YBH-PR-40 STANDART ONLEMLER PROSEDURU

STANDART ÖNLEMLER PROSEDÜRÜ
Revizyon No: 00
Doküman No: YBH-PR-40
Revizyon Tarihi:00
Yayın Tarihi: 03.07.2011
Sayfa No: 1/ 4
1. AMAÇ
Sağlık hizmetiyle ilişkili enfeksiyonların ve çapraz bulaşmaların önlenmesi amacıyla hastanede
yatan tüm hastalara, tanısına ve enfeksiyonu olup olmadığına bakılmaksızın uygulanması
gereken önlemleri belirlemektir.
2. KAPSAM
Hastanedeki tüm tanı ve tedavi işlemi yapılan birimleri kapsar.
3. SORUMLULAR
Hastanedeki tüm çalışanlar.
4. TANIMLAR:
Standart önlemler, hastane başvuran hastaların tanısına ve enfeksiyonu olup olmadığına
bakılmaksızın tüm hastalara uygulanması gereken önlemlerdir.
Solunum hijyeni, solunum yoluyla bulaş ihtimali varlığında alınması gereken önlemlerdir.
5. REFERANSLAR
İzolasyon önlemleri kılavuzu 2006
El hijyeni kılavuzu 2009
Eldiven kullanımı prosedürü
El hijyeni prosedürü
6. PROSEDÜR DETAYI
6.1. Temel ilkeler
1. Hasta ile temas etmeden önce, hasta ile temas ettikten sonra, hasta çevresindeki
yüzeylerle (tıbbi cihazlar dahil) temas ettikten sonra, vücut sıvıları ile temastan sonra,
aseptik işlemlerden önce el hijyeni sağlanmalıdır.
2. Kan, her türlü vücut sıvısı ve ter dışında her tür vücut salgısı ile, mukoza ile, bütünlüğü
bozulmuş ciltle temas sırasında steril olmayan eldiven giyilmelidir.
3. Vücut sıvı veya salgılarının çevreye sıçrama veya yayılma ihtimali olan durumlarda
eldivene ek olarak diğer kişisel korunma malzemeleri (önlük, maske veya gözlük)
kullanılmalıdır.
4. Kan ve diğer vücut sıvı/salgılarının çevreye sıçrama/püskürme ihtimali olan durumlarda
(endotrakeal aspirasyon, endotrakeal entübasyon, vasküler invaziv girişimler, vb.) cerrahi
maske ile gözlük veya siperli maske kullanılmalıdır.
5. Her tür spinal girişim sırasında (miyelogram, lomber ponksiyon, spinal anestezi, vb.)
işlemi yapan kişi cerrahi maske takmalıdır.
6. Öksüren/hapşıran hastaların çevreye yayabileceği enfeksiyöz partiküllerin hastane içinde
kontrolünü sağlayabilmek için aşağıdaki Solunum Hijyeni kurallarına uyulmalıdır.
6.1. Öksüren/hapşıran hastalara ağızlarını kağıt mendil/peçete ile kapatmaları konusunda
eğitim verilmeli,
6.2. Öksüren/hapşıran hastalara mümkünse cerrahi maske taktırılmalı ve diğer hastalarla
aralarında en az bir metre mesafe olacak şekilde yerleştirme yapılmalı,
6.3. Hastaların vücut sıvı/salgıları ile kirlenmiş yüzey/malzemelerle temas ederken
eldiven giyilmeli, eldiven çıkarıldıktan sonra el hijyeni sağlanmalıdır.
7. Kirli malzemelerin transferi, ortamda kontaminasyona neden olmayacak şekilde
yapılmalıdır.
8. Kullanım sonrasında iğne uçları enjektörden ayrılmamalı, uçlarına kılıf takılmamalı,
kıvrılıp bükülmemeli, enjektör uçları özel kesici-delici alet kutularına atılmalıdır.
Hazırlayan
Kontrol Eden
Onaylayan
Enfeksiyon Kontrol Hekimi
Kalite Kordinatörü
Başhekim
STANDART ÖNLEMLER PROSEDÜRÜ
Revizyon No: 00
Doküman No: YBH-PR-40
Revizyon Tarihi:00
Yayın Tarihi: 03.07.2011
Sayfa No: 2/ 4
9. Ağızdan ağıza resusitasyondan kaçınılmalı, ambu ve diğer ventilasyon cihazlarının
kullanımı tercih edilmelidir.
10. Vücut sıvı ve salgıları ile kirlenme ihtimali olan yüzeyler yakınında (servislerde
hastalardan alınan numunelerin bulunduğu masalar, laboratuvarlar gibi) yiyecek-içecek
saklanmamalı ve yiyecek yenilip içilmemelidir. İlaç ve/veya mama/gıda saklanan
buzdolaplarında numune olarak alınmış kan ve vücut sıvısı bulundurulmamalıdır.
11. Galoş kullanımıyla hastane infeksiyonlarının azaldığını ya da önlendiğini gösteren bir
veri olmadığından, ameliyathanede galoş kullanımı hasta çıkartılarından cerrahi ekibi
korumaya yöneliktir.
7. UYGULAMA
7.1. EL HİJYENİ
Hastanemiz “El hijyeni prosedürü”ne uygun olarak yapılmalıdır.
7.2. ELDİVEN KULLANIMI
Hastanemiz “Eldiven kullanımı prosedürü”ne uygun olarak yapılmalıdır.
7.3. YÜZ KORUYUCU VE/VEYA GÖZLÜK KULLANIMI
Cerrahi girişimler esnasında, entubasyon, bronkoskopi, aspirasyon gibi işlemler ile laboratuvar
çalışmaları sırasında vücut sıvıları, salgılar, çıkartılar ve kanın yüz, göz ve ağız mukozasına
sıçrama olasılığı olan durumlarda kullanılmalıdır.
7.4. MASKE KULLANIMI
7.4.1. Temel İlkeler
7.4.1.1. Kullanılacak maskeler kişiye özel olmalıdır.
7.4.1.2. Maskeler ıslandığında değiştirilmelidir.
7.4.1.3. Maskenin yüze tam oturması sağlanmalıdır.
7.4.1.4. Maske ağız ve burunu içine alacak şekilde kullanılmalıdır.
7.4.2. Cerrahi Maske
7.4.2.1. Cerrahi işlemler esnasında,
7.4.2.2. Entubasyon, bronkoskopi, aspirasyon gibi işlemler sırasında vücut sıvıları, salgılar,
çıkartılar ve kan sıçrama olasılığında,
7.4.2.3. Her türlü spinal girişim sırasında (miyelogram, lomber ponksiyon, spinal anestezi, vb.)
7.4.2.4. Damlacık izolasyonu endikasyonu bulunan hastalara bir metreden daha yakın mesafede
yapılacak girişimler esnasında,
7.4.2.5. Damlacık ve Solunum izolasyonu uygulanan hastanın transportu sırasında
kullanılmalıdır.
7.4.3. N95 Maske
7.4.3.1. Solunum izolasyonu gereken hasta odalarına girişte,
7.4.3.2. Hastanelerde yapım onarım çalışmaları sırasında trasferi yapılan nötropenik hastalarda
kullanılmalıdır.
7.5. ÖNLÜK KULLANIMI
7.5.1. Nem bariyerli önlükler
7.5.1.1. Kan, vücut sıvıları, salgılar ve çıkartıların sıçraması ihtimali olan işlemler sırasında,
7.5.1.2. Kirlenmiş cilt ya da giysi ve örtülerle teması gerektiren işlemler sırasında,
7.5.1.3. Hasta bakımı sırasında,
7.5.1.4. İzolasyon gerektiren hasta odalarına girişte ve bu hastaların bakımı sırasında
giyilmelidir.
Hazırlayan
Kontrol Eden
Onaylayan
Enfeksiyon Kontrol Hekimi
Kalite Kordinatörü
Başhekim
STANDART ÖNLEMLER PROSEDÜRÜ
Revizyon No: 00
Doküman No: YBH-PR-40
Revizyon Tarihi:00
Yayın Tarihi: 03.07.2011
Sayfa No: 3/ 4
7.5.2. Steril önlükler
7.5.2.1. Cerrahi girişimler ile kateter takılması gibi invaziv işlemler sırasında giyilmelidir.
7.5.2.2. Ciddi yanığı ya da yarası olan olguların bakımı gibi bazı özel durumlar varlığında steril
önlük giyilebilir.
7.6. UYGUN GİYİLME ÇIKARILMA SIRASI
Koruyucu malzemelerin uygun giyilme ve çıkarılma sırası aşağıdaki gibidir.
Giyme sırası
Önlük
Maske
Gözlük-yüz koruyucu
Eldiven
Çıkarma sırası
Eldiven
Gözlük-yüz koruyucu
Önlük
Maske
7.7. GÜVENLİ ENJEKSİYON UYGULAMALARI
7.7.1. Tüm hastalara ait kan ve vücut sıvıları (genital sekresyonlar, BOS, plevra, perikard,
periton, sinovyal ve amniyon sıvıları) enfekte kabul edilmelidir.
7.7.2. Her tür parenteral enjeksiyon sırasında steril, tek kullanımlık enjektör ucu ve enjektör
kullanılmalı, bir kez kullanılmış veya herhangi bir nedenle sterilitesi bozulmuş enjektör/enjektör
uçları kesinlikle kullanılmamalıdır.
7.7.3. Tanısı bilinen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastaları, HIV pozitif ve HCV pozitif
hastalarda, korumalı enjektör ve intraketler tercih edilmelidir.
7.7.4. Her tür kesici-delici alet özel kesici-delici alet kutularına atılmalıdır.
7.7.5. Kullanılan enjektörlerin iğneleri, kapağı kapatılmadan kesici-delici alet kutusuna
atılmalıdır.
7.7.6. Kesici-delici alet kutuları mümkün olduğunca çalışma alanına en yakın yerde
bulundurulmalıdır.
7.7.7. Kesici-delici aletler, kesici-delici uçları vücudun herhangi bir bölümüne dönük şekilde
elden ele tranfer edilmemelidir.
7.7.8. Multidoz flakonlara her giriş için yeni ve steril bir enjektör ve enjektör ucu kullanılmalı,
giriş öncesinde flakonun diyaframı alkolle silinmelidir.
7.8. HASTA BAKIMINDA KULLANILAN ALET VE CİHAZLAR
7.8.1. Her hasta için yeni bir pansuman seti kullanılmalıdır.
7.8.2. Kontamine tekrar kullanılabilen kritik ve orta derecede kritik medikal aletler ve hasta
bakım teçhizatı, kullanımdan sonra diğer hastalara bulaşın önlenmesi için sterilize ve dezenfekte
edilmelidir.
7.8.3. Kritik olmayan aletler, kan, vücut sıvısı, sekresyonla kontamine olduğu zaman
temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
7.8.4. Kan ya da vücut sıvısı ile bulaşmış çarşaflar çamaşırhaneye sızdırmaz torbalarda
taşınmalıdır.
Hazırlayan
Kontrol Eden
Onaylayan
Enfeksiyon Kontrol Hekimi
Kalite Kordinatörü
Başhekim
STANDART ÖNLEMLER PROSEDÜRÜ
Revizyon No: 00
Doküman No: YBH-PR-40
Revizyon Tarihi:00
Yayın Tarihi: 03.07.2011
Sayfa No: 4/ 4
El Antisepsisi
El
Yıkama
Klinik çalışmalara başlarken ve
bitiminde
Eller gözle görülür şekilde
kirlendiğinde
Bir hastadan diğerine geçerken
Eller kan, dışkı, idrar ve diğer vücut
sıvıları ile kontamine olduktan
hemen sonra
Ellerin kan, dışkı, idrar ve diğer
vücut sıvıları ile yoğun
kontaminasyon olasılığı öncesinde
İmmun sistem yetmezliği (YBÜ,
nötropenik, yenidoğan ) olan
hastalara temastan önce
Eller temiz görünse bile hastalara
fiziksel temas sonrasında
Elektif aseptik uygulamalardan
önce ve sonra (küçük cerrahi
girişimler, pansuman, kan, BOS
kültür örneği alma, invaziv
girişimler vs.)
Elektif aseptik uygulamalar
esnasında (küçük cerrahi girişimler,
pansuman, kan, BOS kültür örneği
alma, invaziv girişimler vs.)
Acil aseptik girişimlerden önce
Acil aseptik girişimlerden sonra
Cerrahi operasyon öncesi
Yemekten ve yemek servisinden
önce
Tuvaletten çıktıktan sonra
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi
hastalarına ve HIV pozitif hastalara
her tür invaziv işlemden önce
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi
hastalarına ve HIV pozitif hastalara
her tür invaziv işlemler esnasınında
HIV ve HCV pozitif hastalara
cerrahi işlemlerden önce
HIV ve HCV pozitif hastalara
cerrahi işlemler esnasında
Antiseptik
El Yıkama
Antiseptik
El Ovma
*
*
*
*
*
Cerrahi El Eldiven
Antisepsisi Kullanımı
Bariyerli
Eldiven
Kullanımı
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*Her seçenek birbirinin alternatifidir, birini uygulamanız yeterlidir.
Hazırlayan
Kontrol Eden
Onaylayan
Enfeksiyon Kontrol Hekimi
Kalite Kordinatörü
Başhekim