2008 Closing Report - 3 Seas Capital Partners

2008 CLOSING REPORT
“Akıllı insan, aklını kullanır. Daha akıllı insansa,
başkalarının aklını da kullanır.”
Bernard Shaw
Kurumsal
Tamamlanan ‹fller
IMAP
Makaleler
Ortak Akl›
Öne Ç›kartmak
Toplam hacmi 900 milyon ABD
dolarını bulan 9 ayrı M&A projesi
tamamladığımız 2008 yılında biten iş
sayısı bakımından tüm finans
kuruluşları arasında birinci olduk.
Öncelikle bu başarımızda en büyük
pay sahibi olan siz değerli
“ortaklarımıza” 3 Seas Capital
Partners adına şükranlarımı sunarım.
02
Dünya ekonomisi 2007 sonunda Amerika'da finans ve emlak
sektörü merkezli olarak başlayan ve kısa sürede önce Amerika
geneline, ardından da dünya çapında tüm sektörlere yayılan
küresel krizin etkisiyle ciddi bir daralma dönemi yaşıyor.
Bu daralma, her sektörü, her şirketi ve her bireyi etkiliyor.
İş insanları için önemli deneyimler bırakacağına inandığımız
bu dönemde büyümek bir yana, ayakta kalabilmek dahi
başlı başına önemli bir başarı kriteri sayılabilir. Diğer yandan,
iş hayatının uzun ve büyük macerasının en önemli ve öğretici
kısmı da böylesi dönemlerde yaşanmaktadır. Krizle baş
edebilmenin her sektör ve her şirket için geçerli tek bir sihirli
formülü yok; herkes kendi koşullarına göre çözümlerini
yaratacaktır.
Nasıl ki büyüme süreci beraberinde taşıdığı birçok riske
rağmen kolay kolay durdurulamayan bir yayılma arzusu
yaratmaktaysa, duraklama dönemleri de çoğu şirket ve
yöneticide içgüdüsel olarak bir küçülme, özkaynaklara
dönme eğilimi yaratabiliyor. Oysa her zaman geçerli olan
bir başka seçenek böylesi dönemlerde daha da hayati bir
önemle kendini göstermektedir. Yeni işbirlikleri kurmak,
yeni çözüm yöntemleri üretmek, yeni ortaklar bulmak;
kaynakları, riskleri ve birikimlerimizi paylaşmak.
Hata yapmak, içinde bulunduğumuz koşullarda çok daha
vahim sonuçlara yol açabilir. Özellikle böylesi belirsiz
dönemlerde iş birikimlerimizi deneme yanılma yöntemiyle
riske atmak yerine, ortak aklı öne çıkartmamız gerekiyor;
uluslararası dünyanın deneyimi ile kendi yerel birikimlerimizi
birleştirmeyi başardıkça geleceğe daha güvenle bakabiliriz.
2008'deki Yeniliklerimiz
Toplam hacmi yaklaşık 900 milyon ABD dolarını bulan
9 ayrı M&A projesi tamamladığımız 2008 yılında biten iş
sayısı bakımından tüm finans kuruluşları arasında birinci
olduk; öncelikle bu başarımızda en büyük pay sahibi olan
siz değerli “ortaklarımıza” 3 Seas Capital Partners adına
şükranlarımı sunarım. Geçtiğimiz yılı, Türkiye'de faaliyet
gösteren tüm finans kuruluşları arasında ikinci, Türk
sermayeli finans kuruluşları arasında birinci sırada
tamamladığımızda 2008 için hedefimizi belirlemiştik; her
kategoride birinci olmak. Bunu başardık... Fakat başarımızın
sadece sektörümüzün lig tablolarıyla sınırlı kalmaması
gerektiği bilincini hiç kaybetmedik. Sonuçta iş hayatı da
uzun bir yarış gibidir, bazen ön sıralarda yer alırken bazen
arkalara da düşülebilir. Önemli olan uzun soluklu olmak,
yarışma ruhunu ve azmini hiç kaybetmeden sürekli kendini
yenileyebilmektir.
Bu amaçla, kuruluşumuzdan bu yana hız kesmeden
sürdürdüğümüz hizmet kalitemizi sürekli artırma
prensibimize uygun olarak 2008'de gerçekleştirdiğimiz
yenilikler hakkında bilgi vermek istiyorum.
Önceki yıllarda da İstanbul dışında müşterilerimiz, önemli
işlerimiz olmuştu, fakat her defasında tekil ve sadece kendi
müşterilerimizle sınırlı olan bu işbirlikleri istediğimiz
sürekliliğe ve kurumsallığa kavuşamamıştı. 2008'de bunun
yöntemlerini geliştirerek kalıcı hale getirdik. İstanbul
dışındaki müşterilerimize bulundukları bölgede hizmet
götürme hedefimizde geçtiğimiz yıl Ankara, İzmir ve
Eskişehir için başarılı olduk. Bu açılımımızı önümüzdeki
dönemlerde daha da çeşitlendirerek diğer kent ve
bölgelerimize yaygınlaştıracağımızı özellikle belirtmek
isterim.
Sizlere büyük bir mutlulukla duyurmak istediğim bir başka
önemli adımımız ise dünyanın en önemli M&A uzmanlarını
İstanbul'da buluşturuyor olmamız. 57 üyesiyle, 40 ülkede
ve 5 kıtada aktif olarak çalışan ve 2008 yılında 13 milyar
ABD doları tutarında işlem tamamlayan IMAP'in yıllık
toplantısının Türkiye'de gerçekleşecek olmasının sadece
finans sektörü açısından değil, her geçen gün dünya ile
bütünleşme yolunda hızla yürüyen ülkemiz açısından da
büyük önem taşıdığı kanaatindeyim.
Son olarak, İstanbul Bebek'te, tarihi ve estetik değeri herkes
tarafından takdir gören, özellikle de bahçesindeki manolya
ağacı birçok yazı ve resme konu olmuş önemli bir mekana
taşındığımızı duyurmak isterim. Kahvemizi içmeye bekleriz.
Hepimiz için her zaman önem taşıyan iletişim,
birikimlerimizi aktarmak ve fikirlerimizi paylaşmak bu
dönemde daha fazla gereklilik taşıyor. Yeni mekanımızda,
daha rahat bir ortamda iletişimimizi geliştirip, daha verimli
ve kaliteli zamanları paylaşacağımızdan eminim.
Şevket Başev
CEO
03
3 Seas Capital Partners, faaliyetlerinde ağırlıklı bir yer tutan
şirket birleşme ve devralmalarında (M&A) Türkiye’nin
lider finans kuruluşudur.
04
Kurumsal Sunum
3 Seas Capital Partners Türkiye’nin lider kurumsal finans buti¤idir.
İstanbul merkezli bir kurumsal finans
ve yatırım danışmanlığı butiği olan
3 Seas Capital Partners, girişimlerin
oluşturulması, geliştirilmesi ve satılması
aşamalarında ortaya çıkan finansal ve
stratejik ihtiyaçlara hızlı, yaratıcı,
profesyonel ve etkin çözümler
üretmektedir.
3 Seas Capital Partners, ulusal ve
uluslararası alandaki geniş ilişki ağı
ve kurumsal finans ve strateji
konularındaki bilgi birikimi ile
müşterilerine global standartlarda
hizmet vermektedir.
Şirket alım, satım ve birleşmeleri, proje
ve büyüme finansmanı, yabancı fonlara
ve yerel şirketlere finansal yeniden
yapılandırma projelerinde danışmanlık
başta olmak üzere, müşterilerinin
ihtiyaçlarına bağlı olarak özel finans
çözüm hizmetleri sunan 3 Seas Capital
Partners, kuruluşundan bugüne
Türkiye’nin önde gelen kuruluşları ile
çeşitli düzeylerde işbirlikleri
gerçekleştirmiştir.
fiirket Birleflme ve Devralma (M&A)
Projeleri
3 Seas Capital Partners faaliyetlerinde
ağırlıklı bir yer tutan şirket birleşme ve
devralmalarında (M&A) Türkiye’nin
lider finans kuruluşudur. Şirketimiz,
işlemin yapısına bağlı olarak alıcı veya
satıcı taraflardan birine stratejik ve
finansal danışmanlık hizmeti
sunmaktadır. Türkiye için halen yeni
bir kavram olan M&A, uzun, disiplinli
ve sabırlı bir çalışma sürecini
gerektirdiği gibi, konunun hassasiyeti
gereği diğer birçok finans işlemine göre
daha yakın bir müşteri-danışman
ilişkisini de zorunlu kılmaktadır.
Mutlak gizlilik ve bağlılığın esas olduğu
bu süreçte 3 Seas Capital Partners,
sadece süreci tamamlayana kadar değil,
süreç sonrasında da müşterilerinin
sırlarını kendi sırrı olarak saklar. 3 Seas
Capital Partners’ın özenle koruduğu
müşterileri ile gerçek bir ortak gibi
işbirliği gerçekleştirmek ilkesi tüm
danışmanlık hizmetlerinde olduğu gibi
M&A işlemlerinde de geçerlidir.
Normal prosedüre göre, veri analizi
yapılıp, şirket değerlendirme raporu
da dahil, tüm temel dokümanların
hazırlanması, adayların araştırılması,
adaylarla temaslara başlanması,
müzakereler, ön protokol ve bilgi
kontrolü süreçlerinin (due diligence)
tamamlanması ve nihayet hisse
05
devrinin gerçekleşmesi şeklinde
özetlenebilecek bir süreç olan M&A
işlemleri konuya yakın olmayan şirket
ortaklarına genellikle karışık
gelebilmektedir. 3 Seas Capital
Partners bu sürecin her aşamasında
müşterileri ile sürekli diyalog halinde
bulunarak verilen hizmetin müşteri
tarafından daha iyi anlaşılması, üretilen
materyallerin en doğru şekilde
kullanılması ve uygulanan analiz
yöntemleri hakkında müşterilerinin
detaylı bir şekilde bilgilenmesini
sağlar. İlerideki sayfalarda detaylı
dökümü bulunan tamamlanmış
projeler listesi 3 Seas Capital
Partners’ın M&A işlemleri alanındaki
uzmanlığının en önemli göstergesidir.
Finansman Çözümleri
Sürekli ilişki içinde olduğu birçok
06
global fonun yanı sıra yerli ve yabancı
bankalarla da sürekli kurumsal bir
işbirliği içinde bulunan 3 Seas Capital
Partners, proje finansmanı, şirket satın
alımı finansmanı ve borç yeniden
yapılandırma alanlarında danışmanlık
hizmetleri sunmaktadır. Müşterilerinin
ihtiyaçlarına ve değişken piyasa
koşullarının imkanlarına bağlı olarak
müşterilerine farklı çözümler de sunan
3 Seas Capital Partners’ın standart
finansman hizmetleri aşağıdaki üç
başlık altında özetlenmiştir:
Satın Alım Finansmanı
Şirket satın alımlarında çoğu kez belirli
bir özkaynağın yanında finansman
ihtiyacı da doğmaktadır. 3 Seas Capital
Partners, bu ihtiyacın doğduğu
durumlarda finansman ihtiyacını
detaylı bir şekilde analiz etmekte ve
değişik finansman çeşitlerinden
projeye en uygun olan alternatifleri ve
teminat yapısını saptamaktadır.
3 Seas Capital Partners, kredi sürecinde
yerli ve uluslararası bankalarla olan
yakın ilişkileri ile en uygun alternatifi
belirlemekte ve finansman ile ilgili
tüm sözleşme ve müzakereleri
yönetmektedir.
Proje Finansmanı
Başta yeni iş alanları olmak üzere
birçok sektörde değerli fikirlerin proje
haline gelip, gerçeğe dönüşebilmesi
için hayati önem taşıyan proje
finansmanı, 3 Seas Capital Partners’ın
yakın dönemde odaklandığı, fakat
uzman ekibi sayesinde kısa bir sürede
farklılık yaratmayı başardığı yeni
hizmet alanlarından biridir.
3 Seas Partners, geniş uluslararası ilişki ağı
sayesinde dünya standartlarında
hizmet vermektedir.
Satın alım finansmanında krediler
genellikle orta ya da daha kısa vadeli
iken, proje finansmanlarının vadeleri,
projenin cinsine göre 5-15 yıl arasında
değişebilmektedir. Gerektiği takdirde
bir ila üç yıl arası geri ödemesiz
dönemi de olabilmektedir.
Borç Yeniden Yapılandırma
Finansmanı
3 Seas Capital Partners, geçmişte
ihtiyaç karşılığı alınmış, fakat şirketin
bilanço ve nakit akımına uymayan
kredilerin yeniden yapılandırılması
konusunda danışmanlık hizmeti
vermektedir. Kısa vadeli, pahalı, ağır
teminat yapısı olan, ödeme aralıkları
nakit akımına uyumlu olmayan veya
şirketi fazlasıyla döviz riskine sokan
yapıdaki krediler yeniden
yapılandırmaya aday kredilerdir.
Bununla ilgili olarak 3 Seas Capital
Partners, kredi temin eden
kuruluşlarla görüşmeler yapmakta,
mevcut kreditörle protokol
yapılmasını veya yeni kredi temini ile
mevcut kredilerin ödenmesini
sağlamaktadır. Kimi zaman ise firmaya
ortak olabilecek özel sermaye
bulmakta ve sermaye girişi ile şirketin
kredi alabilme kapasitesini artırmasına
aracı olmaktadır.
Referanslarımız
Türkiye'nin lider kurumsal finans ve
strateji danışmanlığı şirketlerinden
biri olan 3 Seas Capital Partners, şirket
alım, satım ve birleşmelerinde bugüne
dek toplam boyutu 2 milyar ABD
Doları'nı aşan 20 adedin üzerinde
işlem gerçekleştirmiştir. Şirketimizin
2008 yılında gerçekleştirdiği işlemler
arasında Yeniköy Turizm'in TMSF
tarafından düzenlenen ihaleyi
kazanarak Yeniköy'de yer alan eski
Carlton Oteli arsasını devralması,
Azercell'in % 35 hissesinin TeliaSonera
tarafından satın alınması, Maxi
Süpermarketleri'nin üst kullanım
hakkının Migros'a devri, Numarine
Yatçılık'ın % 50 hissesinin Abraaj
Capital'e satışı ve Bossa'nın % 50,1
hissesinin Akkardan tarafından satın
alınması da bulunmaktadır.
Biten işler bölümünde detaylarını
görebileceğiniz gibi çeşitli dönemlerde
hizmet verdiğimiz müşterilerimiz
arasında Koç Holding, Türkerler
Grubu, Turkon Holding, Henkel, Esas
Holding, Farplast, Fina Holding, Docar
ve Mynet gibi önemli kuruluşlar da
bulunmaktadır.
07
3 Seas Capital Partners 2008 yılında 900 milyon ABD doları tutarında
9 ayrı M&A projesi tamamlayarak biten iş sayısı bakımından
tüm finans kuruluşları arasında ilk sırada yer aldı.
08
2008 Y›l›nda Tamamlad›¤›m›z ‹fller
a JV between Turkcell and TeliaSonera
Istanbul, Turkey
has acquired the remaining 35.7% shares of
has acquired a 50.12% stake in
from
Fintur Holding - Azercell
Azerbaijan Information and
Communication Technologies Ministry
Bossa - Akkardan
Istanbul, Turkey
The undersigned acted as advisor to
Fintur Holdings in the transaction
The undersigned acted as advisor to
Akkardan in the transaction
March 2008
October 2008
Üç milyondan fazla abonesiyle Azerbaycan’ın en büyük
mobil operatörü olan Azercell Telekom’un Azerbaycan
Bilgi ve İletişim Teknolojileri Bakanlığı’na ait % 35,7
oranındaki hissesi Şubat 2008’de gerçekleşen özelleştirme
işlemiyle bir TeliaSonera-Turkcell ortaklığı olan Fintur
Holding tarafından devralındı. Finansal ve stratejik
danışmanlık hizmeti verdiğimiz bu özelleştirme işleminin
ardından Fintur Holding, daha önce % 64,3’ünü elinde
bulundurduğu Azercell’in tamamının sahibi oldu.
Fintur Holding
İskandinav ve Baltık bölgelerinin önde gelen
telekomünikasyon şirketi TeliaSonera ve Turkcell’in Avrasya
bölgesindeki stratejik yatırımlarını yönetmek amacıyla
faaliyet gösteren Fintur Holding, telekom teknolojileri ve
servisleri alanında Avrasya’nın lider şirketlerinden biridir.
Fintur Holding’in bölgedeki önemli yatırımları arasında
K’Cell (Kazakistan), Azercell (Azerbaycan), Geocell
(Gürcistan) ve MoldCell (Moldova) gibi lider mobil
operatörleri bulunmaktadır. Avrasya bölgesinde 3.500’den
fazla çalışanı bulunan Fintur Holding’in 2007 yılı toplam
cirosu 1,5 milyar ABD dolarını aşmaktadır.
Azercell
Üç milyonu aşan abone sayısı ve % 60’ı bulan pazar payıyla
Azerbaycan'ın en büyük cep telefonu operatörü olan
Azercell, 1996 yılında Azerbaycan İletişim ve Enformasyon
Teknolojileri Bakanlığı ve Fintur Holding ortaklığıyla
kurulmuştur. Şimdiye kadar 600 milyon ABD dolarını aşkın
yatırım gerçekleştiren Azercell, 400 milyon ABD dolarına
ulaşan vergi ödemeleriyle Azerbaycan’ın en büyük ikinci
vergi mükellefi konumundadır.
Sabancı Holding’in sahibi olduğu ve halka açık % 32,2
oranında hissesi İMKB’de işlem görmekte olan Bossa’nın,
% 50,12’si Akkardan A.Ş. tarafından satın alındı. Ağustos
2008’de başlayan ve Rekabet Kurumu’nun onay verdiği
Aralık 2008’de kesinleşen 152,5 milyon ABD doları
değerindeki bu işlem süresince Akkardan ortaklarına
münhasır finansal ve stratejik danışman olarak hizmet
verdik.
Akkardan
Dünyanın önde gelen hafif ve ağır ticari araç üreticileri
için kardan milleri ve direksiyon şaftları üreten Akkardan,
Türkiye’nin lider otomotiv yan sanayii kuruluşlarındandır.
Üretim ve tasarım konusunda 30 yılı aşkın deneyimi
bulunan Akkardan’ın müşterileri arasında Ford Otosan,
Mercedes-Benz Türk, Otokar (Magirus, Land Rover), Otoyol
(Iveco), Anadolu Isuzu, Askam, BMC ve Temsa (Mitsubishi)
gibi birçok önemli otomotiv şirketi bulunmaktadır.
Bossa
1951 yılında Sabancı Holding’in ve Türk sanayinin temel
taşlarından biri olarak kurulan ve 1,1 milyon metrekare
alana yayılmış toplam dört üretim tesisi ve 2.800 personeli
ile Türkiye'nin lider entegre tekstil kuruluşu olan Bossa,
denim ve spor giyim, dış giyim ve gömlek olmak üzere üç
ana üretim grubunda faaliyet göstermektedir.
09
Istanbul, Turkey
Istanbul, Turkey
has acquired the remaining 50% stake in
Fina Turkon Holding
Fina Turkon Holding A.fi.
Istanbul, Turkey
has acquired a 50% stake in
Turkon Fina Denizcilik
Turkon Fina Denizcilik A.fi.
Istanbul, Turkey
The undersigned acted as advisor
in the transaction
The undersigned acted as advisor
in the transaction
November 2008
November 2008
Kumport Liman İşletmesi A.Ş.'nin sahibi olan Fina Turkon
Turkon Fina Denizcilik A.Ş.'nin Fina Holding'e ait % 50
Holding'in, Turkon Holding'e ait % 50 hissesi Fina Holding
hissesi Turkon Holding tarafından satın alındı. Finansal ve
tarafından satın alındı. Finansal ve stratejik danışmanlık
stratejik danışmanlık hizmeti verdiğimiz bu işlemin
hizmeti verdiğimiz bu işlemin ardından Fina Holding, Fina
ardından Turkon Holding, Turkon Fina Denizcilik A.Ş.'nin
Turkon Holding'in (yeni adı: Fina Limancılık Lojistik
tamamına sahip oldu.
Holding A.Ş.) tamamına sahip oldu.
Fina Holding
Fina Holding
Özyeğin ailesinin sahibi olduğu Fiba Grubu’na bağlı Fina
Özyeğin ailesinin sahibi olduğu Fiba Grubu’na bağlı Fina
Holding, Türkiye’de ve Avrupa’da birbirinden önemli birçok
Holding, Türkiye’de ve Avrupa’da birbirinden önemli
şirketi bünyesinde barındırmaktadır. Fiba Grubu, Türkiye
birçok şirketi bünyesinde barındırmaktadır. Fiba Grubu,
dahil 11 farklı ülkede, bankacılık, finansal hizmetler,
Türkiye dahil 11 farklı ülkede, bankacılık, finansal hizmetler,
gayrimenkul, turizm ve perakendecilik sektörlerinde 40’ı
gayrimenkul, turizm ve perakendecilik sektörlerinde 40’ı
aşkın şirkete ve toplam 10,2 milyar ABD doları aktif
aşkın şirkete ve toplam 10,2 milyar ABD doları aktif
büyüklüğe sahiptir.
büyüklüğe sahiptir.
Turkon Holding
Turkon Holding
Türkiye’nin en büyük deniz taşımacılık şirketlerinden biri
Türkiye’nin en büyük deniz taşımacılık şirketlerinden biri
olan Turkon, Türk denizciliğinin en köklü yapılarından biri
olan Turkon, Türk denizciliğinin en köklü yapılarından
olan Kaşif Kalkavan Grubu’na bağlı olarak Nevzat Kalkavan
biri olan Kaşif Kalkavan Grubu’na bağlı olarak Nevzat
başkanlığında faaliyet sürdürmektedir. Amerika, Avrupa ve
Kalkavan başkanlığında faaliyet sürdürmektedir. Amerika,
Doğu Akdeniz hatlarında konteyner taşımacılığı yapmakta
Avrupa ve Doğu Akdeniz hatlarında konteyner taşımacılığı
olan ve ülkemizin en modern gemi filolarından birine sahip
yapmakta olan ve ülkemizin en modern gemi filolarından
olan Turkon’un, Türkiye’nin tüm liman bölgelerinin yanı
birine sahip olan Turkon’un, Türkiye’nin tüm liman
sıra dünyanın birçok önemli denizcilik merkezinde de ofisleri
bölgelerinin yanı sıra dünyanın birçok önemli denizcilik
ve acentalıkları bulunmaktadır.
merkezinde de ofisleri ve acentalıkları bulunmaktadır.
10
Istanbul, Turkey
Abraaj Capital
has acquired certain assets belonging to
Dubai, UAE
has acquired a 50% stake in
Numarine - Abraaj Capital
Maxi - Migros
Istanbul, Turkey
Istanbul, Turkey
The undersigned acted as advisor to
Numarine in the transaction
The undersigned acted as
advisor to Maxi Supermarkets of
Hamo¤lu Group in the transaction
August 2008
Türkiye’nin önde gelen motor yat üreticilerinden
August 2008
Hamoğlu Grubu’nun perakende şirketlerinden biri olan
Numarine’in hisselerinin % 50’si Ortadoğu’nun en büyük
İstanbul merkezli Maxi Süpermarketleri’nin üst kullanım
özel yatırım fonlarından biri olan Abraaj Capital tarafından
hakkı Türkiye’nin lider perakendecilerinden Migros
Ağustos 2008’de satın alındı. Bu satın alım işlemi süresince
tarafından satın alındı. Ağustos 2008’de gerçekleşen bu üst
Numarine ortaklarına münhasır finansal ve stratejik
kullanım hakkı satımı işleminde Maxi Süpermarketleri ve
danışman olarak hizmet verdik.
Hamoğlu Grubu ortaklarına finansal ve stratejik danışmanlık
hizmeti verdik.
Numarine
Ömer Malaz tarafından 2003 yılında kurulan ve Türkiye’nin
Hamoğlu Grubu / Maxi Süpermarketleri
önde gelen performans motor yat üreticilerinden biri olan
Turizm, inşaat, tekstil, perakende ve çeşitli hizmet kollarında
Numarine 35.000 metrekarelik, tamamen iklim kontrollü
11 sektörde toplam 17 şirket ile faaliyetlerini sürdürmekte
üretim alanında yılda 55' ila 102' arası boyutlarda 50 yat
olan Hamoğlu Grubu perakende sektöründe Maxi
üretebilme kapasitesine sahiptir. Ürettiği üstün kalite yatlar
Süpermarketleri ve Maxi Alışveriş Merkezleri ile yer
ile uluslararası alanda birçok ödül kazanan Numarine’in
almaktadır. Hamoğlu Grubu’nun Tekirdağ, Silivri ve
müşterileri arasında İspanya Kralı Juan Carlos ve ünlü
Çengelköy’de bulunan ve süpermarketlerin yanı sıra eğlence,
modacı Roberto Cavalli gibi birçok önemli isim
dinlenme ve yemek alternatiflerinin de bulunduğu “City”
bulunmaktadır.
ve “Center” konseptli alışveriş merkezleri toplam 100.000
metrekareyi aşkın kapalı alana sahiptir.
Abraaj Capital
Ortadoğu’nun en büyük özel yatırım fonlarından biri olan
Migros
Abraaj Capital, denizcilik sektöründe, Dubai merkezli lüks
Koç Holding tarafından Mayıs 2008’de hisselerinin % 50,8’i
yat distribütörü ART Marine ve Gulf Marine Maintenance
Moonlight Perakendecilik ve Ticaret A. Ş.’ye satılan Migros,
& Offshore şirketlerinin hisselerine sahip bulunuyor.
Türkiye’nin en köklü ve en büyük perakende kuruluşudur.
Numarine ortaklığıyla denizcilik sektöründe üçüncü,
Türkiye’de Migros, Tansaş, Şok, 5M, Macrocenter ve
Türkiye'de ise ikinci yatırımını yapan Abraaj Capital, daha
Kangurum formatları ile faaliyet gösteren Migros’un
önce Türkiye'de halka açık tek sağlık kuruluşu olan Acıbadem
Kazakistan, Kırgızistan, Makedonya ve Azerbaycan’daki
Sağlık Hizmetleri'nin çoğunluk hisselerini satın almıştı.
Ramstore’larla birlikte toplam 1.080 mağazası bulunmaktadır.
11
Hygeia
Istanbul, Turkey
Athens, Greece
and
Bo¤aziçi Yat›r›m A.fi.
and
Athens, Greece
have acquired a 50% stake in
Marfin Investment fiafak Hastaneleri
Istanbul, Turkey
have acquired
Kendir Keten Sanayi T.A.fi.
Istanbul, Turkey
fiafak Health Group
Istanbul, Turkey
The undersigned acted as advisor to Hygeia
and Marfin in the transaction
Kendir Keten Bo¤aziçi / Mak-Yol
The undersigned acted as advisor to Makyol
and Bo¤aziçi Yat›r›m A.fi. in the transaction
September 2008
September 2008
Yunanistan merkezli özel sermaye yatırım şirketi Marfin
Türkiye’nin önde gelen inşaat şirketlerinden Mak-Yol İnşaat
Investment Group, sahibi olduğu sağlık hizmetleri grubu
Sanayi Turizm ve Ticaret A.Ş. ile gayrimenkul yatırımları
Hygeia Diagnostic & Therapeutic Center (“Hygeia”) ile
konusunda faaliyet gösteren Boğaziçi Yatırım A.Ş.,
İstanbul merkezli Şafak Hastaneleri’nin % 50’sini satın aldı.
Türkiye’nin en eski sanayi kuruluşlarından biri olan Kendir
Eylül 2008’de gerçekleşen bu satın alım sürecinde Marfin
Keten Sanayi T.A.Ş.’yi satın aldılar.
Investment Group ve Hygeia’ya finansal ve stratejik
danışmanlık hizmeti verdik.
Eylül 2008’de gerçekleşen bu satın alım sürecinde Mak-Yol
Marfin Investment Group
verdik.
ve Boğaziçi Yatırım’a finansal ve stratejik danışmanlık hizmeti
Yunanistan’ın en büyük finans kuruluşlarından biri olan ve
piyasa değeri 6 milyar ABD dolarını aşan Marfin’in çeşitli
ülkelerde, başta bankacılık olmak üzere sağlık, bilişim, gıda
ve turizm sektörlerinde önemli yatırımları bulunmaktadır.
Marfin’in sağlık hizmetleri grubu Hygeia, başta Yunanistan
olmak üzere birçok ülkede sağlık ve güzellik merkezleri
işletmekte ve çeşitli alanlarda sağlık servisleri sağlamaktadır.
Şafak Hastaneleri
1998 yılında kurulan ve sağlık sektörünün önde gelen
şirketlerinden biri olan Şafak Grubu’nun İstanbul`da toplam
470 yatak kapasiteli dört hastanesi bulunmaktadır. İstanbul
Bahçelievler’de J. F. Kennedy, Gaziosmanpaşa’da Avrupa
ve İstanbul Şafak ile İstanbul’un Anadolu yakasında Göztepe
Şafak Hastaneleri’ni işletmekte olan Şafak Grubu’nun tüm
hastanelerinde genel sağlık hizmetlerinin yanı sıra tüp bebek,
Yeniköy Turizm
‹flletmeleri ve
Yat›r›m A.fi.
Istanbul, Turkey
has acquired
Toprak Group’s
The Old Carlton
Hotel Property
located in Yeniköy from:
Yeniköy Turizm - Carlton
The undersigned acted as advisor to
Yeniköy Turizm in the transaction
January 2008
Gayrimenkul yatırımları konusunda faaliyet gösteren Yeniköy
Turizm, TMSF tarafından düzenlenen Toprak Grubu’na ait
Yeniköy’deki eski Carlton Oteli arsası ihalesini 70 milyon TL
bedelle kazandı.
mikrocerrahi ve kardiyoloji gibi özel ihtisas servisleri ile
Ocak 2008’de gerçekleşen bu ihale sürecinde Yeniköy Turizm
birlikte güzellik merkezleri de bulunmaktadır.
ortaklarına finansal ve stratejik danışmanlık hizmeti verdik.
12
Önceki Y›llarda
Tamamlad›¤›m›z ‹fller
FARINVEST
Istanbul, Turkey
has acquired
51% stake in
Bo¤aziçi Turizm
Yat›r›m Ltd.
Istanbul, Turkey
has acquired
Yeniköy Turizm
Yat›r›m Ltd.
Istanbul, Turkey
owner of:
Istanbul, Turkey
The undersigned acted as advisor to
FarInvest in the transaction
November 2007
The undersigned acted as advisor to
Bo¤aziçi Turizm in the transaction
November 2007
Tiger Global / Mynet - Yonja
FarInvest - Mata
Bo¤aziçi - Sait Halim Pafla Yal›s›
New York merkezli bir özel sermaye fonu
olan Tiger Global ve Türkiye’nin lider
internet portalı Mynet, uluslararası
topluluk ve arkadaşlık sitesi yonja.com’un
sahibi Yonja LLC’nin % 50’sini satın
almıştır.
Özellikle otomotiv sektöründe yatırımlar
yapan, Türkiye merkezli finansal yatırım
şirketi FarInvest, otomotiv yedek parça
ve iç ahşap yapılarını üreten Mata
Otomotiv’in % 51’ini satın almıştır.
Boğaziçi Turizm, İstanbul Boğazı
Yeniköy’de bulunan tarihi Sait Halim
Paşa Yalısı’nın üst kullanım hakkı sahibi
Yeniköy Turizm şirketini satın almıştır.
3 Seas Capital Partners bu satın alım
sürecini Mynet ve Tiger Global adına
yönetmiş ve proje süresince finansal ve
stratejik danışmanlık vermiştir.
3 Seas Capital Partners bu satın alım
sürecini FarInvest adına yönetmiş ve
FarInvest hissedarlarına proje süresince
finansal ve stratejik danışmanlık
vermiştir.
3 Seas Capital Partners bu satın alım
sürecini Boğaziçi Turizm adına yönetmiş
ve şirket hissedarlarına proje süresince
finansal ve stratejik danışmanlık
vermiştir.
Türkerler Grubu - Derince Liman›
Istanbul, Turkey
has won the tender for
the privatization of
Derince Port
Istanbul, Turkey
İnşaat, enerji, turizm, gayrimenkul ve tekstil sektörlerinde faaliyet
gösteren, Türkiye’nin önde gelen kuruluşlarından Türkerler Grubu,
Özelleştirme İdaresi tarafından düzenlenen Derince Limanı
ihalesini 195,2 milyon ABD doları bedelle kazanmıştır.
The undersigned acted as advisor to
Türkerler Group in the transaction
September 2007
3 Seas Capital Partners bu ihale sürecinde Türkerler Grubu’na
finansal ve stratejik danışmanlık vermiştir.
13
GROUP OF
PRIVATE TURKISH INVESTORS
London, UK
has acquired
has invested in
ÇAM TOURISM
INVESTMENTS LTD.
Istanbul, Turkey
has raised acquisition financing for
Nicosia, Cyprus
Istanbul, Turkey
The undersigned acted as advisor to
Eko Finans in the transaction
The undersigned acted as advisor to
The Group of Private Turkish Investors
in the transaction
The undersigned acted as advisor to
Lift Medya in the transaction
July 2007
June 2007
July 2007
Istanbul, Turkey
Eko Finans Factoring - Bancroft
Çam Tourism Investments
Lift Medya - Kampüs
1989 yılından itibaren Orta ve Doğu
Avrupa’da faaliyet gösteren bir özel
sermaye yatırım şirketi olan Bancroft,
Türkiye çapında 15 şubesi olan ve küçük
ve orta ölçekli işletmelere hizmet sunan
Eko Finans Factoring’e azınlık hissedar
olarak yatırım yapmıştır.
Kıbrıs’ta önemli bir gayrimenkul
portföyüne sahip olan Çam Tourism
Investments Ltd., Haziran 2007’de Bir
grup Türk yatırımcı tarafından satın
alınmıştır.
Türkiye’nin lider kapalı alan reklamcılık
şirketi Lift Medya, üniversiteler, liseler
ve dersanelerde faaliyet gösteren kapalı
alan reklamcılığı şirketi Kampüs ve
iştiraki Okul’u satın almıştır.
Bu satın alım sürecinde Türk yatırımcı
grubunun münhasır finansal ve stratejik
danışmanlığını 3 Seas Capital Partners
üstlenmiştir.
3 Seas Capital Partners Haziran 2007’de
tamalanan bu satın alım sürecinde ve
satın almanın finansmanı konusunda Lift
Medya’ya münhasır finansal ve stratejik
danışman olarak hizmet vermiştir.
3 Seas Capital Partners bu ortaklık
oluşturma sürecini Eko Finans Factoring
adına yönetmiş ve Eko Finans Factoring
hissedarlarına proje süresince finansal ve
stratejik danışmanlık vermiştir.
TeliaSonera - MCT
has acquired
Virginia, USA
The undersigned acted as advisor to
TeliaSonera subsidiary Fintur in the transaction
July 2007
İskandinav ve Baltık bölgelerinin önde gelen telekomünikasyon şirketi
TeliaSonera, Özbekistan, Tacikistan ve Afganistan’ın lider GSM operatörlerinin
hisselerini elinde bulunduran MCT‘yi 300 milyon ABD doları karşılığında
satın almıştır. MCT’nin hissedarı olduğu bu GSM operatörleri, Kazakistan,
Azerbaycan, Gürcistan ve Moldova’nın lider mobil operatörlerinde çoğunluk
hisselerine sahip TeliaSonera iştiraki olan Fintur Holdings tarafından
yönetilecektir.
MCT’nin satın alım sürecinde Fintur Holdings’in yatırım danışmanlığını
3 Seas Capital Partners üstlenmiştir.
14
Istanbul, Turkey
and
Istanbul Free Trade Zone Operations, Inc.
Istanbul, Turkey
has acquired majority shareholding in
has acquired
Istanbul, Turkey
Istanbul, Turkey
have acquired
Istanbul, Turkey
Nicosia, Cyprus
Istanbul, Turkey
The undersigned acted as advisor to
Fina and Turkon in the transaction
The undersigned acted as advisor to
ISBI in the transaction
The undersigned acted as advisor to
Farplas in the transaction
May 2007
January 2007
November 2006
Fina / Turkon - Kumport
‹SB‹ - DOBA
Farplas - Öncü
Türkiye’nin önde gelen konteyner
limanlarından biri olan Kumport Liman
Hizmetleri Lojistik Sanayi ve Ticaret A.Ş.
255 milyon ABD doları karşılığında Fina
Holding A.Ş. ve Turkon Konteyner
Taşımacılık ve Denizcilik A.Ş. tarafından
satın alınmıştır.
Türkiye’nin önde gelen serbest bölge ve
lojistik merkezi yönetim şirketi İSBİ,
Kıbrıs Gazimagosa Serbest Bölgesi kurucu
ve işletmecisi Doba Investments Ltd.’nin
çoğunluk hissesini satın almıştır.
Türkiye’nin önde gelen otomotiv yan
sanayi kuruluşlarından biri olan Farplas,
ticari araç üreticilerine ABS bazlı parçalar
üreten Öncü Dayanıklı Tüketim
Malları A.Ş.’nin % 100 hissesini satın
almıştır.
Üç ayda tamamlanan Kumport’un satın
alım sürecinde Fina ve Turkon’un
münhasır finansal ve stratejik
danışmanlığını 3 Seas Capital Partners
üstlenmiştir.
3 Seas Capital Partners bu satın alım
sürecini İSBİ adına yönetmiş ve İSBİ
hissedarlarına proje süresince finansal ve
stratejik danışmanlık vermiştir.
3 Seas Capital Partners bu satın alma
işleminde Farplas ortaklarına stratejik ve
finansal danışmanlık vermiştir.
Turkuaz fiirketler Grubu
Almaty, Kazakhstan
and
Istanbul, Turkey
has acquired
have formed a
JV in building chemicals
production in Kazakhstan
The undersigned acted as advisor to
Turkuaz in the transaction
September 2006
Istanbul, Turkey
The undersigned acted as advisor to
Mynet in the transaction
August 2006
Turkuaz - Henkel
Mynet - beyazperde.com
Avrupa merkezli, dünyanın en büyük kimya
şirketlerinden biri olan Henkel, Kazakistan’ın
önde gelen dağıtım şirketlerinden Turkuaz ile
ortak girişim anlaşması imzalamıştır.
Türkiye’nin ilk ve lider internet portalı olan
Mynet, dünyanın dokuzuncu, Türkiye’nin ise
en büyük sinema sitesi beyazperde.com’u satın
almıştır.
3 Seas Capital Partners, bu ortak girişim
anlaşması sürecinde Turkuaz ortaklarına
stratejik ve finansal danışmanlık vermiştir.
3 Seas Capital Partners bu satın alma sürecini
Mynet adına yönetmiş ve Mynet’e proje
süresince finansal ve stratejik danışmanlık
vermiştir.
15
TIGER GLOBAL
Istanbul, Turkey
has acquired
TIGER GLOBAL
New York, USA
New York, USA
has invested in
has acquired a minority shareholding in
Desas Ticari Araçlar Kiralama A.fi.
Istanbul, Turkey
Istanbul, Turkey
The undersigned acted as advisor to
Docar in the transaction
The undersigned acted as advisor to
Lift in the transaction
The undersigned acted as advisor to
Mynet in the transaction
June 2006
February 2006
Istanbul, Turkey
June 2006
Docar - Renty
Lift - Tiger
Türkiye’nin en büyük filo kiralama
şirketlerinden biri olan Docar, Renty
markası ile faaliyet gösteren, Türkiye’nin
lider ticari araç filosu kiralama şirketi
Desas Ticari Araçlar Kiralama Servis ve
Tic. A.Ş.’nin %100 hissesini satın almıştır.
New York merkezli bir yatırım fonu olan
Tiger Global Investment Partners,
Türkiye’nin lider kapalı alan reklamcılık
şirketlerinden biri olan Lift Medya’ya
azınlık hissedar olarak yatırım yapmıştır.
3 Seas Capital Partners bu satın alma
sürecini Docar adına yönetmiş ve Docar’a
proje süresince finansal ve stratejik
danışmanlık vermiştir.
Tokyo, Japan
and
Panda Shipping Ltd.
Istanbul, Turkey
3 Seas Capital Partners bu ortaklık
oluşturma sürecini Lift Medya adına
yönetmiş ve Lift Medya hissedarlarına
proje süresince finansal ve stratejik
danışmanlık vermiştir.
Mynet - Tiger
Türkiye’nin ilk ve lider portalı olan
Mynet’in azınlık hissesi, New York
merkezli bir yatırım fonu olan Tiger
Global Private Investment Partners
tarafından satın alınmıştır.
3 Seas Capital Partners bu ortaklık
oluşturma sürecini Mynet adına yönetmiş
ve Mynet hissedarlarına proje süresince
finansal ve stratejik danışmanlık
vermiştir.
Kuwait
has acquired majority shareholding in
have created a shipping JV
“K” Line Turkey
Istanbul, Turkey
The undersigned acted as advisor to
Panda in the transaction
The undersigned acted as advisor to
Docar in the transaction
Istanbul, Turkey
January 2006
April 2005
Panda - K-Line
Docar - TII
3 Seas Capital Partners, dünyanın en
büyük deniz taşımacılık gruplarından
biri olan Japonya merkezli Kawasaki
Kisen Kaisha Line (“K-Line”) ile Panda
Denizcilik evliliğinin K-Line Türkiye adı
altında gerçekleşmesinde Panda
Denizcilik’in ortaklarına danışmanlık
hizmeti vermiştir.
3 Seas Capital Partners bu satış sürecini
Docar adına yönetmiş ve Docar
hissedarlarına proje süresince finansal ve
stratejik danışmanlık vermiştir.
16
Türkiye’nin önde gelen filo kiralama
şirketlerinden biri olan Docar
Operasyonel Filo Kiralama A.Ş.’nin %75
hissesi, Ortadoğu’nun önde gelen yatırım
gruplarından biri olan The International
Investor tarafından satın alınmıştır.
Türkiye'de Faaliyet Gösteren Kurumsal Finansman
fiirketlerinin 2008 Birleflme & Devralma Sıralaması
Thomson Reuters Birleflme & Devralma ‹statistikleri
S›ra
fiirket
1 3 Seas Capital Partners
3 Seas Capital
Partners 2008
yılında toplam
hacmi 900 milyon
ABD dolarını
bulan 9 ayrı
M&A projesi
tamamlayarak,
Türkiye'de faaliyet
gösteren kurumsal
finansman
şirketleri arasında
biten iş sayısı
bakımından ilk
sırada yer aldı.
2
3
4
4
6
6
6
9
9
9
9
Pragma Corporate Finance
Ernst & Young
M&A International
Standard Unlu
PricewaterhouseCoopers
Consolidated Eurofinance
RBS
Global M&A
Citigroup
Raiffeisen Zentralbank
HSBC
Birleflme ve
Birleflme ve Devralma
Devralma ‹fllem
‹fllem Hacmi
Say›s›
(milyon ABD dolar›)
9
8
6
5
5
4
4
4
3
3
3
3
304 *
909
703
78
44
14
248
3.461
110
2.368
1.882
-
Mergermarket Birleflme & Devralma ‹statistikleri
S›ra
fiirket
1 3 Seas Capital Partners
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
IS Investment Securities
Pragma Corporate Finance
Standard Unlu
Deloitte & Touche
JPMorgan
Citigroup
ABN AMRO
Credit Suisse
Garanti Securities
EFG Istanbul
FinansInvest
Ernst & Young
Global M&A
M&A International
PricewaterhouseCoopers
SG
Raiffeisen Investment
HSBC
PDF Corporate Finance
Birleflme ve
Birleflme ve Devralma
Devralma ‹fllem
‹fllem Hacmi
Say›s›
(milyon ABD dolar›)
9
8
8
6
4
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
2
2
385 *
2.116
978
164
600
2.139
1.998
1.856
1.604
536
530
402
235
98
78
0
727
648
124
33
* Boyutu aç›klanmam›fl ifllemler dahil edildi¤inde toplam tutar yaklafl›k 900 milyon ABD dolar›d›r.
Not: ‹ki tablo aras›ndaki farkl›l›klar yay›nc› kurulufllar›n farkl› de¤erlendirme kriterlerinden kaynaklanmaktad›r.
17
3 Seas Capital Partners kurumsal finans ekibi, sektörde uzun yıllara
dayanan önemli deneyime
sahip üç yönetici ortak ile
dünyanın önde gelen üniversitelerini önemli
derecelerle tamamlamış profesyonellerden oluşmaktadır.
18
Ortaklar
Emre Erginler, özel sermaye fonu yatırımları, şirket satın alma ve birleşmeleri,
kurumsal finans ve yatırım danışmanlığı konularında uzmanlaşmıştır. 3 Seas
Capital Partners’a katılmadan önce sanayi, yatırım bankacılığı ve private equity
alanlarında çeşitli görevlerde bulunmuştur.
Emre Erginler, Syracuse Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nü (ABD)
bitirdikten sonra Rice Üniversitesi’nde (ABD) MBA programını tamamlamıştır.
fievket Baflev, şirket satın alma ve birleşmeleri, finansal yapılandırma, kurumsal
finans, rekabet hukuku, sözleşme müzakereleri, yatırım hukuku ve danışmanlığı
konularında uzmanlaşmıştır. Şevket Başev, 2004 yılında Euromoney dergisi tarafından
gelişmekte olan Avrupa ülkelerindeki en başarılı 15 yatırım bankacısından biri olarak
seçilmiştir. Başev, Marmara Üniversitesi Fransızca Kamu Yönetimi Ekonomi Finans
departmanından mezun olduktan sonra Paris Pantheon-Sorbonne Üniversitesi
Uluslararası Ekonomi Hukuku lisansüstü eğitimini tamamlamış ve İstanbul Galatasaray
Üniversitesi Avrupa Birliği Çalışmaları alanında yüksek lisans yapmıştır.
Tarık fiarlıgil, şirket satın alma ve birleşmeleri, girişim sermayesi, kurumsal
finans, proje yönetimi ve ihale yönetimi konularında uzmanlaşmıştır. 3 Seas Capital
Partners’a katılmadan önce yatırım bankacılığı ve girişim sermayesi alanlarında
çeşitli görevlerde bulunmuştur.
Tarık Şarlıgil, İstanbul Teknik Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü’nü bitirdikten
sonra Sabancı Üniversitesi’nde MBA programını tamamlamıştır.
19
Ekibimiz
Demir Demirba¤
Frank RoccoGrande
‹brahim Ar›nç
Director
Director
Vice President
Georgetown Üniversitesi’nde (ABD)
Uluslararası İşletme ve Finans
alanlarında eğitimini 1997 yılında
tamamlayan Demir Demirbağ,
3 Seas Capital Partners’a katılmadan
önceki profesyonel çalışma hayatı
boyunca şirket birleşmeleri, halka arz
ve özelleştirme danışmanlığı
alanlarında sırası ile Dundas Ünlü &
Co.’da uzman, Garanti Yatırım’da
kıdemli uzman ve Ekspres Yatırım’da
yönetmen olarak çalışmıştır. Demirbağ,
bu kuruluşlarda Bank Asya’nın rekor
(50 katı) talep toplanarak halka arz
edilmesi, Türk Telekom’un 6,55 milyar
ABD dolarına blok satış şeklinde
özelleştirilmesinde Özelleştirme
İdaresi’ne danışmanlık da dahil olmak
üzere birçok önemli projede görev
almıştır.
20
Columbia Üniversitesi Toksikoloji ve
Radyasyon fiziği bölümünden M.P.H.
ve George Washington Üniversitesi
Kimya departmanından B.S. dereceleri
ile mezun olan Frank RoccoGrande,
3 Seas Capital Partners’a katılmadan
önce yaklaşık iki yıl İstanbul merkezli
özel sermaye, gayrimenkul ve risk
fonu yöneticisi AccessTurkey
bünyesinde şirket ortağı olarak
çalışmıştır. AccessTurkey’de
gayrimenkul ve özel sermaye
yatırımlarının belirlenmesi,
değerlendirilmesi, yapılandırılması ve
sonuçlandırılması süreçlerinde aktif
rol alıp, yabancı kaynaklardan fonlama
da sağlayan RoccoGrande, Türkiye’ye
gelmeden önce New York merkezli
özel sermaye şirketleri Valeo Partners
ile Newtek Capital’de şirket ortağı ve
direktör olarak çalışmıştır.
1998 yılında Babson College’da (ABD)
İşletme ve Finans eğitimini
tamamlayan İbrahim Arınç, 2003
yılında Boston College’dan (ABD)
Matematiksel Finans Yüksek Lisans
Diploması (M.Sc.) almıştır. Kariyerine
New York, ABD merkezli bir yatırım
bankası olan Gerard Klauer Mattison
& Co.’da başlayan Arınç, burada halka
arzlar, şirket birleşmeleri, stratejik
ortaklıklar ve hisseye çevrilebilir
menkul yatırımları konusunda çeşitli
firmalara danışmanlık hizmetleri
vermiştir. 2005 yılında Türkiye’ye
dönüşünden sonra bir süre EFG
İstanbul Menkul Değerler araştırma
departmanında sorumlu uzman olarak
çalışan olan Arınç, 3 Seas Capital
Partners’a katılmadan önce son olarak
Standard Ünlü Menkul Değerler’de
sorunlu krediler ve sabit getirili
menkul değerler departmanında şirket
ve borç yeniden yapılandırmaları
alanlarında görev yapmıştır.
Onat Acet
Mustafa Domaniç
Bekir Y›ld›r›m
Vice President
Associate
Research Analyst
Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat
Mühendisliği’nden 1996 yılında mezun
olan Onat Acet, 1998 yılında İşletme
Yüksek Lisansını Pennsylvania State
University’de (ABD) tamamlamıştır.
3 Seas Capital Partners’a katılmadan
önce 5 yıl ABD’de Citibank’ta çalışan
Acet, 2003 yılında Türkiye’ye
döndükten sonra Turkcell ve
Fleetcorp‘ta ağırlıklı olarak uluslararası
sendikasyon kredileri, proje
finansmanı, İslami krediler (Murabaha),
kredi danışmanlığı, sorunlu şirket
kredileri ve aktif bazlı krediler
alanlarında görev almıştır. Yer aldığı
pozisyon ve projelerde yerli ve
uluslararası finans kuruluşları ve
bankalarla görüşmelerin yürütülmesi,
sözleşmelerin düzenlenip gerekli
pazarlıkların yapılması gibi konularda
önemli roller almıştır.
Koç Özel Lisesi Uluslararası Bakalorya
programından 2002 yılında mezun
olan Mustafa Domaniç, 2005 yılında
Chicago Üniversitesi Ekonomi
bölümünü (ABD) tamamlamıştır.
3 Seas Capital Partners’a katılmadan
önce iki yıl süreyle dünyanın önde
gelen hedge fonlarından biri olan
Citadel Investment Group’un Chicago
ofisinde, global hisseler grubunda
analist olarak Kuzey Amerika menkul
kıymetler pazarları odaklı ve kurumun
Londra ofisinde, dönüştürülebilir
tahvil stratejileri grubunda Avrupa ve
Asya menkul kıymetler pazarları
odaklı analist olarak çalışmıştır.
Mustafa Domaniç’in 2007 yılı Kasım
ayından bu yana Newsweek
International dergisi ve Washington
Post gazetesinin ortak platformu olan
PostGlobal’de küresel siyaset ve
ekonomi alanlarında makaleleri
yayımlanmaktadır.
Kuruluşundan bu yana 3 Seas Capital
Partners ekibi içinde yer alan Bekir
Yıldırım, 3 Seas Capital Partners'a
katılmadan önce basın ve yayıncılık
sektörlerinde çeşitli pozisyonlarda
çalışmıştır. 1990’lı yıllarda ulusal
olarak yayımlanan önemli günlük
ekonomi gazetelerinden biri olan
İktisat ile borsa aracı kurumlarına data
hizmetleri veren BDP Haber
Ajansı’nın İzmir temsilciliğini yapan
Yıldırım, 1997 yılından itibaren
İstanbul’da Internet World, PC
Magazine ve Intermedya Ekonomi
dergilerinde editör, Sistem Yayıncılık’ta
yayın koordinatörü, Yapı Kredi
Yayınları, Alfa Yayınevi ve Agora
Kitaplığı’nda proje editörü olarak
birçok kitap, web yayını, dergi ve
ansiklopedinin yayınında görev
almıştır. Bekir Yıldırım, 2001-02
yıllarında İstanbul Barosu’nda basın
danışmanı olarak çalışmıştır.
21
Ali Karamano¤lu / Senior Analyst
Do¤ukan Ertürk / Senior Analyst
Berk Tanyeli / Senior Analyst
2004 yılında İstanbul Bilgi Üniversitesi,
İşletme-Ekonomi bölümünü bitiren
Ali Karamanoğlu, 2005 yılında U.C.
Berkeley Üniversitesi’nde (ABD)
finans alanında sertifika programını
tamamlamıştır. 3 Seas Capital
Partners’a katılmadan önce Deniz
Yatırım’da halka arz ve özelleştirme
danışmanlığı alanlarında çalışan
Karamanoğlu, Bank Asya ve Vestel
Beyaz Eşya halka arzları ile Türk
Telekom’un özelleştirme
danışmanlığında görev almıştır.
Bilkent Üniversitesi İşletme
Fakültesi’ni yüksek şeref öğrencisi
olarak bitirmiştir. Daha sonra 2 yıl
süreyle İngiltere'de kalmış ve sırasıyla
University of Leicester'da International
Commercial Law ve University of
London, Queen Mary College'da
Banking and Finance Law lisansüstü
öğrenimlerini Distinction ve Merit
dereceleriyle tamamlamıştır.
2000 yılında Tarsus Amerikan
Koleji’nden mezun olan Berk Tanyeli,
2004 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi
Makine Mühendisliği bölümünü şeref
öğrencisi olarak bitirmiştir. 3 Seas
Capital Partners’a katılmadan önce
dünyanın önde gelen teknoloji
şirketlerinden biri olan Amerika
merkezli Honeywell’in Türkiye
ofisinde çalışan Berk Tanyeli, 2007
yılında EADA Business School’da
(İspanya) MBA programını
tamamlamıştır.
‹dari Personelimiz
Hilal Demir
Arzu Durmaz
Fırat Sönmez
Fatmagül Savaşan
Orhan Eriş
Filiz Yılmaz
22
Yeni Ofis Binam›z
Bebek'ten Etiler'e çıkan İnşirah Yokuşu'nun hemen başında yer alan yeni ofis binamız
aynı zamanda birçok yazı ve resme de konu olmuş tarihi bir köşktür. Özellikle
bahçesindeki manolya ağacının her yıl Mart sonu Nisan başında açtığı yapraklar
Bebekliler için bir nevi bahar müjdesi sayılmaktadır. Bu yağlıboya tabloyu 15 yıl
kadar önce gezgin bir Japon ressam yapmıştır.
İnşirah Sokak No: 20, 34342 Bebek - İstanbul • Tel: 0212 324 44 46 • www.3seas-cp.com
23
Dünya Çap›nda Birleflme ve
Devralma Hizmeti: IMAP
IMAP üyeleri müşterilerinin yeni ve kârlı
pazarlara en uygun koşullarda girebilmesine
imkan sağlamaktadır.
26
IMAP 2008 yılında 13 milyar ABD doları tutarında ifllem tamamlamıfltır.
The International Network of M&A
Partners (IMAP), şirket satın alma ve
birleşmeleri konusunda dünyanın
önde gelen uzman kurumsal finans
firmalarının oluşturduğu uluslararası
bir ağdır. 1973 yılında kurulan IMAP,
uluslararası alanda seçkin ve profesyonel
kurumları bir araya getirmektedir.
57 üyesiyle, 40 ülkede ve 5 kıtada aktif
olarak çalışan IMAP, 2008 yılında
toplam boyutu 13 milyar ABD dolarını
bulan 270 işlem tamamlamıştır.
IMAP Hizmetleri
IMAP danışmanları stratejik birleşme,
satın alma ve kurumsal finansman
alanlarında hizmet vermektedir. Orta
ve büyük ölçekli şirketlerin sahipleri
ve bu şirketler ile ilgilenen kurumsal
alıcılar IMAP’in yerel pazarlar
hakkındaki derin bilgi birikimi ve
sektörel uzmanlığı ile buluşmaktadır.
Birleşme ve Devralma Danışmanlığı:
IMAP üyelerinin faaliyetlerinin ağırlık
noktasını M&A işlemleri oluşturmaktadır.
Dünya ekonomisindeki küreselleşme
eğilimleriyle beraber gittikçe artan
oranda kullanılan bir büyüme stratejisi
olan M&A işlemleri günümüzde
başlıbaşına bir uzmanlık alanı haline
gelmiştir. IMAP dünya çapındaki ağıyla
müşterilerine ulusal pazarlarda olduğu
kadar uluslararası ölçekte de stratejik
ve finansal danışmanlık hizmetleri
vermektedir. Üyeleri arasındaki etkin
bilgi ve iş paylaşımı modeli sayesinde
IMAP müşterileri tek bir pazardaki
fırsatlarla sınırlı hizmet almaz, dünya
çapında ilgili bölgelerde işbirliği
fırsatlarına erişir.
Kurumsal Finansman: Dünyanın önde
gelen fonları ve bankalarıyla yerel ve
uluslararası ölçekte güçlü ve yakın
temas içinde olan IMAP üyeleri
müşterilerinin finansman ihtiyaçlarını
da karşılamaktadır. IMAP üyeleri, satın
alım ve proje finansmanı başta olmak
üzere, yatırımların oluşturulmasından
itibaren her aşamasında ortaya çıkan
finansman ihtiyaçlarının
karşılanmasında en verimli ve etkin
çözümleri üretmektedir.
27
IMAP, ana hedef grubu olan orta büyüklükte flirketlerin yüksek maliyetlerle karfl›laflmadan
uluslararas› ölçekte hizmet alabilmesini sa¤lamaktad›r.
Şirket Değerlemesi: IMAP’in sunduğu
hizmetler arasında bağımsız değerleme,
marka değerlemesi ve fikri mülkiyet
haklarının değerlemesi de
bulunmaktadır. M&A işlemlerinde tüm
dünyada finans kuruluşlarının temel
aldığı belli başlı değerleme yöntemleri
IMAP uzmanları tarafından müşterilerine
ayrıntılı olarak anlatılmaktadır. Şirket
değerlemelerinde kullanılan veriler ve
indikatörler sadece M&A sürecinde
değil, şirketlerin gelecek stratejilerinin
belirlenmesinde de büyük önem
taşımaktadır.
Dünya Çap›nda Hizmet
IMAP’in Amerika ve Avrupa kıtaları
başta olmak üzere her kıtada üyesi
bulunmaktadır. Ayrıca, IMAP
üyelerinin geniş coğrafi dağılımı Çin,
28
Brezilya ve Hindistan gibi yükselen
pazarları da kapsamaktadır. Bu geniş
coğrafi dağılım sayesinde IMAP
üyeleri, müşterilerinin yeni ve kârlı
pazarlara en uygun koşullarda
girebilmesine imkân sağlamaktadır.
Her geçen gün daha da artan oranda
küreselleşen dünya ekonomisinde
hemen her sektörde yer alan şirketler
için uluslararası ölçekte var olabilmek
büyük önem taşımaktadır. Şirketlerin
uluslararası alanlarda rekabet
edebilmesi aynı zamanda bu ölçekte
danışmanlık hizmeti alabilmelerine
de bağlıdır. IMAP, ana hedef grubu
olan orta büyüklükte şirketlerin
yüksek maliyetlerle karşılaşmadan
uluslararası ölçekte hizmet
alabilmesini sağlamaktadır. Yeni
pazarların yerel dinamikleri ve rekabet
koşullarındaki farklılıklar IMAP
üyeleri tarafından en doğru analizlerle
müşterilerine aktarılmakta ve tüm
dünyada doğru zamanda, doğru
koşullarda ve doğru bölgelerde iş
yapabilmelerine uygun koşullar
sağlanmaktadır.
IMAP’in münhasır Türkiye ortağı olan
3 Seas Capital Partners, bu ortaklığın
sağladığı dinamikleri müşterilerine en
iyi şekilde sunmakta ve IMAP’in
özellikle Avrasya bölgesi faaliyetlerinde
etkin bir rol oynamaktadır. 3 Seas Capital
Partners, kuruluşundan bu yana geçen
sürede IMAP ile etkileşim içinde
Avrasya bölgesinde birçok önemli
projenin gerçekleşmesine katkı
sağlamıştır.
Dünya Çap›nda S›ralama (2008 Y›l› ‹fllem Say›lar›na Göre)
100 milyon ABD Dolar›na Kadar Aç›klanm›fl & Aç›klanmam›fl De¤erler
Finansal Dan›flman
KPMG
PricewaterhouseCoopers
Deloitte & Touche
Ernst & Young LLP
IMAP
S›ralama
‹fllem Say›s›
1
2
3
4
333
247
220
172
5
159
50 Milyon ABD Dolar›na Kadar Aç›klanm›fl & Aç›klanmam›fl De¤erler
Finansal Dan›flman
KPMG
PricewaterhouseCoopers
Deloitte & Touche
Ernst & Young LLP
Rothschild
Citigroup
IMAP
UBS
Deutsche Bank AG
M&A International
Lazard
Global M&A
Houlihan Lokey Howard & Zukin
Morgan Stanley
BDO International
S›ralama
‹fllem Say›s›
1
2
3
4
5
6
319
220
204
171
138
122
7
8
9
10
11
12
13
14
15
119
113
107
107
102
98
95
95
91
Kaynak: Thomson Reuters, Birleflme & Devralma ‹statistikleri
29
IMAP Baflkan› Mark Esbeck:
“2009 Sat›c› fiirketler Aç›s›ndan
Önemli F›rsatlar Yaratabilir”
Dünyada orta ölçekli
M&A piyasas›na hizmet
sunan en köklü grup
olan IMAP’in Baflkan›
Mark Esbeck ile
ekonomik krizin M&A
ifllemlerine etkileri ve
yak›n döneme iliflkin
beklentilerini konufltuk.
30
2008 y›l› IMAP’in dünyadaki
operasyonlar› aç›s›ndan nas›l geçti?
IMAP 2008’de başarılı bir yıl geçirdi.
Toplam tamamlanan birleşme ve
devralma (M&A) işlem sayısı % 6,2
artarak 254’ten 270’e, toplam işlem
değeri de yaklaşık 10 milyar ABD
dolarından 13 milyara yükseldi. İlk üç
çeyrek her zaman M&A işlemleri
açısından güçlü bir dönem olduğu için
yılın geneline göre önemli ölçüde farklı
Her dönemde oldu¤u gibi 2009 y›l›nda da M&A ifllemleri için birtak›m itici güçler olacakt›r.
Bunlar aras›nda, yeni kuflaklar›n flirket yönetimlerine kat›lmas›, büyüme sermayesi, afl›r› etki
ve büyüme f›rsatlar› gibi birçok itici güç vard›r.
geçti. Fakat, 15 Eylül’den itibaren, bir
yandan ABD endüstrisi ağır
problemlerle karşılaşıp, diğer yandan
da büyük bankacılık ve finans
kurumları borç verme operasyonlarını
kesince, global M&A işlemleri için
ortam hızlı bir şekilde negatife döndü.
ABD’deki bankaların ardından kısa bir
süre içinde Avrupa, Asya ve Güney
Amerika’daki bankalar da likidite
sıkışıklığını sert bir şekilde hissetmeye
başladı ve bu da kapsamlı bir şekilde
kredilerde ertelemelere yol açtı. Bütün
bu tabloya rağmen, IMAP ortakları
2008’in son çeyreğinde hatırı sayılır
sayıda işlemi bitirebilmeyi başarmıştır.
Bu işlemlerin, sürekli ve yaratıcı çabalar
sonucu tamamlanmış olması ve çoğu
işlemin büyük ölçüde banka
finansmanına bağlı olmaması, bu
işlemlerin tamamlanmasında önemli
rol oynamıştır.
Ekonomik kriz IMAP ve ortaklar›n› nas›l
etkiledi?
Bize göre, likidite krizinin ve onun
yarattığı ekonomik çökmenin etkilerini
tamamen anlamak biraz daha zaman
alacaktır. Büyük ihtimalle, 2009’un
ikinci ya da üçüncü çeyreğine kadar
etkinin tamamı anlaşılamayacaktır.
Bununla birlikte, krizin ortaklarımızı
ve dünyanın çeşitli bölgelerini farklı
etkileyeceğini düşünüyoruz. Bazı
ortaklarımız çok sayıda satış projesi
rezervleri olduğunu bildiriyorlar; iyi
ve kârlı şirketler daha güçlü finansal
yatırımcılara azınlık hissesi ya da şirket
satışı yapmak istemektedir. Alıcılar
devam etmekte olan operasyonlarına
konsantre olup, büyüme planlarını en
azından bir süre ertelemek
isteyeceklerinden, bu tip işlemleri
bitirmek zorlaşacaktır. Diğer IMAP
ortakları, global ortamdan ötürü alıcı
adaylarından yeteri kadar ilgi
olmayacağını düşündükleri için
şirketini satmayı düşünenlerden M&A
projesi almak konusunda endişe
duymaktadırlar. IMAP ortakları, bu
dönemde daha önce hiç olmadığı kadar
alıcı müşterilerle etkin çalışmalar
yürütmekte ve sorunlu orta ölçekli
şirketlerin yeniden yapılandırılmasında
ve sermaye yapısının yeniden
düzenlenmesinde yardımcı
olmaktadırlar.
‹çinde bulundu¤umuz küresel krizin
derinli¤i ve kal›c›l›¤› ile ilgili kiflisel
yorumunuz nedir? Küçük ve orta ölçekli
flirketlere kriz dönemini atlatmak için neler
yapmalar›n› tavsiye edersiniz?
M&A pazarı serbest ve düzenli bir kredi
piyasasına bağlı ilerler, fakat son 6 aydır
küresel kredi piyasalarında bir kaos
yaşanıyor. İyileşmeye doğru atılacak
31
ilk adım bankaların tekrar kredi
vermeye başlaması olacaktır. Şu anda
bankalar, denetçi kurumların yüksek
sermaye yeterlilik kriterleri ve merkez
bankalarının kredi pazarını
hareketlendirme çabaları arasında
sıkışmış durumdalar. Sonuç olarak
bankalar yoğun bir şekilde
bilançolarındaki “kaldıraç” oranını
düşürmeye ve denetçilere yeterli
sermaye oranı göstermeye çalışıyorlar.
Bu ikilem bir girdap etkisi oluşturup
bütün ekonomiyi aşağıya çekiyor
diyebiliriz, çünkü bankalar kredi
vermeyi erteledikçe ekonomik krizin
etkileri derinleşiyor ve uzuyor. Aynı
zamanda ekonomik kriz uzadıkça
bankaların teminatları değer
kaybediyor ve sermaye yeterlilik
oranları kötü etkileniyor. Bu bankacılık
sektörü açısından sağlıklı bir ortam
değil.
Krizden çıkışın ilk adımı ABD’nin
ekonomik paketleridir
Bütün bu yaşananların ABD’deki seçim
sürecinin ortasına denk gelmiş olması
ise zaten halihazırda güvensizliğin
hakim olduğu piyasa ortamına daha
da çok belirsizlik ekledi. Yeni Amerikan
yönetiminin görev süresi boyunca en
32
büyük önceliği Amerika başta olmak
üzere tüm serbest pazar ülkelerinin
ekonomilerini tekrar harekete geçirmek
olacak. Amerika, Avrupa, Asya ve
Güney Amerika ekonomileri arasındaki
finansal bağlar son yıllarda öylesine
yoğunlaştı ki, artık bu ekonomileri
birbirinden bağımsız ele almak
mümkün değil. Bence bu krizden çıkışın ilk adımı
ABD’nin altyapı yatırımları içeren
büyük bir ekonomik canlandırma
paketini geçirmesi olacaktır. Altyapı
alanı son yıllarda yeteri kadar
fonlanmayan alanlardan biriydi ve
gelişen teknoloji yeni, ileri altyapı
uygulamalarını mümkün kıldı.
Altyapıya yapılacak olan yatırımlar
yapı ve mühendislik sektörlerinde
yeni iş imkanları yaratacak ve
insanların tekrar işlerinin başına
dönmesine vesile olacaktır. İnanıyorum
ki, bu tarz bir paketi takiben Amerikan
yönetimi bankaların tekrar kredi
sağlamasının önündeki engelleri
kaldırmak için gerekli baskıyı yapacak
ve kredi akışını ne pahasına olursa
olsun sağlayacaktır. Bu süreçte devlet
direkt borç veren ya da marjinal
kredilere kefil olan konumda
bulunmalıdır. Bütün bunların 2009
yılının ilk bölümünde gerçekleşmesini
bekliyorum.
Diğer taraftan özel şirketler bu süreçte
oluşabilecek ciro dalgalanmalarına karşı
maliyet yapılarını kontrol altında tutmak
ve normalde olduğundan daha dikkatli
davranmak zorundalar. Ekonomik
konjonktür düzelmeye başladığında ve
kredi imkanları geçtiğimiz yıllardaki
yoğunluğuna yaklaştığında şirketler
ekonomik planlamalarını daha kolay
yapabilecek ve iş dünyası öngörünün
bir kez daha kolaylaştığı bir ortama
kavuşacaktır. İş dünyasında bu
gelişmelerin 2009 yılının ikinci yarısında
gerçekleşeceğine inanıyorum. 2010 yılı
içinde ise ekonomik büyüme ortamının
geri döneceğini umuyorum, fakat son
yıllarda gördüğümüz “kolay kredi ve
kolay para” kültürünün finans
piyasasından uzun bir süre için uzak
duracağına da eminim. Kişisel
kanaatim, bu ekonomik krizin yol açtığı
derin psikolojik yaranın etkisiyle
önümüzdeki birkaç yıl içinde finansal
mühendislik yöntemleriyle icat edilen
yaratıcı finansman ürünlerinin raflardan
kalkacağı ve uzunca bir süre geri
dönmeyeceği yönünde.
Bu krizden çıkışın
ilk adımı ABD’nin geçireceği altyapı yatırımları
içeren büyük bir ekonomik canlandırma paketi olacaktır. Altyapı
alanı son yıllarda yeteri kadar fonlanmayan alanlardan biriydi ve gelişen
teknoloji yeni, ileri altyapı uygulamalarını mümkün kıldı.
Konjonktüre ayak uydurabilmek ve
düşen fiyatlar karşısında kârlılıklarını
koruyabilmek için şirketler sabit
giderlerini olabildiğince azaltmalı ve
değişken giderlerini kontrol altında
tutmalıdır. Şirketlerin özellikle ana iş
kolları ile alakalı olarak girişeceği iş
geliştirme çabaları bu dönemde ön
planda olmalı. Bu iyileşme
mekanizmalarını başarıyla uygulayan
şirketler uzun vadeli düşünmeye ve
ileriye dönük yatırımlar yapmaya daha
hazır olacaklardır. Sanıyorum ki bu
şirketler 2009 yılında satın alımları
gözden geçireceklerdir.
2009’da global M&A pazar›ndaki
trendlerin neler olaca¤›n› düflünüyorsunuz?
Her dönemde olduğu gibi 2009 yılında
da M&A işlemleri için birtakım itici
güçler olacaktır. Bunlar arasında, yeni
kuşakların şirket yönetimlerine
katılması, büyüme sermayesi, aşırı etki
ve büyüme fırsatları bulunmaktadır.
Değişen şartlarla global ekonominin son
derece ilişkili olması ve pazarların bu
şartlara çok hızlı tepki vermesi, M&A
işlemlerine olan isteği azaltmayacaktır.
M&A işlemleri daha az oranda finansal
borçlanmayla ve ekonomik görünüm
açısından daha düşük beklentilerle
gerçekleşecektir. Genel olarak, bu
durum alıcı ya da satıcı taraf için negatif
bir etki yaratmayacaktır. Satıcılar daha
düşük bir fiyatı kabul edebilir ancak
satış gelirlerinin doğuracağı yatırım
fırsatları 2007 ve 2008’de piyasalar
yüksekken var olan durumdan daha
elverişli olacaktır. Krizle birlikte özel
şirketlerin değerleri kısmen azalmış olsa
da, halka açık büyük şirketlerin değeri
kadar düşmemiştir. Bu durum satıcı
şirketler açısından 2009 yılında iyi bir
yatırım fırsatı yaratacaktır. Alıcı şirketler
de iyi durumdaki şirketlere yatırım
yapmak için heveslidirler ve dolayısıyla
iyi yönetime ve stratejiye sahip şirketleri
alabilmek için önemli bir rekabet ortamı
olacaktır. Teklif veren düzinelerce şirket
olması beklenmemekle birlikte, iyi
fırsatları değerlendirecek alıcıların sayısı
bir pazar oluşturmaya kesinlikle
yetecektir.
Sonuç olarak, 2009 yılının M&A ortamı,
uygun satıcılarla uygun alıcıları
buluşturmaya doğru yönelecektir.
Altında yatan gerekçe mantıklı olduğu
sürece, taraflar işlemi tamamlamanın
bir yolunu bulmaya çalışacaklardır.
Kolay ve ucuz parayı kullanmak uğruna
M&A işlemi gerçekleştirme eğilimi
2009’da ortadan kalkacaktır.
Bize her y›l ilkbahar ve sonbaharda
organize edilen IMAP toplant›lar›yla ilgili
bilgi verebilir misiniz?
Bu yılki ilk toplantımız Nisan ayının ilk
haftasında Los Angeles’ta gerçekleşti.
Sonbahar toplantımız ise Ekim ayında
İstanbul’da olacak. Los Angeles
toplantımız IMAP için bir ilk olan Küresel
M&A Sempozyumu’nu içerdi.
Sempozyum dahilinde uzman M&A avukatları, özel sermaye grupları ve
kurumsal geliştirme yetkilileri bir araya
gelip 2009 yılında M&A projelerini
bitirmek için şartlara uygun stratejiler
geliştirdiler. İstanbul konferansı ise Güney
Avrupa ve Ortadoğu’daki yatırım
fırsatlarına yoğunlaşacak.
‹stanbul’da gerçekleflecek olan Sonbahar
2009 IMAP Konferans›’ndan beklentileriniz
nelerdir?
Bu toplantıyı M&A ortaklarımızı
Ortadoğu ve Güney Avrupalı yatırım
grupları ile bir araya getirmek için bir
fırsat olarak görüyoruz. Finans
dünyasında gitgide stratejik önem
kazanan ve gelişen bir bölge olarak ön
plana çıkan Ortadoğu bizim için bir fırsat
ve bu bölgedeki yatırımcılara nasıl
yardımcı olabileceğimizi, onlarla nasıl
işbirlikleri yapabileceğimizi bu toplantı
sayesinde daha iyi anlayacağız.
33
Gerek iç piyasadan gerek ise dış piyasadan borçlanarak sermaye
ihtiyacını karşılamanın zorluğu göz önüne alındığında,
yerli ya da yabancı bir şirket veya fon ile ortaklık yoluyla şirkete
sermaye girişi sağlamak önemli
gelmektedir.
34
bir seçenek haline
Ekonomik Durgunluk,
Sermaye ‹htiyac› ve fiirket Evlili¤i
Demir Demirba¤
İçinde bulunduğumuz ekonomik
durgunluk ortamında hiç şüphesiz
birçok şirketin ister istemez sermaye
ihtiyacı ön plana çıkmaktadır. Bu
bağlamda, mevcut durumda gerek iç
piyasadan gerekse dış piyasadan
borçlanarak sermaye ihtiyacını
karşılamanın zorluğu göz önüne
alındığında, yerli ya da yabancı bir
şirket ya da fon ile ortaklık yoluyla
şirkete sermaye girişi sağlamak önemli
bir seçenek haline gelmektedir. Öte
yandan, şirket sahipleri durgunluk
ortamında ortaklık konusunu genelde
göz ardı etmekte ve cazip bir seçenek
olarak değerlendirmemektedirler.
Ortak Aray›fl›n›n Duyulmas›
Şirket sahiplerinin bu çekincesinin
altında yatan sebepleri mercek altına
aldığımızda öncelikle iç piyasada, bu
arayışın duyulması halinde ortaya
çıkabilecek olumsuz gelişmeler yer
almaktadır. Şirketin durgunluk
zamanında yabancı/yerli bir ortak
arayışına girmesinin özellikle
alacak/borç ilişkisi içinde olduğu
(tedarikçi, müşteri, finansal kurumlar
gibi) tarafların gözüyle şirketin mali
darboğazda olması gibi bir izlenim
uyandıracağı çekincesi şirket
sahiplerini endişelendirmektedir.
Düflen De¤erlemeler
İkinci sırada, durgunluk döneminde
şirketin kısa vadede satışlarının ve kâr
marjlarının daralması beklentisinin
şirket değerini olumsuz etkileyeceği
gerçeği bulunmaktadır. Şirket sahipleri
bu durumda şirketlerinin gerçek
değerinden daha düşük bir değere
satılması fikrine soğuk bakmaktadırlar.
Durgunlukta Öncelikli Aksiyonlar
Üçüncü sırada ise şirket sahiplerinin
durgunluk döneminde başka işlere
öncelik tanımaları durumu yer
almaktadır. Bir başka deyişle, şirket
sahipleri durgunluk anında giderleri
35
‹MKB Endeksi
70.000
54.464
60.000
50.000
40.268
40.000
32.842
30.000
20.000
21.938
10.000
0
01.2007 04.2007 07.2007 10.2007
01.2008 04.2008
07.2008 10.2008
01.2009
Yass› Çelik Fiyat›
(ABD $/Ton)
1.130
1,200
1,000
kısmak, gelirleri artırmak, yatırımları
dondurmak, borçları tekrar
yapılandırmak, üretimde ve işçi
sayısında kısıtlamaya gitmek gibi
faaliyetlere öncelik tanırlar. Tüm bu
konular ile ilgilenmekte olan şirket
sahipleri için yabancı /yerli ortak
konusu bir anda ikinci plana atılabilir.
Bu davranışın en çok sergilendiği
durum, şirketlerin durgunlukta hafif
derecede sermaye problemleri ile
karşılaşmaya başladıkları zamandır.
800
600
415
400
505
355
200
0
01.2007 04.2007 07.2007 10.2007 01.2008 04.2008 07.2008 10.2008 01.2009
Brent Tipi Ham Petrol Fiyat›
(ABD $/Varil)
160
141
140
120
100
80
60
60
44
Yukarıda bahsi geçen çekinceleri
yakından incelediğimizde karşımıza
oldukça tersi bir görünüm çıkmaktadır:
Şirketin ortak arayışının duyulmasını
engellemek için şirketin satışından
sorumlu danışmanların adaylar ile
irtibata geçerken güvenliği, sessizliği
ve gizliliği elden bırakmaması büyük
önem taşımaktadır. Gerek adaylar ile
ayrı ayrı gizlilik anlaşması
imzalayarak, gerek diğer yöntemler
ile danışmanların süreçte kontrolü
sağlamaları elzemdir. Bu yolla hareket
edilince arayışın gizli kalması
sağlanabilir.
40
20
40
0
01.2007 04.2007 07.2007 10.2007 01.2008 04.2008 07.2008 10.2008 01.2009
36
Durgunluk döneminde şirketin ucuza
satılacağı çekincesine karşılık şirketin
değerini belirleyen en önemli etkenin
Globalleşme ile artan rekabetin bir etkisi olarak, kararları hayata
geçirmedeki hız bile şirketlerin hayatta kalması ve zenginleşmesi
üzerinde muazzam bir etki yaratabilmektedir.
durgunluğun sadece kendisinin
olmaması öne sürülebilir. Örnek olarak,
niş iş dallarında faaliyet gösteren, kâr
marjları iyi olan, pazar payları yüksek
veya hızla yükselmekte olan, zor taklit
edilebilir bir rekabet üstünlüğü olan,
ve benzeri özelliklere sahip şirketler
durgunluk zamanlarında bile oldukça
geçerli değerlere alıcı
bulabilmektedirler. Ayrıca, bir şirketin
değerini etkileyebilecek bir başka
önemli nokta şirket sahibinin ve
danışmanlarının pazarlık
kabiliyetleridir. İyi bir aday seçimi ve
satış süreci yapılabilmesi halinde şirket,
gerçek değerinin çok daha üstüne de
satılabilir.
Şirket değeri olgusu ele alınırken değer
kavramının öteki yüzüne değinmekte
yarar bulunmaktadır. Değer, hem
satışta hem de alışta temel olan, göreceli
bir kavramdır. Ekonominin sağlıklı
olduğu dönemlerde genel olarak
şirketlerin değerlerinin daha iyi
olduğunu belirtirsek, o değer ile satın
alınabilecek maddi ve maddi olmayan
duran varlıkların (hedef şirketler dahil)
değeri de genel olarak yüksek olacaktır.
Öte yandan, ekonominin durgun
olduğu dönemlerde bunun tersi
geçerlidir.
Bu durumu çok basitçe örneklendirmek
için ekonominin genel görünümünün
daha iyi olduğu 2007 yılı başı ve 2008
yılı ortası ile 2008 yılı sonundaki belli
başlı emtia fiyatlarını ve İMKB
endeksinin karşılaştırmasını yapmakta
yarar bulunmaktadır. Tablolardan da
anlaşıldığı gibi, krizin derinleştiği 2008
yılı sonunda hem İMKB endeksi, hem
petrol fiyatları, hem de yassı çelik
fiyatları oldukça aşağı seviyelere
inmişlerdir.
Şirket değerinden bahsederken bu
değeri etkileyen en önemli etkenlerden
birinin fırsat değeri olduğunu
belirtmekte yarar vardır. Şirketi ucuz
bir değerden satmak, hiç satmayıp çok
zor duruma düşmekten tabii ki daha
iyi bir seçenektir.
Ortaklık arayışına gitmeme ya da bu
kararı ileride çok ciddi bedeller ödeme
uğruna erteleme yerine şirketin içine
düşebileceği daha kötü durumları göz
önüne alarak pay satışı yoluyla sermaye
sağlama sürecini bir an önce başlatması
çok olumlu ve ihtiyatlı bir davranış
biçimi olacaktır. Eğer şirketin durumu
yakın gelecekte aynı kalır veya
iyileşirse, şirket en azından ekonominin
iyileşmeye başladığı günlerde daha iyi
bir değerden satılma opsiyonunu hazır
tutmuş olacaktır. Özellikle ekonominin
iyileşmeye başladığı zamanlarda
ihtiyaç duyulan hızlı yatırım ihtiyaçları
küçük bir parça ortaklık satışı
sonrasında elde edilen fonlarla kolayca
karşılanabilecektir. Bu arada belirtmek
gerekir ki, şirketler yabancı sermaye
için dünyanın dört bir yanından
benzer nitelikli pazarlardan benzer
şirketler ile her geçen gün daha sert
şekilde rekabet etmektedirler. Bu
şekilde bir hazırlık bilinci şirketin
yabancı sermayeyi kendine çekmesi
için anahtar bir özellik görevini
görebilir.
İşte, yukarıdaki paragraflarda
belirtildiği gibi şirket sahiplerinin
ekonomik durgunluk zamanlarında
yabancı /yerli ortak arayışlarını hayata
geçirmek konusunda sahip oldukları
çekinceler ve bu çekincelerin gözden
geçirilmesi sonrasında şirket
sahiplerine tavsiye olarak her türlü
opsiyonlarını her an kullanabilecekmiş
gibi açık ve hazır tutmalarıdır. Çünkü
globalleşme ile artan rekabetin bir
etkisi olarak, kararları hayata
geçirmedeki hız bile şirketlerin hayatta
kalması ve zenginleşmesi üzerinde
muazzam bir etki yaratabilmektedir.
37
Türk fiirketleri ‹çin Bir Kriz Anahtar›:
Gayrimenkul
Frank RoccoGrande
Global krizin Türkiye'de yarattığı
olumsuzluklar arasında belki de en
önemlisi, şirketlerin borçlanma
maliyetlerinin ciddi oranda artmasıdır.
Bu olumsuz etken, son yıllarda Türk
şirketlerinin tüm faaliyetlerinde,
özellikle de kaldıraçlı satın alımlar ile
gayrimenkul geliştirme projelerinde,
önemli bir finansman kaynağı olan
Avrupa pazarının içinde bulunduğumuz
dönemde etkisini yitirmesiyle ağırlığını
daha fazla hissettirmektedir.
Öte yandan, yerel seçimlerin ardından
ekonominin gündemde ön plana
çıkması ve IMF görüşmelerinin tekrar
başlamasıyla kısmi de olsa bir düzelme
sürecine girilmesi ümit verici bir gelişme
olmuştur. Bu durum olumlu bir şekilde
seyrederse, uluslararası sermaye
piyasalarında Türkiye'nin risk priminin
düşmesinin yanı sıra bizce 2009'un ikinci
yarısında Türk bankalarına daha uygun
38
şartlarda döviz sendikasyon kredileri
alabilmenin yolunu da açacaktır.
Böylelikle sermaye ve kredi piyasası
2009'un ikinci yarısında hareketlenmeye
başlayacaktır. Ancak, göz ardı etmemek
gerekir ki, bu hareketlilik ilk başta
bankaların az riskli ve öncelikli
müşterilerine kaynak sağlayacaktır.
Çoğu ülkede olduğu gibi Türk şirketleri
de son yıllarda kredi pazarındaki
daralmanın sonucunda büyümeleri ve
işletme sermayeleri için gerekli
finansmanı özel sermaye fonları
aracılığıyla karşılamaya çalışmışlardır.
2006'dan 2008'in üçüncü çeyreğine
kadar gerek uluslararası özel sermaye
fonları gerekse yerel özel sermaye
fonları bu bağlamda ciddi bir rol
üstlenmişlerdir. Özel sermaye fonları,
genellikle sermaye yatırımlarını
fiyatlandırırlarken sermaye
maliyetlerini, yatırımı yaptıkları ülkenin
ve şirketin risk primini ve potansiyelini
değerlendirirler.
Özel sermaye fonlarına yatırım yapan
kurumsal yatırımcılar, günümüzde
portföylerindeki şirketleri yeniden
değerlendirmeye başlamış ve özel
sermaye fonlarından geçmişe kıyasla
daha yüksek getiriler beklemeye
başlamışlardır. Bu bağlamda, birçok
kurumsal yatırımcı özel sermaye
fonlarına olan taahhütlerini miktar ve
coğrafi olarak sınırlama (gelişmekte olan
ülkeler bu eğilimden ciddi olarak
etkilenmiştir) ya da tamamen geri çekme
yoluna gitmişlerdir. Bu durum,
Türkiye'de de özel sermaye fonlarının
daralmasına ve daha pahalı bir seçenek
haline gelmesine yol açmıştır. Kısa
vadede, uluslararası özel sermaye fonları
faaliyet gösterdikleri ana pazarlara ve
portföy şirketlerine odaklanmayı tercih
edeceklerdir. Bu açıdan, 2009'un
Türkiye’de henüz ciddi anlamda bir yaygınlı¤a sahip olmayan “Geri Kiralama” (Sale and
Leaseback) yöntemi sayesinde flirketler kendilerine önemli kaynaklar yaratabilirler
¬
tamamında ve 2010'un başlangıcında
Türkiye'de yerel ve bölgesel (Orta ve
Doğu Avrupa, ve Orta Doğu ve Kuzey
Afrika odaklı) özel sermaye fonları aktif
rol oynayacaklardır. Fakat bu fonlar
yatırım kararlarında daha seçici olacak
ve bu tip kaynaklar Türk şirketleri için
geçmişe kıyasla daha pahalı hale
gelecektir.
Türkiye'de oldukça önemli bir konuma
sahip olan özel sermaye fonları,
sermaye piyasaları için ciddi kaynak
yaratmaktadırlar. Özel sermaye fonu
uzun vadeli ortaklık ve hem finansal
hem de operasyonel stratejik değer
yaratma anlamına gelir. Bu bağlamda
hem Türk iş insanları hem de özel
sermaye fonları bu tip yatırımlara taraf
olurken söz konusu ortak değeri iyi
değerlendirmeli ve fiyatlamayı bu
değere uygun olarak yapmalıdırlar.
Yeni Bir Alternatif: “Sat›p Geriye Kiralama”
Diğer yandan, Türk şirketlerinin
finansman kaynağı olarak
kullanabilecekleri başka alternatif
seçenekler de mevcuttur. Birçok Türk
şirketi ciddi değerleri olan
gayrimenkullere sahiptirler. Söz konusu
gayrimenkuller, genellikle fabrikalar,
dağıtım ve lojistik merkezleri, şirket
merkez binaları, perakende mağazaları
ya da arazi yatırımları gibi varlıklar
olup birçoğu şirketlerin esas faaliyetini
sürdürmelerinde hayati öneme sahip
değillerdir. Dolayısıyla, söz konusu
varlıklar kolaylıkla şirketlerin
faaliyetlerinde bir aksama yaratmadan
likide çevrilebilir.
Piyasada, bahsi geçen gayrimenkulleri
temel alan alternatif finansman
modellerini analiz etmek isteyen birçok
yabancı ve yerel gayrimenkul
yatırımcısı bulunmaktadır. Batı
Avrupa'da sıklıkla kullanılan ancak,
Türkiye'de henüz ciddi anlamda bir
yaygınlığa sahip olmayan “Geri
Kiralama” (Sale and Leaseback)
yöntemi sayesinde Türk şirketleri
kendilerine önemli kaynaklar
yaratabilirler. Söz konusu yöntemde
şirket, gayrimenkullerini bir yatırımcıya
satıp satışa konu olan gayrimenkulü
yatırımcıya cazip bir kazanç sağlayacak
şekilde uzun vadeli olarak geri kiralar.
Böylelikle yatırımcı, uzun vadeli bir
sözleşme ile (genellikle 5 ya da 10 yıllık
bir sözleşme yapılır) piyasa şartlarının
üzerindeki bir getiriyi güvence altına
almış olur. Yöntemin bu kısmı oldukça
önemlidir; çünkü yatırımcıya gelecekte
yeniden finansman kaynağı yaratma
veya gayrimenkulü içindeki kiracısıyla
birlikte daha iyi bir fiyata satma olanağı
sağlar.
Şirket merkez binaları, fabrikalar, ve
dağıtım ve lojistik merkezleri bu
yöntem ile kolaylıkla likide
dönüştürülebilirler. Söz konusu işlemler
genellikle özel sermaye fonlarından
daha ucuz ve yerel bankalar tarafından
sunulan kredi imkanlarından daha
uzun vadelidirler. Türk şirketleri bu tip
işlemlere girerek özel sermaye
fonlarının genellikle istemiş oldukları
kontrol haklarını vermekten kaçınıp
yaratılan kaynakları büyüme ve işletme
sermayesi ihtiyaçlarını karşılayacak
şekilde daha rahat kullanabilirler ve
ana faaliyetlerini uygun gördükleri gibi
idare edebilirler.
2009'un ikinci yarısında ve 2010'da
gayrimenkuller üzerine kurulmuş bu
tip alternatif finansman kaynağı
yaratma yöntemleri Türkiye'de ciddi
önem kazanacaktır. Kredi ve özel
sermaye fonlarına ilişkin arzın eksikliği
ve yüksek maliyetler Türk şirketlerinin
gayrimenkullerini kullanarak
finansman kaynağı yaratma kararlarını
almalarında önemli birer etken olacaktır.
Diğer yandan, şirketler bu yola
girmeden önce önlerindeki bütün
alternatifleri değerlendirmelidirler.
Şirketin gayrimenkullerini likide
çevirecek yapılar, bankalar ve özel
sermaye fonları ile kurulacak yapılar
ile karşılaştırıldığında genellikle daha
kolay ve hızlıdırlar ve şirket
kontrolünde ciddi kayıplara yol
açmazlar.
39