDİS)
LEATHER
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İNŞAAT (INTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
TURİZM
TOURISM
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
TOPLAM
TOTAL
Tüm Personel
Employees
Sendikalı Personel (%)
Union Members
1 243
33.1
5 256
79.7
9 597
63.1
278
74.8
4 888
69.7
1 714
27.3
1 408
55.5
8 208
45.2
107 209
76.1
13 465
80.1
19 077
71.6
2 326
78.5
1 128
30.9
19 624
94.3
3 945
77.1
199 366
74.7
(*) İLAÇ’a ilişkin bilgiler tamamlanamadığından değerlendirme dışı bırakılmıştır.
Because of incomplete data the PHARMACEUTICALS is left out of evaluation.
10
4. SENDİKALAŞMA
Araştırma kapsamındaki işyerlerinde çalışan tüm personelin % 74.7’si bir işçi sendikasına
üye bulunmaktadır (Tablo 5).
2012 Aralık ayında çalışanların üye oldukları işçi sendikalarının hangi işçi konfederasyonlarına bağlı bulundukları (Tablo 6) da belirtilmiştir.
(Tablo 6) dan, araştırma kapsamındaki işyerlerinde çalışan sendikalı personel toplamının % 84.2’sinin TÜRK-İŞ’e, % 10.4’ünün HAK-İŞ’e, % 5.3’ünün DİSK’e bağlı sendikalara üye
olduğu anlaşılmaktadır.
5. İŞGÜCÜ MALİYETİ
5.1. İşgücü Maliyetinin Bölünüşü
2012 yılında anket kapsamındaki 357 işletmede, işçiler kapsamında (diğer personel
hariç) toplam işgücü maliyeti -fazla çalışma ödemeleri hariç-yaklaşık 6 milyar 809 milyon
TL’dir.
Toplam işgücü maliyetinin %35.5’ini “çıplak ücret”(1), % 8.2’sini “hafta tatili ve genel
tatil ücretleri”; % 3.1’ini “izin ücretleri”; % 17.4’ünü “ikramiye, prim v.b.”; % 34.3’ünü “sosyal
ödemeler” ve % 1.5’ini “diğer” personel giderleri oluşturmaktadır (Tablo 7).
5.2. Çalışılan Saat Başına İşgücü Maliyeti
Bilindiği gibi, bir yılda “fiili” çalışma süresi çeşitli nedenlerle, 365 takvim gününün çok
altındadır. Fiilen çalışılan saat başına işçilik maliyetini bulmak için çalışma karşılığı olmaksızın
ücret ödenen 52 gün hafta tatili, ortalama 22 gün yıllık izin, 11 gün ulusal bayram ve genel
tatil (bu tatil günlerinden bazılarının hafta tatiline rastladıkları gözönüne alınmaktadır) ve 5 gün
hastalık veya diğer mazeret izinlerini
düşmek gerekmektedir. Diğer deyimle,
toplam 90 gün tutan çalışılmayan
ancak ücret ödemesi yapılan günler,
365 günden düşülmek suretiyle fiilen
çalışılan saat
başına
ortalama
işgücü maliyeti yılda (275 gün x 7.5
saat = 2 062.5 saat) esası üzerinden
hesaplanmaktadır.(2)
Bu şekilde hesaplanan çalışılan
saat başına ortalama işgücü maliyeti; n Çıplak Ücret / Basic Wage
en az 12.71 TL ile en çok 32.81 TL n İkramiye, Prim, vb. / Bonues, Premiums, etc.
arasında değişmekte, 16 işkolunda n Sosyal Ödemeler / Social Payments
ise ortalama 21.37 TL olmaktadır. n Diğer Ödemeler / Other Costs
Buna göre, fiilen çalışılan gün başına ŞEKİL 3: 2012 YILINDA İŞGÜCÜ MALİYETİNİN YÜZDELİ BÖLÜNÜŞÜ
işçilik maliyeti 160.3 TL’dir (Tablo 8). DIAGRAM 3: DISTRIBUTION OF LABOUR COST BY PERCENTAGE, 2012
(1) Çıplak Ücret: Fiilen çalışılan normal süreler karşılığında hakedilen ücrettir. Buna, çalışma karşılığı
olmaksızın ödenen hafta tatili, genel tatil, yıllık izin ve diğer izin ücretleri dahil değildir.
Basic wage is the pay for normal time actually worked. Payments for time not worked (weekends, public
holidays, annual holidays and other paid leaves) are excluded.
(2) MESS’te 1945.5 Saat/Yıl’dır.
1945.5 Hour/Year in MESS.
11
12
3 259
76 058
10 697
11 010
1 827
113
3 707
81 551
10 785
13 661
1 827
348
43.3
32.5
100.0
80.6
99.2
93.3
87.9
100.0
148 944
84.2
782
782
100.0
125
382
468
468
19.3
53.7
656
3 407
100.0
1 634
208
208
100.0
3 042
6 059
6 059
100.0
8 012
4 187
4 187
100.0
18 500
412
412
%
15 495
1 190
10 488
235
-
482
-
349
-
-
-
2 751
-
-
-
-
Sayısı
Number
-
-
-
-
10.4
39.1
56.7
67.5
-
3.5
-
0.4
-
-
-
80.7
%
Sendikalı Personel
Union Members
Sendikalı Personel
Union Members
Sayısı
Number
HAK-İŞ
TÜRK-İŞ
7 929
168
-
-
-
2 169
-
5 144
448
-
-
-
-
-
-
-
Sayısı
Number
-
-
-
-
-
-
-
5.3
5.5
-
-
-
15.9
-
6.3
12.1
%
Sendikalı
Personel
Union Members
DİSK
137
49
-
-
-
-
88
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Sayısı
Number
-
-
-
-
-
-
-
-
-
0.1
1.6
-
-
-
-
0.8
%
Sendikalı Personel
Union Members
KAMU-SEN, KESK
ve MEMURSEN (2)
1
1
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Sayısı
Number
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
0.0
0.0
%
Sendikalı Personel
Union Members
BAĞIMSIZ
Independent
(1) İLAÇ’a ilişkin bilgiler tamamlanamadığından değerlendirme dışı bırakılmıştır.
Because of incomplete data the PHARMACEUTICALS is left out of evaluation.
(2) Araştırma kapsamındaki ŞEKER ve YEREL YÖNETİM işkollarında çalışan devlet memurlarının 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu’na göre üyelik durumu
Membership of government officials in SUGAR and LOCAL ADMINISTRATION industries in the framework of this research according to the Public Officials Unions Law No. 4688
TOPLAM
TOTAL
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
DERİ (TÜDİS)
LEATHER
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
TURİZM
TOURISM
İşkolu
Industry
Sendikalı
Toplam
Personel
Total
Union
Members
(TABLO: 6)
2012 ARALIK AYI İTİBARİYLE SENDİKALI PERSONEL VE İŞÇİ KONFEDERASYONLARI (1)
UNION MEMBERS AND LABOUR CONFEDERATIONS (December, 2012)
13
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
DERİ (TÜDİS)
LEATHER
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (INTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
TURİZM
TOURISM
İşkolu
Industry
51.1
38.5
33.1
34.4
38.1
39.9
31.5
40.2
1 147
851
4 810
84 400
9 947
15 850
1 919
1 003
35.5
37.2
1 711
158 770
34.4
3 595
36.4
34.4
229
3 080
35.8
6 039
34.7
35.1
4 391
18 910
40.6
Çıplak
Ücret
Basic
Wage
888
İşçi Sayısı
(Yıllık Ortalama)
Workers
(Annual Average)
8.2
8.8
7.4
6.5
8.4
9.3
10.2
8.4
7.2
8.5
8.8
7.8
7.5
7.2
7.2
7.8
9.9
Hafta Tatili ve
Genel Tatil Ücretleri
Payments for Weekends
and Public Holidays
3.1
3.0
2.7
3.1
2.5
3.8
4.7
3.5
2.6
3.2
1.8
2.7
2.7
2.5
3.1
4.4
4.0
İzin
Ücretleri
Payments
for Leaves
17.4
14.6
15.5
18.9
14.9
13.4
15.8
18.1
21.7
18.3
9.8
19.6
19.7
14.4
18.4
16.3
13.3
İkramiye,
Prim vb.
Bonuses,
Premiums. etc.
(TABLO: 7)
2012 YILINDA İŞGÜCÜ MALİYETİNİN BÖLÜNÜŞÜ (%)
DISTRIBUTION OF LABOUR COST, 2012
34.3
36.5
39.5
30.2
40.7
32.9
28.5
33.4
34.9
30.9
27.4
32.0
35.3
41.3
34.8
34.5
30.1
Sosyal
Ödemeler
Social
Payments
1.5
0.7
0.2
1.1
2.0
0.8
2.7
2.1
0.5
0.6
1.1
0.6
0.4
0.2
0.6
1.9
2.1
Diğer
Giderler
Other
Costs
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Toplam İşgücü
Maliyeti
Total Labour
Cost
14
(%)
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
DERİ (TÜDİS)
LEATHER
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (INTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
TURİZM
TOURISM
İşkolu
Industry
11.21
8.24
10.72
6.51
11.17
5.08
5.05
11.60
1 147
851
4 810
84 400
9 947
15 850
1 919
1 003
(35.5)
7.58
8.89
1 711
158 770
5.03
3 595
7.33
5.91
229
3 080
7.14
6 039
11.38
10.53
4 391
18 910
6.07
Çıplak
Ücret
Basic
Wage
888
İşçi Sayısı
(Yıllık Ortalama)
Workers
(Annual Average)
(8.2)
1.75
1.77
2.42
1.88
1.35
1.18
2.98
1.58
2.34
1.81
1.93
1.87
1.10
1.24
1.44
2.34
1.48
Hafta Tatili ve
Genel Tatil Ücretleri
Payments for Weekends
and Public Holidays
(3.1)
0.67
0.60
0.90
0.89
0.40
0.48
1.38
0.67
0.84
0.69
0.39
0.64
0.39
0.43
0.63
1.32
0.59
İzin
Ücretleri
Payments
for Leaves
(17.4)
3.72
2.94
5.08
5.46
2.39
1.70
4.63
3.42
7.04
3.90
2.15
4.68
2.88
2.46
3.68
4.89
1.99
İkramiye,
Prim vb.
Bonuses,
Premiums. etc.
(34.3)
7.33
7.35
12.96
8.72
6.52
4.18
8.36
6.30
11.28
6.61
6.01
7.65
5.17
7.10
6.96
10.35
4.50
Sosyal
Ödemeler
Social
Payments
(TABLO: 8)
2012 YILINDA FİİLEN ÇALIŞILAN SAAT BAŞINA İŞGÜCÜ MALİYETİ (TL/Saat)
LABOUR COST PER HOUR WORKED, 2012 (TL/Hour)
(1.5)
0.32
0.14
0.08
0.32
0.32
0.10
0.78
0.41
0.15
0.12
0.24
0.14
0.05
0.03
0.12
0.57
0.31
Diğer
Giderler
Other
Costs
(100)
21.37
20.13
32.81
28.87
16.01
12.71
29.31
18.91
32.37
21.36
21.93
23.87
14.62
17.17
19.96
30.01
14.94
Toplam İşgücü
Maliyeti
Total Labour
Cost
6. YAN ÖDEMELER
Araştırma kapsamındaki 16 işkolunda,
toplam işgücü maliyeti içinde ortalama olarak
”Çıplak Ücret”in % 35.5 ve “Yan Ödemeler”
in % 64.5 olduğu gözlenmektedir (Tablo 9).
Bu itibarla, 2012 yılında anılan işkollarında
yan ödemelerin
tutarı
çıplak
ücretten
fazladır.
(Tablo
9)’un
incelenmesinden
de
anlaşılacağı gibi, toplam işçilik giderleri içinde
yan ödemelerin payı Toprak işkolunda en
fazladır (% 68.5). Bunu Kimya (% 66.9) işkolu
izlemektedir.
n Çıplak ücret / Basic Wage
n Yan Ödemeler / Fringe Cost
ŞEKİL 4: 2012 YILINDA ÇIPLAK ÜCRET VE YAN ÖDEMELER
DIAGRAM 4: BASIC WAGE AND FRINGE COST, 2012
(TABLO : 9)
2012 YILI ÇIPLAK ÜCRET VE YAN ÖDEMELERİN KARŞILAŞTIRILMASI (%)
COMPARISON OF BASIC WAGE AND FRINGE COST, 2012
İşkolu
Industry
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
DERİ (TÜDİS)
LEATHER
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
TURİZM
TOURISM
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
ORTALAMA
AVERAGE
Çıplak Ücret
Basic Wage
Yan Ödemeler
Fringe Cost
40.6
59.4
35.1
64.9
35.8
64.2
34.4
65.6
34.4
65.6
37.2
62.8
51.1
48.9
38.5
61.5
33.1
66.9
34.4
65.6
38.1
61.9
39.9
60.1
31.5
68.5
40.2
59.8
34.7
65.3
36.4
63.6
35.5
64.5
15
7. SOSYAL ÖDEMELERİN BÖLÜNÜŞÜ
Çalışanlara doğrudan ödenen sosyal yardımlardan ve çalışanlar hesabına yapılan
kanunî ödemelerden oluşan “sosyal ödemeler”in 2012 yılındaki bölünüşü (Tablo 10) da
belirtilmektedir.
(Tablo 10) un incelenmesinden en yüksek harcamanın SGK işveren primleri (% 40.6) için
yapıldığı, bunu kıdem tazminatı (% 12.0), yemek (% 11.8), ulaştırma (% 10.0) giderlerinin
izlediği anlaşılmaktadır.
(TABLO : 10)
2012 YILINDA SOSYAL ÖDEMELERİN BÖLÜNÜŞÜ
DISTRIBUTION OF SOCIAL PAYMENTS, 2012
Sosyal Ödemeler
Social Payments
SGK İşveren Primleri
Statutory Social Security Premiums
Kıdem Tazminatı
Severance Pay
Yemek
Meals
Ulaştırma
Transportation
Yakacak
Fuel Pay
İşsizlik Sigortası İşveren Primleri
Unemployment Insurance Premiums
İş Elbisesi, Korunma Malzemeleri, vb.
Work Outfit, Protective Material, etc.
İzin ve Bayram Harçlıkları
Holiday and Additional Holiday Pay
İhbar Tazminatı
Notification Indemnity
Aile, Çocuk ve Öğrenim Yardımları
Family, Children and Education Allowances
Diğer Yasal Tazminatlar
Other Statutory Indemnities
Özel Sigorta Kuruluşlarına Yapılan Ödemeler
Payments to Private Insurance Schemes
Sağlık Hizmetleri, Kreş ve Spor Giderleri
Health Services, Day Nurseries and Sports
Doğum, Ölüm, Evlenme Yardımları
Birth, Death, Marriage Allowances
%
40.6
12.0
11.8
10.0
5.8
4.5
4.5
4.1
1.7
1.2
0.8
0.6
0.6
0.4
Diğer
Other
1.4
TOPLAM
TOTAL
100
16
8. İŞÇİLERİN MEDENİ
HALİ VE ÇOCUK SAYISI
4+ Çocuklu
Children
Araştırma kapsamına
giren 16 işkolunda, 2012 yılı
sonunda çalışan 158,761
işçinin % 20.2’si bekâr,
% 11.6’sı çocuksuz evlidir
(Tablo 11). İşçi ailelerinin
geçimini sağladıkları çocuk
sayısına bakıldığında, iki
çocuklu işçilerin en yüksek
düzeyde bulunduğu (%
31.9), bunu bir (% 23.9), üç
(% 9.6) ve dört ve daha fazla
çocuklu (% 2.7) işçi ailelerinin
izlediği anlaşılmaktadır.
9. İŞÇİLERİN
ÖĞRENİM DURUMU
3 Çocuklu
Children
2 Çocuklu
Children
Bekar
Unmarried
Çocuksuz Evli
Married with no
Children
1 Çocuklu
Child
ŞEKİL 5. 2012 YILI SONUNDA İŞÇİLERİN MEDENİ HALİ VE ÇOCUK SAYISI
DIAGRAM 5. MARITAL STATUS AND NUMBER OF CHILDREN BY END OF 2012
(Tablo 12)nin incelenmesinden de anlaşılacağı gibi, okuma-yazma bilmeyen işçi sayısı
ortalamalara yansımayacak düzeydeyken, sadece okur-yazar işçiler mevcuttur (% 0.1).
Diploma itibariyle en büyük grubu % 59.8 ile lise (genel ve mesleki) mezunları oluşturmakta,
bunu % 16.9 ile ilkokul mezunları izlemektedir. Yüksek (akademik ve mesleki) öğrenim
mezunları % 12.9; ortaokul (genel ve mesleki) mezunu işçiler %10.8 oranındadır. Meslek
okullarından mezun işçi sayısının toplam işçi sayısına oranı % 51.8’dir.
10. PERSONEL GİRİŞ-ÇIKIŞLARI
2012 yılı içinde işe alınanlar ile çeşitli nedenlerle işten ayrılanlar ve 2012 yılında istihdam
edilenlerin ortalama sayıları, işkolları itibariyle (Tablo 13) de gösterilmektedir.
İşe alınanların, ortalama tüm personele oranlanması ve sonucun yüzde olarak ifadesi “işe
alınma oranı”nı, işten ayrılanların, yine ortalama tüm personele bölünmesi ise “işten ayrılma
oranı”nı belirtmektedir.
(Tablo 13) ün incelenmesinden de anlaşılacağı gibi, işe alınma ve işten ayrılma oranları
mevsimlik çalışmadan etkilenen İnşaat, Şeker ve Turizm işkollarında en yüksek düzeylerdedir
(Şekil 2’ye de bakınız).
Öte yandan, söz konusu oranlar Yerel Yönetim işkolunda (MİS ve MİKSEN) en düşük
seviyelerdedir.
Araştırma kapsamındaki işkollarının tümünde ise, diğer deyimle ağırlıklı ortalamalar
olarak, işe alınma oranı % 16.2 ve işten ayrılma oranı % 16.8’dir.
17
18
TOPLAM
TOTAL
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
DERİ (TÜDİS)
LEATHER
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
TURİZM
TOURISM
İşkolu
Industry
22.0
25.5
20.5
20.8
18.5
25.9
2.6
21.6
21.3
21.5
3 836
1 864
1 059
921
4 751
83 226
11 387
15 929
1 887
933
158 761
20.2
6.1
22.7
255
3 038
12.6
6 059
9.4
16.3
4 189
18 505
20.3
Bekar
Unmarried
922
İşçi Sayısı
Workers
11.6
6.7
6.3
13.9
21.9
15.5
11.6
11.8
13.3
15.1
13.0
16.5
17.8
7.1
7.5
9.1
8.0
Çocuksuz Evli
Married
with no
Children
23.9
19.4
17.1
23.6
21.6
24.1
19.8
26.6
21.5
24.0
20.4
23.3
21.8
19.6
23.7
23.6
22.1
1
Çocuklu
Child
31.9
40.3
40.8
22.2
28.4
28.8
35.2
29.0
34.2
31.8
32.5
30.5
29.0
37.6
37.4
41.7
34.1
2
Çocuklu
Children
9.6
19.2
19.4
9.1
5.9
8.8
20.9
5.8
9.9
6.6
10.0
3.5
7.4
9.4
13.7
8.3
12.6
3
Çocuklu
Children
2.7
8.3
7.0
9.6
1.0
1.3
10.0
0.8
2.5
1.6
3.6
0.6
2.0
3.5
5.1
1.0
2.9
4+
Çocuklu
Children
(TABLO: 11)
2012 YILI SONUNDA İŞÇİLERİN MEDENİ HAL VE ÇOCUK SAYISI İTİBARİYLE BÖLÜNÜŞÜ (%)
DISPERSION OF WORKERS MARITIAL STATUS AND NUMBER OF CHILDREN BY END OF 2012 (%)
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Toplam
Total
19
TOPLAM
TOTAL
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
DERİ (TÜDİS)
LEATHER
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
TURİZM
TOURISM
İşkolu
Industry
0.0
0.0
0.0
0.0
0.0
0.0
0.0
0.0
1 059
921
4 751
83 226
11 387
15 929
1 887
933
0.0
0.0
1 864
0.0
0.0
3 836
158
761
0.4
255
3 038
0.0
6 059
0.0
0.0
4 189
18 505
0.0
Illeteracy
OkumaYazma
Bilmeyen
922
Workers
İşçi Sayısı
0.1
0.6
0.2
0.0
0.0
0.3
0.2
0.0
0.9
0.0
0.5
0.3
0.0
0.0
0.2
0.0
0.1
Literacy
Sadece
Okur-Yazar
16.9
49.5
30.2
17.0
28.9
22.7
27.3
10.0
17.0
16.6
30.2
8.4
32.1
74.5
10.6
5.7
31.8
Elementary
School
İlkokul
Mezunu
9.8
15.8
12.4
18.1
13.4
14.7
21.9
6.2
14.8
10.3
15.1
5.7
12.2
9.8
7.5
3.9
17.9
Genel
General
1.0
0.5
0.1
0.1
0.0
0.2
0.8
1.6
0.7
1.2
4.1
0.0
0.0
0.0
0.0
0.0
0.0
Mesleki
Vocational
Ortaokul M.
Secondary Sc.
18.5
20.8
19.7
25.3
22.4
36.4
20.0
13.6
22.5
20.0
14.8
26.8
26.4
3.9
17.0
22.1
15.4
Genel
General
41.3
6.7
24.9
6.9
31.6
19.5
26.0
54.8
30.3
24.9
25.1
25.6
20.0
2.7
48.2
50.2
23.9
Mesleki
Vocational
Lise M.
High Sc.
(TABLO: 12)
2012 YILI SONUNDA İŞÇİLERİN ÖĞRENİM DURUMU İTİBARİYLE BÖLÜNÜŞÜ (%)
DISTRIBUTION OF EDUCATIONAL LEVELS BY END OF 2012 (%)
9.5
2.8
4.3
15.2
3.5
5.1
2.8
12.3
8.0
20.7
5.6
13.0
4.2
5.9
14.5
13.1
5.2
2.9
3.3
8.2
17.4
0.2
1.1
1.0
1.4
5.7
6.3
4.6
20.0
5.1
2.7
1.9
5.0
5.7
Yüksek Öğrenim M.
Higher E.
MYO ve Mes.
Diğer
Eğ. Fak.
Other
Vocational
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Total
Toplam
20
TOPLAM
TOTAL
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
DERİ (TÜDİS)
LEATHER
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
TURİZM
TOURISM
İşkolu
Industry
1 532
751
1 029
177
1 625
15 007
5 699
4 201
302
544
4 645
4 313
1 798
1 392
8 438
108 027
12 049
19 032
2 367
1 207
203 756
33 019
91
29
245
3 952
813
9 592
492
459
5 481
20 031
268
(2)
(1)
1 187
Yıl İçinde İşe
Alınanlar Sayısı
Recruitments
During 2012
Ortalama Tüm
Personel Sayısı
Average
of Employees
34 305
137
1 549
465
393
4 325
5 603
14 920
2 087
122
996
922
1 172
19
867
521
207
(3)
Yıl İçinde İşten
Ayrılanlar Sayısı
Leavings
During 2012
16.2
2.3
2.5
45.1
12.8
22.1
47.3
13.9
19.3
12.7
57.2
17.4
33.0
11.8
8.5
8.4
22.6
(2)/(1)*100
İşe Alınma Oranı
Recruitment Ratio
(TABLO: 13)
2012 YILINDA PERSONEL GİRİŞ-ÇIKIŞLARI VE İLGİLİ ORANLAR
LABOUR TURNOVER 2012
16.8
3.5
7.7
38.5
16.6
22.7
46.5
13.8
24.7
8.8
55.4
21.4
25.2
7.8
9.0
9.5
17.4
(3)/(1)*100
İşten Ayrılma Oranı
Leaving Ratio
Ağırlıklı Ortalama
Average
İnşaat
Construction
Şeker
Sugar
Turizm
Tourism
Gıda
Food
Ağaç
Wood
Tekstil
Textile
Kimya
Chemicals
İlaç
Pharmaceuticals
Metal
Metal
Toprak
Clay
Kağıt
Paper
Deri
Leather
Çimento
Cement
Cam
Glass
Yerel Yön. (MİKSEN)
Local Adminastration
Yerel Yön. (MİS)
Local Administration
n İşe Alınma
Recruitment Ratio
n İşten Ayrılma
Leaving Ratio
ŞEKİL 6. İŞKOLLARI İTİBARİYLE PERSONEL GİRİŞ ÇIKIŞLARI, 2012
DIAGRAM 6. LABOUR TURNOVER BY INDUSTRIES, 2012
21
22
73
53
34
208
535
508
59
34
1 864
1 059
921
4 751
11 387
15 929
1 887
933
75 280
2 861
121
127
3 836
3 038
270
6 059
670
143
4 189
18 505
26
Özürlü
Disabled
922
İşçi Sayısı
Workers
764
62
261
2
13
61
226
27
1
2
5
3
63
31
7
Eski Hükümlü
Ex-Convicts
4 590
196
1 045
42
139
727
818
276
100
66
114
236
574
213
44
Toplam
Total
3.80
3.98
3.62
3.64
3.13
3.19
4.70
4.38
3.69
5.00
3.92
3.31
4.46
3.41
2.82
Özürlü (%)
Disabled
1.01
2.04
1.41
0.21
0.69
0.38
1.98
0.57
0.11
0.19
0.27
0.08
1.04
0.74
0.76
Eski Hükümlü (%)
Ex-Convicts
1.28
0.43
0.62
0.64
3.55
0.99
0.50
0.86
7.06
1.04
1.93
2.76
3.98
0.93
1.19
Diğer (%)
Other
İşçi Sayısına Oranı
Ratio to the Number of Workers
6.10
6.45
5.65
4.50
7.37
4.56
7.18
5.81
10.86
6.23
6.12
6.15
9.47
5.08
4.77
Toplam (%)
Total
Because of incomplete data MESS and TÜDİS are left out of evaluation.
(2) Terör mağdurları, işyeri hekimi ile diğer sağlık personeli, iş güvenliği uzmanı, çevre görevlisi, ilkyardımcı, avukat, eğitici personel çalıştırma yükümlülüğü nedeniyle
Because of the obligation to employ terror victims, workplace doctor and other medical personnel, occupational safety expert, environment personnel, first aid expert, lawyer and trainer
965
13
114
6
67
158
57
41
65
11
36
106
241
39
11
Diğer (2)
Other
(1) MESS’e ve TÜDİS’e ilişkin veriler tamamlanamadığından değerlendirme dışı bırakılmıştır.
TOPLAM
TOTAL
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
TURİZM
TOURISM
İşkolu
Industry
Zorunlu İstihdam
Compulsory Employment
(TABLO: 14)
2012 YILI SONUNDA ZORUNLU İSTİHDAM (1)
COMPULSORY EMPLOYMENT BY END OF 2012
11. ZORUNLU İSTİHDAM
14 işkolunda 2012 Aralık sonu itibariyle 75 280 işçi çalıştıran ve araştırma kapsamında
zorunlu istihdam konusunda veri derlenen 252 işyerinde 2 861’i özürlü, 965’i diğer (terör
mağduru, işyeri hekimi ile diğer sağlık personeli, iş güvenliği uzmanı, çevregörevlisi, ilkyardımcı,
avukat ve eğitici personel) olmak üzere toplam 4 590 kişi çeşitli kanunlarla getirilen zorunlu
istihdam yükümlülüğü çerçevesinde istihdam edilmektedir (5763 sayılı Kanun gereğince
26.05.2008 tarihinden itibaren özel sektör kuruluşlarının eski hükümlü ve terör mağduru
çalıştırma zorunluluğu kaldırılmış ve işyeri hekimi ve iş güvenliği mühendisi veya uzmanı
çalıştırmak yerine dışarıdan hizmet alma imkanı getirilmiştir). Bu toplamın işçi sayısına oranı
% 6.10’dur.
(Tablo 14)’ün incelenmesinden de anlaşılacağı gibi, zorunlu istihdam yükümlülüğü
gereğince istihdam edilen gruplar arasında 14 işkolunda genel ortalama olarak en yüksek
oranı % 3.80 ile özürlü istihdamı temsil etmektedir.
23
24