UzaktanEgitim_2011

“Uzaktan Eğitim Nedir? “
Yrd.Doç.Dr. Funda DAĞ
UE Tanımı
Tanım 1Farklı
mekânlardaki öğrenci, öğretmen ve öğretim
materyallerinin çeşitli iletişim teknolojileri
aracılığıyla bir araya getirildiği kurumsal bir eğitim
faaliyetidir.
Tanım 2
Eğitim çalışmalarını planlayanlar ve uygulayanlar ile
öğrenenler arasında iletişim ve etkileşimin özel
olarak hazırlanmış öğretim üniteleri ve çeşitli
ortamlar yoluyla belli bir merkezden sağlandığı bir
öğretim yöntemidir.
UE’in Özellikleri
1.
UE’de eğitmen ve öğrencilerin öğrenme sürecinin bir bölümünde
fiziksel ayrılığı söz konusudur.
2.
UE’de mutlaka örgün eğitimde olduğu gibi düzenlenmiş bir
öğretim programı takip edilir.
3.
UE’de öğretim programının açılması, programın derslerinin
tanımlanması, öğretim materyallerinin hazırlanmasında, akademik
ve öğrenci destek hizmetlerinin sağlanmasında bir eğitim
kurumunun varlığı gereklidir.
4.
Bir UE programında yer alan ders veya derslerin video, ses,
elektronik belge, basılı materyal gibi farklı formatlardaki eğitim
içeriklerinin aktarılması, öğrenci-öğrenci, öğrenci-eğitici arasında
etkileşimi sağlamak için bilgi ve iletişim teknolojilerinin
kullanılması gereklidir.
5.
UE’de çift yönlü etkileşimin sağlanması esastır.
Geleneksel Eğitimle Farklılıkları
 Öğretmen merkezli aktivitelerden öğrenci merkezli
aktivitelere geçiş vardır.
 Öğrenci daha aktif bir role sahiptir.
 Ezbercilikten çok araştırmacılık ön plandadır.
 Kullanılan teknoloji ve kullanımı değişir.
UE’i Gerekli Yapan Nedenler Nelerdir ?  Neden UE ?

Küreselleşme: Uzaktan eğitim hizmeti veren kurumlar genel olarak küresel düzeyde eğitim verebilecek niteliğe
sahiptirler.

Kişiselleştirme:Öğrencilerin değişik zekâ ve öğrenme yeteneklerine göre öğretim

Özelleştirme:

Endüstrileşme:
Kurumsal öğrenmenin yerine bireylere göre özelleştirilmiş öğrenme
İnsanların artan eğitim taleplerine hızlı ve etkin bir şekilde cevap verebilmek için uzaktan
eğitim kurumlarının açılması kaçınılmaz duruma gelmiştir.

Geleneksel eğitime uygun olmayan öğrencilere hizmet verme:
Kurumsal eğitim
kurumundaki ders saatlerine yer / zaman açısından katılma imkânı olmayanlar için uygun bir seçimdir.

Hareket kabiliyeti:
Uzak mesafeler arasında iletişim kurmak amacıyla masaüstü, taşınabilir bilgisayarlar, tek
ve çift yönlü video konferans sistemleri ve cep telefonları gibi farklı teknolojiler kullanılabilmektedir.

Hızlı geri besleme:
Öğrenciler dünyanın herhangi bir yerinden günün herhangi bir saatinde ödevlerini
gönderebilmekte ve bu çalışmalarının değerlendirme sonuçlarını hemen aynı şekilde alabilmektedirler.

Ucuz eğitim:

Teknoloji ve eğitim birlikteliği:
Eğitim sistemleri arasında en ucuzu.
eğitim alabilmektedirler.
Sanal sınıflar aracılığıyla kişiler uzak yerlerde olsalar bile yüz yüze
UE’in Avantajları

Yüzyüze öğrenme imkânı bulunmayan öğrencilere erişilmesi,

Eğitim giderlerinin azalması,

Daha merkeziyetçi bir sistem olması sebebiyle eğitimde kalitenin artması,

Sağlanan imkânlar nedeniyle uzaktan eğitimin daha kolay sürdürülebilir olması,

Teknolojik gelişmelerin daha hızlı transferine imkân sağlaması,

Tüm bireylerin eğitimden eşit yararlanmasının sağlanması,

Bireylerin farklı eğitim gereksinimi duymaları ve mevcut eğitim sisteminin bunu
karşılayamadığı durumlarda yeni olanaklar geliştirerek, bireysel, bağımsız öğrenme
ile kitle eğitiminin sağlanması,

Geleneksel eğitim uygulamalarındaki aksaklıkları giderici yeni seçenekler
yaratılması,

Mevcut eğitimin dışında kalan bireylere eğitim olanağı yaratan yeni modeller
yaratılması,

Dünyanın değişik ülkelerinde yaşayan öğrenci ve eğitimciler aralarında etkili
iletişim kurma fırsatı sağlaması.
UE’in Dezavantajları

Kullanılan araçlarda çıkabilecek problemlerin geniş etkiye sahip olması,

Öğrencilerin bir kısmının gerekli olanaklara erişememesi (örneğin bilgisayar),

İletişim yöntemlerindeki değişikliğin olumsuz etkileri,

Altyapı değişikliklerinin eğitim planlarını doğrudan etkilemesi,

Öğretmenin sorumluluk alanını etkilemesi sebebiyle ek yük getirmesi,

Öğrenme ortamlarında önemli görülen yüz yüze etkileşim ortam ve olanaklarının
olmaması ,

Öğrenme sürecinde karşılaşılan öğrenme güçlüklerinin anında çözülememesi ve bu
durumun ardından gelişebilecek sıkıntılar,

Kendi kendine çalışma alışkanlığı olmayan ve bu yeteneğini geliştirmemiş bireyler için
planlama zorluğu,

Çalışan bireylerin kendine ayıracakları vakitte ders çalışma zorunluluğu,

Laboratuar, atölye gibi uygulama ağırlıklı konuların işlenmesindeki sınırlılıklar,

Öğrenci sayısındaki fazlalık nedeni ile iletişimdeki sınırlılıklar,
UE Nasıl Verilir?
(Dağıtım Yolları)
Uzaktan eğitim
Uzaktan eğitim iki şekilde gerçekleşir;
 Tek yönlü iletişim ile
 Çift yönlü iletişim ile
9
Tek Yönlü İletişim
Öğrenme-öğretme faaliyetlerinin yapıldığı ortamda bulunan öğretmen-öğrenci ve
öğrenci-öğrenci grupları arasındaki iletişimin tek yönlü olduğu uzaktan eğitim
modelidir.
Bu modelde öğrenciler öğretmene soru sormaz ya da sorularına anında cevap
alamazlar.
Örnekleri:
Mektupla
Radyo
dağıtım modeli
ile dağıtım modeli
Televizyonla
Bilgisayarla
10
dağıtım modeli
dağıtım modeli (BDÖ yazılımları benzeri yazılımların dağıtılması)
Çift Yönlü İletişim
Öğretmenlerin ve öğrencilerin, öğrenme-öğretme
ortamlarında çift yönlü iletişim (sesle veya görüntülü olarak)
kurdukları uzaktan eğitim modelidir.
Tele
konferans
Video
konferans
Bilgisayarlı
– dağıtım modeli (Öğrenme Yönetim Sistemleri, sohbet, e-posta, forum
araçları ile Internet üzerinden sunulan eğitim)
11
Uzaktan Eğitim’de
Çift Yönlü İletişim Teknolojileri
Asenkron eğitim (Eşzamansız Eğitim)
Senkron Eğitim (Eşzamanlı Eğitim)
12
Asenkron eğitim (Eşzamansız Eğitim)
Zamandan ve mekandan bağımsız olarak verilen eğitimdir. Bu tip
eğitim tam olarak zaman ve mekandan bağımsız olarak verileceği gibi,
belirli zamanlarda zamana ve mekana bağımlı olarak da verilebilir.
13
Senkron Eğitim (Eşzamanlı Eğitim)
Senkron sunum uzaktan eğitim uygulamalarında etkileşimli eşzamanlı
ortamın sağlandığı eğitim çeşididir.
–
Programa katılanlar arasında konunun uzunca bir süre tartışılması
gerektiğinde
–
Programa katılanların yapacakları etkinliklerde grup çalışmasıyla
güdülenmeleri gerektiğinde
–
14
Programa katılanların çoğunun öğrenme ihtiyaçları ve soruları paralelse
UE’de İletişim Teknolojileri
Asenkron
e-öğrenme
Asenkron/senkron
/yüzyüze
Asenkron/senkron
/yüzyüze
Asenkron/senkron
Karma öğretim
(Blended earning)
Karma öğretim
(Blended earning)
e-öğrenme / chat
Senkron
Video Konferans
Dünya’da UE
 UE çalışmaları 200 yıldan daha eski

1728 yılında Boston Gazetesi'nde mektup ile stenografi dersleri
verildiğine ilişkin reklâmlar bulunmuştur.

1890'lı yıllarda Avustralya'daki Queensland Üniversitesi kampus dışına
açık bir eğitim programı yürüttü.

1920’de Eğitim Enstitülerinde radyo istasyonları kuruldu.
•
1930'lara gelindiğinde radyo artık pek çok okul tarafından bir uzaktan eğitim aracı olarak
kullanılmaya başlanmıştır.

1950’lerde TV de kredili eğitim başladı.

1970’lerde geniş band ve PBS sistemler,

1980’de çoklu ortam araçları.

1990’dan beri internet
Dünya’dan Örnekler
1.
Asya Uluslararası Açık Üniversitesi
6.
www.aiou.edu/eng
2.
Kanada, Athabaska Üniversitesi
www.icdl.open.ac.uk
7.
www.athabascau.ca
3.
Finlandiya Açık Üniversitesi
Kalifornia State Üniversitesi
www. Calstatela.edu
5.
Amerika Açık Üniversitesi
www.open.edu
17
Kanada, BC Açık Üniversitesi
www.ola.bc.ca/bcou
7.
www.avoinyliopisto.fi/english
4.
ICDL
Hong Kong Açık Üniversitesi
www.oli.hk
8.
İngiltere Açık Üniversitesi
www.open.ac.uk
10. Ahmet Yesevi Üniversitesinde Uzaktan
Eğitim Uygulamaları
Türkiye’de UE
Türkiye’de UE çalışmaları, 1927 yılında “iletişim yoluyla eğitim” kavramının telaffuz
edilmesi ile birlikte gündeme gelmiştir.
1951 MEB Öğretici Filmler Merkezinin Kuruluşu
1974
Mektupla Yüksek Öğretim Merkezi (MÖM)
1975 YAYKUR
1982
Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Oluşturuldu
1992 Açıköğretim Lisesi Öğretime Başladı
1997 TÜBİTAK-BİLTEN UE Fizibilite Çalışması ve Raporu Hazırlandı
1998 ODTÜ IDE_A Sertifika Projesi Başlatıldı
1998 Açıköğretim İlköğretim Okulu Öğretime Başladı
1998 Anadolu Üniversitesinden Kazakistan Ahmet Yesevi
1998 Üniversitesine Videokonferans İle Uzaktan Ders Sunumu Gerçekleşti
1999 YÖK Uzaktan Öğretim Yönetmeliği Yayınlandı – Enformatik Milli
1999 Komitesi Oluşturuldu
2001 UE Yönetmeliği Kapsamında Dersler/Programlar Açılmaya Başlandı
Uzaktan Eğitim Programları/ (2003-2004 Öğretim Yılında)
Yüksek Lisans
Bilgi Üniversitesi
ODTÜ
E-MBA (2000-2001)
Informatics Online (2000-2001)
Önlisans
Anadolu Üniversitesi
Bilgi Yönetimi (2001-2002)
Mersin Üniversitesi
Endüstriyel Elektronik (2001-2002)
Bilgisayar Teknolojisi ve Prog. (2003-2004)
Elektronik Haberleşme (2003-2004)
Endüstriyel Otomasyon (2003-2004)
Sakarya Üniversitesi
Bilgi Yönetimi (2001-2002)
Bilgisayar Teknolojisi ve Prog. (2002-2003)
Endüstriyel Elektronik (2002-2003)
İşletme (2002-2003)
Mekatronik (2003-2004)
Doğu Akdeniz Üniversitesi
Bilgi Yönetimi (2002-2003)
UE’in Türkiye İçin Önemi

Eğitimde fırsat eşitliğini sağlayabilmek adına önemlidir.
 Öğretim üyesi kadrosu yetersizliği nedeniyle açılamayan derslerin, Internet
üzerinden verilmesini sağlamak, konusunda uzman öğretim üyelerinin bilgisinden
farklı üniversite öğrencilerinin yararlandırılması fikri Türkiye’de UE’in
yaygınlaştırılma çabasındaki temel fikirlerden biridir.
 Türkiye’deki genç nüfus her düzeyde iyi eğitilebildiği takdirde gelecek için büyük
bir potansiyel, aksi takdirde ise büyük bir sorun kaynağı olacaktır. Bu nedenle
eğitimin yaygınlığını ve kalitesini arttırmada UE’in kullanılması amaçlanmaktadır.
 Uzaktan eğitimi Türkiye için önemli kılan diğer bir boyut ise, yaşam boyu eğitim
felsefesinin yayılmasıdır.