Araştırma Yaklaşım – Desen ve Yöntemleri
Transkript
Araştırma Yaklaşım – Desen ve Yöntemleri
12.11.2012 ARAŞTIRMA YAKLAŞIMLARI ARAŞTIRMA NİCEL YAKLAŞIM - DESEN ve YÖNTEMLERİ NİTEL KARMA Mustafa SÖZBİLİR Bilimsel Araştırma Yöntemleri • KARMA: Her iki yaklaşımın birlikte kullanıldığı araştırmalardır. Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR 3 Nicel Araştırma — Nitel Araştırma (Devam) Nicel araştırma Kuram ve denence ile başlar Deney, manipülasyon ve kontrol Standardize edilmiş veri toplama araçları kullanma Parçaların analizi Uzlaşma ve norm arayışı Verinin sayısal göstergelere indirgenmesi Olay ve olguların dışında, yansız ve nesnel Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR Gerçeklik Gerçeklik Asıl Asıl oluşturulur olan çalışılan durumdur Değişkenler karmaşık ve iç-içe geçmiştir ve bunlar arasındaki ilişkileri ölçmek zordur Araştırmacı olay ve olguları yakından izler, katılımcı bir tavır geliştirir Derinlemesine betimleme Yorumlama Aktörlerin perspektiflerini anlama Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR 4 • Araştırma deseni, araştırmanın sorularını cevaplamak ya da hipotezlerini test etmek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen bir plandır. Kuram ve denence ile son bulur Kendi bütünlüğü içinde ve doğal Araştırmacının kendisinin veri toplama aracı olması Örüntülerin ortaya çıkarılması Çokluluk ve farklılık arayışı Verinin, bütün derinlik ve zenginliği içinde betimlenmesi Olay ve olgulara dahil, öznel perspektifi olan ve empatik Nitel araştırma ARAŞTIRMA DESENİ -YÖNTEMİ ? Nitel araştırma Nicel araştırma nesneldir olan yöntemdir Değişkenler kesin sınırlarıyla saptanabilir ve bu değişkenler arasındaki ilişkiler ölçülebilir Araştırmacı olay ve olgulara dışardan bakar, nesnel bir tavır geliştirir Genelleme Tahmin Nedensellik ilişkisini açıklama • NİTEL: Bir durumun derinlemesine incelenerek neden, niçin, nasıl gibi sorulara cevap bulmaya çalışan araştırmalardır. 2 Nicel Araştırma — Nitel Araştırma Nicel, Nitel ve Karma Araştırma • NİCEL: Ne, nerede ne kadar gibi durum tespiti yapmaya veya deney yaparak neden sonuç ilişkileri ortaya koymaya yönelik araştırmalardır. M SÖZBİLİR • Araştırma yöntemi kısaca bir araştırmanın nasıl yapıldığıdır. 5 Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR 6 1 12.11.2012 ARAŞTIRMA DESENİ ARAŞTIRMA DESENİ NİCEL DENEYSEL NİTEL ETKİLEŞİMLİ DENEYSEL OLMAYAN •Kültür Analizi •Olgubilim •Örnek Olay İncelemesi •Kuram Oluşturma • Betimsel • Karşılaştırmalı • Korelasyonel-İlişkisel •Tarama •Zayıf Deneysel •Tam Deneysel •Yarı Deneysel •Tek Denekli Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR •Kavram Analizi •Tarihsel Analiz Bilimsel Araştırma Yöntemleri 7 ARAŞTIRMA DESENİ M SÖZBİLİR • Deney ve kontrol grubu belirlenir. • Deney grubu üzerinde bir takım değişiklikler yapılırken kontrol grubu sabit tutulur. • Açıklayıcı-Doğrulayıcı (Nicel Nitel) • Ortaya çıkan sonuçlara göre bu iki grup karşılaştırılarak neden-sonuç ilişkisine bakılır. • 4 alt gruba ayrılır: • Keşfedici (Nitel Nicel) – – – – • Çeşitleme (Nicel + Nitel = Çeşitleme) M SÖZBİLİR 9 Zayıf Deneysel Tam Deneysel Yarı Deneysel Tek Denekli Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR ZAYIF DENEYSEL TAM DENEYSEL Deney şartlarının tam olarak sağlanamadığı deneysel araştırmalardır. Deney ve kontrol gruplarına seçim seçkisiz bir şekilde yapılır. Yani bir bireyin herhangi bir grupta olma ihtimali eşittir. Bilimsel Araştırma Yöntemleri 8 DENEYSEL ARAŞTIRMA KARMA Bilimsel Araştırma Yöntemleri ETKİLEŞİMSİZ M SÖZBİLİR 11 Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR 10 12 2 12.11.2012 YARI-DENEYSEL TEK DENEKLİ • Araştırmaya uygun olan bir veya birkaç kişilik küçük bir grup üzerinde yapılan deneysel çalışmalardır. •Bireyler kendi içerisinde uygulama öncesi ve sonrası durum açısından karşılaştırılır. Deney ve kontrol Gruplarının seçimi seçkisiz yapılması yerine bazı ön ölçümler ve ölçütlere göre belirlenir. Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR 13 Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR 14 DENEYSEL OLMAYAN • Denekler ve bulundukları ortam üzerinde değişiklik yapılmaz. BETİMSEL YÖNTEM • Mevcut durumu tanımlamak amacıyla ölçümler ve gözlemler yapılır. Karakterize edilmiş kişiler veya gruplar sayısal olarak tanımlanmaya çalışılır. Mevcut durumun değerlendirmesi yapılır. • Deneysel desende olduğu gibi neden-sonuç ilişkisini göstermek amaçlanmaz. • 4 alt gruba ayrılır: – Betimsel – Karşılaştırmalı – Korelasyonel-İlişkisel – Tarama Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR 15 KARŞILAŞTIRMALI YÖNTEM Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR 16 KORELASYONEL-İLİŞKİSEL YÖNTEM İki veya daha fazla grup veya olgu arasında farklılık olup almadığı araştırılır. Betimsel yöntemin bir kademe ileriye götürülmüş halidir. İki veya daha fazla grup veya olgu arasındaki bir ilişkinin olup olmadığı incelenir. Pozitif Korelasyon Negatif Korelasyon Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR 17 Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR 18 3 12.11.2012 ETKİLEŞİMLİ NİTEL ARAŞTIRMA • Birebir etkileşim ile veri toplama esasına dayalı nitel araştırma desenidir. TARAMA (SURVEY) Tutumlar, inanışlar, görüşler gibi bilgi türlerini belirlemede kullanılır. • 4 alt gruba ayrılır: – – – – Geniş örneklemlerden veri toplama amaçlanır. Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR 19 Kültür Analizi Kültür Analizi Olgubilim İncelemeleri Durum Çalışması-Örnek Olay İncelemesi Kuram Oluşturma Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR 20 Olgubilim Tutumlar, inanışlar, görüşler gibi bilgi türlerini belirlemede kullanılır. Bildiğimiz fakat tam olarak anlayamadığımız olguları araştırmayı amaçlayan çalışmalardır. Bir kültürün yapısı, oluşum süreci vb. yönleri anlaşılmaya çalışılır. Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR 21 Durum Çalışması M SÖZBİLİR M SÖZBİLİR 22 Kuram Oluşturma Bir duruma ilişkin etkenlerin (ortam, bireyler, olaylar, süreçler vb) bütüncül bir yaklaşımla araştırıldığı ve ilgili durumu nasıl etkiledikleri ve ilgili durumdan nasıl etkilendikleri üzerine odaklanılan bir araştırma yöntemidir. Bilimsel Araştırma Yöntemleri Bilimsel Araştırma Yöntemleri Sistematik olarak toplanan ve analiz edilen verilere dayalı teori oluşturma yöntemidir. Olgu bilime benzer fakat olgu bilimde olgulara ilişkin kuramlar ortaya koyma yoktur. 23 Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR 24 4 12.11.2012 ETKİLEŞİMSİZ NİTEL ARAŞTIRMA • Birebir etkileşim gerektirmeyen daha çok dokümanlara dayalı veri toplama ve analiz esasına dayalı nitel araştırma desenidir. • 2 alt gruba ayrılır: Tarihsel Araştırma (Historical Research) Tarih içerisinde gerçekleşmiş olayların dokümanlara dayalı olarak incelenmesidir. – Tarihsel Araştırma – Kavram Analizi Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR Bilimsel Araştırma Yöntemleri 25 M SÖZBİLİR 26 KARMA ARAŞTIRMALAR Kavram Analizi (Concept Analysis) • Açıklayıcı-Doğrulayıcı (Nicel Nitel) Bir kavramın ve özelliklerinin etraflıca açıklanmasına dayalı çalışmalardır. • Keşfedici (Nitel Nicel) • Çeşitleme (Nicel + Nitel = Çeşitleme) Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR 27 Bilimsel Araştırma Yöntemleri M SÖZBİLİR 28 5
Benzer belgeler
1-nicel ve nitel araştırma yöntemleri
ÖRNEK OLAY (DURUM ÇALIŞMASI) YÖNTEMİ ........................................................................... 2