Disk Fren Sistemi

SI-8J50A-002-05
<SM-RT53 / 53M / 53L>
Genel Güvenlik Bilgileri
203 / 180 mm rotorlar
< Ön >
UYARI
• Lütfen, tekerleği takarken veya tekerleğe herhangi bir servis ișlemi
yaparken parmaklarınızı dönen disk fren rotorundan uzak tutma
konusunda son derece dikkatli olun. Rotor, hareket halindeyken
parmaklarınızı ciddi șekilde yaralayabilecek keskinliğe sahiptir.
• 203 mm ve 180 mm rotorlar, 160 mm rotorlardan daha yüksek bir
frenleme kuvveti sağlar. Frenleri kullanmadan önce frenleme özelliklerine iyice
alıștığınızdan emin olun.
• Fren kolları, rotor ve frenler çalıșırken ısınır. Bu nedenle, sürüș sırasında veya bisikletten
indikten hemen sonra bu parçalara dokunmayın. Aksi halde elleriniz yanabilir. Frenleri
ayarlamaya bașlamadan önce fren bileșenlerinin yeteri kadar soğumuș olup olmadığını
kontrol edin.
• Gerekli frenleme mesafesi yağmurlu havada daha uzun olacaktır. Hızınızı azaltın ve
frenleri erken ve nazikçe uygulayın.
• Eğer yol yüzeyi ıslaksa, lastikler daha kolay kayabilir. Lastiklerin kayması bisikletten
düșmenize neden olabilir. Bu duruma meydan vermemek için, hızınızı azaltın ve frenleri
erken ve nazikçe uygulayın.
• Bisikleti sürmeden önce daima ön ve arka frenlerin doğru șekilde çalıștığından emin olun.
• Rotora veya fren pabuçlarına yağ veya gres bulaștırmamaya dikkat edin. Aksi takdirde
frenler doğru șekilde çalıșmayabilir.
2 mm
0.5 mm
• Eğer pabuçlara yağ veya gres bulașmıșsa, pabuçları değiștirmeniz
gerekir. Eğer rotora yağ veya gres bulașmıșsa, rotoru temizleyin.
Eğer bu ișlem yapılmazsa, frenler hatalı çalıșabilir.
• Bisikleti sürmeden önce, her bir pabuç kalınlığının 0.5 mm veya daha
fazla olduğunu kontrol edin.
• Frenler çalıșırken ses çıkması, fren pabuçlarının kullanım limitlerine
kadar așınmıș olduğunun göstergesi olabilir. Fren sisteminin
Pabuç așınma
yeterince soğuduğundan emin olduktan sonra fren pabucu kalınlığını uyarıcıları
kontrol edin.
Eğer pabuç așınma uyarıcıları görülüyorsa, fren pabuçlarını değiștirin.
• Frenlerin sürekli olarak uygulanması halinde buhar kabarcığı teșekkülü
olușabilir. Bu durumu gidermek için, bir süre frenleme yapmayın.
Buhar kabarcığı teșekkülü, fren sistemi içerisindeki yağın ısınmasıyla sistem içerisinde
bulunan su veya hava kabarcıklarının genișlemesi olayıdır. Bu olay, fren kolu
darbesinde ani bir artıșa yol açabilir.
• Sadece orijinal Shimano mineral yağı kullanın. Bașka yağ tiplerinin kullanılması frenin
çalıșmasıyla ilgili problemlere neden olabilir ve sistemi kullanılmaz hale getirebilir.
• Sadece kutusu yeni açılmıș olan yağı kullanın; hava alma nipelinden akıtılmıș olan yağı
tekrar kullanmayın. Eski veya kullanılmıș yağlar, fren sisteminde buhar kabarcığı
teșekkülüne yol açabilecek su içerebilir.
• Fren sistemine su veya hava kabarcıkları girmemesine dikkat edin. Aksi takdirde buhar
kabarcığı teșekkülü olușabilir. Rezervuar tankının kapağını çıkarırken özellikle dikkatli
olun.
• Fren hortumunun uzunluğunu ayarlamak için hortumu keserken veya fren hortumunu
soldan sağa veya sağdan sola değiștirirken, Servis talimatının "Madeni yağ ilave edilmesi
ve havanın alınması" bölümünde verilen (5), (8) ila (10) adımlarını uygulayarak hortumdaki
havayı boșalttığınızdan emin olun.
• Bisiklet ters çevrildiğinde veya yana yatırıldığında fren sisteminin rezervuar tankında hava
kabarcıkları bulunabilir ve rezervuar tankı kapağı tekrar takıldığında burada kalmaya
devam edebilir veya uzun süre kullanımlarda fren sisteminin çeșitli kısımlarında birikebilir.
Bu disk fren sistemi ters çevrilmeye uygun olarak tasarlanmamıștır. Eğer bisiklet ters
çevrilir veya yana yatırılırsa, rezervuar tankı içindeki hava kabarcıkları fren kolları yönünde
hareket edebilir. Eğer bisiklet bu durumda kullanılırsa, frenlerin çalıșmaması ve ciddi bir
kaza meydana gelmesi tehlikesi söz konusudur. Eğer bisiklet ters çevrilmiș veya yana
yatırılmıșsa, bisikleti sürmeden önce fren kolunu birkaç defa çalıștırarak frenlerin normal
șekilde çalıștığından emin olun. Eğer frenler normal șekilde çalıșmıyorsa, așağıdaki ișlemi
uygulayarak ayarlayın.
<Eğer kola basıldığında fren çalıșması yavașsa>
Fren kolunu yere paralel olacak șekilde ayarlayın ve daha sonra fren koluna birkaç
defa yavașça basarak kabarcıkların rezervuar tankına dönmesini bekleyin.
Daha sonra rezervuar tankı kapağını çıkararak kabarcıklar kalmayıncaya kadar
tanka mineral yağ doldurmanız tavsiye edilir.
Eğer frenler yine de ağır çalıșıyorsa, fren sisteminin havasını alın. (Bkz: "Mineral yağ
ilavesi ve havanın alınması".)
• Eğer yağ sızıntıları varsa, derhal frenleri kullanmayı kesin ve uygun tamir ișlemlerini yapın.
Eğer yağ sızdırırken bisikleti sürmeye devam ederseniz, frenlerin aniden çalıșmaz hale
gelmesi tehlikesi söz konusudur.
• Eğer çabuk bağlantı kolu rotorla aynı taraftaysa, kolun rotora temas etme tehlikesi söz
konusudur. Bu nedenle, temas olup olmadığını kontrol edin.
• Bisikletinizin fren sisteminin çalıșmasını iyice anlamanız önemlidir. Bisikletinizin fren
sistemini uygun șekilde kullanmamanız kontrolünüzü kaybetmenize veya kaza yaparak
ciddi șekilde yaralanmanıza neden olabilir. Kullanım her bisiklette farklılık gösterebilir.
Bu nedenle (fren kolu kuvveti ve bisiklet kontrol özellikleri dahil) uygun fren yapma
tekniğini ve bisikletinizin çalıșma șeklini öğrendiğinizden emin olun. Bunun için bisiklet
satıcınıza danıșın ve bisikletinizin kullanım kılavuzunu inceleyin. Pratik yaparak sürüș ve
fren yapma tekniğinizi geliștirin.
• Eğer ön fren çok güçlü uygulanırsa tekerlek kilitlenebilir ve bisiklet öne
doğru devrilerek ciddi yaralanmaya sebebiyet verebilir.
• M445/M446 disk frenler; BR-M445/M446 (fren gövdesi), BL-M445/T445
(fren kolu), SM-RT53/RT51 (rotor) ve Shimano pabuç ünitesi (B01S) ile
birlikte kullanıldığında ideal performans sağlayacak șekilde tasarlanmıștır.
• Shimano disk fren sistemleri tandem tipte bisikletlerle uyumlu değildir.
Tandem tipte bisikletler büyük bir toplam ağırlığa sahip olduklarından, fren ișlemi
sırasında fren sistemi üzerindeki yük artar. Eğer hidrolik disk frenler tandem tipte
bisikletlerle kullanılırsa, yağ sıcaklığı çok yükselir ve fren hortumlarında buhar kabarcığı
teșekkülü veya kırılmalar olușarak frenlerin arıza yapmasına neden olabilir.
• Parçaları monte etmeden önce servis talimatını dikkatli bir șekilde okuyun. Gevșek,
așınmıș veya hasar görmüș parçalar, bisikletin devrilmesine ve ciddi yaralanmaya neden
olabilir. Sadece orijinal Shimano yedek parçalarını kullanmanızı șiddetle tavsiye ederiz.
• Bu Teknik Servis Talimatını dikkatli bir șekilde okuyun ve daha sonra bașvurmak üzere
güvenli bir yerde muhafaza edin.
UYARI
■ Mineral yağın kullanılması
• Kullanım sırasında emniyet gözlüğü kullanın ve göz temasından kaçının. Gözlerle temas
halinde tahriș olușabilir. Gözlerle temas halinde derhal temiz suyla yıkayın ve bir doktora
bașvurun.
• Kullanım sırasında eldiven giyin. Ciltle temas döküntülere ve rahatsızlık hissine neden
olabilir. Ciltle temas halinde, sabunlu suyla iyice yıkayın.
• Yağ buğusunun veya buharın solunması mide bulantısına neden olabilir. Bir maske
kullanarak burnunuzu ve ağzınızı kapatın ve ișlemi iyi havalandırılan bir yerde yapın.
Eğer buğu veya buhar solursanız, derhal temiz havalı bir alana gidin. Üzerinize
bir battaniye örtün. Vücudunuzu sıcak ve dengeli tutarak tıbbi destek isteyin.
• Bir șey içmeyin. Bu, kusmanıza veya ishal olmanıza neden olabilir.
• Çocukların ulașamayacağı bir yerde muhafaza edin.
• Yağ kabını kesmeyin, ısıtmayın, kaynak yapmayın veya basınç uygulamayın.
Bu, patlamaya veya yangına neden olabilir.
• Kullanılan Yağın Atılması: atma ișlemi için bölgesel ve/veya ülke genelinde
geçerli yasalara uyun. Yağı atmak için hazırlarken
dikkatli olun.
• Talimatlar: İçerisine yabancı nesneler ve nem girmesini engellemek için kabı
kapalı tutun ve doğrudan güneș ıșığı ve ısıya maruz kalmayan serin
ve karanlık bir yerde saklayın.
■ Alıșma süresi
• Disk frenlerin bir alıșma süresi vardır. Alıșma süresi ilerledikçe frenleme kuvveti
kademeli olarak artar. Frenlerin alıșma süresi içerisinde frenleme gücündeki
artıșa dikkat edin. Aynı durum fren pabuçları veya rotor değiștirildiğinde de
gerçekleșir.
■ Bir kompresörle temizlerken
• Bir kompresör kullanarak iç parçaları temizlemek için fren gövdesini
söküyorsanız, basınçlı havayla gelen nemin fren bileșenleri içerisinde
kalabileceğine dikkat edin. Fren gövdesini tekrar takmadan önce fren
bileșenlerinin yeteri kadar kurumasına izin verin.
SI-8J50A-002
Disk Fren Sistemi
Rotor kilitleme bileziği
TL-LR15 / LR10
Fren gövdesi
Fren Kolu
Rotor
BR-M445/M446
Hortum
BL-M445/T445
Kablo Desteği
SM-RT53 (160 mm)
SM-RT53M (180 mm)
SM-RT53L (203 mm)
SM-RT51
SM-RT51M
Mineral Yağ
Fren pabucu ünitesi
SM-BH59
Yağ hunisi
Hava alma vidası
Sıkma torku:
40-50 N•m
<Tel halka yöntemi>
■ Fren kolunun montajı (BL-M445/T445)
Fren kolunu șekilde gösterildiği gibi sabitleyin. (Çalıșma sırasında fren kolunun vites koluna değip
değmediğini kontrol edin. Aynı zamanda, vites kolunun Servis Talimatına bakın. Bazı tipler,
vites kolu tespit civatalarının konumu nedeniyle ilk önce vites kolunun takılmasını gerektirebilir.)
Eğer civata➀ gevșeme eğilimi gösterirse (ters saat yönünde), tel sayesinde
kuvvet, civata ➁'yi sıkma yönünde (saat yönünde) çevirir. Bununla birlikte,
civata ➁ sıkma yönünde daha fazla dönemez. Böylece, aynı zamanda telle
de bağlandığı için civata ➀'in gevșeme yönünde dönmesi engellenir. Eğer
civataların herhangi biri gevșeme eğilimi gösterirse, bu diğer civataya sıkma
yönünde uygulanacak bir kuvvete sebep olur. Bir bașka deyișle, bu sistem
civataları gevșemeye karșı korur.
<C-șekilli kılavuz>
Not
Civata➀
Civata ➁
■ Hortumun takılması
Hortumun takılmasıyla ilgili ayrıntılı bilgi için, SM-BH59 fren hortumu (SI-8H20) Servis Talimatına
bakın.
Takarken hortumun bükülmesine izin vermeyin. Fren gövdesinin ve kolların șekillerde görülen
konumlarda olduğundan emin olun.
<Normal tipte kablo dayaması>
C-șekilli kılavuzlar ve normal
tipte kablo dayamaları için,
özel Shimano kablo desteğini
kullanarak (ayrıca satılır)
șekilde görüldüğü gibi
emniyete alın.
■ Mineral yağını değiștirme süresi
Ciddi bir renk değișimi olușmușsa, rezervuar tankı içerisindeki yağı değiștirmeniz
tavsiye edilir. Sadece orijinal Shimano mineral yağı kullanın.
Atık yağı ülkenizdeki ve/veya bölgenizdeki yönetmeliklere uygun olarak atın.
Bu servis talimatıyla birlikte "Mineral yağ ilave edilmesi ve havanın
alınması" konusundaki servis talimatını da okuyun.
Sıkma torku:
0.3-0.5 N•m
Fren kolunu birkaç kez çalıștırın ve frenlerin normal șekilde çalıșıp çalıșmadığını kontrol edin.
Aynı zamanda, herhangi bir yağ sızıntısı olup olmadığını görsel olarak kontrol edin.
<Sol kol için>
Bakım
■ Fren pabucu değișimi
<Sağ kol için>
Not :
Bu fren, fren pabuçları așındıkça pistonların kademeli olarak dıșarıya doğru çıkarak
rotorla fren pabuçları arasındaki mesafeyi otomatik olarak ayarlamasını sağlayacak
șekilde tasarlanmıștır. Bu yüzden fren pabuçlarını değiștirirken pistonları orijinal
pozisyonlarına doğru geri itmeniz gerekir.
Montaj
Eğer yağ ilave edildikten sonra fren pabuçlarına yağ yapıșırsa veya fren pabuçları 0.5 mm
kalınlığa kadar așınmıșsa, fren pabuçlarını değiștirin.
Bu ürünü monte etmek için așağıdaki aletler gereklidir.
Kullanım yeri
■ Fren gövdesinin (BR-M445/M446) takılması ve hortumun emniyete alınması
Alet
Rotor kilitleme bileziği
TL-LR15 veya TL-LR10
Fren kolu tespit civatası
5 mm Alyen anahtarı
Fren gövdesi tespit civatası /
Adaptör tespit civataları
5 mm Alyen anahtarı
Fren pabucu tespit mili
Radyo pensesi
Fren hortumu tespit civatası
8 mm somun anahtarı
Hava alma vidası
2 mm Alyen anahtarı
Hava alma
Yağ hunisi, Yağ durdurucu
Kablo desteği
Yıldız tornavida #2
Hava alma nipeli
Lokma anahtarı, 7 mm
Uluslararası standartta montajlar için, post tipi montajlarda adaptörleri fren gövdesine takın.
(Ayrı ön ve arka adaptörler kullanılabilir.)
2. Fren koluna basarak rotorun pabuçlar tarafından sıkıștırılmasını sağlayın ve daha sonra fren
gövdesi tespit civatalarını sıkın.
● Uluslararası standart montaj tipi
Arka sol
Fren pabuçları
Arka sağ
2. Pistonları ve çevresindeki alanı temizleyin.
● Post bağlantı tipi
< Ön >
Adaptör tespit
civataları
Jant tellerinin Șekil A'da görüldüğü gibi dizildiğinden emin olun. Radyal montaj
kullanılamaz.
Jant tellerini, ön tekerleğin sol yanı (rotorun monte edildiği yan) ve arka tekerleğin
sol ve sağ yanı için Șekil 1'de görüldüğü gibi, ön tekerleğin sağ yanı için ise Șekil
2'de görüldüğü gibi dizin.
Ön sol
gibi fren pabuçlarını çıkarın.
daha sonra adaptörü kadroya monte edin.
■ Tekerlek jant teli dizilimi
Tekerleğin dönme
yönü
1. Tekerleği kadrodan ayırın ve șekilde gösterildiği
1. Fren gövdesi tespit civatalarını gevșeterek gövdenin kenarlara hareket etmesini sağlayın ve
Adaptör
Fren gövdesi
(Fren gövdesinin kenarlara hareket
edebilmesi için) fren gövdesini geçici
olarak kadroya monte edin; fren koluna
basarak rotorun pabuçlar tarafından
sıkıștırılmasını sağlayın ve daha sonra fren
gövdesi tespit civatalarını sıkın.
3. Dönmemesine dikkat ederek pistonu
gidebildiği kadar geriye ittirin.
< Ön >
Piston
Ön sağ
4. Yeni fren pabuçlarını takın ve
daha sonra pabuç aralık
parçalarını monte edin.
Rotor
Gövde tespit
civataları
< Arka >
Șekil 1
■ Rotorun takılması
<SM-RT51 / 51M>
Gövde tespit
civataları
Șekil 2
Șekil 1
Sıkma plakası
Pabuç aralık parçası
Adaptör tespit
civataları
5. Fren kolunu birkaç defa sıkıp bırakarak sistemin çalıșmasının sertleșip sertleșmediğini
Rotor
kontrol edin.
Sıkma torku: 6-8
N•m
Rotoru ve rotor sıkma plakasını hazneye
takın ve daha sonra civataları Șekil 1'de
görüldüğü gibi takarak sıkın.
6. Pabuç aralık parçalarını çıkarın; tekerleği takın ve daha sonra rotor ve fren gövdesi
arasında temas olup olmadığını kontrol edin. Eğer fren gövdesiyle rotor temas ediyorsa,
"Fren gövdesinin takılması" kısmına bakarak ayar yapın.
■ Pistonlar doğru șekilde çalıșmadığında yapılan ayar
Hazne
Koruyucu eldiven giyin ve Șekil 2'de görüldüğü
gibi rotora kuvvet uygulayarak saat yönünde
çevirin. Bu ișlemi yaparken, rotor tespit
civatalarını șekilde görülen sırayı izleyerek sıkın.
1. Tekerleği ve fren pabuçlarını çıkarın.
Pistonları ve çevresindeki alanı temizleyin.
Sıkma torku:
2-4 N•m
Düz uçlu bir tornavida veya benzeri bir alet kullanarak, Șekil 3'te görüldüğü gibi,
sıkma plakasının kenarlarını civata bașlıklarının üzerinde bükün.
Șekil 2
Fren gövdesi mekanizması iki piston içerir. Eğer bu pistonlar uygun șekilde çalıșmazsa veya
çıkıș hareketleri düzgün değilse veya fren pabuçları rotorla temas halinde kalıyorsa,
așağıdaki ișlemi uygulayarak pistonları ayarlayın.
Sıkma torku:
6-8 N•m
* TORX, Camcar LLC'nin
tescilli ticari markasıdır.
(Arazi Sürüșü için)
En iyi performansı sağlamak için așağıda verilen kombinasyonları kullanmanız tavsiye
edilir.
Yağ durdurucu
Fren kolu sıkma torku:
6-8 N•m
• SM-RT53L/M 203/180 mm rotorlar, 160 mm cross-country rotorlarından daha
büyük çapa ve dolayısıyla daha büyük bir kavise sahiptir. Netice olarak, fren
yastıklarına değebilir.
• Eğer fren gövde bağlantısı ve mil yuvası paralel değilse, rotor ve gövde birbirine
temas edebilir.
• Bisiklet tekerleği çıkarıldığında, pabuç aralık parçalarının takılması tavsiye edilir.
Pabuç aralık parçaları, tekerlek çıkarılırken fren koluna basılması durumunda
pistonun dıșarı çıkmasını engelleyecektir.
• Eğer pabuç aralık parçaları takılı olmadan fren koluna basılırsa, piston
normalden daha fazla çıkıntı yapacaktır. Fren pabuçlarının yüzeylerine hasar
vermemeye dikkat etmek suretiyle düz bașlı bir tornavida veya benzeri bir alet
kullanarak fren pabuçlarını geriye bastırın. (Eğer fren pabuçları takılı değilse,
zarar vermemeye dikkat ederek pistonları düz olarak arkaya doğru bastırın.)
Eğer freni veya pistonu geriye itmek zorsa, hava alma vidasını çıkarın ve yağ
hunisini takarak tekrar deneyin. Bu sırada hava alma ișlemini de yapmanız
gerekecektir.
• Fren sisteminin temizleme ve bakım ișlemlerini yaparken izopropil alkol, sabunlu
su veya kuru bir bez kullanın. Piyasada satılan fren temizlik maddeleri veya
susturucu maddeler kullanmayın. Bunlar conta v.b. parçalara hasar verebilir.
• Fren gövdesini sökerken pistonları çıkarmayın.
• Eğer rotor așınırsa, çatlarsa veya deforme olursa, değiștirilmelidir.
• Parçalar doğal așınmaya ve normal kullanımdan kaynaklanan bozulmaya karșı
garantili değildir.
* Havayı boșaltırken bir yağ hunisi ve bir yağ durdurucusu
gerekecektir.
Kapaklar
Kapaklar
Rotor tespit cıvataları
(#T25 torx)*
Teknik Servis Talimatı
Post tipi
Kapaklar
< Arka >
Tel
Șekil 3
Civataların dönmesini durdurmak için, kapak yöntemi veya tel halka yöntemi kullanılabilir.
Ön mașa ve kadro için uygun olan yöntemi kullanın.
Kapaklar
Sıkma plakası
3. Fren pabuçlarını ve pabuç aralık parçalarını takın .
4. Fren kolunu gittiği yere kadar bastırın ve daha sonra birkaç defa daha çalıștırarak iki
160 mm rotor
< Ön >
2. Pistonu bükmeden, düz olarak geriye bastırın.
Post tipi
Kapaklar
< Arka >
Kapaklar
pistonun da kendi bașlangıç konumlarına hareket etmelerini sağlayın.
5. Pabuç aralık parçalarını çıkarın; tekerleği takın ve daha sonra rotor ve fren gövdesi
arasında temas olup olmadığını kontrol edin. Eğer fren gövdesiyle rotor temas ediyorsa,
"Fren gövdesinin takılması" kısmına bakarak ayar yapın.
SM-HANG
SM-DB-OIL
B01S
(Resin pabuçlar)
Eğer fren yastıkları değiștirildikten veya piston ayarlandıktan sonra yağ düzeyi düșerse,
frenleme gücü zayıflayabilir. Bu durum olușursa, yağ hunisini takın ve hava alma ișlemini
uygulayarak yağ düzeyini tamamlayın.
* Diğer dillerde servis talimatı için, bkz: http://techdocs.shimano.com
Lütfen dikkat: teknik özelliklerde önceden haber verilmeden değișiklik yapılabilir. (Turkish)