Doç. Dr. Murat Bilgi
Transkript
Doç. Dr. Murat Bilgi
Zor Zor Havayolu Tanım ve Algoritması Sunum planı Zor havayolu tanımı Zor hava yolu tarihçesi American Society of Anesthesiologists (ASA) zor havayolu algoritması Difficult Airway Society (DAS) zor havayolu algoritmaları Zor hava yolu tanımı; Klasik eğitim almış bir anestezistin; yüz maskesi ile üst havayolunun ventilasyonunda ve/ veya trakeal entübasyonda zorlukla karşılaşmasıdır. Zor havayolunun temel komponentleri Zor maske ventilasyonu Zor SupraGlottik Airway (SGA) yerleştirilmesi Zor laringoskopi Zor trakeal entübasyon Başarısız trakeal entübasyon İnsidans Zor maske ventilasyonu insidansı % 0.07 – 5 Zor laringoskopi insidansı (cormack lehan 3-4) % 1.5 - 8.5 Zor trakeal entübasyon insidansı % 0.1 – 13 Hem zor maske ventilasyonu hem de zor trakeal entübasyon insidansı ise 10,000 hastada 0.01–2 olarak bildirilmiş Zor maske veya SGA ventilasyonu ; Bir anestezistin yeterli ventilasyonu sağlamasının imkansız olması, Zor maske veya SGA ventilasyonu belirtileri; Oksijen saturasyonunun %92 nin üstünde tutulamaması, Yetersiz karbondioksit ekshalasyonu ya da yokluğu Hipoksi veya hiperkarbiye bağlı hemodinamik değişiklikler olması Zor maske veya SGA ventilasyonu ; Yüz maskesi çevresinden büyük gaz kaçağı olması, Göğüs hareketlerinin gözlenememesi, Hastaya yeterli tidal volüm sağlanamaması ve iki elle maske ventilasyonu ihtiyacının olması Zor SGA yerleştirilmesi • Trakeal patoloji olsun ya da olmasın SGA yerleştirebilmek için çoklu denemeler gerekmesi Zor laringoskopi Klasik laringoskopi ile; birden fazla deneme sonrası vokal kordlardan herhangi bir bölümünün görülememesidir. Zor trakeal entübasyon Trakeal patoloji olsun ya da olmasın entübasyon için birden fazla deneme gerekmesi Trakeal tüpün doğru yerleştirilmesi için üçten daha fazla gereksinim duyulmuşsa Trakeal tüpün doğru yerleştirilmesi için 10 dakikadan çok zamana gereksinim olmuşsa, Direkt laringoskopi yapılamıyorsa, Yardımcı alet kullanmak zorunda kalınıyorsa girişime Zor entübasyon için basitleştirilmiş risk skoru Risk faktörü sayısı Zor entübasyon insidansı Risk faktörleri 0 0 1 %2 • Üst ön dişlerin uzun olması 2 %4 • Zor entübasyon hikayesi 3 %8 • Mallampati >2 4 %17 • Ağız açıklığı <4cm Başarısız trakeal entübasyon • Trakeal patoloji olsun ya da olmasın birden fazla deneme sonrası trakeal tüpün yerleştirilememesi. Algoritmaların tarihçesi 1993. Practice guidelines for management of the difficult airway. a report by the American Society of Anesthesiologists task force on management of the difficult airway. 1998. The unanticipated difficult airway with recommendations for management - CANADIAN 2003. revised ASA difficult airway algorithm 2004. Difficult airway society guidelines for management of the unanticipated difficult intubation 2004. Validation of ASA difficult airway algorithm 2005. SIAARTI Guidelines Recommendations for airway control and difficult airway managemen 2006. SIAARTI Guidelines Recommendations for airway control and difficult airway management in paediatric patients ITALİAN 2010. Do videolaryngoscopes have a new role in the SIAARTI difficult airway management algorithm? 2011. Caldırolı and Cortellazzı algorıthm (A new difficult airway management algorithm based upon the El Ganzouri Risk Index and GlideScope® videolaryngoscope. A new look for intubation) 2011. Algorithm for difficult airway management, modified for modern optical devices (Airtraq laryngoscope; LMA CTrach™) 2012. Difficult Airway Society Guidelines for the management of tracheal extubation 2012. Development of a guideline for the management of the unanticipated difficult airway in pediatric practice 2013. Practice Guidelines for Management of the Difficult Airway An Updated Report by the American Society of Anesthesiologists Task Force on Management of the Difficult Airway 2015. Obstetric Anaesthetists’ Association and Difficult Airway Society guidelines for the management of difficult and failed tracheal intubation in obstetrics 2015. Difficult Airway Society 2015 guidelines for management of unanticipated difficult intubation in adults ZOR HAVAYOLU ALGORITMALARı ENTÜBASYON 2015 EKSTÜBASYON 2012 PEDİATRİK 2012 OBSTETRİK 2015 Zor havayolu algoritmlarının amacı: Zor havayolu yönetimini kolaylaştırmak ve zor havayolu ile ilişkili istenmeyen sonuçların engellenmesidir. Günümüzde zor havayoluna bağlı ciddi beyin hasarı veya ölüm oranı 1:150.000 dir American Society of Anesthesiologists: Practice guidelines for management of the difficult airway: An updated report. Anesthesiology 2003; 98:1269–1277. Cerrahi ya da perkütanöz hava yolu, jet ventilasyon ve retrograd entübasyon, Maske veya SGA(LMA;ILMA, larengeal tüp) anestezisi ile cerrahi, lokal anestezi infiltrasyonu, veya rejyonel sinir bloğu Video laringoskopi, alternatif laringoskop bleydleri.SGA (LMA;ILMA), Fiberoptik entübasyon,Entübas yon stilesi, Tüp değiştiriciler, ışıklı stileler,kör oral yada nazal entübasyon Acil noninvaziv havayolu ventilasyonu bir SGA kullanımından ibarettir Acil noninvaziv havayolu ventilasyonu (e) Cerrahinin iptali veya uyanık entübasyon için hastanın tekrar hazırlanmasını içerir MASKE VENTİLASYONU YETERSİZ SGA düşün- dene SGA yeterli* Acil devam yolu SGA YETERSİZ / UYGUN DEĞİL Ventilasyon YETERSİZ, Entübasyon BAŞARISIZ Acil olmayan devam yolu Yardım çağır Acil invaziv havayolu girişimi (b)* Acil noninvaziv havayolu girişimi (e) Ventilasyon başarılı İnvaziv havayolu girişimi (b)* Diğer seçeneklerin uygulanabilirliğini düşün (a) Hastayı uyandır (d) Ventilasyon BAŞARISIZ Acil invaziv havayolu girişimi (b)* PLAN A: Maske ventilesyonu ve Trakeal entübasyon Baş ve boyun pozisyonun optimize edin Preoksijenasyon Yeterli nöromuskuler blokaj Direk/Video laringoskopi (maksimum 3+1 deneme) Buji kulanılabilir Krikoid bası kaldırılır Anestezi ve oksijenasyonun devamı sağlanır Eğer zor ise başarılı Kapnografi ile trakeal entübasyonu doğrula Entübasyon başarısız PLAN B:Oksijenasyonun sürdürülmesi: SGA ekle 2.Jenerasyon cihazlar önerilir Cihazı veya boyutunu değiştir (maksimum 3 deneme) Oksijenasyon ve ventilasyonu sağla DUR VE DÜŞÜN Seçenekler (fayda ve riskleri analiz et) 1.Hastayı uyandır 2.SGA yoluyla entübe et 3.SGA ile devam et 4.Trakeostomi yada krikotiroidektomi SGA ventilasyonu başarısız PLAN PLANC: C:Maske Maskeventilasyonu ventilasyonu Maske imkansızveve hasta paralitikse Maske ventilasyonu ventilasyonu imkansız hasta paralitikse Maske ventilasyonu son kez denenir Maske ventilasyonu son kez denenir İki yardımcı kullanılır kullanılır İkikişi kişi tekniği tekniği ve ve yardımcı Entübasyon ve oksijenasyon başarısız PLAN D: Boyun ön kısmından acilen giriş Skalpel ile krikotiroidektomi Yardım çağır Hastayı uyandır Postoperatif bakım ve izlem • • • • • Acil havayolu planı oluştur Komplikasyonlar için izlem Havayolu uyarı formu düzenle Hastaya yazılı sözlü açıklama yap Yazılanı raporlayarak lokal ve aile hekimliği veritabanına gönder PLAN A: Maske ventilesyonu ve trakeal entübasyon 1. Baş ve boyun pozisyonun optimize edin 2. Yeterli nöromuskuler blokaj 3. Direk/Videolaringoskopi (maksimum 3+1 deneme) 4. Buji kulanılabilir 5. Krikoid bası kaldırılır 6. Anestezi ve oksijenasyonun devamı sağlanır Entübasyon başarısız başarılı Kapnografi ile trakeal entübasyonu doğrula PLAN B:Oksijenasyonun sürdürülmesi: SGA ekle • 2.Jenerasyon cihazlar önerilir • Cihazı veya boyutunu değiştir (maksimum 3 deneme) • Oksijenasyon ve ventilasyonu sağla SGA ventilasyonu başarısız başarılı DUR VE DÜŞÜN Seçenekler (fayda ve riskleri analiz et) 1.Hastayı uyandır 2.SGA yoluyla entübe et 3.SGA ile devam et 4.Trakeostomi ya da krikotiroidektomi PLAN C: Maske ventilasyonu Maske ventilasyonu imkansız ve hasta paralitikse Maske ventilasyonu son kez denenir İki kişi tekniği ve yardımcı kullanılır Entübasyon ve oksijenasyon başarısız başarılı Hastayı uyandır • • • • • Postoperatif bakım ve izlem Acil havayolu planı oluştur Komplikasyonlar için izlem Havayolu uyarı formu düzenle Hastaya yazılı sözlü açıklama yap Yazılanı raporlayarak lokal veritabanına ve aile hekimine gönder Anestezi altında, paralize hastada entübasyon ve oksijenasyon başarısız Yardım İsteyin %100 Oksijen ver. Oksijenize ve entübe edemediğini duyur PLAN D: Boyun ön kısmından acilen giriş Skalpel ile krikotiroidektomi Skalpel ile krikotiroidektomi Üst hava yolundan oksijen vermeye devam edin Kas gevşemesinden emin olun Boyunu genişletmek için hastaya pozisyon verin DAS EKSTÜBASYON REHBERLERİ TEMEL ALGORİTMA TAM RİSK ALGORİTMASI DÜŞÜK RİSK ALGORİTMASI BASAMAK 1 Ekstübasyonu planla BASAMAK 2 Ekstübasyon için hazırla BASAMAK 3 Ekstübasyonu uyguyla DAS EKSTÜBASYON REHBERLERİ Uyanık ekstübasyon uygula PLAN Genel risk faktörleri Havayolu risk faktörleri Havayolu ve genel risk faktörlerini • %100 0ksijen ile preoksijenize et Kardiyovasküler Bilinene zor havayolu belirle • Aspiratorü hazırla Respiratuar Havayolunda bozulma • Isırma blokajı yap, uygun pozisyon ver Nörolojik (travma,ödem) HAZIRLIK • Nöromusküler blokajı antagonize et Metabolik Kısıtlı havayolu geçişi Hasta ve diğer faktörleri optimize • Yeterli spontan solunumu doğrula edin Özel cerrahi gereksinim Obezite • Uyanana kadar bekle(göz açma/emre itaat) Özel tıbbi gereksinim riski • Kafı indirAspirasyon tüpü çek • %100 0ksijen ver TAM RİSK DÜŞÜK RİSK • Solunumun yeterliliğini ve havayolu açıklığını • Oksijenlenme aşikar değil Gece açlığı var kontrol et • Tekrar entübasyonu zor olacak ve/veya Havayolu komplike değil • Ek oksijen vermeye devam et Genel risk faktörleri yok DÜŞÜK RİSK ALGORİTMASI genel risk faktörleri mevcut TAM RİSK ALGORİTMASI Cerrahi ve tıbbi bakım BASAMAK 4 Ekstübasyon sonrası bakım DERLENME/ TAKİP/YBÜ Ekip/ekipman/ güvenli transfer Devir/ iletişim/dökümantasyon Oksijen ve havayolu idamesi Gözlem ve monitorizasyon Eve götüreceğimiz mesajlar 1.Algoritmasız kalmayın ve güncel algoritmaları mutlaka çalışma alanınızda bulundurun 2.Alternatif havayolu cihazlarının kullanımında deneyim kazanın 3.İnvaziv havayolu girişiminde deneyim kazanın KAYNAKLAR o Practice Guidelines for Management of the Difficult Airway An Updated Report by the American Society of Anesthesiologists Task Force on Management of the Difficult Airway 2013 o Difficult Airway Society 2015 guidelines for management of unanticipated difficult intubation in adults o Difficult Airway Society Guidelines for the management of tracheal extubation 2012 o Paul G.Barash. 7.th.ed. Clinical anesthesia Chapter: 27.airway management pp 762-800 o Lange Clinical anesthesiology 5th.Edition.section 5 Chapter 54 Anesthetic complications pp 1199-1231 o Zdravka Zafirova and Avery Tungbarash.The Difficult Airway: Definitions and Algorithms.Chapter: Difficult Airway.pp 1-10 o www.tard.org.tr/tark2015/videos/A_AKKAYA.pdf
Benzer belgeler
Zor Hava Yolu Kılavuzu
1. Zor havayolu öngörülen veya bilinen olgularda hastanın ve/veya yakınlarının
havayolu sağlanmasında karşılaşılabilecek güçlükler ve olası müdaheleler hakkında
1-‐8 yaş arasıçocuklarda zor havayolu kılavuzu
Zor Maske Ventilasyonu- 1-8 yaş arası çocuklarda rutin anestezi indüksiyonu
esnasında
Zor MV
ACİL HAVA YOLU YÖNETİMİ
2003. revised ASA difficult airway algorithm
2004. Difficult airway society guidelines for management of the unanticipated difficult intubation
2004. Validation of ASA difficult airway algorithm
20...
Alternatif Havayolu Yöntemleri Plan Zor Havayolu Zor Havayolu
FAZLASINA BAĞLI ZORLUK YAŞANMASIDIR.