Temmuz – Ağustos – Eylül 2015 - Latin Amerika Çalışmaları

BİZİM AMERİKAMIZ
Ankara Üniversitesi Latin Amerika Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi
Temmuz - Ağustos - Eylül 2015
Bültende Öne Çıkan Başlıklar
Küba
54 Yıl Aradan
Sonra ABD
Büyükelçiliğini
Tekrar
Açtı
Sayfa 2'de
Joaquín
"El Chapo"
Guzmán Beyaz
Perdede
Sayfa 7'de
Venezuela ve
Kolombiya
Arasında Gerilim
Sayfa 11'de
Suriyeli
Mültecilere
Latin Amerika
Misafirperverliği
Sayfa 18'de
Papa'nın Latin
Amerika Turu:
Ekvador
Sayfa 3'te
Copa América
2015'te Şili
Şampiyon Oldu
Sayfa 6'da
Şili'deki Fırtına ve
Yoğun Yağış Can
Aldı
Sayfa 8'de
Brezilya'da Halk
Rousseff'e Karşı
Sayfa 9'da
ABD ve Meksika
Arasında
Narko-Tünel
Sayfa 12'de
Yeşilçam Lima'da
Sayfa 14'te
Meksika Mısırında
GDO Şüphesi
Sayfa 22'de
Kosta Rika'nın
Milli Parkları
Sayfa 24'te
2
Küba 54 Yıl Sonra Vaşington’daki Büyükelçiliğini Tekrar Açtı
Küba Cumhuriyeti 20 Temmuz 2015 günü bütün dünya basınının yakından takip ettiği bir törenle
bayrağı göndere çekerek Küba ve Amerika Birleşik Devletleri arasında 3 Ocak 1961 tarihinde kopan ikili
ilişkilerden sonra Birleşik Devletler Başkenti Vaşington’daki büyükelçiliğini tekrar açtı.
Geçtiğimiz yılın Aralık ayında ABD Başkanı Barack Obama tarafından Küba ile olan ilişkilerin
normalleşmesi hususunda yapılan tarihi konuşmadan sonra iki ülke ilişkileri temkinli adımlarla tekrar
gelişmeye başladı. 1956 yılındaki Fulgencio Batista ve Dwight Eisenhower arasındaki görüşmeden
neredeyse yarım asır sonra ilk kez 11 Nisan 2015 tarihinde iki başkan Panama’da bir araya gelmiş, 14
Nisan’da ABD, Küba’yı teröre destek veren ülkeler listesinden çıkarmış ve 1 Temmuz 2015 günü de 20
Temmuz 2015 tarihi itibariyle ikili diplomatik ilişkilerin yeniden başlamasına ve karşılıklı
büyükelçiliklerin açılmasına karar verilmişti.
Küba Dışişleri Bakanı Bruno Rodríguez Parrilla tarafından açılan büyükelçilikle birlikte hâlihazırda
Küba’nın başkenti Havana’da bulunan Halkla İlişkiler Ofisi (Sección de Intereses de los Estados Unidos
en La Habana) de resmen büyükelçilik statüsü kazanmış oldu. Havana’daki ABD Büyükelçiliğine
Dışişleri Bakanı John Kerry tarafından yapılması planlanan ziyaret de 1959 yılında gerçekleştirilen
devrimden beri Birleşik Devletli bir devlet adamı tarafından gerçekleştirilen en önemli ziyaret olacak.
İbrahim Özgür ÇİÇEK
Kaynak: granma.cu
Papa’nın Latin Amerika Turu: Ekvador
3
Papa Francisco; Paraguay, Bolivya ve Ekvador’dan oluşan 9 günlük Latin Amerika turunu, 5 Temmuz
2015 günü Ekvador’un başkenti Quito’ya adım atarak başlatmış oldu. Söz konusu ziyaret, Papa’nın
İspanyolca konuşulan bir Latin Amerika ülkesini ilk ziyareti oldu (Brezilya ziyareti 2013 yılında
gerçekleşmişti). Devlet Başkanı Rafael Correa’ya, Ekvador halkının gelişmesi ve kalkınması için Katolik
Kilisesi ile “bağlılık ve işbirliği” teklif eden Papa, Latin Amerika’nın yoksul insanlara hala ödenecek bir
borcu olduğunu dile getirdi. Correa Hükümetinin karşı karşıya kaldığı sosyal çatışmalara atıfta bulunan
Papa, “tam katılım ve diyalogu teşvik” yoluyla kilisenin zorlukların üstesinden gelmeye hazır olduğunu
ifade etti.
Papa’nın havaalanına dönüş yolculuğu sırasında Correa Hükümetinin veraset ve intikal vergileri zammı
politikasını protesto sloganları atıldı (Eleştirilere maruz kalan Correa Hükümeti zammın ülkede servet
dağılımını eşitlemek için yapıldığını öne sürerken, karşıt görüş bunun sadece ortalama gelire sahip
vatandaşları etkileyeceği yönünde).
Geçtiğimiz on yıl içerisinde Ekvador’un yüzde 4’lük büyüme oranını ve bunun için yapılanları takdir
eden Papa, buna rağmen %81’i Katolik olan Ekvador’da, muhtaçları korumanın önemine değindi.
• Papa’nın Quito ve Guyaquil ziyaretine 13 milyon insanın katıldığı tahmin ediliyor.
•Ekvador’daki çeşitli sivil toplum örgütleriyle görüşmesi sırasında hükümet karşıtı liderler Papa’ya,
Correa’nın politikalarını eleştiren metinlerini sunmuştur.
•Papa’nın Ekvador’u ziyaretinin bedeli, kaynağı bilinmeyen bağışlar yardımıyla 3 milyon Dolar olarak
tahmin ediliyor.
•Papa’nın gelişi Ekvador’da din turizmine 130 milyon Dolar civarında katkı sağladı.
•350’nin üzerinde medya şirketinin gönderdiği yaklaşık 1800 gazeteci bu etkinlikte görev aldı.
•Ekvador Posta Teşkilatı bu özel ziyaret için, üzerinde Papa’nın resmi olan on bin hatıra pulu düzenledi.
Ayşe Neva AKBEN
Kaynak: elpais.com
Venezuela Seçimleri ve Uluslararası Gözetim
4
Venezuela lideri Hugo Chavez’in yanında Ekim 2012 tarihinden itibaren Devlet başkan yardımcısı olarak
görev yapıp Chavez’in ölümünün ardından geçici başkan olduktan sonra 14 Nisan 2013’teki genel
seçimlerde devlet başkanı seçilen Venezuelalı politikacı Nicolas Maduro, Aralık seçimleri için
uluslararası bir gözlemciye izin verilmeyeceğinin sinyallerini verdi. Maduro, Temmuz ayında New
York’taki Birleşmiş Milletler konuşmasında, “Venezuela kimse tarafından gözetlenemez ve
gözetlenmeyecek” dedi.
6 Aralık oylamasında BM’nin gözetimci olup olamayacağı hakkındaki soruları cevaplarken “Bizim
ülkemiz bunu asla kabul etmeyecektir” diyen Maduro’nun yönetimindeki PSUV olarak bilinen
Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi ilk 16 yıl içindeki kongre üstünlüğünü kaybedeceklerini tahmin
ediyor.
Tüm bu olanların yanında muhalif lider Henrique Caprilles ise Amerikan Devletleri Örgütü Sekreteri
General Luis Almagro ile gözetim talep etmek için biraraya geldi.
Beyza ALABAY
Kaynak: elpais.com
Aydınlık Yol Örgütü'nün Kaçırdığı Peru Vatandaşları Kurtarıldı
5
Peru’da bir dönem büyük güç sahibi olan ve yönetime karşı kapsamlı bir mücadele yürüten Aydınlık Yol
(Sendero Luminoso) terör örgütünün tarlalarda çalıştırmak için erkekleri ve çocukları alıkoyup, kadınları
örgüte yeni üyeler doğurmaları için çiftliklerde tuttuğu tespit edildi.
Terörle mücadele ekibinin 2012 yılından beri yürüttüğü operasyonda 51’i çocuk ve 29’u yetişkin 80 Peru
vatandaşı kurtarıldı. Bunların içinde 49-55 yaş aralığında yetişkinlerin ve 8 yaşından küçük çocukların
olduğu tespit edildi.
Junin bölgesinin Satipo kentinde bulunan Asháninka kökenli olan vatandaşlardan bazılarının yaklaşık 30
yıldır Puerto Ocopa, Shima ve Santaro kentlerinde alıkonulduğu belirtildi.
Savunma Bakanlığı “Encuentro 2015” operasyonunda bir Galil 396 saldırı tüfeği ele geçirildiğini açıkladı.
Ayrıca günümüzde grubun liderliğini yürüten José ve Víctor Quispe Palomino kardeşlerin olağanüstü
hal yıllarında, anti-narkotik ve terör operasyonlarının yapıldığı 4 bölgeye ait 48 ilin oluşturduğu,
Apurímac, Ene ve Mantaro nehir bölgelerinde faaliyetini hâlâ sürdüklerine değinildi.
Asháninka toplum örgütünün lideri Ruth Buendía, kötü sağlık ve barınma koşulları altında yaşamak
zorunda bırakılan kadınlar ve çocuklar için köklerinden kopmalarını önlemek adına Río Tambo
bölgesinde güvenli yerleşim yerleri arandığını belirtti.
Ayşe KÖKEN
Kaynak: elpais.com
6
Copa América 2015 Final Maçında Şili, Arjantin'i Penaltılarla
4-1 Yenerek Şampiyon Oldu
Copa América'nın final maçında ev sahibi Şili ile Arjantin karşı karşıya geldi.
Güney Amerika Futbol Konfederasyonu (CONMEBOL) tarafından düzenlenen 2015 Copa America’da
Şili, Arjantin'i penaltılarla 4-1 yenerek şampiyon oldu.
Şili'nin Santiago kentindeki Şili Ulusal Stadı'nda oynanan maçın normal süresi 0-0 sona erdi. Uzatma
dakikalarında da taraflar gol bulamayınca karşılaşma penaltılara gitti.
Arjantin ilk penaltıyı Messi'yle gole çevirmesine rağmen Higuain ve Banega ile beyaz noktadan topu
ağlara gönderemedi. Şili ise penaltı atışlarında hata yapmadı ve taraftarı önünde tarihinde ilk kez Copa
America'yı kazandı.
Aslı YILDIZCAN
Kaynak: elpais.com
Ridley Scott, Chapo’yu Beyaz Perdeye Aktarıyor
7
Meksikalı uyuşturucu kaçakçısı Joaquín El Chapo Guzman’ın firarı ulusal ve uluslararası siyasete nüfuz
etmiş ve aynı zamanda duruşuyla pek çok kahramanlık şarkılarına ilham olmuş ve hatta bu uyuşturucu
kaçakçısı bir şarkıda “avcı” olarak adlandırılmıştır. Alien ve Blade Runner gibi klasiklere imza atmış olan
Ridley Scott bu defa da dünyanın en güçlü uyuşturucu kaçakçısının hayatını ve firarını bir sonraki
filminde beyaz perdeye aktaracak.
The Hollywood Reporter Dergisi, Scott ve yapımcı şirketi Scott Free’nin beyaz perdeye aktarmak için
Don Winslow’un Kartel adlı romanının perdeye aktarılma hakkını satın aldığını duyurdu. Chapo’nun
hayatının kurgu versiyonu olan kitap en çok okunan listesindeydi ve Chapo’nun 2001 yılındaki ilk kaçışı
bir kirli sepetinde gerçekleşmişti. Winslow 10 yıl boyunca Chapo’nun hayatı ve kartelinin işleyişi üzerine
çalıştı. Fakat filmin ismi Joaquín Guzmán değildir. Kendini uyuşturucu ile mücadeleye adamış olan Art
Keller ve Sinaloa Karteli’ne karşı mücadeleye vermiş Adan Berrera isimlerinde iki arkadaşın hikayesini
de kitabında anlatmayı tercih etmiştir. Roman, uyuşturucu ticaretinde 2004’ten 2014’e son 10 yılın tüm
detaylarını içermektedir.
İki ülke arasında yapılan anlaşmalara bir yenisi daha eklendi. Küba ve Çin arasında Pekin-Havana direkt
Scott, jenerasyonu iyi tanıyor. En son filmlerinden biri olan “Danışman”da başrolü Penelope Cruz ve
Javier Bardem paylaşmıştı. Meksika ile ABD sınırındaki uyuşturucu ticareti dünyasını konu alan film
Cormac McCarthy’nin romanından perdeye uyarlanmıştı.
Ezgi GÜLTEKİN
Kaynak: elpais.com
8
Şili’deki Fırtına, Arkasında Üç Ölü Ve Binlerce Mağdur Bıraktı
Şili, Ağustos ayında şiddetli yağışların etkisi altındaydı. Antofogasta bölgesi bu fırtınada en fazla hasarı
alırken, Tocopilla şehrinde olağanüstü hal ilan edildi.
Üç kişi fırtınada hayatını yitirirken, kaybolan iki kişinin de aramaları yoğun bir şekilde devam etti.
Ayrıca, barınaklarda yaşayan binlerce insana da elektrik ve su sağlanamadı. Tarapacá ve Araucanía
şehirleri de fırtınadan kötü etkilenen şehirler arasındaydı. Başkent Santiago’da da fırtınanın etkileri
görüldü.
Aslı YILDIZCAN
Kaynaklar: bbc.com
Brezilya'da İktidar Karşıtı Protestolar Sürüyor
9
Brezilya genelinde toplanan yüzbinlerce kişi Cumhurbaşkanı Dilma Rousseff'i istifaya çağırdı.
Artan enflasyon rakamlarının ve İşçi Partisi üyelerinin adının karıştığı Petrobas skandalının protesto
edildiği gösteriler özellikle başkent Brasilia, Sao Paulo, Rio de Janeiro, Belo Horizante, Recife ve Belem
kentlerinde yoğunlaştı.
Devlet tarafından işletilen Petrobas'da yüklü ihaleler verilmesi karşılığında yönetim, inşaat şirketlerinden
rüşvet almakla suçlanıyor.
Yüzbinlerce kişinin katıldığı gösterilerde ''Dilma İstifa'' yazılı pankartlar taşındı.
Yapılan kamuoyu anketleri neticesinde Cumhurbaşkanı Dilma Rousseff'e destek büyük ölçüde azaldı.
Halkın üçte ikisi Rousseff'in görevden alınmasını istiyor.
Onur Emre BAYAR
Kaynak: bbc.com
Ekvador’da Volkanik Patlama
10
Quito’nun yaklaşık 50 km güneyinde, And Dağları sırasında bulunan Cotopaxi Yanardağının 14 Ağustos
tarihiyle başlayan faaliyeti, şehir merkezine yoğun kül ve dumanın ulaşmasıyla sonuçlandı. Yüzlerce
insan önlem olarak evlerinden tahliye edildi. Başlayan püskürmeler gökyüzüne 3 km’yi aşan küllü duman
saçarken, Devlet Başkanı Rafael Correa bir gün sonra olağanüstü hal ilan etti. Halkın paniklemesini
önlemek için ise medyaya yanardağ faaliyeti hakkında yalnızca resmi makamların verdiği bilgiyi
yayınlama izni verildi. Aynı zamanda yetkililer Cotopaxi’yi çevreleyen tüm park alanlarına girişi ve dağ
tırmanışlarını yasakladı.
Ekvador’un en yüksek yanardağı olarak bilinen Cotopaxi, aynı zamanda dünyanın en tehlikeli
volkanlarından biri olarak adlandırılıyor. Bunun sebebi ise etrafında bulunan buzul tabakasının, volkanik
taş ve toprak kaymalarını kolaylaştırması. 5897 metre yüksekliğindeki kar takkeli volkan, en son 1877
yılında patlamış, Latacunga kasabasını küller altında bırakmıştı.
Ayşe Neva AKBEN
Kaynak: guardian.com
Kolombiyalı Göçmenler ve Venezuela
11
Güney Amerika’nın iki düşman kardeşi olarak tanınan Kolombiya ve Venezuela yıllardır giderek artan
gerilimlere tanık oluyor. Gerilimin sebebini genel olarak Venezuela’nın Latin Amerika’da estirdiği
devrim rüzgarlarına karşı ABD emperyalizminin Latin Amerika’daki konsolu olan Kolombiya’nın
arasındaki ilişkiye bağlayabiliriz.
Özellikle 2010’da Kolombiya Planı kapsamında 6 askeri üssün ABD askerlerinin kullanımına açılması,
Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (İspanyolca: Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia) olan
FARC’ın etkinlikleri ve Kolombiya ABD Büyükelçisi’nin yaptığı “Venezuela FARC gerillalarını
barındırıyor” açıklamasının ardından iyice tırmanan gerilimle iki ülkenin diplomatik ilişkilerini kesmesi
akıllara sıcak savaş ihtimalini getirmişti.
Bugünlerde ise Venezuela Devlet Başkanı Maduro, sınırları kapamak üzere askeri birlikleri topladı,
köprüleri kapatıp neredeyse tüm trafiği ve Kolombiya ile olan ticaretini kesti. Sınırda olağanüstü hal ilan
etti. Aynı zamanda, Venezuela sınır kasabasındaki gecekondu bölgesinde ev ev dolaşarak arama yapan
askerler kimlik kontrolu yaparak yıllardır Venezuela’da yaşayan yüzlerce Kolombiya vatandaşını
toplayıp, onları ülkeden atmadan önce tozlu bir alanda, güneşin altında saatlerce beklettiler. Resmi
kaynaklarda sayının 1000’den fazla olduğu rapor edildi.
Sınırlar kapalıyken, Maduro, 3 Venezuelalı askerin vurulup yaralandığı olay hakkında açıklama yaptı.
Detaylar henüz çok net olmasa da Maduro bunun önceki Kolombiya Cumhurbaşkanı Alvaro Uribe’nin
emirlerine itaat eden bir grup yarı askeri (paramiliter) Kolombiyalının saldırısı olduğu görüşündeydi.
Maduro, sınırların süresiz olarak kapalı olacağını ve olağanüstü hali ülkenin diğer bölgelerine de yaymayı
planladığını açıkladı.
Beyza ALABAY
Kaynak: nytimes.com
12
ABD ile Meksika Arasında Yapılanmış Olan
Yeni Bir Narko-Tünel Bulundu
Meksika Milli Savunma Bakanlığı Ağustos ayında Garita de San Ysidro ve Tijuana Havaalanı’na birkaç
metre ve Amerika Birleşik Devletleri topraklarına ise yaklaşık 400 metre mesafede, 5,7 metre
derinliğinde, 1,70 metre yüksekliğinde ve 1,32 metre genişliğinde inşa edilmiş bir tünel bulunduğunu
bildirdi.
123 metre uzunluğunda, bir futbol sahasının genişliğinden biraz daha fazla olan tünelin içinde raylı bir
sistem ve bir merdiven bulunmaktadır. ABD’ye birkaç metre uzaklıktaki Tijuana’da bulunan tünelin
Chapo’nun suç örgütünün işleri ve uyuşturucu transferi için kullanıldığı varsayılıyor.
Bu tünelin bulunması ile son 10 yılda Tijuana ve San Diego sınırındaki 181 geçit keşfedilmiş oldu.
İnşasından sorumlu olanlarla alakalı şüpheli durumlar söz konusu olsa da geçidin sahibinin “Yeraltı
Efendisi” takma adıyla Joaquín El Chapo Guzmán olabileceği iddia ediliyor. Yeraltı geçitleri, uyuşturucu
kaçakçıları tarafından en çok tercih edilen yollardan biri. 30 Haziran’da gerçekleşen operasyonda henüz
tutuklanan olmadı.
Ezgi GÜLTEKİN
Kaynak: elpais.com
13
Kosta Rikalı Kadınlar Annesini Kaybeden Bebeğe Anne Sütü Bağışlıyor
Catalina Vega ile eşi Ruben Mejía ebeveyn olmaya hazırlanıyorlardı fakat 33 haftalık hamile olan
Catalina, beklenen tarihten önce Alejandro’yu dünyaya getirdi ve bir gün sonra hayata gözlerini yumdu.
1,430 kg. doğan Alejandro’nun beslenmesi için ailesinin acilen anne sütü bulması gerekiyordu.
Catalina’nın annesi bebeğin ilk yirmi gün hastanede kaldığını ve bu süreçte bir hastaneden alınan anne
sütüyle beslendiğini, problemin ise hastaneden çıktıktan sonra yaşanacağını söylüyordu. Fakat böyle
olmadı.
Catalina ve ailenin öyküsü, bir grup kadına ilham kaynağı oldu ve böylece “Catalina Vega Anne Sütü
Bankası Vakfı”nı kurdular. Aile, oluşturulan grubun kendilerini anne sütü bağışlamak için aradıklarını
dile getirdi ve o günden sonra Alejandro hiç sütsüz kalmadı.
Grup kurucularından biri olan Melissa Lamparero, Kosta Rika’nın farklı bölgelerinde yaşayan ve birçok
farklı nedenden dolayı çocuklarına anne sütü veremeyen kadınların da bu şansa sahip olmalarını ve
ülkenin çeşitli bölgelerinde bağış yapılabilecek şartlarda yerlerin olmasını istediklerini dile getirdi.
Berkay KAHRAMAN
Kaynak: cnnespanol.cnn.com
Lima Film Festivali 19. Yılında Türk Sinemasına
Ev Sahipliği Yaptı
14
Bu sene ondokuzuncusu düzenlenen Lima Film Festivali’nde 300’den fazla yerli ve yabancı film
izleyiciyle buluştu. 7-15 Ağustos tarihleri arasında düzenlenen ve yeni kategorileriyle dikkat çeken
festivalin bu seneki konuğu Türkiye oldu. Türkiye ve Peru Elçilikleri iş birliğiyle, “Türkiye Lima’da”
başlığı altında yapılan gösterim Türk Sinemasını Peru’ya taşıdı.
İlk defa Türk Sinemasına yer verilen festivalde, Cannes Film Festivali'nde ikinci büyük ödül olan “Büyük
Ödül”ü kazanan, Nuri Bilge Ceylan'ın senaryosunu yazdığı ve yönettiği 2010 yapımı Bir Zamanlar
Anadolu’da filminin yanı sıra; Semih Kaplanoğlu’nun Yumurta-Süt-Bal üçlemesi, Uzun Hikaye (Osman
Sınav), Küf (Ali Aydin), Zerre (Erdem Tepegoz) filmleri de gösterimi yapılan filmler arasındaydı.
Bir Ali Aydın filmi olan Küf, festivalin yoğun ilgi ve beğeni toplayan filmleri arasına girdi.
Ayşe KÖKEN
Kaynak: peru21.pe
15
El Niño Latin Amerika’nın Pasifik Kıyısını Alarma Geçirecek
1998 yılında el Niño felaketini yaşayan Lima yakınlarındaki San Mateo
El Niño olarak bilinen ve iklimde ciddi değişikliklere yol açan doğa olayının yeniden ortaya çıkması
bekleniyor. Uzmanlar, farklı bölgelerde farklı değişikliklere neden olan, kuraklık ve sel felaketlerinin
habercisi El Niño’nun, şu ana kadar meteoroloji kayıtlarına geçenlerin içinde en şiddetlisi olmasını
bekliyor.
El Niño nedir?
“El Niño” İspanyolcada erkek çocuğu anlamına gelmektedir. Bu ismin Kuzey Peru’daki Paita Limanı
çevresinde geçimini sağlayan balıkçılar tarafından verildiği yaygın bir görüştür. Kuzey Peru kıyılarına
vuran Humboldt soğuk su akıntıları ve bu akıntıların sularda yarattığı yükselme, canlı türlerindeki
azalma gibi değişimleri düzenli olarak gözleyen balıkçılar, bu değişimlerin Noel zamanına denk gelmesi
sebebiyle İsa’nın doğumuyla ilişkilendirmişler ve bu doğa olayını El Niño akıntısı olarak
adlandırmışlardır.
Uzmanlar arasında sebepleri günümüzde dahi tartışma konusu olan El Niño, Pasifik Okyanusu’nda
doğudan batıya esmesi gereken Alize rüzgarlarını yavaşlatan bir atmosfer hareketidir. Normalde sıcak
yüzey sularını rüzgarlar etkisiyle batıya sürükleyerek yerine soğuk dip sularına bırakması gereken
sirkülasyon zayıflayan rüzgarlar sebebiyle etkisizleşir ve su kütlelerini hareketsiz kılar. Bu yüzden
yüzeyde sıcak su birikmesine ve yükselmesine sebep olur. Normalden daha sıcak olan bu sular yakın
yerlerin iklimini doğrudan, uzak mesafeleri ise dolaylı olarak etkiler. Bu şekilde El Niño'lu yıllarda
genellikle dünyada sıcaklıklar artar; sel, fırtına gibi doğal afetler çoğalıp kuraklık yaşanır.
Tarihin eski dönemlerinden beri büyük yıkımlara yol açan El Niño, tarihte en yıkıcı etkisini 1997-1998
yılında gösterdi. Ekvador ve Kolombiya’yı da etkileyen felaket Peru, Şili ve Bolivya’da şiddetli sel
baskınlarına yol açtı. 2006-2007 yılları arasında yaşanan El Niño deniz yüzeyi sıcaklığını sadece 0.9
derece artırmıştır fakat günümüzde ölçülen rakamlar 0.9’un çoktan geçildiğini göstermektedir.
El Niño, Çok Sektörlü Ulusal Çalışma Komitesi’nin (ENFEN) Teknik Koordinatörü Perulu Fizikçi Ken
Takahashi: “Felaket bizi yeterince uzun bir süreç için uyarıyor ama nasıl sona ereceğini söylemek zor.
Yoğun yağışlara sebep olan ve tekrarlayan bir atmosfer olayı olmasına rağmen yıllık kesin bir ölçeği yok”
diyor. Teknik koordinatör beklenen El Niño’nun şimdiye kadar yaşananların en ciddisi olacağını
belirtiyor.
Normalin üzerinde sıcaklıklar yaşayan Peru, 2015-2016’da şiddetli yağışlar beklemekte. Uzmanlar, diğer
ülkelere kıyasla balıkçılık sektörünün ekonomisinde önemli yer tuttuğu Peru’nun denizlerdeki
hareketlilikten çok daha olumsuz etkileneceğinde hem fikirler.
16
Peru hükümeti yaklaşan büyük 2015-2016 yağışlarının zararını en aza indirip, tehlikeyi engellemek
adına, kritik gördüğü Tumbes, Piura, Lambayeque, La Libertad, Cajamarca, Amazonas, San Martín,
Áncash, Ica, Arequipa, Cusco, Puno, Junín, Lima ve Callao’da acil durum ilan etti. Bölgelerde halk
bilinçlendirilmekte ve tatbikatlar yapılmakta.
Aynı zamanda Kültür Bakanlığı, kültür miraslarını korumaya yönelik çalışmalar yürütmekte. Kolomb
öncesi döneme ait Amerika kıtasının en büyük kerpiç şehri olan Chan Chan’ı korumak için çalışmalar
yapmaktadır.
Ayşe KÖKEN
Doğal afetlerden etkilenecek bölgeler
Ayşe KÖKEN
Kaynak: elcomercio.com
17
Şili’de Bir Köpek İki Yaşındaki Bir Bebeği Emzirerek Hayatını Kurtardı
Annesi tarafından terkedilen çocuk, bir köpek tarafından emzirilirken bulundu. İki yaşında Perulu
annesi tarafından yalınayak sokağa bırakılan bebeği, polisler Kuzey Şili’deki bir araba tamirhanesinde
sabahın erken saatlerinde Reina adlı bir köpek tarafından emzirilirken buldu.
Polis Diego Gajardo’nun verdiği bilgilere göre bebek, Doctor Juan Noé de Arica hastanesine kapmış
olabileceği herhangi bir enfeksiyon veya vücudunda bit, pire gibi canlıların olması ihtimaline karşı
kontrole götürüldü. Sarhoş olan annesi de hastaneye kaldırılırken, bebekte herhangi fiziksel bir zarar
görülmediği için annesi de tutuklanmayarak serbest bırakıldı.
Çocuk Esirgeme Kurumu bu ihmal için şikayette bulundu. Kurumun Müdüresi Marcela Labraña’ya
göre, bu durum “kınanması gereken ve insanlık dışı” bir olaydı. 22 Eylül’de adaletin yerini bulması
bekleniyor.
Aslı YILDIZCAN
Kaynak: abc.es
18
Latin Amerika Göçmenlere Kucak Açıyor
2 Eylül 2015 tarihinde ailesi ile birlikte Muğla'nın Bodrum ilçesinden Yunanistan'ın İstanköy adasına
şişme botla geçmeye çalışırken annesi ve kardeşi ile birlikte boğularak hayatını kaybeden Suriyeli üç
yaşındaki Aylan Kurdi'nin fotoğrafı tüm dünyayı derinden etkiledi.
Bu olay neticesinde birçok Avrupa ülkesi göçmenleri kabul edeceğini açıkladı. Mülteciler konusunda
Avrupa ülkeleri birbirinden farklı tutumlar sergilerken, Latin Amerika ülkeleri mültecilere kucak açmaya
hazırlanıyor.
Brezilya Cumhurbaşkanı Dilma Rousseff, anavatanlarından kovulan, Brezilya'ya çalışmak, yaşamak ve
ülkenin refah ve mutluluğuna katkı sağlamak için gelen mültecileri karşılamaya hazır olduklarını belirtti.
Brezilya 2000'den fazla Suriyeli mülteci ile savaşın başladığı 2011 yılından itibaren en fazla Suriyeli
mülteciyi kabul eden Latin Amerika ülkesidir.
Onur Emre BAYAR
Kaynak: listindiario.com
Santos-Maduro Görüşmesi Quito’da Gerçekleştirildi
19
Venezuela ve Kolombiya Başkanları Nicolás Maduro ve Juan Manuel Santos, Ekvador Başkanı Rafael
Corrrea ile Carondelet Başkanlık Sarayı’nda görüşme yaptı.
Maduro geçtiğimiz Ağustos ayında, sınır bölgesinde yaşayan Kolombiyalıları kaçakçılık yapmak ve
hükümet karşıtı örgütlerle bağlantılı olmakla suçlamıştı. Venezuela'da yaşayan 1400 Kolombiyalı sınır
dışı edilmiş, yaklaşık 20 bin kişi de Kolombiya'ya kaçmıştı. İki ülke karşılıklı olarak büyükelçilerini geri
çağırmıştı.
Haftalık faaliyet raporunda 21 Eylül’de gerçekleşecek Maduro-Santos buluşmasında “sınırda yaşanan
gerginliklerin üstesinden geleceklerini” belirten Correa, iki ülke başkanının da kendi ülkelerine ait meşru
beklentileri ve talepleri olmasına rağmen Quito’daki buluşma davetine koşulsuz katılmayı kabul
ettiklerini ifade etti. Aynı zamanda UNASUR başkanlığı görevinde olan Uruguay Devlet Başkanı Tabaré
Vásquez’inmoderatörlüğünde gerçekleşen buluşma, büyükelçilerin görevlerine devam etmeleri kararıyla
sonuçlandı. Görüşmede kapatılan sınırın aşama aşama açılması için çalışmaların başlatılması da
kararlaştırıldı.
Ayşe Neva AKBEN
Kaynak: ecuadorenvivo.com
20
Venezuela’da Muhalif Lidere Hapis Cezası
Venezuela’da 2014’te sağ kanadın sokağa taşarak hükümetin politikalarını, yüksek enflasyonu ve artan
şiddet olaylarını protesto ettiği, 3 ay süren ve 43 kişinin hayatını kaybettiği hükümet karşıtı eylemlerde
aktif rol oynayan Voluntad (Halk İradesi) Partisi lideri Leopold Lopez, faaliyetleri sebebiyle 13 yıl 9 ay
hapis cezası aldı. Mahkeme, Lopez’i halkı ayaklandırmaya yönelik hareketler ve komplo ile suçlu buldu.
“Lopez, alçakça mahkum edildi, artık mücadele için daha çok sebebimiz var” diyen Voluntad Partisi
üyesi Freddy Guevara, bu hapis cezasının hakkaniyetsizliğini vurgulayarak bu olayın yandaşları için bir
katalizör olduğunu, mücadelelerini ateşlediğini belirtti.
Diğer bir yandan Lopez için ikinci kötü haber ise aldığı ceza sebebiyle 2019’daki başkanlık seçimlerine
katılamayacak olmasıdır.
Bunu bir saçmalık olarak tanımlayan İnsan Hakları İzleme Komitesi Amerika Direktörü, Jose Miguel
Vivanco, “Bu yargının temel prensiplerinin ihlalidir” dedi. Ayrıca bu duruşmada bazı kesimlerin siyasi
çıkarlar doğrultusunda hareket ettiği düşünülmektedir.
Beyza ALABAY
Kaynak: nytimes.com
21
Brezilya'nın Yeni Avcısı Gripen Olacak
Brezilya Hava Kuvvetleri, envanterine 36 adet Gripen savaş uçağı katmaya hazırlanıyor. Brezilya bu alım
için 4,5 milyar Euro ödeyecek.
Brezilyalı mühendis ve teknisyenlerin eğitim için Ekim ayında İsveç'e gideceğini açıklayan Saab Firma
Genel Müdürü Håkan Buskhe, eğitimin teknik ve teknoloji transferleri hakkında olacağını söyledi. Saab
Firması 2019 ve 2024 arasında 36 Gripen NG teslim etmeyi planlıyor.
Genel Müdür Håkan Buskhe, Gripen NG savaş uçaklarını zamanında teslim edebilmek için tam gaz
çalışacaklarını ifade etti.
Brezilya Hava Kuvvetleri Komutanı Lt Brig Nivaldo Luiz Rossato, Gripen NG savaş uçakları alımının
Hava Kuvvetlerinin operasyon kapasitesini genişleteceğini ve Brezilya endüstrisi için teknolojik anlamda
bir yenilik olacağını belirtti.
Brezilya Hükümeti 2013 yılı Aralık ayında Boeing F/A-18 Super Hornet ve Dassault Rafale yerine Gripen
NG savaş uçağını seçmişti.
Onur Emre BAYAR
Kaynak: flightglobal.com
22
Meksika, GDO Tartışmalarına Rağmen
Ulusal Mısır Günü'nü Kutluyor
Gündemde var olan ve milyonlarca tortillanın ziyan edilmesine sebep olabilecek bu savaşı anlamak için
mısırın, her bir Meksikalı tarafından günde yarım kilo tüketildiğini unutmamak gerekir. Bir yandan
çeşitli genetiği değiştirilmiş (GDO’lu) mısırları satmak için izin isteyen şirketler, diğer yandan yerel mısır
üretimini savunduklarından dolayı onları engelleyen köylüler, birtakım gruplar ve bilim adamları
bulunmaktadır. Mahkemelere taşınan bu kavgalar arasında Meksika bugün Milli Mısır Günü’nü kutluyor.
Mısır, bu toprakların yerel üretimi ve dünyanın en çok üretilen tahılı olması anlamında önemli bir yere
sahiptir.
GDO’lu çekirdek üretiminin serbest ortamda gerçekleşmesini önlemeye yönelik itiraz talebinin hakim
tarafından feshedildiği dava Ağustos’ta gerçekleşti. Mısır Savunma Kolektifi mahkemeden çıkan bu
kararla Yüksek Mahkeme başka karar verene kadar konuyla alakalı cezalandırma durumunu dondurmayı
başardı. Böylelikle mısır üretimi serbest bir ortamda gerçekleşmeye devam etmekte ve bu şartlarda bir
ceza uygulaması uygulanmamaktadır.
Mısır yaklaşık 6.000 yıldır Meksika’da yetiştirilen bir tahıldır. Direk tüketim için kullanılan yaklaşık 30
milyon ton ağırlığındaki mısırın %40’ı köylülerin yerli üretimlerinden sağlanıyor. Meksika’da geleneksel
korumacı politikalarca yasaklanmış olan yabancı mısır ithalatı, 1994’te Kuzey Amerika Serbest Ticaret
Anlaşması ile başlamıştır.
Meksika’da 59 tane mısır türü bulunmaktadır. Her Meksikalı günde yarım kilo mısır tüketmektedir.
Böylece günlük kalori alımının %50’si ile günlük protein alımının %40’ını yarım kilo mısır tüketerek
tamamlamış oluyorlar.
Ezgi GÜLTEKİN
Kaynak: cultura.elpais.com
Kosta Rika’daki Turist Dalgası
Kaplumbağaların Yuvalamasını Durdurdu
23
Turistler eşsiz doğa harikalarından biri olan yüz binlerce deniz kaplumbağasının yavaşça denizden çıkıp
yumurtalarını bırakmalarını izlemek için plajda toplandılar.
Fakat kaplumbağalar orada bulunan turistleri beklemiyorlardı.
Kosta Rika’nın Pasifik kıyısında yer alan Ostina Plajı’ndaki turist akını kaplumbağaları görünce öz çekim
yapmaya, çocuklarını kaplumbağaların üzerine oturtmaya başladılar. İnsanların bu düşüncesiz
davranışlarından korkan kaplumbağalar ufak bir tur attıktan sonra yumurtlayamadan denize dönmek
zorunda kaldılar.
Yapılan açıklamaya göre bazı kaplumbağaların serkeş turistlerin ayrılmasıyla gece gelip yumurtladıkları
ve uzmanların beklediğinden daha fazla yumurta olduğu bildirildi.
Yamileth Baltodano isimli bir turist rehberi bu olayı bir felaket olarak nitelendirirken, Kosta Rikalı
yetkililer böyle bir olayın tekrar yaşanmaması için çalıştıklarını açıkladı. Sivil toplum kuruluşları ise
sahildeki turist işgali için bu özel türleri koruma talebinde bulundu.
Berkay KAHRAMAN
Kaynak: elpais.com
24
Kosta Rika’nın En İyi Beş Milli Parkına Yolculuk
24 Ağustos Kosta Rika’nın Milli Park Günü. Ya siz bugüne kadar kaç milli parkı ziyaret ettiniz?
Kosta Rika küçük bir ülke olmasına rağmen dünyanın en zengin flora ve faunasına sahiptir. Her yıl
milyonlarca turist Kosta Rika’ya sadece plajları için değil, dünyanın en ünlü ulusal parklarının bakir
doğasını da keşfetmeye geliyor.
Siz değerli okuyucularımız için ülkenin en iyi beş milli parkını listeliyoruz.
Tortuguero
Kuzey Karayip kıyılarının kanallarında yapacağınız bot turu ile burada kuş çeşitliliğini, maymunları,
timsahları, yakalı tembel hayvanları, yılanları ve kaplumbağaları görmeniz mümkündür. Ayrıca
Temmuz’dan Kasım’a kadar deniz kaplumbağalarının yumurtlamalarını ve bu minik yavru
kaplumbağaların denize ulaşmasına tanık olabilirsiniz
Arenal Volcano
Bu volkan bir zamanlar dünyanın en aktif ve en mükemmel koni şekline sahip olanı idi. Buraya gelecek
olan misafirler nadir de olsa patlamayı görüp işitme şansına sahip olabilirler. Bunun yanı sıra kaya
tırmanışı yapıp termal kaplıcalardan faydalanabilirler.
25
Manuel Antonio
Bu küçük milli park ise sizlere bembeyaz plajlar, ormanda rastlayabileceğiniz küçük maymunlar,
papağanlar, rakunlar ve iguanaların uyum içinde yaşayışlarını görmenizi vaad ediyor.
Rio Pacuare
Ülkenin nefes kesen doğası ve yerleşimden uzakta olmasıyla tanınan Pacuare Nehri, rafting için
dünyanın en iyi nehirleri arasında yer alıyor.
26
Corcovado
Ülkenin güneyinde bulunan ve turizm merkezlerinden uzak olan Corcovado, siyah sahilleri ve el
değmemiş yağmur ormanıyla çevrilidir. Bu milli park tırmanış ve Pasifik Okyanusu’nun gizemli
sularında dalış için ideal bir yerdir ve eğer şanslıysanız yunuslarla birlikte yüzebilirsiniz.
Berkay KAHRAMAN
Kaynak: internacional.elpais.com
BİZİM AMERİKAMIZ
GENEL YAYIN YÖNETMENİ
Prof. Dr. Mehmet Necati KUTLU
EDİTÖR
Prof. Dr. İsmail ÖZER
EDİTÖR YARDIMCILARI
Uzm. Öznur SEÇKİN
Arş. Gör. Ayşegül TAĞMAN
Arş. Gör. İbrahim Özgür ÇİÇEK
TASARIM
Arş. Gör. İbrahim Özgür ÇİÇEK
YAYINA HAZIRLAYANLAR
Aslı YILDIZCAN
Ayşe KÖKEN
Ayşe Neva AKBEN
Berkay KAHRAMAN
Beyza ALABAY
Ezgi GÜLTEKİN
Onur Emre BAYAR
latinamerika.ankara.edu.tr