içindekiler

ARAŞTIRMA KAPSAMINA GİREN ÜYE İŞVEREN SENDİKALARI
THE AFFILIATED EMPLOYER ASSOCIATIONS COVERED IN THE RESEARCH
İSİM
NAME
2
İŞKOLU
INDUSTRY
1.
Türkiye Ağaç Sanayii İşverenleri Sendikası
The Wood Products Employers’ Association of Turkey
AĞAÇ
WOOD
2.
Türkiye Cam, Çimento ve Toprak Sanayii İşverenleri
Sendikası
The Glass, Cement and Clay Products Industry Employers’
Association of Turkey
CAM
GLASS
3.
Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası (ÇEİS)
The Cement Industry Employers Association
ÇİMENTO
CEMENT
4.
Türkiye Gıda Sanayii İşverenleri Sendikası (TÜGİS)
The Food Processing Industry Employers’
Association of Turkey
GIDA
FOOD
5.
İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası (İEİS)
Pharmaceutical Manufacturers Association of Turkey
İLAÇ
PHARMACEUTICALS
6.
Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası (İNTES)
The Turkish Employers’ Association of
Construction Industries
İNŞAAT
CONSTRUCTION
7.
Türkiye Selüloz, Kağıt ve Kağıt Mamülleri Sanayii
İşverenleri Sendikası
The Cellulose, Paper and Paper Products Industry
Employers’ Association of Turkey
KAĞIT
PAPER
8.
Türkiye Kimya, Petrol, Lastik ve Plastik Sanayii
İşverenleri Sendikası (KİPLAS)
The Chemicals, Petroleum, Rubber and Plastics
Industry Employers’ Association of Turkey
KİMYA
CHEMICALS
9.
Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS)
Turkish Employers’ Association of Metal Industries
METAL
METAL
10.
Mahalli İdareler Kamu İşveren Sendikası (MİKSEN)
Local Administration Public Employers’ Assocation
YEREL YÖNETİM
LOCAL ADMINISTRATION
11.
Mahalli İdareler İşverenleri Sendikası (MİS)
Local Administration Employers’ Assocation
YEREL YÖNETİM
LOCAL ADMINISTRATION
12.
Türkiye Şeker Sanayii İşverenleri Sendikası
The Sugar Industry Employers’ Association of Turkey
ŞEKER
SUGAR
13.
Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası
Turkish Textile Employers’ Association
TEKSTİL
TEXTILE
14.
Türkiye Toprak, Seramik, Çimento ve Cam Sanayii
İşverenleri Sendikası
The Clay, Ceramic, Cement and Glass Products Industry
Employers’ Association of Turkey
TOPRAK
CLAY
İÇİNDEKİLER
ARAŞTIRMANIN KAPSAMI, YÖNTEMİ VE ANA SONUÇLARI................................. 4
1. TARİHÇE.................................................................................................................... 5
2. ARAŞTIRMA KAPSAMI............................................................................................. 6
3. İSTİHDAM.................................................................................................................. 6
3.1. İstihdamın Cinsiyete Göre Yapısı........................................................................ 6
3.2. Çalışanların Kıdemleri....................................................................................... 10
4. SENDİKALAŞMA..................................................................................................... 11
5. İŞGÜCÜ MALİYETİ.................................................................................................. 11
5.1. İşgücü Maliyetinin Bölünüşü.............................................................................. 11
5.2. Çalışılan Saat Başına İşgücü Maliyeti............................................................... 11
6. YAN ÖDEMELER..................................................................................................... 15
7. SOSYAL ÖDEMELERİN BÖLÜNÜŞÜ..................................................................... 16
8. İŞÇİLERİN MEDENİ HALİ VE ÇOCUK SAYISI....................................................... 17
9. İŞÇİLERİN ÖĞRENİM DURUMU............................................................................ 17
10. PERSONEL GİRİŞ – ÇIKIŞLARI.............................................................................. 17
11. ZORUNLU İSTİHDAM.............................................................................................. 23
3
ARAŞTIRMA KAPSAMI VE YÖNTEMİ
— Sunulan araştırma 1965’ten beri her yıl yapılmakta olup, aşağıdaki veriler 2009 yılına aittir.
— Araştırmaya 14 İşveren Sendikasına üye 407 işletme dahil edilmiştir.
— Ortalama tüm personel sayısı 206 107’dir.
— İşletme düzeyinde anket yöntemi uygulanmıştır.
THE COVERAGE AND METHOD OF THE RESEARCH
— This research has been conducted annually since 1965. The result of the research for the
year of 2009 is presented below.
— Some 407 enterprises which are the members of 14 Employer Associations were
covered.
— Average number of total employees included is 206 107.
— The information is collected through a questionnaire at the enterprise level.
ANA SONUÇLAR
— İstihdamın en yüksek olduğu ay Kasım, en düşük olduğu ay Ağustos’tur.
— Çalışanlar arasında kadınların ağırlığı % 10.7’dir.
— Ortalama kıdem yılı 9.0’dur. 193 225 kişinin 30 gün üzerinden potansiyel kıdem tazminatı
yükü 4 milyar 22 milyon TL’dir.
— Sendikalaşma oranı % 71.4’tür. Sendikalı işçilerin % 84.9’unu TÜRK-İŞ temsil etmektedir.
— Toplam işgücü maliyetinin % 36’sı çıplak ücret, % 64’ü yan ödemelerdir. Yan ödemelerin
toplam işgücü maliyeti içindeki dağılımı ise sosyal ödemeler % 34.7; ikramiye, prim v.b.
ödemeler %16.8; tatil ve izin ücretleri % 11.6 ve diğer personel giderleri % 0.9 şeklindedir.
— Sosyal ödemeler içinde en yüksek harcama SGK işveren primleri için yapılmaktadır (%
40.3).
— Fiilen çalışılan saat başına ortalama işgücü maliyeti 17.36 TL’dir. Bu, fiilen çalışılan gün
başına işçilik maliyetinin 130.2 TL olduğunu göstermektedir.
— İşçilerin % 18.4’ü bekâr, % 12’si çocuksuz evlidir. İki çocuklu işçilerin oranı % 31.4, bir
çocuklu işçilerin ise % 24.3’tür.
— İşçilerin % 20.5’i ilkokul, % 11.7’si ortaokul, % 57.3’ü lise, % 10.1’i yüksek öğrenim mezunu-
dur. Sadece okur-yazar olanların payı % 0.4 iken, okuma-yazma bilmeyenlerin sayısı
ağırlıklı ortalamaya yansımayacak kadar düşüktür. Meslek okullarından mezun işçilerin
toplam işçi sayısına oranı % 40.7’dir.
— Ağırlıklı aritmetik ortalama olarak, yıllık “işe alınma oranı” % 13.3, “işten ayrılma oranı”
% 18.4’tür.
— Zorunlu istihdam konusunda veri derlenen 276 işyerinde 5 097 kişi (toplam işçi sayısına
oranı % 6.14) zorunlu istihdam yükümlülükleri gereğince çalıştırılmıştır.
4
1. TARİHÇE
1963 yazında 274 sayılı Sendikalar Kanunu ve 275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve
Lokavt Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle Çalışma İstatistikleri daha büyük önem kazanmış
ve geniş kapsamlı Çalışma İstatistiklerine duyulan ihtiyaç artmıştır.
1965 yılı ortalarında Merkezini İstanbul’dan Ankara’ya nakleden Türkiye İşveren
Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), öncelikle Üye Sendikalarının ve üyelerinin
ihtiyacını gidermek, öte yandan Çalışma İstatistikleri alanındaki bu boşluğu hiç değilse
kısmen doldurmak amacıyla, 1966 yılında (kapsamı 1965 yılı) üyelerinden veri derleme,
değerlendirme, yayımlama ve üyelerine sunma faaliyetine başlamış(*) ve bu hizmetini, her
yıl aralıksız sürdürmüştür.
Bir fikir vermek için, son sekiz yıla ait “Çalışma İstatistikleri ve İşgücü Maliyeti”
anketlerimizle kavranan üye işyerleri ve burada çalışan yıllık ortalama tüm personel
sayılarının seyri (Şekil 1) de gösterilmiştir.
ŞEKİL
1.
DIAGRAM 1.
YILLAR İTİBARİYLE ARAŞTIRMA KAPSAMINA GİREN İŞYERİ VE
ORTALAMA TÜM PERSONEL SAYILARI
NUMBER OF ENTERPRISES AND AVERAGE OF EMPLOYEES
COVERED IN THE RESEARCH BY YEARS
(*) Bkz. İŞVEREN Dergileri, 1967, Cilt V, Ocak, Şubat, Mart, Nisan sayıları, Sh. 6-8, 8-9, 9-11, 13-15.
5
2. ARAŞTIRMA KAPSAMI
2009 yılı “Çalışma İstatistikleri ve İşgücü Maliyeti” araştırması, Konfederasyonumuza
bağlı İşveren Sendikaları aracılığıyla 407 üye işyerinde uygulanmıştır. Anket kapsamındaki
bu işyerleri, 14 İşveren Sendikası itibariyle (Tablo 1) deki gibi bir dağılım göstermiştir.
(TABLO: 1)
İŞKOLLARI İTİBARİYLE ARAŞTIRMA KAPSAMINDAKİ İŞYERLERİ SAYISI, 2009
THE NUMBER OF ENTERPRISES COVERED IN THE RESEARCH BY INDUSTRIES, 2009
AĞAÇ
WOOD
5
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
18
CAM
GLASS
10
METAL (MESS)
METAL
131
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
45
ŞEKER
SUGAR
34
GIDA (TÜGİS)
FOOD
16
TEKSTİL
TEXTILE
43
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
13
TOPRAK
CLAY
8
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
9
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
16
KAĞIT
PAPER
5
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
54
TOPLAM
TOTAL
407
3. İSTİHDAM
Araştırma kapsamına giren 407 işyerinde 2009 yılında ortalama 206 107 kişi çalışmış
ve istihdam açısından, işyeri büyüklüğü 506 kişi olmuştur. İşyeri başına düşen ortalama
tüm personel sayısı Yerel Yönetim (MİKSEN) işkolunda 1 635 kişiyle en yüksek düzeydedir
(Tablo 2).
Araştırma kapsamındaki işyerlerinde istihdamın 2009 ayları itibariyle gösterdiği seyir
(Şekil 2) de belirtilmiştir.
(Şekil 2) nin incelenmesinden de anlaşılacağı gibi, 13 işkolunda istihdamın en yüksek
olduğu ay Kasım, en düşük olduğu ay ise Ağustos’tur. Şeker işkolundaki, sonbahar aylarına
rastlayan pancar işleme kampanyası ile İnşaat işkolundaki mevsimlik çalışmalar, istihdamı
etkilemektedir. Söz konusu iki işkolu hariç tutulduğunda, Mayıs ve Haziran ayları istisna
olmak üzere, istihdamın yıl içinde gerilediği anlaşılmaktadır.
3.1. İstihdamın Cinsiyete Göre Yapısı
İşkolları ve Aralık ayı itibariyle çalışan “işçi” ve işçi ile birlikte memur, teknik personel
ve yöneticilerden oluşan “tüm personel” sayıları ve bunların cinsiyetlerine göre ayrımı
(Tablo 3) te açıklanmıştır. Nispi olarak, en az kadın personelin çalıştığı işkolu Cam ve en
çok kadın personelin çalıştığı işkolu İlaç’tır. Öte yandan, Araştırma kapsamındaki işkolları
genelinde “tüm personel” içinde kadınların payı, ortalama olarak % 10.7’dir.
6
(TABLO: 2)
İŞKOLLARI İTİBARİYLE ORTALAMA İSTİHDAM, 2009
EMPLOYMENT BY INDUSTRIES, 2009
İşkolu
Industry
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
TOPLAM/ TOTAL
Ortalama Tüm Personel
Average of Employees
1 100
İşyeri Başına Ortalama Tüm Personel
Average of Employees per Enterprise
220
6 284
628
9 352
208
7 662
479
4 605
354
2 124
236
915
183
8 343
464
97 634
745
14 702
432
17 631
410
3 338
417
26 160
1 635
6 257
116
206 107
506
ŞEKİL 2. 2009 YILINDA İSTİHDAMIN SEYRİ (OCAK=100)
DIAGRAM 2. EMPLOYMENT DEVELOPMENTS IN 2009 (JANUARY=100)
NOT: MESS’e ilişkin bilgiler tamamlanamadığından değerlendirme dışı bırakılmıştır.
NOTE: Because of incomplete data MESS is left out of evaluation.
7
8
TOPLAM
TOTAL
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
İşkolu
Industry
1 184
298
93
12
96
3 974
261
3 104
131
1 761
341
16
13
9
5
18
131
34
43
8
16
54
11 333
27
45
407
22
29
Kadın
Female
10
İşyeri
Sayısı
Enterprises
5
145 856
4 750
21 167
2 505
11 893
12 307
70 236
4 733
539
1 054
819
4 747
5 522
4 791
793
İŞÇİ
WORKERS
Erkek
Male
157 189
5 091
22 928
2 636
14 997
12 568
74 210
4 829
551
1 147
1 117
5 931
5 549
4 813
822
Toplam
Total
10.7
8.3
10.5
8.7
23.8
4.2
8.7
13.3
7.6
10.6
30.6
20.5
4.5
3.3
8.7
Kadın (%)
Female
89.3
91.7
89.5
91.3
76.2
95.8
91.3
86.7
92.4
89.4
69.4
79.5
95.5
96.7
91.3
22 020
506
2 686
296
4 271
640
8 494
1 102
70
224
1 422
1 591
418
206
94
183 658
5 578
22 873
3 089
13 687
14 530
88 738
7 189
848
1 887
3 223
6 156
8 852
6 026
982
TÜM PERSONEL
EMPLOYEES
Erkek (%)
Kadın
Erkek
Male
Female
Male
(TABLO: 3)
2009 YILI ARALIK AYI İTİBARİYLE ÇALIŞANLARIN CİNSİYETLERİNE GÖRE BÖLÜNÜŞÜ
EMPLOYMENT BY SEX (December, 2009)
205 678
6 084
25 559
3 385
17 958
15 170
97 232
8 291
918
2 111
4 645
7 747
9 270
6 232
1 076
Toplam
Total
9
TOPLAM
TOTAL
İşkolu
Industry
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
9.2
13.6
17.0
18.2
7.5
7.3
7.0
0.4
9.3
6.0
1.5
0.7
3.7
9.0
13.1
29.7
4.2
11.1
6.2
0.2
12.2
12.3
2.0
1.1
6.5
3.6
1.2
6.1
1
14.0
0-1
7.2
9.9
1.6
6.0
8.4
11.2
1.1
12.5
11.4
6.0
13.4
14.6
8.7
10.0
8.4
2
10.5
9.1
2.4
7.4
5.6
12.6
3.7
10.3
8.5
7.3
10.6
9.9
8.5
8.0
12.2
3
7.0
6.8
2.4
8.1
7.1
6.6
2.6
7.4
4.5
3.4
8.0
5.4
8.0
9.0
6.5
4
5.3
6.2
3.6
3.0
7.9
7.7
3.2
7.0
5.7
6.2
4.0
5.6
14.5
5.7
3.3
5
8.6
21.0
30.6
17.1
19.9
19.0
28.6
22.3
13.2
34.2
7.1
18.7
21.6
21.0
10.9
6-10
17.8
17.5
21.3
29.0
22.8
13.4
22.8
14.9
11.8
15.0
4.0
10.1
11.4
18.6
27.2
11-15
18.8
9.2
22.6
13.8
8.7
5.7
14.2
8.1
6.9
10.3
2.1
3.8
3.1
7.1
12.0
16-20
7.0
5.7
12.0
10.0
1.2
2.1
11.2
3.8
10.8
5.3
1.7
1.3
1.4
6.5
13.4
21-25
2.7
(TABLO: 4)
2009 YILI SONUNDA ÇALIŞANLARIN KIDEM YILLARI İTİBARİYLE BÖLÜNÜŞÜ (%)
DISTRIBUTION OF SENIORITIES BY END OF 2009
2.0
1.8
2.1
0.0
0.2
12.0
0.6
8.8
0.4
1.2
0.5
0.1
1.2
1.4
26+
1.1
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Çalışanlar
Toplamı
Employees
100
3.2. Çalışanların Kıdemleri
Araştırma kapsamındaki işyerlerinde çalışan, işçi dahil, tüm personelin yıllar itibariyle
kıdemleri incelendiğinde, 14 işkolunun oluşturduğu genel toplam içinde, 6-10 yıl kıdemli
personelin % 21 ile en yüksek, 26 ve daha fazla kıdemli olanların ise % 2 ile en düşük
düzeyde bulunduğu anlaşılmaktadır.
(Tablo 4) te de gözlendiği üzere, çalışanların % 44.6’sının 5 ve daha az yıl kıdeme sahip oldukları ortaya çıkmaktadır. Bir yıldan az kıdemli personeli dikkate almamak suretiyle
yapılan hesaplamalarda, 2009 yılı sonunda çalışan 193 225 kişinin toplam kıdemlerinin
1 743 084 yıl olduğu belirlenmiştir. Bu durumda, kişi başına ortalama kıdem süresi, yaklaşık
9.0 yıldır.
Araştırma kapsamındaki işyerlerinde kıdem tazminatı bazı, yılda 30 günlük ücret tutarı
olarak alınmış, 14 işkolunda çalışan 193 225 kişinin kıdem yılı toplamı 1 743 084 rakamına
dayanarak yapılan hesaplamalar sonucu, araştırma kapsamındaki işverenlerin yükümlü
oldukları “potansiyel kıdem tazminatı” tutarının, 2009 yılında yaklaşık 4 milyar 22 milyon
TL’nı bulduğu saptanmıştır.
Buna göre 2009 yılında, çalışan başına ortalama kıdem tazminatı yükü, yaklaşık
20 bin 813 TL olmaktadır.
(TABLO: 5)
2009 ARALIK AYI İTİBARİYLE ÇALIŞANLARIN SENDİKALAŞMASI (*)
PERCENTAGE OF UNIONISED EMPLOYEES (December, 2009)
İşkolu
Industry
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
TOPLAM
TOTAL
Tüm Personel
Employees
1 076
Sendikalı Personel (%)
Union Members
28.0
6 232
77.2
9 270
59.9
7 747
45.2
2 111
2.3
918
57.7
8 291
51.5
97 232
73.1
15 170
90.0
17 958
65.3
3 385
70.0
25 559
80.9
6 084
80.6
201 033
71.4
(*) İLAÇ’a ilişkin bilgiler tamamlanamadığından değerlendirme dışı bırakılmıştır.
Because of incomplete data the PHARMACEUTICALS is left out of evaluation.
10
4. SENDİKALAŞMA
Araştırma kapsamındaki işyerlerinde çalışan tüm personelin % 71.4’ü bir işçi sendikasına üye bulunmaktadır (Tablo 5).
2009 Aralık ayında çalışanların üye oldukları işçi sendikalarının hangi işçi konfederasyonlarına bağlı bulundukları (Tablo 6) da belirtilmiştir.
(Tablo 6) dan, araştırma kapsamındaki işyerlerinde çalışan sendikalı personel toplamının % 84.9’unun TÜRK-İŞ’e, % 8.2’sinin HAK-İŞ’e, % 6.8’inin DİSK’e bağlı sendikalara üye
olduğu anlaşılmaktadır.
5. İŞGÜCÜ MALİYETİ
5.1. İşgücü Maliyetinin Bölünüşü
2009 yılında anket kapsamındaki 407
işletmede, işçiler kapsamında (diğer personel
hariç) toplam işgücü maliyeti -fazla çalışma
ödemeleri hariç- yaklaşık 5 milyar 359 milyon
TL’dir.
Toplam işgücü maliyetinin %36’sını “çıplak
ücret”; % 8.6’sını “hafta tatili ve genel tatil
ücretleri”; % 3’ünü “izin ücretleri”; % 16.8’ini
“ikramiye, prim v.b.”; % 34.7’sini “sosyal
ödemeler” ve % 0.9’unu “diğer” personel
giderleri oluşturmaktadır (Tablo 7).
5.2. Çalışılan Saat Başına
İşgücü Maliyeti
Bilindiği gibi, bir yılda “fiili” çalışma süresi çeşitli nedenlerle, 365 takvim gününün çok
altındadır. Fiilen çalışılan saat başına işçilik maliyetini bulmak için çalışma karşılığı olmaksızın
ücret ödenen 52 gün hafta tatili, ortalama 22 gün yıllık izin, 10 gün ulusal bayram ve genel
tatil (bu tatil günlerinden bazılarının hafta tatiline rastladıkları gözönüne alınmaktadır) ve 6 gün
hastalık veya diğer mazeret izinlerini düşmek gerekmektedir. Diğer deyimle, toplam 90 gün
tutan çalışılmayan ancak ücret ödemesi yapılan günler, 365 günden düşülmek suretiyle fiilen
çalışılan saat başına ortalama işgücü maliyeti yılda (275 gün x 7.5 saat = 2 062.5 saat) esası
üzerinden hesaplanmaktadır.(2)
Bu şekilde hesaplanan çalışılan saat başına ortalama işgücü maliyeti; en az 10.27 TL
ile en çok 25.38 TL arasında değişmekte, 14 işkolunda ise ortalama 17.36 TL olmaktadır.
Buna göre, fiilen çalışan gün başına işçilik maliyeti 130.2 TL’dir (Tablo 8).
(1) Çıplak Ücret: Fiilen çalışılan normal süreler karşılığında hakedilen ücrettir. Buna, çalışma karşılığı olmaksızın
ödenen hafta tatili, genel tatil, yıllık izin ve diğer izin ücretleri dahil değildir.
Basic wage is the pay for normal time actually worked. Payments for time not worked (weekends, public
holidays, annual holidays and other paid leaves) are excluded.
(2) MESS’te 1849.5 Saat/Yıl’dır.
1849.5 Hour/Year in MESS.
11
12
(1)
(2)
5 549
392
48
530
3 391
64 434
13 485
9 108
2 371
14 744
2 648
5 549
3 503
48
530
4 273
71 125
13 651
11 734
2 371
20 687
4 905
121 814
4 813
4 813
143 490
301
301
84.9
54.0
71.3
100.0
77.6
98.8
90.6
79.4
100.0
100.0
11.2
100.0
100.0
100.0
11 795
2 057
5 724
-
572
-
331
-
-
-
3 111
-
-
-
8.2
41.9
27.7
-
4.9
-
0.5
-
-
-
88.8
-
-
-
HAK-İŞ
Sendikalı Personel
Union Members
Sayısı
Number
%
9 694
179
219
-
2 054
-
6 360
882
-
-
-
-
-
-
6.8
3.6
1.1
-
17.5
-
8.9
20.6
-
-
-
-
-
-
DİSK
Sendikalı Personel
Union Members
Sayısı
Number
%
187
21
-
-
-
166
-
-
-
-
-
-
-
-
0.1
0.4
-
-
-
1.2
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
KAMU-SEN, KESK
BAĞIMSIZ
ve MEMURSEN (2)
Independent
Sendikalı Personel Sendikalı Personel
Union Members
Union Members
Sayısı
Sayısı
Number
%
Number
%
İLAÇ’a ilişkin bilgiler tamamlanamadığından değerlendirme dışı bırakılmıştır.
Because of incomplete data the PHARMACEUTICALS is left out of evaluation.
Araştırma kapsamındaki ŞEKER ve YEREL YÖNETİM işkollarında çalışan devlet memurlarının 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu’na göre üyelik durumu.
Membership of government officials in SUGAR and LOCAL ADMINISTRATION industries in the framework of this research according to the Public Officials Unions Law No. 4688
TOPLAM
TOTAL
İşkolu
Industry
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
Sendikalı
Toplam
TÜRK-İŞ
Personel
Sendikalı Personel
Total Union
Union Members
Members
Sayısı
Number
%
(TABLO: 6)
2009 ARALIK AYI İTİBARİYLE SENDİKALI PERSONEL VE İŞÇİ KONFEDERASYONLARI (1)
UNION MEMBERS AND LABOUR CONFEDERATIONS (December, 2009)
13
5 602
5 858
1 119
1 169
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
36.0
156 813
37.8
33.5
36.5
2 579
TOPRAK
CLAY
39.8
5 244
14 681
TEKSTİL
TEXTILE
39.0
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
11 882
ŞEKER
SUGAR
34.3
23 364
74 226
METAL (MESS)
METAL
32.7
40.7
51.2
37.2
34.9
35.5
33.5
38.2
8.6
8.1
9.2
7.4
9.3
10.2
8.4
7.6
8.9
8.3
6.3
6.9
7.7
8.3
9.2
3.0
2.1
2.8
1.8
3.8
4.0
2.9
2.1
1.9
1.8
2.1
2.4
3.4
3.4
2.9
16.8
15.0
15.7
15.0
13.3
17.4
17.3
19.6
16.4
12.6
18.5
17.7
17.3
17.4
12.4
34.7
38.2
34.4
42.0
33.3
28.4
35.6
37.4
32.0
24.5
35.5
36.8
35.6
37.0
36.0
0.9
0.1
0.1
0.3
0.5
1.0
1.5
0.6
0.2
1.6
0.4
1.3
0.5
0.4
1.3
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Çıplak
Hafta Tatili ve
İzin
İkramiye,
Sosyal
Diğer Toplam İşgücü
Ücret
Genel Tatil Ücretleri
Ücretleri
Prim vb.
Ödemeler Giderler
Maliyeti
Basic Payments for Weekends Payments
Bonuses,
Social
Other Total Labour
Wage
and Public Holidays
for Leaves Premiums. etc. Payments Costs
Cost
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
4 832
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
551
4 865
CAM
GLASS
KAĞIT
PAPER
841
AĞAÇ
WOOD
İşkolu
Industry
İşçi Sayısı
(Yıllık Ortalama)
Workers
(Annual Average)
(TABLO: 7)
2009 YILINDA İŞGÜCÜ MALİYETİNİN BÖLÜNÜŞÜ (%)
DISTRIBUTION OF LABOUR COST, 2009
14
(%)
İşkolu
Industry
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
7.59
5.48
3.58
8.67
8.41
6.82
8.30
5.55
8.86
4.18
4.43
8.77
5.33
6.24
(36.0)
5 602
5 858
1 119
1 169
551
4 832
74 226
11 882
14 681
2 579
23 364
5 244
156 813
Çıplak
Ücret
Basic
Wage
4.73
4 865
İşçi Sayısı
(Yıllık Ortalama)
Workers
(Annual Average)
841
1.50
(8.6)
1.18
2.14
0.98
0.97
2.32
1.35
1.93
1.49
1.36
1.46
0.71
1.20
1.88
Hafta Tatili ve
Genel Tatil Ücretleri
Payments for Weekends
and Public Holidays
1.14
0.52
(3.0)
0.31
0.64
0.23
0.39
0.91
0.47
0.53
0.32
0.29
0.48
0.25
0.52
0.77
2.91
(16.8)
2.19
3.65
1.99
1.40
3.96
2.80
4.97
2.74
2.07
4.30
1.82
2.67
3.95
İzin
İkramiye,
Ücretleri
Prim vb.
Payments
Bonuses,
for Leaves Premiums. etc.
0.36
1.53
6.03
(34.7)
5.58
8.00
5.55
3.50
6.45
5.75
9.49
5.35
4.01
8.25
3.78
5.50
8.38
Sosyal
Ödemeler
Social
Payments
4.46
(TABLO: 8)
2009 YILINDA FİİLEN ÇALIŞILAN SAAT BAŞINA İŞGÜCÜ MALİYETİ (TL/Saat)
LABOUR COST PER HOUR WORKED, 2009 (TL/Hour)
0.16
(0.9)
0.02
0.02
0.04
0.06
0.23
0.25
0.15
0.03
0.26
0.10
0.13
0.07
0.09
17.36
(100)
14.61
23.22
13.22
10.50
22.73
16.17
25.38
16.75
16.41
23.27
10.27
15.44
22.66
Diğer
Toplam İşgücü
Giderler
Maliyeti
Other Total Labour
Costs
Cost
0.16
12.38
6. YAN ÖDEMELER
Araştırma kapsamındaki 14 işkolunda,
toplam işgücü maliyeti içinde ortalama
olarak ”Çıplak Ücret”in % 36 ve “Yan
Ödemeler”in % 64 olduğu gözlenmektedir
(Tablo 9). Bu itibarla, 2009 yılında anılan
işkollarında yan ödemelerin tutarı çıplak
ücretten fazladır (İnşaat hariç).
(Tablo 9)’un incelenmesinden de
anlaşılacağı gibi, toplam işçilik giderleri
içinde yan ödemelerin payı Kimya
işkolunda en fazladır (% 67.3). Bunu Cam
ve Toprak (% 66.5) işkolları izlemektedir.
(TABLO : 9)
2009 YILI ÇIPLAK ÜCRET VE YAN ÖDEMELERİN KARŞILAŞTIRILMASI (%)
COMPARISON OF BASIC WAGE AND FRINGE COST, 2009
İşkolu
Industry
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
ORTALAMA
AVERAGE
Çıplak Ücret
Basic Wage
38.2
Yan Ödemeler
Fringe Cost
61.8
33.5
66.5
35.5
64.5
34.9
65.1
37.2
62.8
51.2
48.8
40.7
59.3
32.7
67.3
34.3
65.7
39.0
61.0
39.8
60.2
33.5
66.5
37.8
62.2
36.5
63.5
36.0
64.0
15
7. SOSYAL ÖDEMELERİN BÖLÜNÜŞÜ
Çalışanlara doğrudan ödenen sosyal yardımlardan ve çalışanlar hesabına yapılan
kanunî ödemelerden oluşan “sosyal ödemeler”in 2009 yılındaki bölünüşü (Tablo 10) da
belirtilmektedir.
(Tablo 10) un incelenmesinden en yüksek harcamanın SGK işveren primleri (% 40.3)
için yapıldığı, bunu kıdem tazminatı (% 16), yemek (% 12), ulaştırma (% 8.8) giderlerinin
izlediği anlaşılmaktadır.
(TABLO : 10)
2009 YILINDA SOSYAL ÖDEMELERİN BÖLÜNÜŞÜ
DISTRIBUTION OF SOCIAL PAYMENTS, 2009
Sosyal Ödemeler
Social Payments
SGK İşveren Primleri
Statutory Social Security Premiums
Kıdem Tazminatı
Severance Pay
Yemek
Meals
Ulaştırma
Transportation
Yakacak
Fuel Pay
İşsizlik Sigortası İşveren Primleri
Unemployment Insurance Premiums
İş Elbisesi, Korunma Malzemeleri, vb.
Work Outfit, Protective Material, etc.
İzin ve Bayram Harçlıkları
Holiday and Additional Holiday Pay
İhbar Tazminatı
Notification Indemnity
Aile, Çocuk ve Öğrenim Yardımları
Family, Children and Education Allowances
Özel Sigorta Kuruluşlarına Yapılan Ödemeler
Payments to Private Insurance Schemes
Diğer Yasal Tazminatlar
Other Statutory Indemnities
Sağlık Hizmetleri, Kreş, Spor Giderleri ve Spor Tesisleri Yapma Yükümlülüğü
Health Services, Day Nurseries, Sports and Construction of Sports Centers
Doğum, Ölüm, Evlenme Yardımları
Birth, Death, Marriage Allowances
Diğer
Other
TOPLAM
TOTAL
16
%
40.3
16.0
12.0
8.8
5.0
4.5
4.2
3.3
2.4
1.1
0.4
0.4
0.4
0.4
0.8
100
8. İŞÇİLERİN MEDENİ HALİ
VE ÇOCUK SAYISI
Araştırma kapsamına giren 14
işkolunda, 2009 yılı sonunda çalışan
157 189 işçinin % 18.4’ü bekâr,
% 12’si çocuksuz evlidir (Tablo 11).
İşçi ailelerinin geçimini sağladıkları
çocuk sayısına bakıldığında, iki
çocuklu işçilerin en yüksek düzeyde
bulunduğu (% 31.4), bunu bir (%
24.3), üç (% 10.4) ve dört ve daha
fazla çocuklu (% 3.4) işçi ailelerinin
izlediği anlaşılmaktadır.
9. İŞÇİLERİN ÖĞRENİM DURUMU
(Tablo 12)nin incelenmesinden de anlaşılacağı gibi, okuma-yazma bilmeyen işçilerin
sayısı ağırlıklı ortalamaya yansımayacak kadar düşükken, sadece okur-yazar işçiler
mevcuttur (% 0.4). Diploma itibariyle en büyük grubu % 57.3 ile lise (genel ve mesleki)
mezunları oluşturmakta, bunu % 20.5 ile ilkokul mezunları izlemektedir. Ortaokul (genel
ve mesleki) mezunu işçiler % 11.7 ve yüksek öğrenim mezunları % 10.1’dir. Meslek
okullarından mezun işçi sayısının toplam işçi sayısına oranı % 40.7’dir.
10. PERSONEL GİRİŞ-ÇIKIŞLARI
2009 yılı içinde işe alınanlar ile çeşitli nedenlerle işten ayrılanlar ve 2009 yılında istihdam edilenlerin ortalama sayıları, işkolları itibariyle (Tablo 13) de gösterilmektedir.
İşe alınanların, ortalama tüm personele oranlanması ve sonucun yüzde olarak ifadesi
“işe alınma oranı”nı, işten ayrılanların, yine ortalama tüm personele bölünmesi ise “işten
ayrılma oranı”nı belirtmektedir.
(Tablo 13) ün incelenmesinden de anlaşılacağı gibi, anılan oranlar, İnşaat ve Şeker
işkollarında en yüksek düzeyde bulunmaktadır. Bunlarda İnşaat sektöründeki istihdamın
mevsimlik/geçicilik özelliği ve Şeker işkolunda şeker pancarı işleme kampanyasının,
tarımsal bölgelere göre en erken Eylül ayında başlaması ve en geç Ocak ayında bitmesi
etkendir (Şekil 2’ye de bakınız).
Öte yandan, işe alınma ve işten ayrılma oranları Cam ve Yerel Yönetim (MİS) işkollarında
en düşük seviyelerdedir.
Araştırma kapsamındaki işkollarının tümünde ise, diğer deyimle ağırlıklı ortalamalar
olarak, işe alınma oranı % 13.3 ve işten ayrılma oranı % 18.4’tür.
17
18
TOPLAM
TOTAL
İşkolu
Industry
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
11.6
21.3
27.5
25.6
10.9
13.3
23.9
2.3
23.2
20.9
10.8
5.5
5 549
5 931
1 117
1 147
551
4 829
74 210
12 568
14 997
2 636
22 928
5 091
18.4
16.5
4 813
157 189
Bekar
Unmarried
17.9
İşçi Sayısı
Workers
822
12.0
8.2
8.4
14.7
15.5
7.3
13.5
13.3
12.3
13.9
9.9
13.3
11.3
7.7
Çocuksuz Evli
Married
with no
Children
8.9
24.3
19.8
16.8
27.2
23.5
18.2
28.0
23.6
26.1
21.1
31.4
27.5
24.8
22.9
1
Çocuklu
Child
19.3
31.4
38.8
37.7
28.9
27.3
36.0
27.9
37.8
40.7
23.6
27.3
28.5
35.6
43.0
37.1
2
Çocuklu
Children
10.4
19.4
19.0
6.1
8.7
22.6
5.8
9.7
8.9
10.3
3.3
7.6
12.6
8.6
3
Çocuklu
Children
14.7
3.4
8.2
7.1
2.0
1.9
13.6
0.9
2.2
1.1
5.5
0.5
1.8
4.1
1.2
4+
Çocuklu
Children
2.1
(TABLO: 11)
2009 YILI SONUNDA İŞÇİLERİN MEDENİ HAL VE ÇOCUK SAYISI İTİBARİYLE BÖLÜNÜŞÜ (%)
DISPERSION OF WORKERS MARITIAL STATUS AND NUMBER OF CHILDREN BY END OF 2009 (%)
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Toplam
Total
100
19
TOPLAM
TOTAL
İşkolu
Industry
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
0.0
0.1
0.0
0.0
0.0
0.0
0.0
0.0
0.0
0.2
1 117
1 147
551
4 829
74 210
12 568
14 997
2 636
22 928
5 091
0.0
0.0
5 931
157 189
0.1
5 549
Workers
822
0.0
Illeteracy
0.4
İşçi Sayısı
4 813
OkumaYazma
Bilmeyen
0.4
0.8
0.3
1.3
0.4
0.3
0.4
0.6
0.0
1.3
0.2
0.2
0.1
0.0
Literacy
0.0
Sadece
Okur-Yazar
20.5
52.9
33.7
19.6
27.2
27.6
12.5
15.2
10.2
24.6
10.7
32.1
13.4
8.5
İlkokul
Mezunu
Elementary
School
31.9
10.7
17.7
13.7
17.9
13.4
21.2
7.1
11.1
8.2
15.8
5.1
13.3
7.6
4.3
1.0
0.1
0.3
0.0
0.4
1.0
1.5
0.1
0.9
1.1
0.0
0.0
0.1
1.1
17.6
17.9
18.6
25.4
28.9
18.8
12.9
12.8
12.7
14.7
29.8
31.7
15.9
29.0
39.7
5.6
21.4
33.0
25.1
27.8
54.0
49.6
33.6
7.9
34.3
18.0
50.5
40.6
Ortaokul M.
Lise M.
Secondary Sc.
High Sc.
Genel Mesleki
Genel
Mesleki
General Vocational General Vocational
21.4
3.3
16.5
19.7
(TABLO: 12)
2009 YILI SONUNDA İŞÇİLERİN ÖĞRENİM DURUMU İTİBARİYLE BÖLÜNÜŞÜ (%)
DISTRIBUTION OF EDUCATIONAL LEVELS BY END OF 2009 (%)
10.1
4.8
12.1
2.9
4.5
3.3
11.6
10.7
34.5
34.4
20.0
4.7
12.1
16.5
Higher E.
6.8
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Total
100
Yüksek
Öğrenim M. Toplam
20
İşkolu
Industry
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
METAL (MESS)
METAL
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
TOPLAM
TOTAL
Yıl İçinde İşe
Alınanlar Sayısı
Recruitments
During 2008
(2)
66
154
447
1 352
713
1 234
75
1 504
8 915
7 999
3 043
582
1 134
185
27 403
Ortalama Tüm
Personel Sayısı
Average
of Employees
(1)
1 100
6 284
9 352
7 662
4 605
2 124
915
8 343
97 634
14 702
17 631
3 338
26 160
6 257
206 107
37 978
367
3 745
690
3 090
7 443
16 838
1 683
67
1 113
773
970
687
385
Yıl İçinde İşten
Ayrılanlar Sayısı
Leavings
During 2008
(3)
127
13.3
3.0
4.3
17.4
17.3
54.4
9.1
18.0
8.2
58.1
15.5
17.6
4.8
2.5
18.4
5.9
14.3
20.7
17.5
50.6
17.2
20.2
7.3
52.4
16.8
12.7
7.3
6.1
İşe Alınma Oranı İşten Ayrılma Oranı
Recruitment Ratio
Leaving Ratio
(2)/(1)*100
(3)/(1)*100
6.0
11.5
(TABLO: 13)
2009 YILINDA PERSONEL GİRİŞ-ÇIKIŞLARI VE İLGİLİ ORANLAR
LABOUR TURNOVER 2009
ŞEKİL 6. İŞKOLLARI İTİBARİYLE PERSONEL GİRİŞ ÇIKIŞLARI, 2009
DIAGRAM 6. LABOUR TURNOVER BY INDUSTRIES, 2009
21
22
(1)
(2)
183
247
211
77
48
23
137
622
455
80
863
229
3 201
4 813
5 549
5 931
1 117
1 147
551
4 829
12 568
14 997
2 636
22 928
5 091
82 979
İşçi Sayısı
Workers
822
1 047
109
323
21
83
300
29
3
2
8
35
89
37
849
43
148
15
82
109
110
29
26
12
26
181
54
5 097
381
1 334
116
620
1 031
276
55
76
97
272
517
274
Toplam
Total
48
3.86
4.50
3.76
3.03
3.03
4.95
2.84
4.17
4.18
6.89
3.56
4.45
3.80
1.26
2.14
1.41
0.80
0.55
2.39
0.60
0.54
0.17
0.72
0.59
1.60
0.77
1.02
0.84
0.65
0.57
0.55
0.87
2.28
5.26
2.27
1.07
0.44
3.26
1.12
6.14
7.48
5.82
4.40
4.13
8.20
5.72
9.98
6.63
8.68
4.59
9.32
5.69
İşçi Sayısına Oranı
Ratio to the Number of Workers
Özürlü (%) Eski Hükümlü (%) Diğer (%) Toplam (%)
Disabled
Ex-Convicts
Other
Total
3.16
0.97
1.70
5.84
MESS’e ilişkin veriler tamamlanamadığından değerlendirme dışı bırakılmıştır.
Because of incomplete data MESS is left out of evaluation.
Terör mağdurları, işyeri hekimi, hemşire, sağlık memuru, çevre mühendisi, iş güvenliği mühendisi veya uzmanı, ilkyardımcı, avukat, eğitici personel çalıştırma yükümlülüğü nedeniyle
Because of the obligation to employ terror victims, workplace doctor, nurse, medical officer, environment engineer, occupational safety engineer or expert, first aid expert, lawyer and trainer
İşkolu
Industry
AĞAÇ
WOOD
CAM
GLASS
ÇİMENTO (ÇEİS)
CEMENT
GIDA (TÜGİS)
FOOD
İLAÇ (İEİS)
PHARMACEUTICALS
İNŞAAT (İNTES)
CONSTRUCTION
KAĞIT
PAPER
KİMYA (KİPLAS)
CHEMICALS
ŞEKER
SUGAR
TEKSTİL
TEXTILE
TOPRAK
CLAY
YEREL YÖNETİM (MİKSEN)
LOCAL ADMINISTRATION
YEREL YÖNETİM (MİS)
LOCAL ADMINISTRATION
TOPLAM
TOTAL
Zorunlu İstihdam
Compulsory Employment
Özürlü
Eski Hükümlü
Diğer (2)
Disabled
Ex-Convicts
Other
26
8
14
(TABLO: 14)
2009 YILI SONUNDA ZORUNLU İSTİHDAM (1)
COMPULSORY EMPLOYMENT BY END OF 2009
11. ZORUNLU İSTİHDAM
13 işkolunda 2009 Aralık sonu itibariyle 82 979 işçi çalıştıran ve Araştırma kapsamında zorunlu istihdam konusunda veri derlenen 276 işyerinde 3 201’i özürlü, 1 047’si eski
hükümlü, 849’u diğer (terör mağduru, işyeri hekimi, hemşire, sağlık memuru, çevre
mühendisi, iş güvenliği mühendisi veya uzmanı, ilkyardımcı, avukat ve eğitici personel)
olmak üzere toplam 5 097 kişi çeşitli kanunlarla getirilen zorunlu istihdam yükümlülüğü
çerçevesinde istihdam edilmektedir (5763 sayılı Kanun gereğince 26.05.2008 tarihinden
itibaren özel sektör kuruluşlarının eski hükümlü ve terör mağduru çalıştırma zorunluluğu
kaldırılmış ve işyeri hekimi ve iş güvenliği mühendisi veya uzmanı çalıştırmak yerine
dışarıdan hizmet alma imkanı getirilmiştir). Bu toplamın işçi sayısına oranı % 6.14’tür.
(Tablo 14)’ün incelenmesinden de anlaşılacağı gibi, zorunlu istihdam yükümlülüğü
gereğince istihdam edilen gruplar arasında 13 işkolunda genel ortalama olarak en yüksek
oranı % 3.86 ile özürlü istihdamı temsil etmektedir.
En yüksek zorunlu istihdam oranı Kağıt (% 9.98), Çimento (% 9.32) ve İlaç (% 8.68)
işkollarındadır.
23
TİSK AKADEMİ 10. SAYI YAYIMLANDI
Altışar aylık dönemlerle yılda iki kez yayınlanan “TİSK AKADEMİ”nin 11. sayısı Mart
2011’de çıkacaktır.
Ayrıntılı bilgi için www.tisk.org.tr
24