SAYI30 - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi

Transkript

İçindekiler
Sektörel Haberler
6
Giriş
TMMOB İçmimarlar Odası Genel Başkanı Levent Tümer
37
İçmimarlar Odası’ndan Haberler
Kadir Şengül Söyleşisi
38
Resim ve Çizimler - Prof. Dr. Nurten Unansal
40
TMMOB İçmimarlar Odası Haber
48
Ustalarla Buluşmalar
Özdemir Demircilik - Özcan ve Gürcan Özdemir
50
Portre
İçmimar Zekai Erarabacı Söyleşisi
54
Proje
3414 KHAS: İç Mekan Tasarımıyla Kurumsal Bir Marka Yaratmak
Kadir Has Üniversitesi, Yrd. Doç. Orçun Kepez
Üniversite Tanıtım
TOBB ETÜ Üniversitesi - İçmimarlık ve Çevre Tasarım Bölümü Başkanı
Prof. Ayşe Müge Bozdayı Söyleşisi
Makale
60
68
Yrd. Doç. Dr. Rabia K. Doğan, Selçuk Üniversitesi, İçmimarlık ve Çevre Tasarım Bl. Bş.
Minimalist Yaşam Kültürü
73
B. Burak Kaptan, İçmimarlıkta Meslek Kuruluşu ve Örgütlenme Sorunu - I
Meslek Kuruluşu ve Örgütlenme Sorunu
77
Özlem Güven Kent Mobilyaları Tasarımında Özgün Yaklaşımlar
81
Doç. Dr. Nurten Unansal, Türkiye’de İçmimarlık Tarihine Bir Bakış-II
88
İzmir Ekonomi Üniversitesi, İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Böl., Araş. Gör. İpek Kaştaş,
Araş. Gör. Oylum Dikmen Bir Konferans Deneyimi: EDRA44 PROVIDENCE, USA
Dünyadan Mekan Tasarım
98
Dünyadan Ürün Tasarım
Sergi İzlenim
95
106
Sema İşbilir, SSM-Anish Kapoor İstanbul’da,
Gülsün Karamustafa - Vadedilmiş Bir Sergi
112
Organik
Mevsimin Kokularını Duymayı Unutmayın
116
Bir Mekan
Le Méridien istanbul
118
Gezi
Harput-Pertek
120
Mesleki Yayınlar
126
Kültür Sanat
128
Reklam İndeksi
Extreme Audio
Ön Kapak İçi
Massive
Ön Kapak İçi Yanı
Emin Kaya Collection
03
Mod Tasarım
04
Başaran Mermer
05
Koleksiyon
07
Zeyhan
09
Fiberli
11
Filli Boya
13
Royal Halı
15
Klima Plus
17
Klima Plus
19
Pierre Cardin
21
Zivella
23
Schüco
25
Creavit
27
Resmet
29
Turkuaz Seramik
31
AGT
33
Karosiman
35
Lighttech Aydınlatma Fuarı
36
Samet
49
Aktif Mühendislik
53
Blanco
59
Tenda
67
Lot
71
Mosso
97
Tuna Ofis Mobilyaları
99
Arıtay Collection
100
GPD
103
Tavcam
105
Erduş Shower
107
Evinoks
109
Leditup
111
Tülin Kaynak
115
Serko Halı
117
Zeki Ofis Mobilyaları
119
Yıldız Sunta
121
Elifnur Halı
126
P.N.S Luster
132
Samur Halı
Arka Kapak İçi
Özcan Aydınlatma
Arka Kapak
Türkiye / Sergi Haber
13. İstanbul Bienali sergileri bu yıl ücretsiz
İ
Bienali’nde, güncel
küratörlüğünde ‘Anne, ben barbar mıyım?’
demokrasi biçimlerini
başlığıyla gerçekleştirilen 13. İstanbul
sorgulayan,
Bienali, politik bir forum olarak kamusal
günümüzün
alan fikrine odaklanıyor. Koç Holding
mekânsal-ekonomik
sponsorluğunda düzenlenen 13. İstanbul
politikalarını
Bienali, 14 Eylül - 20 Ekim 2013 tarihleri
tartışmaya açan,
arasında açık sergilendi.
uygarlık ile barbarlık
stanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV)
13. İstanbul
tarafından Fulya Erdemci
Şair Lale Müldür’ün aynı adlı kitabından
kavramlarını sorunsallaştıran ve bu
alıntılanan 13. İstanbul Bienali’nin başlığı
bağlamda sanatın rolünü yeni ve
‘Anne, ben barbar mıyım?’ şiir, edebiyat,
alışılmışın dışındaki dillerle araştıran
ve şiirsellikle sanatın ilişkisini merkezine
alıyor. Aynı zamanda ‘barbar’ terimiyle,’
İstanbul Bienali sanatçılarından Halil Altındere'nin Antrepo no.3'te
Harikalar Diyarı video çalışmasında yer alan Tahribad-ı İsyan grubu.
İstanbul Bienali kapsamında bu yıl farklı
‘öteki’leri anlamak için öğrenmemiz
kuşaklardan 80’in üzerinde sanatçı ve
gereken veya ‘gelecek dünya’yı
sanatçı grubunun yapıtları sergileniyor.
anlamlandırabilmek için keşfetmek
13. İstanbul Bienali, dünya güncel sanat
zorunda olduğumuz yeni ve bilinmedik
platformunun birçok önemli ismini de
dillere de işaret ediyor. Bienal sanat
İstanbul’da ağırlıyor. Uluslararası sanat
aracılığıyla ‘kamusallık’ kavramını yeniden
çevrelerinden eleştirmen, küratör, müze ve
düşünme imkânı yaratmayı, yeni düşünce
galeri yöneticileri ile basın mensupları da
ve hayal gücü kanalları açmayı ve kamusal
dahil olmak üzere yurt dışından 5 bine
bir buluşma ve tartışma zemininin
yakın konuk İstanbul Bienali’ni görmek için
yaratılmasına katkıda bulunmayı hedefliyor.
Bienali
sergi
mekanları
6
yapıtlar yer alıyor.
LaToya Ruby Frazier, ‘Self Portrait in Gramps Pajamas.’
açılış haftasında İstanbul’daydı.
Kentsel kamusal mekânlara müdahalede bulunan pek çok proje içermesi planlanan 13. İstanbul Bienali sergileri,
alınan küratöryel karar doğrultusunda iç mekânlarda gerçekleştiriliyor. Tophane’deki Antrepo No.3, Karaköy’deki
Galata Özel Rum İlköğretim Okulu, İstiklal Caddesi üzerindeki ARTER ve SALT Beyoğlu ile İMÇ 5.Blok’taki 5533’te yer
aldı. Sergi mekânları, Pazartesi günlerinde kapalı olmak üzere 10.00-19.00 saatleri arasında ziyaret edilebilecek.
Türkiye / Sergi Haber
Borusan Contemporary
iki sergiyle bienale
ev sahipliği yapıyor
B
orusan Contemporary, 14 Eylül’de açılan 13.
İstanbul Bienal’ini iki farklı sergiyle karşılıyor.
Uluslararası alanda tanınmış sanatçı Rafael
Lozano-Hemmer, işlerinde biyometrik alıcılar,
projeksiyon cihazları, özel yazılımlar ve mekanik
motorlar gibi hem ileri, hem de basit teknolojiler
kullanıyor… Tabii hava, kese kağıdı ve insanları da
unutmamak lazım. Sanatçının, yaşamsal öğeler
aracılığıyla duygusal ve kişisel çağrışımlar yapmayı
hedefleyen eserlerinden oluşan Vicious Circular
Breathing ve Borusan Çağdaş Sanat
Koleksiyonu’ndan bir seçkiden oluşan Segment #4,
Perili Köşk’te ziyaretçilerini bekliyor.
Taipei kenti 2016 ‘Tasarım Başkenti’ olmaya yaklaşıyor
İ
Başkenti’ projesi için 2016 yılı adayları arasındaki değerlendirmede sona
Uluslararası Konseyi) tarafından belirlenen özel bir komitenin yaptığı
bir adım öne çıkmış durumda. Ağustos ayının ilk haftasında bir araya
değerlendirmeler sonucunda belirlenen ‘Dünya Tasarım Başkenti’ için bu
gelen jürinin yaptığı değerlendirmeler sonucunda Taipei son aşamaya
yılki çalışmalarda karara yaklaşıldı. ICSID tarafından tasarımın şehirlerle
geçmeye hak kazanan tek lokasyon olarak dikkat çekiyor. Jürinin nihai
olan kuvvetli etkileşimi sonucunda sosyal, kültürel ve ekonomik değerler
kararını önümüzdeki günlerde açıklaması bekleniyor. Önümüzdeki
üzerindeki olumlu etkilerini vurgulamak amacıyla başlatılan ‘Tasarım
senenin Tasarım Başkenti ise Cape Town. http://blog.koleksiyon.com.tr/
ki senede bir yeni bir şehrin bayrağı devraldığı ve ICSID (International
Council of Societies of Industrial Design- Endüstriyel Tasarım Topluluğu yaklaşıldı. Bu yıl 12 ülkeden yaklaşık 18 şehrin aday olduğu süreçte Taipei
8
Türkiye / Firma Haber
İçmimarlar Extreme
Audio öncülüğünde
bir araya geliyor
2
002 yılında Orhan Aydoğan başkanlığında
kurulan, müzik ve sinema sistemleri alanında
dünyaca ünlü markaların Türkiye Genel
Distribütörü olarak hizmet veren Extreme
Audio'da, 7 Aralık Cumartesi günü Türkiye'nin
önde gelen içmimarları bir araya gelecek.
Extreme Audio'nun konuğu olan
içmimarlar, hi-fi cihazlar ve müzik ile benzersiz
bir gün yaşarken, firmanın temsilcisi olduğu
markalara dair geniş bilgi sahibi olacaklar.
Kaliteli müziği, kaliteli müzik sistemleri ile
sunmayı kendine misyon edinen Extreme
Audio, akıllı ev otomasyon sistemlerinden
dünyanın en kaliteli ‘marine audio’ markalarına
kadar geniş bir ürün yelpazesine sahip.
10
Arlight’tan
Design Award
ödüllü Eterna
Mobilya sanayi
hızla ilerliyor
T
ürkiye, 2012 yılını mobilya sanayi
atılımını gerçekleştirerek tamamladı.
Geçtiğimiz yılın Ocak-Aralık dönemi verileri
2011’in aynı dönemi ile karşılaştırıldığında
mobilya ihracatında yüzde 15’lik bir artış
görülüyor. Sektörün dünyadaki gidişatı ile
Kastamonu Entegre
ihracat liderliğini
sürdürüyor
modüler aydınlatma armatürü
olan ETERNA; yenilikçi, konforlu ve
çevreye duyarlı bir armatür yaratmak
hedefleri doğrultusunda tasarlandı.
Kullanıcısı için sınırsız modüler
yaratıcılık sunan ürün 3 boyutlu
Türkiye’nin projelerini değerlendiren ZOW
ğaç bazlı panel sektörünün global
A
yenilikçi formu ile geleneksel 2 boyutlu
büyüme hızı ile 2023’te ilk 5’te olma hedefini
oyuncusu, orman ve ağaç ürünleri
modüler aydınlatma ürün yapısının
gerçekleştirilebileceği söyledi. Engin sözlerine
sektöründe Türkiye’nin en büyük üreticisi
sınırlarının ötesinde bir vizyona sahip.
şöyle devam etti: “Tanıtım ve ihracatı artırma
Kastamonu Entegre, her yıl olduğu gibi 2012
Doğanın formlarından esinlenerek
amaçlı yapılan çalışmalardan alınan geri
yılında da ‘Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri’
tasarlanan ETERNA, mekanlarda yeni
dönüşler her geçen gün artıyor. 2011 yılı
ihracat şampiyonu oldu. Kastamonu Entegre,
bir dinamizm, ambians ve estetik değer
Ocak-Aralık dönemi ile 2012 aynı dönem
86.5 milyon dolarlık ihracat rakamı ile açık ara
yaratıyor. Sahip olduğu özgün formu
karşılaştırıldığında, ihracatta yüzde 15’lik artış,
sektör birincisi olarak başarıya ulaştı.
sayesinde yan yana birleştirilebilen ve
ithalatta ise yüzde 14’lük azalma gözleniyor.
Türkiye'nin en stratejik nitelikli ürünlerinin
yüzeyler tıpkı doğanın akışkan ve
Yaptığımız araştırmalar, özellikle Rusya, Irak ve
ihracatını kayıt altına alan İstanbul İhracatçı
birbirini tamamlayan formları gibi
Orta Afrika ülkelerinin ilerlememizde çok
Birlikleri (İİB) 2012’de de başarılı ihracatçıları
birbirini tamamlıyor. Böylece
büyük etkisi olacağını gösteriyor.”
ödüllendirmeye devam ediyor. 18 Temmuz
tavanlarada istenen miktarda ve şekilde
2013’de Cemile Sultan Korusu'nda
yüzeyler yaratmak mümkün olabiliyor.
Türkiye Müdürü Aykut Engin, sektörün bu
gerçekleştirilen ödül töreninde Kastamonu
Entegre 2012 yılı ihracat şampiyonu olarak
ödüle layık görüldü. Ekonomi Bakanı Zafer
Çağlayan’ın katılımıyla gerçekleştirilen
törende Kastamonu Entegre adına ödülü
ihracat müdürü Haluk Baybek aldı.
12
A
sma tavanlar için tasarlanmış bir
sektöründe son dönemlerin en büyük
Kleeman Asansör’den
kentsel dönüşüme
çevre dostu çözümler
D
ünyanın önde gelen asansör
firmaları arasında yer alan
Kleemann Asansör, her yapıya
uygulanabilen hidrolik asansörleri ve
enerji tasarrufu sağlayan modelleriyle
kentsel dönüşüm sürecinde öne
çıkıyor. Kleemann’ın yeni jenerasyon
makine dairesiz, düşük enerji ihtiyacı
olan senkron makinelerin kullanıldığı
TMMOB İçmimarlar Odası İstanbul
Şubesi’nin Gaziantep Royal Halı ziyareti
dönüşüm projelerinde öncelikli olarak
tercih ediliyor. Basit şekilde
gerçekleşen otomatik kurtarma işlemi,
R
görüldü. İçmimarların istedikleri her türlü
tasarımın yapılabilirliğini hatta ebru yapım
Her asansörünü bazı eklemeler yaparak
içmimarların içinde özel yeri olduğu düşüncesi
tekniği ile de çok farklı desen, renk ve
‘Yeşil Asansör (green lift)’ özellikleriyle
ile Gaziantep’te ki lansman tanıtımına yoğun
malzemelerle gerçekleştirildiğini görmek
üretebilen Kleemann, bu yıl merkez
bir katılım isteği oldu. İki aşamalı olarak
hepimizi heyecanlandırdı.
fabrikalarında
oyal Halının kişiye özel halı imalatı
MaisonLift’in diğer avantajları arasında.
yapmasını, mekanları giydiren
düzenlenen lansman gezisinin ilki 11 kişilik
İçmimarlar Odası İstanbul Şube Başkanı
devreye giren ve
katılımla İçmimarlar Odası İstanbul Şubesi 23
Y. Taner Gültekin, Sektördeki firmaların
110 bin Euro’ya
Ağustos’ta gerçekleştirdi. İki gün süren bu
üretim ve ürün aşamalarını görmek ve
mal olan geri
etkinlik şehri tanıma kapsamında, şehrin tarihi
tanımak, içmimarlar için çok faydalı
dönüşüm
ve değişen yenilenen yüzü tanıtıldı.
olduğunu belirterek bundan sonraki
merkezi ile de
yapılacak benzer iş yeri gezilerinde de
kuruluş olarak
büyük bir yatırım ve aynı zamanda da
üyelerin katılımlarının önem taşıdığını
çevreye verdiği
kupon üretim olduğu fabrika gezisinde
belirtti. İçmimarlar Odası İstanbul Şubesi
önemi kanıtlıyor.
Kişiye özel Custom Design halı projesinin
14
‘Atlas’ modeli asansörleri, kentsel
Bien, 7 canlı mekanla
Cersaie Fuarı’ndaydı
T
ODE Yalıtım, Ambalaj Ay Yıldızları
Yarışması’nda iki ödül birden
ürkiye'de dijital teknolojiyi kullanarak
İtalya’nın Bologna kentinde 24-27 Eylül’de
O
gerçekleşen Cersaie Fuarı’na katıldı. Yenilikçi
‘Ambalaj Ay Yıldızları 2013 Yarışması’nda
ve özgün tasarımlarıyla öne çıkan Bien, fuarda
‘ODE Starflex’ ve ‘Ode Membran’ ürünlerinin
uluslararası sektör profesyonellerine, ödüllü
ambalajlarıyla ‘Grafik Tasarım Kategorisi’nde
ve yeni tasarımlarını sundu. Bien, 100’ün
‘Yetkinlik Ödülü’ne layık görülerek iki ödül
üzerinde ürün çeşidini, 200m2’lik standında
birden kazandı. Ödüller 2 Eylül’de Four
ve 7 canlı mekanda teşhir etti. Bien Satış
Seasons İstanbul Hotel’de düzenlenen
Grubu Başkanı Metin Savcı; ''Tasarımdaki öncü
törenle sahiplerine verildi. ODE Starflex ve
duruşumuz, arge ve yenilikçi yatırımlarımız,
ODE Membran’ın yeni ambalajları bu alanda uluslararası pek çok önemli başarıya imza
hem dış hem de iç pazarlar için payımızda
atmış, ödüllü tasarımcı Dr. Orhan Irmak tarafından tasarlandı. www.unite.com.tr
duvar karoları üreten ilk firma olan Bien,
DE Yalıtım, ASD Ambalaj Sanayicileri
Derneği tarafından düzenlenen
Yarışmada, ODE Yalıtım Satış Pazarlama Koordinatörü Ali Türker ve
Pazarlama Direktörü Burak Serkan Çakır ödüllerini ASD Yönetim
Kurulu Başkanı Murat Özadam’ın elinden aldı.
artışlar sağlıyor. Her fuarda olduğu gibi
Cersai Fuarı’nda da yeniliklerimizi göstermeye
devam ediyoruz" diye konuştu.
Polisan Boya’ya Altın ve Bronz plaket
12
farklı kategoride 200’ü aşkın tasarımın
değerlendirildiği ‘Ambalaj Ay Yıldızları
Yarışması’nda, Polisan Boya, ambalaj konusunda uzman
profesyonellerden oluşan Seçici Kurul tarafından ‘Evotomotiv-ofis araç ve gereçleri ile ihtiyaç malzemeleri’
kategorisinde, fıçı görünümlü Wood & Wood ambalajı
ve Elegans Altıgen Ambalaj ile 2 ‘yetkinlik ödülü’ne
değer görüldü. Seçici Kurul’un, ‘Yetkinlik 2013’ ödülüne
hak kazanmış ambalajlar üzerinden yaptığı ikinci
değerlendirmede, Polisan Boya, 96 tasarım arasından
fıçı görünümlü Wood & Wood ambalajıyla Altın plakete değer görülürken, Elegans Altıgen
Bien Satış Grubu Başkanı
Metin Savcı
16
Ambalajı Bronz plaket kazandı. Ödüller, Four Seasons Hotel Bosphorus İstanbul'da
gerçekleştirilen 2013 Yılı "Ambalaj Ay Yıldızı Ödül Töreni’nde sahiplerini buldu.
SAMET, ilk 50 şirket arasında
T
ürkiye’nin lider mobilya aksesuar markası
SAMET, İstanbul Sanayi Odası (İSO)
tarafından yayınlanan Türkiye’nin ‘İkinci 500
Büyük Sanayi Kuruluşu 2012’ listesinde 16
basamak birden yükselerek ilk 50 şirket arasında
yer aldı. Dünya mobilya aksesuar sektörünün en
büyük 6 oyuncusundan biri olan ve 2013 yılında
40. yılını kutlayan SAMET, gerçekleştirdiği yeni
yatırımlarla 2013 yılında ‘ilk 500’ arasına girmeyi
hedefliyor. İstanbul Sanayi Odası (İSO)
tarafından açıklanan ‘’Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu-2012’’
araştırmasında, dünya mobilya aksesuar sektörünün en büyük 6
oyuncusundan biri olan SAMET 44. sırada yer aldı. Üretimden satışlar
Arkimeet 2013 dünya mimarlarını
İstanbul’da buluşturdu
net satış ile 2012 yılında 16 basamak birden yükseldi. Çekmece, menteşe,
A
sürme kapak, mobilya aydınlatma, mobilya bağlantı ve kalkar kapak
Kongre Merkezi’nde yapılan ARKIMEET 2013, Türkiye’den ve
sistemlerinde Türkiye’de liderliğini koruyan SAMET 2012 yılında
dünyadan önde gelen birçok mimarı İstanbul'da buluşturdu.
kaydettiği bu yükselişle İkinci 500 listesinde ilk sırada yer şirket ile
Arkitera Mimarlık Merkezi Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Yılmaz,
arasındaki net satış farkını, %9 seviyesine düşürdü.
VitrA öncü sponsorluğunda ‘Mimarlar İstanbul'da Buluşuyor’
esas alınarak yapılan değerlendirmeye göre SAMET, 152.500.505 TL’lik
rkitera Mimarlık Merkezi tarafından VitrA öncü
sponsorluğunda düzenlenen 7-8 Ekim tarihlerinde Haliç
sloganıyla yola çıkılan etkinliğin bu yılki ana temasının ‘ByPass’
olarak belirlendiğini açıkladı. ARKIMEET 2013, Türkiye'nin 81 ilinden
gelecek mimarları İstanbul'da buluşturarak sadece İstanbul'u değil
tüm kentleri masaya yatırıyor. Bünyesinde pek çok etkinlik
gerçekleştirilen ARKIMEET 2013’ü değerlendiren Eczacıbaşı Yapı
Ürünleri Grubu / VitrA Stratejik Pazarlama Direktörü Sinan Köksoy,
dünyanın farklı yerlerinden mimarları İstanbul’da buluşturan
ARKIMEET’in sponsoru olarak, mimarlık kültürünün gelişimine ve
kentsel sorunların çözümü için yapılan çalışmalara katkıda
bulunmaktan mutluluk duyduklarını dile getirdi.
18
Royal Halı’dan mekana ayak uyduran halılar
İ
stanbul İçmimarlar Odası üyeleri için Royal
Halı fabrikasında Custom Design lansmanı
yapıldı. Yapılan lansmanın en çok dikkat çeken
yanı hayal gücünde sınırın tanınmayacak
olması oldu. Halının iplik cinsi, hav yüksekliği
kadar ebatının önemli olduğunu belirten
Royal Halı Genel Müdürü Cihan Dağcı, Custom
Design koleksiyonuyla ebat sınırı
tanımadıklarını söylüyor. “Ne kadar güzel ve
değerli bir halı olmasından öte sizin
dekorunuza uygun ebatlarda bir halı olup
olmadığıda önem taşır” diye konuşan Dağcı,
Custom Design koleksiyonuyla mekana ayak
uyduran halılar olduğunun altını çizdi. Cihan
Dağcı, “Mesela sözkonusu mekan holse ve
holünüz normal, düz bir hol değilse halınız o
hole ayak uydurabilir. İster tek parça, ister
halısına göre renk ve ebatta sıkıntı
belirli bir iş yapmak değil, tüm orta ve üst
boylu boyunca, fark etmez. Holde kullanılan
yaşamadıklarını söyledi.
segmente hitap eden çalışmalar olacağı
kanaatindeyim. Renk ve şekil olarak hoş halılar
halının uygun olmaması yatak odası, oturma
20
var” diye konuştu.
odası ya da diğer odalardakinden daha fazla
Custom Design’la istenilen desende halı
dikkat çekecektir. Perdenizle halınızın ya da
4 farklı konseptte üretilen Custom Design
kırlent deseninizle halının aynı desende
koleksiyonundan etkilendiğini belirten İçmimar
uygulamalı olarak gören ve kendi ebru
olmasını isteyebilirsiniz” dedi. Halıyı
Mine Arbay ise, “Kişiye özel ve beğeniye açık bir
halılarını kendileri yapan İçmimarlar
dikdörtgen olmaktan çıkaran Royal Halı
koleksiyon olmuş. Benim Royalim ve Latte
sonrasında fabrikayı gezerek üretim
Custom Design koleksiyonuyla evinizin,
koleksiyonu çok özel buldum. Projelerimizde
sürecini yakından inceleme fırsatı buldular.
mobilyanızın şekline göre halı
rahatlıkla kullanabileceğimizi söyleyebilirim”
yaptırabiliyorsunuz. Özel bir teknik
dedi. “Umduğumdan çok daha güzel” yorumu
yatırımlarla halıcılıkta fark yaratan Royal
uygulayarak ebat sınırı olmayan halılar
yapan İçmimar Adil Öngel, “Custom Design ile
Halı, Custom Design ile sıradanlaşmamak
yaptıklarını belirten Dağcı, normal makina
daha kişisel çalışmalar öne çıkacaktır. Sadece
adına çalışmalarına devam edecek.
Ebru halıların nasıl yapıldığını
Yenilikleri ve Ar-Ge’ye yaptığı
Türkiye / Yeni Ürün
Daydream’den gizemli detaylar
D
www.fatihkiral.com
ünyaca ünlü markaların en yeni koleksiyonlarını
müşterilerinin beğenisine sunan Fatih Kıral Mobilya, İtalyan
Giorgio Collection markasına ait ‘Daydream’ koleksiyonunu
müşterilerinin beğenisine sunuyor. Koleksiyonda yemek
odasından oturma odasına, yatak odasından aksesuara kadar
birçok seçenek yer alıyor. Mobilya ve aksesuarlarda en ince
ayrıntıyı bile kaçırmayan Giorgio Collection abanoz kaplamanın
kalitesini ürünlerine yansıtıyor. ‘Daydream’ koleksiyonun sade ve
elegant modelleri sizi farklı kılarken, şık anlayışının da sizi
etkilemesi kaçınılmaz oluyor.
Joyce Elizabeth’ten klasik
berjere modern çizgi
A
I
fark yaratan çizgisiyle dikkati
yapmış olduğu şık ve
çekiyor. Lazzoni Mobilya’nın
ergonomik tasarımlar ile
dördüncü kuşak temsilcisi
yataklı kanepe ve yataklı
Efe Kababulut, her tarza hitap
koltuk firmaları arasında
edecek şekilde tasarlanan
dünyada ilk sıralarda yer
berjerlerin evlerin havasıyla
almaktadır. Dünyaca ünlü
uyum sağlayacağını dile
tasarımcılarının
getirdi. Hepsinin birbirinden
çizglerinden oluşan bu
farklı yapıda olan berjerler,
modern ve ergonomik tasarıma sahip ürünler Türkiye’de
kapitoneli ve kapitonesiz
sadece Adalılar Mobilya bünyesinde satışa sunulmaktadır.
seçenekleriyle klasiği
Adalılar Mobilya İstanbul-Modoko’daki yaklaşık 3.000 m2
modern tarzla
showroom alanında innovationliving ürünlerini tüketiciyle
buluşturuyor.
buluşmaktadır. www.innovationliving.com
nkara-Lazzoni Mobilya’nın ünlü tasarımcısı Joyce
Elizabeth’in, evlere yeni bir tarz getirecek berjer koleksiyonu
22
Innovation ürünleri sadece
Adalılar Mobilya’da
nnovationliving
Danimarka firması olup
Geberit’ten kişiye
özel çözümler
G
eberit Sigma serisine ait Sigma50
kumanda kapağı yeni tasarımı ile
karşınızda. Çerçevesiz formu ve yuvarlak hatlı
kumanda düğmeleriyle yeni bir yüze kavuşan
Sigma50 kumanda kapakları banyolara
modern bir hava katacak. Sigma50 kumanda
kapakları kişiye özel çözümler sunarak banyo
tasarımında sizleri özgür bırakıyor. Geberit
Sigma serisi gömme rezervuarlar ile uyumlu
Sigma50 kapaklar beyaz, siyah, füme cam, yeşil
cam ve daha birçok renk alternatifi sunarak
banyonuzda kullandığınız diğer malzemeler ile
uyumlu bir ortam yaratma imkanı veriyor.
VitrA yeni karo serisini tanıttı
V
itrA, ‘3 Kadın 3 Çağ’ temasıyla hazırladığı
kamaştıran çarpıcı estetiği; VitrA ‘Masumiyet
karo koleksiyonunu tanıttı. VitrA ‘Güzellik
Çağı’ karoları ise doğal dokulardan gelen
Çağı’ karoları zamanın ötesinde bir asaleti;
saflığıyla huzur veren doğayı yansıtıyor.
VitrA ‘Gizem Çağı’ karoları farklılığıyla göz
Güzellik ve zarafetin, ince zevklerin ve
sofistike bir yaşamın iz düşümü ‘Güzellik Çağı’;
sıra dışı ve iddialı bir estetik anlayışın
yansıması ‘Gizem Çağı’; doğanın renk paleti
ve doğal malzemelerle bütünleşen bir
yaşam tarzının temsilcisi ‘Masumiyet Çağı’
karoları; tarzını yaşadığı mekanlara yansıtmak
isteyen kadınların zevklerini 14 ayrı seri
aracılığıyla duvarlara taşıyor.
24
Voyage ile banyolara
ışıltılı bir atmosfer
I
şıltınızı yansıtın sloganıyla sunduğu
çarpıcı koleksiyonlarıyla mekânlara
değer katan Çanakkale Seramik, yeni
serisi Voyage ile banyolarda rüya gibi bir
atmosfer yaratıyor. Elmasın parlaklığı,
kristallerin ışıltısı ve yıldızların ışığını tek
seride buluşturan Çanakkale Seramik,
3 boyutlu özel parçaları, dantel etkisi
veren çiçekli dekorların yanı sıra modern
görünümdeki geometrik dekorlarla
banyoları zenginleştiriyor.
Beyaz, kırmızı, antrasit renkleri ve
30x60 cm ebadı ile her banyoya uyan
seri, banyolara çarpıcı bir görsellik
kazandırıyor. Kullanıcılar, seçkin
mekânlar için estetik çözümler sunan
Voyage serisinin 45x45 cm ebatlı sırlı
granit yer karolarını, ıslak zeminler
dışında evin diğer yaşam alanlarına da
taşıyabiliyor.
Creavit, Cersai 2013’de
İ
talya’nın Bologna kentinde 23-27 Eylül 2013 tarihlerinde
gerçekleşen Cersaie, her yıl dünyanın çeşitli bölgelerinden
gelen sektör profesyonellerini buluşturuyor. Ziyaretçilerini 30.
Salon C47 standında ağırlayan Creavit, fuarda yeni
tasarımlarının yanı sıra geniş ürün yelpazesinden özel
ürünlerini de sergiledi. İnovatif perspektifin yansıması olan ve
hem markanın yeniliklerini hem de ürün zenginliğini gözler
önüne seren Creavit stand tasarımında özellikle vitrifiye
takımları ve banyo mobilyaları yer aldı. İşlevselliği zengin,
çizgileri modern ve kalitesi garantilenmiş ürünleriyle gömme
rezervuar ve kumanda panelleri, asma ve tek klozetler, pisuar
ve lavabolar, armatürler ve banyo aksesuarlarını konsept
olarak sunan Creavit; renk, ölçü ve fonksiyonellik açısından
zengin alternatifler sundu.
Squaro Edge ile mükemmel estetik
V
illeroy&Boch’un yeni küvet ailesi Squaro Edge, berrak hatları ve şık
tasarımı ile dikkat çekiyor. Square Edge’nin en önemli farklılığı ise,
entegre su girişine sahip olması. Bu sayede küvet armatürüne gerek
kalmadan kendi içine entegre oluğundan akan su ile dolum
sağlanabiliyor. Squaro Edge özel banyo
konforu sunarken, aynı anda en yüksek
estetik standartları da karşılıyor. Squaro
Edge’in 12mm dar ağızı montaj ve
temizlik kolaylığı sağlayanV&B’a patentli
Quaryl adlı malzemeden üretilmiştir.
Tüm küvetler yalnızca 45 cm
derinliğinde sunuluyor. Bu sayede daha
az su tüketimi ve konfor sağlanırken
küvet içi kullanım da kolaylaşıyor.
26
Tasarım ve fonksiyonun adı
GROHE Eurosmart
G
ROHE’nin en çok beğenilen armatür serisi Eurosmart’ın bu
yeni lavabo bataryası el yıkamak için daha fazla alan
sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda kumanda kolunun daha
da konforlu bir şekilde kullanılabilmesine imkan veriyor.
Eurosmart, orta yüksekliği ve çağdaş tarzının yanı sıra organik
biçimi sayesinde göze çarpan dinamik bir armatür. Eurosmart
bataryalar, tüm montaj gereksinimlerini karşılayacak farklı
seçenekler, metal bir kumanda kolu bulunan
her model, en iyi teknolojiler ile donatıldı. GROHE
SilkMove® kumanda kolunun kusursuz
şekilde çalışmasını, GROHE StarLight®
teknolojisi ise, krom kaplamanın mükemmel ışıltısı ve
çizilmeye karşı üstün direncini güvence altına alıyor.
G
raniser, modern üretim teknikleri ile şıklığı
ve kaliteyi bir arada sunmaya devam ediyor.
İlhamını İtalya’nın Bardolino kasabasından alan
seri, doğal taş görünümü ve renkleri ile sadelik
arayanların tercihi oluyor. Salon, banyo, mutfak,
cafe, restorant kısacası tüm yaşam alanlarında
keyifle kullanılabilecek seri, gerek yatay gerekse
Bardolino, sadelikten
vazgeçmeyenler için
dikey yüzeylerde rahatlıkla uygulanabiliyor. Seri,
bone, noce, almond, silver renk seçenekleri ve
sağlam, güvenli, uzun ömürlü kullanımıyla
mekanlara kalıcı çözümler sunuyor.
LG Kavisli OLED TV’ye
yeşil sertifika yağmuru
L
G Electronics Ev Elektroniği tarafından
üretilen LG kavisli OLED TV enerji
tasarruflu ve çevresel tasarımlara uygun
yapısıyla Intertek, Avrupa Komisyonu EU
Ecolabel ve Electronic Product
Environmental Assessment Tool (EPEAT)
olmak üzere üç farklı kuruluştan sertifikaya
28
Yaşam alanlarına kendi ruhunuzu yansıtın
değer görüldü. Intertek’ten Green Leaf
İKO’nun yeni serileri çekici mekanlar yaratıyor. Karre Cities serisi, İstiklal Caddesi, Kız Kulesi
ve Ortaköy tasarımları serinin en dikkat çeken tasarımlarından. İstanbul aşıkları, Karre
olması gerekiyor. Intertek ürünün doğaya
Mark’ı kazanabilmek için ürünün yüksek
V
üretim standartlarına ve performansa sahip
Cities’in çok özel elektrik anahtarı, priz ve komütatör tasarımlarıyla mekanların dekorasyonuna
ne gibi bir etkisi olduğunun test edilmesine
farklı bir hava katıyor. Seri de asaletin şehri Londra, hayallerin merkezi
ek olarak üretim sürecindeki teknoloji ve
New York, rüyaların başkenti Paris ve romantizmin simgesi
metotları denetliyor. Ürünün kalite ve
Venedik gibi farklı seçenekler de sizi bekliyor. Winx Club’ın güzel
performansı için önemli bir gösterge olan
perileri Bloom, Stella, Flora, Miusa ve Tecna VİKO’nun Karre Kids
Intertek onayı dünyanın en saygın test ve
serisi ile şimdi çocukların odalarına geliyor.
sertifika organizasyonu olma özelliği taşıyor.
Schüco AWS ile her projeye
uygun pencere çözümleri
S
Isıcam’la giderler
azalıyor
planda tutulduğu
System-Alüminyum Pencere Sistemi)
geniş yelpaze
geniş bir profil yelpazesinden, çok çeşitli
seçeneklerine sahip Schüco
açılış şekillerine kadar birçok özelliği bir
AWS, prestij ve tasarımı bir araya
arada bulunduruyor. Mimarlara tasarım
getiriyor. WK4* (RC4) seviyesine kadar
özgürlüğü sunarken aynı zamanda
hırsızlığa karşı dayanım özelliği ile ön
işverene de kaliteyi satın aldığını
plana çıkan AWS, tamamen gizli yeni
hissettiriyor.
nesil mekanizma sistemi Simply Smart ile
Ş
teknolojiye sahip, sürdürülebilir bina
camlarda sürekli geliştirme ve
konseptlerinde farklı ihtiyaçlara yönelik
mm’den başlayıp 120 mm derinliğe kadar
inovasyon projeleriyle ürün gamını
olarak kullanılabiliyor. Sistem, işlevselliğin
ulaşan profil ön görünüm genişlikleri ile
geliştirmeye ve çeşitlendirmeye
yanı sıra üst düzey kaliteye sahip
Schüco AWS Pencere Sistemi’nde her
devam ediyor. Trakya Cam, yeni ürünü
işecam Topluluğu şirketlerinden
Trakya Cam Sanayii A.Ş., mimari
Schüco AWS pencere sistemleri, son
de göz dolduruyor.
Farklı pencere açılış şekilleri ve 50
aksesuarlar, çarpıcı tasarım, yapılarda
derinlikte doğrama için aynı aksesuarların
‘Temperlenebilir Solar Low-E’
yüksek ısı ve ses yalıtım özellikleri
kullanılabilir olması kolaylık sağlıyor. Gizli
kaplamalı cam ile
sunuyor. Rahatlık ve güvenliğin ön
menteşe seçenekleri, zengin çeşitli
üretilen ‘Isıcam
mekanizmalar, otomasyon alternatifleri
Konfor 60/43 T’yi
ve renk yelpazesi sayesinde tasarım ve
pazara sundu.
uyumu ön plana çıkarmak mimar için
Trakya Cam’ın
kolay hale geliyor.
yeni ürünü gün
ışığını engellemeden
yazın güneş ısısı girişini
30
chüco AWS (Aluminium Window
Schüco mimarlara ve tüketicilere;
alüminyum ve PVC-u pencere-kapı
sistem çözümlerinin yanı sıra alüminyum
kontrol ediyor. Kışın da ısıyı içeride
villa kapısı, kış bahçesi, güneş kırıcı ve
tutan Isıcam Konfor 60/43 T, böylece
sürme sistemler gibi binalarda
hem soğutma hem de ısıtma
gereksinim duyulan birçok farklı ürün
giderlerini azaltıyor.
sunuyor. www.schueco.com.tr
Noor Al Ottoman
ışığı, evinizi
aydınlatıyor
BTicino anahtar prizleri
Legrandevimde.com’da
B
2
ina, elektrik ve dijital altyapıları için ürün ve
sistemler konusunda uzman marka Legrand,
011 yılında ev tekstil ürünleri ile
bünyesinde yer alan İtalyan BTicino ev ve iş
Dubai’de satışa sunulan Noor Al
yerinize en uygun anahtar priz serilerini
Ottoman, Osmanlı İmparatorluğu’nun
www.nooralottoman.com
saray hayatında, Osmanlı halkının da
seçebileceğiniz www.legrandevimde.com
platformunu sizlerle buluşturuyor. Web sitesinde,
gündelik yaşamında kullandığı
ve diğer işlemelerle de alternatifli
Legrand’ın modern ve yenilikçi çizgilerle
ürünleri, el işlemelerinden yola çıkarak
zengin bir tasarım sunuyor. Noor Al
tasarlanan Celest, Salbei ve Valena anahtar priz
koleksiyon haline getiriyor, dönemin
Ottoman’ı diğer ev tekstili
serilerinin yanı sıra İtalyan BTicino’nun zarif
ruhunu modern dünyaya uyum
markalarından ayıran en önemli
Axolute, Livingligt ve Matix serileri göz dolduruyor.
sağlayacak şekilde yansıtıyor.
özelliği, Haute Couture ev tekstili ile
Koleksiyonlarında Osmanlı motiflerini
müşterilerinin malzeme kartelasından
yansıtan Noor Al Ottoman, bunun
dantel ve kumaş seçmelerini
dışında Fransız dantelleri, otantik
sağlayarak kendi tasarımlarını
motifler, ipek kumaşlar, çek kristalleri
oluşturmalarına imkân sağlaması.
Fluido renkleriyle büyüledi, tasarımlarıyla ödül aldı
İ
ntema Mutfak’ın geçtiğimiz sene tüketicilerin beğenisine
sunduğu Fluido, Elle Decoration Uluslararası Tasarım
Ödülleri’nde 2012 yılının ‘En İyi Mutfak’ı seçilerek 2013 Şubat
ayında ödüle layık görülmüştü. Tasarımcı ve İçmimar Atilla Kuzu
tarafından İntema Mutfak için tasarlanan Fluido kendine özgü
farklı çizgileri ile tasarım dünyasından ve tasarım ürünlere
meraklı kullanıcılardan tam not almayı başardı. Estetik ile
kullanım kolaylığını birleştiren Fluido, parlak ve mat lake olarak
özenle seçilmiş 27 renk alternatifi ve özel teknolojisiyle
www.intemamutfak.com.tr
32
hayalinizdeki mutfakları yaratma imkanı sunuyor.
Wadia Intuition 01, daha ötesi şimdilik yok
S
on yıllarda Hi-Fi tutkunlarının büyük
bir bölümü; analog dünyanın özüne
geri dönerek, sistem bileşenlerini analog
kaynaklarla tamamlayıp, gerçek sese kavuşmanın
mutluğunu yaşadı. Ancak bazı Hi-Fi tutkunları ise arşivlerinde bulunan
CD’leri dijital olarak tasnif edip, internet üzerinden yüksek ses kalitesine
sahip dosyaları indirerek, dijitalde en iyi sesi yakalamaya çalışıyor. Dijital
dünyada gerçekliği arayanların, tüm çabalarına kökten çözüm getirecek
bir cihaz Wadia tarafından tasarlandı. ‘Intuition 01’ adı verilen bu
muhteşem cihazı da Wadia’dan başka bir firmadan beklememiz de doğru
olmazdı… Müzik tutkusuyla şekillenen üstün teknolojisi ve benzersiz
tasarımıyla Wadia ‘Intuition 01’e hayran olmamak mümkün değil…
Sonus Faber Olympica
mimariye ses katıyor
İ
talyan Mimar Andrea Palladio tarafından,
ölümünden önce Vicenza'da yapılan ‘Teatro
eserleri arasında yer alıyor. Kusursuz tasarımı,
D
muhteşem proporsiyonları ile estetiğin doruklara
ulaşmaya çalışsa da, analog kayıt, en
vardığı bu mimari, geometrik mükemmelliği ile
önemli müzik formatı olmaya devam
benzersiz bir akustiğe sahip. Aynı topraklarda
ediyor. Alman mühendisliğinin bir
doğan Sonus Faber markası, usta mimarın anısına
harikası olan Bardo’nun yaratıcısı
ve Olimpico Tiyartosu'nun mükemmelliğine
Helmut Brinkmann, bu modeli
ithafen yeni hoparlörüne ‘Olympica’ adını verdi.
tasarlarken çok daha minimalist
Brinkmann ‘Bardo’, hayatınızı
Sonus Faber’in ünlü tasarımcılarından Paolo
düşündüğünü dile getiriyor. Tertemiz
güzelleştirmek ve tüm plaklarınızı
Tezzon ve Livio Cucuzza’nın önderliğinde hayat
bir analog ses tecrübesi yaşamak
baştan keşfetmeniz için Extreme
bulan ‘Olympica’ serisi ‘Olympica I’, ‘Olympica II’ ve
isteyenlere; keskin ataklar, dengeli bir
Audio Maslak Sheraton’da sizi
‘Olympica III’ isimli modelleriyle üretildi.
ses ve dinamik bir enerji vaadeden
bekliyor.
Olimpico Vicenza’ İtalyan mimarisinin en önemli
34
Brinkmann ‘Bardo’ hayatınızın son
pikabı olacak
ijital kayıt dünyasındaki
teknoloji; hep daha iyi sese
www.extreme-audio.com
İçmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi
ISSN 1305-9580
TMMOB İçmimarlar Odası Adına
İmtiyaz Sahibi
Levent Tümer
Yayın Kurulu
İçmimar Metin Kaşo, İçmimar Sema İşbilir,
Dr. Umut Şumnu
Oya Şenyurt, Esra Karataş
Editör
Esra Karataş
Portre Röportaj
Dr. Umut Şumnu
Esra Karataş
Grafik Tasarım
Meral Kal Avseren
Kapak Fotoğrafı
Prof. Dr. Nurten Unansal
Değerli Meslektaşlarım,
Reklam
Özge Gönültaş
ektörün hız kazandığı, iş
S
etmeye çalıştığımız üzere içmimarlık
tempomuzun yükseldiği yaz
hizmetlerinin yetkin içmimarlar
aylarında dergimizin 23. sayısı ile
tarafından, hak edilen şart ve bedeller
sizlerle buluşurken, tüm
ile yapılmasının yolu meslektaşların
meslektaşlarımızın zaman, emek ve
örgütlenmesine bağlı.
üretimlerinin karşılığını alabildikleri
21. Olağan Genel Kurulu’nda alınan
verimli bir dönem geçirmelerini
karar ile Ankara şubemizin açılış
diliyorum.
hazırlıkları sürerken, tüm
Yayın kurulumuz, yayın
meslektaşlarımızı bağlı oldukları
komisyonumuz ve siz
şubelerimizde aktif rol almaya davet
meslektaşlarımızın katkıları ile her
ediyoruz.
sayıda daha saygın bir yayın olma
yolunda ilerleyen "İçmimar" dergimizi,
basılı gönderilerimizin yanı sıra
www.icmimar.org.tr adresinden de
takip edebilirsiniz. Her türlü görüş,
eleştiri ve katkılarınız bizler için son
derece kıymetlidir. Her zaman ifade
Saygılarımla.
Levent Tümer
TMMOB İçmimarlar Odası
21. Dönem Yönetim Kurulu Başkanı
Çeviri
Bilal Çölgeçen
Web
www.icmimar.org.tr
Yapım ve Yönetim
Ajans Paralel
Hürriyet Mah. Dr. Cemil Bengü Cd.
No: 73/3 Kağıthane 34403 Şişli
Tel: 0212 291 39 00
Faks: 0212 296 07 50
Baskı
Bilnet Matbaacılık / Biltur Basım Yayın ve Hizmet A.Ş.
Esenşehir Mahallesi Dudullu Organize Sanayi Bölgesi
1. Cadde No:16 Ümraniye/İSTANBUL
Telefon: 444 44 03
E-mail: [email protected]
TMMOB İçmimarlar Odası Genel Merkezi
Turan Güneş Bulvarı 701. Sk.
18/3 Çankaya Ankara
Tel: +90 312 441 05 96 – 97
Faks: 0212 441 05 98
Yayın Türü
Yerel Süreli Yayın
Uyarı: Derginin her hakkı saklıdır. TMMOB İçmimarlar Odası’nın ücretsiz yayınıdır.
Ücret karşılığı satılamaz. Bu dergide yayımlanan her türlü yazı, makale, fotoğraf ve
illüstrasyonun, elektronik ortamlarda dahil; alıntı, yayın v e çoğaltma hakkı sadece
TMMOB İçmimarlar Odası’na aittir. Dergide yer alan hiçbir yazı-fotoğraf-materyal izinli
veya izinsiz çoğaltılamaz, kullanılamaz. Yayımlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına,
fotoğrafların sorumluluğu fotoğraflayanlara, ürün tanıtımları ve reklamların
sorumluluğu ise reklam verenlere aittir.
37
Söyleşi / Kadir şSengül
‘Fizik kuralları ile uyumlu tasarıma inanıyorum’
1958 yılında Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nden mezun olan
İçmimar Kadir Şengül, İçmimarlar Odası’nın en eski kurucu
üyelerinden biri. İzmir’de bir araya geldiğimiz Şengül, uzun yıllar
Turizm Bakanlığı’nda görev yaptı. Kadir Şengül, gençlere mesleğe
ve kendilerine saygının yanı sıra malzemeyi iyi tanımalarını öneriyor
Kadir Şengül
İçmimar Zeynep EDES
İçmimarlar Odası İzmir Şubesi
Tasarıma olan ilginiz nasıl başladı?
İlk başlarda tasarım değil de resme ilgim vardı.
Akadami’ye girmek için Hüsn-ü Nizam oranını
tutturmak gerekliydi... İlkokuldan itibaren
resmim hep üst düzeydeydi. Çamurdan
Atatürk büstü yapmıştım daha o zamanlarda.
Babam nalbantlık yapardı, bu sebeple ilk
zamanlarda hayvan desenlerini çizmeye
38
başladım. Gördüğüm her şeyi resmetmek
için izometrik perspektifle sunardık. Proje
İçmimarlık Bölümü’nün sizdeki geçmişini
istiyordum. Böylelikle Mimarlık Fakültesi’ne
tesliminde 70 pafta götürenleri anımsıyorum.
özetler misiniz?
başvurdum. O zamanlar Devlet Güzel Sanatlar
Bir proje tesliminde, Utarit (İzgi) Hoca’ya 14
Oda’nın kuruluşunda bu konuyu gündeme
Akademisi’ne bağlı Mimarlık Fakültesi’nin
pafta götürdüm, Utarit Hoca kalemini takarak
getiren tek mimar Selçuk Milar’dır. ‘İçmimarlık’
bölümlerinden biri İçmimarlık Bölümü’ydü.
paftaları sırayla çevirdi ve başını dışarıya
diye bir meslek olduğunu ve bir ‘Oda’sı olması
Orayı kazandım.
çevirerek denizi seyretmeye başladı... Bekledim.
gerekliliğini öne sürmüştür. İstanbul’da Sacit
Bekledim. Bekledim, ta ki bir şey söyleyene dek.
Atis ile kurulan ‘Cemiyet’ sonrasında Ankara
O yıllarda aldığınız eğitim nasıldı?
‘Peki’ dedi. ‘Peki’ dedim ve çıktım. Tiyatro
önce derneğin şubesi gibi oluştu. O
Tabii ki öğretim seviyesi şimdiki gibi değildi.
dekorları dersi vardı. Herkes bir sahne seçer,
çalışmalarda Akademi’den meslektaşlar Onur
Sulu boya ile proje teslim ederdik, suları aka
maketini oluştururdu. Benim konum ‘Hamlet’ti.
Akın, Tevfik Hüner, Feridun Helvacıoğlu ile
aka... Herkes iyi mimar, iyi doktor, iyi içmimar
Işıklandırılmasından sahnenin dönmesine kadar
birlikte Turgut Kaçar da katılmıştır. Toplanacak
olamaz, kendinden katması gereken doğal
her detayın sunulması gerekiyordu, her türlü
yerimiz yoktu, herkes ayrı bir işi var, iş çıkışı ya
yetenekler vardır. Projelerimizi, anlaşılır olması
detayı ile maket hazırlardık.
da bulabildiğimiz boşluklarda bir yerlerde
Söyleşi / Kadir şSengül
toplanmaya çalışıyoruz. Bu kez de cafe’ler
masraflı olmaya başladı. Sonunda Mimarlar
Odası bir yer ve karteks dolabı verdi bize...
Böylece bir yerimiz ve dolabımız olabilmişti. O
dolap şu an hala İçmimarlar Odası’nın genel
merkezinde aynı hali ile korunmaktadır.
Hangi hocalardan eğitim aldınız?
Utarit İzgi çok disiplinli bir eğitimci ve mimardı.
Erdoğan Aksal; Tiyatro Dekorları, Edip Hakkı
Köseoğlu; suluboya, Emin Barın; yazı, Sabri Berkel;
Şengül: “Şimdi ne
tasarlamak istersin
deseler, yaşlılar için ağzı
dar, dibi geniş bir bardak
tasarlardım...“
tasarım, desen, Ahmet Kutsi Tecer; estetik, Ünal
Demirarslan (Utarit İzgi’nin asistanı) ve Nazmi
Hoca (soyadını anımsayamadım); perspektif
derslerimize gelirdi, aklımda kalan bu isimler...
O yıllarda Türkiye’de içmimarlık mesleğine
Klasik-Neoklasik tarzı benimsediğimi
Nasıl bir öğrencilik geçirdiniz?
nasıl bir bakış açısı hâkimdi?
söyleyebilirim. Fizik kuralları ile uyumlu tasarıma
Genelde vasat bir öğrenciydim. Kendimi
Pekçok içmimar yazık ki teknik ressam gibi
inanıyorum. Malzemeyi çok iyi tanımak ve
gösterecek ortamı bulamadım...
kullanılırdı o yıllarda. Marangozlara dekoratör
kullanabilmek gereklidir. Şimdi ne tasarlamak
denildi. İstanbul, İzmir, Ankara dışındaki şehirlerde
istersin deseler, yaşlılar için ağzı dar, dibi geniş bir
zaten içmimarlık mesleği duyulmamıştı.
bardak tasarlardım...
içmimar olarak görev yaptım. 1970 yılından
Tasarım sizin için ne ifade ediyor?
Genç içmimarlara ne önerirsiniz?
sonra Turizm Bankası’na geçtim. Bakanlık
‘Her şey’ planlamanın özü gibidir. Benim için ‘her
Kendine ve özellikle mesleğine saygı... Mezun
yatırım yaptığı için kendimizi gösterecek
şey’ ifade ediyor. Tüm felsefem; tasarımın hem
olduktan sonra bursla veya kendi imkanlarıyla
çalışmalar yapma şansımız vardı. 21 adet otel,
estetik, hem güzel hem de faydalı
yurt dışına gitsinler. Alışveriş için değil ama farklı
motel, kayakevi, konaklama evi, Yalova’da
olmasıdır.
görgü ve kültürleri edinmek için. Onlara en çok
O sıralarda ne tür projeler yapıyordunuz?
1961-1970 yılları arasında Turizm Bakanlığı’nda
bunu öneririm. Lisanı mutlaka iyi kullanmalarını
Atatürk’ün kaldığı ev, vb projelerin başında
içmimar olarak çalıştım. Yine ilk o yıllarda
Kendinizi hangi ekole bağlı
katıldığım resim sergisinde İşbankası
görüyorsunuz?
ederim. Malzemeleri yakından tanıyıp
resimlerimden birini satın almıştı.
Doğduk, büyüdük, geldik...
özeliklerini iyi öğrensinler…
ve literatürü yakından takip etmelerini tavsiye
39
Çizimler ve Resimler / Prof. Dr. Nurten Unansal
Nurten UNANSAL
İçmimar
Resim ve Çizimler: Nurten UNANSAL
N
urten Unansal, 1961 yılında Devlet Tatbiki
Güzel Sanatlar Yüksekokulu’nda
içmimarlık eğitimi aldı. İçmimarlık mesleğine
teorik ve pratik anlamda yaptığı katkıların
yanında, Unansal okul yıllarından başlayarak
resim sanatına da ilgi duymaya başladı. Okul
yılları boyunca yaptığı çalışmaları ve resimleri
çeşitli sergilerle değerlendiren Unansal, halen
Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi
İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü’nde
eğitmen olarak görevini sürdürüyor.
40
Resim ve Çizimler
41
42
43
44
45
46
47
TMMOB İçmimarlar Odaı / Haber
Yapıda estetik içmimarlar ile sağlanır
stanbul Fuar Merkezi’nde 7-10 Kasım tarihleri
İ
her yıl terkrarlanması planlanan bu forum,
arasında gerçekleşecek olan Domotex Middle
içmimarlık mesleğinin de hak etmiş olduğu yeri
East Fuarı, YES 2013 Forumu’na ev sahipliği yapıyor.
bulmasında önemli bir rol oynayacak.
9 Kasım 2013’te yapılacak ‘İçmimarların İnşaat
İçmimarlar Odası İstanbul Şube Başkanı İçmimar
Sektöründeki Yeri’ başlıklı YES 2013 Forumu, iç
Taner Gültekin konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı:
mimari alanında önemli gelişmeler içeriyor.
“İçmimari isminde de anlaşılacağı üzere estetik
İçmimarlar Odası İstanbul Şubesi, Hannover Fairs
fonksiyonların biçim ve şekillerle, renk ve ışık
Turkey Fuarcılık ile GET Dış Ticaret - ORSİAD
bütünlüğü içerisinde sunulma sanatıdır.
gazetesi’nin ortak çalışmasının sonucu olarak
Günümüzde hızla devam eden inşaat sektörü
organize edilen forum ve seminerin
içerisinde, dış yapı estetiğine önem verilmektedir.
gerçekleştirilmesi, içmimarlık mesleğinin, üniversite
Bu sebeple de çoğu zaman, yaşanılacak mekanların
diplomasına sahip yetenekli ve yeterliliği olan kişiler
estetik ve fonksiyondan uzak olması söz konusudur.
tarafından yapılması gerektiğinin önemini de dikkat 4-5 yıl üniversitede, İçmimari ve Tasarım
çekecek. İnşaat sektöründe, içmimar ve tasarım
bölümlerinde okuyarak mezun olan ve bu işi
yapan kişilerin mutlaka proje aşamasından itibaren
profesyonel anlamda sürdüren meslektaş
yer almaları ve yapıların inşaat kalitesi, estetik
grubumuzun üstüne düşen çok önemli görevleri,
bütünlüğü açısından çok önemlidir. Yapıda Estetik
proje aşamasından başlayarak yakın disiplin ile
İçmimarlar ile Sağlanır (YES) sloganıyla başlatılan ve
takipetmelerini ve diğer inşaat meslektaşlarımızla
bir arada tıpkı bir orkestra gibi ahenkle, yapı içi ve
yapı dışı estetiği ile bütünlük ve fonksiyon
içermesini de sağlayacaktır. İnşaat sektöründe yer
alan diğer meslek grupları maalesef, içmimariyi
tamamen bir mobilya yerleştirme duvar kağıdı ve
boya yapılması, halı ve perde kullanılmasıyla
sınırlandığını düşünebilmektedir. Tüm bu
YES 2013
Forumun yer ve tarihi:
Forum bu yıl yine İstanbul’daki İFM ’de gerçekleşecek
olan Domotex Middle East Fuarı’nda, 9 Kasım 2013
tarihinde, saat 14.30’da, fuaye alanına kurulacak özel
toplantı alanında ve herkese açık olarak yapılacaktır.
Forumun konusu:
Forumun konu başlığı İnşaat Sektöründe
İçmimarların Konumu olarak belirlenmiştir.
Alt başlıklar ise konuşmacı olan dernek
başkanlarının ve moderatörün yönlendirmesi ile
ortaya çıkacaktır. Foruma izleyiciler de soruları ile
katılım imkanı bulacaklardır. Önerilen altbaşlıklar;
a) İnşaat Sektöründe İçmimarların Konumu
şu anda nedir?,
b) İnşaat Sektöründe İçmimarların Konumu ne
olmalıdır?
c) İnşaat Sektöründe İçmimarların Konumunun
yeniden düzenlemek için neler yapılmalıdır?
d) Özel sektörden beklentiler nelerdir? (inşaat
sektöründeki müteahhitlerden beklentiler nelerdir)
e) Devletten beklentiler nelerdir?
Forumun konuşmacı yapısı:
Konuşmacıları belirlerken kriterlerimizin en önemlisi;
kendi sektörlerine hakim ve sektörde söz sahibi olan
kişileri seçmiş olmamızdır. Diğer forumlardan
farkımız ise; seçtiğimiz konuşmacıların bu sektörün
içinde yaşayan, ve bu anlamda sektörün canlı
oyuncuları olmaları, aynı zamanda tüm konulara
hakim olmalarıdır. Forumda, toplamda 6 konuşmacı
ve bir de forumu yönetecek moderatör bulunacaktır.
bahsettiklerimin dışında, mekanların rahat
kullanımı ve insan, eşya ilişkileri, örneğin; çocuk,
yaşlı, engelli, şişman bireylerin de bu yapılarda rahat
yaşayabilmelerini sağlarken estetik dokunuşu
güçlendirmek içmimarların görevi arasındadır.”
48
Forumun süresi:
Toplam süresi 100 dk olarak düşünülmektedir.
Konuşmacı süresi:
Ortalama 15 dk civarındadır.
Ustalarla Buluşmalar / Özdemir Demircilik - Özcan ve Gürcan Özdemir
Demiri sevgiyle bükeceksin
bir ustaydı, orada imtihanlara girdi ve normal
yevmiyenin üç katı bir parayla işe başladı. Ben
Gürcan ve Özcan Özdemir.
İstanbul’a 1958’de geldim. 1959’da
Çekoslovakya’dan makina ithal etmişlerdi, biz
onların montajını yapıyorduk. Daha sonra büyük
bir iş almak istedik, maddi çıkmazlardan ötürü
alamadık. Ben dönmedim Cunda’ya. Bu firmayı
1961’de kurdum.
Başka bir iş yapmayı düşündünüz mü hiç?
Ö. Özdemir: Ne diyebilirim kısmet. Buralara
kadar gelmem gereksizdi, babamın
yeterince müşterisi vardı Cunda’da.
Teknelerin yapım işlerinde çok iş vardı,
marangozların kullandığı menteşeler, çiviler
vs. yapılacak iş çoktu. Orada kalabilirdim...
G
iritli bir demir ustasının torunu
Nasıl başladınız demircilik mesleğine?
olan Özcan Özdemir ailenin
Ö. Özdemir: Dedemler mübadelede Girit’ten
Ne tür projelerde yer aldınız?
3. kuşak demirci ustası. Mübadele
geldiler, orada demircilik yaparlarmış. Girit’ten
Ö. Özdemir: İller Bankası’nın montaj işini
yıllarında Cunda’ya yerleşen
Cunda’ya geldiklerinde meslekleri olan
almıştık, o bitince demir işinin daha iyi para
Özdemir’in babası, demirciliğe burada
demirciliğe devam etmişler. Dedemden sonra
kazandırdığını gördük, demirciliğe yöneldik
devam etmiş. 1958 yılında baba
işi babam devralmış. Ben askere gittiğimde
tekrar. Aygaz-Tofaş binalarını yaptık, çok
mesleğine başlayan
babam demirciliğe devam ediyordu. İstanbul’da
cazipti bizim için. Pek çok büyük firmanın
Özcan Özdemir, o yıllardan itibaren
montaj işi vardı, askerden geldikten sonra,
işini yaptık. Ödemeleri daha sağlam
istanbul’da demircilik yapıyor.
montaj işlerini yapmak üzere İstanbul’a geldim
oluyordu. Vehbi Bey’in önderliğinde
Özdemir, halen Cevizlibağ’daki
ve burada kaldım.
‘Sadberg Hanım Müzesi’ yapılıyordu. Bina
atölyesinde mesleğine devam
50
sevdası başlayınca oraya gitmeye karar verdi. İyi
bir Ermeni yapısı, azeryan yalısıydı. 120
ederken işlerini 4. kuşağa devretmiş
Kardeşleriniz de demircilik yapıyor muydu?
metre teşhir vitrine yaptık. Haliç
bile. Oğlu Gürcan Özdemir ise
Ö. Özdemir: Babam vefat edince biraderim
Köprüsü’nün bitimindeki Arçelik binasının
meslekte ailenin son kuşak temsilcisi...
devam etti bir süre ama tatmin olmadı. Almanya
takviyelerini de biz yaptık.
Hangi içmimar ve mimarlarla çalıştınız?
Ö. Özdemir: Türkiye’nin en büyük
mimarların babası bir isim vardı, statikçiydi,
Gürcan ve Özcan Özdemir çalışanıyla atölyelerinde.
yapalım, gelen geçen kapıya
gösterdiler geldi. Bravo, çok güzel olmuş eline
zarar vermesin. Fakat Sedat
sağlık, dedi. Herkes yanıma geldi, hoca
Hoca’ya nasıl beğendireceklerini
kimseye bir şey söylemez sana söylediyse
ondan çok istifade ettim. Sedat Hoca, Sedat
bilememişler. Yolunuz düşerse bakın o kapıya,
senin yolun yakın, diye bana aylarca takıldılar.
Hakkı Eldem. Kitaplarını alıp okurdum. Vehbi
isimlerimiz yazılıdır. Koç’lar bu tür ayrıntılara
Hoca, hiç böyle şeyler söylemezmiş. Azeryan
Bey’le kolkola girer şantiyeleri gezerlerdi.
çok önem verirlerdi. Yapılan tüm işlere
Yalısı’nın ikinci kısmında yoktuk. Çağırdılar
Sadberg Hanım Müzesi’nin birinci kısmı, teşhir
yapanların isimlerini yazarlardı. Sedat Hoca
ama elimizde iş vardı, bırakmak istemedik.
bölümleri yapılıyor o zamanlar Statik
bakmış, buraya uygun bir kapı yapalım demiş.
hesaplarınının tümünü Sedat hoca yapıyordu.
Hoca’nın neyi beğeneceğine karar
Elimizde olmayan sebeplerle 3 aylık işi 1
Anarşik olaylar had safhaya çıkmıştı. Binanın
veremiyorlar, eski bir eser de olması lazım. 2-3
senede tamamlayabiliryoruz.
kapısı yolun hemen kenarında. Mimarlar
tane değerli mimar vardı, Mimar Ahmet Bey
kapının çizilmesinden korktular, çok iyi bir
vardı. Cunda’da da benzer işler yaptığımızı
meyhane yapıyorduk, bizim elimizde olmayan
ağaçtan yapılmıştı. Bizi çağırdılar. Senelerdir bir
söyledim. Yapın hoca beğenmese de öderiz
sebeplerle iş uzadı, biz de işi bırakamadık.
Koç’un işlerini yapıyorduk. Vehbi Bey’in evini,
dedi. İyi dedim, yaptım. Sedat Hoca gelmiş
Tophane’deki Altın Borsası’nın yangın
oğlunun evini... Demişler ki buraya bir kapı
kapıyı görmüş, kim yaptı bunu demiş, beni
merdivenini yaptık. O merdiveni yaptığımız
G. Özdemir: Evdeki hesap çarşıya uymuyor.
Ö. Özdemir: O sıralar Asmalımescit’te bir
Arnavutköy’de bir lokanta için yapılan trabzanın
yapılmadan önceki (yukarıda) ve sonraki hali (altta).
51
52
sektör tabii ama mimarlar pek tercih edilmiyor.
Ö. Özdemir: Onu bilen adam hiç bir zaman
Eleman sıkıntısı yaşıyor musunuz?
G. Özdemir: Evet. Kimse böyle ağır bir işe
rağbet göstermez. Villa yapan adam bize
gelmek istemiyor. Kışın karda kışta montaj
yaptırdığı modelin başkası tarafından
yapıyorsunuz. Eleman sıkıntısı yaşıyoruz
kullanılmasına izin vermiyor.
tabii, işsizlik olduğu halde bu kimseye cazip
gelmiyor. Tamircilik onlar için daha cazip.
Firesi fazla oluyor mu işinizin?
Benim uluslararası kaynak yapabileceğimi
G. Özdemir: Demiri işlemek zor bir kere. Ya
gösteren belgelerim var. Bu işi hiç bilmeyen
ısıtacaksınız ya da makinede bükeceksiniz.
insanlar kaynakçıyım diye dolaşıyor. Bu işi
İstediğiniz hareketi vermek zor. İnsanlar demiri
severek yapan kimse yok artık. Marangozluk,
biblo gibi düşünürler. Biblo gibi ama bunun bir
demircilik bence ufak ufak bitiyor.
de teknik yönü var. Esnememesi lazım, size
taşıması lazım. İşi bilmeyenlerle çalışmak çok zor. Bu sizin için ne ifade ediyor?
Özcan Özdemir mesleğe yeni başladığı yıllarda.
vakit, o kalitede yangın merdiveni yoktu
Müşteri bilmediği için istemeyerek de olsa hata
G. Özdemir: Demiri işlemek başlına başına
yapabiliyor. İş hatalı olursa demirin geri dönüşü
zor, riski çok fazla. Babam işin zevkli yanını
olmaz, olduğu gibi çöpe gider.
görüyor. Para kazanmak umurunda değil.
İstanbul’da. O kadar iddialıyım.
Bunu yapayım, güzel yapayım diye
Siz ne zamandır bu meslektesiniz?
uğraşıyor. Bu işi para kazanmak için
Mesleki olarak ne tür sıkıntılarınız oluyor?
G. Özdemir: 1964 doğumluyum ama
yapıyoruz sonuçta.
G. Özdemir: En büyük sıkıntımız ferforje. Şimdi
kendimi bildim bileli çalışıyorum. Resmi
bir villada da bir gecekonduda da aynı ferforjeyi
olarak 1981 yılında başladım.
görebiliyorsunuz. Elle bükülen demir kendini
Ö. Özdemir: Atölyedekiler yokken buraya
gelip kendime göre bir şeyler yapıyorum. Bu
iş sevmeden yapılmaz, demiri sevgiyle
belli eder. Ferforje fabrikadan çıkmış gibi tek
Başka iş yapmayı düşündünüz mü?
bükeceksin. Ama dediği doğru, bu tempoyla
kalemdir. İnsanlar bunu kullanıyor ve iyi bir
G. Özdemir: Hayır babamızın mesleği.
bizim aldığımız para malzemeyi bile
Yaptığımız işler zevkli olunca başka bir şey tercih
karşılamıyor. Bir mimar hanım gelmişti,
etmedim. Aslında makine bölümü mezunuyum. aşağıda gördüğünüz demir kapıyı gördü,
gelip inceledi, bunu kaça paralık malzeme
Siz dördüncü kuşaksınız, sizden sonra gelen
harcadınız dedi. İşi bilen kişi bunu sormaz.
yeni bir kuşak var mı?
Ben o demir kapının oymalarını tek tek
G. Özdemir: Bende bitiyor. Son. Bir kızım var, o
kendim yapmışım. 5 liralık malzeme
içmimar ya da mimar olmak istiyor.
kullandıysam, ona verdiğim emek 300 liradır.
Portre / İçmimar Zekai Erarabacı
Mesleğinde titiz bir uygulamacı: Zekai Erarabacı
Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nden 1973 yılında
mezun olduktan sonra Sümerbank mağazalarında
içmimarlık yapan Zekai Erarabacı, buradan
ayrıldıktan sonra pek çok projede yer aldı. Katı bir
uygulamacı olduğunu söyleyen Erarabacı, içmimarın
çok dikkatli olması gerektiği konusunda uyarıyor
İçmimarlık eğitimini hangi yıllarda aldınız, hangi
okullarda okudunuz?
1968’de o zamanki Devlet Güzel Sanatlar Akademisi yani
bugünkü Mimar Sinan Güzel Sanatlar Akademisi’nde eğitim
gördüm. Uygulamalı Endüstri Sanatları Bölümü’nden,
‘İçmimarlık ve Desinger’ diploması alarak mezun oldum. O
yıllarda bölüm başkanımız Önder Küçükerman’dı.
Önder Bey Endüstri Tasarımı Bölümü’nde başkanlık
yapmış. Siz Endüstri Tasarımı bölümünde mi okudunuz?
Bizler hep içmimarlık eğitimi aldık. Hasan Kavruk ve Cihat
Burak’larla okuduk biz. Bunlar Türkiye’nin önde gelen
ressamlarındandı. Bu isimlerle içmimarlığı nasıl
bağdaştırırsınız bilemiyorum ama biz bu isimlerden eğitim
aldık. Doğan Aksel’lerle, Ercüment Tarcan, Adnan Çoker,
Orhan Gürsoy, Sadun Ersin, Sevim ve Erol Eti, Sadi Öziş’le
okuduk. Diplomamızın iki parçalı olmasının sebebi de galiba
bu. Bölümümüzün adı ‘İçmimarlık ve
Desinger’dı. Designer’lığın karşılığı endüstri
tasarımcılığı oluyor. Diplomamızda içmimar
yazıyor, endüstri tasarımcısı yazmıyor.
54
üzerine Sümerbank’a girdim. Benim
Hatırladığım kadarıyla, pilli radyodan,
yetiştirme tarzımdan kaynaklanıyordu
sandalyeye, tabureden otomobil
belki ama geleceği para kazanarak
tasarımına kadar pek çok alanda tasarım
yaşamayı hiç düşünmedim. O anda
yapıyorduk. Ben soğutucu dersinin
çalışıyor olmak benim için önemliydi.
projesini almıştım. İçi büyük, dışı küçük
Yeter ki bir şeyler yapayım, faydalı
buzdolabı tasarlamıştım. Yarışma için bu
olayım, diyordum. Parasını, sigortasını
projeleri AEG’ye göndermiştik. Doğrusu,
düşünmüyordum, o anda çalışıyor olmak
projelerimizin incelenmesinden
benim için önemliydi. Çok hevesliydim,
faydalanıldığını düşünüyorum, hatta
şehir dışı işlerine hep ben gitmek
iddia ediyorum. Çünkü projelerimizin
isterdim. Bulunduğum işlere
hiçbiri geri dönmedi. Ben tasarladığım o
olabildiğince yönlendirme yapardım.
buzdolabının maketini menteşelerine
Sümerbank’tayken tip proje yapardık.
kadar yapmıştım.
Orada benim katkım olamazdı.
Okulda ne tür projeler yapıyordunuz?
Kooperatif binalarındaysa müdahale
Okulu hangi yılda bitirdiniz?
etme hakkım oluyordu. Burası 20-30
73’te mezun oldum. Gece bölümünü
senelik inşaat yeri.
bitirdim çünkü gündüzleri ekonomik
nedenlerle çalışmak zorunda kalıyordum.
Sümerbank’ta çalışmak size mesleki
olarak ne kazandırdı?
Bölümünüzde eğitim alan kaç öğrenci
Erarabacı’nın öğrencilik çizimlerinden.
Sümerbank’ın 7 bölge ve 500 küsur
vardı?
mühendisi kadar iç tesisat, donanımını
mağazası vardı. Sadece her mağazanın
11 kişiydik ve sadece 5 kişi mezun olduk.
gördüm. Proje geliştirirken fonksiyonumu
müdürünü tanısam 500 tane arkadaşım
arttırmak için mühendislerle tartışıyordum.
olurdu. Onların evlerinde benim işlerim
Bölüm tercihiniz bilinçli bir
Bu kolonu buraya koyma, statik hesaplarını
var. Burada tavla arkadaşımın bile
tercih miydi?
yap ama benim fonksiyonumu bu şekilde
mutfağını öyle değil de şöyle yap, dolabını
Evet. Bölümümü isteyerek ve severek tercih
arttır diyordum.
şöyle yap diye yönlendirme yapıyorum.
ettim. Bugün yine aynı devreden başlasam
İçmimarın karışmaması gereken bir şeyden
yine içmimarlığı bölümü tercih ederim. Bir
Meslek hayatına geçişiniz nasıl oldu,
bahsedeceğim. Ben şantiyeciyim. Şantiye
mühendis kadar statik, bir elektirik
ne tür projelerde çalıştınız?
yaparken kalıbın kurulmasından demirin
mühendisi kadar tesisat, bir makine
Askerliğimi yaptıktan sonra tavsiye
döşenmesine, mühendislik ve statik
55
Erarabacı: ‘Adım içmimar olsa da
gün geldi kendimi amele gibi de
gördüm. Harcı karıp, taşıyıp,
malayı elime alan tuğlayı
ören insanım’
bahsetmiyorum, bugün malzeme çok
gelişti. Biz rapidoyu bile bilmiyoduk,
yoktu o zamanlar. Tirilin diye mürekkeple
çizilen, 0,5 kalınlığı bulmak için 20 kere
çizgi çekip istediğimiz kalınlığa
ulaşabiliyorduk. Tirilin inceltir vidasını
sıkar 0,3 kalınlığı bulurduk.
Ölçülendirmeyi 0,1’le çiziyorsun bunu
bulabilmek için en ince ayarına
Öğrencilik yıllarından bir belge.
56
getirmemiz gerekiyordu. Tirilin’le
başladık, mürekkeple çizgi kalınlığı
hesaplarına karışıyordum. Bu benim
yapıyorduk. Sonra Grafors çıktı ve daha
doğamda var. Duvarcının çalışma
sonra rapido’ya geçtik. Şimdi bilgisayar
yöntemine bile müdahale ediyordum.
ortamında istediğim çizimi
Gerektiğinde, bir mühendis, bir mimar
yaptırabiliyorum. Letraset, hazır harf ve
vardı, onlara hiç para vermedim ben,
hatta patron gibi davranıyordum. Adım
rumuzlardı. Basılmış çıkartmalar gibi
kütüphanelerden bulup kullandım.
içmimar olsa da gün geldi kendimi amele
düşünün. Projenin üzerindeki yazıyı
Onların üzerine kağıdı koyar çizimleri
gibi de gördüm. Harcı karıp, taşıyıp, malayı
letraset’le yazardık. Aydınger pahallıydı
kopya ederdim. Şimdi ben bir fuara
elime alan tuğlayı ören insanım.
onun yerine yağlı kağıt kullanırdık.
gidiyorum başım dönüyor. Ne kadar çok
Amonyağını fazla dötürüp farkını
malzeme var? Biz bir Domus mecmuasını
Sizin döneminizle bugünün
verirdik, fazla dökerse yağlı kağıt olduğu
bilirdik, o da İtalya’dan gelirdi.
malzemesi arasında da büyük farklar
anlaşılmazdı. Flomaster (keçeli kalem)
var değil mi?
kalemi çok farklı renkleri vardı, bir
Teknik eleman sorunu o zaman da bu
Tabii ki. Çok iyi bir malzemeci olduğumu
Hollanda gezim sırasında görüp satın
zaman da büyük bir sorun değil mi?
söyleyebilirim. Bugünden
almıştım hemen. Domus mecmuası
1960’larda Almanya’ya bizden beyin ve
Erarabacı’nın Domus dergisinden kopya ettiği çizimler.
yapabilir, içmimarın buna dikkat etmesi
elemanlarımızı seçerek aldı. Bir
gerekir. Çok yakın baktığı için usta hata
fabrikanın başındaki en iyi ustalara
yapabilir, burada içmimara büyük iş
büyük paralar verdi çünkü. Terzisinden
düşer. Yaptığım işlerden birinde büyük
berberine kadar 1’e 5 vererek aldı. Daha
bir hata olmuştu. İki arkadaşım köy evi
geçen gün seramik ustasına harç taşıyan
istiyordu, onlara bir proje çizdim.
amele başka bir inşaatta ben seramik
Bittikten sonra gördüm o proje benim
ustasıyım diye işe girdi. Mesela; seramik
projem değil. Salon güneyde, mutfak
ustasının seramiğin alt harcının dolu
güneybatıda olacak. Uygulayıcılar projeyi
Zekai Erarabacı’nın öğrenciliği döneminde kullandığı malzemeler.
olduğunu görmesi gerekir, harcı seramik
ters monte etmiş. Biz projeyi uygularken
getireceğim bir açıklamam var. Güncel
yüzeyinin tamamına yayarsa o malzeme
kireçle çizerdik. Kireçlemeyi yanlış
gelişmeleri takip edemiyorsunuz, etseniz
kalıcı olur. Devamı olan seramik motifler
yapmış. Bizim projelerimizde üst taraf
de kullanmadığınız için size enterese
vardı, motifler arası geçişlerde atlamalar
daima kuzeydir. Ben biraz katı bir
etmiyor. Facit hesap makinesi ile
uygulamacıyım,
çalışıyorduk, yeni çıkan hesap makinesini
bunun bir cezası
almazlar, eskisini kullanmanızı isterlerdi.
olması gerekiyor.
Tasarruf tedbirleri yüzünden uçağı
Böyle bir hata
kaldırdılar. Önceleri çok rahattım,
yapan kişi dersini
uçakla gidip aynı gün dönüyorduk.
almalı, bir daha
Evlenmiştim ve bu seyahatlere çıkmak
yapmam diyerek
benim için daha zor oluyordu. Bu
işin içinden
sebeple ayrılmaya karar verdim.
vücut göçü oldu. Bu işi yapan en iyi
çıkmamalı.
Ayrıldıktan sonra neler yaptınız?
Sümerbank
gibi tek tip iş
kler.
ığı projelerden örne
Erarabacı’nın yer ald
Antalya’da Türkiye’nin ilk 5 yıldızlı
otellerinden Aslan Ekşioğlu’na ait Asteria
yapabildiğiniz bir
Otel Side’nin inşaasının her aşamasında
yerde çalışmak sizi
bulundum. Otelin çizimleri dışarıdan
mesleki olarak
gelmişti, hazır projeydi. Daha sonra
geriletti mi?
Cevahirler firmasının Van Erciş’teki Şeker
Evet diyeceğim
Fabrikası’nın ve lojmanlarının yapımında
ama buna
çalıştım. Paşabahçe Kuğukent Villaları,
57
Alanya Grand Atila Motel, Hatice Helvacıoğlu’nun Beylerbeyi’ndeki
evinin dekorasyon ve Ayazma’daki evin komple rölevesi,
Selamoğlu İnşaat’ın konut projeleri, Galatasaray Üniversitesi İnşaat
Bakım ve Teknik Daire başkanlığı’nda gibi pek çok alanda mesleğimi
icra etme şansı buldum.
“Devamı olan seramik
motifler vardı, motifler
arası geçişlerde atlamalar
yapabilir, içmimarın
buna dikkat etmesi
gerekir. Çok yakın
baktığı için usta hata
yapabilir burada
içmimara büyük iş düşer”
Galatasaray Lisesi’nin iç mekan
düzenleme ve restorasyon
projesinde çalıştınız, nasıl bir
deneyimdi sizin için?
Galatasaray Üniversitesi kurulurken
orada içmimar olarak çalışmaya
başladım. 1994 yılıydı. Beşiktaş’tan
Ortaköy’e giderken Feriye sarayları
vardır, orası Galatasaray Lisesi’nin
yatakhanesiydi, biz orayı dersliğe
çevirdik. İçleracısı bir durumu anlatmam gerekiyor burada. Saray’ın
duvarlarını temizlerken boyaları kazıdık ve ortaya Osmanlı dönemine ait
desenler çıktı. Hademe 40 yıldır burada yaşıyorum, bayramda
misafirlerim geliyordu, ben de boyadım, diyor. Duvar süslemelerinin
hepsi orada kalan hademe tarafından plastik boyalarla boyanmış. İnan
Kıraç kütüphanesi’nde askı asabilmek için kedi gözü motifinin üzerine,
Erarabacı, 1994 yılında
Feriye Sarayları’nın Galatasaray
Üniversitesi’nin dersliklerine
dönüştürme projesinde
karşılaştığı manzarayı içler acısı
olarak niteliyor. Tarihi yapıdaki
Osmanlı figürlerinin üstleri
boyanmış, kimi motiflerin
üzerine çivi çakılmış, hasar gören
desenler üzerine kontraplak
yapıştırılarak onarılmaya
çalışılmış.
58
elektirik tavanına lamba asmak için kablosunu uzatmış, üzüm motifinin
çivi çakarak lambayı asmış. Tavanın üstü açık yağmur yağmış binanın
içinde ağaç yetişmiş. Kimse gelip çatıyı tamir etmemiş. Bu tarihi binaya
asansör yaptık ve tarihi dokuya hiç zarar vermeden yaptık biz. Bu kadar
uğraştan, emekten sonra bir yangınla telef olup gitti bina. Yangın
olduğunda gelen itfaiye kontrol ediyor ve yangını bulamıyor, sohbet
ederken sonradan farkediliyor ki çatı yanıyor. İçmimarlık olarak
sıkıntılarımızın temeli yönetimin meslekten olmaması. İhaleyi en ucuz
fiyatı veren alıyor ve bu da bizi sıkıntıya sokuyor.
Proje / 3414 KHAS: İç Mekan Tasarımıyla Kurumsal Bir Marka Yaratmak
60
3414 KHAS: İç mekan tasarımıyla
kurumsal bir marka yaratmak
Kadir Has Üniversitesi'nin merkez
kampüsü, tarihi Cibali Tütün
fabrikasının dönüştürülmesi ile
elde edilmiş çok özel bir bina. Bina
içerisinde yer alan 3414 KHAS
mağazasının içmimari tasarımını
yapan Orçun Kepez’le projenin
nasıl hayata geçirildiğini konuştuk
3414 KHAS Projesine nasıl başladınız?
ile ilgili bazı seçkin içmimarlık firmaları ile
Projeye dahil olduğumda, kurumsal bir
görüşmeler yapılıp, mekan ile ilgili tasarım
mağaza ve paralelinde bir marka yaratma
önerileri alınmıştı. Ancak bu projeler farklı
düşüncesi yaklaşık bir senedir üzerinde
nedenlerle beklentileri tam olarak
çalışılan bir fikir projesiydi. Hatta mağazada
karşılamıyordu. Bu noktada, daha önce
satılması düşünülen ürünlerin neler
profesyonel çalışmalarımdan bahsettiğim
olabileceğine dair bir çalışma da yapılmış,
rektörümüz Prof. Dr. Mustafa Aydın bir öneri
ürün tasarımları oluşturulmuştu. 3414 KHAS
de benim geliştirmemi rica etti.
Projenin gelişim sürecini anlatır mısınız?
Kadir Has Üniversitesi'ni ve üniversitenin ana
Bu projenin üniversite için taşıdığı önem
kampüsünde yer alan Rezan Has Müzesi'nin
doğrultusunda bu işle Sayın Berna Has
kurumsal ürünlerinin satılacağı, üniversitenin
doğrudan ilgileniyordu, mekan ile ilgili bir
üzerine kurulduğu değerleri temsil edebilecek
‘brief’ oluşturmak için kendisiyle ve Rektör
bir marka mekan yaratılması hedefleniyordu.
hocamız Prof. Dr. Mustafa Aydın ile görüştüm.
Bu beklenti aslında bir satış mekanından öte,
Katılımcı tasarıma olan inancım çerçevesinde,
içerisine giren kişinin orada edindiği mekan
kullanıcıları dahil edemeyecek de olsam en
deneyim çerçevesinde üniversite ile ilgili bir
azından müşterinin ihtiyaçlarını tam olarak
imaj edinebilmesiydi.
anlamaya çalıştım. Burada temel beklentiler
Bu tür mekan tipolojilerini incelerseniz,
mekanın üniversitenin genel mekanları
yani mevcut müze ya da mağaza örneklerine
arasındaki en prestijli alan olması yönündeydi.
bakarsanız iyi uygulanmış örneklerin bile
Daha özel olarak, geniş bir sergi holünün
güzel olmakla beraber aslında kavramsal
köşesinde yer ayrılan mekanın
derinliği olmayan mekanlar olduklarını
farkedersiniz. Yani amaç mekan ile bir söylem
geliştirmekten öte, satış ve sergileme için iyi
işleyen bir kurgu tasarlayıp bunu da
çoğunlukla kurumsal mekanlardaki tasarım
paletinin uzantısı şeklinde yapmaktır. Bu
projede ise hem yeni bir marka geliştirilmesi,
hem de üniversite ve içerisindeki müzenin
değerlerinin yansıtılması hedeflenmekteydi.
“Cephedeki özel tasarım Albatros
aydınlatma elemanlarının üretimi
aşamasında metal ve ahşap ile
yaptığımız deneyler ve kazananın
hafiflik ve üretim kolaylığı ile ahşap
olması ise yine uygulamaya ait
hoş bir anı olarak kaldı”
algılanabilmesi, önündeki alanın da bir
şekilde sergileme amacına uygun olarak
kullanılabilmesi de beklentiler arasındaydı.
Bir de müşterinin farklı
mimarlık/içmimarlık firmaları ile yaptığı
görüşmeler sonucunda belirli malzemeler ve
sergileme sistemleri ile ilgili oluşmuş kesin
yargıları vardı. Ürün tasarım süreçlerinde
olmak gerekliydi. Ben de bu değerlerle ilk defa
aktif yer alan müşteri, farklı ürünler için farklı
5 yıl önce, Kadir Has Üniversitesi Amerika'dan
sergileme ve beraberinde özel aydınlatma
tarafı da bu yüksek ve ucu açık beklentilerdi.
ülkeme geri dönmeme vesile olduğunda
sistemleri istiyordu. Müşterinin size tanımlı
Zira genel geçer ve daha önce çoğu
tanışmıştım. Üniversitemin hayran olduğum
ve gerçekçi beklentilerle gelmesi ne kadar
tasarımcının yanıtladığı ve cevabı da üç aşağı
tarihi mekanları içerisinde özel bir ‘imza’ mekan
olumluysa, bu beklentilerin benzerlerinden
beş yukarı belirli olan bir tasarım problemini
tasarlama, buna gerçek bir vakıf üniversitesi
bahsetmesi hatta farklı örneklerin
çözmeye aday olmak istemezdim. Bir de böyle
olan Kadir Has Üniversitesi'nin ağırbaşlı ama
görsellerini toplamış olması ve bunları
bir mekan tasarlayabilmek için üniversitemizin
iddialı duruşunu ekleme fırsatı beni
beklentileri anlatırken arayüz olarak
üzerine kurulduğu değerleri çok iyi anlamış
heyecanlandırmıştı.
kullanması projenin özgünlüğü için bir o
Belki de bu projenin benim için en önemli
Proje ile ilgili beklentiler nelerdi?
61
62
kadar tehlikeli. Sonuçta müşteri ile geçirilen
hemen cephenin yanından başlayan yaklaşık
önce de farklı yaşamlara tanıklık etmiş.
süreç, birbiri ile çelişebilen isteklerin ortaya
4 metre genişliğinde ve 7 metre uzunluğunda
Saydığım üç önemli katmanın üzerinde
çıkarıldığı ve müşterinin mekan tasarımının
bir bahçe, farklı bitkilere ev sahipliği
bugün biz üniversite olarak dördüncü
ne kadar birbirine bağlı kararlar ile ortaya
yapıyordu. Mekan, Rezan Has Müzesi giriş
katmanı oluşturuyoruz. Tüm bunlara
çıktığını kavraması açısından önemli, bir
holüne dış cepheden verilen girişin hemen
üniversitenin Haliç kıyısındaki eşsiz
tanışma ve teslimiyet pazarlığı süreci. Burada
solunda yer alıyor, dolayısıyla dış mekana
konumunu da eklersek, bu katmanlarda
üç boyutlu görselleştirme ile çok iyi
doğrudan erişimi bulunmuyordu. Kısacası ilk
geçen yaşamların çok farklı kent
tanımlanan bazı isteklerin bile aslında
bakıldığında iddiasına göre kıyıda köşede
deneyimlerine tanıklık etmişliği şüphe
projenin bütünlüğüne aykırı olduğunu ve
kalmış ve bu mekandan ne olur
götürmez bir gerçek olarak karşımıza çıkıyor.
beklentilerin geliştirilen konsept
diyebileceğiniz bir mekandı.
çerçevesinde tamamının karşılandığını
Projenin benim için rastlantısal ama çok
Üniversite olarak bir harabeyi devralıp,
ciddi külfetlerle sadece bugüne ait bir değer
gösterdiğimiz bir süreç geçirdik. Bu süreci
güzel bir tarafı da öğretim üyesi olduğum
tanımlama pragmatikliği ile değil, geçmişin
karşılıklı verimli bir şekilde tamamlayabildik
Sanat ve Tasarım Fakültesi girişinin tam çapraz
değerlerine de sahip çıkma vefakarlığı ise
ki, ortaya böyle bir mekan çıktı.
karşısında yer alması; her gün fakülteye Rezan
sadece çok az kurumun üstlenebileceği bir
Has Müzesi sergi holünü geçip girerken ya da
sorumluluk. Şimdi, tüm bunları tek bir mekan
Proje için ayrılan mekandan ve üniversite
çıkarken, beni selamlayacak olmasıydı. Tabi
deneyimine indirgemek tabi ki çok gerçekçi
kampüsü içerisindeki konumundan
sadece beni değil, tüm öğrencilerimizi ve
olamaz ancak 3414 KHAS, en azından içerisine
bahseder misiniz?
akademisyen arkadaşlarımızı...
giren ve bunları bilmeyen bir kişinin bile belirli
Kadir Has Üniversitesi'nin merkez kampüsü
ipuçları ile bu gerçekliği keşfetmesine olanak
olan Kadir Has Kampüsü, tarihi Cibali Tütün
Projenin kavramsal olarak gelişimini
fabrikasının dönüştürülmesi ile elde edilmiş
anlatabilir misiniz?
verecek şekilde tasarlandı.
Kent içerisindeki konum, topoğrafya
çok özel bir bina. Bu önemli proje için, Rezan
Proje konsepti kaynağını Kadir Has
ve binanın tanıklık ettiği tarihi katmanlar
Has Müzesi sergi holüne cephesi olan ve bu
Üniversitesi'nin üzerine kurulu olduğu tarihi
tasarıma başladığım temel kavramlardı.
cephenin başından ve sonundan girişleri olan
katmanlarından alıyor. Kadir Has Üniversitesi
Bunu benzeri olmama, eşsizlik ve
uzun ince bir mekan ayrılmıştı. Yaklaşık 48
merkez kampüsü, Cibali Tütün deposunun
biriciklik kavramları ile irdelediğinizde,
metrekare (12X4) olan mekan proje için çok
restorasyonu ve yeniden işlevlendirilmesiyle
ortaya aynı 3414 KHAS için tasarlanan
önceden hazırlanırken, içerisinde yaklaşık 7,5
elde edilmiş ve 2003 yılında Europe Nostra
ürünlerin çoğu gibi özel bir mekan çıktı.
metre ve 70-75 cm derinliğinde bir niş de yer
Ödülü almış. Restorasyon sırasında gün
Burada hepsi özel olarak bu kavram
alıyordu. Bu derin niş sanıyorum mekanın
ışığına çıkarılan Bizans dönemine ait su sarnıcı
çerçevesinde bütüncül olarak
ortasından geçen taşıyıcı çelik kolondan
ve Osmanlı dönemine ait bir hamam
tasarlanmış mekan bileşenlerinin bir
kaçmak için bırakılmıştı. Girişlerin arasında
kalıntısını da sayarsak, tütün fabrikasından
araya gelmesiyle tanımlanmış bir
farklı yerlerinde de saydam zeminler ile
gösterilen tarihi öğelere dikkat çekilmek
Bu projedeki sergileme sistemlerini nasıl
istendi. Tabii bu ışık duvarı aynı zamanda
geliştirildi? Genel olarak tasarım kararları
büyük bir sergi holünün köşesinde duran
nasıl alındı?
mekanın algısını da vakur bir şekilde
Kadir Has Üniversite'sindeki dört tarihi
desteklemeyi amaçladı.
katmanı vurgulayan ve içerisinden ışık çıkan
Prototip aşamasındaki bazı ürünlerin de
eğrisel formlu sergileme sistemleri 75 cm'den
sergilenmesini sağlamak için tasarladığım ve
8 cm'e kadar inen eğrisel formlara sahip raflar
bu ışık duvarına takılı dış sergi ünitesi ve dış
ve paralelindeki depolama sistemleri ve satış
cephenin vitrine dönüştürülmesi de daha
bankosu benim 3414 KHAS için tasarladığım
önce anlattığım herşey gibi projenin
bir seri olarak nitelendirilebilir. Yine binanın
kavramsal bütünlüğü içinde ele alınarak özel
tarihi cephesinde, bu cehpenin uzantıları
olarak tasarlanmış bileşenlerdir.
şeklinde tasarlanmış sergileme ünitelerinde,
cephenin karşısında konumlanan Rezan Has
Tarihi bir yapıda çalışmanın zorlukları
Müzesi'nin kurumsal ürünlerini
oldu mu?
konumlandırarak, aslında girişi pek de
Bu projeye başlarken tek bir koşul öne
sürmüştüm, o da bu güzel bina ile çelişecek
okunmayan müzeye dikkat çekmek istedim.
mekanda yer alan tarihi çelik kolon hizasında
herhangi bir isteği gerçekleştiremeyeceğimdi.
almak mümkün değil. Uzun ince bir mekan
geri çekilerek hem bu kolonu mekanın önemli
Binanın mimarı Dr. Mehmet Alper ile ilk
içeri girince size ‘yürü git’ der, dolayısıyla
bir bileşeni haline getirdi hem de kolonun
aşamada temasa geçerek, tasarımı paylaştım.
buradaki iç cehpelerin, burada sergilenmesi
sirkülasyonu aksatmasını engelledi.
Projenin yaklaşımını ve kavramını o da çok
Sergilemeyi sirkülasyondan bağımsız ele
düşünülen ürünleri deneyimleyen kişilerin
Dış cephenin önünde tanımladığım bir
kendilerini rahat hissedebilecekleri daha kişisel koridor ile elde edilen loop ile mekan
beğenerek, ilk aşamadan itibaren destekledi
ve hatta dış cephedeki vitrinlerde benim
alanların olmaları gerekliydi. Burada hem
istenildiği zaman bitmeyen bir deneyim olarak tamamen koruduğum pencerelerde bazı
eğrisel formdaki sergileme alanları, hem de
kurgulandı. Yine burada tanımlanan bir
boşaltmalar yapabileceğimi söyledi. Cephe
cephedeki nişlere özel olarak yapılan
meydancık mekanın orjinalinde yer alan
önündeki bahçeyi de bir meydancık olarak
sergileme sistemleri, doğrusal yaya hareketini
bahçe ile 3414 KHAS arasındaki ilişkiyi yeniden yeniden tanımlarken kendisinin desteğini
kırarak kullanıcı ve ürün arasındaki sıcak ilişkiyi
tanımlayarak devam ettirmeyi amaçladı.
aldım. Aslında kısıtlılık olarak
destekleyen koycuklar tanımlamak için
Meydancığı yaran yerden çıkmış bir ışık duvarı
nitelendirebilecek şeyler, yaratıcılık için uygun
üretildiler. Burada eğrisel formdaki raflar
ile binanın alt kotlarında yer alan ve binanın
ortam da doğurabiliyor. Binanın volta
deneyim yaratmaya çalıştım.
63
64
döşemelerini göstermek için herhangi bir
asma tavan sistemi kullanmadım ve tavandaki
mevcut I profiller aydınlatma spotlarının
raylarına evsahipliği yaptı. Yine vitrinlerin
olduğu cephe duvarına dışarıdan bir
aydınlatma elemanı takmak istemediğim için
özel bir aydınlatma sistemi tasarladım. Sergi
holündeki hali hazırda bulunan mermer
zemini mekanın hemen dışında tanımlanan
yeni sirkülasyon alanında da tekrarlayarak iki
mekanı kaynaştırmaya çalıştım.
Aydınlatma projesini kim tasarladı?
Mekanın aydınlatma projesi bana ait. Genel
olarak satış ve sergileme mekanlarındaki
konfor düzeyinin üzerindeki parlak ışığı hep
eleştirmişimdir. Bu aslında neredeyse tüm
“Hem eğrisel formdaki sergileme alanları, hem de cephedeki nişlere özel olarak yapılan sergileme sistemleri, doğrusal yaya
hareketini kırarak kullanıcı ve ürün arasındaki sıcak ilişkiyi destekleyen koycuklar tanımlamak için üretildiler.”
projelerde aydınlatmanın tüm yükünün
duvarla birleştiği noktalarda kesintisiz olarak
spot modelinin dış gövde, reflektör ve raya
tavana verilmesinden kaynaklanıyor. Başka bir
mum ışığı tonunda led ile yapılması kararı ile
bağlantı detayının karılarak elde edilmesiyle
deyişle, hem mekanın genel aydınlık düzeyini
başladım. Bu karar, projenin konsepti olan
oluşan hibrit bir spot modeli kullandım.
sağlayıp hem de ürünleri aydınlatmak, öte
tarihi katmanların kavramsal vurgusunu da
Tavandaki dört rayda yer alan, parlamayı
yandan bu ışık kaynaklarının mekandaki
dramatik olarak destekliyor, her katmandan
engelleyen armatürlü spotlar hem raf
yansıtıcı yüzeylerde yaratacağı parlaklığı
ışık çıkmasını sağlıyordu. Dolayısıyla burada
derinliğinin arttığı yerlerde ürün
denetlemek göründüğünden de zor bir iş. Bir
bir taşla iki kuş vurmuş olduk. Ürün ölçeğinde,
aydınlatmasına yardımcı oldu, hem de
de buna belirli bir bütçe dahilinde her zaman
ürünün hemen yanıbaşında tatlı bir aydınlık
ortamda belirli bir aydınlık düzeyini homojen
mekan ısısını etkilemeyecek ışık kaynaklarını
düzeyi yakaladığınızda, artık mekanın genel
olarak sağladı.
kullanamama güçlüğünü ekleyin.
aydınlatması daha kolay altından kalkılabilir
Dış mekanda ise, Albatros adını verdiğim,
Dolayısıyla 3414 KHAS, benim de bu
hale geliyor. Tavanda ise yine mum ışığı
binanın deniz kenarındaki eşsiz konumuna da
aydınlatma sorunlarını çözmek durumunda
renginde çevre dostu uzun ömürlü ışık
gönderme yapan aydınlatma elemanları
olduğum bir projeydi. Aydınlatma projesine
kaynakları içeren, binanın endüstriyel
tasarladım. Albatroslar formlarındaki eğimi
öncelikle ürünlerin aydınlatmasını rafların
mirasına göndermede bulunan ve üç farklı
binanın volta döşemesinin eğiminde alıyorlar.
yüksek tavanlarını da insan ölçeğine indiriyor
ve 3414 KHAS'ın farklı noktalardan algısını
destekliyor. Bu fikir de temelinde tarihi
cepheye dokunmadan oldukça derin olan
cephe nişlerinde tasarlanan vitrinlerde belirli
Kadir Has Üniversitesi,
Tarihi Cibali Tütün deposunu
devralıp, ciddi külfetleri göze
alarak, üstelik geçmişin
değerlerine de sahip çıkarak
bugüne ait bir değer yarattı
bir aydınlık düzeyini yakalama çabası ile
gerekliliği de çok hassas ölçülerle çalışılan
detaylardı. Dış mekanda tamamı cam olan ışık
duvarı ve buna tek bir pin ile asılan L
formundaki sergi elemanı ise başlı başına bir
detay çalışmasıydı. Tabi bunu taşıyıcı alt U
profili ve bu profili sabitlemek için mini bir
temel oluşturma gerekliliği bakan profesyonel
oluştu. Hem Albatros'larda hem de yerden
aplike edilerek kesilmesiyle elde edildi.
çıkan duvarda iç mekana özel ışıktan farklı bir
Bankodaki eğrisel cam form ise yine
etki için beyaz ışık kaynağı kullanıldı.
CNC'den gelen banko üst tablasını kılavuz
aydınlatma elemanlarının üretimi
olarak kullanan cam ustasının mahareti ile
aşamasında metal ve ahşap ile yaptığımız
binanın günlük kullanıcısı olmamdan dolayı,
elde edildi. Aynı şekilde tüm eğrisel kapak
deneyler ve kazananın hafiflik ve üretim
mekanın farklı mevsim ve saatlerdeki aydınlık
ve bankodaki düşey yüzeyler su
kolaylığı ile ahşap olması ise yine
düzeyi ile ilgili deneyimim olması da
kontrasının CNC'den çıkan raflar ile kalıba
uygulamaya ait hoş bir anı olarak kaldı.
aydınlatma projesinin özgün ve farklı
alınması ile elde edildi. Projedeki
ihtiyaçlara cevap verebilecek şekilde
kavramsal yaklaşımın sadeliğini korumak
iklimlendirme sisteminin üzerini kapatmak için
hazırlanması için önemli bir kaynak teşkil etti.
için bildik kulplar yerine gizli manyetik
getirilen hali hazırda piyasada mevcut ızgara
sistemler kullanmayı tercih ettim.
alternatiflerin hiçbirini beğenmeyip, hemen
Tasarladığım mekanın içerisinde yer aldığı
Uygulama aşamasından bahseder misiniz?
Projenin lake aşamasından sonra hata
gözlerin hemen algılayabileceği detaylar.
Cephedeki özel tasarım Albatros
Tabi bir de uygulama aşamasında
oturup projenin konseptine özgü bir ürün
Tamamı özel detaylarla dolu olan bu projenin
kaldırmayacak bir takvimi olduğu için, lakeden tasarlamam ve bunun da acilen pleksiden özel
toplam uygulama süresini toplamda 40 güne
önce tüm mobilyalar getirilerek yerlerindeki
kesimle yapılması bugün gülümseyerek
sığdırdık. Mekanın temizliği, açılışa
alıştırmaları yapıldı. İç mekandaki cam
hatırladığım bir olay.
hazırlanması ve bazı son dokunuşların
işlerinde pencere önlerindeki adaların
gerçekleştiği son 5 günü de eklersek 45 günde üzerindeki sergilemelerde binanın izlerini
Proje tamamladıktan sonra aldığınız geri
tüm proje uygulandı. Bu her bir mekan
kullandığımız için oluşan farklı açılar
dönüşlerden bahsedebilir misiniz?
bileşeninin bu projeye özel gerçekleştirildiğini
doğrultusunda yerinde kesim ve yapıştırma
Gerçekten özel bir iş yapmak için uğraştıktan
düşünürsek oldukça kısa bir süre. Eğrisel
yapılması gerekliydi ve bunlar projenin
sonra, belki en keyifli yanı bunun çevrenizdeki
rafların çelik konstuksiyonlu taşıyıcıları, boylu
zamana karşı zorlayıcı detaylarıydı. Ayrıca
insanların günlük hayatlarının bir parçası
boyunca zeminden tavana uzanan çelik
dışarıdaki cepheleri kapattığımız vitrin
olduğunu görmek. Bu açıdan baktığımda
profillere kaynatılmış, kutu profillerin CNC ile
camlarının kesimleri fabrikada yapılsa da
3414 KHAS, açılışında tüm davetlilerden
kesilen rafların lake cila öncesinde yerinde
binadaki boşluklara tam olarak oturması
aldığım pozitif geribildirimlerden öte,
Bunlar giriş ve vitrin önlerinde sergi holünün
65
66
üniversitemizde herkesin sahiplendiği
yaşayan bir mekana dönüştü. Hemen her
gün seçkin ulusal ve uluslararası etkinliklere
ev sahipliği yapan kampüsümüze gelen
herkesin uğrayıp yanında sadece bizi
hatırlatıcı ürünler değil, hep hatırlayacakları
bir deneyimi de götürmelerine vesile olan bir
mekan haline geldi. Yakın bir zamanda
Rektörümüz Prof. Dr. Mustafa Aydın da tüm
misafirlerine kampüsü gezdirirken onları
mutlaka 3414 KHAS'a götürdüğünü,
herkesin mekanı çok beğendiğini ve iç
mekan tasarımının KHas'lı bir akademisyen
tarafından yapıldığını söylemekten ayrıca
mutluluk duyduğunu belirtmişti.
Ayrıca benim duruşlarını beğendiğim
akademisyen ve tasarımcıların da olumlu
yaklaşımları, verdiğim emeğin yerini
bulduğunu gösteriyor. Ve tabi akademisyen
olarak bizlerin de onlardan çok şey
öğrendiğimiz öğrencilerimizin mekanı
Proje Künyesi:
İç Mekan Tasarımı: Orçun Kepez (Yrd.Doç.Dr., Y. Mimar, Kadir Has
Üniversitesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü Öğretim Üyesi)
Proje Ekibi: Orçun Kepez (Proje müellifi), Selin Gürdere (Yardımcı)
Süre: Şubat-Haziran 2012
3414 KHAS İşletmecisi: Kadir Has Üniversitesi Ticari İşletmesi
Ana Yüklenici*: Kalite İnşaat ve Makine San. Tic. Ltd. Şt.
Cam İşleri Uygulaması: Söz Cam
Elektrik İşleri Uygulaması: Kadir Has Üniversitesi Yapı İşleri Daire Baş.
Kontrol: Kadir Has Üniversitesi Yapı İşleri Daire Başkanlığı
Fotoğraflar: Reyhan Ekşi
*Cam ve elektrik işleri dışındaki tüm imalatlar Kalite İnşaat tarafından yapılmıştır.
beğenmeleri beni mutlu ediyor.
kent ve ürün ile aktif dialoğun kullanıcının
proje. Bir akademisyen olarak benim için
Son olarak eklemek istediğiniz bir şey
mekan deneyimi yoluyla gerçekleştiği çok
önemli olan fakültemin yanı başında,
var mı?
kompleks bir süreç. Dolayısıyla 3414 KHAS
söylemimizin eylem ile çelişmediği, hatta
Üç senedir bölüm başkanlığını
projesi tüm bunların oldukça yoğun
pekiştirildiği bir ürün ortaya koyabilmekti.
yürüttüğüm Kadir Has Üniversitesi Sanat
olarak irdelendiği, ve projenin gerek
Bunun gerçekleştirilmesine katkıda
ve Tasarım Fakültesi İçmimarlık ve Çevre
mekansal gerekse ölçek kısıtlılıklarının
bulunan herkese ve projeyi yayınlama
Tasarımı Bölümü olarak, iç mekan
"derin" çalışmaya engel olmadığını, aksine
istekliliğiniz için İçmimar dergisine
tasarımını diğer disiplinler ile beraber ele
bunların yaratıcılığı destekleyen unsurlar
teşekkür ederim.
alıyoruz. İç mekan tasarımı aslında bina,
olarak ele alınabileceğini gösteren bir
Üniversite Tanıtım / TOBB ETÜ Üniversitesi
TOBB ETÜ Üniversitesi
‘Çağdaş eğitim yoluyla araştırmacı ve yaratıcı
mekan tasarımcıları yetiştirmeyi amaçlıyoruz’
TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi
Güzel Sanatlar Fakültesi İçmimarlık ve Çevre
Tasarım Bölüm Başkanı Prof. Ayşe Müge Bozdayı,
standartlara sahip, girişimci ve yenilikçi bir
öğrenci profili oluşturmak istediklerini dile
getirdi. Bozdayı, bu amaçla düzenlenen eğitim
programlarının eleştirel düşünme ve
disiplinlerarası etkileşime açık tasarımcılar
yetiştirmeye yönelik olduğunu söyledi
68
TOBB ETÜ’nün içmimarlık disiplinine yaklaşımını, bakış açısını
nasıl tanımlarsınız?
Biz Tobb Etü İçmimarlık Bölümü olarak mesleki işbirliklerinin öne
çıkaran bir bakış açısına sahibiz. Bu kapsamda Türkiye’de sadece
üniversitemize özgü bir model olan ortak eğitim modelinde,
İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü öğrencileri, ikinci sınıftan
itibaren her yıl 3,5 ay süreyle sektörün lider firmalarında maaş
alarak tam zamanlı çalışmakta ve böylelikle hem aldığı kuramsal
bilgiyi uygulamaya dönüştürme imkânı bulmakta, hem de iş
hayatını yaşayarak öğrenmektedir. Ortak eğitim modeli ile
Bölüm olarak önünüze koyduğunuz
bilgi birikimini yansıtabilecekleri geniş
hedefler nelerdir?
ölçekli projeler verilmektedir. İş dünyası
TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi,
ve üniversiteyi buluşturmayı hedefleyen
Güzel Sanatlar Fakültesi, İçmimarlık ve
ortak eğitim modeli ile de İçmimarlık ve
Çevre Tasarımı bölümü 4 yıllık eğitim
Çevre Tasarımı bölümü öğrencileri, iş
sürecinde uluslararası standartlarda ve
dünyası ile ortak projeler yürüterek
ulusal gereksinimlere uygun bir eğitim
sektörle bütünleşebilmektedirler.
programı sunmaktadır. Teknolojik ve
bilimsel gelişmeler ile desteklenen çağdaş
Üniversite olarak nasıl bir öğrenci profili
tasarım eğitimi yoluyla araştırmacı ve
oluşturmak istiyorsunuz?
yaratıcı mekân tasarımcıları yetiştirmeyi
TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi,
amaçlamaktayız. Bölümümüz
İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü
mezunlarının, toplumumuzun arzulanan
olarak, Türkiye’ de ve dünyada tanınan
yaşam kalitesine tasarladıkları yenilikçi
standartlara sahip, girişimci ve yenilikçi
mekânlar ile katkıda bulunmaları
bir öğrenci profili oluşturmak istiyoruz.
İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü
hedeflenmektedir. Eğitim süreci
Bu hedefle eğitim programı temel olarak
öğrencileri, mezun olduklarında toplam 12
sonucunda, öğrenciler tasarım, üretim ve
yaratıcı, eleştirel düşünme yeteneğine
aya ulaşan iş deneyimi kazanmış
uygulama süreçlerine hakim mesleki
sahip, disiplinler arası etkileşime açık
olmaktadırlar. Bu program kapsamında
donanıma sahip profesyoneller olarak iş
tasarımcılar yetiştirmeye yönelik
öğrenciler tasarım ofislerinde, uygulama
hayatında yerlerini alacaklardır.
programlanmıştır.
sahalarında ve kendi alanları ile ilgili sanayi
Ayrıca, üniversitemizde lisansüstü
kuruluşlarında görev almaktadırlar.
düzeyinde, bölümümüzün de içerisinde
Kaç öğrenciniz ve öğretim üyeniz var?
Öğrencilerimiz katılarak deneyim
bulunduğu multidisipliner ‘Tasarım’
Bölümümüzde 250 öğrencimiz ile
kazandıkları bu mesleğin faaliyet alanlarını
yüksek lisans programı bu yıl eğitime
eğitimimizi sürdürmekteyiz. 4 tanesi
daha yakından tanıyarak yönelmek
başlayacaktır.
öğretim üyesi olmak üzere toplam 6 tam
Bozdayı
Prof. Ayşe Müge
zamanlı eğitim elemanımızın yanı sıra
istedikleri ve kendilerine en uygun çalışma
alanlarını belirleyebilmenin yanı sıra
Öğrencileriniz ile yaptığınız projeler
alanında uzman ve yüksek deneyime
geliştirdikleri mesleki ilişkiler ve edindikleri
hakkında bilgi verebilir misiniz?
sahip akademisyen ve profesyonellerden
mesleki tecrübe ile çok daha hızlı ve sağlıklı
Öğrencilerimize İçmimarlık ve Çevre
oluşan yarı zamanlı elemanlarla eğitici
biçimde istihdam alanı bulabilmektedirler.
Tasarımı Eğitimi süresince edindikleri
kadromuz zenginleşerek gelişmektedir.
69
Öğrenciler, edindikleri bilgi birikimini yansıtabilecekleri geniş ölçekli projelerde yer alıyor.
(Soldan sağa) Barış Yakın, Nur Ayalp, Gözen Güner Aktaş, Ayşe Müge Bozdayı, Ahmet Fatih Karakaya.
Okul dışında öğrencilerinize yönelik ne
projelerde işbirliğine son derece önem
projeler ürettiler. Ayrıca bu yönde
gibi etkinlikler düzenliyorsunuz?
veriyoruz. Bu tür işbirliklerinin
Ankara'daki diğer içmimarlık bölümleri
Her sene öğrencilerimizi yurt dışında
eğitiminize yeni bakış açıları
ile eşgüdümlü çalışmaların hazırlıkları
yapılan tasarım etkinliklerine götürmeye
kazandırdığını düşünmekteyiz. Bu
sürmektedir.
çalışıyoruz. Böylelikle öğrencilerimizin
kapsamda en son Doğu Akdeniz
uluslararası düzeyde mesleki farkındalık
Üniversitesi İçmimarlık Bölümü ile
Üniversitenizin İçmimarlar Odası’na
edinmelerini desteklemeyi amaçlıyoruz.
birlikte bir çalıştay gerçekleştik.
bakışı nasıl, birlikte yürüttüğünüz
Bu kapsamda 2012 yılında Milano
Çalıştayda iki bölümün öğrencileri ortak
çalışmalar var mı?
Mobilya Fuarı’nı öğrencilerimizle birlikte
Mesleki örgütlülüğün mesleğin gelişerek
ziyaret ettik. Bir önceki sene ise Londra
ilerlemesinde önemli bir boyut
Clerkenwell Tasarım haftasındaki
olduğunu düşünüyoruz. Öğrencilerimizi
etkinliklere katıldık.
de bu konuda bilgilendirip, mesleki
haklarını koruyabilmesi için Oda’ya kayıt
70
Diğer içmimarlık bölümleriyle
yaptırmalarını gerektiklerini belirtiyoruz.
ilişkileriniz ne düzeyde, ortak projeler
Ayrıca İçmimarlar Odası ile ortak projeler
üretebiliyor musunuz?
yürütme konusunda payımıza düşen
Diğer içmimarlık bölümleriyle farklı
görevlere her zaman hazırız.
Dünyadan / Mekan Tasarım
Geleceğin yaratıcı çocukları
bu parklarda yetişecek
T
aylor Cullity Lethlean, Canberra’da
konileriyle geleneksel oyun bahçesi fikrine
(Avustralya) bulunan Avustralya Ulusal
meydan okuyor. Tasarımı TCL ile birlikte Tonkin
Arboretumu’nda (botanik bahçesi) yeni bir
Zulaika Greer Mimarlık firması tarafından
çocuk parkı hazırladı. Avustralya’nın en çok
yapılan dünyanın her yanında ender bulunan
ödül kazanan peysaj mimarisi ve kent
ve varlıkları tehlike altında olan ağaçlardan
tasarımı firması olan Taylor Cullity Lethlean
oluşan 100 Arboretum ormanı fikrinden
(TCL), 22 Haziran’da halka açılan Avustralya
esinlenen çocuk parkı, çocukların ağaçların
Ulusal Arboretumu Çocuk Parkı, tasarımıyla,
güzelliğiyle ilgilenmelerini ve dikkate değer
temalı çocuk oyun bahçeleri kategorisinde
özellikler taşıyan çevrelerini kuşatan ortamla
uluslararası yeni bir standart haline geldi.
ömür boyu sürecek bağlantılar
Ulusal Arboretum Çocuk Parkı, havada
yüzer gibi duran meşe palamudu kapçığına
benzeyen devasa çocuk evleri ve orman
zemin üzerine yerleştirilen büyük kurtkulağı
geliştirmelerine teşvik etmek için yaratıcı bir
şekilde tasarlandı.
Tasarım, oyunun, her yaştan çocuk için
yaşamsal bir gelişim ve eğitim aracı
olduğunu ve çocukların, manzarayla, iklimle
ve çevreyle ilişki kurmasında özelikle önemli
olduğunu ortaya koyuyor. Dev tohumlar
arasındaki dünya, kendiliğindenliği ve
yaratıcılığı teşvik etmeyi, hayal gücünü
geliştirmeyi ve büyüme güçlüklerine
güvenle meydan okumayı hedefliyor.
Big Fish şirketi tarafından tasarlanan
çocuk parkına giriş köşkü, komşu köy
merkezlerinden parka varış noktasında
bulunuyor. Çocuk parkının ikinci girişinde
ise Avustralya’da yaşayan hayvanları yedi
metre uzunluğundaki bir puzzle içinde
tanıyabilecekleri bir hayvan panosu
yerleştirilmiş.
72
İ
fiziksel olarak en fazlayı elde etme inancı
bir tarz veya akımdan öte, bir yaşam
konma biçimidir. Bugün mimarlıkta
felsefesi ve yaşam biçimidir. Fransızca’dan
hedefimiz, elle tutulur ve gözle görülür bir
dilimize geçmiş olan minimalizm kelimesi
biçimde en zengin sonuçları en azla ortaya
‘’sadelik, yalınlık’ anlamına gelmektedir.
koyabilmek olmalıdır (5).
ç mekan tasarımlarında son zamanlarda
sıklıkla kullanılan ‘Minimalizm’ kavramı
olarak belirmiştir. Asıl olan “en azın” ortaya
Günlük hayatın stressi ve karmaşası ile
1910’lu yıllarda, Ressam Kazimir
yorulan insan; ev ortamında huzuru,
Maleviç beyaz zemin üstüne “Siyah
sakinliği ve dinginliği aramaktadır.
Kare”sini koyarak yaptığı resimle
Minimalist iç mekan düzenlemeleri ile
Minimalizm’in ilk sinyalini vermiştir.
aranılan rahat ortamın sağlanması
Maleviç, kareyi doğada bulunmayan
mümkündür. İhtiyaç olduğu kadar
geometrik bir form olarak tanımlamıştır.
eşyanın alınıp, ‘’az ve öz’’ kavramlarının
Biçimleri en basit geometrilerine, renk
mekan içinde sağlanması temel
kullanımını temel renklere indirgeyerek
prensiptir. Tıpkı, Japon ve Uzakdoğu
bir mükemmellik arayışına girmiştir.
yaşam felsefinde olduğu gibi…
Maleviç’in başladığı bu çizgiyi, 1960’lı
Makale / Minimalist Yaşam Kültürü
Rabia KÖSE DOĞAN
Minimalist yaşam kültürü
Buda felsefesine göre; ‘’Minimalizm,
dinginlik ve sükünete ulaşmanın tek yolu,
gönüllü yoksulluktur.’’(1) Zen felsefesine
göre; ‘’Gönüllü fakirlik karşısında ruhsal
zenginliktir.’’ (2) Mahavira inancına göre; ‘’Az
ile yetinmek, karmaşıklıktan kaçmaktır.’’(3)
Marcos’a göre minimalizm; geometrik
saflık, teknik bakımdan doğruluk, malzeme
ve detay kalitesi, materyallerin ve
elemanların tekrarı ve süslemede arınma,
olarak tanımlanmaktadır (4). Gür’e göre
minimalizm; en az malzeme ile estetik ve
Fotoğraf 1. Kazimir Maleviç’in beyaz üzerine siyah karesi.
73
yıllarda ABD’nin bir grup sanatçı ve
Evin iç mekanı banyo, mutfak gibi servis
ile birbirinden ayrılmıştır. Tuğlanın
düşünce adamı kavramlaştırıp, “Minimal
eylemlerini ve şömineyi içeren dikdörtgen
kullanıldığı tek mekan ise banyodur (9).
sanat”ı tanımlamışlardır (6). Minimalizm
kapalı alan dışında, tamamen açıktır. İç mekan
sadece mimari ve iç mimari de değil, aynı
da mahremiyet ve gün ışığı kontrolü, yere
Connecticut’da mimar Richard Meier
zamanda resim, müzik, heykel,
kadar uzanan perdelerle sağlanmaktadır (8).
tarafından yapılan Smith House; tekil
1965-67 yılında Darien-
fotoğrafçılık, sinema, tiyatro ve
taşıyıcıları çelik, diğer yüzeyleri ise ahşap
edebiyatta da kendini göstermiştir.
levhalar olarak tasarlanmıştır. Cephe de
1946-51 yılları arasında ünlü mimar Mies
ve iç mekan da, beyaz rengin saflığının
Van Der Rohe tarafından Chicago-Illinois’te
kullanıldığı Smith House, tasarım
hafta sonu evi olarak tasarlanan Farnsworth
aşamasında hafta sonu evi olarak
Evi, mimarlıkta minimalizmin ilk
düşünülmüş fakat 1980’lerde Smith
örneklerindendir. Üç adet yatay plaktan
ailesinin genişlemesiyle birlikte, yapının
oluşan evin iki plağı zemin, bir plağı ise çatı da
kullanılmıştır. Binanın cephesi, zeminden
tavana kadar tek parça cam panellerden
oluşmaktadır, taşıyıcı sistemi ise çeliktir (7).
Fotoğraf 4. 5. Philip Johnson’ın tasarladığı Cam Ev.
1949 yılında ünlü mimar Philip
Johnson, Connecticut eyaletinde New
Canaan’da, kendi için müstakil bir ev inşa
etmiştir. Orman içinde, göle bakan bu
yapıya mimarlık tarihinde ‘’Cam Ev’’ adı
verilmektedir. Yapının cepheleri, cam ve
siyah renge boyanmış çelikten
Fotoğraf 2. 3. Mies Van Der Rohe’un tasarladığı Farnsworth Evi.
74
oluşmaktadır. İç mekanlar, ceviz dolaplar
Fotoğraf 6. 7. Richard Meier’ın tasarladığı Smith House.
birimleri eklenmiştir (10).
1997 yılında Japonya da mimar
Shigeru Ban tarafından tasarlanan Wallsless Evi’nin en önemli özelliği, sabit iç
bölme duvarların kaldırılarak, dış
duvarların yerinin doğa ile
doldurulmasıdır. Evin doğa ile kesintisiz
ilişki kurması ve mekansal boşluk
ifadesinin öne çıkması istenmiştir.
Fotoğraf 8. 9. Shigeru Ban’ın tasarladığı Walls-less Evi.
Binanın tüm iç ve dış duvarları, Japon
firmasının ürünlerini sergilemek üzere
geleneksel konutunun en önemli
tasarlanan ‘’Vitra House’’ projesi mimari
Vitra Evi, iç mekanda dış mekanın aksine,
elemanları olan sürgülü bölücüler
çizgileri, iç mekan formları ve siyah-
tamamen beyaz ve kıvrımlı hatlara
seklinde tasarlanmıştır ve sadece
beyaz dengesiyle minimalizm
sahiptir (12).
gerektiğinde kullanılmaktadır. Konut
felsefesinin son dönem örneklerindendir.
mutfak, banyo, ıslak hacimler ve yaşama
‘’Ev için ürünlerin satılması’’ fikri, projenin
şekillendirilmesinde de minimalist etkiler
mekanından oluşan, “evrensel kat”
çıkış noktasıdır. Bir evi anımsatan yapı, 12
görülmektedir. Bu örneklerden ilki, 1984
niteliğindedir (11).
Fotoğraf 10. 11. Herzog& de Meuron’ın tasarladığı Vitra House.
doğu bölgesine uyuma ve dinlenme
Mevcut yapıların yeniden
farklı kütlenin farklı yönlerde yerleşmesi
yılında inşa edilen Dupli Casa Evi olarak
2010 yılında Almanya-Basel’de
ile oluşmaktadır. Cephede, siyah metal
bilinen yapı, 2008 yılında mimar J. Mayer H.
Herzog&de Meuron tarafından Vitra
ve ahşap kullanımı ile açılı forma sahip
tarafından yeniden tasarlanması istenmiştir.
Üç katlı betonarme villa, dış görünümüyle
fiberglas malzemeden yapılmaya çalışılan
tuhaf bir tür deniz motorunu akla getirse de
75
Kaynaklar:
(1) Akay, E.ve Çataloglu, T., “Minimalizm; Boş
Mekanların Büyüsü “, Maison Francaise, 30:96103, 1997.
(2) Hünal, V., “Zen Budizmi”, Maison Francaise,
46: 43, 1993.
(3) Irmak, C.H., Mimarlıkta Yalınlık ve Minimalist
Tavır, Yüksek Lisans Tezi, İTÜ, İstanbul, 2002.
(4) Marcos, J.R., “Minimalizm”, GG, Barselona,
Fotoğraf 12. 13. J. Mayer H’nın tasarladığı Dupli Casa Evi.
Fotoğraf 14. 15. Ong & Ong Mimarlık’ın tasarladığı Singapur’da bir ev.
2000.
aynı zamanda olağanüstü etkileyici ve
hem de birleştirme amacı taşımaktadır.
(5) Gür, S.Ö., “Minimalizm Yeniden Ziyaret mi
heyecan verici olmayı da başarıyor (13).
Eklenen asma katta doğal ışık
Ediliyor?”, Yapı Dergisi, 211: 80-83, 1999.
Cephede kullanılan siyah-beyaz renk dengesi
kullanılmıştır. Evin her katında kullanılan
(6) Kazmaoglu, A., “Minimalizm; Sanat, Tasarım,
iç mekanda da aynı etki ile devam etmektedir.
ana merdiven ise katlanabilme özelliğine
Mimarlık” , Maison Francaise, 30:104-105, 1997.
Mevcut yapıların minimalist olarak
sahiptir ve çelik malzemeden yapılmıştır.
(7) http://www.arkitera.com/diyalog/
yeniden şekillenmesine ikinci örnek ise
Minimalist çizginin hakim olduğu evin
ihsanbilgin/miesvanderrohe
Ong & Ong Mimarlık tarafından,
cephesinde ve yaşam alanlarında beyaz
(8) http://www.jetsetmodern.com
Singapur’da bulunan bir evin yeniden
renk yoğunlukla kullanılmıştır (14).
(9) http://tr.wikipedia.org/wiki/Philip_Johnson
düzenlenmesidir. Projede evin her alanı
Ünlü mimar Mies Van Der Rohe’un
tek tek ele alınmıştır. İç mekanlar ve teras
mimarlık tarihinde önemli yer tutan
topic,1891.0.html
büyük bir uyum içinde planlanmıştır.
‘’Less is more’’ yani ‘’Az, çoktur’’ sözü,
(11) Ban, S., “Walls-less House”, Architectural
Teras, iki yönlü ve sürekli kullanılabilen
minimalizmi en iyi şekilde
Design, 110:29-30, 1994.
bir yaşam alanına dönüştürülmüştür.
tanımlamaktadır. İncelenen örneklerde
(12) http://mitademo.com/mimarlik/%E2%80
Katlanabilir camlar, mekanı hem ayırma
de görüldüğü gibi minimalist
%9Cvitra-evi%E2%80%9D/
mekanlarda, renk, form ve mobilyalarda
(13) http://www.mimaristil.com/modern-
fazlalık ve abartıdan kaçınılarak, sadelik,
mimari-cizgiler-dupli-casa.html
yalınlık ve dinginlik aranmıştır. Yaşamın
(14) http://www.mimaristil.com/ic-mekan-
ve mekanın özüne inilerek, aranılan
tasariminda-minimalist-cizgiler.html
rahatlık ve huzur insanın hem iç
dünyasında hem de dış dünyasında
bulunmaya çalışılmıştır.
76
(10) http://www.teknikinsanlar.com/index.php/
Burak KAPTAN
Meslek kuruluşu ve örgütlenme süreci
ünümüzde, içmimarlık mesleği, yeni bir
G
birçok meslekte yer alan meslek
meslek olarak kabul edilmektedir. Hem
adamlarından farklı olarak toplumun çeşitli
eğitim hem de uygulamada zamanın estetik
kesimlerinden beğeni, istek ve
ve teknik bilgisini yenilikçi anlayışlarla bir
gereksinimlerine cevap arayacak zenginlikte
araya getiren çağdaş bir meslek özelliğine
bir kültüre sahip olmalıdırlar. Buna karşın
sahiptir. İçmimarlıkta gerçekleştirilen hizmet
içmimarlar gerçekleştirdikleri hizmet
sunumu, kişiye özel üretim ve çözümleri
sunumunda gelenekselleşmiş bir yöntem
kapsamaktadır. Bu nedenle içmimarlar
kullanmaktadırlar. Müşteri/kullanıcı ilişkileri,
tasarladıkları iç mekanlarda farklı, yeni ve o
sözleşmeler, ücret belirlenmesi ve
güne kadar görülmemişi gerçekleştirmeye
ödemelerin toplanması, iş takibi, üretim
çalışmaktadırlar. Bu çağdaş ve yenilikçi
süreçleri bütün bu aşamalar yüzyıllardır
yaklaşım içinde tasarımın tekrarlanması, yani
yapılan iş deneyimlerinin birikimidir. Hizmet
bir kullanıcı için, onun mekanında ve onun
sunumunun her aşamasında kullanılan
gereksinim ve beğenilerini karşılayacak
teknoloji çağdaş olsa da iş yapma yöntemleri
tasarımların, bir başka kullanıcı mekan ve
geleneksel yapısını korumaktadır. Bu
işlev için kullanılması söz konusu değildir. Bu
geleneksel yapının temelinde, iş ile ilgilenen
durum ancak şube ya da ad/marka kiralama
meslek adamlarının bir araya gelmesi,
(franchising) yöntemiyle çalışan işletmelerde
bilgilerin ve sorunların paylaşılması ve en
gerçekleşebilmektedir. Dolayısıyla,
önemlisi yeniliklerin öğrenilmesini sağlayan
içmimarlık, yapılan tasarımların bir
meslek yapıları da bulunmaktadır. Meslek
benzerinin olmadığı kişiye, mekana ve
kuruluşları bu anlamda belirli konularda
döneme özel üretimlerin gerçekleştirildiği bir
eğitim görerek o sektörde iş yapmaya yetkin
meslek özelliğine sahiptir.
meslek adamlarını bir araya toplamaktadır.
Bu yaklaşımıyla, toplum içinde içmimarlık
Makale / İçmimarlıkta Meslek Kuruluşu ve Örgütlenme Sorunu
İÇMİMARLIKTA MESLEK KURULUŞU VE ÖRGÜTLENME SORUNU - I
Antik Çağ’da Roma İmparatorluğu’ndan
hizmeti isteyen her bireye kendini özel
başlayarak günümüze kadar sanat ve
hissettirmektedir. İçmimarlar bu nedenle
meslekle uğraşan kişiler hep bir birlik
77
çevresinde toplanmaya çalışmışlardır. İş
Meslek kuruluşu kavramı
biçimde meslek kuruluşlarının kurulduğu ve
bulma ve yapma yeteneklerini arttırmak,
Bu aşamada Meslek kuruluşu ve onunla ilgili
yaygınlaştığı görülmektedir.
eğitim almak, bilgiyi paylaşmak, fırsat eşitliği
bazı önemli kavramları tanımlamakta yarar
ve gelir güvencesini sağlamak gibi birçok
bulunmaktadır.
yarar sağlayan bu birlikler çoğu zaman
İlk içmimarlık meslek kuruluşlarıyla, mesleğin
toplumsal yaşama, kültüre, ekonomisine ve
gelişimini sağlamak meslek üyelerinin
ortaya çıktığı kurumsallaştığı ve dünyaya
devlet yönetimlerine yön vermiş olaylarında
gereksinimlerini karşılamak ve bunlar gibi
yayıldığı Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD)
temelinde yeralmışlardır.
o mesleğe ilişkin özel ve kamusal yararları
karşılaşılmaktadır. Dünyayı etkileyen ancak
gerçekleştirmek üzere oluşturulan tüzel
daha çok orta sınıfın fazlaca etkilendiği
kişilerdir (Avcı: 2012, 49).
“Büyük Buhranın” sonucunda atölyeler ve
Meslek kuruluşlarının tarihsel sürecine
kabaca bakmak gerekirse, Roma’da
collegium’lar 1, Orta Çağ’da esnaf loncaları ,2
Kamu kurumu niteliğindeki meslek
mobilya üreten fabrikalar kapanmaya
İslam’da fütüvvet 3, Anadolu’da Ahilik 4ve 19.
kuruluşu: Belli bir mesleğe sahip olanların
başlamıştı. William R. Moore ile Grand Rapids
yüzyıl endüstri devrimiyle birlikte sendikalar
müşterek gereksinimlerini karşılamak,
üretim merkezinin önderliğinde, Temmuz
ve meslek örgütleri, meslek odaları ve
mesleki etkinliklerini kolaylaştırmak, meslek
1931 tarihinde, bütün tasarımcıların bir araya
günümüzde meslek kuruluşlarının
üyelerinin birbirleri ve halk ile olan
geldiği bir konferans düzenlendi. “Bu
oluşturduğu ortak platformları sayılabilir.
ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni egemen
konferansın sonunda ilk başkanlığını William R.
Bu yapılar, meslek adamlarının zamanın
kılmak üzeremeslek disiplini ve ahlakını
Moore’un yaptığı American Institute of Interior
ekonomik, kültürel ve politik bakış
korumak amacıyla kanunla kurulan ve
Decorators (AIID: Amerikan İç Dekoratörler
açılarına uygun olarak bir araya getirmiştir.
organları kendi ülkeleri tarafından kanunda
Kuruluşu) kuruldu” (Piotrowski, 1989, s:5). Bu
Dolayısıyla meslek kuruluşlarını, toplumsal
gösterilen usullere göre yargı gözetimi
kuruluş süreç içinde adını önce America
yapının düzenlenmesi için varolan
altında gizli oyla seçilen kamu tüzel kişilikleri
Institute of Decorators (AID) sonra da 1961
mekanizmanın bir parçası olarak görmek
olarak tanımlanmıştır (Türk Anayasa Hukuku
yılında American Institutes of Interior
gerekmektedir.
Sitesi 2013). Bu tanım Anayasanın 135.
Designers (AIID: Amerikan İçmimarlar
maddesinin 1 fıkrasında yeralmaktadır.
Kuruluşu) olarak değiştirdi.
Toplumsal yaşamda kişilerin toplumla
olan uyumunu ve ahlaki düzenini
“Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek
2. Dünya Savaşı sonrası konut yapımı, yeni
sağlamak için aile ve mahalleler
Kuruluşu” Türk Mühendis ve Mimar Odaları
malzemelerin ve teknolojilerin günlük
sağlarken, toplumlar arasında iletişim ve
Birliği (TMMOB) bünyesinde yeralan
yaşamda kullanılmaya başlaması ve en
ilişkiyi devletler sağlamaktadır. Benzer bir
İçmimarlar Odası’nın kuruluş niteliğidir.
önemlisi yeni işlevlere uygun olarak mekan
biçimde, meslek içindeki etik düzeni ve
78
Meslek kuruluşu: Bir mesleğin
Dünya’da kurulan içmimarlık örgütleri
Dünya ölçeğinde meslek kuruluşlarına
düzenlemelerindeki değişiklikler,
meslekler arasındaki ahlaki düzeni ise
bakıldığında Anglosakson kültürünün aynı
içmimarlığın tanımının ve uygulama
Meslek Kuruluşları sağlamaktadır.
meslekteki yayılım etkisine benzer bir
kapsamının değişmesine yol açtı. Bir başka
lisans, hem denklik, hem de eğitim
yükseköğretim akreditasyon konseyi olan
yayılarak ABD’deki eğitime etkisi ve bu etki
sisteminde ortak değerler oluşturmuşlardır.
CHEA’nin ilkeleri doğrultusunda yeniden
sonucunda tasarım kavramının
NSIDQ içmimarlığın gelişmesinin sağlanması
organize olmuştur (CIDA 2013). Bu aşamada
yaygınlaşması, içmimarlığın hem eğitim
amacıyla 3 temel öğe belirlenmiştir. “Mesleğin
şu vurguyu yapmakta yarar bulunmaktadır.
hem de profesyonel alanda tekrar organize
tanımının belirlenmesi, gerekli olan bilgilerin ve
ABD’de eğitimin akreditasyonu için gerekli
olmasını gerektirdi. Böylelikle “tasarım
yeteneklerin tanımlanması ve sorumlu olduğu
olan ve sac ayağına benzeteceğimiz üçlü
kavramı dekorasyonun yerini aldı”
bireysel uygulamalardaki yeterliliğin
bir denetleme mekanizması
(Piotrowski, 1989, s:5). Erken dönemlerde
tanımlanması ki bu sorumluluk, halkın
kurulmuştur: Üniversitelerde yeralan
interior decoration (iç dekorasyon) olarak
güvenliğini, iyiliğini ve sağlığını korumaktır”
bölümler, ASID ve CIDA.
tanımlanan meslek terminolojisi interior
(Thompson,1992, s:24). NCIDQ yakın geçmişe
design (iç tasarımı) olarak değiştirildi. Bu
kadar içmimarlara çalışma vizesi alabilmeleri
kuruluşlarından nitelik olarak farklı olan,
değişikliği savunan “AID’nin New York
için 2-3 yılda bir yapılan yeterlik sınavını
1963 yılında International Federation of
şubesinden bir grup yollarını ayırarak
gerçekleştirmiştir. Bunlara ek olarak
Interior Architects/Designers (IFI:
National Society for Interior Designers (NSID:
içmimarlık bölümlerindeki eğitimcileri bir
Uluslararası İçmimarlar Federasyonu)
Ulusal İçmimarlar Derneği) adlı derneği
araya getiren Interior Design Educators
kuruldu. Bu kuruluş, dünya yüzeyinde
kurdular” (Piotrowski, 1989, s:5). Böylece, bu
Council (IDEC: İçmimar Eğitimcileri Konseyi)
yeralan bütün içmimarlık meslek
iki kuruluş arasında açığa çıkan ve hem
1968 yılında kurulmuştur. Çalışmalarına
kuruluşlarının, kurumların, şirketlerin ve
terminoloji, hem temel mesleki tanımlar,
devam etmektedir.
içmimarların üye olabilecekleri bir
ABD dışında ise bu meslek
1970 yılında ise yine ABD’nde
kuruluştur. International Design Alliance
sorumluluk alanları konularındaki
“üniversitelerin eğitim programlarının
(IDA-Uluslararası Tasarım Birliği) bir üyesi
anlaşmazlık 1975 yılına dek sürdü.
düzenlenmesi, üniversite mezunlarına ve
olan IFI’de son yönetiminde TMMOB
lisans-üstü eğitim yapan içmimarlara denklik
İçmimarlar Odası (İÇMO) yönetim
Interior Designers (ASID: Amerikan
verilmesini sağlayan, günün gelişen yapısı
kurulunda da görev yapmış olan Doç. Dr. Ö.
İçmimarlar Derneği), AID ile NSID
içinde içmimarlık eğitimi için araştırmalar
Osman Demirbaş ülkemizi temsil
birleşmesiyle gerçekleşmiştir. Bu kuruluş
yapan bir kuruluş” olan Foundation for
etmektedir. Bu kuruluş dünya meslek
bugün 30.000’nin üzerinde üyesiyle en büyük
Interior Design Education Research (FIDER:
kuruluşlarının birçoğunda kabul edilen
ulusal içmimarlık kuruluşu olarak kabul
İçmimarlık Eğitim Araştırma Kuruluşu)
“içmimarlığın tanımı, kapsamı, minimum
edilmektedir.
kurulmuştur. 2006 yılına kadar FIDER içinde
standartları, içmimarın tanımı, yetki alanları,
çalışan Council for Interior Design
sorumluluklarını” (IFI, 1997) tanımlamıştır.
hem standartlar, hem de profesyonellikteki
1975 yılında American Society of
1974 yılında kurulan National Council for
Interior Design Qualification (NCIDQ:
Accreditation (CIDA: İçmimarlık Akreditasyon
Ulusal İçmimarlık Nitelikleri Konseyi) ile hem
Konseyi) bu yıldan sonra ulusal
etken olan Bauhaus ekolünün dünyaya
Bunun dışında birçok Avrupa
ülkesinde benzer biçimde içmimarlık
79
Makale / İçmimarlıkta Meslek Kuruluşu ve Örgütlenme
80
meslek kuruluşları bulunmaktadır.
1 Collegium: Antik Çağ Roma’sında tüzel kişiliğe sahip meslek
Bunlar içinde öne çıkan bazıları; AIPi-
birlikleridir.
Associazione Italiana Progettisti
2 Lonca: (Guild) Aynı bölgede yaşayan esnaf ve zanaatkarların
d’interni (İtalya), BDIA-Bund Deutscher
örgütlenerek kurduğu meslek organizasyonuna verilen isimdir. Loncalar
Innenarchitekten (Almanya), SBID-The
bir meslek örgütlenmesi olarak özellikle Ortaçağ'da üretim ve işgücünün
Society of British and International
düzenlenmesinde önemli görevler üstlenmiştir (http://tr.wikipedia.org).
Design (İngiltere) ve CFAI-Conseil
3 Fütüvvet: Fütüvvet, yiğitlik anlamına gelen meslekî bir
Français des Architectes d'Intérieurs
organizasyonudur. Aynı zamanda tasavvufî yönü olan bir meslek
(Fransa)dır. Ancak bunlardan daha
teşkilatıdır. (http://tr.wikipedia.org).
önemlisi 1992 yılında kurulan European
4 Ahilik: Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde Anadolu’da yaşayan
Council of Interior Architects (ECIA:
Müslüman Türkmen halkın sanat, ticaret, ekonomi gibi çeşitli meslek
Avrupa İçmimarlar Konseyi)dir. Avrupa
alanlarında yetişmelerini sağlayan, onları hem ekonomik hem de ahlaki
Birliği (AB) ortak platformu olarak
yönden yetiştiren, çalışma yaşamını iyi insan meziyetlerini esas alarak
kurulmuştur. AB’ye üye, üye adayı ve
düzenleyen bir örgütlenmedir (http://tr.wikipedia.org).
gümrük birliği üyesi ülkelerin
içmimarlık meslek kuruluşlarını bir
Yararlanılan Kaynaklar
araya toplamaktadır. Şuanda 7500’den
- Avcı, M. 2012 Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları.
fazla aktif üyesi bulunan 16 ülke
Ankara: Adalet Yayınevi.
kuruluşu ECIA’ya üyedir. ECIA, AB genel
- CIDA (3.09.2013). http://accredit-id.org/about/
direktifleri ve Bolonya süreci
- FIDER (1998). www/fider.org
paralelinde üye kuruluşların
- IFI (1997). Looking Toward The Millenium-Abstracts’97,
ülkelerindeki mesleki yeterlikler ile
Atalink Projects Ltd.
mesleklerin karşılıklı tanınması
- Piotrowski, C.M. (1989) Professional Practice for Interior Designers, Van
konularında standartları oluşturulması,
Nostrand Reinhold, New York, USA.
eğitim ve mesleki yeterlik
- Tate, A., Smith,C.R. (1986) Interior Design In The 20th Century, Harper
konularında bilgi ve deneyimleri
And Row, Publishers, New York, USA.
paylaşma konularında çalışmalar
- Thompson, J.A.A. (1992) ASID-Professional Practice Manual, Whitney
yapmaktadır. Yakın gelecekte
Library of Design, New York.
uygulanmaya başlanacak olan
- Türk Anayasa Hukuku Sitesi (3.09.2013).
akreditasyon konusunda hazırlık
http://www.anayasa.gen.tr/1982ay.htm
çalışmaları yapılmaktadır.
- Wikipedia (3.09.2013). http://tr.wikipedia.org
Açık alanlarda kent mobilyası parklar
çevre ilişkisi ve tasarımı
Kaliteli bir kentsel yaşam; eşitlik, sağlık,
refah gibi sosyal bileşenlerle ilişkili
olduğu kadar kaliteli kentsel mekanlarla
Özlem GÜVEN
da ilişkilidir. Duyum zenginliği ve görsel
‘’Kent, kentsel dönüşüm,
kamusal alan, park/meydan,
bu sıralar çok duymakta
olduğumuz kavramlar..
Kamusal alan ve kent hayatına
şöyle bir bakacağımız bu
yazıda, karşımıza kimi zaman
estetize edilmiş alanlar, kimi
zamanda resmi kullanıma dair
bir takım işlevler, bürokratik
törenler çıkıyor.’’
uygunluk özellikle kentin yayalaştırılmış
mekanlarında elde edilen tatmin
düzeyinin belirleyicisidir. Kentsel
Resim 2. Bir meydan düzenlemesi örneği.
Açık ve yeşil alanlar, sundukları
mekanlarda plastik elemanlar olarak
olanaklar ile kentsel yaşam koşullarının
ortaya çıkan heykeller, kentsel peyzajı
iyileştirilmesinde önemli bir konuma
(townscape) oluşturan diğer elemanlarla
sahiptir. Bu nedenle gelişmiş ülkelerde
(binalar, bitkiler, kent mobilyaları...)
bu alanların nitelik ve nicelikleri,
birlikte kentsel yaşam kalitesinin
uygarlığın ve yaşam kalitesinin bir
yükseltilmesine katkıda
göstergesi olarak kabul edilmektedir. Bu
bulunmaktadırlar. Özellikle kamusal
kapsamda pek çok gelişmiş ülke,
alanda yer alan heykeller, açık ve yeşil
insanların zihinsel ve fiziksel ihtiyaçlarını
alanlar, görsel duyum zenginliğine
göz önünde bulundurarak insan yaşamı
katkıda bulunarak mekanın estetik
için uygun kent mekânı veya ekolojisini
kalitesini artırırlar.
planlama ve oluşturma çabasına
Makale / Kent Mobilyaları Tasarımında Özgün Yaklaşımlar
Kent mobilyaları tasarımında özgün yaklaşımlar
yönelmektedir.
(Resim.1) Örneğin, İsveç, Norveç ve
Finlandiya ülkelerinde, tüm doğa alanları
bir yasa ile, (ortak geçiş hakkı) kamusal
alan olarak kabul edilmiştir. (Resim 2)
Türkiye’de ise, yerleşim alanlarında, yeşil
alanların yetersiz olduğu, bu durumun
Resim 1. Kent Mobilyası, tasarım Margus Triibmann.
kent halkının rekreasyon ve park
81
kullanımını olumsuz yönde etkilediği
renk ve dokuda zıtlık, tekrar, izleme
güncelliğini arttıran bir konu olarak
saptanmıştır.
mesafesi, izleme süresi gibi bileşenler
karşımıza çıkmakta ve bu konuda birçok
etkili olmaktadır. Duyum zenginliği ve
araştırma yapılmaktadır. Kent mobilyaları
görsel uygunluk özellikle kentin
tasarımı, kentlinin ortak kullanım
yayalaştırılmış mekanlarında elde edilen
mekânlarında, kentsel fonksiyonları
tatmin düzeyinin belirleyicisidir.
sağlamanın yanında kente çağdaş ve
Resim 3. İngiltere’de konut çevresinde bir park.
Resim 4. Konut çevresinde kurulan bir semt pazarı.
Resim 5 – 6. The Deichmann Parkı, İsrail’de bir üniversite kampüsünde yer alır. Parkın konumlanmasındaki özgün belirleyici, parkın geniş
bir toplulukça paylaşılan bir ana referans noktası niteliğidir. Bu, belli bir mesafeden ve pek çok açıdan algılanabilen, genellikle daha alçak
binaların aralarından ve çatılarından görülebilen bir “işaret” niteliğindedir.
Bir çok mimara göre, kaliteli ya da
başarılı kentsel mekanlar; 1-oradaki
etkinlikler, 2-algılanan deneyimler ve 3fiziksel yapı ile de ilgilidir. Bu üç bileşen,
mekanda canlılık (vitality) oluşturacak
biçimde tasarlanmalıdır. Yine bir çok
mimara göre ise kentsel mekanda
canlılık, duyum zenginliği (richness)
kavramıyla ifade edilmiş; bunun hareket,
koku, görme, dokunma gibi duyulara
hitap eden tasarımlarla sağlanabileceği
belirtilmiştir. Görme duyusu bilgi
82
Resim 7-8. San Fransisco deniz kenarı için tasarlanmış bir park. Son yıllarda Istanbul su ile ilişkisini içine kapanık bir döngüye oturtmuş,
böylece bir kara kentine dönüşmüştür. Günümüzde uygulamaya konulan bazı projelerin; geçmişte en önemli liman kentlerinden biri olan
Istanbul’un bu özelliğini yeniden yakalama çalışması içerisinde olduğu söylenebilir.
Kentsel dönüşüm ve yenileme
estetik bir görünüm kazandırmayı da
alımında en karmaşık ve kontrolsüz
çalışmalarının önem kazandığı 2010’lu
amaçlamaktadır. Kent mobilyaları, ülke
olandır. Görsel duyum zenginliği için
yıllarda “kent mobilyaları” kavramı
ve şehirlerin kültürel özelliklerine bağlı
4. İşaret ve bilgi levhaları (yönlendiriciler,
desteğini kazanan, kentsel ve kırsal
yer belirleyiciler, bilgi iletişim panoları)
alanda iç ve dış mekânlarda, işlevsel,
5. Sınırlandırıcılar (sınırlayıcılar,
güvenli ve sağlıklı ortamların oluşumu
caydırıcılar, yaya bariyerleri, trafik
üzerinde etkili, özgün tasarım ürünleridir.
bariyerleri)
Kent mobilyaları işlevlerine göre şu
6. Su ögesi (süs havuzları, çeşmeler)
şekilde sınıflandırılabilir:
7. Üst örtü ögeleri (duraklar, gölgelikler,
1. Zemin kaplamaları (beton, taş, ahşap,
pergolalar)
asfalt, tuğla vb.)
8. Satış birimleri (kiosklar, sergi
2. Oturma birimleri (banklar, sandalyeler,
pavyonları, büfeler)
grup oturma elemanları)
9. Sanatsal objeler (heykeller)
olarak çeşitlenen donatı elemanlarıdır.
3. Aydınlatma elemanları (yol
10. Oyun alanı elemanları
Bu elemanlar, kent kimliği ve toplum
aydınlatıcıları, alan aydınlatıcıları)
11. Diğer ögeler (çöp kutuları, çiçeklikler,
Resim 11-12. Özgün form anlayışı içeren tasarımlar.
hayatını kolaylaştırmak açısından çok
önemli bir role sahiptir. Gerek tek başına
yapıların gerekse yapı ve açık yeşil
alanların bir araya gelerek oluşturdukları
çevrenin yalnızca insanın biyolojik
gereksinmelerini karşılayan işlevsellik
değil, aynı zamanda psikolojik,
entelektüel gereksinmelerini de
karşılayan estetik nitelikler de taşıması
gerekmektedir. Kent mobilyaları;
çevremizde cadde, sokak, yol, otopark,
Resim 15-16. Mimar Fredrik Pettersson’ın Kopenhag kentinde tasarladığı deniz üzerindeki ahşap strüktür, hem heykelsi bir
tasarıma sahip, hem de denize girecek kişiler için, atlama rampalarını, güneşlenme teraslarını barındırıyor. Strüktür spiral
şeklinde bir boşluk olarak tasarlanmış.
teras, yaya yolları ve meydanlar ile
bisiklet park yerleri, meydan saatleri,
rekreasyonel amaçlı genel ya da özel
bitkisel ögeler, bayrak direkleri vb.)
kullanım alanlarında yer verilen oturma,
12. İnsanın çevresini ve elemanlarını
barınma, korunma, kuşatma, danışma,
güzelleştirme arzusu ve güzellikle ilgili
aydınlanma, ulaşım, iletişim, oyun ve
bütün durumları kapsamına alan “estetik”
spor gibi işlevleri destekleyip
güçlendiren, toplum yaşamını
Resim 13-14. Yatay ve düşey formda çeşitli renkler
kullanılarak tasarlanan oturma elemanlarına örnekler.
Resim 9-10. Özgün ancak işlevsellikleri tartışılabilir
oturma elemanları örneği.
kolaylaştıran, kullanıcıların beğeni ve
olgu, inşa edilmiş çevrenin, mimari
ürünün hem biçimlendirilmesinde hem
83
arası birliktelik ve iletişim sağlanarak
yapılan kent mobilyaları ‘Kent Mobilyaları
Tasarımında Özgün Yaklaşımlar’ tasarım
yarışmaları yaygınlaştırılmalı, yeni ve
hayal gücünü zenginleştirecek özgün
tasarım ürünleri sonuçları uygulamaya
aktarılmalıdır.
Resim 17-18. Oyun alanları için çeşitli örnekler. Dış mekân oyun çevreleri farklı yaşlardaki ve farklı birikimlerdeki kişilerle karşılaşma ve
birlikte olma fırsatımızın olduğu yerlerdir. Bu ortamlar, sosyal uyumu destekler ve toplumsal aktiviteler için uygun bir ortam sunar.
Çocukların öğrendikleri okulla sınırlı değildir. Hoşgörü, farklılığın değeri, diğerlerine saygı oyun sırasında kazanılan derslerdir.
Günümüzde çocukların doğa deneyimi ikinci elden ve sınırlı olmakta, bu da kavramayı güçleştirmektedir.
tasarımı
Kent içinde kamusal alanlar yaratmak,
de değerlendirilmesinde çok önemli bir
kullanıcıların görsel algılarını
sembolik ve fiziksel problemlere yönelik
sonuç ve etkiye sahiptir. Estetik mekânın
kolaylaştıracak nitelikte donatıların
çözüm üretmeyi gerektirir. Bunun etkili
kurgusunda önemli bir öğedir ve olması
tasarlanması oldukça önemlidir.
yollarından biri de sanattır. Heykel ilk
istenen bir kavramdır. Mekânlarda belli
Donatılar aracılığı ile kullanıcılara biçim,
ortaya çıkışından itibaren bir açık alan
bir güzellik boyutu aranmakta, mekânın
renk, doku, malzeme vb. ögeler ile belirli
sanatıdır ve anıt mantığında gelişmiştir.
estetik açıdan insanda haz ve heyecan
işaretler gönderilmektedir. Bu işaretlerin
“Anıt, dikildiği yerin anlamı ya da
uyandırması o mekânın
anlaşılabilirliliği algılamayı
kullanımı hakkında simgesel bir dille
yaşanılabilirliliğini arttırmaktadır. İşlev,
kolaylaştırmaktadır.
konuşan, genellikle dikey ve figüratif
biçim ve estetik sıkı bir ilişki içindedir.
Kent mobilyalarının kullanımı; yerel
olan heykeldir. Temsil ve işaretleme
Kent mobilyalarının tasarımında; işlev,
yönetimlerin uyguladığı ve kentsel
anıtın işidir”; dolayısıyla anıtın mekânla
estetik, biçim, malzeme, renk, doku ve
mobilya üreten firmaların
tarihi, kültürel ve sembolik bağları vardır.
algılanabilirlik gibi tasarım ölçütleri,
kataloglarından ürün seçmenin ötesinde,
özgün kent mobilyaları tasarımlarının
yer alacakları mekânın özellikleri ve
oluşturulmasında etkili olmaktadır.
kullanıcı istekleri göz önünde
Beğenide görsel algının önemi
84
Açık alanlarda heykel-çevre ilişkisi ve
bulundurularak, tasarımcılarının
büyüktür. Elemanların birer tasarım
doğrudan o mekân için tasarladıkları
ürünü olmaları kullanıcılar tarafından
özgün öğeler olarak
beğenilmelerine, daha bilinçli
değerlendirilmelidirler. Öncelikle
kullanılmalarına ve korunmalarına
endüstri ürünleri tasarımı olmak üzere,
yardımcı olmaktadır. Bu nedenle
peyzaj mimarlığı, mimarlık vb. disiplinler
Resim 19. Amerika'nın simgesi olan anıtsal heykel Özgürlük Heykeli.
Fakat anıt mantığı modern sanatla
birlikte dönüşüme uğramıştır. 19.yüzyıl
sonunda anıt mantığının terk edilmesi,
kaidenin yavaş yavaş ortadan kalkması,
heykeli belli bir kategorik ifade aracına
Resim 24. İstanbul Kadıköy Meydanı’ndaki heykel, yanındaki büfe ve durakla, az ilerideki Atatürk Heykeli ile aynı kaotik
ortamı paylaşmaktadır. Heykelle direk arasına bir bez afiş bağlanmış, her ikisi de aynı işlevi paylaşmıştır. Heykel, içinde
bulunduğu mekanda tasarım ilkeleri açısından uyum sergileyememektedir.
göre değil, her türlü ifade aracını
bünyesine alabilen farklı bir mantığa
Özellikle kamusal alanda yer alan
Cumhuriyet Dönemi’ni temsil
göre şekillenmesini sağlamıştır. Sonuçta
heykeller görsel duyum zenginliğine
etmektedir. İstanbul’un parklarında,
heykel denen olgu, bugün hala ne
katkıda bulunarak mekanın estetik
meydanlarında kentin simgesi
mekan-ne mimariyken hem mekan-hem
kalitesini artırırlar. Heykeller insanları bir
durumuna gelmiş heykellerin çoğu
mimariyi kapsayacak biçimde bir
araya getirip kaynaştırma, kültür
bakımsızlıktan ve yöneticilerin
dönüşüm süreci yaşamaktadır. Belirli bir
alışverişini sağlama gibi işlevlere
yer için üretilmiş ve oraya uygulanmış
sahiptirler. Ayrıca heykeller özgün
plastik sanat eserlerini tanımlarken
belirleyici özellikleri ile alanda
kullanılan “site-specific” (kent mekânına
gerçekleşen etkinlikler ve elde edilen
özel) terimi de bu gelişmelerin
diğer deneyimler ya da algılarla birlikte
sonucunda yaratılmıştır. Bu çerçevede
mekana ve kente ilişkin bireysel ve/veya
modern heykelin özerk ve kendi kendine
toplumsal imgeler oluştururlar.
gönderme yapan karakteri, yerini yeni bir
heykel anlayışına bırakmıştır.
Ülkemiz açık alan heykellerinin büyük
bir çoğunluğu “konu”lu olup, Atatürk ve
Resim 20. Türk heykel sanatının usta isimlerinden İlhan
Koman'ın ünlü Akdeniz Heykeli, 1980'de Halk Sigorta'nın
talebi üzerine yapılmıştır.
Resim 21. Grand Arch Binası da dev bir heykel niteliğinde bir bina
olup, bir bulvarın sonunda yer almaktadır, Paris.
85
Kentsel mekanlarda heykel uygulamaları
kaygılar taşıyan insanların yaşadığı bir
ortaya çıkışından günümüze kadar biçim
toplumda gerçek anlamını bulacaktır. Bu
ve konu açısından çeşitli değişikliklere
anlamda kentin yöneticilerine,
uğramıştır. Sanat yapıtlarından yoksun
eğitimcilerine, sanatçılara ve diğer çevre
bir kent tasarımı beraberinde bozulmayı,
düzenleyicilerine büyük görevler
çirkin bir yapılanmayı getirebilir. Ancak,
düşmektedir. Kent mekânında plastik
alana yerleştirilecek heykellerin o
sanat uygulamalarıyla ilgili öneriler
çevredeki sorunları tek başına çözeceği
getiren, kararlar veren, yerel yönetimler
de beklenmemelidir. Bunun için kentin
ve sanatçılar arasında yer alan,
kültürel, sosyal ve ekonomik anlamda
sanatçılara ideolojik ve estetik özerklik
gelişmesi söz konusudur. Bununla
sağlayan, tarafsız, çeşitli meslek
ilgisizliğinden dolayı harap durumda
birlikte sanat ürünleri, çağdaş düşünceye
gruplarından üyeler içeren, kentlileri de
olduğunu inkar edemeyiz. Heykellerin
sahip, eğitim almış, donanımlı ve estetik
temsil eden bir oluşumun gerekliliği
Resim 22. Sidney Opera Evi, Sidney kentinin simgesidir, ünlü mimar
Jorn Utzon tarafından tasarlanmıştır.
Her iki örnekte, kentsel mekanın kalitesini arttırarak, kentsel imge oluştururlar.
bakımsızlık dışındaki en büyük düşmanı
ise “müstehcenlik” bahanesiyle sanat
eserlerine saldıran vandallar.
Ülkemizde henüz kentsel tasarım
bilinci tam olarak yerleşmiş
olmadığından heykeller, sunulmuş
mekanlara sonradan yerleştirilmektedir.
Hatta bu yerleştirme çoğu zaman mekan
hiç görülmeden ve sipariş usulü ile
yapılmaktadır. Böylelikle heykel, müzede
tüm aşırı parazitlerden temizlenmiş, tek
başına varlığıyla kendini sunabilirken, dış
mekanda kendini bir görsel rekabet ve
kirlilik ortasında sunmak zorunda
kalmaktadır.
Heykel ve mekan birlikteliğinin, kent
yapılanmasında birlikte düşünülmesi
gereken olgular olduğu bir gerçektir.
86
Resim 24-25. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kuşak heykeltıraşlarından Hüseyin Anka Özhan’ın soyut heykeli ‘Yankı’.
Gümüşsuyu Parkı’nın İnönü standına bakan tepesinde yer alır.
hissedilmektedir.
Avrupa’daki belediyelerin
uygulamalarında da görüldüğü gibi, kent
mekânının çok katmanlı sosyal ve fiziksel
yapısı ile ilişki kurmayı amaçlayan plastik
sanat uygulamalarının gerçekleştirilmesi,
ancak farklı disiplinlerden uzmanların ve
uygulama yapılacak bölgedeki halkın,
eserin tasarım ve yaratım aşamasında
Resim 27. Heykeltraş Robert Indiana’nın dünyanın pek çok yerinde
benzer versiyonlarını ürettiği popart ‘Aşk’ heykeli, Newyork.
söz sahibi olmasıyla sağlanabilir. Aksi
halde plastik sanatlar kent mekânının
karışıklığına, görsel kirliliğine ve
kalabalığına yeni nesneler eklemekten
öteye gidemez. Bunun için, Büyükşehir
Belediyesi’nin bünyesinde faaliyet
göstermek üzere kent mekânında plastik
sanat uygulamalarından sorumlu özerk
bir kurul oluşturmak en ideal çözümdür.
Bu tür bir çalışma biçimi, kent
mekânlarının plastik sanat
Resim 28. Mumbai doğumlu olan Anish Kapoor’un, Şikago’da yer
alan Bulut Kapısı, Çelik Fasulye (Bean) olarak da bilinmektedir.
uygulamalarıyla yaşayan kamusal
alanlara dönüşmesini sağlayacaktır.
Resim 25-26. Toplumsal hafızayı görünür hale getirmeye çalışan Katalan sanatçı Jaume Plensa’nın biri heykel biri yerleştirme iki işi görülmektedir.
KAYNAKÇA
-- Ruşen Keleş ‘KAMUSAL ALAN, KENTLEŞME VE KENTLİLİK
BİLİNCİ’, Güney Mimarlık Dergisi, Sayı 10, sy. 10-20
-- Araş. Gör. Dr. Banu Öztürk Kurtaslan ‘AÇIK ALANLARDA
HEYKEL-ÇEVRE
İLİŞKİSİ VE TASARIMI’, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı
: 18, sy 198-222
-- Özge Volkan AKSU, ‘KENT MOBİLYALARI TASARIMINDA
ÖZGÜN YAKLAŞIMLAR’, İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ SANAT VE
TASARIM DERGİSİ Cilt/Vol. 2 Sayı/No. 6
-- Özer KABAŞ ‘Tüm Çevresel Gerçekçilik Bildirişim ve
Sibernetik Kuramları Açısından Plastik Sanatların
Oluşumuna Bir Bakış’, İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi,
Yayın No: 69
--http://husamettnsaylk.blogspot.com
Nurten UNANSAL
Makale / Türkiye’de İçmimarlık Tarihine Bir Bakış
Türkiye’de içmimarlık
tarihine bir bakış - II
Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu ve
Birinci dönem, ön lisans-lisans olarak, sonra 4 yıllık
M.Ü.G.S. Fakültesi’nde İçmimarlık Eğitimi:
eğitime tekrar devam, öğretim üyesi yetiştirme
İçmimarlık eğitimini genelde varoluş süreci ile
esasları ile (yeterlik-doktora) çalışması uygulama
birlikte Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu
başarılı süreci, yeni kadroların katılımı, kurum içi-
(DTGSY) ve Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar
kurum dışı atılımlar, araştırma, etkinlikler. Asistan
Fakültesi (MÜGSF) bağlamında ele alarak kuruluş
bursları (yabancı ülke araştırma eğitim bursları)
yılları, gelişim yılları, başarılı yıllar, değişen sistem
girişim ve uygulama modeli.
koşullarına adaptasyon yılları ve ülke politikaları
c. 1970 - 1980 Yeni öğretim üyesi
çerçevesinde eğitim sitemlerine yaklaşımda yeni
katılımları. Eğitim programlarında, kapsam ve
arayışlar, zaman zaman duraksamaya sebep olan
içeriklerde yenilikler, gelişme ile başarılı yıllar
oluşumlar, yine de yenileşmeye açık çabaları
(yeni asistan alımları, kadro artışları). Gündüz ve
kapsayan süreçte, dönemlere, yıllara ayırarak
gece eğitimi uğraşları ile kurum genel ve
incelemek daha açıklayıcı olacaktır.
bölüm yönetim değişimleri ve yıllara göre
Yaşadığımız, izlediğimiz, irdelediğimiz bu
değişen öğretim görevlileri (uzman), katılımlar.
dönemleri gerçek oluşumlarla birlikte
Ancak; toplumsal yaşamda, gençlik ve politik
(yansımalarıyla) sıralayarak açıklayabilirim.
hareketlerin yansımalarının eğitimde
yönetimde yarattığı zorlukları aşma çabalarıyla
DTGSY Okulu Dönemi (I. Dönem)
a. 1957/1958 - 1962 İlk kuruluş yılları;
Alman Ekolü (Bauhaus)
Eğitim ilkeleri ile Türk eğitim sistemi
yanı sıra 1974’de başlayan gece eğıitimi, 19791980’e kadar başarıyla devam etmiştir.
Bu dönemde önemli bir konu da
bağıntısında yürütülen öğretim sürerken; ülke
(1972’den itibaren) öğrenci temsilciliğinin
koşullarında zorunlu yönetim değişikliğinin
kuruluşu ve öğrenci temsilcilerinin yürütme
(1960’lar) yansımalarına rağmen başarılı yıllar.
kurullarına ve karar mekanizmalarına
b. 1963 - 1970 Kuruluşu pekiştiren, geliştirme
çalışmaları; bina-donanım, eğitim süresi arayışları;
88
geçen bir süreç. Bu süreçte; gündüz eğitimi
katılımının sağlandığı (deneme yılarıdır),
zorlu fakat eğitimde başarılı yıllardır.
Safa Ş. Erkün (1965 – 1967)
yıllarında olgunluk dönemi. Ancak; ülke
Hakkı İzet (1967 – 1971)
koşullarında yaşanan politik hareketlerin
Mustafa Aslıer (1971 – 1977)
getirdiği yeni oluşumlarla yönetim
Erol Eti (1977 – 1980)
sistemlerindeki değişimler. Yüksek okuldan
Tankut Öktem (1980 -1982) görev yapmıştır.
fakülteleşmeye geçiş temelinde çabalar.
Kurum, Yüksek Öğretim Kanunu’ndan sonra
Öğretim üyesi, akademik ünvan ve intibaklarda
1982-1983 öğretim yılında Fakülte olduktan
girişimler. (Bu arada, Endüstri Ürünleri Tasarımı
sonra kurum dışından Dekan Prof. Dr. Fahiman
Tekil tarafından yönetilmiş, 1984’den sonra
Bölümü’nün kurulması istek ve çalışmaları.
Bölümde yarattığı çalkantılar.) YÖK Yasası.
NOT: DTGSY Okulu döneminin anlatıldığı I. Dönemde, İçmimarlık
Bölümü, gelişme aşamaları ve yönetim oluşumları hakkında geniş
açıklamalardan önce, kurumun genel yönetimi, tüm bölümlerdeki
eğitim politikalarına olduğu gibi İçmimarlık Bölümü’ndeki etkilerini
açıklamak gereğini duymaktayım. Çünkü kurum, genel ve yönetim
kurullarında alınan kararlarla yönetilmesine rağmen, yöneticilerin
genel tutumlarının, görüşlerinin eğitime yansımalarının olduğu
yadsınamaz bir gerçektir. Bu nedenle yazılarımız içeriğine zaman
zaman genel yönetim çalışma ve yönlendiriciliği ile kurum eğitim
işleyişinde bölüm eğitim-öğretimlerindeki rolü, etkileri
yorumlanacaktır. (Bu görüşüm her dönem için geçerlidir.)
Unansal, çok değerli hocam dediği İsmail Özışık’la birlikte,
(ortada gözülkü), tez savunması deneme dersi sergisinden.
kurum kendi özünde yönetilerek ilk olarak, Prof.
eğitimde uygulamalarda oluşum ve gelişmeler
dönem, geçiş dönemi olarak nitelenebilir.
ile beraber açıklarken; içmimarlık eğitiminin,
kurum dışına yansımaları, proje uygulamaları,
toplumdaki yaşamsal etkileri, mezunların
çalışmalarıyla istihdama kazandırdıkları,
İçmimarlık Bölümü’nde Eğitimin 1957-1982-
DTGSY Okulu’nda ilk yıllarda İçmimarlık
Bölümü’ne katılan öğretim kadroları
1957-1958’den itibaren İçmimar Astrid
getirdiği yenilikler, mesleğin tanıtımındaki
Vollmer (1957-1958, Temel Sanat Eğitimi),
rollerinin önemi de yazılarımıza eklenecektir.
İçmimar Cevdet Koçak (1957-1974, BuluşKompozisyon-Mobilya Sitilleri), Teknik
DTGSY Okulu yönetimi ve İçmimarlık
1- DTGSY Okulu Dönemi (I. Dönem) Açınımı:
Mustafa Aslıer ile yeni döneme girmiştir. Bu
Bölümü’nde yönetim:
öğretim İsmail Özışık (1958-1983, Teknik
Resim-Perspektif), İçmimar Friedrich Fritz
Kurum, ME Bakanlığı’na bağlı olduğu
Rommel (1959-1973) ayrıldı, 1975 tekrar
1983 yılları arasındaki bölümünün açımını
dönemde (1957-1982) Müdürlük olarak
katıldı. (1975-1981, Buluş-Kompozisyon,
anlatırken:
yönetilmiştir. Müdürlerin ilk örnekleri, atama ile
Serbest Resim) Mimar Orhan Karacan
a) Kadroları; öğretim üyesi yetiştirme koşulları.
işbaşına gelirken (1970) daha sonra kurum
(1959-1970, Mimarlık ve Yapı Bilgisi),
b) Öğretim programlarının yıllara göre gelişimi.
öğretim elemanları tarafından (hatta öğrenci
Teknik öğretim Fazıl Pehlivan (1965-
c)Araştırma çalışmaları.
temsilcilerinin de katıldığı) seçimle göreve
1978, Teknik Bilgi) Ressam Cafer Tanyeri
d) Kurum içi, kurum dışı ilişkiler ve etkinlikleri
gelmişlerdir. Bu dönemlerde sırasıyla;
(1970-1978, Serbest Resim), Gottfried
(sergiler, konferanslar, seminerler… vb. katılımlar)
d. 1980 - 1982 - 1983 Başarılı eğitim
Prof. Dr. Sabri Oran (1956 – 1958)
Unterberger (1960-1963, Mobilya
e) Yönetim kadrosu ve değişimleri.
Hayrullah Örs (1958 – 1967)
Konstrüksiyon), İçmimar Diechter Jacop
f) Yapı-mekan-donatım-atölye-araştırma ve
Cevdet Koçak (1961 – 1965)
(1969-1971, Mobilya Tasarım), Frank
89
DTGSY Okulu I. Dönem Öğretim üyesi
yetiştirme koşullarına bir örnek:
İkinci dönem mezunlardan Nurten Unasal,
öğretim üyelerinin isteği ile öğretim üyesi
olarak yetiştirilmek üzere asistan olmuş,
Unansal’ın öğretim üyeliğinde eğitime getirdiği form-renk ilkeleri öğrenci sergisinden. (1970)
Rommel’e asistanlık yapmıştır. 1963 yılında
Metzger (1957-1962, Temel Sanat Eğitimi),
1962 yılından itibaren İçmimarlık Bölümü’ne
asistan olarak göreve başlayan Nurten
Fazıl Pehlivan (1967-1980, Mobilya
katılan asistanlar
Unansal, 1967-1968-1969 yılları arasında
Konstrüksiyonu), Muzaffer Berkay (1997-
Mehmet Öztürk -Uçkun Zıpkınkurt (1960 ve
İspanyol hükümetinin bursu ile (iki ülke
1970’den sonra ayrıldılar.) Nurten Unansal (1963-
anlaşması çerçevesinde) Madrid’e araştırma
2013), 2004’te emekli olmasına rağmen dışarıdan
yapmak ve ilgili eğitime katılmak üzere
eğitime katılıyor. Şermin Alyanak (1968-2012)
gitmiştir. Mesleki eğitimin yanı sıra (mimarlık-
Sırayla 1972-1973-1975 yıllarında göreve asistan
içmimarlık) Fransızca – İspanyolca dil
olarak katılanlar: Prof. Yalçın Özel, Prof. Mualla
kurslarına katılarak yabancı dillerini geliştirmiş.
Bölüm Başkanlıkları; Friedrick Rommel
Yıldız, Prof. Işık Gör, Prof. Çiler İnan, Y.Doç. Eser
Turizm-Otelcilik, Restoran-Café, konut ve
(1959), Cevdet Koçak (1960), Nurten
Tezeren, Y.Doç. Yavuz Irmak, Y.Doç. Ümit Celliş,
yaşam üzerine araştırma ile tez konusu olan
Unansal (1971), Cafer Tanyeri (1973), Şermin
Y.Doç. Sevtap Elmas, Y.Doç. Cemal Yıldız, Y.Doç.
Moteller hakkında, araştırma çalışmaları
Alyanak, Fazıl Pehlivan, Nurten Unansal
Türker Şencan, Y.Doç. Semih Yalçı, Y.Doç. C. Arslan
yaparak gezilerle İspanya-Fransa-Almanya’da
(1973), olarak devam etmiştir. Fakülte
Özbiçer. (Yavuz Irmak , Ümit Celbiş, Arslan Özbiçer
otel yapılarını incelemiştir. 1963-1966 yılları
olduktan sonra Nurten Unansal (1979-
yurt dışı eğitiminin ardından 3-5 yıl sonra döndü.)
arasında çeşitli konularda çalışmalar proje
1985), Şermin Alyanak (1986) ve tekrar
Not1: 1982’den sonra Şermin Alyanak, Eser Tezeren, Yavuz Irmak,
1980, Teknik Bilgiler)
İçmimarlık Bölümü’nde yönetim
ve kadrolaşma:
Prof. Dr. Sabri Oran’la (1957) başlayan
Nurten Unansal (1987-2002) yaklaşık 19 yıl
bölüm başkanlığı görevini yürütmüştür.
90
öğretim üyesi Cevdet Koçak ve Friedrich
C. Arslan Özbiçer, Ümit Celtaş ayrılıp Endüstri Tasarım Bölümü’ne geçtiler.
Not2: 1982’den sonra katılanlar ileride anlatılacaktır.
uygulama, kişisel çalışmalar yapmıştır. (Büro,
şirket, fabrika, mağaza, konut vb) ve akademik
eğitime, ilgili öğretim üyeleri nezdinde devam
konularında kişisel çalışmaları, sosyal sanatsal
tutum, vb. konularındaki yetileri izlenmekle
ve denetlenmekle beraber öğrenciyle birebir
başbaşa kaldığı zaman, ders anlatımı, proje
konu açıklaması, yönlendirmesi gibi
konulardaki hakimiyetinin öğrenci tarafından
benimsenmesi, duyumsanması (hocalık vasfı
denilen) durumunun izlenmesi yöntemi
büyük önem taşır. Üniversitelerde o günlerde
öğretim üyeliğine geçilme esaslarına göre
doktora karşılığı ve doçenliğe hazırlanma
Harbiye Yapı Endüstri Merkezi’nde yapılan bölüm sergisinden. (1970)
koşullarına denk bir akademik çalışma
örneğidir. Ayrıca, Güzel Sanatlar eğitiminin
etmiştir. 1966 yılında başladığı tez çalışmasını
koşullar yalınlaştırılmış, artı bazı olumlu
özelliği gereği, yazılı araştırmaya ek, proje-
yurda döndükten sonra 1968-1969 yılında
koşullar getirilmekle beraber (içe dönük,
tasarımda yetkinliğin kanıtlanması amacıyla
tamamlayarak jüriye sunmuş, çalışma konusu
kişisel kararlarla oluşturulabileceği bir
bir tasarım sergisi sunumunun
ile ilgili (motel tasarımı ve mobilya tasarımı,
yükseltme dönemine girilmiş; öğretim üyesi
gerçekleştirilmesi, yetkin bir jüri tarafından
proje uygulamaları ile bir sergi açarak ve aynı
adayının, toplum karşısında açıklama
değerlendirilmesiyle belirlilik kazanması
gün tez konusunda savunma, deneme dersi,
yapmak, anlatım-sunum, savunma, yetilerinin
önemli bir bireysel başarı örneği olduğu
konferans ile genele açık bir sunum yapmıştır.
izleneceği tez konusunu genele sunacağı
gerçeği vardır.
Çalışmasını başarıyla tamamlayan Nurten
tasarımcı-sanatçı yönünü tanıtacağı bir fırsat
Unansal yabanc dil sınavını da vererek,
vermekten vazgeçilmiştir. (ki, kişisel
alınan asistanlarına uygulanan (1969-1977)
öğretim üyeliğine geçirilmiştir. (1969-1970)
gözlemlerim bu konuda eksiklerin olduğu-
bir öğretim üyesi yetiştirme sistemidir ki;
olacağı yönündedir.)
bunun daha sonra yetişenlere doğru bir
Bu konuyu detaylı olarak bir örnekle
getirmekteki becerileri, zamanı iyi kullanması,
Bu sistem, DTGSY Okulu’nun ilk yıllarında
anlatmamın sebebi, 1985’lerden sonra (1982-
Çünkü YÖK’ün kuruluşu ile yeni sisteme
1986 arası) kurumda yetişen asistanlar için bir
göre hazırlandıkları (Y. Lisans-Doktora eğitimi
vardır. Bu örneklerde, öğretim üyesi adayını,
akademik yetişme sisteminin (genelde tüm
ile- Yard. Doç.) düzeylerinde yükseltilme
bir tez konusunu araştırma, inceleme,
üniversite siseminde olduğu gibi, YÖK yasası
esasları yasal bazı koşullara bağlanmakla
irdeleme, yorumlama ve sonuçlandırma,
ile) tez çalışması sunumu (yükseltilme
beraber ve hazırlanma, tez, araştırma
yetisini kazanmak kadar çalışmasını, jüri ile
esaslarının değişmesi sonucu bazı istekler
çalışması, kendisine verilen görevleri yerine
birlikte geniş bir topluluğa, konferansla
örnek uygulama olarak gösterilmesinde yarar
91
sunmasını (tasarım sergisi ile sanatsal tasarım
yeteneğinin değerlendirmeye yoruma
açmasının ve savunmasının dinleyenlerde
daha sonra öğrenci karşısında hakimiyet,
inandırıcılık, sorulara açık ve hazır olmak, çok
yönlü düşünmek ve en önemlisi başarısının
sonucu kendine güven kazanması, eğitimde
varoluşunu pekiştiren değerler olarak
yorumlanması için önemli bir görüş olarak ele
alınmasında yarar görmekteyim.
Tanıtım ve kültürel etkinlikler, sergiler
DTGSY Okulu Dönemi
DTGSY Okulu yıllarında kurum içi-kurum
büyük rol oynamıştır. Bu etkinlikler kurum ve
bölümün kendini denetlemesi açısından
örnek çalışmalardan oluşmuştur.
Beşinci sergi, hacim tasaırm dersi (Buluş-
öğretim-eğitimde olumlu-olumsuz etkileriyle
beraber, içmimarlık eğitiminde sorunlu yıllar.
yararlı örneklerdir. İlk sergi organizasyonu
Kompozisyon Ders) kapsam ve içeriklerinin
(içmimarlık’ın mimarlık eğitimi bünyesine
kurumun ilk öğrencilerinin çalışmalarından
daha da geliştirildiği (hacim şekillendirme
alınması hakkında (YÖK nezdinde) bazı
oluşmuştur (1959-1960). Bu dönemde kurum
prensiplerin ve renkledirme ilkelerinin)
kurumların, özellikle Güzel Sanatlar
dışı tanıtım sergilerinden bir önemli örnek,
kapsamaa alındığı bir sergidir (1973). (Nurten
Akademisi’nin isteği ve girişimleriyle
Ankara’da Devlet Güsel Sanatlar Galerisi’nde,
Unansal’ın eğitime kazandırdığı bir yeni
yıpratılmaya çalışılan eğitimde stresli oluşum
MEB Müsteşarlık ve Güzel Sanatlar Müdürlüğü
olgudur.)
ve yanlışın düzeltilmesi konusunda yaptığımız
desteğinde yapılan sergidir, (1965).
Bir diğer kurum dışı sergi olarak; Yapı
Endüstri Merkezi Harbiye İstanbul’da organize
Not: Diğer etkinlikler sonraki yazılarımızda açıklanacaktır.
2- MÜGS Fakültesi Dönemi (II. Dönem)
a. 1982 – 1983-1985 Yüksek Öğretim
çalışma ve çabalamalar; raporlar-sergi
tanıtımları-basın-yayın ile bilgi açılımları.
(İçmimarlık Bölüm Başkanı Nurten Unansal’ın
edilen İçmimarlık Bölüm Sergisi örneği
Kurulu’nun (YÖK) kuruluşu, DTGS Yüksek
YÖK nezdindeki yoğun çabaları ve rektörlük
gösterilebilir. Oldukça ilgi çeken bir tanıtım
Okulu’nu Fakülte olarak Marmara
nezdinde destek de sağlanarak, başarılı sonuç
orgnazisyonu olmuştur (1970).
Üniversitesi’ne bağlanarak üniversite
alınmış ve eğitimin bağımsız devamlılığı tekrar
kuruluşunda yeralmasının başlangıcı.
açılmıştır. (Bu başarı, GSA’ne de örnek
Akademik kadrolaşma, intibak yıllarının
oluşturmuştur.) Bu aşamada çok önemil bir
Dördüncü sergi 1971’de açılan yine kurum
içi bölüm etkinliğidir, eğitimin geliştiğine
92
Unansal’ın asistanlık yılları proje çalışmalarından, MEB müsteşarlığı toplantı odası, (1965).
dışı etkinlikler olarak, sergiler tanıtımında
alındığı dönemdir. Mobilya ve Hacim Tasarım
Tasarımı Bölümü’nün oluşarak ayrılmasıdır. Bu
alanlarının ağırlıklı öğretim ile eğitime geçiş
noktada bölümde, 1 öğretim üyesi ve 4
kadroları uzmanlık alanlarının belirlenme
asistan, yeni kurulan bölüme geçmiş,
çalışmaları. Lisansüstü eğitimin (Y.Lisans ve
içmimarlık bölümü kadro kaybı yaşamıştır.
Doktora) Sosyal Bilimler Enstitüsü’nden Güzel
Buna rağmen İçmimarlık Bölümü başarılı
Sanatlar Enstitüsü kuruluşu ile gerçekleşen
eğitimine devam etmiştir. (Bu durum sonraki
yıllar. Başarılı sonuçların alındığı, mesleki alan
yazılarımızda ayrıntılı olarak anlatılacaktır.)
ve tasarımda çok yönlü zenginliğin, başarılı
b. 1985 - 1987 MÜGS Fakültesi’ne
TGSYO ilk öğrenci çalışmaları sergisinden (1960).
bağlandıktan sonra TGSYO’nun özerk
dönemin yaşandığı yıllar.
h. 2003-2006 Başarılı eğitim yıllarının
eğitiminde olduğu gibi, içmimarlık eğitiminin
programlarına hazırlama ve çalışma yılları,
devam ettiği bir dönem olmasına rağmen;
başarılı çabalarının sürdürülmesi sağlanırken
tasarım eğitiminde atılımlarla katılmasının
dünya globalleşme ortamının getirdiği ve
Avrupa yakasından – Anadolu yakasına geçiş
gündeme geldiği yararlı yıllar. Yeni asistan
eğitimde sistem değişimlerinin (zorunlu
(Beşiktaş, Akaretler’den Kadıköy, Acıbadem’e)
kadrolarının katılımı.
uygulamaya geçiş ile kredili sisteme)
Bina yer değişimlerinin zorlu etkileri,
f. 1992-1994 Yeni binaya geçiş, mekan
zamanlama-program arayışlarında olumsuz
adaptasyon, yapılaşma uğraşları (derslik-
organizasyonu, alan değerlendirme,
etkilenmeler. Adaptasyon çalışmaları.
atölye-donatım-öğretim elemanları odalar,
planlama çalışmaları. Tüm bölümlerin binayı
(Eğitimde yıllara göre konu - içerik kapsam
vs) yerleşimde sorunu çözüm çalışmaları ile
kullanım planlanması. Bölümde yapılanma
oluşturma.)
devam etmiştir.
(olasılıklar, odalar, konferans-toplantı odaları-
d. 1987-1990 Sorunlu çevre-alan
ı. 2006-2010 Eğitimde zamanlama (saat-
yönetici öğretim elemaları odaları-atölyeler,
ders) azaltılmasının sonucu (geçmiş dönem
kullanım konularına rağmen eğitimde başarı
mekan vb.) ve eğitimi başarılı şekilde
başarılarının, yeni sisteme kaynak olması
çabaları sürmüştür. Bu dönem aynı zamanda
sürdürme çabaları. Yeni eğitim
gereğinin yadsınarak) yeni arayışlara geçişin
Lisans üstü eğitim çalışmalarının başlaması
programlarının geliştirilerek uygulamaya
koşulsuz uygulanmasının olumsuz etkilerine
dönemidir. (Sosyal Bilimler Enstitüsü’ne bağlı
alınması için çalışmalar.
rağmen başarı çabalarına devam.
olarak.)
g. 1994-2002 Yeni eğitim programlarının
i. 2010 -2013 2003’te başlayan bölüm
kapsam ve içeriklerin geliştirildiği araştırma
yönetiminde aşamalı değişim, kadroya yeni
araştırmaları, program-geliştirme-yenileme
çalışmalarının daha geniş ölçüde hayata
öğretim elemanlarının katılımı (araştırma
çalışmaları; ek toplantılarla bölüm
geçirilmesi ve uzman öğretim görevlilerinin
görevlisi) yeni eğitim programlarının
kurullarında yoğun görüşmeler ışığında,
eğitime katılmasının sağlandığı dönem, aynı
uygulamaya geçişi. AB süreci ile Bolonya
Bölüm Başkanlığı önerileri ve yeni fikirleriyle
zamanda, İçmimarlık Bölümü’nde de iki sanat
süreci etkileri. Bu yıllar kurumun genel
öğretim elemanlarının geliştirme
dalının oluşturulma çaba ve kararlarının
yönetim anlayışının (bölümlerin, özerk
e. 1990-1992 Yeni çağdaş eğitim
olgu; bölüm içinden Endüstri Ürünleri
93
Madrid/İspanya, araştırma burs
yılından saray gezisi, (1967).
akademik yetişme sürelerindeki sorunlarla
geçiş dönemlerinde iniş çıkışlar yaşanmış
(AB bağlantısında uyum yasaları uyarınca,
yüksek öğretimde de zamanlama, program,
saat, süre vb. eşdeğerlilik arayış kararları)
belli bir sistem ve özerk görüş ve
uygulamalarla süregelen başarılı eğitimine
yön değiştirme hareketliliği sınırlamalar
adaptasyon sorunları, eğitimin başarı
çizgisine olumsuz etkiler getirmiş, zaman
zaman düşüşler yaşanmıştır.
Bu nedenle, özellikle 2010 yıllarından
itibaren başlayan durgun bir eğitim süreci
olarak nitelendirilecek görüntü oluşmuştur ki,
bu durumun; nedenlerinin çok çeşitli olgulara
eğitim ve tanıtım çalışmalarını) ortak
çok olan yıllar (1972-1982) olarak
bağlı olduğu düşüncelerimi, ileriki
etkinliklerde birleştirme istek ve
tanımlanabilirken,
yazılarımda kanıtlar ve sebepleriyle
uygulamaları sonucu farklı disiplindeki
2- MÜGS Fakültesi’nde İçmimarlık Bölüm
açıklayacağım. Bu 2. bölümde anlatmaya
sınırlayıcı etkileri olmuş, bölümün özgür
eğitiminin en başarılı (eğitim almak isteyen
çalıştığım içmimarlık eğitim süreci, bir sonraki
yönetim anlayışının (eğitim-öğretim-
öğrencilerin yoğun olduğu-bölüm oluşuna
yazılarıma ışık tutacak bir planlama ve yorum
tasarım) tanıtımın da istemeden kısıtlaması
etken) yıllar (1988-2010) olarak belirleyebiliriz.
esası taşımaktadır. Yıllara göre ayrıntılı
sonucu getirmiş, başarıyı zedelemiştir.
Yorum
Yıllara göre, kurum bağlantısında ve
3- Diğer yıllar arayış-bina yerleşim-
fotoğraflarla belirleyeceğim.
yılladır. Başarılı eğitimlerin görüldüğü yıllar
Not1: Bu noktada şüphe yok ki; GSAi içmimar mezunları
tanıtımındaki etkinliklerden topluma kazandırdığı meslek
bilincinden de sözedilecektir. Ancak, yeni bir anlayışla açılan DTGSY
Okulu mezunları , sanatçı yetileri ile beraber uygulamacı tekniğe
hakim ve aracı elemanlar oluşturmuşlardır, beceriler ile dikkat
çekici olmuşlardır.
Not2: Yeni kurulan üniversitelerdeki İçmimarlık Bölümleri ve
eğitimleri, yazılarımıza konu olacaktır.
olmakla beraber, genel kurum
yönetimlerinin, ülke koşullarının, değişen
açıkladığım bu planlamada, belirtmeye
politikalarının olumsuz etkileri yansımıştır.
çalıştığım açınıma göre;
(Ülke yaşam koşullarının zorluklarının,
1- TGSY Okulu’nda, İçmimarlık bölüm
oluşumları, yazılarımın devamında ve
planlama, vb. çalışmaların yoğun olduğu
İçmimarlık Bölümü’nü özet tarihçesini
eğitiminin en oturmuş en başarılı ve talebi
94
Ülke yaşam, toplumsal etkileşim,
diğer üniversitelerdeki eğitime
yansımalarının olduğu gibi.)
İzmir Ekonomi Üniversitesi, İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü
Araş. Gör. İpek Kaştaş, Araş. Gör. Oylum Dikmen
T
çevre ve davranış çalışmaları (environment and
katkısı çok büyüktür. Özellikle tasarım
(evidence based design), mekan analiz
politikalara ek olarak, çevre tasarımı ve teori
disiplinlerinden gelen akademisyenlerin yoğun
methodları (facility evaluation methods),
oluşumunda araştırmanın önemini vurgulamayı
bir ilgi ve yüksek katılım gösterdiği en prestijli
sürdürülebilirlik (sustainability), aktif yaşamı
hedeflemiştir. EDRA44 için Rhode Island
konferanslardan biri de ‘The Environmental
destekleyen toplum planlaması (active living
Eyaletinin Providence Şehrinin seçilme nedeni
Design Research Association (EDRA)’ tarafından
community planning), evrensel tasarım
ise, bu şehrin sağlık odaklı yeni politikaları
her yıl düzenlenen konferanstır.
(universal design), tasarımda çeşitlilik (diversity
uygulama ve sonuçlarını analiz etme açısından
in design), çalışma mekanı tasarımı (workplace
uygun bir atölye niteliğinde olmasıdır.
üm tasarım disiplinlerinde akademik
çalışmaların, araştırmaların ve konferansların behavior), kanıta dayalı tasarım çalışmaları
Uluslararası ve disiplinlerarası bir kuruluş
olan EDRA; 1968 yılında tasarım disiplinlerinden
design) ve dijital teknolojiler (digital
gelen profesyoneller, sosyal bilimciler,
technologies) alanlarında uzmanlardır.
akademisyenler ve öğrenciler tarafından
Bu sene 29 Mayıs 2013 - 1 Haziran 2013
ve stres yaratır. Bu nedenlerden yola çıkan
EDRA44; sağlıklı çevreleri artırmaya yönelik
Makale / Bir Konferans Deneyimi
Bir konferans deneyimi: EDRA44 PROVIDENCE, USA
İzmir Ekonomi Üniversitesi, İçmimarlık ve
Çevre Tasarımı Bölümü olarak temel aldığımız
ilkelerimizin başında gelenler; insan odaklılık
kurulmuştur. EDRA’nın kuruluşunda öncülük
tarihleri arasında 44.’sü düzenlenen ve teması
(humancentered), çevre-davranış ilişkileri
eden akademisyenlerin başında gelenlerden
‘Sağlıklı ve İyileştiren Mekanlar’ olarak belirlenen
(environment-behavior relationship),
biri de geçtiğimiz Mayıs ayında İzmir Ekonomi
konferans Amerika’nın Rhode Island Eyaletinin
sürdürülebilir tasarım (sustainable design),
Üniversitesi İçmimarlık ve Çevre Tasarımı
Providence şehrinde gerçekleştirilmiştir. Bu
ekolojik tasarım (ecological design), herkes için
Bölümü’nü ziyaret ederek bir dizi sunum ve
senenin temasının sağlık odaklı olmasının
tasarım yaklaşımı (design for all approach),
çalıştay düzenleyen Prof. Henry Sanoff’tur. EDRA nedeni ise yerleşim yerlerinin, çevrelerin,
eleştirel düşünce (critical thinking), yaratıcı
katılımcıları 45 senedir çevre tasarımı
binaların ve iç mekanların mimarisinin, fiziksel,
düşünce (creative thinking), katılımcı tasarım
konularında yaptıkları araştırma odaklı
sosyal ve psikolojik olarak sağlığımızı olumlu
(participatory design), disiplinlerarası
çalışmalarında; insan, yapılı ve doğal çevreler
ve/veya olumsuz yönde etkilemesidir. Sağlıklı
(interdisciplinary) gibi kavramlardır. Sağlıklı
arasındaki ilişkiler, kullanıcı odaklı tasarım ve
çevreler; orada barınan kişilere ilham kaynağı
çevreler oluşturmak için temel alınan ve
insani ihityaçların önemini vurgulayarak
olup, güçlendirir ve sağlıklı bir sosyal hayata
EDRA44’ün de vurguladığı bu kavramları
farkındalığı arttırmışlardır. Bu yoldaki en önemli
teşvik ederler. Diğer yandan sağlıksız çevreler
temel alarak yaptıkları araştırmalarla İzmir
araçlardan biri de her sene düzenlenen EDRA
ise; kullanıcılarını depresif yapar, sosyal hayattan
Ekonomi Üniversitesi, İçmimarlık ve Çevre
konferanslarıdır. EDRA konferansları katılımcıları;
dışlanmasına neden olur, onları demoralize eder Tasarımı Bölümü Araştırma Görevlileri İpek
95
Makale / Bir Konferans Deneyimi
Kaştaş ve Oylum Dikmen bu konferansa
onların antisosyalleşmesine neden
katılım göstermişlerdir.
olabilmektedir. Bazı çocuk hastaneleri
Bu konferansa Araştırma Görevlisi İpek
şansına erişebilecekleri hastane ilköğretim
Planlama bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr.
okullarına sahiptirler. Her ne kadar hastane
Fatma Şenol ile birlikte gerçekleştirdikleri
okulu, kendilerini hastane ortamından daha
‘Kentsel Mekanlarda Cinsiyet Kaynaklı
farklı bir ortamda hissettikleri için çocuklar için
Deneyimlerin Kadınların Psikolojik Sağlıkları
önemli olsa da, bu konuda yapılan araştırmalar
Üzerinde Etkileri (Effects of Gendered
oldukça azdır ve bu nedenle böyle bir
Experiences on Women’s Psychological Health
EDRA’nın kurucularından Profesör Henry Sanoff
İpek Kaştaş ve Oylum Dikmen ile birlite görülüyorlar.
çalışmaya ihtiyaç duyulmuştur. İzmir Behçet Uz
in an Urban Environment)’ başlıklı çalışma ile
katılmıştır. Bu çalışmanın temel amacı kentsel
sonucunda kentsel mekanların tasarımının
bir örnek çalışma ile hastane ilköğretim
mekanların organizasyonun, özellikle kadınların
özellikle kadınların psikolojik sağlıkları ve
okullarının sosyal bir mekan olarak çocukların
psikolojik sağlıkları üzerindeki etkilerini
mekan kullanımları üzerinde belirgin etkileri
iyi olma haline ve bu durumla bağlantılı olan
incelemek ve bu etkilerin farklı cinsiyetlerden
olduğu saptanmıştır.
iyileşmeye etkisi olup olmadığı araştırılmıştır.
insanların mekansal deneyimlerini nasıl
96
çocukların eğitim alabilecekleri ve sosyalleşme
Kaştaş, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Şehir
Araş. Gör. Oylum Dikmen ise bu konferansa
Çocuk Hastanesi İlköğretim Okulu’nda yapılan
Metod olarak, çocuklar için anket ve resimler,
değiştirdiğini belirlemektir. Çalışmada öncelikle
Yrd. Doç. Dr. Deniz Hasırcı ile birlikte yazdığı
her çocuk ile ilgili olarak öğretmenler için
literatürden yararlanarak topumsal cinsiyet
‘Çocuk Hastanesi İlköğretim Okullarının Sosyal
sorular, yüzyüze röportajlar ve gözlem listeleri
konusu ve mekansal yansımaları tartışılmıştır. Ev, Bir Mekan Olarak İyileşmeye Ve İyi Olma Haline
kullanılmıştır. Sonuç olarak bu bulgular
mahalle, kent gibi farklı ölçeklerdeki mekanların, Etkisi (Children’s Hospital Schools As Social
incelenmiş ve hastane okulları için tasarım
bu mekanları kullanan kullanıcı gruplarının ve
Environments And Their Effects On Healing
özellikle kadınların daha önceki deneyimlerinin
And Well-Being)’ adlı bildiri ile katılmıştır. Bu
psikolojik sağlıkları üzerindeki etkilerini
çalışmanın temel amacı hastalıkları nedeni ile
sahip olması ve bu nedenle pek çok bilim
ölçebilmek için gözlem ve anket çalışmaları
okullarına devam edemeyen çocuklar için bir
adamı, uzman ve akademisyenin katılım
yapılmıştır. Bu anket ve gözlem çalışmalarını
eğitim ve sosyalleşme imkanı olan hastane
göstermesi sebebiyle; akademik bir
gerçekleştirmek üzere; İzmir Kenti’nin önemli
ilköğretim okullarının kullanıcılar üzerindeki
iletişim ağı kurmak, ileriye dönük
odak noktalarından bir tanesi olması, farklı
etkilerinin araştırılmasıdır. Her gün birçok
çalışmalar yapılabilecek kişiler ile tanışmak
kitlelerden çok sayıda kullanıcıyı bir arada
çocuk, çocuk hastanelerinde tedavi görmekte
açısından çok faydalı olmuştur. Akademik
bulundurması, ulaşım ve sosyal fonksiyonlar
ve bazıları bu mekanlarda uzun süre geçirmek
anlamda kişisel gelişim için bu tür
açısından çeşitlilikleri barındırması sebebiyle
zorunda kalmaktadırlar. Sonuç olarak, çocuk
konferanslara katılmanın önemi bir kez
İzmir Konak Meydanı seçilmiştir. Çalışma
hastalar okullarına gidememekte ve bu durum
daha anlaşılmıştır.
önerileri sunulmuştur.
Konferansın çok köklü bir geçmişe
Kiev halkının yakından tanıdığı Odessa
Restoranı yeni yüzüyle misafirlerini bekliyor
Y
OD Design Lab firması, Kiev’de
tarihiyle oldukça özgün bir kenttir.
(Ukrayna) bulunan Odessa
Odessa’yı sadece bir kez ziyaret
Restoranını dizayn etti.
Ana hol bölümü, aşağı yukarı toplam
ederseniz gerçekten onu anlar ve
30 km’yi bulan halatlarla dekore edilen
sevmeye başlarsınız. Bu yüzden bu
ada dinlenme salonunun ortasında
yılından beri tanıyor. Ama yeni dönem,
benzersiz kentin ruhunu basitçe yeniden
meydana getirilmişdi. Akşamları
yeni kurallar talep eder. Bugün aynı iyi,
yaratmayı hedeflemedik. Bunun yerine,
halatlara yönlendirilen yer
eski, rahat ‘Odessa’, tamamen yeni
sayesinde mekanın parlak imgesini
aydınlatmaları, mekanın duygusal
formatıyla misafirlerini davet ediyor.
oluşturacak görünmez bağlantı
algısını kesin bir şekilde değiştirerek
halkalarını tespit etmeye çalıştık.
sıcacık bir salon atmosferi yaratmaktadır.
Kiev halkı, ‘Odessa’ Restoranını 1962
Ukrayna’nın güneyinde Karadeniz
sahilinde bulunan Odessa, tanımlanması
güç etnik çeşnisiyle ve yüzyıllarca eski
98
algıyla oluşturuldu.
Mekanın atmosferi, büyük oranda
kullanılan malzemelerin ve ışığın yarattığı
Işık oyunları, binanın ön cephesinden
gayet güzel görülebildiği için ziyaretçileri
iç mekanı görmeye çekiyor.
topografik bulunan perdahlanmış çelik
yerleştirilen bir bio-ocak bulunuyor.
metalle kaplı ortadaki sütun - kolon
Böyle bir çözüm, masaların
Privoz pazarını akla getiren kaotik bir
sistemi oynuyor. Sütun - kolon sisteminin
yerleştirilmesinde ek düzenlemeler
düzenle yerleştirilen kutularla dekore
iç kısmında seyyar modül olarak
yapılmasına imkan veriyor.
Bar standının arkasında ünlü Odessa
edilen raflar vardır. İki bakır tandır
bulunan mutfağın açık kısmı, yemek
pişirmenin her safhasını açık tutarak
mekanın demokratik ve dürüst
karakterini ön plana çıkarıyor.
Bekleme salonuna giden koridorda
ziyaretçiler, Kırım yarımadasının temel
inşaat malzemesi olan kumtaşından
yapılma bir duvarla karşılaşıyorlar.
Restoranın daha küçük salonu, duygusal
olarak daha kısıtlı bir özellik taşıyor ve
ihtiyaç duyulduğunda resmi ziyafet
salonuna dönüştürülebiliyor. Daha küçük
salonun mekan organizasyonunda ana
rolü, cephesinde eski Odessa’nın
100
İspanyol dilini ve Valencia mimarisini buluşturan tasarım
M
asquespacio firması, Valencia’da
birleştiren Valencia kentinin tarihsel
kullanılan odalar, 2Day Languages’in marka
(İspanya) yeni bir dil okulu olan 2Day
değerlerini bir araya getirmiştir. Yeni İspanyol
kimliğinin bütünleştiricisi olarak işlev
Languages’in iç mekanının tasarımını yaptı.
okulunda sembolize edilen bu kaynaşma,
yapmakta ve İspanyol dili ile Valencia
neoklasik mimari ile Masquespaciolu
mimarisinin unsurlarını birleştirmektedir.
öğreniminin üç temel karakteristiğini -düzey,
tasarımcıların girişimlerinin bir araya
Öncelikli olarak sınıflar, Avrupa Dilleri Ortak
hedef ve konuşma- içeren bir yazı baloncuğu
gelmesiyle gerçekleşmiştir. 183 m²’lik bir alan
Referans Çerçevesi tarafından belirlenen,
bulunan bir flamayla temsil edilen 2Day
üzerinde düzenlenen mekan, üç sınıf, bir
burada mavi, sarı ve pembe renkler olarak
Languages’in kimliğine dayandırılmıştır. Öte
personel odası ve bekleme salonundan
görünen ve sırasıyla üç düzeyin -A, B ve C
yandan proje, modern ve eski mimariyi
oluşmaktadır. Sınıfların her biri ve ortak
düzeylerinin- temsili olan marka renkleri
İlk olarak bu proje, üzerinde dil
102
Palacios şöyle devam ediyor: “Okul işlemlerini
daha basit hale getiren işlevsel özellikler
yardımıyla hoşa giden duygular yaratmak için
çam gibi ılık malzemeleri tercih ettik. Her
sınıfta etkinlikler sırasında ayrılıp kullanılmak
üzere bir yerine iki masa seçildi. Sandalyeler
öğrencilere azami rahat sağlayacak şekilde
seçildi ve etkinlikler sırasında içeride daha iyi
dolaşımı mümkün kılacak yerleştirme
olduğu, okulun diğer bölümlerinde saptanan
seçenekleri kullanıldı”
tasarıma sadık kalan kısmıdır. Buradaki tavan
Sınıflardan çıkılınca farklı düzeylerdeki
kullanılarak hazırlanan, iletişim öğelerinin,
düzeyler ve renkler birbirine karışır. Bu, kabul
İspanyolcanın ilgili sözcüklerinin ve Valencia
bölümünde gerçekleşir, ama aynı zamanda
mimarisinden bazı ikonların temsilleridir.
ahşap tavanın dip kısımlarına eklenen farklı
Bu projede Masquespacio, bir yandan
renk şeritleriyle de salonda da gerçekleşir.
mekanın yarattığı duygulardan derinden
barındırmaktadır. Her sınıf, dil öğreniminde
Diğer önemli bir özellikse bekleme salonunun
etkilenirken, bir yandan da içinde yaşamak ve
adeta bir ilerlemeyi temsil ediyormuş gibi
aynı renk birliğini takip etmesidir. Ama bu
kullanıcıların kendilerini rahat hissettirecek
solgunlaşan farklı bir renk barındırmaktadır.
sefer, bu özellik, marka kimliğinden farklı
olan yenilikten keyif almalarını sağlayacak bir
Öte yandan heykele benzeyen lambalar,
dekoratif öğelerle birleşerek gözden kaybolur.
mekan tasarlama konsepti altında yaratıcılığa,
grafik öğelerin farklı bir bütünleştiricisidir.
Hiç şüphesiz, projenin bu bölümü,
kimliğe ve demokratik tasarıma ters
Masquesoacio’nun yaratıcı direktörü Ana
dekorasyonun daha önemli bir role sahip
düşmeyen felsefesine sadık kalmak istemiştir.
Milena Hernández Palacios, “sınıflarda
öğrenciler ve öğretmenler, dershanenin esas
kahramanları oldukları için gerek her mekanı
solumak için ihtiyaç duyulan tazelik ve
‘kendini iyi hissetme duygusunu’, gerekse de
modern dekorasyon ile binanın neoklasik
mimarisi arasındaki karışımı dengelemenin
önemini unutmadan müdahalemizi asgari bir
düzeyde tutarak sınırlamak istedik” diyen
104
döşemesi, yün ve çivilerle örme tekniği
öğrencilerin bir araya geldikleri ortak alanlarda
Dünyadan / Ürün Tasarım
Poppins kanepeleri
A
llessandra Baldereschi, Poppins adı verilen
bir kanepe hazırladı. Poppins
koleksiyonunda görsel bir izlenim, kanepede
yerleştirilebilir. Şekillerin
yastıklar olduğu illüzyonunu, yaratmak amacıyla
üç boyutluluğu ve hafif
dolgu malzeme kullanılmıştır. Optik sanatların,
deformasyona uğramış gibi görünmesi
renk ve geometrik şekiller kullanılarak bir
yoluyla renklerle güçlendirilmiş bir titreşim,
düzlemden hareketle üç boyutlu görsel
dinamik bir etki elde edilmiştir. Minderler,
illüzyonlar yaratma yöntemi bu kanepelerin esin projenin estetik değerini temsil eden ve
kaynağı oldu. Ahşap
kanepenin rahatlığını artıran bir yapı
yüzeyden çıkıntı yapan dolgu
Dokunsal duyarlılık
yaratan koltuk
T
rine Kjaer Tasarım Stüdyosu, dokunsal
duyarlılık yaratan koltuğu tasarladı. Koltuk,
malzeme, istendiği zaman
bu değeri, kraliyet sembolü olarak
sökülüp ihtiyaç
değerli malzemelerden yapıldığı eski
duyulan yere kolayca
zamanlardan geliyor.
Kamp tipi kanepe
L
ondra’da yaşayan Stephanie
Homig, Kamp Tipi Kanepenin
dokunma duyusunun duyarlılık süreçleri ve
tasarımını yaptı. Hantal klasik
nesnelere doğru nasıl çekildiğimiz üzerinde
mobilyalara alternatif olarak
odaklanıyor ve elle dokunma duyusunu
tasarlanan kamp tipi kanepe, ayakları
harekete geçirerek koltuğun dokunsal duyarlılık
olan bir uyku tulumudur. Kanepenin
farklılıklarının hissedilmesini ve araştırılmasını
üzerini kaplayan içi dolgulu kumaş,
talep ediyor. Koltuk, bedenin farklı dokunsal
alçak kısımdaki arkalığın üzerinden
duyarlılıkları akılda tutulmak suretiyle oturulan
sarkıtılmış ve lastik bantlarla bağlanmıştır. Yatak kılıfı
ve sırtın dokunduğu kısım, daha kaba ve daha
kolaylıkla çıkarılıp yıkanabilmektedir. Şiltelerinin dış katmanı
dokunsal karaktere sahip olarak yapıldığı halde
olarak da kullanılabilen bu kılıflarda polyesterden 3 boyutlu
ellerin konulduğu kısımlar, ince ve detaylı
kumaşın kullanılması, kaynaklı dikişe izin vermektedir.
işçilikle özenli bir şekilde tasarlanmıştır.
106
unsuru haline gelmişlerdir. Minderlerin
Tıpa sehpa
B
rooklyn’de yaşayan, Savage Works’ten
Scott Savage, Tıpa Sephanın
tasarımını yaptı. Sehpanın çift örgülü
naylondan yapılan ilmek biçiminde bir
tutamacı vardır. Sert akağaçtan yapılan bu
Işıklı
sandalye
sehpaların iki renk seçeneği mevcuttur.
Akağaç, CNC ile kesilmiştir ve naylon
kısım, cam elyaf takviyeli polyersterdir.
Asma tavan lambası
T
asarımcı Edmondo Testaguzza, imalatçı
Karman firması için doğal seramik ve ince
Y
eni Zelandalı Glen Lewis-Steele, Işıklı
metal tellerden yapılan bir asma lambalar serisi
Sandalyeyi hazırladı. Tasarımcının
olan Le Trulle’yı hazırladı.
çocukken oyun oynadığı katlanabilen tahta
zürafa oyuncaktan esinlenilen ‘Işıklı Lamba’,
ihtiyaç duyduğunuz yere ışık tutacak biçimde
tasarlanmıştır. Kordonun arkasına yerleştirilen
kullanılmadığı zaman bile lambanın kendi
Y
başına iş görmesine olanak sağlıyor. Havada
çalıştı. Doğa, insanı şaşkınlığa düşürecek düzeyde
parıldayan bir düğme, oturmak için
yüzer gibi duran sandalyeye oturduğunuz
zaman, ağırlığınız içe monte edilen yay
aracılığıyla çalışan bir mekanizmaya baskı
unan tasarım stüdyosufirması CTRLZAK, Quartz
Koltuğu hazırlamak için Davide Barzaghi ile birlikte
mükemmel geometrisiyle yaratıcı
projelerin çoğu formları için temel ilham kaynağı olmuştur. QUARTZ, iki
boyutlu beşgen ve altıgen ahşap yapıları birleştirerek üç boyutlu doğal
yapıyor. Bu, iç gerilim telleri sistemini harekete
kristale benzer oluşumlar meydana getiren bir sistemdir. Geometrik
geçirerek lambanın size doğru açı yaparak
hacimler, karma renk varyasayonlarına sahip ekolojik kumaşlarla
alçalmasına neden oluyor ve ayağa kalktınca
eski dik pozisyonunu yeniden alıyor.
108
Quartz Koltuk
kaplandığı için ortaya nihai olarak bir koltuktan çok vahşi bir mikro
yaşam alanına benzeyen bir sonuç ortaya çıkıyor.
Duvar lavabosu
L
udovico Lombardi, Falper firması için
Kanat adı verilen bir duvar lavabosunun
tasarımını yaptı. Kanat, dikey ve yatay
Uzun tüylü kanape
düzlemler arasında geçişte donup kalan
entient Furniture firması, ıslah edilerek yeniden kullanıma sokulan meşe tahtaları ve
İzlanda koyun yünü kullanarak ‘Uzun Tüylü Kanape’yi hazırladı. Amerikan meşesi
gerçekleştirilen bir duvar lavabosudur.
sürekli dinamik geometriler olarak
S
Cristalplant marka malzemeyle
tahtasıyla birlikte İzlanda koyun postunun kullanılması bakımından bu, özgün bir
Malzemenin sağlamlığı ve kıvrımlı biçimi,
tasarımdır. Bu tahtalar konuşabilselerdi acaba ne öyküler anlatırlardı? 6 ila 8 inç
yerçekimi tarafından çekilen bir gövdenin
uzunluğunda olan İzlanda koyun yünleri, yumuşak, vahşi ve karmakarışık karakterdedir.
dinamik simulasyonu yardımıyla sağlanmıştır.
Her yöne düşen tüyler, sıcak bej, kahverengi ve altın sarısı renk cümbüşü yaratırlar.
Raket mobilya
koleksiyonu
F
ernando ve Humberto
Campana, kendi tasarımları
olan sınırlı sayıda üründen bir
seçki hazırlayıp New York’ta
Friedman Benda sergi
salonunda 5 Haziran-3 Temmuz
tarihleri arasında ziyaretçilerin
beğenisine sundular.
110
Sema İŞBİLİR
Sergi İzlenim / Anish Kapoor İstanbul’da
Mollis, 2000, Mermer, 95 x 300 x 161 cm
Kapoor Stüdyosu
SSM, Akbank işbirliğiyle
Türkiye’de ilk kez sergilenen
‘Anish Kapoor İstanbul’da
sergisine ev sahipliği yapıyor
Anish Kapoor, sanatını taştan çıkarıyor
Boyutu ve hareketli oluşuyla
2
sanatseverleri şaşırtan
Kapoor eserleri, dünyanın farklı
bölgelerinden gelen binlerce
yıllık yer kabuğu katmanlarının
oluşturduğu ve fazla el
değmemiş duygusu veren
taş eserlerden oluşuyor
112
012 Olimpiyat Oyunları kapsamında
sergisine ev sahipliği yapıyor. Akbank’ın 65.
Londra’nın kamuya açık en büyük
Yılı kapsamında sponsor olduğu sergide,
heykeline imza atan Anish Kapoor’un, büyük
Anish Kapoor’un eserleri 5 Ocak 2014
kısmı dünyada ilk kez İstanbul’da görülecek
tarihine kadar SSM’de ziyaret edilebilecek.
eserleri, 10 Eylül’den itibaren SSM’de
Dünyanın önde gelen küratörlerinden Sir
sergilenmeye başlandı. SÜ Sakıp Sabancı
Norman Rosenthal’in küratörlüğünü
Müzesi, Akbank’ın işbirliğinde, çağdaş
üstlendiği sergi, sanatçının mermer,
sanatın önde gelen isimlerinden Anish
kaymaktaşı gibi malzemelerle yapılan, çoğu
Kapoor’un Türkiye’deki ilk kapsamlı
daha önce sergilenmemiş taş eserlerine
Sergi İzlenim / Anish Kapoor İstanbul’da
Rosenthal: ‘Kapoor, her biri kişisel
ve imalı anlamlar içeren çağdaş
formları elde edebilmek için oyma
veya şekil verme gibi eski çağ
geleneklerini takip eden az
sayıdaki sanatçıdan biridir’
Anish Kapoor’un, serginin odak noktasını
oluşturan, soyut taş eserlerinde esas olarak
dikkate değer nokta olduğunu söyleyen Sir
Rosenthal, bu eserlerin sonsuzluk ve zaman
kavramlarını tanımlamak için özgün yollarının
bulunduğunu dile getirdi. Rosenthal şunları
söyledi: “Son 30 yıllık süreçte mermer, oniks,
kaymaktaşı, granit, kumtaşı ve diğer taş türleri
kullanılarak ortaya çıkan bu taş eserlere bakan
birinin aklına tarihsel zamanın felsefeleri ve
Geçmişiyle, 2009
Mermer ve nehir taşları, 203 x 224 x 123 cm
Kapoor Stüdyosu
gerçeklikleri hakkında birçok bakış açısı
geliyor. Bu eserler izleyiciyi biçim ve maddede
Kaçınılmazlık, 2000
Oniks, 180 x 167 x 88 cm
Kapoor Stüdyosu
saklı 3 katmanlı gizemi düşünmeye davet
odaklanan ilk sergi olma özelliğini taşıyor.
eder. Kapoor, her biri kişisel ve imalı anlamlar
yıllık tarihi barındıran taş kütlelerinde görsel
‘Gök’, ‘Ayna’ ve ‘Sarı’ gibi heykel, mimari,
içeren çağdaş formları elde edebilmek için
hayata geçiren büyük usta... Evet, taş
mühendislik ve teknolojiyi bir araya getiren
oyma veya şekil verme gibi eski çağ
geçmiş tarihi içine hapsediyor, Anish de bu
ikonik eserleri içeren sergi, Sakıp Sabancı
geleneklerini takip eden az sayıdaki
geçmişi şekillendiriyor. Beyin fırtınası
Müzesi’nin galerileri ve bahçesinde
sanatçıdan biridir. Belki de Kapoor’un
sanatla birleşip ölümsüzleşiyor. Tabii burada
ziyaretçilerini bekliyor.
sanatının en muhteşem yönü, özellikle de taş
en zor olan taşla çalışmak. Çünkü bir tuvali 2
eserlerinin verdiği, eserlerin yaratıldığı
günde bitirebilirsiniz ancak bir heykeli
oluşuyla sanatseverleri şaşırtan Kapoor
zamanın tahmin edilemez oluşuyla birlikte
şekillendirmek uzun zaman alır. Sanat
eserleri dünyanın farklı bölgelerinden gelen
ortaya çıkan zamansızlık duygusu...”
görsel boyutlara değinir ve sanatçının
Kimi zaman boyutu kimi zaman hareketli
binlerce yıllık yer kabuğu katmanlarının
Anish Kapoor, taşı kumaş gibi kullanıp
deneyimlerini yansıtır. İşte Anish de bunu
oluşturduğu ve fazla el değmemiş duygusu
hamur gibi yoğuran ruhunun
taşla hayata geçirmiş çünkü gerçek
veren taş eserlerden oluşuyor.
derinliklerindeki sarsıntıyı üzerinde binlerce
zenginleşme kültür ve sanatla olur.
113
Sergi İzlenim / Gülsün Karamustafa - Vadedilmiş Bir Sergi - SALT Beyoğlu
Size kaçırmamanız gereken bir sergi vaadediyoruz
Gülsün Karamustafa’nın bugüne kadarki en kapsamlı sergisi olan ‘Vadedilmiş
Bir Sergi’ SALT Beyoğlu ve SALT Galata’da 5 Ocak tarihine kadar ziyarete açık
ülsün Karamustafa’nın Türkiye’de ve
G
arabesk alışılagelmiş şehir manzaralarını
uluslararası platformda bugüne kadar
değiştirirken, Karamustafa’nın resimlerine
düzenlenen en kapsamlı sergisi ‘Vadedilmiş Bir
Yeşilçam’dan baygın bakışlı kadınlar ve erkekler,
Sergi’, SALT Beyoğlu ve SALT Galata’da 5
Ocak tarihine kadar ziyaretçilerini
çiçek desenleri ve gecekondu odaları
bekliyor. Sanatçının ‘Vaat Edilmiş
yansıdı; içli şarkı sözlerinden alıntı dizeler
Resimler’ (1998-2004) serisinden
resimlerine ad verdi. Sanatçının duvara asılı
esinlenilen sergi adı, Karamustafa’nın iki
resimleri boyut kazanarak rakı bardağı ve
farklı sanatsal varoluş biçiminin;
plastik çiçek gibi objelerle bezendi; evlerin
resimlerinin ve avangart sanat pratiğinin
duvarlarını süsleyen, bağlamından
çeşitli mecralar üzerinden ele alması, 40
yılı aşkın sanatsal pratiğinin döngüsel
buluşma noktasının da altını çiziyor. Sergi,
koparılmış panter desenli İsa’lı, Meryem’li kolaj
özelliğine işaret ediyor. Sergi, kapsamlı bir
sanatçının 70’lerin sonundan günümüze kadar
halılar yeni resimlerine dönüştü.
sunum olarak kronolojik bir şekilde
devam eden işlerini içeriyor.
Ziyaretçinin isteğine göre hareket
ettirebildiği metal sepetlere yerleştirilmiş renkli
Karamustafa’nın göç, yerellik, kimlik,
ilerlemek yerine, sanatçının pratiğindeki
kültürel farklılık ve toplumsal cinsiyet gibi
bu sarmal hareketi taklit ederek yapısını
konuları tekrar tekrar farklı açılardan ve
bu döngünün üzerine kuruyor.
yorganlardan meydana gelen Mistik Nakliye
enstalasyonu (1992, 3. İstanbul Bienali),
Karamustafa’nın kariyeri boyunca uğraştığı
hareketlilik (göç, zorunlu göç, yerinden edilme,
kaçma, yer değiştirme) fikrinin en ikonik örneğini
oluşturuyor. Bu gündelik ama anlam yüklü
malzeme kullanımı, Karamustafa için, Türkiye’de
özellikle kırsaldan kente göç olgusunun etkisiyle
70’lerde başlayıp 80’lerde süren yeni bir kültür
oluşumunu eş zamanlı olarak yansıtan görsel bir
pratiğe dönüştü. Dönemin yükselen hissiyatı
114
boncuklu süslemeler, pazen kumaşlardaki
Cumhuriyet’in 90. yılında 90 eserli Mozaik Yarışma ve Sergisi Sonuçları
Gaziantep Valiliği ile İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
tarafından düzenlenen yarışma sonuçlandı.
Ödüller
1. Giulio Menossi - İtalya
2. Tülin Kaynak - Türkiye
3. Suzanne Spahi - Kanada
Mansiyonlar
Kate Kerrigan - Amerika
Toyoharu Kii - Japonya
Mehmet Demiralp - Türkiye
Rukiye Uçar - Türkiye
Burhanettin Kara - Türkiye
Özel Ödüller
Hakan Daloğlu - Türkiye
Marcello de Melo - Brezilya
Greet Weitenberg - Hollanda
Tülin Kaynak’ın eseri yarışmadan ikincilikle döndü.
Organik / Mevsimin Kokularını Duymayı Unutmayın
Biz Büyüdük ve
Kirlendi Dünya
Hazırlayan: Fulya NANBA
[email protected]
MEVSİMİN KOKULARINI DUYMAYI UNUTMAYIN
merhaba,
K
Gittikçe kalabalıklaşan şehirde, işten çıkıp
apınızı kilitlemediğiniz zamanları
kendinizi içine attığınız trafik arbedesinden
hatırlıyor musunuz? Konukomşu birlikte
kurtulduktan sonra, üst komşunuzu
oturduğunuz sofraları? Akşamları birlikte çay
tanımadan girip çıktığınız evinizde nasıl
içmeleri. Sokakta oynamayı, ağaca çıkmayı
yaşıyorsunuz? Uyku vaktinize kadar olan o
hatırlıyor musunuz?
kısacık süreye neler sığdırabiliyorsunuz?
Ya da yaşadınız mı? Ya çocuğunuz?
Çocuklarınız tavuk deyince markette
paketlenmiş ürünleri mi anlıyor?
Ege'de yağı yaralara merhem olan bir
zeytin ağacı var, yaklaşık 1000 yaşında
olduğunu söylüyorlar. Dünyada koruma yasası
olarak tanımlıyor. Dünyanın en eski ağacı.
çıkmış ilk ağacın zeytin olduğunu biliyor
İsa'dan yaşlı, İskender'den büyük. Bu koca
karşılıklı etki ve ilişkileri inceleyen bir bilim dalı
musunuz? MÖ 6. yy’da solon kanunları
sedir ağacını görmek isterseniz, Antalya’nın
olduğuna göre, aynı zamanda, bu köşede
Atina'da zeytin ağacı kesmeyi yasaklıyordu.
Kumluca Karacaören köyü yakınındaki ‘Dibek
Ekoloji, canlılar ile çevreleri arasındaki
çevreniz ile aranızdaki etki ve ilişkileri de
sorgulayabiliriz belki.
Antalya'da yaklaşık 2300 yaşında olan bir
sedir ağacı var. Yöre halkı onu ‘Ambar Katran’
Tabiatı Koruma Alanı’nda hala yaşıyor.
Bu sayı ekolojik yaşam sayfa yazımız böyle.
Behir bezginliği ve ağaca özlem kokuyor.
Ekolojik yaşam, süpermarket raflarındaki
paketlerde arayıp bulmaya çalıştığımız bir
hayat olmasın, doğanın doğasını keşfetmeye
Kış gelirken,
mevsimlerin
kokularını duymayı
unutmamanız ve her
şeyin doğalına yakın
olmanız dileğiyle.
116
Fotograflar: Yusuf Yavuz
niyetlenin istiyor.
Bir Mekan / Le Méridien İstanbul
Dünyanın en iyi 101 suit’inden biri:
Le Méridien İstanbul Etiler
Ş
ehrin yeni nesil oteli Le Méridien İstanbul
Etiler, Dünyanın tescilli tek Jetset yayını olan
Elite Traveler tarafından hazırlanan ‘Dünya
pek çok ünlü ismi ağırlayan Le Méridien
üzerindeki en iyi 101 Suit’ listesine girerek ‘best
İstanbul Etiler’in Presidential Suit’i
on the planet’ unvanını aldı.
konaklamaların yanı sıra kokteyller, özel VIP
İstanbul’un her iki yakasına da hakim
yemekler ve kutlamalar için de ev sahipliği
muhteşem manzarası ile dikkat çeken, şehrin
yapıyor. Le Méridien Istanbul Etiler'in
yeni nesil oteli Le Méridien İstanbul Etiler’in
Presidential Suit’i 258 m2 daire ve 250 m2 özel
‘Presidential Suit’i, derginin editörleri ve ünlü
terası ile otelin 24. katında yer alıyor. 3 tarafı
okurlarından oluşan jüri tarafından, lokasyon, kesintisiz camlar ile kaplı süit, etkileyici İstanbul
dizayn, stil, servis ve konfor kriterleri göz
ve boğaz manzarasını yanı sıra şık ve sofistike
önüne alınarak belirlenen en iyiler listesi
dekorasyonu ile de ilgi çekiyor. Presidential
dünyanın dört bir yanındaki yeni otellerden
Suit'te bir ana ve ek bir yatak odası, yemek
oluşuyor.
salonu, rahat bir oturma odası ve tam
Bugüne kadar Tarkan ve Kobe Bryant gibi
118
donanımlı bir mutfak sunuluyor.
Gezi / Harput
Süt Kalesi
Harput Kalesi(Süt Kalesi): Burçları halen ayakta olan Harput Kalesi’nin bir adıda Süt kalesi. Rivayete göre; kalenin temelleri atılırken yörede su
kıtlığı başlar, kaleyi tamamlayabilmek için, harç hayvanların sütüyle karıştırılır ve kale tamamlanabilir. Başka bir efsane ise kalenin delhizlerinden
birinde güzeller güzeli bir kız yaşarmış. Büyülü olduğu için kendisi için yaptırılan altın köşkte sürekli uyurmuş. Fakat her yıl bir kez uyanır.“Süt kalesi
yıkıldı mı? Katırlar kuzuladı mı? Dere hamamının yerinde yeller esiyor mu?”diye sorar, sonra yeniden uykuya dalarmış. Eğer bu sayılanlar
gerçekleşirse Harput yıkılacak, kıyamet kopacakmış. Bazı kişilerin bu kızın sesini duyduğunu da kulaktan kulağa söylenir.
Fotoğraflar: Orhan DENİZ
?
lim
NereyeGide
H
arput Kalesi Urartular döneminde inşa edilmiş. Tüm Elazığ
ovasına hakim. Ana caddesi ancak1 km kadar. Kapalıçarşıya
uğrarsanız sakatat, şeker, tütün, çeşit çeşit şifalı bitki alabilirsiniz.
Yemeklerde et kültürü hakim ve elbette çiğköftesi vazgeçilmez.
Kalenin hemen karşı kısmında Zertaşlar Restoran’da et yemeklerini
deneyebilirsiniz ancak sabah verdikleri zengin kahvaltı da iyi bir
seçenek. Harput’un hayat suyu olan Hazar ve Keban göllerinin
çevresinde irili ufaklı balık restoranları bulunuyor. Harput’a kadar
gelip Çırçır şelalesini, Buzluk Mağarası’nı görmeden dönmeyin.
120
Gezi / Pertek
Bolluk ve bereketin sembolü Pertek
Nereyi
Gezelim
?
B
ölgenin en eski yerleşim yerlerinden biri olan Pertek adını, bolluk ve bereketi
sembolize eden Pertek ya da Pirtek adı verilen kuştan alıyor. Keban Barajı Gölü suları
altında kalan tarihi kalıntılarına rağmen ilçede kimi tarihi yapıları görmek mümkün. Son
yıllarda yapılan yatırımlarla adından söz ettiren Pertek, aynı zamanda su sporlarının
yapıldığı bir merkez oldu. Göl üzerinde feribot işletmeciliği yılardan beri süregeliyor.
Kaplıcaları ve içme sularıyla ünlü Pertek kaplıca turizmi için önemli bir merkez.
Fotoğraflar: Orhan DENİZ
122
E
lazığ’ın Keban’da bulunan dünyanın en genç şelalesi
ünvanına sahip Çırçır Şelalesi mevkinde bulunan
Keban Alabalık Restoran, balığı kendi çiftliklerinde
yetiştiriyor ve bu balıkların en şahaneleri kendi
müşterilerine ikram ediliyor. 11 çeşit alabalık yemeği
bulunan restoranda alabalığın ızgarası, köftesi,
kavurması, güveçte tereyağlısı ve buğulaması yapılıyor.
Balık pişerken üzerine dökülen özel soslarla inanılmaz bir
lezzet şölenine dönüşüyor yemek. Hafta sonu orada yer
bulmak çok kolay olmuyor… Restoran kendini öyle
Nerede
Yiyelim?
Gezi / Keban Alabalık Tesisleri
Keban Alabalık Tesisleri
anlatıyor ki onlara katılmamak mümkün değil. “Bir su ile
başladı herşey. Doğa, tabiat, güneşle buluştu Keban. Muhteşem şelalesi, huzur
veren su sesi hele birde eşsiz alabalık tad bırakıyor damaklarda. Gitmek
istemeyeceksiniz buradan. Suyun, huzurun, doğanın ve alabalığın tadını
unutamayacaksınız. Keban Alabalık
Tesislerinde bunların hepsini
bulacaksınız. Bizi
unutamayacaksınız.”
123
Gezi / Pertek Termal Otel
Doğanın kucağında sağlıklı bir tatil
Pertek Termal Otel
K
eban Barajı’nın Pertek kıyısında
konumlanan Pertek Termal Otel, 34 bin
m2 açık ve kapalı hizmet alanı, 412 bin m2
ağaçlandırımış yeşil alan olmak üzere 446 bin
m2 bir alan üzerine kurulmuş. Henüz genç
bir otel olan Pertek Termal Otel, 2010 yılında
hizmet vermeye başlamış. Elazığ
Havalimanı’na 45 dk. uzaklıkta olan otel, lüks
odalarının yanı sıra termal, yarı olimpik
yüzme havuzları ve aqua havuza sahip.
Otelin, Pertek Gölü’nün turkuvaz renkli
sularına bakan restoranlarında yöresel
yemeklere zengin bir menü eşlik ediyor.
Otelde bulunan 1200 kapasiteli Sahil
Restoran ise deniz ürünlerini tercih eden
müşterilerin isteklerine cevap verebiliyor.
Termal suyunun özelliklerini ve su analiz
raporunu müşterileriyle paylaşan otelin
havuz ve küvetlerinde 37-40 °C'de kullanılan
kaplıca suyu, yaklaşık olarak 2400mg/litre
mineral içeriyor.
Pertek Termal Otel, çevreyi gezmek
isteyen misafirlerini de unutmamış. Otel, gezi
noktalarına transfer hizmeti de sunuyor.
Bölgeye en yakın tarihi mekanlardan olan
Harput, Munzur Gözeleri ve Ovacık
görülmesi gereken yerlerden sadece birkaçı.
124
Ner
kala ede
lım
Mesleki Yayın / Kitap
Mesleki Yayınlar
DESIGN INCUBATOR / A PROTOTYPE FOR
NEW DESIGN PRACTİCE
BİR MİMARLIĞA DOĞRU
(Tasarım Geliştirme Merkezi / Yeni Tasarım
Uygulaması İçin Bir Prototip)
HAYATI boyunca tutkuyla bağlandığı
mimarlığın ardında yatan gerçekliğe ulaşmak
MERKEZİ proje ve yöntemlerini inceleyen
için bıkıp usanmadan çalışan ve yaşamını coşku
bir monografiden çok daha fazlasını içeren bu
dolu bir serüvene dönüştüren, 20. yüzyılın
kitap, yazarların kendi yaşadıkları maceraların
mimarlık ustası Le Corbusier'den modern
öykülerini, fikirlerinin nereden geldiği, nasıl
mimarlığa ışık tutan bir başyapıt. ‘Bir Mimarlığa
geliştiği ve nasıl işlendiğine dair iç sezilerini
belgeleyen vaka incelemelerinden oluşan
bir el kitabı ve dergidir. Kitap boyunca okura,
Konu: Tasarım
Yayınevi: Laurence Kıng Publıshers
Yazar: Patrick Chia
Dil: İngilizce
zamanda bir yolculuk yapmak, nereden nereye
geldiğimizi görmek açısından belleğimizi
çalışmalarıyla ilgili bazı ipuçları verip
tazeleyecek, onun yapıtlarını daha iyi
kılavuzluk yapmayı umut ediyorlar.
çözümlememizi sağlayacak.
SEASIDE RESORT
(Sahil ve Plaj Beldeleri)
TEMA olarak Denizi alan Plaj Beldeleri’nin
Konu: İçmimarlık, ofis,
otel restoran
Yazar: Mandy Li
Yayınevi: Desıgn Medıa
Publıshıng
Dil: İngilizce
126
Doğru’. Le Corbusier'nin savunduğu ilkelerle
Konu: Tasarım
Yayınevi: Yapı Kredi Yayınları
Yazar: Le Corbusier
Dil:Türkçe
BATH&SPA
(Banyo&Kaplıca)
DÜNÜN hamamından bugünün sağlık
tasarımı, bölgenin topografyasından ve
vahasına evrim, yeni sınırlar açmaya devam
çevresinden tam olarak yararlanıyor; yerel kültürü
ediyor. Banyo tasarımları giderek kullanıcıların
ve tarihi bir bütün olarak göz önünde tutuyor.
kimliklerinin damgasını taşıyor. Yeni
Kitap, tasarımcıların benzersiz tasarım tarzlarıyla
teknolojilerin ve malzemelerin kullanımı ve renk
moda trendlerini mükemmel şekilde birleştiriyor,
ve ışığın uygulanması, kendinizi bırakarak sulara
manzara, mimari ve iç mekan arasında uyum
gömülmek için para ödeyeceğiniz rüya
yaratıyor. Kitap, Asya, Afrika, Avrupa, Amerika ve
dünyalarını yaratıyor. Kitapta çok sayıda tasarım
Okyanusya’da 37 Plaj beldesini bir araya getiriyor
konseptleriyle birlikte mimaride ve iç tasarımda
ve bu meşhur plaj beldelerinin tasarım tarzlarını ve
katı ve akışkan öğelerin geleceği bir arada
karakterlerini tüm yönleriyle sergiliyor.
sunuluyor.
Konu: İçmimarlık,
sağlık yapıları
Yazar: Sibylle Kramer
Yayınevi: Braun
Dil: İngilizce
Kültür Sanat / Tiyatro
Zengin içeriğiyle tiyatrolar ‘perde’ diyor
Sevda ŞANLI
Direnişi’ni sahneye taşıyor.
H
heyecan verici yorumlarından birini, Kemal
sıcağında prova ettikleri oyunları,
Aydoğan önderliğinde bir araya gelen, Moda
emeklerini seyircinin beğenisine sunarlar.
Sahnesi oyuncularından seyretmek mümkün.
Bu sayımızda tiyatro sezonunun açılışı
Grubun diğer oyunu ise Stefan Tsanev
sebebiyle; yeni sezonu sizler için araştırdık
yazdığı, Kemal Aydoğan’ın yönettiği Bütün
ve gözümüze çarpan oyunları derledik.
Çılgınlar Sever Beni de görülmeye değer.
er yılın Ekim ayında tiyatrolar
Şekspir’siz olmaz diyenler için Hamlet’in
perdelerini birer birer açar; yaz
2013-2014 sezonunda birbirinden iddialı
Birbirinden güzel yapımları seyirci ile
yapımlar, zengin kadrolar ve değişik bakış
buluşturan Aysa Prodüksiyon yeni sezonda
açıları tiyatro severleri uzun ve lezzetli bir
oyun yazarı ve yönetmeni Özen Yula’nın
yolcuğuna çıkaracak.
kentsel dönüşüme uğrayan bir bölgenin tam
Ekip Tiyatrosu seyircisini ‘Parti’ye
karşısındaki eski apartmanlarda iç içe geçen
çağırıyor. Cem Uslu’nun yazıp yönettiği
hikayelere götürdüğü ‘Öldüğümüz Gece’yi
oyunda; altı eski arkadaşın yıllar sonra bir
sahneye taşıyor.
partide buluşmaları sırasında yaşananlar
Bu kalabalık repertuar içerisinde sizlere
anlatılıyor. Parti’den çıkıp şöyle kendinizi
tavsiye edeceğimiz son oyun, yine Aysa
Taksim Meydanı’nda bulmak, yaşananları
Prodüksiyon’un yapımını üstlendiği; Vardiya
tekrar hatırlamak isterseniz; Talimhane
‘Taksim Meydanı Müzikali’ tam size göre.
Oyuncuları’nın Franco faşizmi altındaki
Tiyatrosu’nun yeni sezon yapımlarından
Mehmet Ergen’in şarkı sözlerini, metnini
İspanya’da iki varyete oyuncusunun
yazıp yönettiği müzikal
öyküsünün sahneleneceği ‘Ay Carmela’.
aynı zamanda Berlin’den
Carlos Saura tarafından beyazperdeye de
Neuköllner Oper ortak
uyarlanan eser, adını ‘İspanya İç Savaşı’
yapımı olarak karşımıza
sırasında Cumhuriyetçiler ve Uluslararası
çıkıyor. Nazım Hikmet,
Tugaylar’ın dilinden düşmeyen ünlü şarkı
Çarşı, Direnişçiler ve
‘Ay Carmela’dan almış.
Boğaziçi Caz Korosu’nun
katkısıyla tabii ki Gezi
128
Bol alkışlı, bol perdeli bir sezon olması
dileğiyle; iyi seyirler…
Kültür Sanat / Müzik
Caz Yeşili hayata bağlıyor
S
oul, funk ve caz müziğinin prensesi Alice Russell, 16 Kasım'da
yeniden Babylon'u ziyaret ediyor! New York Times, MOJO ve Rolling Stone eleştirmenleri tarafından
övgüyle bahsedilen Russell, Eva Cassidy, Stevie Wonder, Chaka
Khan, Aretha Franklin ve Jill Scott gibi isimlerin çizgisinde
başarıyla ilerlemeye devam ediyor. The Quantic Soul
Orchestra’nın vokalisti olarak ün kazanan sanatçı, sahnede de en
az stüdyoda olduğu kadar güçlü, saf ve çarpıcı kendine özgü
vokalleriyle tanınıyor. Zamansız bir düzlemde yer alan ama
yaşadığı anla bağlantısını asla kesmeyen Alice Russell’ın repertuarı
Salon’da ‘Anadolu
Rock’ sesleri
REPLİKAS
25 EKİM 2013 / 22.30
SALON İKSV
bıraktığımız şubat ayında son albümü To Dust’ı yayımlayan
S
Russell, dinleyicilerini harikalar
25 Ekim'de Salon'da sevenleriyle buluşuyor. İlk
diyarında sürprizlerle dolu
albümleri Köledoyuran’ı 2000 yılında piyasaya süren
masalımsı bir yolculuğa
grup daha sonra, ikinci albümleri Dadaruhi 2002'de
çıkarıyor. Nefes kesen sesi ve
Ada Müzik etiketiyle yayımladı. Replikas, ‘İki Genç Kız’
performansı ile hem eski
filmi için yaptıkları müziklerle 2006'da SİYAD
hayranlarına hem de yeni
ödüllerinde ‘En İyi Film Müziği’ ödülünü aldı. Fatih
meraklılarına her seferinde
Akın’ın ‘İstanbul Hatırası’ isimli kült belgeselin de yer
hayatı sevdirmeyi başaran
aldılar. Üçüncü albüm ‘Avaz’ , Wharton Tiers
Russell’in performansını
prodüktörlüğünde piyasaya çıktı. 2006'da yayımlanan
kaçırmamanızı tavsiye
FM adlı dördüncü albümleri grubun yaptığı film
ederiz.
müziklerini bir araya getiriyordu. Beşinci albümleri
blues, soul, funk, caz ve hatta gospel’e kadar uzanıyor. Geride
on albümleriyle Anadolu rock'ının öncü
isimlerinin şarkılarını yorumlayan Replikas,
Zerre, 2008'de Peyote Müzik etiketiyle yayımlandı.
ALICE RUSSELL
16 KASIM 2013 / 23.30
BABYLON
Son albümleri ‘Biz Burada Yok İken'de Erkin Koray,
Cem Karaca, Barış Manço, Moğollar, Ersen ve Dadaşlar
gibi Anadolu pop müziğinin öncü isimlerinin kült
şarkılarını yorumladılar. Hazırlayan: Sevda ŞANLI
129
Kültür Sanat / Kitap
‘Gece Kelebeği, Perperik a Söe’de
Yeni çıkan kitaplar
Dersim’i,1938’i yaşamış annesinin gözünden
On İki Dağın Sırrı
diri diri mağaraya kapatan, öfkesi inadına denk
anlatmıştı. İstemişti ki annesi ölmeden önce
Bir Göz Ağlarken...
ermeni keşişi Keyork’u, yılanın kusmuğundan
H
aydar Karataş, Dersim üçlemesinin ilk kitabı
Hatun’un dizine başını koyan Cem Şah’ı, kendini
kitabın basıldığını görebilsin... Dersim olaylarının
medet uman kadınları, kutsal taşları,
anlatıldığı serinin ikinci kitabı ’On İki Dağın Sırrı, Bir yerde hayatın bittiğini, öfke dinmeli ki,
ağaçları, armutları... İhanetleri. Garabet’le
Göz Ağlarken...’ geçen günlerde yayımlandı.
insan yeniden merhamet toprağına
Sebır arasındaki o derin muhabbeti,
kavuşmalı.” (s.80)
Ermeni göçlerini, oraya yerleşen
Yazarın en önemli özelliği, karakterlerinin hiç
birini ötekileştirmeden hikayesini anlatması.
Karakterleri, kendi kendileriyle
muhacirleri, artık ‘cem’ tutmanın yasak
Doğup büyüdüğü toprakların acılarını anlatırken
konuşur gibi döker içindekileri, kimi
edildiği Kızılbaş aşiretlerini, doğanın ona
ne ‘öfke’ , ne de ‘öteki’ görebilirsiniz Karataş’ın
zaman gelecekte, kimi zaman geçmişte
verdiği anlatım gücüyle anlatır yazar.
kendine bir dünya kuran, kurduğu dünyanın içinde
On İki Dağın Sırrı
yaşarsınız siz de onlarla. Kitap, doğanın
Bir Göz Ağlarken...
diliyle konuşur bizimle. Bu kadar doğayla Yazar: Haydar Karataş
İletişim Yay., 295 s.
hemhal olmuş bir Yaşar Kemal’i bilirsiniz
oturan adamdan korkacaksın. Biri kaldırıp alsa onu
oysa. Doğayla insan arasındaki ilişkinin kusursuz
aralarında bir duvar örmüştü. (s.113) Umarız, Sıncık
içinde oturduğu bu dünyadan, işte o zaman taş taş
anlatımı müthiş bir gözlem ve dil gerektirir. ‘On İki
Dağı’nın karı o duvarları örmez ve ‘On İki Dağın
üstünde kalmaz.” diyen yazar öfkesini şöyle
Dağın Sırrı’nda bu uyuma tanık olursunuz. Dersim
Sırrı’ insanın yüreğine giden tüm kapıları aralar...
dizginler: “...Öfke ancak dindiğinde görür, düştüğü
milleti derler, onları daha yakından tanırız; arişet
kitaplarında. “Şu yeryüzünde en çok, elini eteğini bu
dünyadan çekmiş insandan korkacaksın. En çok,
Yazar: Orhan Pamuk
Yapı Kredi Yay., 472 s.
130
kavgalarını, şıhları, rayberleri, kızkardeşi Ane
“İki arkadaş ne yaptıysa eski
dostlukların kapısını aralayamadı. Sanki
Sıncık Dağı’nın soğuk karı kopup
Esra KARATAŞ
Öteki Renkler
İnsanca, Pek İnsanca – 1
K
G
itap, Orhan Pamuk'un ‘Pencereden Bakmak’
adlı hikâyesiyle, 1980'lerin sonundan
1990'ların sonuna dek yurt içi ve yurt dışında
çeşitli dergilere yazdığı yazılardan, yaptığı
söyleşilerden, günlük parçalarından, yerli ve
yabancı birçok yazar üstüne yazdıklarından ve
politik makalelerinden oluşan zengin bir seçki.
Yazarın romanlarını sevenler için onu daha
yakından tanıma, yazara yabancı olanlar içinse
Pamuk'un dünyasına iyi bir giriş sayılabilecek
Öteki Renkler, Pamuk kişisel ve edebi dünyasını
okurlarına içtenlikle açıyor...
Hasan Ali Yücel Dizisi
Yazar:Friedrich Nietzsche
Çeviri:Mustafa Tüzel
Yapı Kredi Yay., 355 s.
eleneksel din, ahlâk ve felsefe anlayışlarını
kendine özgü yoğun ve çarpıcı bir dille
eleştiren en etkili çağdaş felsefecilerden
Friedrich Nietzsche’nin daha çok ‘monologsal’
olarak tanımladığı kitap, ahlâk, sanat, felsefe,
kültür, insan, devlet ve inanışlar üzerine
birtakım özellikler sıralar. Bu özellikler
Nietzsche’nin kendine özgü üslubuyla çarpıcı
bir şekilde eleştirilirken okuyucunun kendi
girdabıyla yüzleşmesini sağlıyor.
Kültür Sanat / Sinema
SİNEMA TARİHİNE ADINI YAZDIRAN FİLMLER
Yumurcak / The Kid
Küçük adam, büyük
çocuk, katışıksız sevgi...
Esra KARATAŞ
L
ondra'nın varoşlarından çıkıp, ailesiyle birlikte gittiği
Amerika’dan yaşamını sürdüren Charlie Chaplin
Yerçekimi
Gravity
sinemayla burada tanışır. Melon şapkası, kendinden çok
büyük ayakkabıları, badem bıyığı, üzerinden düştü
düşecek izlenimi veren pantolonu ve elbette
Yönetmen:Alfonso Cuarón
Senaryo:Alfonso, Jonás Cuarón
Oyuncular:Sandra Bullock, George
Clooney, Eric Michels, Basher Savage
Gösterim Tarihi:11 Ekim 2013
vazgeçilmez aksesuarı olan bastonuyla
yaratığı Şarlo karakteri, kısı sürede sinema
tarihinin unutulmaz karakterleri arasında
yerini aldı. 1920 yapımı ‘Yumurcak / The Kid’
filmi, Şarlo karakterinin en güzel vücut
bulduğu Chaplin filmidir, dersek yönetmenin
diğer filmlerine haksızlık etmiş olmayız,
Filmimizin kadın karakteri Edna, çocuğunun babası
umarım. Çünkü Şarlo bu filmde, en duygusal, en çaresiz,
tarafından terk edilince çareyi bebeğini lüks bir arabaya
yalnız olandır... Üzerine giydiği yoksunluk giysisi, en çok
bırakmakta bulur. Pişmanlık duyup geri döndüğündeyse
da bu filmde canını acıtır insanın. Filmin vazgeçilmez
araba hırsızlar tarafından çalınmış ve çocuk yoksul
karelerinden olan fotoğraftaki bu resim, Şarlo’yu çaresiz
mahallelerin birine bırakılmıştır bile. Yokluklar dünyasında
bir çocuk, çocuğu kararlı bir erişkin insan gibi gösterir.
yolları kesişen ikili, yaşamanın yolunu kendi geliştirdikleri
Şarlo’nun bakışlarındaki derin keder ve çocuğun hayat
yöntemlerle bulur: Jack gizlice taş atıp evlerin camını
karşısındaki sağlam duruşu, hem bu kadar trajik ve hem
kırarken, tamamen tesadüf eseri oradan geçen camcı
Tamam mıyız?
bu kadar eğlenceli kılmak ancak Chaplin’e özgü bir
Charlie camları yenilemeye talip olur. Jack ve Charlie,
yetenektir. Filmin benzerleri yapılsa da pek çoğu kötü bir
birlikte beş koca yıl geçirmiştir, deyim yerindeyse fakir
örnek olmaktan öteye gidememiştir. Belki
ama mutlulardır. Taa ki anne tekrar ortaya çıkana kadar.
Wim Wenders’in 1974 yapımı ‘Alis Kentlerde / Alice in
Bu sevimli ikilinin mutluluğuna dokunmaya yüreği
den Städten’ filmini ayrı tutmak gerekir.
elvermeyen yönetmen, filmi mutlu sonla noktalar.
Yönetmen: Çağan Irmak
Senaryo: Çağan Irmak
Oyuncular: Deniz Celiloğlu, Aras
Bulut İynemli, Sumru Yavrucuk,
Zuhal Gencer Erkaya
Gösterim Tarihi: 29 Kasım 2013
131

SAYI30 - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi

Transkript

Benzer belgeler

SAYI38 - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi

SAYI40 - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi

SAYI35 - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi

SAYI34 - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi

SAYI36 - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi

SAYI41 - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi

SAYI32 - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi

Karadeniz Teknik Üniversitesi - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü

SAYI39 - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi

E-Katalog - Sedat Gül

SAYI29 - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi

Untitled - Kale Tasarım Merkezi

cv pdf. türkçe - Nazlı Eda Noyan

Contents • Doğrusal sistemler için kontrol tasarım yaklaşımları • DC

Grafik Tasarımda İntihal ve Etik The Plagiarism and Ethics At

Katalog İçin Tıklayınız

Etkileşimli Medya ve Öğretim Ortamlarında Tasarım Geliştirme Süreci

CV İçin Tıklayınız. - Sinop Üniversitesi

here - Erkan Okur Resmi Web Sitesi

PDF olarak indir

Venue Name - The Brook Point Cook

amber`15 Broşür-Poster