kasım 2014 bülteni

A KDEN İZ T U RİST İK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R BİRLİĞİ
AKTOB
BÜ LT E N
K A S I M 2 0 1 4 / S AY I : 1 1
30
YIL
1984-2014
AKTOB ARAŞTIRMA /EROL KARABULUT
AK DENİZ T URİSTİK OTE LCİLE Rİ V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
AKTOB
BÜLTEN
KASIM 2014
SAYI: 11
İÇİNDEKİLER (Ana Konular)
• Antalya 10 ayda % 3,7 büyüdü
3-4
İmtiyaz Sahibi
AKTOB Adına
Yusuf Hacısüleyman
• Türkiye 9 ayda % 6,8 büyüdü
5-6
• Orta Vadeli Program’da Türkiye ve turizmin hedefleri.
7
Yayın Kurulu
Erkan Yağcı, Kaan K.
Kavaloğlu, Erol Karabulut
• Konaklama sektöründe kapasite artmaya devam ediyor.
8
• Bakan Çelik Antalya’dan önemli mesajlar verdi.
9
• Anex Turizm Grubu, havayolu şirketini tanııttı.
9
• Konaklama sektötünde yabancı sermaye ağrılığı.
10
• Kruvaziye pazarı daralmaya devam ediyor..
11
• Paket turlarda Türkiye, İspanya’yı yakalıyor.
12
• Yatırım bütçesinin % 32’si Antalya’da.
13
• İstihdam artışının % 20’si turizmden sağlandı.
14
• Turizmde TUI-Yunanistan işbirliği.
15
• Kitle turizminde yatak arzı kıyılarda yoğunlaşıyor.
16
• 9 aylık verilerle, Akdeniz pazarında durum.
17
• Antalya’da tesis ve yatak arzı büyüyor.
18
• Grup ve şirketlerin konaklama yatırımlarından.
19
İLETİŞİM
• Turizmde, Türkiye-Rusya işbirliği.
20
Adres:Gebizli Mah.Termessos
Bulvarı. Güngör Ahmet
Yitmen İş Merkezi No: 73/ A
07300 Muratpaşa ANTALYA
• Turizm geliri % 8,5 arttı.
21
• Dünya turizmi % 5 büyüdü
22
Tel: 90 242 321 39 94 / 95
Fax: 90 242 321 59 26 / 27
• Thomas Cook Ege’de büyümek istiyor.
23
• Turizm göstergelerinde son 10 yıl.
24
Editör /Araştırma
Erol Karabulut
AKTOB Ar-ge
AKTOB
YÖNETİM KURULU
Yusuf Hacısüleyman
Erkan Yağcı
Erdal Tontu
Tolga Cömertoğlu
Kaan Kaşif Kavaloğlu
Ece Tonbul Kilit
Aslı Ulukapı
Yeliz Gül Ege
Nihat Vural
Adnan Soyaslan
Mehmet Tümbül
Zafer Alkaya
Emir Demirci
Selçuk Akıltopu
Ahmet Çevik
www.aktob.org.tr
[email protected]
[email protected]
• Finansal göstergeler
25-27
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
EKİMDE GERİLEYEN ANTALYA
10 AYI % 3,7 ARTIŞLA TAMAMLADI
ekim’ deki
kayı p 6 3 bin
kişi
Antalya’ya
Ekim ayında
gelen yabancı
ziyaretçi sayısı
% 5,5 gerileyerek
1 milyon 155
binden 1 milyon
91 bine düştü.
10 aylık dönemde, % 5 dolayında büyüyen Rusya
pazarından gelenlerin sayısı 3 milyon 303 binden 3
milyon 467 bine çıkarken, Almanya’ dan gelenlerin
sayısı da % 5,1 yükselişle 2 milyon 625 binden 2
milyon 758 bine çıktı.
Antalya’ya yılın 10 aylık döneminde gelen yabancı ziyaretçi sayısı %
3,7 artarak 10,7 milyondan 11,1 milyona çıktı.
Ekim ayında % 5,5 gerileyen Antalya, toplamda 1 milyon 91 bin
kişi ağırladı. Kente geçen yılın Ekim ayında 1 milyon 155 bin kişi
gelmişti.
10 aylık dönemde, % 5 dolayında büyüyen Rusya pazarından
gelenlerin sayısı 3 milyon 303 binden 3 milyon 467 bine çıkarken,
Almanya’dan gelenlerin sayısı da % 5,1 yükselişle 2 milyon 625
binden 2 milyon 758 bine çıktı.
Hollanda ve İngiltere pazarları ise geçen yılı tekrar ederken, İsveç,
Ukrayna, Norveç, Avusturya, Fransa ve İtalya gibi bazı pazarlarda
düşüş yaşandı.
Siyasi karmaşanın içinde olan Ukrayna’daki düşüş % 25’i buldu.
Geçen yıl 380 bini aşan bu pazardan gelenlerin sayısı bu yıl 10 ayda
284 bine düştü.
Diğer yandan bu yıl hızlı büyüyen İran ise % 196 artışla 36 binden
108 bine yükseldi. İsrail pazarı ise % 17 gelişme ile 87 bini geçti.
3
Ekim ayında
Antalya’da en
büyük düşüşler;
% 35 ile Rusya,
% 52 ile Ukrayna
% 32 ile Fransa
pazarlarında
gerçekleşti.
Eylül’den sonra
Ekim ayında da
% 5 dolayında
düşüş yaşayan
Antalya’da, yıllık
büyüme oranı da
% 7’den % 4’ün
altına geriledi.
Ekim ayında
İskandinavya
pazarındaki
gerileme kısmen
toparlanarak
durarken,
10 ayda İsveç %
1, Norveç de
% 24 daraldı.
Finlandiya ve
Danimarka
yükselişe geçti.
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
A N TA LYA’ YA GE L E N YA BA NC I Z İ YA R E TÇ İ L E R
(O C A K-E K İ M)
RUSYA FEDERASYONU
ALMANYA
HOLLANDA
İNGİLTERE
İSVEÇ
UKRAYNA
KAZAKİSTAN
BELÇİKA
POLONYA
NORVEÇ
AVUSTURYA
DANİMARKA
FRANSA
İSVİÇRE
ÇEK CUMHURİYETİ
BELARUS
FİNLANDİYA
İRAN
SLOVAKYA
İSRAİL
ROMANYA
LİTVANYA
MOLDOVA
MACARİSTAN
SIRBİSTAN
ESTONYA
LETONYA
AZERBEYCAN
İTALYA
KOSOVA
BOSNA - HERSEK
SLOVENYA
ARNAVUTLUK
KUZEY K.T.C.
BULGARİSTAN
MAKEDONYA
ÖZBEKİSTAN
GÜRCİSTAN
ABD
ÜRDÜN
IRAK
FİLİPİNLER
HIRVATİSTAN
DİĞER
TOPLAM
4
2013
3.303.768
2.625.763
526.381
420.609
368.991
380.648
259.708
253.488
203.696
292.771
220.933
205.859
206.780
163.073
145.703
125.078
131.131
36.632
98.735
74.165
77.178
53.508
46.900
40.165
39.703
34.312
31.491
23.235
37.940
23.718
16.778
13.636
13.535
15.519
10.565
11.648
9.697
7.102
13.329
10.129
8.353
13.063
5.559
114.207
10.715.182
2014
3.467.169
2.758.581
531.258
432.392
365.551
284.113
268.706
256.602
241.327
222.800
219.212
213.280
184.677
178.138
150.891
141.499
135.340
108.709
103.068
87.302
84.264
67.691
52.865
45.668
41.750
39.447
35.149
34.632
34.083
21.060
18.435
15.280
15.064
14.409
13.943
13.681
13.009
12.144
11.874
11.597
11.277
10.133
9.706
137.422
11.115.198
Değişim
4,9
5,1
0,9
2,8
-0,9
-25,4
3,5
1,2
18,5
-23,9
-0,8
3,6
-10,7
9,2
3,6
13,1
3,2
196,8
4,4
17,7
9,2
26,5
12,7
13,7
5,2
15,0
11,6
49,1
-10,2
-11,2
9,9
12,1
11,3
-7,2
32,0
17,5
34,2
71,0
-10,9
14,5
35,0
-22,4
74,6
20,3
3,7
AYLIK BÜLTEN / KASIM 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
9 AYDA % 6 BÜYÜYEN TÜRKİYE
30 MİLYON ziyaretçiyi aŞTI
Türkiye’ye yılın 9 aylık döneminde gelen yabancı ziyaretçi sayısı % 6,1 artarak 28,3
milyondan 30 milyona yükseldi.
Dokuz aylık dönemde, % 8,6 büyüyen Rusya pazarından gelenlerin sayısı 3,8 milyondan
4,1 milyona çıkarken, 3,9 milyondan 4 milyona ulaşan Alman pazarı da % 3,3 gelişme
gösterdi.
Bu yıl hızlı bir gelişme ivmesi yakalayan İran pazarındaki büyüme ise % 40 dolayında
gerçekleşti.
Son bir yılda siyasi istikrarsızlığın içinde olan Ukrayna pazarı da 9 aylık dönemde % 12
gerileme ile 557 bin dolayına indi.
Türkiye, 9 aylık dönemde; Hollanda, İtalya, İsveç, Avusturya, Norveç, Finlandiya gibi
Avrupa pazarlarında gerileme yaşadı.
Diğer yandan İsrail pazarındaki olumlu havanın gerilemesi ile birlikte, bu pazardan
sağlanan artışın derecesinde düşüş oldu. Pazar 9 ayda % 18 gelişme gösterdi.
5
AYLIK BÜLTEN / KASIM 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
türkiye ’ ye GE L E N YA BA NC I Z İ YA R E TÇ İ L E R
(O C A K-eylül)
ÜLKELER
RUSYA FED.
ALMANYA
İNGİLTERE
GÜRCİSTAN
İRAN
BULGARİSTAN
HOLLANDA
FRANSA
IRAK
YUNANİSTAN
A.B.D.
BELÇİKA
UKRAYNA
İSVEÇ
İTALYA
AZERBAYCAN
POLONYA
AVUSTURYA
KAZAKİSTAN
ROMANYA
DANİMARKA
İSVİÇRE
NORVEÇ
S.ARABİSTAN
İSPANYA
BELARUS (B. RUSYA)
ÇEK CUM.
LİBYA
G. KORE
K.K.T.C.
FİNLANDİYA
AVUSTRALYA
SIRBİSTAN
İSRAİL
ÇİN HALK CUM.
KANADA
DİĞER
YABANCI TOPLAM
6
2013
3 814 900
3 956 899
2 122 714
1 380 500
929 299
1 172 692
1 093 307
862 304
534 844
509 002
606 772
567 638
637 670
587 513
577 748
491 784
379 878
442 480
379 627
326 424
341 339
294 602
372 755
186 133
231 527
181 881
193 270
195 420
142 879
169 974
178 198
158 359
140 618
127 866
104 428
152 766
3 809 154
28 355 164
2014
4 143 704
4 089 877
2 219 253
1 344 937
1 297 047
1 269 449
1 092 020
869 099
670 218
631 344
611 646
575 116
557 375
555 293
547 694
518 498
463 693
438 788
394 663
356 355
343 862
302 304
292 285
290 356
225 505
205 587
202 419
195 468
190 529
180 843
176 514
168 216
157 459
150 956
149 631
145 874
4 064 625
30 088 502
Değişim,%
8,62
3,36
4,55
-2,58
39,57
8,25
-0,12
0,79
25,31
24,04
0,80
1,32
-12,59
-5,48
-5,20
5,43
22,06
-0,83
3,96
9,17
0,74
2,61
-21,59
55,99
-2,60
13,03
4,73
0,02
33,35
6,39
-0,95
6,22
11,98
18,06
43,29
-4,51
6,71
6,11
AYLIK BÜLTEN / KASIM 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
BÜYÜME % 3,3’E
T U R İ Z M DE 2 017 H E DEF L ER İ
REVİZE EDİLDİ
BAKANLIĞIN 2017 BÜTÇESİ 2 MİLYAR TL
Resmi Gazete’de yayımlanan
Orta Vadeli Mali Plan (OVMP)
ile Bakanlıklar ve merkezi
yönetim kapsamındaki diğer
kuruluşların bütçe tavanı
büyüklükleri açıklandı.
Buna göre, 2014’te 1,5 milyar TL
olan Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesinin; 2015’te 1,8 milyar TL,
2016 için 1,9 milyar TL ve 2017 için de 2 milyar TL olması teklif
edildi.
2017’DE TURİZM GELİRİ 35,5 MİLYAR DOLAR
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, 2014 yılı büyüme tahmininin
yüzde 4’ten yüzde 3,3’e düşürüldüğünü, enf lasyon tahmininin ise
yüzde 5,5’ten yüzde 9,4’e yükseltildiğini açıkladı.
Orta Vadeli Program’da (OVP) turizm geliri hedef leri de açıklandı.
2015-2017 dönemini kapsayan programda, turizm gelirlerinin
yıllık ortalama % 6,4 artması öngörülüyor.
Açıklanan verilere göre, 2014 yılında 29,5 milyar Dolar olarak
tahmin edilen turizm geliri, 2015’te 31,5 milyar Dolar, 2016’da 33,5
milyar Dolar ve 2017’de de 35,5 milyar Dolar olarak hedef lendi.
Orta Vadeli Program’a göre, turizm gelirlerinin milli gelir içindeki
payı % 3,4’ten % 3,7’ye çıkacak. Öte yandan turizm gelirlerinin
ihracat gelirlerine oranı ise % 18,4’ten % 17,5’e gerileyecek.
OVP’de turizm geliri beklentileri
GSYH,
milyar Dolar
2013
822
2014 (t)
810
2015 (p)
850
2016 (p)
907
2017 (p)
971
(t) tahmin (p) program hedefi
7
Turizm Geliri,
milyar Dolar
28
29,5
31,5
33,5
35,5
İhracat,
milyar Dolar
151,8
160,5
173
187,4
203,4
Başbakan Yardımcısı
Ali Babacan, 20152017 dönemine
ait Orta Vadeli
Ekonomi Programını
açıkladı, büyüme
rakamlarında hedef
küçülttü.
2014 için büyüme
beklentisi yüzde 3.3’e
çekildi.
2015 için büyüme
yüzde 4, 20162017 için ise yüzde
5’i tutturmayı
hedefliyoruz.
Bu yıl sonunda
enflasyonun yüzde
9.4 olmasını
planlanıyor.
2015’te yüzde 6.3’,
2016-2017 için ise
yüzde 5’lik hedef
ortaya kondu.
Turizm Geliri/ Turizm Geliri/
İhracat, %
GSYH, %
18,4
3,4
18,4
3,6
18,2
3,7
17,9
3,7
17,5
3,7
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
BA K A N LIK TA N Belgelİ
konaklama tesİsİ sayısı 3 bİ n İ geçtİ
Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli konaklama tesisi sayısı Eylül 2014
sonu itibariyle 3 bin 89 oldu. Geçen yıl tesis sayısı 2 bin 974 idi.
Son bir yıl içinde ülkemizde 5 yıldızlı otellerin sayısı 438’den 474’e
yükselirken, 4 yıldızlı otel sayısı da 632’den 643’e çıktı. Aynı önemde 3
yıldızlı otel sayısı da 776’dan 822’ye yükseldi.
AKTOB Araştırma Birimi tarafından hesaplanan tahmini yatak sayısı da
798 bin dolayına yükseldi. Belediye belgeli tesislerle birlikte ele alındığında
ülkemizin yatak kapasitesinin 1 milyon 310 bin dolayında olduğu tahmin
ediliyor.
Belgeli tesislerin sayısı
Tesisler
5 * Otel
4 * Otel
3 * Otel
2 * Otel
1 * Otel
Tatilköyü
Termal Otel
Butik Otel
Özel Konaklama Tesisi
M. Apart Otel
Motel
Pansiyon
T.Komplex
Diğer
Toplam
8
2013
438
623
776
453
50
82
59
68
256
100
10
40
1
18,0
2974,0
2014
474
643
822
418
51
84
59
76
284
108
9
43
3
15,0
3089,0
Çevreye
Duyarlı Tesis
sayısı 142
Kültür ve Turizm
Bakanlığı verilerine
göre Çevreye Duyarlı
Tesis (Yeşil Yıldızlı)
sayısı 142’ye yükseldi.
Yeşil Yıldızlı tesis ve
işletmeler sayısında
ilk sırayı 75 tesis ile
Antalya aldı. Antalya’yı
14’er tesisle, İstanbul ve
Muğla, 9 tesisle İzmir
izledi.
Hatay, Şanlıurfa, Ordu,
Ankara, Denizli ve
Konya ise bu illeri
takip etti
Yeşil Yıldızlı
tesisler
İller
Antalya
İstanbul
Muğla
İzmir
Hatay
Şanlıurfa
Ordu
Ankara
Denizli
Konya
Diğer
Tesis
sayısı
75
14
14
9
4
3
3
3
2
2
13
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
ANEX Tour
AZUR AIR’İ
TANITTI
BA K A N ÇELİK : A N TA LYA KORU NM A LI
Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik, Antalya Valisi Türker, Büyükşehir Belediye
Başkanı Türel ile toplantı gerçekleştirdi.
“Antalya, mücevher gibi korumamız
gereken bir yer. Kentin kendi vizyonumuz,
planlamalarımıza uygun bir şekilde gelişmesi
için elimizden gelen desteği veririz"
Antalya'da çeşitli temaslarda bulunan Kültür ve Turizm Bakanı Ömer
Çelik, bölgedeki kaçak otel ve sitelerin yıkılacağını açıkladı.
Basın mensuplarına açıklama yapan Ömer Çelik, Antalya'yı helikopter
ile havadan gezdiklerini belirterek, "Antalya bizim için mücevher gibi
korumamız gereken bir yer. Kentin kendi vizyonumuz, planlamalarımıza
uygun bir şekilde gelişmesi için elimizden gelen desteği veririz"dedi
Antalya'da kaçak siteler, kaçak oteller gördüklerini belirten Ömer Çelik, yapılan bir kaçak otelin açılış daveiyesinin de kendilerine gönderildiğini kaydetti. Çelik, "Antalya'daki bütün bu yerlerin mülkiyeti devlete
dolayısıyla vatandaşlara aitti. Kaçak ne varsa yıkacağız. Hiçbir kaçağa göz
yummayacağız.
Plansız yapılmış sitelere, otellere müsaade etmeyeceğiz. Bazı ismi bilinen
turizmcilerin bu tip yanlış işlere imza atması beni üzdü. Bunlara müsamahasız davranacağımdan, süratle adım atacağımdan herkes emin olsun.
Antalya'nın hakkını Antalyalılar için koruyacağız. Bu konuda radikal
davranacağımızı açıklamak istiyorum."dedi.
9
Anex Turizm Grubu
Alanya'da organize
ettiği 18. kuruluş
yıldönümü etkinliğinde
yeni havayolu şirketi
Azur Air'i tanıttı. Anex
Başkanı Neşet Koçkar
şirket ile ilgili bilgi
verdi.
14 uçağı bulunan
ve bu uçakları
ile Rus bir şirket
bünyesinde uçuşlarını
gerçekleştiren Anex
Turizm Grubu, artık
kendi havayolu markası
altında uçacak.
Anex Turizm Grubu,
Azur Air Rusya’nın
ardından Azur Air
Ukrayna ve Azur Air
Türkiye’yi de kurmayı
hedefliyor.
Şirket gelecek yılın
başlarında 3 uçağı daha
filoya katacak.
Şirket, Rusya’dan sadece
Türkiye, Mısır, Tayland,
Vietnam, İspanya,
Tunus gibi ülkelere de
uçacak.
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
sektörlerde yabancı ağırlıkları 2012
YABANCILARA
13,6 BİN KONUT
SATILDI
Türkiye’de sanayi ve hizmet sektörlerinde üretilenlerin yaklaşık % 80’inin
kaynağı olan 95 bin girişimin 2 binden fazlası yabancı sermaye kontrolü
altında bulunuyor.
Yapılan son araştırmalara göre, 2012 yılında sektörlerde Yabancı Kontrol
Oranı (YKO) % 13,6 olarak gerçekleşti.
Konaklama sektöründe, Yabancı Kontrol Oranı ise % 15 dolayında.
2009 yılından bu yana Türkiye’de yabancıların kontrol oranı, % 15’ten %
13-14 bandına gerilerken, konaklama sektöründeki hakimiyet, % 9,4’ten %
15’e yükseldi.
Sektörlerde yabancı kontrol oranları, %
Sektörler
Yabancı kontrol oranı,%
Tütün ürünleri imalatı
87,92
Kanalizasyon53,48
Telekomünikasyon53,40
Madenciliği destekleyici hizmet faaliyetleri
47,95
Bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı
45,77
Motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı
45,31
Temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı
40,86
Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı
35,04
Kütüphaneler, arşivler, müzeler ve diğer kültürel faaliyetler
32,12
Reklamcılık ve piyasa araştırması
31,59
Kiralama ve leasing faaliyetleri
30,69
İstihdam faaliyetleri
30,17
Ham petrol ve doğal gaz çıkarımı
30,01
Toptan ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç)
28,21
Mimarlık ve mühendislik faaliyetleri; teknik test ve analiz faaliyetleri
26,51
Elektrikli teçhizat imalatı
26,42
Metal cevherleri madenciliği
23,47
Büro yönetimi, büro destek ve iş destek faaliyetleri
23,25
Taşımacılık için depolama ve destekleyici faaliyetler
22,14
Kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı
20,64
Bilgisayar programlama, danışmanlık ve ilgili faaliyetler
20,06
Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı
18,60
Posta ve kurye faaliyetleri
17,63
Diğer mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler
17,60
Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı
17,24
İçeceklerin imalatı
17,22
Bilgi hizmet faaliyetleri
15,34
Motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin toptan ve perakende ticareti ile onarımı
14,96
Konaklama14,95
Perakende ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç) 14,10
Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri
13,97
Yayımcılık faaliyetleri
13,30
İyileştirme faaliyetleri ve diğer atık yönetimi hizmetleri
13,15
Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç)
12,75
Makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı
12,59
Güvenlik ve soruşturma faaliyetleri
11,92
Seyahat acentesi, tur operatörü ve diğer rezervasyon hizmetleri ve ilgili faaliyetler
11,43
Gıda ürünlerinin imalatı
10,15
10
Türkiye’de bu yılın
9 aylık döneminde,
yabancılara 13 bin 611
konut satıldı.
Yabancılara yapılan
konut satışlarının
% 65’inden fazlası
Antalya ve İstanbul’da
gerçekleşti.
Yabancılara yapılan
konut satışlarının
% 35,8’i Antalya’da
gerçekleşti. Antalya’yı
% 29,3 payla İstanbul
izledi.
Yapılan satışlarda öne
çıkan diğer iller de;
Aydın, Muğla, Mersin,
Bursa, Yalova, Ankara
ve İzmir şeklinde
sıralanıyor.
Yabancılara yapılan
konut satışları, adet
(Ocak-Eylül)
Konut
sayısı
Antalya
4874
İstanbul
3990
Aydın
897
Muğla
800
Mersin
569
Bursa
674
Yalova
457
Ankara
255
İzmir
164
Trabzon
146
Diğer iller
785
Toplam
13 611
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
dokuz aylık dönemde
K ruvaziyer yolcu sayısı % 20 düştü
reel getİrİler
eylül 2014
Türkiye’ye yılın 9 aylık döneminde gelen kruvaziyer yolcu sayısı % 20
gerileyerek 1 milyon 708 binden 1 milyon 360 bine düştü.
En büyük gerileme, yüksek yolcu kapasitesine sahip limanlarda gerçekleşti.
9 aylık dönemde Kuşadası Limanı % 1, İstanbul % 28, İzmir ise % 50
dolayında yolcu kaybetti.
Antalya bölgesindeki limanlara gelen kruvaziyer yolcu sayısı da % 8,4
düşerek, 161 binden 148 bin dolayına indi.
Limanlara göre kruvaziyer yolcu sayısı (Ocak-Eylül)
KUŞADASI
İSTANBUL
İZMİR
ANTALYA
MARMARİS
ÇEŞME
BODRUM
ALANYA
SİNOP
TRABZON
ÇANAKKALE
DİKİLİ
BARTIN
SAMSUN
FETHİYE
KAŞ
GÜLLÜK
GÖCEK
MUDANYA
TAŞUCU
TOPLAM
11
2013
444.421
524.933
369.265
138.415
114.788
53.840
16.531
21.760
6.244
5.088
4.338
3.497
2.071
918
1.067
832
439
252
83
1.708.782
2014
439.386
377.317
184.730
134.577
82.672
59.235
29.676
12.372
10.978
9.355
7.707
5.179
2.418
1.396
1.256
542
329
242
Değişim,%
-1,1
-28,1
-50,0
-2,8
-28,0
10,0
79,5
-43,1
75,8
83,9
77,7
48,1
16,8
52,1
17,7
-34,9
-25,1
-4,0
637
1.360.004
-20,4
Yatırım araçlarının
sağladığı reel getiri
hesaplamalarına
göre, Dolar ve Avro
yıllık ortalamalarla
reel olarak kazanç
sağladı.
Eylül ayı verilerine
göre, aylık bazda
Dolar, reel olarak %
2 dolayında getiri
sağlarken, Avro’da
% 1 düşüş oldu.
Yıllık ortalamalarla;
Dolar % 6,3
kazandırdı.
Avro’daki getiri ise
% 9,9 oldu.
Yatırım araçlarının sağladığı
getiriler, % (Eylül ayı değerleri )
Yıllık ortalama
Mevduat
faizi (brüt)
BIST 100
endeksi
Amerikan
doları
Euro
Külçe altın
Devlet iç
borçlanma
senetleri
Nominal,%
5,07
Reel, %
-3,20
-5,12
-12,59
15,43
6,35
19,34
-2,69
7,28
9,95
-10,35
-1,16
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
6 OTEL
TUI ÇEVRE
SERTİFİKASI ALDI
türk İ ye , paket turlarda
İspanya’ yı yakalıyor
Türkiye, gerçek turistik kitleyi gösteren PAKET TUR pazarı açısından
İspanya’yı yakalamak üzeredir.
1-İspanya ile Türkiye arasındaki yabancı ziyaretçi farkı 25 milyon
dolayında. Bu farkın % 40’ü DÜŞÜK sezonda oluşuyor.
2- İspanya ile Türkiye arasındaki PAKET TUR farkı 3 milyon dolayında.
Bu farkın % 75’i DÜŞÜK sezonda oluşuyor.
2013 verilerine göre, Türkiye ve ispanya ziyaretçi verileri
İspanya
Türkiye
Fark: İspanya-Türkiye
Yabancı ziyaretçi,
milyon
60,6
34,2
26,4
Paket turisti,
milyon
18,2
16,4
1,8
Türkiye ve ispanya paket tur sayıları, milyon
30,0
25,0
20,0
Spain
15,0
Turkey
10,0
5,0
0,0
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
12
TUI’nin 2005’ten
beri kendi marka
otellerine verdiği
EcoResorts
sertifikasına 2015
yılı için hak kazanan
oteller belli oldu.
Türkiye’den
EcoResorts belgesi
alan oteller:
Iberotel Palm Garden
Iberotel Sarıgerme Park
Robinson Club
Sarıgerme Park
Robinson Club Pamfilya
Robinson Club Çamyuva
Robinson Club Nobilis
EcoResorts
sertifikası
alabilmek için;
TUI bünyesindeki
bir otel ya da club
olmak, TUI’nin
her yıl belirlediği
çevre şampiyonu
oteller listesine
girmiş olmak ve
çevre yönetim
sisteminin ulusal ya
da uluslararası bir
çevre normuna göre
sertifikalandırılmış
olması koşulları
aranıyor.
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
YATIR IM BÜ TÇE Sİ N İ N % 32’Sİ A N TA LYA’DA
AKTOB Araştırma Birimi’nin derlediği
verilere göre, konaklama sektörü yılın
9 aylık döneminde 267 proje için 4
milyar TL’lik yatırım teşvik belgesi
aldı.
Bu dönemde komple yeni yatırımı
öngören 3,5 milyar TL’lik 226 proje ile
60 bine yakın yeni yatak üretilecek.
Bu yatırımlarla 14 bine yakın kişi iş
imkanı bulacak.
Yeni yatırımlarda ilk sırayı Antalya
alırken, yapılacak olan yeni yatakların
ve yaratılacak iş olanaklarının %
33’ünü bu il sağlayacak. Öte yandan
Antalya toplam yatırım bütçelerinin de
% 32’sini elinde bulunduruyor. İkinci
sıradaki İstanbul ise bu değerlerden %
15 ila % 17’lik paylar alıyor.
Bu 2 ili; İstanbul, Muğla, Konya,
Mersin, Bursa, Yalova, Antep, Aydın,
Balıkesir ve İzmir takip ediyor.
Yeni yatırımların tesis türlerine göre
dağılımında ise 3, 4 ve 5 yıldızlı tesisler
ilk sıraları alırken, onları butik oteller
izledi.
Yatırım bütçesinin dağılımı, %* (Ocak-Ağustos)
ANTALYA
İSTANBUL
MUĞLA
KONYA
MERSİN
BURSA
YALOVA
DİĞER İLLER
Bütçe
payı,%
32,1
16,8
8,1
3,8
3,4
3,2
3,0
30,6
*Yalnızca konaklama tesisleri. Turizm yatırımı olmayan öğrenci yurtları hariç.(9 aylık dönemde
61 yeni yurtta 24 binden fazla yatak yapılacak)
13
MAH, Sabiha
Gökçen’İN
TAMAMINI ALDI
Malaysia Airports
Holdings (MAH),
öncelikli satın alma
hakkını kullanarak
% 40'ı TAV'ın elinde
bulunan Sabiha
Gökçen Havalimanı'nın
tamamını satın aldı.
MAH, Limak
Holding'e 285 milyon
euro ödeyecek.
Sabiha Gökçen için
projenin ikinci büyüme
aşamasının başlaması
planlanıyor. Paralel pist
ile uçak trafiğinin en
az iki kat artırılması
hedefler arasında. Plana
göre toplam uzunluğu
3 bin 500 metre olacak
piste Airbus A380
gibi büyük yolcu
uçakları maksimum
kalkış ağırlıkları ile
havalanabilecek. Aynı
anda uçakların inip
kalkabileceği paralel iki
pistin arasına terminal
inşa edilecek. Uydu
terminal sayesinde
operasyonunu daha
da artacağı Sabiha
Gökçen’in
kapasitesi yıllık 50
milyon yolcuya
ulaşacak. Uçuş
operasyonunun daha
emniyetli yönetilmesi
için ayrıca 115 metre
yüksekliğinde hava
trafik kontrol kulesi de
yapılacak.
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
66 TURİZM
ŞİRKETİNE VERGİ
İSTİSNASI
İstİhdam artışının % 20’sİ
tur İzmden sağlandı
Turizm sektöründe sigortalı olarak
çalışanların sayısı % 10 dolayında
artışla 1 milyonu geçti. Türkiye’de
sigortalı sayısındaki artışın da
% 20’si turizm sahalarındaki
gelişmeden elde edildi.
Bu dönemde Türkiye’deki sigortalı
sayısındaki 495 bin kişilik artışın
% 19,4’ü de turizm sektöründeki
gelişmeden kaynaklandı.
Konaklama sektörünün
gelişmedeki payı ise % 7 oldu.
AKTOB Araştırma Birimi’nin
Temmuz ayı SGK verilerinden
derlediği bilgilere göre, geçen yıl
12,6 milyon olan sigortalı sayısı
bu yıl % 3,9 artışla 13,1 milyona
çıktı. Aynı dönemde turizmde
çalışanların sayısı da % 10,4
yükselişle, 924 binden 1 milyon
109 bine ulaştı.
Diğer yandan turizm sektörünün
toplam istihdam içindeki payı da
0,45 puanlık artışla % 7,33’ten %
7,78’e yükseldi.
Turizmde sigortalı çalışan sayısı,
(Temmuz)
YİYECEK İÇECEK HİZ.
KONAKLAMA
SEYAHAT AC.TUR OP.HİZ
SPOR, EĞL.DİNL.FAAL
HAVAYOLU
TURİZM TOPLAMI
TÜRKİYE TOPLAMI
TURİZMİN PAY,%
14
2013
461.461
331.251
56.381
55.356
19.770
924.219
12.615.267
7,33
2014
532.348
365.260
57.667
42.205
22.604
1.020.084
13.109.755
7,78
Değişim
15,4
10,3
2,3
-23,8
14,3
10,4
3,9
0,45 puan
Ekonomi Bakanlığı,
elde edecekleri döviz
geliri beyanlarına
göre 66 turizm
şirketine; vergi ve
harç istisnası verdi.
Yılın 9 aylık
döneminde verilen
istisnalara göre,
66 turizm şirketi
toplamda 412 milyon
134 bin 88 Dolar’lık
döviz geliri elde
edeceğini beyan etti.
Vergi ve harç
istinası alan şirketler
arasında ilk sırayı
konaklama tesisleri
alırken, onu seyahat
acentaları izledi.
Diğer yandan
istisnaların, % 74’ü
Antalya’daki turizm
şirketlerine tanında.
Antalya’yı % 13 ile
İstanbul, % 6 ile
Ankara ve % 3 ile
Aydın izledi.
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
KAŞ,
SCHAUINSLAND
PROGRAMINDA
T U I ve Y unan İ stan İ şbİ rl İğİ
TUI Travel,
Yunanistan
kapasitesini
artırmaya
hazırlanıyor. Şirket
deneme amaçlı
olarak bu yıl turizm
sezonunu erken
başlatmayı da
planlıyor.
Yunanistan Turizm İşletmeleri Birliği’nin (SETE) yıllık konferansına
katılan TUI Travel CEO’su Peter long, Yunanistan’a götürdükleri ziyaretçi
sayısında yüzde 10 artış kaydettiklerini, buna paralel olarak önümüzdeki
yılda da Yunanistan kapasitesini bir miktar arttıracaklarını açıkladı.
Yunanistan ile TUI arasındaki işbirliğinin geliştirileceğini belirten Peter
Long, “Yakın ilişki içerisinde, Yunanistan’ın turizmine yatırım yapmaya
devam edeceğiz. Buna, 2015 sezonuna daha erken başlama denemesi de
dahil” dedi.
Geçen yıl Yunanistan kapasitelerini arttırdıklarını ifade eden Long, “Bu yıl
Yunanistan’a 2 milyon turist getirerek bu hedefimize ulaştık. TUI olarak,
bu ülkeyi desteklemeye devam edeceğiz”dedi.
Yunanistan Turizm Bakanı
Olga Kefaloyanni:
"Başarı tesadüf değil, arkasında vizyon var"
Alman tur operatörü
Schauinsland, 2015 yaz
programına 300 yeni
otel ekledi.
2015 yaz programını
da açıklayan
Schauinsland’ın daha
önce 6 olan katalog
sayısının bu yıl 7’ye
çıktığı bildirildi.
Schauinsland’ın yeni
kataloğunda Algarve,
Madeira,
İtalya, Endülüs,
Bulgaristan ve Kape
Verde yer alıyor.
Otel sayısını da
yüzde 10 arttırarak
arttırarak programına
300 yeni otel ekleyen
Schauinsland’ın yeni
destinasyonları ise
Türkiye’den Kaş’ın yanı
sıra, golf programı
ile İtalya’da Napoli,
Önümüzdeki yılın sadece turist sayısı ve turizm geIschia ve Sicilya; Yunan
lirleri açısından değil, aynı zamanda yatırımlar için
adası Sisam (Samos);
de önemli bir yıl oalcağını belirten Kefaloyanni,
Yeşil Burun (Cape
yurt dışından olumlu mesajlar aldıklarını belirtti.
Verde) adalarından Boa
Vista ve Sol oldu.
Azınlıkça sitesinde yer alan habere göre, bakanlığın
çalışmalarının sonuç verdiğinin altını çizen Olga
Diğer yandan şirket
Kefaloyanni, 2014 yılında Yunanistan turizminde ortaya çıkan ilerlemenin
2013/2014 mali yılında
konjonktürel olmadığını ifade etti. Kefaloyanni, "Hiçbir şey tesadüfi değil.
müşteri sayısını % 26
Yunanistan turizminin yakaladığı başarının arkasında vizyon, planlama ve
artışla 1,25 milyona,
siyasi irade var."dedi.
cirosunu da % 24
artarak
970 milyon
2015 yılı hedefleri arasında turizm geliri fazlasının Yunan ekonomisine
Avro’ya çıkardı.Şirket
yayılması ve turist gelişlerinin tüm yıla yayılmasının bulunduğunu belirten
2015’te müşteri ve
Kefaloyanni, yeni ajandalarının kruvaziyerde yeni politikalar ve Atina'nın
ciroda % 5’erlik artış
ülkenin turizm başkentine dönüştürülmesi olduğunu kaydetti.
öngörüyor.
15
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
MISIR TURİZM
YATIRIMLARINI
ARTIRACAK
K İTLE TU R İZMİ NDE YATA K L A R
K I Y IL A R DA YOĞU N L AŞI YOR
Mısır, özellikle
İskenderiye
bölgesindeki yeni
yatırımlarla öne
çıkmayı planlıyor.
Ülkenin turizm
bakanlığı Luksor'u
kongre destinasyonu
olarak pazarlamayı
planlıyor.
Akdeniz ve Avrupa pazarında rekabet eden destinasyonların yatak
arzlarındaki büyüme, ülkelerin kıyı kesimlerinde yoğunlaşıyor.
AKTOB Araştırma Birimi’nin yaptığı analizlere göre, aralarında Türkiye,
İspanya, Yunanistan ve Mısır gibi ülkelerin bulunduğu kitle turizminde
rekabet eden destinasyonlarda yatak arzının % 75’inden fazlası kıyılarda
bulunuyor.
Öte yandan pazarda lider konumda bulunan ülkelerden Fransa ve İtalya’da
ise kıyıların toplam yatak arzından aldığı pay, düşük seviyelerde.
Toplam yatak arzından kıyıların aldığı pay*, %
Ülkeler
Mısır
Hırvatistan
Portekiz
Türkiye
Yunanistan
İspanya
Bulgaristan
İtalya
Fransa
*G.Kıbrıs ve Malta gibi ada ve yarımada ülkelerinde bu oran % 100 dolayındadır.
16
Pay, %
95,5
94,5
79,3
78,4
73,4
70,1
66,9
55,8
40,2
Mısır bu planlarını
Almanya’daki acente
işbirliği kuruluşu
QTA’nın yıllık
toplantısında açıkladı.
İskenderiye’yi önemli
bir turizm destinasyonu
haline getireceklerini
söyleyen Mısır Turizm
Bakan Zaazou, bölgeye
yeni otel yatırımları
yapılacağını belirtti.
Luxor’un toplantı
kongre turizminde
geliştirilmesini de
hedefleyen ülke, buraya
büyük kongre otelleri
ve merkezleri yapmayı
öngörüyor.
Diğer yandan Luksor’un
da yeni yatırımlarla
özellikle Nil gemilerinin
yenilenebilir enerji
ile çalışmaları için
yenilenebilir enerji ile
üretilen elektrikten
yararlanabilecekleri
istasyonlar kurmayı
ğplanladığını belirten
bakan, gemi sahiplerine
de mali desteğin
gündemde olduğunu
söyledi.
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
THOMAS COOK
OTELLER İÇİN
BİRİM KURDU
AKDENİZ pazarında 9 AYLIK DURUM
Thomas Cook'un yeni
oluşturduğu grup
oteller birimni CEO
Karl Schattmaier’ın
başında bulunduğu
yeni bir birim
yönetecek.
Akdeniz pazarında bulunan ülkelerden İspanya, 9 aylık dönemi % 7,4 artışla
tamamladı. 2013’te 48,4 milyon ziyaretçi çeken İspanya 2014’te 52 milyon
yabancı ziyaretçi sayısına ulaştı.
Ziyaretçi bakımından ikinci sırada yer alan Türkiye ise 9 aylık dönemi % 6,1
yükselişle tamamlarken, 28,3 milyondan 30 milyon yabancı ziyaretçiye çıktı.
Bu yıl yüksek oranlı büyüme yakalayan Yunanistan ise 6 ayda % 14’lük yükselişle 16 milyon bandının üzerine çıktı.
Öte yandan, yüksek sezona giren Mısır ise kayıplarını azaltmaya devam ediyor. Yüzde 30’un üzerinde olan düşüş, 9 ay sonunda % 10’a kadar geriledi.
Akdeniz’de yabancı ziyaretçi sayıları
(Ocak-Eylül)
İSPANYA
TÜRKİYE
YUNANİSTAN
MISIR
TOPLAM
17
2013
48.810
28.355
14.230
7.555
98.950
2014
52.407
30.088
16.265
6.790
105.550
DEĞİŞİM
7,37
6,11
14,30
-10,13
6,67
Yeni birim, ülke veya
kaynak pazar merkezli
yönetim yerine,
otellerin merkezi
olarak yönetilmesini
amaçlıyor.Merkez
ofiste, önemli yerlerde
bulunan tüm markaları
temsil edecek ve yerel
otellerle bağlantı
sağlayacak 5 bölge
müdürü olacak.
Yeni birim, Thomas
Cook Hotels & Resorts;
Sunprime, Sunwings,
Sentido, Smartline ve
Sunconnect konsept
otellerini, Hi! otellerini
(İngiltere) ve Eldorador
klüplerini (Fransa)
yönetecek. Ancak, Hi!
markası içindeki 10
otel diğer markalara
devredilecek, 13
otel de portfolyodan
çıkarılacak.
Thomas Cook,
halen 137 olan otel
portföyünü 2017'de
2 milyon konukluk
250 otele çıkarmayı
planlıyor.
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
Onur Air’den
5 yeni
destinasyon
Antalya’da belgeli yatak sayısı
470 bine yaklaştı
Antalya’da Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan işletme ve yatırım belgeli
yatak sayısı 469 bin 112 oldu.
Eylül 2014 sonu itibariyle, Antalya’da turizm işletme belgeli yatak
sayısı 395 bin 88, yatırım belgeli yatak sayısı da 74 bin 24 adede ulaştı.
İldeki 5 yıldızlı otel sayısı da artıyor. İşletme ve yatırım belgeli 304
adet 5 yıldızlı otelin bulunduğu ile bu tesislerde 254 bin 204 yatak var.
Diğer yandan ilde 237 adet 4 yıldızlı otelde de 116 bin 351 adet yatak
bulunuyor. 141 adet 3 yıldızlı otelde ise yatak sayısı 30 bin dolayında.
Sayısı 47 olan 5 yıldızlı tatilköylerinde ise toplamda 40 bin 53 yatağa
ulaşıldı.
Antalya’da tesis ve yatak sayısı
Tesis sayısı
Yatak sayısı
(2014-Eylül sonu)
18
İşletme
Belgeli
747
395.088
Yatırım
Belgeli
164
74.024
Toplam
tesisler
911
469.112
Onur Air,
Amsterdam, Paris,
Viyana, Düsseldorf
ve Frankfurt'a tarifeli
uçuşlara başladı.
Şirket, İstanbul
Atatürk
Havalimanı'ndan
Avrupa'da 5 noktaya
tarifeli uçuşlara
başladı.
Amsterdam, Paris,
Viyana, Düsseldorf
ve Frankfurt'a
İstanbul'dan günlük
seferler başlatan
Onur Air, bağlatılı
seferlerini de
artırıyor.
Şirkte, daha sonra,
Elazığ, Urfa, Adana
Trabzon, Kayseri,
Antalya, İzmir ve
Bodrum bağlantılı
uçuşlara başlamayı
da planlıyor.
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
TUIFLY 2015’TE
İLK KEZ İZMİR’E
UÇACAK
konaklama yatırımları gündemİ
Grup ve zincirleri yatırım planları
19
Alltours’un
yeni markası
Sunline
Türkiye’ de
2 tesiste
faaliyete
geçiyor
Bünyesinde Allsun, Alltoura ve Holiday Hotels olmak üzere 3
konaklama markası bulunan Alltours, yeni markası olan Sunline’ı
2015 yazında faaliyete sokacak.
3-4 yıldızlı tesislerden oluşacak Sunline, İspanya’da 5,
Yunanistan’da 4 ve Türkiye’de 2 tesisle hizmet verecek.
Antalya Side’deki 4 yıldızlı Sandy Beach ve Muğla’nın Fethiye ilçesi
Çalış mevkiinde 3,5 yıldızlı Güneş Otel, önümüzdeki yıl Sunline
markası ile hizmet verecek.
Ramada
Hotels
Antalya’ da
3 tesise
çıkacak
Antalya’da 2 tesisle faal olan Ramada Hotels, 3’üncü otelini Side’de
açacak. Ramada Plaza Antalya ve Ramada Resort Lara’dan sonra
Side’de Ramada Resort Side faaliyete geçecek.
Side’de bulunan The Clours West Oteli 15 yıllığına kiralayan
Ramada, dünyanın en büyük otel zinciri olan Wyndham Hotels
bünyesindeki markalardan en yaygını konumunda.
Dedeman
Hotels
10 yılda 42
otel açacak
Dedeman Grubu 252 odalı yeni tesisi Dedeman Bostancı açıldı.
Dedeman Y.K Başkan Yardımcısı Rıfat Dedeman, yurt içi ve yurt
dışındaki projelere devam edileceğini vurgularken 10 yıl içinde
20’si Dedeman, 22’si Dedeman Park olmak üzere toplam 42 otel ile
hizmet vermeyi hedeflediklerini belirtti.
Kervansaray
Hotels
Yeni otelini
İstanbul’ da
açacak
Konaklama sektöründe 8 tesis ile hizmet veren Kervansaray Hotels
Grubu, yeni otelini İstanbul’da açacak. İstanbul Avrupa yakasında
açılacak otel 2018’de faal olacak. Ayrıca Anadolu’da bir otel satın
almak için de çalışmalar sürüyor. Öte yandan grubun Batı Avrupa
ülkelerinde de otel arayışları olacak.
Barut Hotels
2015’te
Fethiye
tesisini
açıyor
Son olarak, Anyalya kent merkezinde Dedeman’dan aldığı oteli
barut Akra olarak açan Barut Hotels’in otel sayısı 11’e çıktı.
Akra Barut ve Akra Park Barut’la birlikte çalışan sayısını 3 bine
çıkaran grup, bir sonraki yeni otelini 2015’te Fethiye’de açacak.
Fethiye’deki 80 dönümlük arazide 415 oda ve 1250 yatak kapasiteli
yeni otel, 2015 yılı Nisan ayında faaliyete geçecek.
Hilton’ dan
yeni marka
Canopy by
Hilton
Hilton Worldwide’nin yaşam tarzına yönelik yeni markası Canopy
by Hilton, ABD’nin 11 noktasında faaliyete başlayacak.
Canopy by Hilton markası altındaki bazı otellerin 2015 yılında
açılması bekleniyor.
Asok Limited
Hilton ile
turizme
giriyor
KKTC’de otomotiv ve mobilyacılık sektöründe faaliyet gösteren
Asok Limited Şirketi turizm sektörüne giriyor. Şirket, Girne’de 500
yataklı Kıbrıs Hilton Otel’ini bir yıl sonra hizmete açacak. Kıbrıs
Hilton’da 250 kişi istihdam edilecek.
TUI'nin havayolu
şirketi TUIfly, 2015
yaz sezonunda
İzmir'i ilk kez uçuş
programında aldı.
Avrupa seyahat
pazarının en büyük
grubu olan TUI’nin
charter şirketi TUIfly,
2015 yaz sezonu için
yeni uçuş noktalarına
uçacağını açıkladı.
TUIfly, 2015 yazında
Türkiye’den İzmir’e,
Dalmaçya’dan da
Zadar’a, Girit’te
Chania ve Tunus’ta
Enfidha’ya ilk kez
uçacak.
2015 yazında Salı
günleri olmak
üzere haftada bir
gün Almanya’nın
Düsseldorf
ve Stuttgart
kentlerinden İzmir’e
uçacak olan TUIfly,
haftada dört kez
ise Frankfurt ve
Hannover’den
Zadar’a uçuş
gerçekleştirecek.
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
Rusya ve T ürk İ ye
tur İzmde İşbİrlİğİ n İ güçlendİrecek
Antalya Corneilla Diamond Otel’de gerçekleştirilen Türkiye-Rusya
9.Turizm Çalışma Grubu toplantısında önemli işbirliği kararları alındı.
İki ülke turizm kurumları, ilgili bakanlıklar ve turizm sektörü
temsilcilerinin katıldığı toplantının ana gündem maddelerini iki ülke
arasındaki turizm ilişkilerini her alanda geliştirmek ve turizm güvenligi
konuları oluşturdu.
Toplantıda;
- Rusya Federasyonu`ndan Türkiye`ye Kasim-Mart ayları
arasında daha fazla turist gelmesi için ortak forumların
düzenlenmesi (İlk çalıştay 2015 EMITT Fuarı sırasında
gerçekleştirilecek),
- Saglık ve Termal Turizm alanlarında turist akışının
attırılması,
-Turist güvenligi ve sağlığı alanlarında alınan önlemlerin
ve yapilan başarılı çalışmaların devam ettirilmesi, ve
-Türkiye turizm sektoründe çalışan personellerin Rusça
ögrenmelerinin desteklenmesi ,
başlıklarda fikir birliğine varıldı.
Toplantıda, Türkiye heyetine T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Tanıtma Genel
Muduru Irfan Onal, Rusya heyetine ise Federal Turizm Ajansı Dış İlişkiler Genel
Müdürü Valery Korovkin başkanlık etti.
20
PEGASUS,
ŞARM EL-ŞEYH ‘E
uçuyor
Pegasus Hava
Yolları Mısır’ın tatil
beldelerinden Şarm
El Şeyh’e 23 Ekim,
Hurgada’ya da 25 Ekim
itibariyle uçuşlara
başladı.
Pegasus Hava Yolları
uçuş ağına yeni
eklediği Şarm El-Şeyh
ve Hurgada ile 23
Ekim tarihinde Mısır’a
ilk tarifeli seferlerini
gerçekleştirdi.
Hurgada’ya uçuşlar ise
25 Ekim tarihinden
itibaren başladı.
Pegasus’un Şarm
El-Şeyh ve Hurgada
ile birlikte uçuş ağı
yurt dışında 56, yurt
içinde 30 olmak üzere,
36 ülkede toplam 86
noktaya ulaştı.
Sabiha Gökçen
Havaalanı’ndan
Şarm El Şeyh ve
Hurgada’ya seferleri
Perşembe, Cumartesi
ve Pazar günleri olmak
üzere haftanın üç
günü gerçekleşiyor.
Pegasus’un Şarm ElŞeyh uçuşları saat
23:30’da; Hurgada
uçuşları ise 22:35’te
yapılıyor.
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
paket tur
harcamaları
arttı
9 AY DA TU R İZM GELİR İ % 8, 5 A RT TI
TÜİK tarafından
açıklanan verilere
göre, Türkiye’nin
yabancı ziyaretçilerle,
yurtdışında ikamet
eden vatandaşları
ziyaretlerinden elde
ettiği turizm geliri, 9
aylık dönemde % 8,5
artarak 24,5 milyar
Dolar’dan 26,6 milyar
Dolar’a çıktı.
Yabancıların paket tur
harcamaları arttı
9 aylık dönemde,
yabancı ziyaretçilerin
paket tur
harcamalarının
ülkemizde kalan
bölümü % 16,7
artarak 6,7 milyar
Dolar’a ulaştı.
Bu dönemde, yurtdışına çıkış yapan ziyaretçi sayısı da % 6,4 artarak 31
milyondan 33,1 milyona yükseldi. 9 aylık dönemde, ziyaretçi başına harcama da
% 0,6 artarak, 835 Dolar’dan 840 Dolar’a çıktı.
Dokuz aylık dönemde Türkiye’den ayrılan yabancı ziyaretçi sayısı % 7 artışla 28,7
milyona yükselirken, harcamalar da % 11,6 artarak 21,6 milyar Dolar oldu.
Yurtdışına çıkan vatandaş ziyaretçi sayısı da % 2,7 yükselerek 4,3 milyona
çıkarken, vatandaş ziyaretçilerin yaptıkları harcamalar ise % 3,4 gerileyerek 5
milyar Dolar’dan 4,8 milyar Dolar’a indi.
Turizm Geliri (Ocak-Eylül)
Gelir,
Milyar
Dolar
24,54
26,63
8,53
2013
2014
Değişim, %
Ziyaretçi
sayısı,
milyon
31,09
33,11
6,49
Turizm Geliri (Detay: Ocak-Eylül)
Yabancılardan
gelir, Milyar
Dolar
2013
2014
Değişim, %
21
19,35
21,60
11,65
Yabancı
ziyaretçi
sayısı,
Milyon
26,83
28,73
7,08
Kişibaşı
harcama,
Dolar
(yabancılar)
755,2
782,7
3,6
Kişibaşı
harcama,
Dolar
834,9
840,0
0,6
Diğer yandan
vatandaş ziyaretçilerin
paket harcamaları ise
% 9,1 geriledi. Toplam
paket harcaması da
& 16,3 yükselerek 5,8
milyar Dolar’dan 6,8
milyar Dolar’a çıktı.
Yabancı ve vatandaş
ziyaretçilerin, paket
tur dışında kalan,
kişisel harcamaları
9 ayda % 6,1 artarak
18,6 milyar Dolar’dan
19,7 milyar Dolar’a
yükseldi.
Yabancıların
harcamalar % 9i5
artarak 14,8 milyar
Dolar’a çıkarken,
vatandaş ziyaretçilerin
kişisel harcamaları
ise % 3,3 düşerek 4,7
milyar Dolar oldu.
Vatandaş
Vatandaş
ziyaretçilerden
ziyaretçi
gelir, Milyar sayısı, Milyon
Dolar
5, 01
4,26
4,84
4,38
-3,40
2,76
Kişibaşı
harcama,
Dolar
1259,5
1172,4
-6,9
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
TUI’DE BİRLEŞME
ONAYLANDI
DÜ N YA T U R İZMİ 8 AY DA % 5 BÜ Y Ü DÜ
BM Dünya Turizm
Örgütü (UNWTO)
verilerine göre,
dünya turist
trafiği yılın 8
aylık döneminde
% 5 dolayında
büyüyerek 781
milyon kişiye
ulaştı.
Geçen yıla göre 36
milyon daha fazla
insanın dolaştığı dünya
pazarında gelişmenin uzun vadeli
beklentilerin üzerinde seyrettiği
belirtildi.
8 aylık dönemde, en güçlü büyüme %
8 ile Amerika kıtasında gerçekleşti.
Onu % 5'erlik performansla Asya ve
Pasifikler takip ederken,
Avrupa'daki büyüme % 4 oldu. Alt
bölgeler itibariyle, Kuzey amerika %
9, Güney Asya % 8 gelişme ile başı
çekerken, Güney Avrupa,
Akdeniz Avrupası, Kuzey Avrupa
ve Güney amerika da % 7 dolayında
büyüme sağladı.
8 aylık dönemde % 8 büyüyen Amerika
kıyasının bütün alt bölgelerinde geçen
yılı aşan gelişmeler kaydedilirken,
Güney Asya'daki
duraklama hariç, Asya ve Pasifiklerde
de iyi bir sezon yaşandı.
Avrupa bölgesinde ise Kuzey ve
Akdeniz kıyıları hızlı büyüken Orta
ve Batı Avrupa'da daha ılımlı gelişimle
kısmen duraklama görüldü.
Doğu Avrupa ise daralma yaşadı.
22
Yeni kurulan TUI
AG'nin merkezi
Almanya olacak
Afrika'da % 3 ila 4 arasında kalan
büyüme gerçekleşirken, Ortadoğu'da
% 3 dolayında yükseliş olacağı
öngörüldü.
Diğer yandan yapılan seyahat
harcamalarında Çin başta olmak üzere
kaynak pazarlarda canlı bir dönem
yaşanıyor. 8 aylık verilere göre
harcamalarda, Çin % 16 artışla ilk
sırada yer alırken, gelişme Fransa'da
% 10, İtalya'da % 8, ABD'de % 6,
Brezilya'da 5 ve Rusya'da %
4 oldu. En büyük 25 kaynak pazardan
gelen harcamalar çift haneli büyümeler
gösterirken, artış seviyesinde;
Hindistan % 31, Norveç %
22, İsveç % 12, Tayvan (Çin) % 11
ve Güney kore de % 10 seviyesini
yakaladı.
TUI AG ile grubun
İngiltere'deki
şirketi TUI
Travel'in birleşmesi,
olağanüstü genel
kurulda hissedarlar
tarafından onaylandı.
Almanya'nın
Hanover şehrinde
düzenlenen
Olağanüstü Genel
Kurul Toplantısı'nda
TUI AG ve TUI
Travel PLC'nin
birleşmesi resmen
kabul edildi. Birleşme
için gerekli olan
sermaye artırımı
önerisi ve Denetleme
Kurulu'nun üye
sayısının 16'dan 20'ye
çıkarılmasını da
onayladı.
Yeni kurulan TUI
AG'nin merkezi
Almanya olacak.
Birleşmenin
ardından grup, 130
ülkede yaklaşık 74
bin kişiyi istihdam
eder büyüklüğe ve
35 milyondan fazla
müşteriye hizmet
sunabilir hale
gelecek.
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
Thomas Cook, Ege’de büyüme isteğinde
DER TOURISTIK
INCOMINGİNİ
KENDİ YAPACAK
2015 yaz broşürlerinin tanıtımı için
gediği Kuşadası’nda açıklamalarda
bulunan Thomas Cook Almanya
CEO’su Michael Tenzer, Alman
turisti yeniden bölgeye daha fazla
biçimde getirmek istediklerini söyledi.
Türkiye’nin kendileri için dünya
çapında ikinci önemli destinasyon
olduklarını anlatan Tenzer, “Almanlar
açısından dünya genelinde
İspanya’dan sonra Türkiye gelir. Türkiye İspanya, Yunanistan ve Mısır ile
büyük bir rekabet içerisinde. Türkiye ön plana çıkmak istiyorsa imajını daha
yapmalı. Diğer ülkeler tanıtıma büyük yatırımlar yapmaktadır. Türkiye bu
konuda geri planda kalmamalı. Acilen kendi önceliklerini tespit edip, bunları
ön plana çıkarmalıdır.Turizmden sorumlu kişiler birlik olmalı ve ortak
hedefler belirlemeli Türkiye’deki turizmde geri planda kalmasının en önemli
sorunlarından bir tanesi sınır bölgelerinde olan huzursuzluklar. Barış ortamı
sağlandığı taktirde Türkiye kısa bir sürede çok daha ön plana gelebilir. Şu an için
Türkiye dendiğinde , kriz ortamları ve sınır bölgelerindeki karmaşa akla geliyor.
Önümüzdeki yıl turizm sezonunda Türkiye’yi ön plana çıkarmak istiyoruz.
nümüzdeki yıl Türkiye’nin batı bölgelerine sadece Almanya’dan 3 bin uçuşa
ulaştık"dedi.
Öte yandan, Tenzer, grubun ikinci büyük markası Neckermann'a yeni bir imaj
kazandıracaklarını açıkladı. Neckermann’ı ‘gençleştireceklerini’ kaydeden Tenzer,
yeni logo ve online ve sosyal medya kanallarında daha aktif bir Neckermann
ile şirketin yoluna devam edeceğini bildirdi. Neckermann’ın logosunda da
değişiklik yaptıklarını söyleyen Tenzer, Neckermann’ın bugüne kadarki
logosunda yer alan “N” harfinin aynen devam edeceğini, ancak, kenarlarındaki
mavi zeminli çerçevenin atıldığını belirtti.
DEMRE'DE YATIRIMCILAR DETUYAB'DA BİRLEŞTİ
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Antalya’nın Demre ilçesinde yaptığı tahsisleri
alan turizm şirketleri DETUYAB’ı kurdu.
Tahsisi alan şirketler, Demre’de bir araya gelerek Demre Yatırımcıları İnşaat Turizm Ortak Girişimi Ticaret ve Sanayi A.Ş(DETUYAB), ilk yönetim toplantısını
gerçekleştirdi.
Toplantıya Demre Kaymakamı Yusuf İzzet karaman, Demre Belediye Başkanı
Süleyman Topçu, Demre Belediye Başkan Yardımcısı Faruk Akbudak ve Antalya
Büyükşehir Belediyesi Başkan Danışmanı Mehmet Urcu katıldı. Başkanlığını
Antmarin Şirketler Grubu’ndan Hasan Akıncıoğlu’nun yapacağı DETUYAB’ın
yönetiminde ise Barut Hotels’ten Haydar Barut, Diyar Demre A.Ş’den de Zeynel
Ceylan yer alıyor.
23
MTS-OTS İncoming
Genel Müdürü
Münci Karakaya,
Mastur’un 7 Kasım
tarihi ile faaliyetlerini
sonlandıracağını
söyledi.
Münci Karakaya,
Der Touristik’in
kendi incomingini
kendisinin yapmaya
başlamasından
dolayı Mastur’un
görevini 7 Kasım’da
tamamlayacağını, bu
nedenle de Mastur’un
faaliyetlerini 7
Kasım tarihi ile
sonlandıracağını
ifade etti.
Karakaya, yollarına
MTS-OTS olarak
devam ettiklerine
dikkati çekerek,
‘’MTS-OTS ve
mastur 2014 yılını
İngiltere, Almanya,
İsviçre, Hollanda
ve Avusturya’dan
832 bin müşteri ile
kapatacak. MTS-OTS
olarak kış aylarında
faaliyetlerimiz
sürecek. 2015 yılında
ise 700 bin civarında
turiste hizmet
vereceğiz’’ dedi.
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
tur İzmde son 10 yılın göstergeler İ
Turizmde Son 10 yılın başlıca göstergeleri
Göstergeler
Yabancı ziyaretçi
Paket turisti sayısı
Turizm Geliri
(Yabancılardan)
Kişibaşı gelir
(Yabancılardan)
Yatak toplamı
(Bakanlık+Belediye)
Yapılan Geceleme (Yabancı)
Otel-geceleme (Yabancı)
Evler-geceleme (Yabancı)
İstihdam (Otel+Yiyecek
içecek)
İstihdam kayıtlılık oranı
Çarpan etkisi
Uçak sayısı
Uçak koltuğu sayısı
Uçak yolcu (iç+dış)
Charher sayısı (inen-kalkan)
Tanıtım bütçesi
Acenta sayısı
T.GELİRLERİ /GSMH
T.GELİRLERİ /İHRACAT
Uluslar arası kongreler
Mavi Bayrak
(Plaj,marina,yat)
Dünya sıralaması-Ziyaretçi
Dünya sıralaması-Gelir
Kruvaziyer yolcu sayısı
Turizm yatırımları değeri
Turist rehberi sayısı
İç pazar paket tur sayısı*
Yurtdışı seyahatler-turistik
24
2003
13,7
7,5
10,1
2013
33,8
14,9
25,3
Birim
Milyon
Milyon
Milyar Dolar
740
748,0
Dolar
820
1247
Bin
111,1
77,9
29
847
272,7
146,2
99,8
1298
Milyon
Milyon
Milyon
Bin
48,9
1,69
145
28300
34,4
110
84,1
4495
4,5
29,3
61
139
65,1
1,99
380
65900
149,4
128
113,1
7483
4
21,2
221
431
Yüzde
Katsayı
Adet
Adet
Milyon
bin
Milyon Dolar
Adet
Yüzde
Yüzde
Adet
Adet
22
25
581
28
8
0,4
1,4
6
10
2240
70
14
2,3
4,5
Sıra
Sıra
Bin
Milyar Dolar
Bin
Milyon
Milyon
faizler
değişmedi
TCMB faiz oranlarını
değiştirmedi.
TCMB Ekim ayının
son haftasındaki
PPK toplantısında
faiz oranlarını
değiştirmedi.
Böylece, bir haftalık
repo ihale faiz
oranı % 8,25, piyasa
yapıcısı bankalara
borç verme faiz oranı
% 10,75, borçlanma
faiz oranı ise % 7,5
seviyelerinde sabit
tutuldu.
TCMB, yaptığı
açıklamada, başta
petrol olmak
üzere düşen emtia
fiyatlarının gelecek
yıl için enflasyonda
öngörülen
düşüş sürecini
destekleyeceğini
kaydetti.
TCMB’nin enflasyon
görünümüne ilişkin
olumlu açıklamaları,
TL üzerindeki
baskıların hafiflemesi
halinde mevcut sıkı
likidite politikasında
gevşemeye
gidilebileceği
beklentilerini
destekliyor.
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
YURTİÇİ
FİYATLARDA
DURUM
OTELLER DE M A Lİ Y ET A RTIŞI
EN FL ASYON U N 2 PUA N ÜZER İ N DE
TÜİK VERİLERİ
İLE YURTİÇİ FİYAT
EĞİLİMLERİ
Maliyet artışı bakliyatta % 25’i buldu.
TÜİK tarafından açıklanan Ekim ayı fiyat artışı verilerine göre, ülke genelinde yıllık enflasyon ortalama % 8,6 olarak gerçekleşti.
AKTOB Araştırma Birimi verilerine göre son bir yıllık dönemde otellerin
en büyük gider kalemi olan yiyecek ve içeceklerdeki maliyet artışları ise %
10,6 seviyesinde oluştu.
Otellerin maliyet kalemlerinden, enerji-yakıt ile temizlik malzemeleri haricindeki gruplarda maliyetler, enflasyonun oldukça üzerinde seyretti.
Yıl bazında en yüksek maliyet artışları; bakliyat-un, meyve sebze, et ve süt
grubunda gerçekleşti.
Otellerde maliyet artışları*,%
Gruplar
YİYECEK
-ET GRUBU
-YAĞ GRUBU
-SÜT GRUBU
-BAKLİYAT-UN
-MEYVE-SEBZE
-ÇAY-ŞEKER VB
İÇECEK
TEKNİK SERV.
ENERJİ-YAKIT
TEMİZLİK MLZ.
TÜFE(TÜRKİYE)
* 12 aylık ortalamalar.
25
Fiyat artışı,%
14,34
11,13
12,81
11,51
27,42
8,35
14,84
7,18
8,35
3,17
7,50
8,61
Maliyet artışı,%
11,73
11,13
3,39
10,99
24,78
13,86
9,53
9,28
9,10
1,95
7,37
8,58
Ekim ayı yurtiçi fiyat
seviyelerine göre, en
yüksek artış % 9,95
ile giyim ve ayakkabı
grubunda gerçekleşti
Ana harcama grupları
itibariyle 2014 yılı
Ekim ayında endekste
yer alan gruplardan
konutta %2,94,
gıda ve alkolsüz
içeceklerde %2,65,
lokanta ve otellerde
%0,86, çeşitli mal ve
hizmetlerde %0,74
artış gerçekleşti.
Yıllık en fazla
artış %14,34 ile
lokanta ve oteller
grubunda oldu
TÜFE’de, bir önceki
yılın aynı ayına göre
gıda ve alkolsüz
içecekler (%12,56),
sağlık (%9,91), çeşitli
mal ve hizmetler
(%9,14), giyim ve
ayakkabı (%8,83)
artışın yüksek olduğu
diğer ana harcama
grupları oldu.
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
AK DEN İZ T URİSTİK OTE LCİLE R V E İŞLETME CİLE R Bİ R LİĞİ
AVRO/DOLAR
DEĞERLERİ
döviz kurları
Dolar/ TL
aylık ortalama değerler
Aylar
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
2013
1,76
1,77
1,81
1,80
1,82
1,89
1,93
1,95
2,02
1,99
2,02
2,06
2014
2,22
2,21
2,22
2,13
2,09
2,12
2,12
2,16
2,21
2,21
Avro/ TL
aylık ortalama değerler
Aylar
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
2013
2,34
2,37
2,34
2,34
2,37
2,50
2,52
2,60
2,69
2,71
2,73
2,82
Avro/ Dolar
Aylık ortalama değerler
2014
3,02
3,01
3,06
2,94
2,93
2,86
2,88
2,87
2,87
2,85
Dolar/TL
2,5000
2,0000
1,5000
1,0000
0,5000
0,0000
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Avro/TL
3,0000
2,5000
2,0000
1,5000
1,0000
0,5000
Aylar
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Aylar
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Aylar
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
2012
1,29
1,32
1,32
1,31
1,27
1,25
1,22
1,24
1,28
1,29
1,28
1,31
2013
1,33
1,34
1,30
1,30
1,30
1,32
1,31
1,33
1,33
1,36
1,35
1,37
2014
1,36
1,36
1,38
1,38
1,37
1,30
1,30
1,33
1,28
TCMB verileri
0,0000
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
26
AYLIK BÜLTEN / K A SI M 2 014
A K DENİZ T U RİST İK OT E LCİLE Rİ V E İŞLETME CİLE R BİRLİĞİ
AKTOB
BÜ LT E N
30
YIL
1984-2014
AKTOB
AKDENİZ TURİSTİK OTELCİLER VE İŞLETMECİLER BİRLİĞİ
Adres:Gebizli Mah.Termessos Bulvarı. Güngör Ahmet
Yitmen İş Merkezi No: 73/ A 07300 Muratpaşa ANTALYA
Tel: 90 242 321 39 94 / 95
Fax: 90 242 321 59 26 / 27
w w w. a k t o b . o r g . t r
a r g e @ a k t o b. o r g . t r
AKTOB ARAŞTIRMA /EROL KARABULUT