Shkarkoni këtu

Përkrahur nga:
Fondacioni i Kosovës për Shoqëri të Hapur
Zbatuar nga:
Akademia për Trajnime dhe Asistencë Teknike
Udhëheqës projekti:
Bari Zenelaj
Konsulentë:
Arben Shala
Erkan Vardari
1
Republika e Kosovës
Republika Kosova
Kosova Cumhuriyeti
Republic of Kosovo
Komuna e Prizrenit
Opština Prizren
Prizren Belediyesi
Municipality of Prizren
Strategjia komunale për
Informim, Komunikim dhe Pjesëmarrje Qytetare
2015-2018
Prizren, prill 2015
2
Të nderuar qytetarë të Komunës së Prizrenit
"Strategjia komunale për informim, komunikim dhe pjesëmarrje qytetare" është përpjekja jonë e
radhës e cila e konfirmon vullnetin tonë politik dhe përkushtimin e komunës së Prizrenit për të bërë
ndryshime pozitive me synim sigurimin e konsolidimit të një qeverisje lokale me vlera të përparuara
demokratike, dhe e cila kujdeset për të gjithë qytetarët e saj pa dallim përkatësie etnike, fetare dhe
politike.
Strategjia për informim, komunikim dhe pjesëmarrje të qytetarëve synon që të shërbejë si
udhërrëfyes dhe model për komunën tonë drejt rritjes së pjesëmarrjes të qytetarëve si qasje që
kontribuon që pushteti lokal të jetë më efektiv në angazhimin e qytetarëve, mundësi kjo që ofron
hapësirë për qytetarët që ata të japin kontributin e tyre dhe të bëjnë nisma nga baza në nivel lokal, e
që do të shpijnë në shtimin e vullnetarizmit dhe qytetarisë aktive, dhe si model i partneritetit që e
krijon konceptin lokal të pjesëmarrjes së qytetarëve që mund të përdoret për të kombinuar
përpjekjet e përbashkëta të qeverisjes lokale dhe qytetarëve për arritjen e qëllimeve të tyre të
përbashkëta. Informimi, komunikimi dhe pjesëmarrja e qytetarëve ndikon dukshëm në rritjen e
transparencës së institucioneve të qeverisjes lokale karshi qytetarëve të saj dhe i mbanë ato më të
përgjegjshme në sjelljet dhe veprimet e saja. Një informim dhe komunikim efektiv si dhe një
pjesëmarrje e zgjeruar e qytetarëve në jetën institucionale dhe proceset vendim marrëse, e ngushton
hapësirën e veprimeve korruptive, nepotizmit, dhe favorizimeve në baza partiake.
Veprimet e propozuara në këtë dokument strategjik të komunës së Prizrenit, shprehin qartë se çfarë
duhet të ndërmerret me qëllim të përmbushjes së këtyre pritjeve të cilat burojnë nga ky dokument.
Hartimi dhe zbatimi i këtij plani të veprimit përfaqëson një hap tjetër të përparimit në punën dhe
përkushtimin tonë me synim sigurimin e konsolidimit të një shoqërie me vlera të përparuara
demokratike, e cila kujdeset për të gjithë qytetarët e saj pa dallim përkatësie etnike, fetare dhe
politike.
Me këtë rast dëshiroj që personalisht t’i inkurajoj institucionet e qeverisjes komunale të komunës së
Prizrenit, përfaqësuesit e organizatave të shoqërisë civile, të komunitetit të biznesit, komunitetet
etnike dhe komunitetin ndërkombëtar që t’i bashkëngjiten kësaj nisme të zbatimit të këtij dokumenti
strategjik dhe që të punojmë të gjithë së bashku, duke e shprehur gatishmërinë time të parezervë për
të arritur që të ndërtojmë një qeverisje lokale e cila qytetarin e saj e bënë pjesë të pandashme të të
gjitha proceseve demokratike nëpër të cilat kalon ajo.
Le të jetë kjo ftesa ime për të gjithë për t’u përfshirë në këtë ndërmarrje të rëndësishme për
qytetarët tanë dhe të gjithë së bashku të vlerësohemi mbi baza të arritjeve tona.
Sinqerisht,
Prof. Dr. Ramadan MUJA
Kryetar i Komunës së Prizrenit
3
Falënderimet
Hartimi i këtij dokumenti strategjik dhe planit të veprimit ishte përpjekje e përbashkët e
institucioneve të ndryshme të Komunës së Prizrenit, Akademisë për Trajnime dhe Asistencë Teknike
(ATTA), organizatave të shoqërisë civile dhe të Misionit të OSBE-së në Kosovë, të cilat së bashku kanë
qenë të përfshira në procesin e hartimit të këtij strategjik dhe të planit të veprimit.
Për këtë arsye Komuna e Prizrenit shpreh mirënjohjen e thellë ndaj palëve të përfshira në procesin e
hartimit të Strategjisë dhe të Planit të Veprimit, në veçanti ndaj KFOS/ATTA-s për bashkëpunimin e
ngushtë dhe ndihmën shumë cilësore të ofruar të cilat dhanë kontribut të çmueshëm dhe
mundësuan edhe realizimin e hartimit të këtij dokumenti.
Posaçërisht i falënderojmë përfaqësuesit e grupeve parlamentare në asamblenë komunale të
Prizrenit, nënkryetarin e Komunës Z. Lulzim Kabashi dhe shefin e zyrës për informim Z. Ymer Berisha,
për kontributin dhe konstruktivitetin e dhënë në procesin e hartimit të strategjisë komunale dhe të
planit të veprimit për informim, komunikim dhe pjesëmarrje qytetare, pa ekspertizën dhe
përkushtimin e të cilëve hartimi i dokumentit do të ishte i vështirë.
4
Shkurtesat
AK
ATTA
DA
DBF
DShP
DTZhE
GP
IAL
KFOS
KK
OSBE
OShC
UPZ-FShK
ZIP
Asambleja Komunale
Academy for training and Technical Assistance, Akademia për Trajnime dhe Asistencë Teknike
Drejtoria e Administratës
Drejtoria për Buxhet dhe Financa
Drejtoria e Shërbimeve Publike
Drejtoria për Turizëm dhe Zhvillim Ekonomik
Grupi Punues
Institucionet e Arsimit të Lartë
Kosova Foundation for Open Society, Fondacioni Kosovar për Shoqëri të Hapur
Kuvendi i Komunës
Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë
Organizatat e Shoqërisë Civile
Universiteti i Prizrenit – Fakulteti i shkencave kompjuterike
Zyra për Informim Publik
5
Hyrje
Komuna e Prizrenit duke dashur që të vërë në jetë sa më parë parimet dhe zotimet e paraqitura në
Kushtetutën e Republikës së Kosovës dhe të Ligjit për Vetëqeverisjen Lokale, angazhohet që të
ushtrojë të gjitha funksionet, mundësitë dhe të drejtat të garantuara me Kushtetutë, LVL-në dhe
ligjet tjera të aplikuara në Republikën e Kosovës, për të përmirësuar komunikimin në mes komunës
dhe qytetarit, për ta informuar në kohë dhe pa-anshëm opinionin publik mbi zhvillimet në komunën
e Prizrenit dhe për ta inkurajuar pjesëmarrjen aktive të qytetareve në aktivitetet komunale, me
qëllim, ndërtimin e urave lidhëse në mes të qytetari dhe pushtetit lokal, si dhe për ta forcuar besimin
reciprok.
Veprimtaria e organeve të qeverisjes lokale bazohet në Kushtetutën dhe në ligjet e Republikës së
Kosovës dhe respekton Kartën Evropiane për Vetëqeverisjen Lokale. Vetëqeverisja lokale ushtrohet
nëpërmjet organeve përfaqësuese të zgjedhura në zgjedhje të përgjithshme, të barabarta, të lira e të
drejtpërdrejta dhe me votim të fshehtë. Vetëqeverisja lokale bazohet në parimet e qeverisjes së
mirë, transparente, llogaridhënëse, përgjegjshmërisë, efikasitetit dhe efektivitetit në ofrimin e
shërbimeve publike, duke u kushtuar kujdes të veçantë nevojave dhe brengave të qytetarëve të saj.
Njësi themelore e vetëqeverisjes lokale në Republikën e Kosovës është komuna. Komunat gëzojnë
shkallë të lartë të vetëqeverisjes lokale dhe inkurajojnë e sigurojnë pjesëmarrje aktive të të gjithë
qytetarëve në procesin e vendimmarrjes së organeve komunale.
Komuna e Prizrenit në përputhje të plotë me Kushtetutën e Republikës së Kosovës, LVL-në, do të
ndjek në mënyrë strikte politikën e qeverisjes së mirë, transparente, llogaridhënëse, të përgjegjshme,
efikase dhe efektive në ofrimin e shërbimeve publike, mundësive të barabarta, të përfshirjes sociale
dhe antidiskriminimit. Komuna e Prizrenit do ta ndjek një qasje pjesëmarrëse dhe do t’i përfshijë
qytetarët, përfaqësuesit dhe shoqërinë civile në aktivitete të institucioneve të qeverisjes lokale.
Në mënyrë që të arrihen këto synime madhore, komuna e Prizrenit ka vendosur që t’i jetësoj këto
përpjekje duke iu qasur në mënyrë strategjike. Pikërisht rregullimi i këtyre sfidave të qeverisjes lokale
me strategji dhe plan veprimi, dëshmon përkushtimin e sinqertë dhe afatgjatë të komunës së
Prizrenit, për ofrim të shërbimeve kualitative, ndërtimin e urave lidhëse në mes të qytetarit dhe
pushtetit lokal, si dhe për ta forcuar besimin e ndërsjellë.
Përmbledhje
Nevoja për themelimin e autoriteteve të pushtetit lokal lind nga nevoja e ofrimit të shërbimeve për
qytetarët nga niveli sa më i afërt i pushtetit. Pushteti lokal është adresa e parë të cilit qytetarët ia
paraqesin shqetësimet dhe problemet e tyre të përditshme. Natyrshëm, pushteti lokal është adresa e
parë nga e cila qytetarët presin zgjidhje për shqetësimet dhe problemet e tyre.
Informimi, komunikimi dhe pjesëmarrja e qytetarëve në aktivitetet e pushtetit lokal janë me rëndësi
jetike për të vendosur një bashkëpunim dhe komunikim të rregullt në mes të komunës dhe
qytetarëve. Mungesa e një marrëdhënieje të tillë ku qytetarët informohen mbi punët e komunës, ku
komuna rregullisht komunikon me qytetarët dhe ku qytetarët marrin pjesë në aktivitetet e komunës
do të paraqesë vështirësi të patejkalueshme në funksionimin normal të pushtetit lokal.
6
Një gjë e tillë vlen aq më shumë në një sistem juridik, sikurse që është sistemi juridik i Republikës së
Kosovës, ku informimi i qytetarëve, komunikimi me qytetarë dhe pjesëmarrja e tyre në proceset
vendimmarrëse në komunë është obligim ligjor.
Zhvillimet e hovshme teknologjike ofrojnë mundësi të shumta për informimin, komunikimin dhe
përfshirjen e qytetarëve në aktivitetet e pushtetit lokal. Derisa në të kaluarën një gjë e tillë ka qenë e
mundur vetëm përmes formës së ashtuquajtur “sy me sy” të komunikimit, sot ekzistojnë shumë
forma të komunikimit të cilat janë shumë më të lehta të zbatohen. Lehtësia në zbatimin e formave të
reja të informimit dhe komunikimit me vete ka sjellë edhe rënie të kostos financiare të nevojshme
për realizimin e informimit dhe komunikimit me qytetarë. Tashmë jo domosdoshmërisht qytetari
duhet të shkojë në objektet e komunës për të marrë informacione mbi punën e saj. Andaj futja në
përdorim e formave moderne të komunikimit nga ana e komunës së Prizrenit do të kontribuojë në
avancimin e informimit dhe të komunikimit të ndërsjellë me qytetarin.
Në praktikë hasim shumë sfida në zbatimin jo vetëm të formave moderne por edhe të atyre
konvencionale të informimit dhe komunikimit. Një nga pengesat më të theksuara me të cilat
pothuajse të gjitha komunat e vendit ballafaqohen në synimin e tyre për komunikim me qytetarët
janë kufizimet që u paraqiten atyre në kuptim të angazhimit të stafit adekuat. Limitet e përcaktuara
nga niveli qendror mbi numrin e shërbyesve civil që duhet t`i ketë një komunë, janë një barrierë
mjaft e madhe, për të rritur kapacitetet e komunës në këtë drejtim. Komunat janë të detyruara që
gjithë barrën e informimit dhe komunikimit me qytetarë ta realizojnë me vetëm një shërbyes civil.
Dhe kjo situatë posaçërisht për komunat e mëdha paraqet sfidë serioze.
Pengesë tjetër të madhe paraqesin edhe kufizimet financiare të vendosura përsëri nga institucionet e
nivelit qendror. Komunat e janë të detyruar që mjetet financiare në dispozicion t`i adresojnë në fusha
të cilat janë më prioritare duke mos qenë në gjendje të ndajnë mjete të nevojshme financiare për
punë të komunikimit dhe informimit. Mungesa e resurseve humane dhe financiare padyshim që me
vete sjell edhe kufizime teknike të cilat janë të domosdoshme për një model të avancuar të
informimit, komunikimit dhe pjesëmarrjes së qytetarëve në aktivitetet e komunës. Në rastin e
Komunës së Prizren sfiduese paraqitet përmbushja e obligimit ligjor për informim dhe komunikim me
qytetarët në të gjitha gjuhët zyrtare (shqip, serbisht/boshnjakisht dhe turqisht), e cila rrjedh kryesisht
si pasojë e shkaqeve të përmendura më sipër.
Problematike në përmbushjen e obligimeve dhe përgjegjësive të komunës në kuptim të informimit
dhe komunikimit me qytetarë paraqitet edhe mungesa e interesimit të vetë qytetarëve për të
pranuar informata mbi punën e komunës, për të komunikuar me udhëheqësit e komunës apo edhe
për të marrë pjesë në aktivitetet e komunës. Derisa më sipër u theksuan kryesisht çështjet teknike
dhe financiare, mungesa e interesimit të qytetarëve për informim dhe komunikim me komunën më
shumë lidhet me aspekte socio-politike të shoqërisë. Këtyre elementeve duhet t`i shtohet edhe
politizimi i shoqërisë kosovare, i cili mund të lë dyshime tek qytetari se për veprimet e komunës
mund të bisedohet vetëm në qoftë se i takon subjektit të njëjtë politik, ndërsa të tjerët ndihen të
anashkaluar.
7
Parimet
Pritjet e qytetarëve në vazhdimësi janë të fokusuara në veprimtari transparente, llogaridhënëse,
përgjegjëse, gjithëpërfshirëse dhe jo diskriminuese të autoriteteve të pushtetit lokal. Këto në të
njëjtën kohë paraqesin parimet bazë të punës së autoriteteve të pushtetit lokal dhe të komunikimit
të tyre me qytetarë.
Transparenca – është parim bazë i komunikimit të komunës me qytetarët. Parimi i transparencës
bazohet në informimin e qytetarëve me aktivitetet e komunës. Me rëndësi të jashtëzakonshme në
këtë kontekst është transparenca e ushtruar me anë të informimit me kohë dhe përmes mjeteve
adekuate të komunikimit.
Llogaridhënia – është parim i patejkalueshëm i komunikimit të komunës me qytetarët. Udhëheqësit
e komunës janë të zgjedhur të drejtpërdrejtë të qytetarëve që jetojnë në komunë. Andaj,
udhëheqësit e komunës duhet të mbështeten në parimin e llogaridhënies për punën e tyre karshi
qytetarëve të komunës. Rëndësi të madhe ka posaçërisht llogaridhënia financiare e komunës
përballë qytetarëve.
Përgjegjshmëria – është parim i cili ndikon në rritjen e kualitetit të komunikimit të komunës me
qytetarët. Komunikimi i rregullt i autoriteteve të pushtetit lokal me qytetarët siguron shkallë të lartë
të përgjegjshmërisë së udhëheqësve përballë premtimeve, sukseseve dhe dështimeve eventuale të
komunës. Përgjegjshmëria është akt i lartë moral i udhëheqësve të komunës treguar përballë
qytetarëve të komunës si në rastet e sukseseve të komunës ashtu edhe në mossukseset e saj.
Gjithë përfshirja – është parim i cili siguron bartjen e mesazhit të autoriteteve të pushtetit lokal tek
të gjitha komunitetet dhe grupet e interesit. Përmes zbatimit të parimit të gjithë përfshirjes në
komunikim, komuna siguron informimin e drejtë dhe në kohë të të gjithë qytetarëve, komunitetit të
biznesit, komunitetit kulturor, organizatave të shoqërisë civile dhe grupeve tjera të interesit.
Mos diskriminimi – është parim i cili siguron shkallë të lartë të respektimit të të drejtave të njeriut.
Zbatimi i parimit të mos diskriminimit në komunikim nënkupton informim të drejtë dhe në kohë të të
gjithë qytetarëve të komunës pa dallim gjinie, etnie, gjuhe, kulture apo religjioni. Parimi i mos
diskriminimit në të njëjtën kohë nënkupton edhe marrjen parasysh dhe adresimin nga ana e
komunës së kërkesave të të gjithëve pa asnjë dallim.
Shumëllojshmëria – e kanaleve të shfrytëzuara për informim ofron një siguri më të madhe se
informata e plasuar është pranuar nga grupet e synuara. Përmes këtij parimi nënkuptohet
shfrytëzimi i sa më shumë mjeteve dhe formave të informimit dhe komunikimit duke përfshirë
televizionet, radiot, gazetat, portalet elektronike, ueb faqja e komunës, rrjetet sociale, programet
aplikacionet specifike të komunës (sisteme “Android”) etj.
Informimi me kohë – është një nga parimet bazë të informimit. Një informatë e cila publikohet me
vonesë nuk ka asnjë vlerë për opinionin. Me këtë nënkuptohet që komunat duhet të jenë mjaft
aktive në informimin me kohë të qytetarëve në lidhje me vendimet, aktivitetet dhe planet e saj në
mënyrë që qytetarët nga ana e tyre të jenë në gjendje të veprojnë në përputhje me informatën e
pranuar.
8
Informata kthyese – është parim i formave të avancuara të informimit dhe komunikimit. Përmes
zbatimit të saj nënkuptohet ofrimi i mundësisë për qytetarët që të japin komentet, rekomandimet
apo vërejtjet e tyre në lidhje me një informatë të cilin e pranojnë nga komuna. Kjo në vazhdim i
mundëson komunës që të ndërmarrë veprime konkrete në përputhje me kërkesat e qytetarëve me
qëllim të përmirësimit të përmirësimit të performancës së saj.
Vizioni
Qytetarë të informuar, me mekanizma efikase të komunikimit dhe të pjesëmarrjes, duke e bërë
kështu Komunën e Prizrenit të përgjegjshme, transparente dhe llogaridhënëse ndaj qytetarëve të saj.
Komuna e Prizrenit ka për qëllim përmirësimin e mekanizmit për informim dhe komunikim, më synim
që tu përgjigjet nevojave (interesave) të qytetarëve.
Përqendrimi kryesor i Strategjisë është rritja e shkëmbimit dhe rrjedhës së informatave në komunën
e Prizrenit karshi qytetarëve të saj, dhe paraqet orientime dhe udhëzime për informim, komunikim
dhe pjesëmarrje qytetare, që kontribuon në rritjen e transparencës së qeverisjes lokale.
Gjithashtu, qëllimi i strategjisë është që ta bëjë kulturën e komunikimit më etike, më të sinqertë, më
tolerante, më transparente, më efektive, më efikase, më të qëndrueshme, më të saktë dhe më
profesionale në raport me detyrat që njësitë e ndryshme ndërmarrin në komunë, që përfshin: 1)
Komunikimin profesional ku gjithmonë përdoret gjuha e thjeshtë ku deklaratat duhet të formulohen
në mënyrë të qartë në mënyrë që porositë të mund të kuptohen lehtë nga të gjithë; 2) Gjithë
komunikimin që duhet të deklarojë qëllimin e porosive, dhe të merret parasysh konteksti në kuadër
të të cilit dërgohet; 3) Komunikimin që duhet të respektojë vlerat themelore dhe të drejtat e njeriut,
dhe merren parasysh politikat e komunës; 4) Komunikimin që duhet të përcaktojë afatet kohore dhe
përgjegjësitë në mënyrë që të mbështetet bashkërendimi i të gjithë vendim-marrësve në sektorët e
komunës; 5) Komunikimin që duhet të shqyrtojë me kujdes formulimin gjuhësor në mënyrë që të
përcaktojë mënyrën më të mirë të prezantimit të porosisë përkatëse.
Përmes kësaj strategjie qytetarët e komunës do të jenë informuar për zhvillimet komunale, për
proceset e vendim marrjes më qëllim të rritjes së nivelit të transparencës para qytetarëve dhe
institucioneve të tjera relevante.
Më këtë vizion komuna synon që në periudhën pesëvjeçare të krijojë strukturë për informim dhe
komunikim efektiv me qytetarët dhe pushtetin lokal. Vizioni është ndërtuar mbi këto parime:
o
Qytetar të informuar mirë
o
Komunikim efektiv
o
Interesat e qytetarëve të përfaqësuara
o
Mjedis i përshtatshëm komunal për pjesëmarrje të qytetarëve
Vizioni dhe objektivat e strategjisë së komunikimit ndërlidhen me përmirësime në profesionalizmin
e komunikimit, qëndrimet komunikuese, si dhe vetëkontrollin në komunikim në sektorët komunalë.
Informatat për vendim-marrje më të mirë, transparencë, llogaridhënie dhe bashkërendim në
sistemin e decentralizuar janë thelbi në fushat kryesore.
Pjesëmarrja efektive e publikut dhe shoqërisë civile në debatin e politikave komunale pritet të
përmirësohet dukshëm. Platformat e negocimit dhe diskutimit për palë të ndryshme të interesit dhe
9
në sektorët komunalë priten të fuqizohen në atë mënyrë që të diskutohen shqetësimet dhe të
propozohen zgjidhjet e tyre. Komunikimi zyrtar në debate publike, politikat e reja dhe rojektet
reformuese pritet të sigurojnë pjesëmarrje të gjerë të publikut dhe shoqërisë civile. Partneriteti i
sektorëve komunalë pritet që me mjetet e informimit të përforcojë vetëdijesimin e publikut lidhur
me nevojën për shërbime më të mira.
Gjithashtu, pritet që pjesëmarrja aktive e qytetareve dhe shoqërisë civile është përmirësuar në
debatin e politikave komunale. Strategjia synon 1) të krijohen mekanizmat për t’i shkëmbyer
informatat dhe sfidat, si dhe për të gjetur zgjidhjet e përbashkëta ndërmjet niveleve të komunës; 2)
Të krijohen kontakte efektive me mjetet e informimit dhe të shfrytëzohen mjetet e informimit për
informimin e publikut rreth qeverisjes lokale dhe shërbimeve që ofron komuna, me qëllim të marrjes
së mbështetjes së qytetarëve për gjithëpërfshirje dhe cilësi në shërbime; 3) Të përdoret
interneti/ueb faqja dhe modulet tjera të komunikimit elektronik me qëllim që të informohen të gjithë
qytetarët lidhur me aktivitetet në vazhdim e sipër në kuadër të komunës; 4) Të publikohen raportet
dhe buletinet në mjetet e komunikimit elektronik; 5) Të komunikohet me publikun përmes postës
elektronike rreth debatit të publikuar në ueb faqen e internetit dhe rrjetet sociale, në mënyrë që të
merren informatat kthyese p.sh. mbi dokumentet e rëndësishme etj; 6) Të komunikohet me publikun
përmes debateve në media (TV, radio, internet etj.); 7) Të komunikohet përmes buletineve dhe
pamfleteve me publikun lidhur me temat specifike dhe/apo ngjarjet e tjera për të siguruar
pjesëmarrje sa më të gjerë; 8) Të komunikohet rregullisht me palët e jashtme të interesit si partnerët
zhvillimorë, me marrëveshje të shkruara në mënyrë që të harmonizohet dhe përshtatet
bashkëpunimi; dhe 9) Të fuqizohet dituria përmbajtësore për qeverisjen lokale dhe shërbimet që i
ofron komuna
Sektori i informimit dhe komunikimit në komunë
Zyra për Informim Publik që nga themelimi i saj ka për mandat të ndërtojë marrëdhënie të mira me
publikun dhe ta informojë atë me kohë. Zyra siguron informim të vazhdueshëm për të gjithë
qytetarët e komunës dhe më gjerë. Kjo zyrë vepron në kuadër të zyrës së kryetarit të komunës.
Udhëhiqet nga shefi i zyrës për informim publik dhe ka këto detyra dhe përgjegjësi:








I ofron qytetarëve të komunës informatat e rregullta përmes mediave.
Organizon kontakte të rregullta me mediat, konferenca për shtyp në baza periodike,
lëshon njoftime dhe komunikata për shtyp.
Bashkërendon kontakte në mes të zyrtarëve komunalë dhe mediave
Përpilon dhe mirëmban faqen zyrtare të internetit të komunës në dy gjuhë zyrtare
(dmth përfshin informata mbi aktivitetet komunale, raportet, kalendarin e takimeve,
regjistrin e numrave të telefonit dhe informatat kontaktuese të zyrtarëve komunalë)
Bashkërendon veprimet me drejtoritë komunale në harmoni me dokumentet
komunale dhe i promovon ato (psh me broshura dhe afishe për qytetarë rreth
shërbimeve ngjarjeve komunale.
Siguron informatat nga shtypi (lajmërimet për mbajtjen e takimeve, informatat mbi
vendimet që janë marrë etj) nga të gjitha ngjarjet komunale, siç janë psh takimet e
Kuvendit Komunal dhe komiteteve të saj.
Peticionet publike dhe kërkesat për informata mbi aktivitetet komunale.
I jep mbështetje aktive drejtorive komunale, kuvendit komunal dhe komiteteve të tij
në koordinimin, organizimin, zbatimin dhe prezantimin në terren të aktiviteteve
komunale.
10
Zyra për Informim Publik bashkëpunon dhe mbanë kontakte me zyrtarët komunalë dhe informon
palët e interesit. Gjithashtu mbështet fushatat mediale për çështjet përkatëse komunale. Arkivon
fotografi, raporte, komunikata për shtyp, etj. Organizon dhe bashkërendon konsultimet publike.
Mbështet në vazhdimësi dëgjimet publike para miratimit të akteve komunale.
Zyra për informim publik, pasqyron vazhdimisht aktivitetet e zhvilluara në gjithë hapësirën komunale.
Të gjitha aktivitet që zhvillohen në komunë njoftohen përmes: Tabelës së njoftimeve, Monitorit,
Faqes së internetit, ose Zyrës për informim publik.
Përcjellja e të gjitha aktiviteteve që zhvillohen brenda dhe jashtë komunës është përgjegjësi me
peshë për punën e zyrtares për informim publik. Në numër të pamjaftueshëm të stafit të punës zyra
për informim publik, do të duhej të kishte staf shtesë për të përballuar angazhimet dhe kapacitetin e
madh të detyrave dhe përgjegjësive që dalin nga kjo strategji.
Për zbatimin e kësaj strategjie për informim dhe komunikim, zyra duhet të angazhohet për të arritur
këto objektiva:







Komuna të jetë më afër qytetarit.
Lidhja e qytetarit më shërbimet komunale.
Qytetarët pjesë e sistemit vendim marrës .
Komunikim i përhershëm më qytetarin .
Botimi i fletëpalosjes, broshurës për aktivitet e komunës dhe anasjelltas.
Botimi i raportit për gjashtë mujorin e parë dhe të dytë.
Informacionet relevante për punën e komunës dhe të drejtat e qytetarëve,(do të
përmblidhen në një broshurë informative, e cila do të botohet dy here ne vit).
Në kuadër të zyrës për informim publik vepron edhe ueb faqja e komunës e krijuar që nga viti 2007.
Kjo ueb faqe zyrtare u mundëson qasje më të lehtë qytetarëve në ngjarjet komunale, pasi postohen
në mënyrë të vazhdueshme dokumentet dhe ngjarjet e rëndësishme që janë në interes për
qytetarëve të Komunë së Prizrenit. Prej krijimit të ueb faqes dhe standardizimit të saj, kjo ueb faqe ka
rritur interesimin e qytetareve për përcjelljen e aktiviteteve të pushtetit lokal.
Rol të rëndësishëm në informim dhe komunikimin më qytetarin dhe opinionin e gjerë luajnë edhe
rrjetet sociale. Për të siguruar bartje të shpejtë dhe efektive të informacionit zyrtar, zyra për
informim publik, përveç ueb faqes (ueb portalit), ka llogarinë edhe në FB. Përmes këtyre profileve,
qytetarëve i ofrohet informacion në baza ditore për punën dhe zhvillimet në komunë. Komuna mban
edhe takime më qytetarë në forme të debateve publike, si dhe bashkëpunon më qytetarët si partner
për realizimin e projekteve më interes të përgjithshëm.
11
Qytetarët në Komunën e Prizrenit
Sipas vlerësimeve të Agjencisë së Statistikave të Kosovës, aktualisht Komuna e Prizrenit ka 182 450
banorë. Nga regjistrimi i popullsisë i realizuar në vitin 2011, rezulton se Komuna e Prizrenit ka 177
781 banorë.
Sipas përbërjes gjinore, nga numri i përgjithshëm prej 177 781 banorësh, 89 176 janë meshkuj dhe 88
605 janë femra.
Sipas përbërjes etnike, nga numri i përgjithshëm prej 177 781 banorësh, 145 718 banorë janë
shqiptarë, 16 896 boshnjakë, 9 091 turq, 2 899 romë, 1 350 ashkalinjë, 655 goranë, 237 serbë, 168
egjiptian dhe 767 të komuniteteve tjera.
Komuna e Prizrenit përbëhet nga 72 zona kadastre. Dy nga këto (Prizreni dhe Arbana) janë zona
urbane dhe 70 të tjerat cilësohen si zona rurale. 6 zona kadastre të Komunës së Prizrenit janë të
pabanueshme. Nga ana tjetër, numri i përgjithshëm i vendbanimeve në territorin e Komunës së
Prizrenit është 76. Dy nga këto vendbanime janë urbane (Prizreni dhe Arbana) dhe 74 vendbanimet
tjera janë vendbanime rurale apo fshatra.
Nga numri i përgjithshëm i banorëve që jetojnë në territorin e Komunës së Prizrenit, 94 517 jetojnë
në zonën urbane dhe 83 264 jetojnë në fshatra.
Sa i përket strukturës sociale, sipas regjistrimit të vitit 2011, numri i banorëve të moshës e cila
konsiderohet e aftë për punë (15-64 vjeç) është 117 178. Numri i ekonomike familjare është 29 625,
ndërsa numri i banesave të shfrytëzueshme është 28 682.
Sipas strukturës religjioze, 170 640 banorë të Komunës së Prizrenit janë deklaruar se i përkasin
besimit islam, 5 999 atij katolik, 250 besimit ortodoks, 74 besimeve tjera dhe 818 banorë nuk janë
deklaruar mbi përkatësinë religjioze.
Sipas strukturës arsimore, 73 banorë të Komunës së Prizrenit kanë doktoraturë të përfunduar, 615
nivelin master, 5 630 nivelin baçelor dhe 3 189 banorë e kanë nivelin e shkollës së lartë të
përfunduar. Nga ana tjetër pa ndonjë nivel të përfunduar të shkollimit janë 12 147 banorë me ç`rast
3 937 prej janë deklaruar se nuk dinë shkrim lexim.
Përfaqësimi politik
Komuna e Prizrenit shquhet për dinamizëm në jetën politike. Kjo dinamikë kryesisht është refleksion i
strukturës demografike, etnike, kulturore dhe religjioze të banorëve të saj. Në këtë kuptim ekzistojnë
tabore të shumta politike të cilat përfaqësojnë elemente të ndryshme të kësaj llojllojshmërie
demografike të banorëve të Komunës së Prizrenit. Vetëm në Kuvendin e Komunës së Prizrenit, e cila
numëron 41 anëtarë, janë të përfaqësuara 14 subjekte të ndryshme politike duke mos i llogaritur
këtu edhe subjektet tjera politike të cilat veprojnë në këtë komunë por të cilat nuk kanë arritur të
përfaqësohen në Kuvend.
Subjektet politike të përfaqësuara në Kuvendin e Komunës së Prizrenit janë: 1) PDK; 2) LDK; 3) BD 4)
AAK; 5) LVV; 6) KDTP; 7) NDS; 8) VAKAT; 9) PK; 10) KTAP; 11) AKR; 12) CDU; 13) NQPP; 14) PD.
12
Dega Ekzekutive e Komunës së Prizrenit përbëhet është e ndarë në 13 drejtori:
1. Drejtoria e administratës;
2. Drejtoria për ekonomi dhe financa;
3. Drejtoria për shërbime publike;
4. Drejtoria për urbanizëm dhe planifikim hapësinor;
5. Drejtoria e inspektorateve;
6. Drejtoria për gjeodezi dhe kadastër;
7. Drejtoria për arsim dhe shkencë;
8. Drejtoria për shëndetësi;
9. Drejtoria për zhvillim dhe turizëm;
10. Drejtoria për emergjenca dhe siguri;
11. Drejtoria për bujqësi dhe zhvillim rural;
12. Drejtoria për kulturë, rini dhe sport;
13. Drejtoria për punë dhe mirëqenie sociale.
Në kuadër të Kabinetit të Kryetarit të Komunës së Prizrenit veprojnë edhe këto zyre dhe njësi:
1. Zyra për komunitete
2. Zyra për komunikim dhe informim;
3. Zyra e personelit;
4. Zyra ligjore;
5. Zyra e Avokatit të Komunës;
6. Njësia e auditimit të brendshëm;
7. Zyra për integrime evropiane;
8. Zyra për çështje gjinore;
Mjedisi legjislativ
Korniza ligjore e vendit rregullon shumë çështje që ndërlidhen me informimin, komunikimin dhe
pjesëmarrjen e qytetarëve në aktivitetet e komunës. Kushtetuta e vendit, sistemin e vetëqeverisjes
lokale të Kosovës e bazon në parime të avancuara të pushtetit lokal. Zbatimi i këtyre parimeve do të
mundësonte një minimum të nevojshëm në sukseset e komunave. Njëri ndër parim bazë është
transparenca. Parimet tjera janë qeverisja e mirë, efikasiteti dhe efektiviteti në ofrimin e shërbimeve.
Me futjen në aktet juridike të vendit të këtyre parimeve njëkohësisht lind obligimi për autoritetet e
pushtetit lokal përkatësisht komunat që t`i zbatojnë ato. Kështu komunat obligohen që të jenë
transparente përballë qytetarëve të saj duke filluar që nga marrja e vendimeve me interes të
përgjithshëm e deri tek transparenca financiare. Aktet tjera ligjore dhe nënligjore po ashtu japin
elemente dhe udhëzime të sakta mbi atë se si duhet të rregullohet informimi dhe komunikimi me
qytetarët.
13
Kushtetuta e Republikës së Kosovës - thekson se vetëqeverisja lokale bazohet në parimet e
qeverisjes së mirë, transparencës, efikasitetit dhe efektivitetit në ofrimin e shërbimeve publike, duke
u kushtuar kujdes të veçantë nevojave dhe brengave specifike të komuniteteve që nuk janë shumicë
dhe pjesëtarëve të tyre.
Ligji për vetëqeverisje lokale – rregullon transparencën në pushtetit lokal duke përfshirë informimin
e qytetarëve mbi aktivitetet e organeve të komunës dhe segmente të caktuara të komunikimit me
qytetarë. Në bazë të këtij Ligji komunat obligohen që:

T`i njoftojnë qytetarët mbi mbledhjet e kuvendit të komunës dhe të trupave të saj;

T`i publikojnë vendimet e kuvendit të komunës;

Të mbajnë takime periodike me qytetarët;

Të shqyrtojnë peticionet dhe iniciativat e qytetarëve;
Ligji për qasje në dokumente publike – rregullon procedurat me të cilat institucionet shtetërore,
duke i përfshirë edhe komunat, duhet t`u lejojnë qytetarëve të drejtën e garantuar për qasje në
dokumente publike. Ky Ligj parasheh dispozita ndëshkuese ndaj zyrtarëve të cilët veprojnë në
kundërshtim me te dhe të cilët pengojnë realizimin e të drejtës së qytetarëve për qasje në
dokumente publike.
Udhëzimi administrativ për transparencë në komuna – ofron një përshkrim detal të përgjegjësive
dhe obligimeve të komunave të cilat duhet të ndërmerren në raport me transparencën përballë
qytetarëve. Sipas këtij akti nënligjor, komunat janë të obliguara:

T`i publikojnë të gjitha aktet me interes të përgjithshëm të komunës;

T`i konsultojnë qytetarët para miratimit të akteve me interes të përgjithshëm;

Të hartojnë Plan të veprimit për transparencë;
Udhëzimi administrativ për organizimin dhe funksionimin e qendrave të shërbimit të qytetarëve në
komuna – përcakton veprimet që duhet t`i ndërmarrë komuna me qëllim të informimit të qytetarëve
me kushtet, procedurat administrative dhe ligjore si dhe afatet kohore për trajtimin e kërkesave të
qytetarëve për shërbimet të cilat ofrohen nga komuna. Sipas këtij akti nënligjor, të gjitha njoftimet
përkatëse komuna duhet t`i bëjë edhe përmes ueb faqes elektronike të saj.
Krahas këtyre akteve janë edhe një numër i konsiderueshëm i akteve tjera ligjore dhe nënligjore të
cilat në forma të ndryshme specifikojnë obligimet, përgjegjësitë dhe veprimet të cilat komunat duhet
t`i ndërmarrin me qëllim të informimit, komunikimit dhe përfshirjes e qytetarëve në aktivitetet dhe
proceset e vendimmarrjes në komunë.
Ndërkaq në kuadër të Komunës së Prizrenit dokumentet më të rëndësishme të cilat rregullojnë
segmente të caktuara të informimit, komunikimit dhe pjesëmarrjes së qytetarëve në aktivitetet e
komunës janë:
Statuti i Komunës së Prizrenit – me anë të të cilit përcaktohet parimet e përgjithshme të informimit
të qytetarëve mbi vendimet dhe aktivitetet e komunës; komunikimit me qytetarë me qëllim të
marrjes së rekomandimeve të tyre mbi dokumentet me interes të përgjithshëm; dhe mbi
pjesëmarrjen e qytetarëve në aktivitete dhe procese të vendimmarrjes për dokumente të interesit të
përgjithshëm sikurse janë buxheti, rregulloret, dokumentet strategjike etj.
14
Rregullorja për transparencë – me anë të të cilit përcaktohen obligimet dhe përgjegjësitë e Komunës
së Prizrenit dhe të zyrtarëve komunal për informim, komunikim dhe pjesëmarrje të qytetarëve në
aktivitetet dhe në proceset e vendimmarrjes në komunë.
Metodologjia e hartimit të dokumenteve strategjike
Hartimi i Strategjisë dhe Planit të Veprimit për Informim, Komunikim dhe Pjesëmarrje Qytetare në
Komunën e Prizrenit ka filluar në janar të vitit 2015 me përkrahjen e KFOS-it dhe komunës së
Prizrenit. Fillimisht, është organizuar një punëtori me pjesëmarrje të gjerë të të gjitha palëve me
interes, ku janë identifikuar fushat problemore që duhet adresuar me strategji. Gjithashtu, është
bërë një analizë gjithëpërfshirëse e problemeve sipas fushave problemore.
Strategjia për Informim, Komunikim dhe Pjesëmarrje Qytetare në Komunën e Prizrenit bazohet në
kushtetutën e Republikën e Kosovës, Ligjin për vetëqeverisje lokale, Ligjin për qasje në dokumente
publike, Udhëzimin administrativ për transparencë në komuna, Udhëzimin administrativ për
organizimin dhe funksionimin e qendrave të shërbimit të qytetarëve në komuna, Statutin e Komunës
së Prizrenit dhe Rregulloren për transparencë.
Në këto dokumente strategjike janë përfshirë tri fusha problemore të cilat duhen trajtuar nga
institucionet qeverisjes lokale. Po ashtu Plani i veprimit për komunën e Prizrenit bazohet në këto tri
fusha, të cilat veç e veç janë trajtuar në detaje ku për secilën fushë janë identifikuar masat përkatëse,
aktivitetet konkrete, treguesit, institucionet dhe personat përgjegjës për ndërmarrjen e atyre
aktiviteteve, përkrahësit si dhe është reflektuar buxheti që është i paraparë nga përgjegjësit dhe
përkrahësit, gjegjësisht nga organet lokale të qeverisjes, nga donatorët dhe organizatat e shoqërisë
civile.
Për hartimin strategjisë dhe të planit të veprimit për komunën e Prizrenit është formuar një grup i
punës, i përbërë nga përfaqësues të komunës, nga organizatat e shoqërisë civile, medieve,
organizatave jo-qeveritare dhe qeveritare ndërkombëtare si OSBE, si dhe organeve gjegjëse
komunale siç është ZIP. Përveç kësaj, janë konsultuar edhe përfaqësues të zyreve për informim të
publikut nga komunat tjera si dhe organet komunale të komunave të tjera të Republikës së Kosovës
për të marrë praktikat e mira ashtu që kjo strategji dhe ky plan i veprimit të jetë i përdorshëm, i
zbatueshëm dhe funksional.
Tryezat dhe punëtoritë gjatë fazës përgatitore me sukses i kanë shërbyer synimit për përfshirjen e sa
më shumë palëve nga qeverisja lokale dhe komuniteti i organizatave jo-qeveritare. Kjo qasje ofron
garanci që strategjia do të zbatohet me sukses dhe do të ketë përkrahjen e shoqërisë së gjerë.
Metodologjia e përdorur në procesin e hartimit të strategjisë dhe të planit të veprimit është përmes
planifikimit me pjesëmarrje të gjerë, gjegjësisht përmes metodologjisë së kornizës logjike dhe
veglave të saja të planifikimit.
Ky grup i punës ka analizuar rezultatet e të gjitha punëtorive paraprake duke i definuar në mënyrë
eksplicite sukseset, dobësitë, mundësitë dhe rreziqet që lidhen me sfidat e informimit në kohë dhe të
pa-anshëm, komunikimit efektiv me publikun dhe pjesëmarrjen e qytetarëve në proceset vendim
marrëse dhe aktivitetet tjera të komunës me interes të përgjithshëm në komunën e Prizrenit, në
fushat e trajtuara me strategji dhe plan veprimi.
15
Qëllimi i strategjisë dhe të planit të veprimit është që të kontribuojë në fuqizimin e kapaciteteve të
qëndrueshme institucionale të komunës së Prizrenit, duke synuar vendosjen e një kulture
institucionale të informimit të shpejt dhe të pa-anshëm, komunikimit efektiv, dhe pjesëmarrjes
qytetare në vendim marrje dhe aktivitetet e pushtetit lokal.
Procesi i hartimit të strategjisë dhe planit të veprimit ka ndjekur qasjen pjesëmarrëse dhe qasjen e
bazuar në të drejta, duke i ndjekur direktivat vijuese:
1. Strategjia është hartuar me një qasje pjesëmarrëse të gjerë, duke përfshirë përfaqësues të
organeve komunale relevante, organizatave të shoqërisë civile, dhe të mediave.
2. Organizatat e shoqërisë civile dhe të mediave janë përfshihen në zbatimin dhe monitorimin e
planit të veprimit.
3. Hartimi dhe zbatimi i strategjisë dhe planit të veprimit shihet në kontekst më të gjerë; nismat tjera
të komunës dhe të institucioneve ndërkombëtare janë pika të referimit.
4. Strategjia dhe plani i veprimit nuk synon të zëvendësojë por të plotësojë nismat e përgjithshme.
Rrjedhimisht, strategjia dhe plani i veprimit ndjek një qasje kryesore sa herë që kjo është e mundur, e
plotësuar me veprime afirmative sa herë që kjo është e nevojshme.
5. Rekomandimet të cilat burojnë nga Karta Evropiane për Vetëqeverisjen Lokale Këshillit të Evropës,
OSBE-së, si dhe rekomandimet e Kombeve të Bashkuara dhe të Bashkimit Evropian janë direktiva të
rëndësishme për hartimin dhe zbatimin e këtij plani të veprimit.
6. Zbatimi i sinqertë dhe realist i strategjisë i bazuar në burimet e identifikuara financiare është kyç
për përmirësimin e informimit, komunikimit dhe pjesëmarrjes qytetare. Përfshirja e zbatimit të
strategjisë si prioritet është garanci për zbatimin e sinqertë dhe realist.
7. Komuna e Prizrenit do të themelojë një mekanizëm përgjegjës për zbatimin e strategjisë dhe planit
të veprimit për informim, komunikim dhe pjesëmarrje qytetare.
Informimi
Synim primar i komunës mbetet informimi i qytetarëve mbi punën e organeve të saj. Angazhimi i
kryetarit të komunës, i kuvendit të komunës, i drejtorive dhe segmenteve tjera të komunës në
vazhdimësi synohet që t`i prezantohet qytetarëve përmes informimit të shpejtë dhe të saktë.
Publikimi me kohë i vendimeve të kryetarit të komunës, i vendimeve të kuvendit të komunës, i
raporteve të punës së drejtorive të komunës me theks të veçantë i raporteve periodike financiare
mbetet synim i përhershëm i komunës. Komuna e Prizrenit përmes përmbushjes së obligimeve ligjore
për informim të qytetarëve por edhe realizimit të aktiviteteve tjera të cilat i tejkalojnë kërkesat e dala
nga legjislacioni, synon që të paraqesë një pasqyrë të plotë dhe reale mbi punën dhe angazhimin e
organeve komunale. Përmes një informimit të drejtë dhe me kohë të qytetarëve mbi punën e
komunës hapen mundësitë për thellimin e bashkëpunimit dhe partneritetit të Komunës së Prizrenit
me qytetarët e saj. Kjo më tej mundëson vendosjen e komunikimit të rregullt të komunës dhe
qytetarëve dhe lehtëson pjesëmarrjen e qytetarëve në aktivitetet e komunës.
Komuna e Prizrenit në vazhdimësi përdor disa metoda për informimin e qytetarëve mbi aktivitetet e
saj. Burim kryesor i informatës është ueb faqja e komunës dhe konferencat periodike për gazetarë.
Ueb faqja ofron informata mbi aktivitetet e organeve të komunës përmes të cilave synohet
16
përmbushja e obligimeve që dalin nga legjislacioni në fuqi për informimin e qytetarëve. Në te
ofrohen informata të shumta mbi strukturën organizative të komunës, shërbimet e ofruara,
vendimet e marra nga kryetari dhe kuvendi i komunës. Dokumenti i buxhetit të komunës si dhe
raportet periodike financiare të realizimit të buxhetit janë një tjetër burim i rëndësishëm prej nga
qytetarët informohen mbi aktivitetet e komunës.
Komunikimi me gazetarët është një tjetër metodë të cilën Komuna e Prizrenit e shfrytëzon si mjet
për bartjen e informatës tek qytetarët. Sfiduese në këtë segment mbetet qëndrueshmëria financiare
e mediave lokale e cila në njërën apo formën tjetër ndikon në kualitetin dhe vetë procesin e bartjes
së informatës tej qytetarët.
Rrjetet sociale janë një mundësi shtesë i cili shumë pak shfrytëzohet nga ana e Komunës së Prizrenit
për të informuar qytetarët mbi punën e saj. Trendi në rritje i shfrytëzimit të rrjeteve sociale ofron një
alternativë të shpejtë, të lirë dhe efikase të bartjes së informatës nga komuna tek qytetari dhe
anasjelltas.
Synim i Komunës së Prizrenit mbetet angazhimi i vazhdueshëm rreth krijimit të një ueb faqeje shumë
dimensionale dhe multifunksionale ku qytetarët mund të sigurojnë informata për trashëgiminë
kulturore të Prizrenit, potencialeve turistike, jetës kulturore, potencialit ekonomik etj. Po ashtu,
synohet që ueb faqja të shërbejë si platformë përmes së cilës ofrohen shërbime të shpejta dhe
kualitative për qytetarët e saj. Lehtësimi i kushteve të veprimit të gazetarëve dhe mediave lokale
mbetet ndër synimet strategjike të Komunës së Prizrenit. Gjetja e hapësirave për punë, krijimi i
lehtësive financiare për veprimtarinë e tyre, subvencionimi indirekt i mediave lokale janë disa nga
veprimet të cilat synohet të ndërmerren. Krahas kësaj, nuk do të mungojë as angazhimi për
shfrytëzimin e potencialit të cilin e ofrojnë rrjetet sociale me qëllim të informimit të qytetarëve mbi
aktivitetet e komunës.
Komunikimi efektiv
Komuna e Prizrenit ka një përvojë të mirë në kuptim të komunikimit me qytetarë posaçërisht në
procesin e hartimit të buxhetit të komunës. Në kuadër të saj organizohen një numër i takimeve me
qytetarë ku përmes komunikimit të drejtpërdrejtë paraqiten propozimet e komunës për buxhet dhe
merren sugjerimet dhe kërkesat e qytetarëve për t`u shqyrtuar më tej nga organet kompetente. Kjo
përvojë përcillet me parimin e gjithë përfshirjes dhe përgjegjshmërisë. Në të gjitha zonat e komunës
mbahen takime ku debatohet rreth buxhetit të komunës. Pjesë e këtij komunikimi bëhen qytetarët
nga të gjitha komunitetet.
Formë tjetër e komunikimit të komunës me qytetarët është edhe ajo e organizimit të takimeve të
drejtpërdrejta me qytetarë ku kryetari dhe zyrtarë tjerë të komunës ua komunikojnë qytetarëve
aktivitetin e tyre dhe ua prezantojnë sukseset e sektorëve tyre përkatës. Këto takime janë një
mundësi e mirë edhe për qytetarët të cilët kanë mundësinë e komunikimit të kërkesave,
shqetësimeve apo rekomandimeve të tyre tek zyrtarët e komunës. Takime të posaçme të karakterit
të tillë mbahen në kohë të përshtatshme edhe me qytetarët të cilët jetojnë në diasporë.
Komuna e Prizrenit synon që përmes angazhimit të gjithanshëm të rrisë performancën e saj në
kuadër të shtimit të kuantitetit dhe kualitetit në komunikim me qytetarët e saj. Synim primar mbetet
përfshirja e sa më shumë qytetarëve nga të gjitha zonat, komunitetet dhe grupeve tjera të interesit
në proces procesin e hartimit të buxhetit. Vetëm përmes një procesi të tillë do të arrihet deri te një
17
buxhet gjithëpërfshirës që i përgjigjet nevojave dhe prioriteteve të qytetarëve të komunës.
Organizimi i takimeve të drejtpërdrejta të kryetarit të komunës me grupe të ndryshme të interesit
(biznese, OShC, media, komunitete, etj.) me qëllim të thellimit të komunikimit të ndërsjellë paraqet
synimin tjetër strategjik të komunës.
Komunikimi efektiv me qytetarët dhe grupet e interesit
Objektiva e komunikimit efektiv synon krijimin e mënyrave sa më efektive të komunikimit me të
gjitha palët e interesit, përfshirë organizatat e shoqërisë civile, mediat dhe bizneset. Kjo objektivë
synon të ndërtojë mekanizmat për komunikim të efektshëm me qytetarët, të sigurojë informacionin
kthyes nga qytetarët lidhur me hartimin e buxhetit, vendimet e komunës me rëndësi për qytetarët,
dhe të sigurojë marrjen e opinionit publik para marrjes së vendimeve të ndryshme që ndikojnë në
jetën e tyre. Gjithashtu objektiva synon përmirësimin e komunikimit me institucionet publike dhe
shërbyese rajonale dhe të tjera, ashtu që qytetari jo vetëm të informohet por edhe të ketë të drejtën
e komunikimit për shërbimet që ndikojnë në mirëqenien e tyre. Kapacitete të ngritura të komunës
për komunikim efektiv është një fushë tjetër që planifikohet, ku pritet që personeli i komunës të
fuqizojë kapacitetet gjatë ndërveprimit me qytetarët. Për të rritur kapacitetet e komunës në
komunikim, është planifikuar të merren edhe praktikat e mira nga vendet e rajonit, ashtu që të rritet
performanca e komunikimit edhe në komunën e Prizrenit.
Përmes përcaktimit të qartë me këtë dokument të kanaleve të komunikimit dhe grupeve të interesit
pritet të shmangen keqkuptimet dhe kontradiktat në publik dhe perceptimi se ekziston publiku i
jashtëm dhe i brendshëm. Praktika tregon se komunikimi dy kahesh arrin më shumë efekt dhe është
më i qartë sesa kur paraqitja në publik bëhet vetëm në një drejtim. Reagimi i publikut gjatë
komunikimit të drejtpërdrejtë është më frytdhënës se ajo jo e drejtpërdrejtë. Përmes komunikimit
efektiv të paraparë me këtë dokument pritet të shmangen paragjykimet për punën e qeverisjes
lokale si dhe të zvogëlohet apatia qytetare, duke u rritur kështu aktivizimi qytetar dhe të afirmohet
mendimi i qytetarit.
Komunikim efektiv me qytetarin është orientimi strategjik i komunës së Prizrenit dhe kjo reflekton
edhe në perceptimin e qytetarit për komunën. Me realizimin e këtij dokumenti strategjik krijohet
përshtypja te qytetari se puna e komunës është e përqendruar te nevojat e qytetarëve dhe qytetari
është në qendër të vëmendjes.
Pjesëmarrja qytetare
Ligji për Vetëqeverisje Lokale, në preambulën e tij flet për nevojën që vendimmarrja të jetë sa më
afër qytetarëve, promovon qeverisje të mirë dhe kushte për të gjithë qytetarët e komunës, e mbi
gjitha merr parasysh parimet e vetëqeverisjes lokale të bazuara në Kartën Evropiane të
vetëqeverisjes lokale dhe protokollet e saj.
Konsultimet me qytetarët para miratimit të akteve me rëndësi të përgjithshme nga ana e kuvendit të
komunës janë ligjore për komunën andaj paraqet një veprim pa të cilin nuk mund të paramendohet
pjesëmarrja e qytetarëve në aktivitetet e pushtetit lokale dhe në proceset e vendimmarrjes në
komunë. Ky segment i marrëdhënies së komunës me qytetarët mund të thuhet se është segmenti që
ka çaluar më së shumti në të kaluarën. Komuna e Prizrenit ka vështirësi në arritjen e vendosjes së një
komunikim të rregullt dhe të qëndrueshëm me qytetarët dhe grupe të interesit gjatë procesit të
hartimit dhe miratimit të akteve komunale me theks të veçantë të rregulloreve dhe të dokumenteve
tjera strategjike sikurse janë planet rregullative apo të ngjashme. Këto sfida në disa raste Komunës së
18
Prizrenit i kanë sjellë vështirësi në komunikim me qytetarët dhe më tej edhe në zbatimin e
vendimeve të marra nga organet e komunës.
Komuna e Prizrenit është e vetëdijshme për këtë mangësi e cila shpesh është theksuar edhe në
raportet e ndryshme të vlerësimit të organizatave vendore dhe të huaja. Andaj, fokus i veçantë do t`i
jepet edhe komunikimit të drejtpërdrejtë me qytetarët në fazën e vendimmarrjes për vendime të
karakterit të përgjithshëm sikurse mund të jenë rregulloret komunale apo dokumentet tjera
strategjike. Një veprim i tillë do të mundësojë njoftimin e qytetarëve me politikat të cilat do ti
ndërmerr komuna dhe padyshim se do ta lehtësojë vetë zbatimin e atyre politikave më tej. Theks i
veçantë në këtë kontekst do t`i jepet konsultimit të grupeve të interesit gjatë shqyrtimit të
dokumenteve nga të cilat lindin obligime financiare për qytetarët e komunës sikurse janë rregullorja
për tatimin në pronë, rregullorja për taksat ashtu sikurse edhe konsultimit të qytetarëve mbi
dokumentet të cilat rregullojnë hapësirën e tyre të jetesës.
Ligjit për Vetëqeverisje Lokale i kushton një kapitull të tërë mekanizmave të pjesëmarrjes së
qytetarëve në vendimmarrje dhe demokracinë e drejtpërdrejtë. Në kuadër të këtyre mekanizmave
përfshihen.
Objektivat e Strategjisë
Informim cilësor i qytetarëve të komunës së Prizrenit
Me këtë objektivë është menduar të përmirësohet cilësia e informimit si përbrenda sektorëve të
komunës ashtu edhe me qytetarë, biznese dhe organizata të shoqërisë civile, gjegjësisht synohet
informimi i drejtë, i paanshëm dhe me kohë për të gjithë.
Kjo objektivë nënkupton që fillimisht të ngriten dhe fuqizohen kapacitetet e të gjithë personelit të
komunës përgjegjës për informim. Kjo është menduar të arrihet përmes trajnimeve të ndryshme dhe
duke përdorur teknologjinë dhe mënyrat më bashkëkohore të informimit. Gjithashtu kjo objektivë
synon që të krijohet mekanizmi i qëndrueshëm për marrjen e informacionit si përbrenda sektorëve të
komunës, ashtu edhe nga qytetarët, organizatat e shoqërisë civile dhe bizneset. Përmbushja e kësaj
objektive përmirëson dhe sistemin e informimit të sektorëve brenda komunës gjithnjë në shërbim të
rritjes së performancës të drejtorive dhe zyrave të ndryshme. Objektiva, ndër tjerash, synon të
përmbushë të drejtën themelore të njeriut për informim të drejtë dhe me kohë, ashtu që shërbimet
të jenë sa më cilësore për të gjithë qytetarët e komunës së Prizrenit.
Gjithashtu, diaspora ka të drejtën që të informohet me kohë për të gjitha zhvillimet që ndodhin në
komunën nga vijnë, sidomos kur ka të bëjë me shërbimet me interes të tyre.
Realizimi i kësaj objektive pritet të ndikojë në informimin e qytetarëve për veprimtarinë dhe vizionin
e komunës gjithnjë duke marrë parasysh interesin e qytetarit përmes krijimit të mekanizmave
ndërlidhëse me qytetarin. Dokumenti përveç që rregullon përçimin e informacionit për aktivitetet e
qeverisë lokale ajo në të njëjtën kohe përmes mekanizmave të parapara ofron mundësinë që
qytetarët të shfrytëzojnë shërbimet që ofron komuna, dhe mundëson që përfaqësuesit e qeverisë
lokale të jenë në kontakt të drejtpërdrejtë me qytetarin. Gjithashtu kjo objektivë synon që informimi
i qytetarit të mos jetë në funksion të promovimit të punës së komunës por të jetë si pjesë përbërëse
e qeverisjes. Disa nga veglat e propozuara janë: 1) Mjetet e Informimit si a) ueb faqja e komunës dhe
b) bilbordet, broshurat, posterat, fletushkat etj; 2) Rrjetet sociale si a) twitter, b) facebook dhe c)
19
youtube; 3) Mediat e shkruara si a) gazeta, b) letra editoriale, c) kolumnet dhe ç) raportet; 4) mediat
elektronike si a) TV Lokale; b) TV Qendrore; 3) radiot.
Komunikimi efektiv me qytetarët dhe grupet e interesit
Objektiva e komunikimit efektiv synon krijimin e mënyrave sa më efektive të komunikimit me të
gjitha palët e interesit, përfshirë organizatat e shoqërisë civile, mediat dhe bizneset. Kjo objektivë
synon të ndërtojë mekanizmat për komunikim të efektshëm me qytetarët, të sigurojë informacionin
kthyes nga qytetarët lidhur me hartimin e buxhetit, vendimet e komunës me rëndësi për qytetarët,
dhe të sigurojë marrjen e opinionit publik para marrjes së vendimeve të ndryshme që ndikojnë në
jetën e tyre. Gjithashtu objektiva synon përmirësimin e komunikimit me institucionet publike dhe
shërbyese rajonale dhe të tjera, ashtu që qytetari jo vetëm të informohet por edhe të ketë të drejtën
e komunikimit për shërbimet që ndikojnë në mirëqenien e tyre. Kapacitete të ngritura të komunës
për komunikim efektiv është një fushë tjetër që planifikohet, ku pritet që personeli i komunës të
fuqizojë kapacitetet gjatë ndërveprimit me qytetarët. Për të rritur kapacitetet e komunës në
komunikim, është planifikuar të merren edhe praktikat e mira nga vendet e rajonit, ashtu që të rritet
performanca e komunikimit edhe në komunën e Prizrenit.
Përmes përcaktimit të qartë me këtë dokument të kanaleve të komunikimit dhe grupeve të interesit
pritet të shmangen keqkuptimet dhe kontradiktat në publik dhe perceptimi se ekziston publiku i
jashtëm dhe i brendshëm. Praktika tregon se komunikimi dy kahesh arrin më shumë efekt dhe është
më i qartë sesa kur paraqitja në publik bëhet vetëm në një drejtim. Reagimi i publikut gjatë
komunikimit të drejtpërdrejtë është më frytdhënës se ajo jo e drejtpërdrejtë. Përmes komunikimit
efektiv të paraparë me këtë dokument pritet të shmangen paragjykimet për punën e qeverisjes
lokale si dhe të zvogëlohet apatia qytetare, duke u rritur kështu aktivizimi qytetar dhe të afirmohet
mendimi i qytetarit.
Komunikim efektiv me qytetarin është orientimi strategjik i komunës së Prizrenit dhe kjo reflekton
edhe në perceptimin e qytetarit për komunën. Me realizimin e këtij dokumenti strategjik krijohet
përshtypja te qytetari se puna e komunës është e përqendruar te nevojat e qytetarëve dhe qytetari
është në qendër të vëmendjes. Disa nga mënyrat e propozuara janë: Kanalet e Komunikimit si 1) ueb
faqja e komunës; 2) rrjetet sociale; 3) buletinet informative; 4) letra për editorin; 5) artikujt,
kolumnet dhe raportet; 6) bilbordet, broshurat, posterat, fletëpalosjet etj; e) demonstrimet publike;
7) komunikatat për shtyp dhe konferencat për shtyp; 8) dokumentarët dhe filmat e shkurtër; 9)
ekspozitat dhe arti publik; 10) prezantimet ose prezenca në ngjarjet lokale, panairet, dhe tubimet
tjera publike
Mjedis i përshtatshëm për pjesëmarrje aktive të qytetarëve dhe transparencë
Kjo objektivë synon krijimin dhe kultivimin e kulturës pjesëmarrëse në aktivitetet e komunës që çojnë
drejt së mirës së përgjithshme, në rritje të mirëqenies dhe krijimit të kushteve optimale për një jetë
të dinjitetshme të qytetarit.
Për të përmbushur këtë objektivë komuna synon të mbështesë OShC-të dhe iniciativat qytetare që
synojnë rritjen e pjesëmarrjes së qytetarëve. Komuna përmes kësaj objektive ndër tjerash përpiqet të
promovojë mekanizmat dhe mundësitë tjera të pjesëmarrjes qytetare. Përfshirja e qytetarëve në
hartimin, përzgjedhjen dhe prioritizimin e projekteve kapitale është ndër synimet tjera të komunës,
me çka sigurohet qytetaria aktive kur janë në pyetje vendimet që ndikojnë në jetën e tyre. Bizneset
gjithashtu planifikohen të përfshihen në aktet rregullative komunale që prekin sektorin afarist, të
20
cilët janë edhe bartës të të hyrave vetanake të komunës dhe të zhvillimit lokal ekonomik. Përmes
këtij dokumenti strategjik komuna synon që vendimet e marra paraprakisht të kalojnë nëpër një
analizë dhe diskutim shumë dimensionesh, gjegjësisht të përfshihen qytetarët dhe të gjitha grupet e
interesit, përfshirë organizatat e shoqërisë civile dhe komuniteti i biznesit. Kjo dhe kontribuon që të
përmirësohen shërbimet për qytetarin, ofrimi i hapësirës për veprim të OShC-ve, dhe përmirësimin e
mjedisit për biznes, që pritet të jetë një hap më tutje drejt zhvillimit të gjithëmbarshëm ekonomik.
Disa nga mënyra e propozuara janë: 1) Pjesëmarrjes së qytetarëve në proceset vendimmarrëse në
komunë, si a) tubimet publike; b) dëgjimet publike; c) referendumi; d) pjesëmarrja në komitete
konsultative; e) iniciativa qytetare; 2) Pjesëmarrja qytetare në aktivitetet e pushtetit lokal si a)
partneriteti me qytetarët; b) projektet te cilat financohen bashkërisht me qytetarët; dhe c) iniciativa
të përbashkëta.
21
Organizatat e shoqërisë civile
Komuna e Prizrenit shquhet për organizim të mirëfilltë të grupeve të ndryshme të interesit, të
biznesit, të komuniteteve e të ngjashme. Mjaft aktive janë edhe organizatat e shoqërisë civile
posaçërisht ato që merren me demokratizim dhe kulturë duke mos i anashkaluar as ato rinore, të
grave, të personave me aftësi të kufizuara etj. Të gjitha këto mekanizma paraqesin një potencial të
madh të cilin Komuna e Prizrenit duhet dhe do ta shfrytëzojë me qëllim të thellimit të partneritetit
me qytetarët e saj.
Organizatat e shoqërisë civile në të njëjtën kohë përcjellin nga afër zhvillimet politike, ekonomike,
kulturore në komunë. Ato njëkohësisht publikojnë raportet dhe vlerësimet e tyre të
kohëpaskohshme mbi zhvillimet përkatëse në komunë. Këto raporte dhe publikime në vazhdimësi
kanë shërbyer si burim i informatës për udhëheqësit e komunës me qëllim të përmirësimit të
efikasistetit të tyre dhe të komunës në përgjithësi. Puna e këtyre organizatave në shumë raste ka
ndikuar në përmirësimin e kualitetit të punës së kryetarit, kuvendit apo edhe të drejtorive të
komunës dhe në rritjen e kualitetit të shërbimeve të cilat ofrohen nga Komuna e Prizrenit.
Komuna e Prizrenit ka raporte bashkëpunimi me pjesën më të madhe të këtyre organizatave dhe
mekanizmave të cilat marrin përkrahje të drejtpërdrejtë apo të tërthortë nga komuna, ofrojnë
përkrahje në sektorë të ndryshëm në kompetencë të komunës apo edhe japin vlerësimet e tyre për
punën e organeve të ndryshme të komunës. Megjithatë, mungon një qasje e gjithanshme dhe e
strukturuar e Komunës së Prizrenit ndaj të gjitha këtyre organizatave. Në periudhën e ardhshme do
të tentohet institucionalizimi i bashkëpunimit të komunës me këto organizata dhe mekanizma të
shoqërisë me përmes themelimit të mekanizmave konsultativ. Qëllim i një veprimi të tillë do të jetë
rritja e nivelit të informimit të qytetarëve me aktivitetet e komunës, rritja e nivelit të komunikimit të
ndërsjellë të komunës me qytetarët dhe në instancë të fundit, rritja e pjesëmarrjes së qytetarëve në
aktivitetet dhe proceset e vendimmarrjes në komunë.
Format e përfshirjes së OShC-ve në procesin e rritjes së pjesëmarrjes qytetare në vendim marrje
dhe aktivitetet e qeverisjes lokale
Organizatat e shoqërisë civile të organizuara mirë dhe të përfshira në të gjitha proceset vendim
marrëse në nivel lokal, si dhe të përfshira në aktivitetet e pushtetit lokal mund të ndikojnë
drejtpërdrejtë në nxjerrjen e vendimeve lokale më të mira, në shpërndarjen efikase dhe
proporcionale të buxhetit komunal, në mënyrën e shpenzimit të parasë publike, në zbatimin më të
përgjegjshëm të legjislacionit komunal, dhe në përmirësimin e cilësisë së jetës së qytetarit në
përgjithësi.
Ky dokument strategjik do të mund tu shërbej organizatave të shoqërisë civile, të cilat zhvillojnë ose
zbatojnë projekte në fushën e përmirësimit të qeverisjes lokale, monitorimit të punës së saj,
transparencës dhe të llogaridhënies, si dhe edukimit qytetar për rritje të pjesëmarrjes qytetare dhe
të rritjes së angazhimit efektiv të tyre dhe grupeve të interesit në vendimmarrjen lokale në
përgjithësi, në vendime për prioritizimin e nevojave dhe projekte konkrete për qytetarin në veçanti.
22
Buxheti
Kostoja e përgjithshme e planit komunal për informim, komunikim dhe pjesëmarrje, për periudhë tre
vjeçare, është vlerësuar në 101,300.00 Euro. Periudha e zbatimit përfshin pjesën e dytë të vitit 2015,
vitin 2016, vitin 2017 dhe gjysmën e parë të vitit 2018, kur dhe pritet të vazhdojë viteve në vijim.
Për vitin 2015 janë planifikuar €25,000.00, gjersa për vitin 2016 janë planifikuar €35,000.00. nevojat
për buxhetim për viti 2017 janë €26,700.00, gjersa për vitin 2018 janë planifikuar €14,600.00.
gjithashtu buxheti i planifikuar për realizimin e secilës objektivë është si vijon: për realizimin e
objektives së parë ‘Informim cilësor i qytetarëve të komunës së Prizrenit’ janë planifikuar gjithsej
€36,200.00; për realizimin e objektives së dytë ‘Komunikimi efektiv me qytetarët dhe grupet e
interesit’ janë planifikuar gjithsej €42,800.00; gjersa për realizimin e objektives së tretë ‘Krijimi i
mjedisit të përshtatshëm për pjesëmarrje aktive të qytetarëve dhe transparencë’ janë planifikuar
gjithsej €22,300.00.
Meqenëse aktivitetet e planifikuara në këtë dokument strategjik synojnë të përfshijnë organizatat e
shoqërisë civile dhe sektorin e biznesit, ekzistojnë mundësitë që një pjesë e kostos së këtij dokumenti
strategjik të reduktohet, varësisht prej programeve dhe projekteve që i realizojnë organizatat e
shoqërisë civile dhe bizneset. Gjithashtu, nuk përjashtohen mundësitë e përkrahjes nga agjencionet
zhvillimore / donatorët për të zbatuar masa të ndryshme të këtij dokumenti.
Tabela e buxhetit - Strategjia dhe plani i veprimit për informim, komunikim dhe pjesëmarrje qytetare
#
O1
O2
O3
Kostoja vjetore
Objektiva
Informim cilësor i
qytetarëve të komunës
së Prizrenit
Komunikimi efektiv me
qytetarët dhe grupet e
interesit
Mjedis i përshtatshëm
për pjesëmarrje aktive
të qytetarëve dhe
transparencë
Buxheti për vit
Gjithsej
objektiva
2015
2016
2017
2018
€11,500.00
€13,700.00
€6,300.00
€4,700.00
€36,200.00
€10,000.00
€13,200.00
€13,200.00
€6,400.00
€42,800.00
€3,500.00
€8,100.00
€7,200.00
€3,500.00
€22,300.00
€25,000.00
€35,000.00
€26,700.00
€14,600.00
Gjithsej kostoja
€101,300.00
23
Struktura për zbatim
Struktura organizative e mekanizmit koordinues, monitorues dhe zbatues të ‘Strategjisë dhe Planit
Komunal të Veprimit për Informim, Komunikim dhe Pjesëmarrje Qytetare’ në Komunën e Prizrenit
Koordinatori
për zbatimin
e Strategjisë
Trupi këshillëdhënës
për zbatimin e
Strategjisë
Sekretariati
1.__________
2.__________
Grupi për
çështje të
INFORMIMIT
Grupi për
çështje të
KOMUNIKIMIT
Grupi për
çështje të
PJESËMARRJES
Përgjegjësitë
Koordinatori: Koordinimi, bashkërendimi, monitorimi dhe raportimi mbi implementimin e strategjisë
dhe të PV për informim, komunikim dhe pjesëmarrje qytetare, si dhe kryeson takimet me grupet
punuese.
Sekretariati (Grupi Teknik i Punës për Planin e Veprimit): Grumbullon materialet e GP, sistemon,
analizon si dhe përcjellë vendimet eventuale të koordinatorit ndaj GP. Përgatitë material të
nevojshëm për Koordinatorin.
Grupi punues (Gp): Në këto GP janë përfaqësuesit e KK Prizren, mandatet e të cilëve janë të
koordinojnë zbatimin e PV, të monitorojnë dhe raportojnë mbi të arriturat.
Trupi këshillues: OShC-të vendore dhe mekanizmat ndërkombëtarë
24
Plani i veprimit – Strategjia e Komunës së Prizrenit për Informim, Komunikim dhe Pjesëmarrje qytetare
Informim cilësor i qytetarëve të komunës së Prizrenit
Me këtë objektivë është menduar të përmirësohet cilësia e informimit si përbrenda sektorëve të komunës ashtu edhe me qytetarë, biznese dhe organizata
të shoqërisë civile, gjegjësisht synohet informimi i drejtë, i paanshëm dhe me kohë për të gjithë.
Kjo objektivë nënkupton që fillimisht të ngriten dhe fuqizohen kapacitetet e të gjithë personelit të komunës përgjegjës për informim. Kjo është menduar të
arrihet përmes trajnimeve të ndryshme dhe duke përdorur teknologjinë dhe mënyrat më bashkëkohore të informimit. Gjithashtu kjo objektivë synon që të
krijohet mekanizmi i qëndrueshëm për marrjen e informacionit si përbrenda sektorëve të komunës, ashtu edhe nga qytetarët, organizatat e shoqërisë civile
dhe bizneset. Përmbushja e kësaj objektive përmirëson dhe sistemin e informimit të sektorëve brenda komunës gjithnjë në shërbim të rritjes së
performancës të drejtorive dhe zyrave të ndryshme. Objektiva, ndër tjerash, synon të përmbushë të drejtën themelore të njeriut për informim të drejtë dhe
me kohë, ashtu që shërbimet të jenë sa më cilësore për të gjithë qytetarët e komunës së Prizrenit.
Gjithashtu, diaspora ka të drejtën që të informohet me kohë për të gjitha zhvillimet që ndodhin në komunën nga vijnë, sidomos kur ka të bëjë me shërbimet
me interes të tyre.
Realizimi i kësaj objektive pritet të ndikojë në informimin e qytetarëve për veprimtarinë dhe vizionin e komunës gjithnjë duke marrë parasysh interesin e
qytetarit përmes krijimit të mekanizmave ndërlidhëse me qytetarin. Dokumenti përveç që rregullon përçimin e informacionit për aktivitetet e qeverisë
lokale ajo në të njëjtën kohe përmes mekanizmave të parapara ofron mundësinë që qytetarët të shfrytëzojnë shërbimet që ofron komuna, dhe mundëson
që përfaqësuesit e qeverisë lokale të jenë në kontakt të drejtpërdrejtë me qytetarin. Gjithashtu kjo objektivë synon që informimi i qytetarit të mos jetë në
funksion të promovimit të punës së komunës por të jetë si pjesë përbërëse e qeverisjes.
Objektiva
Masat
Informim cilësor i qytetarëve të komunës së Prizrenit
Veprimet
Periudha e zbatimit
Institucioni
përgjegjës
2015
Kapacitete të
ngritura të
komunës për
Sigurimi i hapësirës së
mjaftueshme dhe të
përshtatshme për veprimtarinë
Ekzekutivi i
komunës
2016 2017 2018
2015
Është ndarë
hapësira me
min. 60m2 për
VI
25
Kostoja vjetore
Treguesit
2016
2017
2018
informim
Mekanizmi i
krijuar për
marrjen dhe
dhënien e
informacionit
e ZIP
ZIP
Pajisja me teknologji të
avancuar për informimi
ZIP
Organizimi i trajnimeve për
personel të administratës
komunale për informim
ndërmjet departamenteve dhe
të qytetarit
ZIP
OShC
Angazhimi i praktikantëve nga
IAL për të shtuar burimet
njerëzore në ZIP
ZIP
DA
Krijimi, adaptimi dhe vënia në
funksion e modulit softuerik
për informim brenda
departamenteve të komunës
ZIP
Drejtoritë komunale, asambleja
dhe komitetet e saj të ofrojnë
informacione për shërbimet
komunale tek Zyra për
Informim Publik
ZIP
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
njoftimeve
Drejtoritë komunale të ofrojnë
informacione tek ZIP për
iniciativat, aktivitet për punimet
ndërtimore, zhvillimin
ekonomik, administratën,
ZIP
buxhetin dhe financat, arsimin,
shëndetësinë gjithashtu edhe
për aktivistet të përbashkëta
më organizatat joqeveritare etj.
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
njoftimeve
III
III
IV
IXXII
IV
III
Numri i pajisjeve
të blera
IV
Të paktën dy
trajnime 4-ditore
në vit
I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
praktikantëve të
angazhuar
II-VI
I-XII
I-VI
Softueri i
aplikuar
26
4500
1000
1000
4000
2000
2000
2500
600
300
Informimi i
publikut për
shërbimet dhe
vendimet
Drejtoritë komunale ofrojnë
informata vazhdimësinë e
zbatimit të projekteve dhe
përmbylljeve të suksesshme të
tyre tek ZIP, në mënyrë që
qytetari të informohet për
sukseset e komunës.
ZIP
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
njoftimeve
OShC dërgojnë rregullisht
informacionin mbi sukseset e
projekteve të veta dhe për
ngjarjet që i planifikojnë me
interes për publikun
ZIP
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
njoftimeve
Freskimi i rregullt i ueb faqes
me informata për shërbimet
dhe vendimet
ZIP
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Informacionet e
përditësuara
Formimi i mail-group (lista e
emailave) të mediave,
portaleve dhe organizatave dhe
shpërndarja e rregullt e
informacionit
ZIP
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Sasia e
informacioneve
të dërguara
ZIP
VIIXII
I-VI
Numri i letrave
informative të
dërguara
I-VI
Të paktën një
emision në muaj
në TV lokale për
informim të
qytetarëve
Hartimi dhe shpërndarja e
letrës / qarkore informative
Organizohet informatori
televiziv komunal në bazë
mujore
ZIP
VIIXII
I-XII
I-XII
I-XII
I-XII
27
Organizohen paraqitje të
shkurtra sektorale
Dizajnimi i paneleve informuese
në qytet dhe fshatra për
shërbimet dhe vendimet e
komunës
ZIP
I-XII
I-XII
I-VI
Të paktën një
paraqitje në
muaj
X-XI
I-XII
I-XII
I-VI
Numri i paneleve
njoftuese të
vendosura
ZIP
DShP
Hartimi dhe shpërndarja e
fletëpalosjeve, broshurave dhe
materialeve të tjera informuese
për shërbime dhe vendime të
komunës sipas nevojës (për
ngjarje / shërbime të veçanta)
ZIP
Organizohen takime të rregullta
me qytetarë në hapësirën
komunale, në lagje, paralagje
dhe zonat rurale
ZIP
Hartimi dhe shpërndarja e
raportit gjashtë mujor për
aktivitetet e komunës
ZIP
Vullnetarët
nga ShC
Organizohen fushata të
përbashkëta informuese me
OShC-të për fusha të caktuara
ZIP
Informimi i qytetarëve për
qasje në dokumentet publike
përmes rrjeteve sociale, uebit,
mediave, fletëpalosjeve dhe
broshurave, si dhe njoftimi
statistikor për shfrytëzuesit e
këtij lloji shërbimi
VIIXII
X-XII
VIIXII
VIIXII
VIIXII
I-XII
I-XII
I-XII
I-XII
I, IX
I, IX
I-XII
I-XII
I-XII
I-XII
ZIP
OShC
28
I-VI
I-VI
10000
500
500
300
200
600
600
300
250
500
500
250
250
500
500
250
Numri i
materialeve
ndërgjegjësuese
të shpërndara
Numri i
takimeve
Numri i
raporteve të
shpërndara
I
I-VI
I-VI
Numri i
fushatave
informuese
Numri i
kërkesave për
qasje në
dokumentet
publike
Informimi i
diasporës për
shërbimet që
u ofron
komuna
Krijimi i modulit të veçantë
softuerik brenda ueb faqes
ekzistuese dhe në rrjetin social
për shërbimet që u ofrohen
diasporës dhe për vendimet e
komunës, si dhe promovimi i
modulit të tillë
ZIP
Organizohen seanca
informuese në kohën e sezonit
të diasporës për mundësitë e
shfrytëzimit të shërbimeve dhe
të zhvillimit lokal ekonomik
ZIP
Vullnetarët
nga ShC
X-XII
I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
vizitorëve
800
VIII,
XII
VIII,
XII
VIII,
XII
29
Numri i
seancave
informuese
600
600
300
Komunikim efektiv me qytetarët dhe grupet e interesit
Objektiva e komunikimit efektiv synon krijimin e mënyrave sa më efektive të komunikimit me të gjitha palët e interesit, përfshirë organizatat e shoqërisë
civile, mediat dhe bizneset. Kjo objektivë synon të ndërtojë mekanizmat për komunikim të efektshëm me qytetarët, të sigurojë informacionin kthyes nga
qytetarët lidhur me hartimin e buxhetit, vendimet e komunës me rëndësi për qytetarët, dhe të sigurojë marrjen e opinionit publik para marrjes së
vendimeve të ndryshme që ndikojnë në jetën e tyre. Gjithashtu objektiva synon përmirësimin e komunikimit me institucionet publike dhe shërbyese
rajonale dhe të tjera, ashtu që qytetari jo vetëm të informohet por edhe të ketë të drejtën e komunikimit për shërbimet që ndikojnë në mirëqenien e tyre.
Kapacitete të ngritura të komunës për komunikim efektiv është një fushë tjetër që planifikohet, ku pritet që personeli i komunës të fuqizojë kapacitetet
gjatë ndërveprimit me qytetarët. Për të rritur kapacitetet e komunës në komunikim, është planifikuar të merren edhe praktikat e mira nga vendet e rajonit,
ashtu që të rritet performanca e komunikimit edhe në komunën e Prizrenit.
Përmes përcaktimit të qartë me këtë dokument të kanaleve të komunikimit dhe grupeve të interesit pritet të shmangen keqkuptimet dhe kontradiktat në
publik dhe perceptimi se ekziston publiku i jashtëm dhe i brendshëm. Praktika tregon se komunikimi dy kahesh arrin më shumë efekt dhe është më i qartë
sesa kur paraqitja në publik bëhet vetëm në një drejtim. Reagimi i publikut gjatë komunikimit të drejtpërdrejtë është më frytdhënës se ajo jo e
drejtpërdrejtë. Përmes komunikimit efektiv të paraparë me këtë dokument pritet të shmangen paragjykimet për punën e qeverisjes lokale si dhe të
zvogëlohet apatia qytetare, duke u rritur kështu aktivizimi qytetar dhe të afirmohet mendimi i qytetarit.
Komunikim efektiv me qytetarin është orientimi strategjik i komunës së Prizrenit dhe kjo reflekton edhe në perceptimin e qytetarit për komunën. Me
realizimin e këtij dokumenti strategjik krijohet përshtypja te qytetari se puna e komunës është e përqendruar te nevojat e qytetarëve dhe qytetari është në
qendër të vëmendjes.
Objektiva
Masat
Komunikim efektiv me qytetarët dhe grupet e interesit
Veprimet
Institucioni
përgjegjës
Periudha e zbatimit
2015
Ekzistojnë
mekanizmat
për
Organizimi i takimeve të
rregullta mujore me
qytetarë, biznese dhe OShC
ZIP
VIIXII
2016 2017 2018
I-XII
I-XII
30
I-VI
Kostoja vjetore
Treguesit
2015
Numri i takimeve
2016
2017
2018
komunikim të
efektshëm
me qytetarët
Vendosja e librit të
përshtypjeve, ankesave,
vërejtjeve dhe sugjerimeve
të qytetarëve për shërbimet
e ofruara
Përdorimi i rrjeteve sociale
për komunikim me
qytetarët
Zhvillimi dhe vënia në
funksion e një moduli në
ueb për ndërveprim
Fushata të përbashkëta
informuese dhe të
komunikimit me organizatat
joqeveritare
Organizimi i emisioneve në
radio dhe televizione lokale
Vendosja e kutive të
ankesave dhe
rekomandimeve në secilën
drejtori komunale dhe në
hapësirën brenda dhe
jashtë komunës
Sigurimi i
përfshirjes së
opinionit
publik para
marrjes së
vendimeve të
ndryshme
Organizohen konsulta me
biznese, OshC dhe grupe të
ndryshme të interesit për
bashkëpunimin e komunës,
në vendbanimet rurale dhe
urbane para aprovimit të
politikave komunale
ZIP
DA
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
komenteve
ZIP
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Numri i vizitorëve
ZIP
DA
X-XII
I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
përdoruesve
aktivë
ZIP
OShC
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Të paktën 6
emisione në vit
ZIP
DA
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
komenteve
IXXII
I-XII
I-XII
31
I-VI
600
600
300
2500
5000
5000
2000
200
100
100
100
Numri i fushatave
ZIP
ZIP
Ekzekutivi
Kuvendi
800
Numri i debateve
Përmirësimi i
komunikimit
me
institucionet
publike /
shërbyese
Kapacitete të
ngritura të
komunës për
komunikim
efektiv
Marrja e perceptimit të
publikut për shërbimet apo
projektet komunale
ZIP
IX
IV
IV
IV
Numri i anketave
Organizohen debate me
grupe të ndryshme të
interesit para aprovimit të
akteve administrative ose
projekteve komunale
ZIP
Drejtoritë
komunale
IX
IV
IV
IV
Numri i debateve
Takime të rregullta me
qytetarë
Ekzekutivi
Këshilltarë
kuvendi
ZIP
IX
IV
IV
IV
Numri i takimeve
Takime të rregullta me
kompanitë regjionale
ZIP
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Numri i takimeve
ZIP
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Numri i takimeve
ZIP
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
njoftimeve
ZIP
X
IV
IV
IV
Pajisjet e blera
ZIP
OShC
IX
V
V
V
Të paktën dy
trajnime 4-ditore
në vit
Takime të rregullta me
organet e sigurisë dhe
emergjencave
Publikimi i informacionit të
rëndësishëm për publikun
Pajisja me teknologji
komunikimi të avancuar
Organizimi i trajnimeve për
personel të administratës
komunale për komunikim
efektiv ndërmjet
departamenteve, me
media, dhe me qytetarë
32
4500
500
500
500
2000
4000
4000
2000
Zbatohen
praktikat e
mira nga
vendet e
rajonit
Ofrohet mundësia e marrjes
së informacionit përmes
sms-ve
ZIP
Kompanitë
sponsoruese të
telekomunikimit
Ofrohet përfshirja e UPZFShK në zhvillim të
softuerëve adekuatë
ZIP
Ekzekutivi i
komunës
UPZ
Vizita studimore në rajon
për shkëmbim të përvojave
të mira
ZIP
III-VI
III-V
X-XII
I-VI
Studentët
zhvillojnë softuerë
komunikues në
shërbim të ZIP
III-V
III-V
Numri i vizitave
3000
Raportimet, prezantimet
dhe publikimet e ideve të
sjella nga vendet e rajonit
para sektorit gjegjës
ZIP
Vendosja dhe mirëmbajtja e
kontakteve me zyrat tjera të
informimit që kanë modele
të suksesshme të
komunikimit me publikun
ZIP
OShC
VIIXII
III-V
III-V
III-V
Numri i
punëtorive
prezantueseNumri
i punëtorive
prezantuese
Numri i risive të
zbatuara
I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
kontakteve
33
3000
1500
Mjedis i përshtatshëm për pjesëmarrje aktive të qytetarëve dhe transparencë
Kjo objektivë synon krijimin dhe kultivimin e kulturës pjesëmarrëse në aktivitetet e komunës që çojnë drejt së mirës së përgjithshme, në rritje të mirëqenies
dhe krijimit të kushteve optimale për një jetë të dinjitetshme të qytetarit.
Për të përmbushur këtë objektivë komuna synon të mbështesë OShC-të dhe iniciativave qytetare që synojnë rritjen e pjesëmarrjes së qytetarëve. Komuna
përmes kësaj objektive ndër tjerash përpiqet të promovojë mekanizmat dhe mundësitë tjera të pjesëmarrjes qytetare. Përfshirja e qytetarëve në hartimin,
përzgjedhjen dhe prioritizimin e projekteve kapitale është ndër synimet tjera të komunës, me çka sigurohet qytetaria aktive kur janë në pyetje vendimet që
ndikojnë në jetën e tyre. Bizneset gjithashtu planifikohen të përfshihen në aktet rregullative komunale që prekin sektorin afarist, të cilët janë edhe bartës të
të hyrave vetanake të komunës dhe të zhvillimit lokal ekonomik. Përmes këtij dokumenti strategjik komuna synon që vendimet e marra paraprakisht të
kalojnë nëpër një analizë dhe diskutim shumë dimensionesh, gjegjësisht të përfshihen qytetarët dhe të gjitha grupet e interesit, përfshirë organizatat e
shoqërisë civile dhe komuniteti i biznesit. Kjo dhe kontribuon që të përmirësohen shërbimet për qytetarin, ofrimi i hapësirës për veprim të OShC-ve, dhe
përmirësimin e mjedisit për biznes, që pritet të jetë një hap më tutje drejt zhvillimit të gjithëmbarshëm ekonomik.
Objektiva
Masat
Mjedis i përshtatshëm për pjesëmarrje aktive të qytetarëve dhe transparencë
Veprimet
Institucioni
përgjegjës
Periudha e zbatimit
2015
Mbështetja e
OShC-ve dhe
iniciativave
qytetare
Përkrahen aktivitetet e
projekteve të OShC-ve që
kanë synim rritjen e
pjesëmarrjes së qytetarëve
në aktivitetet komunale
Përkrahen nismat që shtojnë
pjesëmarrjen qytetare
Hartimi dhe shpërndarja e
doracakut dhe materialeve
ndërgjegjësuese për
pjesëmarrje të qytetarëve
Bordi i
Drejtorëve
ZIP
OShC /
Donatorët
2016 2017 2018
VII-XII
I-XII
I-XII
I-VI
VII-XII
I-XII
I-XII
I-VI
IX-XII
I-XII
I-XII
I-VI
34
Kostoja vjetore
Treguesit
2015
Të paktën 6
aktivitete në vit
të përkrahura
Të paktën 10
nisma në vit
Numri i
materialeve të
shpërndara
ndërgjegjësuese
të sponsoruara
2016
2017
2018
€1,500.00 €3,000.00 €3,000.00 €1,500.00
€1,000.00 €2,000.00 €2,000.00 €1,000.00
Promovimi i
mekanizmave
dhe i
mundësive të
tjera për
pjesëmarrje
qytetare
Organizohen vizita në terren
për njoftim të publikut për
mënyrat e pjesëmarrjes
ZiP
VII-XII
I-XII
I-XII
I-VI
Të paktën 12
vizita në terren
Organizohen takime të
rregullta me liderë të
komunitetit dhe prijës fetarë
ZiP
VII-XII
I-XII
I-XII
I-VI
Të paktën 12
vizita në terren
Hartimi dhe shpërndarja e
doracakut dhe materialeve
ndërgjegjësuese për
pjesëmarrje të qytetarëve
ZiP
OShC
IX-XII
III-V
III-V
III-V
Të paktën 2 lloje
të broshurave
në vit
Numri i
doracakëve të
shpërndarë
Organizohen takime
informative në hapësirat e
komunës për të drejtën dhe
mënyrat e pjesëmarrjes
ZiP
VII-XII
I-XII
I-XII
I-VI
Të paktën 4
takime në vit
ZiP
DShP
VII-XII
I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
njoftimeve
IX
V
V
V
Numri i
vizitorëve
VII-XII I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
takimeve
X-XII
I-XII
I-VI
Numri i
vizitorëve
Postohen njoftimet për
pjesëmarrje në panelet e ridizajnuara në qytet dhe
fshatra
Organizohen “Ditët e
hapura” të komunës
Përfshirja e
qytetarëve në
hartimin,
përzgjedhjen
dhe
prioritizimin e
projekteve
kapitale
Organizohen takime me
qytetarë për prioritizimin e
projekteve kapitale dhe për
vendime komunale
ZiP
EkzekutiviZiP
Krijohen modulet në ueb dhe
ZiP
rrjete sociale për prioritizimin
OShC
e projekteve komunale
I-XII
35
€200.00
€1,500.00
€600.00
€600.00 €1,200.00 €1,200.00
€200.00
€600.00
Përfshihen
bizneset në
aktet
rregullative
komunale që
prekin
sektorin e
biznesit
Përfshihen
organizatat e
shoqërisë
civile në
aktivitetet
komunale
Sigurimi i pjesëmarrjes së
grupeve profesionale në
hartimin e politikave
sektorale të komunës
ZiP
Drejtoritë
komunale
VII-XII I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
takimeve
Organizohen takime të
rregullta me bizneset dhe
asociacionet për të
përmirësuar mjedisin afarist
ZiP
DTZhE
VII-XII I-XII
I-XII
I-VI
Të paktën 4
takime në vit
Organizohen punëtori me
bizneset dhe asociacionet e
bizneseve për shqyrtimin e
buxhetit komunal
ZiP
DBF
III-V
III-V
III-V
Numri i
punëtorive
Përkrahen rekomandimet e
bizneseve që synojnë zhvillim
lokal ekonomik
ZiP
Ekzekutivi
Kuvendi
VII-XII I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
rekomandimeve
Organizohen konsulta dhe
punëtori me OShC dhe
asociacionet në hartimin e
politikave publike komunale
ZiP
VII-XII
I-XII
I-XII
Përkrahen rekomandimet e
OShC në çështjet me interes
të përgjithshëm
ZiP
Ekzekutivi
Kuvendi
VII-XII I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
rekomandimeve
të përkrahura
Organizohen konsulta me
OShC për përcaktimin e
prioriteteve për projektet e
komunës
ZIP
VII-XII I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
konsultave me
OShC
36
I-VI
Numri i
konsultave dhe i
punëtorive
€200.00
€400.00
€400.00
€200.00
Përkrahen partneritetet me
OShC në fusha të ndryshme
që rrisin aktivizmin qytetar
dhe pjesëmarrjen qytetare
Organizohen konsulta dhe
punëtori me OShC për
shqyrtimin e buxhetit
komunal
Organizohen konsulta dhe
punëtori me OShC për
shqyrtimin e KASh dhe
buxhetit komunal
Drejtoritë komunale ftojnë
OShC në procesin e hartimit
të projekteve komunale.
ZIP
Ekzekutivi i
komunës
VII-XII I-XII
I-XII
I-VI
Numri i
partneriteteve
me OShC
Numri i
konsultave dhe i
punëtorive
Zip
DBF
III-IX
III-IX
III-VI
ZIP
DEF
III-IX
III-IX
III-VI
ZIP
Drejtoritë
komunale
VII-XII I-XII
I-XII
37
I-VI
Numri i
punëtorive
planifikuese
Republika e Kosovës
Republika Kosova
Kosova Cumhuriyeti
Republic of Kosovo
Komuna e Prizrenit
Opština Prizren
Prizren Belediyesi
Municipality of Prizren
Opštinska Strategija za
Informisanje, Komunikaciju i Učešće Građana
2015-2018
Prizren, 2015
38
Poštovani građani opštine Prizren
"Opštinska Strategjia za informisanje, komunikaciju i učešće građana" je naš sledeći pokušaj
potvrđivanja političke volje i predanosti opštine Prizren da učini pozitivne promene kako bi se
osigurala konsolidacija lokalne uprave progresivnih demokratskih vrednosti i koja brine o svim svojim
građanima bez obzira na etničku, versku i političku opredeljenost.
Strategija za informisanje, komunikaciju i učešće građana ima za cilj da posluži kao vodič i način kako
da naša opština poveća pristup i učešće građana što doprinosi da lokalna vlast bude efikasnija u
angažovanju građana i pružanju prostora kako bi dali svoj doprinos i pokretali inicijative na lokalnom
nivou, što će dovesti do povećanja volonterstva i građanskog aktivizma, kao i modela partnerstva koji
stvara lokalni koncept za učešće građana koje se može iskoristiti za kombinaciju zajedničkih napora
lokalne vlasti i građana za ostvarivanje njihovih zajedničkih ciljeva. Informisanje, komunikacija i
učešće građana značajno utiču na povećanje transparentnosti institucija lokalne vlasti prema svojim
građanima i čine je odgovornijom za ponašanja i preduzete aktivnosti. Efikasnije informisanje i
komunikacija, kao i šire učešće građana u institucionalni život i procese odlučivanja sužavaju prostor
korupciji, nepotizmu i favorizovanje na partijskim osnovama.
Predložene aktivnosti u ovom strateškom dokumentu opštine Prizren, jasno izražavaju šta treba
preduzeti u cilju ispunjavanja ovih očekivanja koja proizilaze iz ovog dokumenta.
Izrada i implementacija ovog akcionog plana predstavlja još jedan korak napretka u našem radu i
predanosti kako bi se osigurala konsolidacija društva sa progresivnim demokratskim vrednostima,
koje se brine o svim svojim građanima, bez obzira na etničku, vjersku i političku opredeljenost.
Ovom prilikom želim da lično ohrabrim institucije opštinske lokalne vlasti Prizrena, predstavnike
organizacija civilnog društva, poslovne zajednice, etničkih zajednica i međunarodne zajednice da se
pridruže ovoj inicijativi implementacije ovog strateškog dokumenta i da svi rade zajedno i izraze
bezrezervnu spremnost za izgradnju lokalne samouprave koja svojim građanima postaje sastavni deo
svih demokratskih procesa kroz koje prolazi.
Neka ovo posluži kao moj poziv koji je upućen svima za uključivanje u ovaj važan poduhvat za naše
građane i da se svi zajedno svrstamo na osnovu naših dostignuća.
S poštovanjem,
Prof. Dr. Ramadan MUJA
Gradonačelnik Prizrena
39
Zahvala
Izrada ovog strateškog dokumenta i akcionog plana predstavlja zajednički napor različitih institucija
opštine Prizren, Akademija za obuku i tehničku pomoć (ATTA), organizacija civilnog društva i Misije
OEBS-a na Kosovu. Oni su bili zajedno uključeni u izradu ove strategije i akcionog plana.
Zbog toga opština Prizren izražava duboku zahvalnost uključenim stranama u proces izrade Strategije
i Akcionog plana, posebno KFOS-u / ATTA za tesnu saradnju i veoma kvalitetnu pruženu pomoć koja
je dala neprocenjiv doprinos i omogućila realizaciju izrade ovog dokumenta.
Posebno se zahvaljujemo predstavnicima odborničkih grupa u opštinskoj Skupštini Prizrena,
zamjeniku gradonačelnika g-dinu Ljuljzimu Kabaši i šefu Kancelarije za informisanje javnosti g-dinu
Imeru Beriši na konstruktivnom doprinosu kojeg su dali u procesu izrade opštinske Strategije i
Akcionog plana za informisanje, komunikaciju i učešće građana. Bez njihove stručnost i predanosti
izrada dokumenta bila je nemoguća.
40
Skraćenice
SO
ATTA
DA
DEF
DJU
DZTPR
RP
IVO
KFOS
O
OEBS
OCD
UP-FKN
KZIJ
Skupština opštine
Academy for training and Technical Assistance, Akademija za obuku i tehničku pomoć
Direktorijat administracije
Direktorijat ekonomije i finansije
Direktorijat javnih usluga
Direktorijat za turizam i privredni razvoj
Radne grupe
Institucije visokog obrazovanja
Kosova Foundation for Open Society, Kosovska Fondacija otvorenog društva
Opština
Organizacija za evropsku bezbednost i saradnju
Organizacije civilnog društva
Univerzitet u Prizrenu – Fakultet komjuterskih nauka
Kancelarija za informisanje javnosti
41
Uvod
Opšina Prizren, želeći da što je brže moguće ostvari principe i obaveze koje su predstavljene u Ustavu
Republike Kosovo, zalaže se za ostvarivanje svih funkcija i mogućnosti koje su garantovane Ustavom i
zakonima Republike Kosovo za poboljšanje komunikacije između opštine i građana, za blagovremeno
i nepristrasno informisanje javnosti o razvoju opštine Prizren i da ohrabri aktivno učešće građana u
opštinskim aktivnostima, s ciljem izgradnje mostova između građana i lokalne samouprave, kao i za
jačanje međusobnog povjerenja.
Aktivnosti organa lokalne samouprave se temelje na Ustav i zakone Republike Kosova i poštovanju
Evropske povelje o lokalnoj samoupravi. Lokalna samouprava se uspostavlja preko predstavničkih
tela koja su neposredno izabrana na opštim, ravnopravnim i slobodnim izborima tajnim glasanjem.
Lokalna samouprava se temeljni na principima dobrog upravljanja, transparentnosti, odgovornosti,
polaganju računa, efikasnosti i efektivnosti u pružanju javnih usluga, obraćajući posebnu pažnju na
potrebe i probleme svojih građana.
Osnovna jedinica lokalne samouprave u Republici Kosovo je opština. Opštine uživaju visok stepen
lokalne samouprave i ohrabruju i osiguravaju aktivno učešće svih građana u proces donošenja odluka
od strane opštinskih organa.
Opština Prizren će, u potpunom skladu sa Ustavom Republike Kosovo strogo slediti politiku dobrog
upravljanja, transparentnosti, odgovornosti, polaganju računa, efikasnosti i efektivnosti u pružanju
javnih usluga, jednakih mogućnosti, socijalne uključenosti i anti-diskriminacije. Opština Prizren će
slediti recipročan pristup i uključiti građane i predstavnike civilnog društva u institucije lokalne
uprave.
Da bi se postigli ovi veliki ciljevi, opština Prizren je odlučila da oživi te napore kroz strateško
približavanje. Upravo regulisanje ovih izazova lokalne samouprave strategijom i akcionim planom
pokazuje se iskrena i dugoročna posvećenost opštine Prizren u pružanju kvalitetnih usluga, uspostavi
mostova između građana i lokalne samouprave, kao i jačanja obostranog poverenja.
Rezime
Potreba za osnivanje lokalne samouprave proizlazi iz potrebe pružanja usluga građanima sa što bližeg
nivoa vlasti. Lokalna samouprava je prva adresa na kojoj građani iznose svoje zabrinutosti i
svakodnevne probleme. Naravno, lokalna vlast je prva adresa od koje građani očekuju rešavanje
njihovih problema i zabrinutosti.
Informisanje, komunikacija i učešće građana u aktivnostima lokalne vlasti su od vitalnog značaja za
uspostavljanje saradnje i redovne komunikacije između opštine i građana. Nedostatak takvog
odnosa, gde su građani upoznati o poslovima opštine, gde opština redovno komunicira sa građanima
i gde građani učestvuju u opštinskim aktivnostima predstaviće nepremostive teškoće u normalnom
funkcionisanju lokalne samouprave.
To se odnosi mnogo više na jedan pravni sistem, kao što je pravni sistem Republike Kosova u kome je
informisanje građana, komunikacija sa građanima i njihovo učešće u procesima donošenja opštinskih
odluka zakonska obaveza.
Novi razvoj tehnologije nudi veće mogućnosti za informisanje, komunikaciju i uključivanje građana u
aktivnostima lokalne samouprave. Dok je u prošlosti tako nešto bilo moguće samo kroz tzv. oblik
42
komuniciranja "oči u oči", danas postoje mnogi oblici komunikacije koji se mnogo lakše primenjuju.
Jednostavnost primene novih oblika informisanja i komunikacije donela je smanjenje finansijskih
troškova potrebnih za informisanje građana i komuniciranje sa njima. Danas građani nemaju potrebe
da odlaze u opštinu da bi dobili informacije o njenom radu. Stoga će uvođenje modernih oblika
komunikacije opštini Prizren doprineti unapređenje u informisanju i međusobne komunikacije sa
građanima.
U praksi se susrećemo sa mnogim izazovima u informisanju i komunikaciji. Ne samo u primeni
modernih oblika, već i onih konvencionalnih. Jedna od najizraženijih prepreka s kojiom se suočavaju
gotovo sve opštine u zemlji u svojoj nameri da komuniciraju sa građanima su ograničenja koja su
predstavljena u smislu angažovanja adekvatnog osoblja. Granice koje je postavio centralni nivo o
broju državnih službenika koje bi trebala da ima opština su dovoljno velika prepreka za povećanje
kapaciteta opštine u tom pogledu. Opštinama je naloženo da sav teret informisanja građana i
komunikacije obavlja samo jedan državni službenik. Ovakva situacija predstavlja ozbiljan izazov
velikim opštinama.
Drugu veću prepreku predstavlja finansijsko ograničenje od strane centralnih institucija. Opštine se
obavezuju da raspoloživa finansijska sredstva usmere u oblastima koja imaju prioritet i na taj način
nisu u stanju da neophodna finansijska sredstva izdvoje za poslove informisanja i komunikaciju.
Nedostatak ljudskih i finansijskih resursa nesumnjivo donosi i tehnička ograničenja koja su potrebna
za napredni oblik informisanja, komunikacije i učešća građana u opštinskim aktivnostima. Za opštinu
Prizren izazov predstavlja i ispunjenje zakonskih obaveza da informišu i komuniciraju sa građanima na
svim službenim jezicima koji nastaje uglavnom zbog gore navedenih razloga.
Problem u ispunjavanju obaveza i odgovornosti opštine u pogledu informisanja i komunikacije sa
građanima predstavlja i nezainteresovanost samih građana da budu informisani o radu opštine, da
komuniciraju sa opštinskim liderima, odnosno da učestvuju u aktivnostima opštine. Dok su gore
uglavnom naglašena tehnička i finansijska pitanja, nezainteresovanost građana da budu informisani i
komuniciraju sa opštinom mnogo više je povezana sa društveno-političkim aspektima društva. Ovim
elementima treba dodati ekstremnu politizaciju kosovskog društva, što bi moglo ostaviti sumnju na
građane da se o opštinskim aktivnostima može raspravljati samo ako pripadate istom političkom
subjektu, dok za druge trebate imati osjećaj kao da su isključeni.
Principi
Očekivanja građana su kontinuirano usmerena na aktivnosti transparentnosti, polaganju računa,
odgovornosti, sveobuhvatnosti i nediskriminiranju autoriteta lokalnih vlasti. Oni u isto vreme
predstavljaju osnovne principe rada lokalnih vlasti i njihove komunikacije s građanima.
Transparentnost – je osnovni princip koji utiče na podizanje kvaliteta komunikacije opštine sa
građanima. Načelo transparentnosti se temelji na informisanje građana o opštinskim aktivnostima.
Od izuzetnog značaja u ovom kontekstu je transparentnost koja se ostvaruje kroz pravovremeno
informisanje i putem odgovarajućih sredstava komunikacije.
Poalaganje računa – je nenadmašan princip komunikacije opštine sa građanima. Opštinski lideri su
neposredno izabrani od strane građana koji žive u opštini. Stoga, opštinski lideri moraju da se
oslanjaju na princip polaganje računa građanima opštine o svom radu. Naročito je za građane
značajno polaganje računa o finansijskom poslovanju opštine.
43
Odgovornost – je princip koji povećava kvalitet opštinskih komunikacija sa građanima. Redovna
komunikacija lokalne vlasti sa građanima osigurava visok stepen odgovornosti lidera naspram
obećanja, uspeha i eventualnih propusta opštine. Odgovornost je najviši moralni čin rukovodstva
opštine prema građanima u slučajevima uspešnosti opštine i njenih neuspeha.
Sveobuhvatnost – je princip koji osigurava prenošenje poruka autoriteta lokalne samouprave svim
zajednicama i interesnim grupama. Primenom načela sveobuhvatnosti u komunikaciji, opština daje
prave i blagovreme informacije svim građanima, poslovnoj zajednici, kulturnoj zajednici,
organizacijama civilnog društva i drugim interesnim grupama.
Nediskriminacija – je princip koji osigurava visok stepen poštovanja ljudskih prava. Primena načela
nediskriminacije u procesu komunikacije podrazumeva tačno i blagovremeno informisanje svih
građana opštine bez obzira na pol, etničku pripadnost, jezik, kulturu ili religiju. Princip
nediskriminacije istovremeno podrazumeva primanje i razmatranje svih zahteva od strane opštine,
bez izuzetaka.
Raznovrsnost – kanala koji se koriste za informisanje pruža veću sigurnost da plasirane informacije
budu prihvaćene od strane svih ciljnih grupa. Ovaj princip podrazumeva korišćenje što većeg broja
informativnih sredstava i oblika komunikacije, uključujući televiziju, radio, novine, elektronske
portale, opštinske web stranice, društvene mreže, programe, specifične aplikacije opštine (sisteme
“Android”), itd.
Blagovremeno informisanje – je jedan od osnovnih principa informisanja. Informacija koja je
objavljena sa zakašnjenjem nema nikakvu vrednost za javnost. To znači da opština treba biti vrlo
aktivna u blagovremenom informisanju građana o svojim odlukama, aktivnostima i planovima, tako
da bi građani mogli delovati u skladu sa dobijenim informacijama.
Povratne informacije – predstavljaju princip naprednih oblika informisanja i komunikacije. Njegova
implementacija znači pružanje prilike građanima da daju svoje komentare, preporuke, odnosno
primedbe na informacije koje dobijaju od opštine. To omogućuje opštini da i dalje preduzima
konkretne aktivnosti u skladu sa zahevima građana, a sa ciljem poboljšanja učinka.
Vizija
Informisani građani, kroz efikasne mehanizme komunikacije i učešća, opštinu Prizren čine
odgovornom, transparentnom i traže polaganje računa o njenom radu.
Opština Prizren ima za cilj poboljšanje mehanizama za informisanje i komunikaciju, kako bi odgovorila
potrebama (interesima) građana.
Glavni fokus strategije je da se poveća razmjena i protok informacija između opštine Prizren i njenih
građana i daju smernice i uputstva za informisanje, komunikaciju i učešće građana što doprinosi
povećanju transparentnosti lokalne samouprave.
Takođe, cilj strategije je da stvori kulturu komuniciranja uz više etike kulture, iskrenu, tolerantniju,
transparentniju, efikektivniju, efikasniju, stabilniju, precizniju i profesionalniju u odnosu prema
zadacima koje preduzimaju različite opštinske jedinice, uključujući: 1) Profesionalna komunikacija
koja uvek koristi jednostavan jezik, gdje izjave moraju biti jasno formulisane tako da poruku svi mogu
lako shvatiti; 2) Svaka komunikacija treba da sadrži svrhu poruke i uze u obzir kontekst u kojem je
poslata; 3) Komunikacija treba da poštuje temeljne vrednosti i ljudska prava, i uzima u obzir politiku
44
opštine; 4) Komunikacija treba da definiše vremenske rokove i odgovornosti sa ciljem pružanja
podrške koordinaciji svih donosioca odluka u sektorima opštine; 5) Komunikacija treba pažljivo da
razmotri jezičke formulacije kako bi se utvrdio najbolji način plasiranja odgovarajuće poruke.
Kroz ovu Strategiju građani opštine će biti obavešteni o razvoju opštine, procesima donošenja odluka
u cilju povećanja nivoa transparentnosti prema građanima i drugim relevantnim institucijama.
Ovom vizijom opština namerava da u narednih pet godina stvori efikasne strukture za informisanje i
komunikaciju između lokalne samouprave i građana. Vizija je izgrađena na sljedećim principima:
o
Dobro informisani građanin
o
Efektivna komunikacija
o
Predstavljanje interesa građana
o
Opštinsko povoljno okruženje za učešće građana.
Vizija i ciljevi strategije za komunikaciju odnose se na poboljšanje profesionalnosti u komunikaciji,
stavova komunikacije, kao i samokontrole u komunikaciji u opštinskih sektorima. Najbolje informacije
za donosioce odluka, transparentnost, odgovornost i koordinacija u decentralizovanom sistemu čine
jezgro u glavnim područjima.
Očekuje se da efektivno učešće javnosti i civilnog društva na javnim debatama o opštinskim
politikama značajno bude poboljšano. Očekuje se da platforma pregovaranja i rasprave između
različitih interesnih strana i opštinskih sektora bude osnažena na način kako bi se didkutovalo o
problemima i njihovim predloženim rešenjima. Službena komunikacija u javnim raspravama, nove
politike i reformski projekti treba da omoguće široko učešće javnosti i civilnog društva. Partnerstvo
opštinskih sektora sa sredststvima za informisanje terbalo bi da, prema očekivanjima, ojača svest
javnosti o potrebi za boljim uslugama.
Takođe se, očekuje da aktivno učešće građana i civilnog društva na opštinskim javnim debatama
bude poboljšano. Strategija namerava da: 1)uspostavi mehanizme za raspodjelu informacija i
izazvova i pronalazi zajednička rešenja između opštinskih nivoa; 2) da uspostavi efektivne kontakte sa
medijima i da iskoristi medije za informisanje javnosti o lokalnoj samoupravi i uslugama koje pruža
opština, kako bi dobila podršku građana za sveobuhvatnost i kvalitet usluga; 3) da iskoristi
interneti/veb stranicu i druge načine elekronskih komunikacija sa ciljem informisanja svih građana o
trekućim aktivnostima unutar opštine; 4) da objavljuje izveštaje i biltene u elektronskim medijima; 5)
da komunicira s javnošću putem elektronske pošte u vezi javnih debata objavljenih na veb stranici i
socijalnim mrežama sa ciljem dobijanja povratnih informacija, kao na primer o važnim dokumentima,
itd; 6) da komunicira s javnošću preko debata na medijima (TV, radio, internet, itd.); 7) da komunicira
s javnošću putem biltena i pamfleta o konkretnim temama i / odnosno drugim događajima kako bi se
osiguralo šire učešće; 8) da redovno komunicira sa vanjskim interesnim stranama kao razvojnim
partnerima kroz potpisane sporazume kako bi se uskladila i prilagodila saradnja; i 9) da osnaži
značajna znanja o lokalnoj samoupravi i uslugama koje pruža opština.
45
Opštinski sektor za informisanje i komunikacije
Kancelarija za informisanje javnosti od svog osnivanja ima mandat izgradnje dobrih odnosa sa
javnošću i blagovremenom obaveštavanju. Kancelarija osigurava kontinuirano informisanje svih
građana opštine i šire. Ova Kancelarija posluje u okviru Kancelarije predsednika opštine. Njome
rukovodi šef za informisanje javnosti i ima sledeće zadatke i odgovornosti:








Redovno informiše građane preko medija.
Organizuje redovne kontakte s medijima, periodične konferencije za novinare, izdaje
obaveštenja i saopštenja za javnost.
Koordinira kontakte između opštinskih zvaničnika i medija.
Sastavlja i održava zvaničnu internet stranicu opštine na dva službena jezika (sadržaj
informacije o aktivnostima opštine, izveštaje, kalendar sastanaka, registar brojeva
telefona i kontakt informacije opštinskih službenika).
Koordinira aktivnosti sa opštinskim direktorijatima u skladu sa opštinskim
dokumentima i promoviše ih (npr; brošurama i plakatima kojim informiše građane o
opštinskim uslugama i događajima.
Obezbeđuje informacije iz štampe (obaveštenja o održavanju sastanaka, informacije
o donetim odlukama, i dr.) o svim opštinskim događajima, kao što su, npr, sastanci
opštinske Skupštine i njenih Odbora.
Javne peticije i zahtevi za informacije o opštinskim aktivnostima.
Pruža aktivnu podršku opštinskim direktorijatima, opštinskoj Skupštini i njenim
Odborima u koordinaciji, organizovanju, primeni i predstavljanju opštinskih aktivnosti
na terenu.
Kancelarija za informisanje javnosti sarađuje i održava kontakte sa opštinskim službenicima i
obaveštava zainteresovane strane. Takođe, podržava medijske kampanje o relevantnim opštinskim
pitanjima. Arhivira datoteke, izvještaje, saopštenja za medije, itd. Organizuje i koordinira javne
konsultacije. Podržava tok javnih debata prije usvajanja opštinskih akata.
Kancelarija za informisanje javnosti dosljedno odražava aktivnosti koje se odvijaju na području
opštine. O svim aktivnostima koje se odvijaju u opštini obaveštavanje ide preko: oglasnih tabli,
monitora, web stranice, odnosno preko Kancelarije za informisanje javnosti.
Odgovornost za praćenje svih aktivnosti koje se odvijaju unutar i van opštine pada na Kancelariju za
informisanje javnosti. Da bi se sprovela ova Strategija za informisanje i komunikaciju, kancelarija
treba da se zalaže sa postizanje sledećih ciljeva:







Da opština bude bliža građanima.
Da poveže građane sa opštinskim uslugama.
Da građani budu deo sistema za donošenje odluka.
Uspostavi stalnu komunikaciju s građanima.
Izdaje letke, brošure o opštinskim aktivnostima i obrnuto.
Objavljuje šestomesečne izveštaje, u prvom i drugom polugodištu.
Prikupljacrelevantne informacije o radu opštine i pravima građana(biće sažete u
informativnoj brošuri koja će biti štampana dva puta godišnje).
46
U okviru Kancelarije za informisanje javnosti je i opštinska web stranica koja je kreirana 2007. godine.
Ova zvanična web stranica omogućuje lakši pristup građanima da saznaju o opštinskim aktivnostima.
U njoj se neprekidno unose dokumenti i informacije o različitim događajima koji su u interesu
građana prizrenske opštine. Od osnivanja i njene standardizacije, ova web stranica je podstakla
interesovanje kod građana za praćenje aktivnosti lokalne samouprave. Važnu ulogu u informisanju i
komunikaciji sa građanima i javnim mnjenjem imaju društvene mreže. Da bi se osigurao brz i
efikasan prenos službenih informacija, Kancelarija, osim web stranice (veb portala), ima i žiro-račun
na fb. Preko ovih profila, građanima se nude svakodnevne informacije o radu i razvoju opštine.
Opština održava i sastanke sa građanima u obliku javnih debata. Takođe, sarađuje sa građanima na
partnerskoj osnovi u realizaciji projekata koji su od opšteg interesa.
Stanovništvo opštine Prizren
Prema procenama Agencije za statistiku Kosova, opština Prizren trenutno ima 182.450 stanovnika. Na
osnovu popisa stanovništva iz 2011. godine proizilazi da opština Prizren ima 177.781 stanovnika.
Prema rodnom sastavu, od ukupnog broja od 177.781 stanovnika, 89.176 su muškarci, a 88.605 su
žene.
Što se tiče etničkog sastava od ukupnog broja 177.781 stanovnika, 145.718 su Albanci. Bošnjaka ima
16.896, Turaka 9.091, Roma 2.899, Aškalija 1.350, Goranaca 655, Srba 237, Egipćana, dok je 168.767
pripadnika drugih zajednica.
Opština Prizren se sastoji od 72 katastarska područja. Dva (Prizren i Arbana) su urbana a 70 ostala
su okarakterisana kao ruralna područja. 6 katastarska područja opštine Prizren su nenaseljena. S
druge strane, ukupan broj naselja na području opštine Prizrena je 76. Dva od ovih su gradska naselja
(Prizren i Arbana) a 74 druga su ruralna naselja, odnosno sela.
Od ukupnog broja stanovnika koji žive na području opštine Prizren, 94.517 živi u gradska područja i
83.264 živi u selima.
Što se tiče društvene strukture, prema popisu iz 2011. godine, broj stanovnika koje se smatraju
sposobnim za rad (15-64) je 117.178. Broj domaćinstava je 29.625, dok je broj objekata pristupačnih
za stanovanje 28 682.
Što se tiče religijske strukture, 170.640 stanovnika opštine Prizren su se izjasnila da pripadaju
islamskoj vjeri, 5.999 stanovnika su se izjasnila kao katolici, 250 kao pravoslavci, 74 pripadnika drugih
vera, a 818 stanovnika se nisu izjasnila o verskoj pripadnosti.
Kada je riječ o strukture obrazovanja, 73 stanovnika prizrenske opštine ima završen doktorat, 615
master studije, 5.630 osnovne studije-bačelor, dok 3.189 stanovnika ima završenu višu školu. S druge
strane, 12.147 stanovnika nisu završila nijedan stepen obrazovanja, a od tog broja 3.937 njih se
izjasnilo da nezna pisati i čitati.
Politička zastupljenost
Opština Prizren je poznata po dinamičnosti u političkom životu. Ova dinamika je uglavnom odraz
demografske strukture, etničkog sastava, kulture i verskih običaja njenih stanovnika. U tom smislu
postoje brojni politički tabori koji predstavljaju različite elemente demografske raznolikosti
stanovnika opštine Prizren. U opštinskoj Skupštini Prizrena, koja ima 41 člana, predstavljena su 14
47
različita politička subjekta, ne računajući druge političke stranke koje deluju u opštini, ali nisu uspele
da budu zastupljene u Skupštini.
Politički subjekti koji su zastupljeni u Skupštini opštine Prizrena su: 1) PDK; 2) LDK; 3) BD 4) AAK; 5)
LVV; 6) KDTP; 7) NDS; 8) VAKAT; 9) PK; 10) KTAP; 11) AKR; 12) CDU; 13) NQPP; 14) PD.
Izvršnu vlast opštine Prizrena čine 13 direktorijata:
14. Direktorijat administracije;
15. Direktorijat za ekonomiju i finansije;
16. Direktorijat javnih usluga;
17. Direktorijat za urbanizam i prostorno planiranje;
18. Direktorijat inspekcije;
19. Direktorijat za geodeziju i katastar;
20. Direktorijat obrazovanja i nauke;
21. Direktorijat zdravstva;
22. Direktorijat za razvoj i turizam;
23. Direktorijat vanredne situacije i bezbednost;
24. Direktorijat za poljoprivredu i ruralni razvoj;
25. Direktorijat za kulturu, omladinu i sport;
26. Direktorijat za rad i socijalno blagostanje.
U okviru kabineta predsednika opštine Prizrena deluju i ove kancelarije i jedinice:
9. Kancelarija za zajednice;
10. Kancelarija za informisanje;
11. Kancelarija personala;
12. Pravna Kancelarija;
13. Kancelarija Opštinskog Pravobranioca;
14. Jedinica unutrašnje revizije;
15. Kancelarija za evropske Integracije;
16. Kancelarija za polna pitanja;
Zakonodavno okruženje
Pravni okvir zemlje reguliše mnoga pitanja koja su povezana sa informisanjem, komunikacijom i
učešćem građana u opštinskim aktivnostima. Ustav zemlje, sistem lokalne samouprave na Kosovu se
temelje na načelima napredne lokalne samouprave. Primena ovih načela će omogućiti neophodan
minimum za uspeh opština. Jedan od osnovnih principa je transparentnost. Ostali principi su dobro
upravljanja, efikasnost i efektivnost u pružanju usluga. Uvođenjem ovih principa u lokalne pravne
akte istovremeno obavezuje lokalnu vlast, odnosno opštinu da ih sprovodi. Dakle, opštine se
obavezuju da budu transparentne pred svojim građanima, počevši od donošenja odluka od opšteg
48
interesa do finansijske transparentnosti. Drugi pravni akti i propisi takođe, pružaju i preciziraju
uputstva o tome kako bi trebalo da bude regulisano informisanje i komunikacija sa građanima.
Ustav Republike Kosova - navodi da se lokalna vlast zasniva na načelima dobrog upravljanja,
transparentnosti, efikasnosti i efektivnosti u pružanju javnih usluga, obraćajući posebno pažnju na
specifične potrebe i zabrinutosti manjinskih zajednica i njihovih članova.
Zakon o lokalnoj samoupravi – uređuje transparentnost lokalne vlasti, uključujući i informisanje
građana o aktivnostima opštinskih organa i pojedinih segmenata za komuniciranje sa građanima.
Prema ovom zakonu opštine su obavezne da:

obaveštavaju građane o sednicama opštinske Skupštine i sastanaka njenih organa;

da objavljuje odluke Skupštine opštine;

da održava periodične sastanke sa građanima;

da razmatra peticije i inicijative građana;
Zakon o pristupu javnim dokumentima – uređuje procedure prema kojima državne institucije,
uključujući i opštine, u velikoj meri treba da omoguće građanima zagarantovano pravo pristupa
javnim dokumentima. Ovaj zakon predviđa kaznene odredbe protiv službenika koji se ponašaju
suprotno i koji otežavaju ostvarivanje prava građana na pristup javnim dokumentima.
Administrativno uputstvo za transparentnost opština – daje detaljan opis odgovornosti i obaveza
koje opština treba da preduzme za transparentan odnos prema građanima. Prema ovom
podzakonskom aktu, opština je obavezna da:

objavljuje sve akte koji su od opšteg interesa za opštinu;

konsultuje građane prije usvajanja akata od opšteg interesa;

izradi akcioni plan za transparentnost;
Administrativno uputstvo o organizaciji i funkcionisanju opštinskih centara za pružanje usluga
građanima – specificira radnje koje opština treba preduzeti za informisanje građana o uslovima,
administrativnim i pravnim procedurama, kao i vremenskim rokovima za rešavanje zahteva građana
za usluge koje pruža opština. Prema ovom pravnom aktu, sva relevantna obaveštenja trebaju biti
postavljena na opštinskoj web stranici.
Osim ovih akata postoji i niz drugih pravnih akata i propisa koji na različite načine određuju obaveze,
odgovornosti i aktivnosti koje opština treba da preduzme sa ciljem informisanja, komunikacije i
učešća građana u aktivnostima i procesima donošenja odluka od strane opštine.
U opštini Prizren najznačajniji dokumenti koji regulišu pojedine segmente informisanja, komunikacije
i učešća građana u opštinskim aktivnostima su:
Statut opštine Prizren – određuje osnovne principe informisanja građana o opštinskim odlukama i
aktivnostima; određuje način komunikacije sa građanima kako bi dobili njihove preporuke o
dokumentima od opšteg interesa; i učešće građana u aktivnostima i procesima donošenja odluka za
dokumente od opšteg interesa, kao što su budžet, propisi, strateški dokumenti itd.
Pravilnik za transparentnost – definiše obaveze i odgovornosti opštine Prizren i opštinskih službenika
za informisanje, komunikacije i učešće građana u aktivnostima i procesima odlučivanja u opštini.
49
Metodologija izrade strateških dokumenata
Izrada Strategije i akcionog plana za informisanje, komunikaciju i učešće građana u opštini Prizren
počela je u januaru 2015. godine uz podršku KFOS-a i prizrenske opštine. Na početku je organizovana
radionica sa širokim učešćem svih zainteresovanih strana, na kojoj su identifikovana problematična
područja kojima će se baviti strategija. Takođe je, izvršena sveobuhvatna analiza problema u
interesnim područjima.
Strategjija za informisanje, komunikaciju i učešće građana u opštini Prizren bazira se na Ustav
Republike Kosova, Zakon o lokalnoj samoupravi, Zakon o pristupu javnim dokumentima,
Administrativnom uputstvu za transparentnost opština, Administrativnom uputstvu o organizaciji i
funkcionisanju centara za pružanje usluga građanima u opštini Prizren, Statutu opštine Prizren i
Pravilniku o transparentnosti.
U ovim strateškim dokumentima obuhvaćena su tri problematična područja kojima treba da se bave
institucije lokalne vlasti. Akcioni plan prizrenske opštine se oslanja na te tri oblasti, koje su odvojene
u detaljima, gdje su za svaku oblast identifikovane odgovarajuće mere, konkretne aktivnosti,
pokazatelji, institucije i osobe odgovorne za preduzimanje tih aktivnosti, pristalice, kao i odražavanje
budžeta koji je određen od strane odgovornih i pristalica, odnosno od organa lokalne vlasti, donatora
i organizacija civilnog društva.
Za izradu strategije i akcionog plana za opštinu Prizren formirana je radna grupa koja se sastoji od
predstavnika opštine, organizacija civilnog društva, medija, nevladinih i međunarodnih vladinih
organizacija, kao što su OEBS i relevantni opštinski organi, kao što je KZIJ. Osim toga, konsultovani su
i predstavnici Kancelarija za informisanje javnosti iz drugih opština i opštinskih organa drugih opština
Republike Kosova za dobijanje dobre prakse, tako da ova strategija i akcioni plan budu korisni,
primenljivi i funkcionalni.
Okrugli stolovi i radionice su u pripremnoj fazi uspješno poslužili ciljevima uključivanja širokog
raspona aktera iz lokalne vlasti i zajednica i nevladinih organizacija. Ovakav pristup garantuje da će
strategija biti uspješno implementirana i da će imati podršku šireg društva.
Metodologija koja je korišćena u izradi strategije i akcionog plana realizovana je kroz opsežno
planiranje šireg učešća, odnosno kroz logički metodološki okvir i njegovih alata za planiranje.
Ova radna grupa je analizirala rezultate svih prethodnih radionica definišući izričite uspehe, slabosti,
mogućnosti i rizike koji se povezuju sa izazovima blagovremenog i nepristrasnog informisanja,
efikasne komunikacije s javnošću i učešćem građana u donošenju odluka i drugim opštinskim
aktivnostima od opšteg interesa za opštinu Prizren, u oblastima koje pokrivaju strategija i akcioni
plan.
Cilj strategije i akcionog plana je da doprinese jačanju održivih institucionalnih kapaciteta opštine
Prizren, u cilju uspostavljanja institucionalne kulture brzog i nepristrasnog informisanja, efektivne
komunikacije i učešća građana u donošenju odluka i aktivnostima lokalnih vlasti.
Proces izrade strategije i akcionog plana je pratilo šire učešće i pristup koji se zasniva na prava,
prateći sledeće smernice:
50
1. Strategija je izrađena uz šire učešće učesnika, uključujući i predstavnike relevantnih opštinskih
organa, organizacija civilnog društva i medija.
2. Organizacije civilnog društva i mediji su uključeni u sprovođenje i praćenje akcionog plana.
3. Izrada i sprovođenje Strategije i akcionog plana se može vidjeti u širem kontekstu; druge opštinske
inicijative i međunarodne institucije su referentne tačke.
4. Nije predviđena zamena Strategije i akcionog plana, već dopunjavanje oštim inicijativama. Prema
tome, strategiju i akcioni plan prati glavni pristup koliko je to moguće, dopunjen afirmativnim
aktivnostima svaki put kad je to potrebno.
5. Preporuke koje proizilaze iz Evropske povelje o lokalnoj samoupravi Saveta Evrope, OEBS-a, kao i
preporuke Ujedinjenih nacija i Evropske unije su važne smernice za izradu i implementaciju ovog
akcionog plana.
6. Iskrena i realna implementacija strategije na osnovu utvrđenih finansijskih sredstava je ključ za
poboljšanje informisanja, komunikacije i učešća građana. Davanje prioriteta implementaciji strategije
garantuje iskrenu i realanu implementaciju.
7. Opština Prizren će uspostaviti mehanizam odgovornosti za implementaciju strategije i akcionog
plana za informisanje, komunikaciju i učešće građana.
Informisanje
Primarni cilj opštine ostaje informisanje građana o radu svojih organa. Privrženost predsednika
opštine, opštinske Skupštine, direktorijata i drugih opštinskih segmenata da se dosledno predstave
građanima putem brzih i tačnih informacija. Pravovremeno objavljivanje odluka gradonačelnika,
odluka Skupštine opštine, izveštaja o radu opštinskih službi sa posebnim naglaskom na periodične
finansijske izveštaje ostaje trajni cilj opštine. Opština Prizren ispunjavanjem zakonskih obaveza da
informiše građane i obavljajući i druge aktivnosti koje premašuju zahteve koji proizilaze iz zakona ima
za cilj da sveobuhvatno i realno predstavi rad i predanost lokalnih vlasti. Blagovremenim i fer
informisanjem građana o radu opštine otvara se mogućnost produbljivanja saradnje i partnerstva
prizrenske opštine sa svojim građanima. To dodatno omogućuje uspostavljanje redovne komunikacije
opštine i građana i olakšava učešće građana u opštinskim aktivnostima.
Opština Prizren dosljedno koristi nekoliko metoda za informisanje građana o svojim aktivnostima.
Glavni izvor informacija su opštinski sajt i periodične konferencije za novinare. Sajt pruža informacije
o aktivnostima opštinskih organa kroz koje namerava da ispuni obaveze koje proističu iz zakona o
informisanju građana koji su na snazi. Pruža nam opsežne informacije o organizacionoj strukturi
opštine, pruženim uslugama, odlukama gradonačelnika i Skupštine opštine. Dokument opštinskog
budžeta i periodični finansijski izveštaji o realizaciji budžeta su još jedan važan izvor iz kojeg se
građani informišu o aktivnostima opštine.
Komunikacija s novinarima je druga metoda koju opština Prizren koristi kao sredstvo za prenošenje
informacija građanima. Izazovno u ovom segmentu ostaje finansijska održivost lokalnih medija koji na
jedan ili drugi način utiču na kvalitet i sam proces plasiranja informacija građanima.
51
Društvene mreže su opcija koja se vrlo malo koristi od strane opštine Prizren za informisanje građana
o svom radu. Rastući trend korišćenja društvenih mreža opštini nudi alternativu brzog, jeftinog i
efikasnog informisanja građana i obrnuto.
Cilj opštine Prizren ostaje konstantno zalaganje za kreiranje višedimenzionalne i funkcionalne web
stranice gdje građani mogu obezbediti informacije o kulturnoj baštini Prizrena, turističkim
potencijalima, kulturnom životu, ekonomskim potencijalima, itd. Takođe, nastoji da web stranica
služi kao platforma preko koje se pružaju brze i kvalitetne usluge svojim građanima. Olakšavanje
uslova za rad novinara i lokalnih medija i dalje ostaje među strateškim ciljevima opštine Prizren.
Pronalaženje poslovnog prostora, ublažavanje finansijskih uslova za njihove aktivnosti, indirektno
subvencionisanje lokalnih medija su neke od aktivnosti koje se nameravaju poduzeti. Osim toga, neće
pomoći ni posvećenost iskorišćavanja potencijala koje nude društvene mreže s ciljem informisanja
građana o opštinskim aktivnostima.
Efektivna komunikacija
Optina Prizren ima dobro iskustvo u smislu komunikacije sa građanima, naročito u procesu izrade
opštinskog budžeta. U tom kontekstu organizuju se niz sastanci sa građanima gde se kroz direktnu
komunikaciju podnose predlozi za opštinski budžet i dobijaju sugestije i zahtevi građana za dalje
razmatranje od strane nadležnih organa. Ovo iskustvo prate principi sveobuhvatnosti i odgovornosti.
U svim područjima opštine održavaju se sastanci na kojima se raspravlja o opštinskom budžetu. Deo
ove komunikacije čine građani svih zajednica.
Drugi oblik komunikacije opštine sa građanima je organizovanje direktnih sastanaka sa građanima, na
kojima gradonačelnik i drugi opštinski zvaničnici komuniciraju sa svojim građanima o svojim
aktivnostima i predstavljaju uspehe svojih sektora. Ovi sastanci su dobra prilika i za građane koji
imaju mogućnost da komuniciraju o zahtevima, zabrinutostima, odnosno njihovim preporukama za
opštinske zvaničnike. Posebni sastanci takvog karaktera održavaju se u odgovarajuće vreme sa
ljudima koji žive u dijaspori.
Opština Prizren ima za cilj da sveobuhvatnim zalaganjem poveća svoj učinak u kontekstu povećanja
količine i kvaliteta komunikacije sa svojim građanima. Primarni cilj ostaje uključivanje što većeg broja
građana iz svih područja, zajednica i drugih interesnih grupa u procesu izrade budžeta. Samo kroz
jedan takav proces može se doći do sveobuhvatnog budžeta koji će odgovoriti potrebama i
prioritetima građana naše opštine. Organizacija direktnih susreta gradonačelnika sa različitim
interesnim grupama (biznismenima, NVO-ima, medijima, zajednicama,itd.) sa ciljem produbljivanja
međusobne komunikacije predstavlja još jedan strateški cilj opštine.
Efektivna komunikacija sa građanima i zainteresovanim stranama
Objektiva efektivne komunikacije namerava da kreira što efikasnije načine komunikacije sa svim
zainteresovanim stranama, uključujući i organizacije civilnog društva, medije i biznismene. Ova
objektiva ima za cilj da izgradi mehanizme za efikasnu komunikaciju sa građanima, osigura povratne
informacije od građana u vezi izrade budžeta, opštinskih odluka važnih za građane, i da obezbedi
dobijanje javnog mišljenja prije donošenja odluka koje utiču na njihov život. Takođe, ova objektiva je
usmerena na poboljšanje komunikacije s javnim institucijama i regionalnim pružaocima usluga i
drugim, tako da građani ne budu samo informisani, već da imaju pravo da komuniciraju o uslugama
koje utiču na njihovo blagostanje. Poboljšanje kapaciteta za efikasnu komunikacija opštine je drugo
planirano područje, gde se očekuje jačanje kapaciteta opštinskog osoblje u interakciji sa građanima.
52
Kako bi se poboljšala komunikacija opštine, planirano je i sleđenje najbolje prakse iz regiona, kako bi
se povećao učinak komunikacije u opštini Prizren.
Postavljanjem jasnih komunikacijskih kanala i interesnih grupa sa ovim dokumentom očekuje se da se
izbegnu nesporazumi i kontradikcije u javnosti i javna unutrašnja i spoljna percepcija. Praksa pokazuje
da dvosmerna komunikacija postiže veće efekte i jasnija je kod javnog nastupa samo u jednom
pravcu. Reakcija javnosti u direktnoj komunikaciji je plodnija od indirektne komunikacije. Kroz
efikasnu komunikaciju, predviđenom ovim dokumentom se očekuje da se izbegnu predrasude o radu
lokalne samouprave i smanji građanska apatija, čime se povećava građanski aktivizam i afirmiše
mišljenje građana.
Efektivna komunikacija sa građanima je strateška orjentacija opštine Prizren i odražava percepciju
njenih građana. Realizacijom ovog strateškog dokumenta stiče se utisak kod građana da je rad
opštine fokusiran na potrebe građana i da je građanin u centru pažnje.
Učešće građana
Zakon o lokalnoj samoupravi, u svojoj preambuli govori o potrebi da donošenje odluka bude bliže
građanima, promoviše dobro upravljanje i uslove za sve građane opštine i pre svega uzima u obzir
načela lokalne samouprave na temelju Evropske povelje o lokalnoj samoupravi i njenih protokola.
Konsultacije sa građanima prije usvajanja akata opšteg značaja od strane Skupštine opštine su
zakonite za opštinu i stoga predstavljaju aktivnosti bez kojih se nemože zamisliti učešće građana u
aktivnostima lokalne samouprave i procesima odlučivanja. Ovaj segment odnosa opštine sa
građanima može se reći da je segment koji je najviše sputan u prošlosti. Opština Prizren ima
poteškoća u uspostavljanju redovne i održive komunikacije sa građanima i interesnim grupama
prilikom izrade i donošenje opštinskih akata sa posebnim naglaskom na propise i druge strateške
dokumente, kao što su regulatorni ili slični planovi. Ovi izazovi u nekim slučajevima opštini Prizren
donose poteškoće u komunikaciji sa građanima i nadalje u realizaciju odluka donesenih od strane
opštine.
Opština Prizren je svesna ovog nedostatka koji se često ističe u raznim izveštajima procene domaćih i
stranih organizacija. Stoga, posebna pažnja će se posvetiti direktnoj komunikaciji sa građanima u fazi
odlučivanja za donošenje odluke opšte prirode koje mogu biti opštinski propisi, odnosno drugi
strateški dokumenati. Takav postupak bi omogućio informisanje građana sa politikama kojima će se
opština baviti i bez sumnje će olakšati sprovođenje tih politika nadalje. Poseban naglasak u ovom
kontekstu će se dati konsultaciji zainteresovanih strana tokom razmatranja dokumenata iz kojih
nastaju finansijske obaveze prema građanima kao što je propis o porezu na imovinu, propis za takse,
kao i konsultacije građana o dokumentima koji uređuju njihov životni prostor.
Zakon o lokalnoj samoupravi posvećuje celo poglavlje mehanizmima učešća građana u donošenju
odluka i direktnoj demokratiji. U okviru ovih mehanizama uključene su:
53
Ciljevi Strategije
Kvalitetno informisanje građana opštine Prizren
Ovom objektivom misli se da se poboljša kvalitet informacija, kako unutar opštinskih sektora, tako i
sa građanima, biznismenima i organizacijama civilnog društva, odnosno nastojanju za tačno,
nepristrasno i blagovremeno informisanje svih.
Ova objektiva podrazumijeva da na početku podigne i ojača kapacitete svih zaposlenih i odgovornih
za informisanje u opštini. Mislilo se da se ovo postigne kroz razne obuke i pomoću tehnologije i
savremene načine informisanja. Takođe, ova objektiva ima za cilj stvaranje održivog mehanizma za
dobijanje informacija, kako u opštinskim sektorima, tako i od građana, organizacija civilnog društva i
biznismena. Ostvarivanje ovog cilja poboljšava informacioni sistem unutar opštinskih sektora, uvek u
službi jačanja učinka različitih odeljenja i kancelarija. Objektiva, između ostalog, ima za cilj da
zadovolji osnovno ljudsko pravo na tačno i blagovremeno informisanje, tako da usluge budu
kvalitetnije za sve građane opštine Prizren.
Takođe, dijaspora ima pravo da bude blagovremeno informisana o svim dešavanjima u opštini tokom
dolaska, pogotovo kada se radi o uslugama koje njih interesuju.
Očekuje se da realizacija ovih ciljeva utiče na informisanja građana o aktivnostima i viziji opštine uvek
vodeći računa o interesima građana uspostavljanjem mehanizama za vezu sa građana. Osim što
dokument reguliše plasman informacija o aktivnostima lokalne samouprave istovremeno kroz
predviđene mehanizme pruža priliku građanima da koriste usluge koje pruža opština i omogućava
predstavnicima lokalnih vlasti da budu u direktnom kontaktu sa građanima. Takođe, ova objektiva
ima za cilj da informiše građane da ne budu u funkciji promocije rada opštine, već da budu sastavni
deo upravljanja. Neki od predloženih instrumenata su: 1) Sredstva za informisanje kao što su: a)
opštinska veb stranica i b) billbordi, brošure, posteri, leci,itd; 2) Društvene mreže, kao što su: a)
twitter, b) facebook i c) youtube; 3) Pisani mediji, kao što su: a) novine, b) pisma izdavača c) kolumne
i d) izveštaji; 4) Elektronski mediji, kao što su: a) Lokalne TV; b) Centralne TV; 3) Radio.
Efektivna komunikacija sa građanima i zainteresiranim stranama
Objektiva efektivne komunikacije namerava da kreira što efikasnije načine komunikacije sa svim
zainteresovanim stranama, uključujući i organizacije civilnog društva, medije i biznismene. Ova
objektiva ima za cilj da izgradi mehanizme za efikasnu komunikaciju sa građanima, osigura povratne
informacije od građana u vezi izrade budžeta, opštinskih odluka važnih za građane, i da obezbedi
dobijanje javnog mišljenja prije donošenja odluka koje utiču na njihov život. Takođe, ova objektiva je
usmerena na poboljšanje komunikacije s javnim institucijama i regionalnim pružaocima usluga i
drugim, tako da građani ne budu samo informisani, već da imaju pravo da komuniciraju o uslugama
koje utiču na njihovo blagostanje. Poboljšanje kapaciteta za efikasnu komunikacija opštine je drugo
planirano područje, gde se očekuje jačanje kapaciteta opštinskog osoblje u interakciji sa građanima.
Kako bi se poboljšala komunikacija opštine, planirano je i sleđenje najboljih praksi u regionu, kako bi
se povećao učinak komunikacije u opštini Prizren.
Postavljanjem jasnih komunikacijskih kanala i interesnih grupa sa ovim dokumentom očekuje se da se
izbegnu nesporazumi i kontradikcije u javnosti i javna unutrašnja i spoljna percepcija. Praksa pokazuje
da dvosmerna komunikacija postiže veće efekte i jasnija je kad javnog nastupa samo u jednom
pravcu. Reakcija javnosti u direktnoj komunikaciji je plodnija od indirektne komunikacije. Kroz
efikasnu komunikaciju, predviđenom ovim dokumentom se očekuje da se izbegnu predrasude o radu
54
lokalne samouprave i smanji građanska apatija, čime se povećava građanski aktivizam i afirmiše
mišljenje građana.
Efektivna komunikacija sa građanima je strateška orjentacija opštine Prizren i odražava percepciju
njenih građana. Realizacijom ovog strateškog dokumenta stiče se utisak kod građana da je rad
opštine fokusiran na potrebe građana i da je građanin u centru pažnje. Neki od predloženih načina
su: Komunikacijski kanali kao što su 1) opštinska veb stranica; 2) društvene mreže; 3) informativni
bilteni; 4) pisma urednika; 5) članci, kolumne i izveštaji; 6) billbordi, brošure, posteri, leci, itd; e) javne
demonstracije; 7) saopštenja za novinare i konferencije za novinare; 8) dokumentarni i
kratkometražni filmovi; 9) izložbe i javne umetnosti; 10) prezentacije, odnosno prisustvo na lokalnim
događajima, sajmovima i drugim javnim skupovima.
Povoljno okruženje za aktivno učešće građana i transparentnost
Ova objektiva ima za cilj stvaranje i gajenje kulture učešća u opštinskim aktivnostima koje dovode do
opšteg dobra, povećanje blagostanja i stvaranje optimalnih uslova za dostojanstven život građana.
Da bi se postigao ovaj cilj opština predviđa podršku nevladinih organizacija i građanskih inicijativa čiji
je cilj povećanje učešća građana. Opština preko ove objektive između ostalog, nastoji da promoviše
mehanizme i druge mogućnosti građanskog učešća. Učešće građana u izradi, izboru i određivanju
prioriteta kapitalnih projekata je jedan među ostalim opštinskim ciljevima, koji osiguravaju građanski
aktivizam kada su u pitanju odluke koje utiču na njihove živote. Poslovni subjekti takođe, planiraju da
budu uključeni u regulisanje opštinskih akata koji utiču na privredni sektor, koji su i nosioci vlastitih
prihoda opštine lokalnog ekonomskog razvoja. Kroz ovaj strateški dokument opština namerava da
odluke prije nego su donesene prođu kroz analizu i višestruku dimenziju diskusija, odnosno da
uključe građane i sve zainteresovane strane, uključujući organizacije civilnog društva i poslovne
zajednice. To doprinosi poboljšanju usluga za građane, osigurava prostor za djelovanje OCD i
poboljšava okruženja za poslovanje, koje prema očekivanju treba da bude još jedan korak napred ka
ukupnom ekonomskom razvoju.
Neki od predloženih načina su: 1) Učešće građana u procesima donošenja odluka od strane opštine,
kao što su: a) javne debate; b) javne rasprave; c) referendum; d) učešće u konsultativnim odborima;
e) građanske inicijative; 2) Učešće građana u aktivnostima lokalne samouprave, kao što su: a)
partnerstvo sa građanima; b) projekti koji se finansiraju zajedno sa građanima; i c) zajedničke
inicijative.
Organizacije civilnog društva
Opština Prizren je poznata za pravilnu organizaciju raznih interesnih grupa, poslovne i slične
zajednice. Veoma su aktivne i organizacije civilnog društva posebno one koje se bave
demokratizacijom i kulturom, ne zanemarujući čak i one za omladinu, žene, osobe s invaliditetom,
itd. Svi ovi mehanizmi predstavljaju ogroman potencijal koji bi trebalo da opština Prizren iskoristiti
kako bi se produbilo partnerstvo sa svojim građanima.
Organizacije civilnog društva istovremeno izbliza prate politički, ekonomski i kulturni razvoj opštine.
One istovremeno objavljuju svoje izveštaje i periodične procene o relevantnim dešavanjimaa u
opštini. Ovi izveštaji i publikacije dosljedno služe kao kao izvor informacija opštinskim liderima sa
ciljem poboljšanja njihove efikasnost i opštine u cjelini. Rad ovih organizacija u mnogim slučajevima
55
je poboljšao kvalitet rada predsednika, Skupštine, odnosno opštinskih službi.Poovećao je i kvalitet
usluga koje pruža opština Prizren.
Opština Prizren ima dobre odnose i saradnju sa većinom tih organizacija i mehanizme koji imaju
direktnu, odnosno indirektnu podršku opštine. Pruža podršku različitim sektorima koji su u
nadležnosti opštine,i čak daje i svoje ocene o radu opštinskih organa. Međutim, nedostaje
sveobuhvatni pristup i struktura opštine Prizren za sve ove organizacije. U narednom periodu će se
pokušati sa institucionalizacijom opštinske saradnje sa ovim organizacijama i društvenim
mehanizmima kroz osnivanje konsultativnih mehanizama. Svrha takvih aktivnost bila bi da se poveća
nivo informisanja građana o opštinskim aktivnostima, podizanje nivoa međusobne komunikacije
između opštine i građana i na kraju, povećanje učešća građana u aktivnostima i procesima donošenja
odluka u opštini.
Oblici uključivanje organizacija civilnog društva u procesu povećanja učešća građana u donošenju
odluka i aktivnosti lokalne samouprave
Organizacije civilnog društva su dobro organizovane i uključene u sve procese donošenja odluka na
lokalnom nivou. Uključene u aktivnostima lokalne samouprave mogu direktno da utiču na usvajanje
najboljih lokalnih odluka, na efikasnu i proporcionalnu raspodelu opštinskog budžeta, na načine
trošenja javnog novca, odgovornije sprovođenje opštinskih propisa i poboljšanje kvaliteta života
građana u cjelini.
Ovaj strateški dokument će biti u stanju da posluži organizacijama civilnog društva koje razvijaju,
odnosno realizaciju projekte u oblastima unapređenja lokalne samouprave, praćenje njenih učinaka,
transparentnosti i odgovornosti, kao i obrazovanje građana da povećaju svoje učešće i efikasnije
zalaganje interesnih grupa u donošenju lokalnih odluka u cjelini, odluka sa prioritetnim potrebama i
konkretne projekte, posebno za građane.
56
Budžet
Ukupni troškovi opštinskog budžeta za informisanje, komunikaciju i učešće građana za tri godine
procjenjuje se na 101,300.00 eura. Period implementacije obuhvata drugu polovinu 2015. godine,
2016, 2017 i prvu polovinu 2018. godine. Očekuje se da će biti nastavljen i u narednim godinama.
Za 2015-u godinu planirane su 25,000.00 eura, a za 2016-u 35,000.00. Budžetske potrebe za 2017-u
godinu su 26,700.00 eura, a za 2018-u su planirane 14,600.00 eura. Planirani budžeti za realizaciju
svakog objektiva su redom navedeni: za realizaciju prvog objektiva ‘Kvalitetno informisanje građana
prizrenske opštine’ planirano je svega 36,200.00 eura; za realizaciju drugog objektiva ‘Efektivna
komunikacija sa građanima i zainteresovanim stranama’ planirano je 42,800.00 eura; dok je za
realizaciju trećeg objektiva ‘Stvaranje okruženja za aktivno učešće građana i transparentnost’
planirano svega 22,300.00 eura.
Kao što se vidi planirane aktivnosti u ovom strateškom dokumentu imaju za cilj da uključe
organizacije civilnog društva i poslovnog sektora. Postoje mogućnosti da se deo troškova ovog
strateškog dokumenta smanji, u zavisnosti od programa i projekata koje realizuju organizacija
civilnog društva i biznismeni. Takođe, ne isključuju se mogućnost podrške razvojnih agencija /
donatora za sprovođenje različitih mera ovog dokumenta.
Tabela budžeta - Strategija i akcioni plan za informisanje, komunikaciju i učešće građana
#
O1
O2
O3
Godišnji troškovi
Objektiva
Kvalitetno informisanje
građana prizrenske
opštine
Efektivna komunikacija
sa građanima i
zainteresovanim
stranama
Stvaranje okruženja za
aktivno učešće građana
i transparentnost
Budžet za godinu
Ukupno
objektiva
2015
2016
2017
2018
€11,500.00
€13,700.00
€6,300.00
€4,700.00
€36,200.00
€10,000.00
€13,200.00
€13,200.00
€6,400.00
€42,800.00
€3,500.00
€8,100.00
€7,200.00
€3,500.00
€22,300.00
€25,000.00
€35,000.00
€26,700.00
€14,600.00
Ukupni troškovi
€101,300.00
57
Struktura Implementacije
Organizaciona struktura mehanizama koordinacije, praćenja i implementacije 'Opštinske Strategije i
akcionog plana za informisanje, komunikaciju i učešće građana' u opštini Prizren.
Koordinator za
sprovođenje
Strategije
Savetodavno telo za
sprovođenje Strategije
Sekretarijati
1.__________
2.__________
Grupa za
pitanja
INFORMISANJA
Grupa za
pitanja
KOMUNIKACIJ
EEEEEEEEET
Grupa za
pitanja
UČEŠĆA
Odgovornosti
Koordinator: koordinira, prati i izveštva o implementaciji Strategije i akcionog plana za informisanje,
komunikaciju i učešće građana i predsedava sastancima radnih grupa.
Sekretarijat (Tečnička radna grupa akcionog plana): prikuplja materijale RG, sistematizuje ih, analizira
i prati eventualno donete odluke od strane koordinatora radnih grupa. Priprema potreban materijal
za koordinatora.
Radne grupe (RG): U ovim RG su predstavnici SO Prizrena, mandati koji koordiniraju sprovođenje
akcionog plana, praćenje i izveštavanje o rezultatima.
Savetodavno telo: Lokalne i međunarodne NVO, kao i druge Organizacije civilnog društva.
58
Akcioni plan – Strategija opštine Prizren za informisanje, komunikaciju i ušešće građana
Kvalitetno informisanje građana opštine Prizren
Ovom objektivom se misli poboljšati kvalitet informisanja unutar opštinskih sektora, isto tako i građana, biznismena i organizacija civilnog društva, posebno
se cilja na iskreno, nepristrasno i blagovremeno informisanje svih.
Ova objektiva podrazumeva da se na početku podigne i osnaži kapacitet svih zaposlenih i odgovornih za informisanje u opštini. Misli se da se ovo postigne
kroz različite treninge, koristeći savremenu tehnologiju i načine informisanja. Takođe, ova objektiva namerava da stvori održive mehanizme za primanje
informacija unutar opštinskih sektora, kao i od samih građana, organizacija civilnog društva i biznismena. Ispunjavanje ove objektive poboljšava se
informacioni sistem unutar svih opštinskih sektora koji sve više služe za povećanje učinkovitosti direktorijata i različitih kancelarija. Objektiva, između
ostalog ima za cilj ispunjavanje osnovnog ljudskog prava na blagovremeno i iskreno informisanje, kao i da usluge budu kvalitetnije za sve građane prizrenske
opštine. Takođe, dijaspora ima pravo da bude blagovremeno informisana o svim zbivanjima u opštini kada dođe, pogotovo kada se radi o uslugama za koje
je ona zainteresovana.
Očekuje se da realizacija ove objektive utiče na informisanje građana o aktivnostima i vizijama opštine uvijek vodeći računa o interesima građana
uspostavljanjem mehanizama za vezu sa građanima. Dokument, osim što reguliše prenošenje informacija o aktivnostima lokalne vlasti, istovremeno kroz
predviđene mehanizme nudi mogućnost građanima da iskoriste usluge koje im pruža opština i omogućava predstavnicima lokalnih vlasti da su u direktnim
kontaktima sa građanima. Takođe ova objektiva ima za cilj da informiše građane da ne budu promoteri rada opštine, već da budu sastavni deo upravljanja.
Objektiva
Mere
Kvalitetno informisanje građana opštine Prizren
Aktivnosti
Odgovorna
institucija
Period implementacije
2015
Osigurati adekvatan
odgovarajući prostor za
aktivnost KZIJ
Opštinska
izvršna vlast
2016 2017 2018
2015
Dodjeljen je
prostor
minimalne
veličine od
60m2 KZIJ
VI
59
Godišnji troškovi
Indikatori
2016
2017
2018
Poboljšanje
opštinskih
kapaciteta za
informisanje
Stvoreni
mehanizmi za
prijem
informacija
Opremanje sa naprednim
tehnologijama za informisanje
KZIJ
III
III
III
Broj kupljenih
uređaja
Organizovanje obuke za osoblje
opštinske administracije za
informisanje između
departmana i građana
KZIJ
OCD
IV
IV
IV
Najmanje dva 4dnevna treninga
godišnje
Angažovanje praktikanata iz IVO
za povećanje ljudskih resursa u
KZIJ
KZIJ
DA
Osnivanje i stavljanje u funkciji
softverskog modula za
informisanje unutar opštinskih
departamenata
KZIJ
Opštinski direktorijati,
Skupština i njeni Odbori pružaju
informacije o opštinskim
uslugama Kancelariji za
informisanje javnosti
KZIJ
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj obaveštenja
Opštinski direktorijati pružaju
informacije KZIJ o inicijativama,
aktivnostima za izvođenje
građevinskih radova,
ekonomskom razvoju,
administraciji, budžetu i
finansijama, obrazovanju,
zdravstvu, kao i o uobičajenim
aktivnostima m nevladinih
organizacija itd.
KZIJ
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj obaveštenja
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj
angažovanih
praktikanata
II-VI
I-XII
I-VI
primenjeni
softveri
60
4500
1000
1000
4000
2000
2000
2500
600
300
Informisanje
javnosti o
uslugama i
odlukama
Opštinski direktorijati pružaju
informacije o uspešnom
okončanju nekog projekta KZIJ ,
tako da građani budu
obavešteni o uspesima opštine.
KZIJ
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj obaveštenja
Da OCD redovno šalju
informacije o uspesima svojih
projekata i o planiranim
događajima koji su od javnog
interesa
KZIJ
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj obaveštenja
Redovno ažuriranje web
stranice sa informacijama o
uslugama i odlukama
KZIJ
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Ažurirane
informacije
Formiranje mail-grupa (e-mail
liste) medija, portala i
organizacija i redovno
distribuiranje informacija
KZIJ
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Količina poslatih
informacija
KZIJ
VIIXII
I-VI
Broj poslatih
informativnih
pisama
I-VI
najmanje jedne
mesečne emisije
na lokalnim TV
stanicama o
informisanju
građana
Izrada i distribucija pisama /
kružnih informacija
Organizovanje opštinskog
televizijskog informatora na
mesečnoj osnovi
KZIJ
VIIXII
I-XII
I-XII
I-XII
I-XII
61
Organizovanje sektorskih
brifinga
KZIJ
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Najmanje jedan
brifing mesečno
Dizajniranje informativnih
panela u gradu i selima o
opštinskim uslugama i
odlukama
KZIJ
DJU
X-XI
I-XII
I-XII
I-VI
Broj postavljenih
panela sa
obaveštenjima
Priprema i distribucija letaka,
brošura i drugih informativnih
materijala o opštinskim
uslugama i odlukama po
potrebi (za događaje / posebne
usluge)
KZIJ
Organizovanje redovnih
sastanaka sa građanima u
opštinskim prostorijama i
ruralnim područjima
KZIJ
Priprema i distribucija
šestomesečnih izveštaja o radu
opštine
KZIJ
Organizovanje zajedničke
informativne kampanje sa
nevladinim organizacijama za
određene oblasti
KZIJ
Informisanje građana o pristupu
javnim dokumentima putem
letaka i brošura i statističkim
obaveštenjima o korišćenju
takvih vrsta usluga
KZIJ
OCD
X-XII
VIIXII
VIIXII
VIIXII
I-XII
I-XII
I-XII
I-XII
I, IX
I, IX
I-XII
I-XII
I-XII
I-XII
62
I-VI
I-VI
10000
500
500
300
200
600
600
300
250
500
500
250
250
500
500
250
Broj
distribuiranih
materiala o
podizanju svesti
Broj sastanaka
Broj
distribuiranih
izveštaja
I
I-VI
I-VI
Broj
informativnih
kampanja
Broj zahteva za
pristup javnim
dokumentima
Informisanje
dijaspore u
pružanju
opštinskih
usluga
Kreiranje posebnog modula
softvera u okviru postojeće web
stranice i društvene mreže za
pružene usluga dijaspore i o
opštinskim odlukama
KZIJ
X-XII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj posetioca
800
Organizovanje informativnih
sednica u vreme godišnjih
odmora djaspore o
mogućnostima korišćenja
usluga i o lokalnom
ekonomskom razvoju
KZIJ
VIII,
XII
VIII,
XII
VIII,
XII
63
Broj
informativnih
sesija
600
600
300
Efikasna komunikacija sa građanima i zainteresovanim stranama
Objektiva efikasne komunikacije namerava stvaranje najefikasnijih načina komunikacije sa svim zainteresovanim stranama, uključujući organizacije civilnog
društva, medije i biznismene. Ova objektiva namerava da da izgradi mehanizme za efikasnu komunikaciju sa građanima, da osigura povratne informacije od
građana u vezi izrade budžeta, opštinskih odluka važnih za građane, i osigura dobivanje javnosti prije donošenja odluka koje utiču na njihove živote. Takođe,
objektiva namerava da poboljša komunikaciju sa javnim institucijama i regionalnim i drugim pružaocima usluga, tako da građani ne budu samo informisani
već da imaju pravo i da komuniciraju za usluge koje utiču na njihovo blagostanje. Poboljšani kapaciteti opštine za efikasniju komunikaciju je drugo planirano
područje, gdje se očekuje da opštinsko osoblje osnaži kapacitete kroz interakciju sa građanima. Da bi se poboljšao kapacitet opštine za komunikaciju planira
se sleđenje najbolje prakse iz regiona, kako bi se povećala performansa komunikacije u opštini Prizren.
Postavljanjem jasnih komunikacijskih kanala i interesnih grupa ovim dokumentom očekuje se izbjegavanje nesporazuma i kontradikcije u javnosti i
percepcija da postoji spoljna i unutrašnja javnost. Praksa pokazuje da dvosmernu komunikacija postiže veće efekte i i da je jasnija, nego kad je ona
jednosmerna. Reakcija javnosti u direktnoj komunikaciji je plodnija nego što je to slučaj sa indirektnom komunikacijom. Kroz efikasnu komunikaciju koje je
predviđena u ovom dokumentu očekuje se da se izbegnu predrasude o radu lokalne samouprave i građanska apatija da bude smanjena, čime se jača
građanski aktivizam i afirmiše mišljenje građana.
Efikasna komunikacija sa građanima je strateška orijentacija opštine Prizren i odražava percepciju njenih građana. Implementacijom ovog strateškog
dokumenta stvara se utisak kod građana da je rad opštine fokusiran na potrebe građana i da je građanin u centru pažnje.
Objektiva
Mere
Efikasna komunikacija sa građanima i zainteresovanim stranama
Aktivnosti
Odgovorna
institucija
Period implementacije
2015 2016 2017 2018
Postoje mehanizmi za
efikasnu komunikaciju
s građanima
Organizovanje redovnih
mesečnih sastanaka sa
građanima, biznismenima
i nevladinim
organizacijama
KZIJ
VIIXII
I-XII
64
I-XII
I-VI
Godišnji troškovi
Indikatori
2015
Broj sastanaka
2016
2017
2018
Postavljanje knjige
utisaka, primedbi i
sugestija građana za
pružene usluge
Korištenje društvenih
mreža za komunikaciju sa
građanima
Razvoj i postavljanje u
funkciji web modula za
interakciju
Osiguravanje učešća
javnog mnjenja prije
donošenja različitih
odluka
Zajedničke informativne
kampanje i komunikacija
sa nevladinim
organizacijama
Organizovanje emisija na
lokalnim radijima i
televizijama
Postavljanje kutije za
žalbe i preporuke u
svakom opštinskom
direktorijatu i opštinskom
prostoru
Organizovanje
konsultacija sa
preduzetnicima i raznim
interesnim grupama za
saradnju sa opštinskim
ruralnim i urbanim
naseljima prije odobrenja
opštinske politike
KZIJ
DA
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj
komentara
KZIJ
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj posetioca
X-XII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj aktivnih
korisnika
KZIJ
DA
KZIJ
OCD
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Najmanje 6
emisija
godišnje
KZIJ
DA
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj
komentara
IXXII
I-XII
65
I-XII
I-VI
600
600
300
2500
5000
5000
2000
200
100
100
100
Broj kampanja
KZIJ
KZIJ
Izvršna vlast
opštine
800
Broj javnih
debata
Izrada percepcije javnosti
o opštinskim uslugama i
projektima
KZIJ
IX
IV
IV
IV
Broj anketa
Organizovanje debata sa
različitim interesnim
grupama prije usvajanja
administrativnih akata,
odnosno opštinskih
projekata
KZIJ
Opštinski
direktorijati
IX
IV
IV
IV
Broj javnih
debata
Redovni sastanci sa
građanima
Savetnik
opštinske
izvršne vlasti
KZIJ
IX
IV
IV
IV
Broj sastanaka
Redovni sastanci sa
regionalnim kompanijama
KZIJ
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj sastanaka
KZIJ
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj sastanaka
KZIJ
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj
obaveštenja
KZIJ
X
IV
IV
IV
Kupljena
oprema
Poboljšanje
Redovni sastanci sa
komunikacije sa
organima sigurnosti i
javnim
vanredne situacije
institucijama/uslužnim
Objavljivanje informacija
važnih za javnost
Opremanje sa
savremenom
informacionom
Poboljšana kapaciteta tehnologijom
za efikasnu
komunikaciju opštine
Primena najboljih
praksi iz zemalja u
Organizovanje obuke za
osoblje opštinske uprave
za efektivnu komunikaciju
između departamenata,
sa medijima i građanima
Stidijska poseta u regionu
radi razmene najboljih
KZIJ
OCD
KZIJ
IX
V
III-V
66
V
III-V
V
III-V
Najmanje dva
4-ero dnevna
treninga
godišnje
Broj poseta
4500
500
500
500
2000
4000
4000
2000
3000
3000
1500
regionu
praksi
Uspostavljanje i
održavanje kontakata sa
drugim Kancelarijama za
informisanje koje imaju
uspešne modele
komuniciranja s javnošću
KZIJ
OCD
VIIXII
I-XII
67
I-XII
I-VI
Broj kontakata
Povoljno okruženje za aktivno učešće građana i transparentnost
Ova objektiva ima za cilj stvaranje i gajenje kulture učešća u opštinskim aktivnostima koje dovode do opšteg dobra, povećanje blagostanja i stvaranje
optimalnih uslova za dostojanstven život građana. Da bi se postigao ovaj cilj opština predviđa podršku nevladinih organizacija i građanskih inicijativa čiji je cilj
povećanje učešća građana.
Opština preko ove objektive između ostalog, nastoji da promoviše mehanizme i druge mogućnosti građanskog učešća. Učešće građana u izradi, izboru i
određivanju prioriteta kapitalnih projekata je jedan među ostalim opštinskim ciljevima, koji osiguravaju građanski aktivizam kada su u pitanju odluke koje
utiču na njihove živote. Poslovni subjekti takođe, planiraju da budu uključeni u regulisanje opštinskih akata koji utiču na privredni sektor, koji su i nosioci
vlastitih prihoda opštine lokalnog ekonomskog razvoja. Kroz ovaj strateški dokument opština namerava da odluke prije nego su donesene prođu kroz
analizu i višestruku dimenziju diskusija, odnosno da uključe građane i sve zainteresovane strane, uključujući organizacije civilnog društva i poslovne
zajednice. To doprinosi poboljšanju usluga za građane, osigurava prostor za djelovanje OCD i poboljšava okruženja za poslovanje, koje prema očekivanju
treba da bude još jedan korak napred ka ukupnom ekonomskom razvoju.
Objektiva
Mere
Povoljno okruženje za aktivno učešće građana i transparentnost
Aktivnosti
Odgovorna
institucija
Period implementacije
2015
Podrška
nevladinih
organizacija i
građanskih
inicijativa
Promocija
mehanizama i
drugih
2016 2017 2018
Podrška aktivnostima
projekata OCD koji imaju za
cilj povećanje učešća građana
u opštinskim aktivnostima
Bord
direktora
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Podrška inicijativama koje
povećavaju učešće građana
KZIJ
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
KZIJ
VIIXII
Organizovanje poseta na
terenu radi obaveštavanja
javnosti o načinima učešća
I-XII
I-XII
68
I-VI
Godišnji troškovi
Indikatori
2015
Najmanje 6
podržanih
aktivnosti
godišnje
Najmanje 10
inicijativa
godišnje
Najmanje 12
terenskih
poseta
2016
2017
2018
€1,500.00 €3,000.00 €3,000.00 €1,500.00
€1,000.00 €2,000.00 €2,000.00 €1,000.00
mogućnosti za
učešće
građana
Organizovanje redovnih
sastanaka sa liderima
zajednice i verskim vođama
Priprema i distribucija
priručnika i materijala o
podizanju svesti za učešće
građana
Organizovanje informativnih
sastanaka u u opštinskim
prostorijama o pravu i
načinima učešća
Postavljanje obaveštenja za
učešće na redizajniranim
oglasnim tablama u gradu i
selima
Organizovanje "Otvoreni dani"
u opštini
Učešće
građana u
izradi, izboru i
određivanju
prioriteta
kapitalnih
projekata
KZIJ
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Najmanje 12
terenskih
poseta
III-V
Najmanje 2
vrste brošura
godišnje
Broj
distribuiranih
priručnika
KZIJ
OCD
IXXII
KZIJ
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Najmanje 4
sastanka
godišnje
KZIJ
DJU
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj
obaveštenja
KZIJ
IX
V
V
V
Broj poseta
III-V
III-V
Organizovanje sastanaka sa
građanima o određivanju
prioritetnih kapitalnih
projekata i opštinskih odluka
Izvršna vlast
KZIJ
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj sastanaka
Moduli za web i društvene
mreže o prioritetu lokalnih
projekata
KZIJ
OCD
X-XII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj posetioca
69
€200.00
€1,500.00
€600.00
€600.00 €1,200.00 €1,200.00
€200.00
€600.00
Osiguravanje učešća stručnih
grupa u izradi opštinskih
sektorskih politika
Uključivanje
biznismena u
regulisanje
opštinskih
akata koji
utiču na
poslovni
sektor
KZIJ
Opštinski
direktorijati
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Broj sastanaka
I-XII
I-XII
I-VI
Broj preporuka
Podrška preporukama
biznismena za lokalni
ekonomski razvoj
KZIJ
Izvršna
opštinska
vlast
VIIXII
Organizovanje redovnih
sastanaka sa preduzetnicima i
udruženjima za poboljšanje
poslovnog okruženja
KZIJ
DZTPR
VIIXII
Organizovanje radionica sa
preduzetnicima i poslovnim
udruženjima o preispitivanju
opštinskog budžeta
KZIJ
DEF
I-XII
I-XII
I-VI
Najmanje 4
sastanka
godišnje
III-V
III-V
III-V
Broj radionica
I-XII
I-XII
I-VI
Broj podržanih
preporuka
III-V
III-V
III-V
Broj konsultacija
i radionica
KZIJ
Podrška preporukama OCD o
pitanjima od opšteg interesa
Organizovanje konsultacija i
radionica sa OCD o
preispitivanju opštinskog
budžeta
Izvršna
opštinska
vlast
KZIJ
DEF
VIIXII
70
€200.00
€400.00
€400.00
€200.00
Republika e Kosovës
Republika Kosova
Kosova Cumhuriyeti
Republic of Kosovo
Komuna e Prizrenit
Opština Prizren
Prizren Belediyesi
Municipality of Prizren
BELEDIYE STRATEJISI
ENFORMASYON, İLETIŞIM VE HALKIN KATILIMI
2015-2018
Prizren, 2015
71
Saygıdeğer Prizren Belediyesi halkı
“Enformasyon, iletişim ve halkın katılımına dair belediye stratejisi” bizim siyasi irademiz ve Prizren
belediyesinin etnik, dini ve siyasi mensubiyet konusunda harhangi bir fark gözetmeden, tüm
vatandaşlarıyla eşit bir şekilde ilgilenen, gelişmiş demokratik değerlere sahip bir yerel yönetimin
konsolidasyonunu sağlamak amacıyla, olumlu değişiklikler gerçekleştirmek doğrultusundaki bağlılığını
gösteren sıradaki girişimlerimizden biridir.
Enformasyon, iletişim ve halkın katılımı stratejisi yerel yönetimin halkın dahil edilmesi konusunda
daha etkin olmasına katkıda bulunarak, halkın katılımını arttırmak amacıyla belediyemiz için bir
rehber ve model olarak hizmet vermeyi hedeflemektedir. Bu vatandaşlara katkı sunması ve yerel
düzeyde girişimlerde bulunması için imkan tanıyarak, gönüllülük ve aktif vatandaşlığın artmasına yol
açacak ve ortak hedeflere ulaşmak üzere yerel yönetim ile vatandaşların ortak çabalarını kombine
etmek için kullanılabilecek, yerel düzeyde halkın katılımı kavramını oluşturan bir ortaklık modelini
oluşturacaktır. Enformasyon, iletişim ve halkın katılımı yerel yönetim kuruluşlarının kendi vatandaşları
huzurundaki şeffaflığının artmasını önemli oranda etkilemektedir ve onları kendi davranışları ve
eylemleri konusunda daha sorumlu tutmaktadır. Etkin bir enformasyon ve iletişim yanı sıra halkın
kurumsal hayat ve karar alma süreçlerine yaygın katılımı yolsuzluk, nepotizim ve parti esasına göre
favorizim eylemleri kapsamını daraltmaktadır.
Prizren Belediyesi için hazırlanan bu stratejik belgede önerilen eylemler, söz konusu belgeden
türeyen beklentilerin karşılanması için gerçekleştirilmesi gereken girişimler açıkça belirtilmiştir.
Bu eylem planının tasarımı ve uygulanması etnik, dini ve siyasi mensubiyeti konusunda herhangi bir
fark gözetmeden tüm vatandaşları ile ilgilenen, gelişmiş demokratik değerlere sahip bir toplumun
konsolidasyonunu sağlamak doğrultusundaki çalışmalarımız ve girişimlerimizin bir diğer ileri adımını
temsil etmektedir.
Bu vesileyle şahsen Prizren Belediyesi yerel yönetim kuruluşları, sivil toplum örgütleri, iş dünyası
camiası, etnik topluluklar ve uluslararası topluluğu temsilcilerini bu stratejik belgenin uygulanması
doğrultusundaki girişime katılması ve kendi vatandaşlarını geçtiği tüm demokratik süreçlerin ayrılmaz
bir parçası haline getiren bir yerel yönetimin oluşturulmasını sağlamak doğrultusundaki istekliliğimi
ifade ederek, birlikte çalışmak için cesaretlendirmek istiyorum.
Bu vatandaşlarımız açısından büyük önem taşıyan bu girişime dahil olmak ve başarılarımız
doğrultusunda hep birlikte değerlendirilmek üzere herkes için benim bir davetiyem olsun.
Saygılarımla,
Prof.Dr.Ramadan MUJA
Prizren Belediyesi Başkanı
72
Teşekkür
Bu stratejik belge ile eylem planının tasarlanması Prizren Belediyesi bünyesindeki çeşitli ofisler, Eğitim
ve Tekniki Destek Akademisi (ATTA) ve sivil toplum örgütlerinin ortak girişimiydi.
AGİT Kosova Misyonu’na da ayrıca söz konusu stratejik belge ve eylem planının hazırlanması sürecine
verdiği destek nedeniyle teşekkürlerimizi iletiyoruz.
Bu nedenle Prizren Belediyesi strateji ve eylem planının hazırlanması sürecinde yer alan tüm
taraflara, özellikle yakın işbirliği ve çok değerli katkıları nedeniyle KFOS/ATTA’ya önemli destekleri ve
söz konusu belgenin hazırlanmasını mümkün kılması nedeniyle şükranlarını ifade etmektedir.
Özellikle Prizren Belediye Meclisi parlamenter grupları temsilcileri, Belediye Başkanı Yardımcısı Sn.
Lulzim Kabashi’ye ve Enformasyon Ofisi Başkanı Sn.Ymer Berisha’ya belediye enformasyon, iletişim ve
halkın katılımı stratejisi ve eylem planının hazırlanması sürecinde verdiği yapıcı katkılar nedeniyle
teşekkürlerimizi iletiyoruz. Onların uzmanlığı ve değerli katkısı olmadan söz konusu belgenin
tasarlanması zor olacaktı.
73
Kısaltmalar
BK
ATTA
İM
BMM
KHM
TEKM
ÇG
YEK
KFOS
BM
AGİT
STK
PZU-BBF
KEO
Belediye Kurulu
Eğitim ve Tekniki Destek Akademisi (Academy for Training and Technical Assistance)
İdare Müdürlüğü
Bütçe ve Maliye Müdürlüğü
Kamu Hizmetleri Müdürlüğü
Turizim ve Ekonomik Kalkınma Müdürlüğü
Çalışma Grubu
Yüksek Eğitim Kuruluşları
Kosova Açık Toplum Vakfı (Kosova Foundation for Open Society)
Belediye Meclisi
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı
Sivil Toplum Kuruluşları
Prizren Üniversitesi – Bilgisayar Bilimleri Fakültesi
Kamu Enformasyonu Ofisi
74
Giriş
Prizren Belediyesi Kosova Cumhuriyeti Anayasası ve Yerel Özyönetim Yasası (YÖY) gereğince
öngörülen ilke ve taahhütleri bir an önce hayata geçirebilmek için, vatandaş ile yerel yönetim
arasında bağlayıcı köprüler oluşturmak ve karşılıklı güveni güçlendirmek amacıyla, belediye ve
vatandaşlar arasındaki iletişimi geliştirmek, Prizren belediyesindeki gelişmeler hakkında kamuoyunu
zamanında ve tarafsız bir şekilde bilgilendirmek ve vatandaşların belediye faaliyetlerine aktif
katılımını teşvik etmek üzere Anayasa, YÖY ve Kosova Cumhuriyeti’nde geçerli diğer yasalarca
öngörülen tüm işlev ve imkanları yerine getirmeye çalışmaktadır.
Yerel yönetim organları faaliyetleri Anayasa ile Kosova Cumhuriyeti yasalarına dayanmaktadır ve
Avrupa Yerel Özyönetim Şartnamesi’ne uyum göstermektedir. Yerel özyönetim genel, eşit, özgür,
doğrudan ve gizli oylama neticesinde, seçimler sırasında seçilmiş temsili organlar tarafınca icra
edilmektedir. Yerel özyönetim, vatandaşlarının ihtiyaç ve endişelerine özel bir önem atfederek, iyi
yönetim, şeffaflık, hesap verme, sorumluluk, verimlilik ve etkinlik ilkelerine dayanmaktadır.
Kosova Cumhuriyeti kapsamında yerel özyönetimin temel birimi belediyedir. Belediyeler geniş
ölçekte yerel özyönetim yetkisine sahiptir ve tüm vatandaşların belediye organlarının karar alma
sürecine aktif katılımını teşvik etmektedir.
Prizren Belediyesi Kosova Cumhuriyeti Anayasası ve YÖY ile tam bir uyumluluk içerisinde, kamu
hizmetlerinin sağlanması, fırsat eşitliği, sosyal katılım ve anti-diskriminasyon konusunda, kesin bir
kararlılıkla, iyi yönetim, şeffaflık, hesap verme, sorumluluk, verimlilik ve etkinlik siyasetini izleyecektir.
Prizren Belediyesi katılımcı bir yaklaşımı takip ederek, vatandaşlar, temsilciler ve sivil toplumu yerel
yönetim kuruluşları faaliyetlerine dahil edecektir.
Bu hedeflere ulaşmak üzere, Prizren Belediyesi stratejik bir yaklaşımda bu çabaları hayata geçirmeye
karar vermiştir. Yerel yönetimin bu zorluklarını bir strateji ve eylem planı çerçevesinde düzenlemek,
kaliteli hizmetler sağlamak, vatandaşlar ile yerel yönetim arasında köprüler inşa etmek ve karşılıklı
güveni güçlendirmek girişimi Prizren Belediyesi’nin samimi ve uzun vadeli bağlılığını kanıtlamaktadır.
Özet
Yerel yönetim otoritelerinin oluşturulması gerekliliği vatandaşlara hükümete en yakın düzeyden
hizmet sunma ihtiyacından doğmaktadır. Yerel yönetim vatandaşların kendi endişe ve günlük
sorunlarını ilettiği ilk adrestir. Doğal olarak, yerel yönetim aynı zamanda vatandaşların endişe ve
sorunlarına çözüm beklediği ilk adrestir.
Enformasyon, iletişim ve halkın yerel yönetim faaliyetlerine katılımı belediye ile vatandaşlar arasında
düzenli bir işbirliği ve iletişimin sağlanması için hayati öneme sahiptir. Vatandaşların belediye
çalışmaları hakkında bilgilendiği, belediyenin düzenli olarak vatandaşlar ile iletişim kurduğu ve
vatandaşların belediye faaliyetlerine katıldığı bir ortamın mevcut olamaması, yerel yönetimin normal
işleyişinde aşılmaz zorluklara yol açacaktır.
Bu Kosova Cumhuriyeti hukuk sistemi olduğu gibi, vatandaşların bilgilendirilmesi, onlarla iletişimin
sağlanması ve onların belediye karar alma süreçlerine katılımının bir yasal zorunluluk olduğu hukuk
sistemleri için daha fazla geçerlidir.
Yeni teknolojik gelişmeler enformasyon, iletişim ve halkın yerel yönetim faaliyetlerine katılımı
konusunda birçok fırsat sunmaktadır. Geçmişte böyle bir şey sadece “göz göze” olarak adlandırılan bir
75
iletişim şeklinde mümkün iken, günümüzde uygulanması çok daha kolay olan birçok iletişim şekli
mevcuttur. Yeni enformasyon ve iletişim çeşitlerinin uygulanmasındaki kolaylıklar vatandaşların
bilgilendirilmesi ve iletişimin sağlanması için gerekli finansal maliyetin düşmesine de yol açmıştır.
Günümüzde vatandaşların kendi işleri hakkında bilgi edinebilmesi için mutlaka belediye binasına
gitmesi gerekli değildir. Bu nedenle, Prizren Belediyesi modern iletişim şekillerinin kullanıma alınması
enformasyonun geliştirilmesi ve vatandaşlar ile karşılıklı iletişimin sağlanmasına katkıda bulunacaktır.
Uygulamada sadece modern yöntemler değil, aynı zamanda geleneksel enformasyon ve iletişim
yöntemlerinin uygulanmasında da birçok zorlukla karşılaşmaktayız. Ülkemizde neredeyse tüm
belediyelerin kendi vatandaşları ile iletişime geçmek konusunda karşılaştığı en önemli engellerden
biri uygun personelin çalıştırılması konusundaki kısıtlamalardan kaynaklanmaktadır. Belediyedeki
memur sayısı üzerine merkezi düzey tarafından belirlenen sınırlamalar, belediyenin bu doğrultudaki
kapasitesini arttırması için büyük engel oluşturmaktadır. Belediyeler vatandaşlar ile enformasyon ve
iletişim görevinin tüm yükünü tek bir memurla karşılamak zorundadır. Bu durum özellikle büyük
belediyeler için ciddi bir sorunu teşkil etmektedir.
Bir diğer önemli engel yine merkezi düzey kuruluşları tarafından belirlenen mali kısıtlamalardır.
Belediyeler, enformasyon ve iletişim için gerekli mali kaynaklar ayırabilecek durumunda olmayıp,
mevcut fonlarını daha öncelikli alanlara yöneltmekle yükümlüdür. İnsani ve mali kaynakların eksikliği
şüphesiz enformasyon, iletişim ve halkın belediye faaliyetlerine katılımına yönelik gelişmiş bir model
için gerekli tekniki kısıtlamaları da beraberinde getirmektedir. Prizren Belediyesi bağlamında
vatandaşların tüm resmi dillerde (Arnavutça, Sırpça/Boşnakça ve Türkçe) bilgilendirilip iletişimin
sağlanması doğrultusundaki yasal yükümlülüğünü yerine getirmesi, genellikle yukarıda belirtilen
hususlar nedeniyle, zor olmaktadır.
Vatandaşların bilgilendirilmesi ve iletişimin sağlanması bağlamında belediye yükümlülüğü ve
sorumluluklarının yerine getirilmesi konusunda bir diğer sorun da belediye çalışmaları hakkında bilgi
edinmek, belediye yöneticileri ile iletişim kurmak ve belediye faaliyetlerine katılım doğrultusundaki
vatandaşların ilgisizliği yer almaktadır. Yukarıda esasen tekniki ve mali konular vurgulanırken,
vatandaşların enformasyonu ve belediye ile iletişimi konusundaki ilgisizliği daha fazla toplumun
sosyo-politik yönleri ile ilişkilidir. Bu unsurlara Kosova toplumunun aşırı siyasallaşması unsuru da
eklenmelidir, ki bu vatandaşlar arasında belediye faaliyetlerinin sadece aynı siyasi oluşuma ait olduğu
durumunda görüşülebileceği izlenimini bırakabilir, diğerleri ise kendilerini dışlanmış hissetmektedir.
76
İlkeler
Vatandaş beklentileri sürekli olarak şeffaf, hesap verebilirlik, sorumlu, kapsamlı ve ayrımcı olmayan
yerel yönetim faaliyetlerine odaklıdır. Bunlar aynı zamanda yerel yönetim çalışmaları ve onların
vatandaşla iletişim kurma ilkeleri esasına dayanmaktadır.
Şeffaflık – belediyenin vatandaşla iletişim kurmasının temel ilkesidir. Şeffaflık ilkesinin esası halkın
belediye faaliyetleri hakkında bilgilendirilmesine dayanmaktadır. Bu bağlamdaki en önemli unsur
bilginin zamanında ve uygun iletişim araçlarıyla sağlanmasıdır.
Hesap verebilirlik – belediyenin vatandaşları ile iletişim kurmasının vazgeçilmez ilkesidir. Belediye
yöneticileri doğrudan belediyede yaşayan vatandaşlar tarafından seçilmektedir. Bu nedenle, belediye
yöneticileri belediye vatandaşlarına yönelik çalışmaları hakkında hesap verme ilkesine bağlı
kalmalıdır. Özellikle mali harcamalar hakkında belediyenin vatandaşları karşısında hesap vermesi
büyük önem taşımaktadır.
Sorumluluk – belediyenin vatandaşlar ile iletişim kalitesinin artmasını etkileyen ilkedir. Yerel yönetim
otoritelerinin vatandaşlar ile düzenli iletişimi verilen vaatler, başarılar ve belediyenin olası
başarısızlıkları karşısında yöneticilerin üst düzey sorumluluğunu sağlamaktadır. Sorumluluk
kaydedilen başarılar yanı sıra başarısızlıklar durumunda da belediye yöneticilerinin vatandaşlar
karşısında gösterdiği en yüksek ahlaki eylemdir.
Kapsamlılık – yerel yönetim otoriteleri mesajının tüm topluluklar ve çıkar gruplarına iletilmesini
sağlayan ilkedir. İletişimde kapsamlılık ilkesinin kullanılmasıyla, belediye tüm vatandaşlar, işveren
camiası, kültürel topluluk, sivil toplum örgütleri ve diğer çıkar gruplarına doğru ve zamanında bilgi
sağlanmaktadır.
Anti-Diskriminasyon – insan haklarına üst düzeyde saygı gösterilmesini sağlayan ilkedir. İletişimde
anti-diskriminasyon ilkesinin uygulanması cinsiyet, etnik köken, dil, kültür veya dini farklılık
gözetmeden tüm belediye vatandaşlarının doğru ve zamanında bilgilendirilmesidir. Antidiskriminasyon ilkesi aynı zamanda belediyenin herhangi bir farklılık gözetmeden tüm vatandaşların
taleplerini dikkate alması ve onları yönlendirmesidir.
Çeşitlilik – enformasyon için kullanılan kanallar hedef grupları tarafından yerleştirilen bilgiden daha
fazla güvence sağlamaktadır. Bu ilke televizyon, radyo, gazete, elektronik portallar, belediye internet
sitesi, sosyal ağlar, özel belediye uygulamaları (“Android” sistemleri), vb. dahil olmak üzere, mümkün
olduğunca çeşitli bilgi ve iletişim imkanlarının kullanılması anlamına gelmektedir.
Zamanında bilgi – temel enformasyon ilkelerinden biridir. Gecikmeli olarak yayınlanan bir bilginin
kamuoyu karşısında hiçbir değeri yoktur. Bu vatandaşların sağlanan bilgi doğrultusunda hareket
edebilmesi için belediyelerin alınan kararlar, belediye faaliyetleri ve planları hakkında vatandaşları
bilgilendirmesi konusunda gayet aktif olması gerektiği anlamına gelmektedir.
Geri Bildirim – gelişmiş enformasyon ve iletişim çeşitlerinin temel ilkesidir. Bunun uygulanması
vatandaşlara belediye tarafından alınan bir karar hakkında yorum, öneri veya itirazda bulunabilmesi
için fırsat verilmesi anlamına gelmektedir. Bu aynı zamanda belediyeye kendi performansını
geliştirmesi amacıyla vatandaşların talepleri doğrultusunda uygun hareketlerde bulunması için imkan
tanımaktadır.
77
Vizyon
Prizren Belediyesi’ni vatandaşları karşısında sorumlu, şeffaf ve hesap verici yapan, etkin iletişim ve
katılım mekanizmaları ile donanımlı, bilinçli vatandaşlar.
Prizren Belediyesi vatandaşların ihtiyaçlarına (çıkarlarına) cevap verebilmek gayesiyle enformasyon ve
iletişim mekanizmalarını geliştirmeyi amaçlamaktadır.
Stratejinin temel hedefi kendi vatandaşları huzurunda Prizren Belediyesi’ndeki geribildirim ve bilgi
akışı düzeyini arttırmaktır ve yerel yönetim şeffaflığının artmasına katkıda bulunacak enformasyon,
iletişim ve halkın katılımına yönelik yönlendirme ve talimatlar sağlamaktır.
Bununla birlikte, stratejinin amacı belediyedeki farklı birimlerin görevleri ile ilgili iletişim kültürünü
daha etik, daha samimi, daha hoşgörülü, daha şeffaf, daha etkili, daha verimli, daha istikrarlı, daha
doğru ve daha profesyonel bir hale getirmektir, ki bu şunları içermektedir: 1) Mesajların tüm
taraflarca kolayca anlaşılmasını sağlayacak şekilde, verilen ifadelerin açık ve basit bir dille formüle
edildiği profesyonel bir iletişim; 2) Mesajların iletildiği bağlam dikkate alınarak, mesajların amacını
ifade eden bir iletişim; 3) Temel değerler ve insan haklarına saygılı olan ve belediye politikalarının
dikkate alındığı bir iletişim; 4) Belediye sektörleri içerisindeki tüm karar mercilerinin koordinasyonunu
desteklemek amacıyla, zaman çizelgeleri ve sorumlulukların tanımlandığı bir iletişim; 5) İlgili mesajın
en iyi bir şekilde sunulmasını sağlamak amacıyla dilsel ifadelerin özenle kullanıldığı bir iletişimin
sağlanması.
Bu strateji aracılığıyla belediye vatandaşları, vatandaşlar ve diğer ilgili kuruluşlar karşısında şeffaflık
düzeyinin arttırılması amacıyla, belediyedeki gelişmeler ve karar alma süreçleri hakkında
bilgilendirilecektir.
Bu vizyon kapsamında belediye beş yıl içerisinde vatandaşlar ile yerel yönetim arasında etkin bir
enformasyon ve iletişim yapısı oluşturmayı hedeflemektedir. Vizyon aşağıdaki ilkeler üzerine inşa
edilmiştir:
o
İyi bilgilendirilmiş vatandaşlar
o
Etkili iletişim
o
Vatandaşların çıkarlarının temsil edildiği
o
Vatandaşların katılımı için uygun belediye ortamı
İletişim stratejisi vizyonu ve hedefleri profesyonelleşmiş iletişim, iletişim tutumları ve belediye
sektörlerindeki iletişimin özdenitimi ile ilgilidir. Ademi merkeziyetçi bir sistemde karar-alma, şeffaflık,
hesap verebilirlik ve koordinasyon hakkında belirli alanlarda daha iyi enformasyonun sağlanması
bunun temel anahtarıdır.
Belediye politikaları ile ilgili tartışmalara halkın ve sivil toplumun etkin katılımının önemli ölçüde
artması beklenmektedir. Çeşitli çıkar grupları ve belediye sektörlerine yönelik müzakere ve tartışma
platformlarının endişelerin görüşüleceği ve onlara çözümlerin üretileceği şekilde güçlendirilmesi
beklenmektedir. Kamuoyu tartışmalarındaki resmi iletişim, yeni politikalar ve reformcu projelerin
geniş halk ve sivil toplum katılımını sağlaması beklenmektedir. Belediye sektörleri ortaklığının
enformasyon araçları aracılığıyla daha iyi hizmete yönelik ihtiyaçlar hakkında kamuoyu bilincini
arttırması beklenmektedir.
Bununla birlikte, belediye politikaları ile ilgili tartışmalara vatandaşlar ve sivil toplumun aktif
katılımının önemli oranda iyileşmesi beklenmektedir. Stratejinin hedefleri: 1) Enformasyon ve
zorlukların paylaşılması ve belediye düzeyleri arasında ortak çözümlerin bulunmasına yönelik
78
mekanizmaların oluşturulması; 2) Medya ile etkin temasların kurulması ve hizmetlerden yararlanmak
ve hizmet kalitesi konusunda kamuoyu desteğini almak amacıyla yerel yönetim ve belediye
tarafından sağlanan hizmetler hakkında kamuoyunun bilgilendirilmesi için medyanın kullanılması; 3)
Belediye kapsamında devam eden faaliyetler hakkında tüm vatandaşların bilgilendirilmesi için
internet/web sitesi yanı sıra diğer elektronik haberleşme modüllerinin kullanılması; 4) Raporlar ve
bültenlerin elektronik iletişim araçlarında yayınlanması; 5) İnternet sayfası ve sosyal ağlarda
başlatılan tartışmalar üzerine geribildirim almak amacıyla, örn. önemli belgeler vs. hakkında,
elektronik posta vasıtasıyla vatandaşla iletişime geçilmesi; 6) Medya (TV, radyo, internet, vb.)
tartışmaları aracılığıyla kamuoyu ile iletişimin sağlanması; 7) Belirli konular ve/veya diğer olaylara
ilişkin faaliyetlere daha geniş bir katılımın sağlanması için haber bültenleri ve broşürler aracılığıyla
kamuoyu ile iletişimin sağlanması; 8) Kalkınma ortakları gibi dış çıkar gruplarıyla işbirliğinin harmonize
edilmesi ve uyumu için yazılı anlaşmalar şeklinde düzenli iletişimin kurulması; ve 9) Yerel yönetim ve
belediye tarafından hizmetler hakkında bilginin güçlendirilmesi.
Belediye enformasyon ve iletişim sektörü
Kamu Enformasyon Ofisi kuruluşundan itibaren kamuoyu ile iyi ilişkiler geliştirmek ve onları
zamanında bilgilendirmekle görevlendirilmiştir. Ofis belediyedeki tüm vatandaşlar için sürekli bilgi
sağlamaktadır. Bu ofis Belediye Başkanı Ofisi bünyesinde işlev görmektedir.
Ofis Kamu Enformasyonu Şefi tarafından yönetilmekte olup, şu görev ve sorumlulukları yerine
getirmektedir:








Belediye vatandaşlarına medya aracılığıyla düzenli olarak bilgi sağlar.
Medya ile düzenli temas içerisindedir, periyodik olarak basın toplantıları düzenler ve
basın bildirileri ile basın bültenlerini yayınlar.
Belediye yetkilileri ve medya mensupları arasındaki iletişimi koordine eder.
İki resmi dildeki belediye resmi internet sayfasının derlemesi ve bakımını yürütür
(i.e.belediye faalitleri hakkındaki enformasyonlar, raporlar, görüşme takvimleri,
telefon numaraları ve belediye yetkililerinin iletişim bilgileri ile ilgili kayıtları
günceller.)
Belediye belgeleri ile uyum içerisinde belediye müdürlükleri eylemlerini koordine
eder ve onların tanıtımını sağlar (örn. belediye hizmetleri ve etkinlikleri hakkında
vatandaşlara yönelik broşür ve afişlerin geliştirilmesi.)
Belediye Meclisi ve onun komitelerinin toplantıları olduğu gibi, tüm belediye
faaliyetleri hakkında basın bildirilerini sağlar (örn. toplantı çağrıları, kararlar, vs.)
Kamu dilekçeleri ve belediye faaliyetleri hakkındaki bilgi taleplerini düzenler.
Belediye faaliyetlerinin koordinasyonu, düzenlenmesi, uygulanması ve sahada
tanıtımı konusunda belediye müdürlükleri, belediye meclisi ve onun komitelerine
aktif destek sağlar.
Kamu Enformasyon Ofisi belediye yetkilileri ile işbirlik ve irtibat içerisindedir ve çıkar gruplarını
bilgilendirmektedir. Ofis ayrıca ilgili belediye faaliyetleri hakkında medya kampanyalarını destekler.
Fotograflar, raporlar, basın bültenleri, vb. arşivlemektedir. Kamuoyu görüşmelerini düzenler ve
koordine eder. Belediye eylemlerinin onaylanmasından önce sürekli bir şekilde kamuya açık
oturumları destekler.
Kamu Enformasyon Ofisi belediye sınırları içerisinde gerçekleşen faaliyetleri devamlı olarak
yansıtmaktadır. Belediye bünyesinde gerçekleşen tüm faaliyetler hakkındaki bildirimler şu şekilde
yayınlanmaktadır: Bildirimler panosu, monitör, internet sayfası veya Kamu Enformasyon Ofisi.
79
Belediye içerisinde ve dışında yürütülen tüm faaliyetlerin takibi kamu enformasyon ofisi memuruna
ağır sorumluluklar yüklemektedir. Yetersiz sayıda personelle çalışan kamu enformasyon ofisinin
mevcut stratejinin getirdiği yükümlülük ve sorumluluklarla başa çıkabilmesi için ek persone ihtiyacı
vardır.
Enformasyon ve iletişim stratejisinin uygulanması için ofis aşağıdaki hedeflere ulaşmaya çalışmalıdır:







Belediyenin vatandaşa daha yakın olması.
Vatandaşın belediye hizmetleri ile bağlanması.
Vatandaşların karar alma sürecinin bir parçası olması.
Vatandaş ile sürekli iletişim.
Belediye faaliyetleri hakkında bir broşürün yayınlanması ve tersi.
Birinci ve ikinci altı aylık raporun yayınlanması.
Belediye çalışmaları ve vatandaşların hakları ile ilgili bilgilerin yayınlanması (yılda iki kez
yayınlanacak bir bilgi broşüründe özetlenecektir).
Kamu Enformasyon Ofisi bünyesinde 2007 yılından itibaren işlev gören belediye resmi internet sitesi
mevcuttur. Bu resmi site, Prizren Belediyesi vatandaşalarını ilgilendiren belgeler ve önemli olayların
devamlı olarak yayınlanması nedeniyle, vatandaşların belediye faaliyetlerine ulaşmasına daha kolay
bir erişim sağlamaktadır. İnternet sitesinin oluşturulması ve onun standardizasyonundan itibaren, bu
site yerel yönetim faaliyetlerinin takibi konusununda vatandaşların ilgisini arttırmıştır.
Vatandaşın bilgilendirilmesi ve iletişimin sağlanması konusunda önemli rol oynayan bir diğer etken de
sosyal ağlardır. Resmi bilgilerin hızlı ve etkin bir şekilde aktarımını sağlamak üzere Kamu Enformasyon
Ofisinin internet sayfası (web portal) yanı sıra FB adresi de mevcuttur. Bu profiller aracılığıyla
vatandaşlara günlük esasa göre belediyedeki gelişmeler hakkında bilgi sağlanmaktadır. Belediye
ayrıca kamu görüşmesi niteliğinde vatandaşlarla toplantılar düzenlemektedir ve genel çıkara hizmet
eden projelerin gerçekleştirilmesi sırasında vatandaşlarla işbirliği yapmaktadır.
Prizren Belediyesi Vatandaşları
Kosova İstatistik Acentesi verilerine göre Prizren Belediyesi nüfusu 182.450 kişiden oluşmaktadır.
2011 yılında yapılan nüfus sayımı sırasında Prizren Belediyesi nüfusunun 177.781 kişiden oluştuğu
belirlenmiştir.
Cinsiyet bileşimine göre, 177.781 toplam nüfus sayısının 89.176’sı erkek ve 88.605’i kadındır.
Etnik dağılıma göre, 177.781 toplam nüfusun 145.718’i Arnavut, 16.896’sı Boşnak, 9.091’i Türk,
2.899’u Romen, 1.350’si Aşkali, 655’i Goralı, 237’si Sırp, 168’i Mısırlı ve 767’si diğer topluluklara
mensuptur.
Prizren Belediyesi 72 kadastral alandan oluşmaktadır. Bunların ikisi (Prizren ve Arbana) kentsel
alanlardır ve diğer 70’i kırsal alan olarak nitelendirilmektedir. Prizren Belediyesi bünyesindeki 6
kadastral alanda kimse yaşamamaktadır. Diğer yandan, Prizren Belediyesi sınırları içerisinde toplam
yerleşim alan sayısı 76’dır. Bunların ikisi kentsel yerleşim alanlarıdır (Prizren ve Arbana) ve diğer 74
alan kırsal yerleşim alanları veya köylerden oluşmaktadır.
Prizren Belediyesi sınırları içerisinde yaşayan toplam kişi sayısından, 94.517 kişi kentsel alanda ve
83.264 kişi köyde yaşamaktadır.
80
Sosyal yapı ile ilgili olarak, 2011 sayımlarına göre, çalışma çağında (15-64) olarak kabul edilen kişi
sayısı 117.178’dir. Aile ekonomileri sayısı 29.625 iken, kullanılabilir konut sayısı 28.682’dir.
Dinsel yapıya göre, 170.640 Prizren Belediyesi sakini İslam, 5.999 kişi Katolik, 250 kişi Ortodoks dini ve
74 diğer inançlara mensup olduğunu ifade erken, 818 kişi dini mensubiyetini belirtmemiştir.
Eğitim yapısına göre, Prizren Belediyesi bünyesinde yaşayan 73 kişi doktorasını tamamlamış, 615 kişi
yüksek lisans düzeyinde eğitim görmüş, 5.630 kişi lisans ve 3.189 kişi lise düzeyini tamamlamış
bulunmaktadır. Diğer yandan herhangi bir eğitim düzeyini tamamlamamış kişi sayısı 12.147 iken,
3.937 kişi okur yazarlığı olmadığını belirtmiştir.
Siyasi temsil
Prizren Belediyesi siyasal yaşam konusunda dinamizmi ile tanınmaktadır. Bu dinamiklik genellikle
belediyenin demografik yapısı ve belediye sakinlerinin etnik, kültürel ve dinsel çeşitliliğinin bir
yansımasıdır. Bu bağlamda, Prizren Belediyesi sakinlerinin bu demografik çeşitliliğinin farklı
unsurlarını temsil eden birçok siyasi oluşum mevcuttur. Sadece Prizren Belediye Meclisi’nde, ki bu 41
üyeden oluşmaktadır, 14 farklı siyasi oluşum temsil edilmektedir, belediye bünyesinde faaliyet
gösteren fakat Meclis tarafından temsil edilmeyi başaramayan oluşumlar hariç.
Prizren Belediye Meclisi bünyesinde temsil edilen siyasi partiler: 1) PDK; 2) LDK; 3) BD 4) AAK; 5) LVV;
6) KDTP; 7), NDS; 8) VAKAT; 9) PK; 10) KTAP; 11) AKR; 12) CDU; 13) NQPP; 14) PD.
Prizren Belediyesi Yürütme Organı 13 müdürlükten oluşmaktadır:
27. İdare Müdürlüğü;
28. Ekonomi ve Maliye Müdürlüğü;
29. Kamu Hizmetleri Müdürlüğü;
30. Şehirleşme ve Uzamsal Planlama Müdürlüğü;
31. Müfettişlik Müdürlüğü;
32. Jeodezi ve Kadastro Müdürlüğü;
33. Eğitim ve Bilim Müdürlüğü;
34. Sağlık Müdürlüğü;
35. Turizim ve Kalkınma Müdürlüğü;
36. Acil Durum ve Güvenlik Müdürlüğü;
37. Tarım ve Kırsal Kalkınma Müdürlüğü;
38. Kültür, Gençlik ve Spor Müdürlüğü;
39. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müdürlüğü.
Prizren Belediye Başkanı Kabinesi bünyesinde şu ofisler ve birimler de faaliyet göstermektedir:
1. Topluluklar Ofisi
2. İletişim ve Enformasyon Ofisi;
3. Personel Ofisi;
81
4. Hukuk Ofisi;
5. Belediye Savcılığı Ofisi;
6. İç Denetim Birimi;
7. Avrupa Entegrasyonu Ofisi;
8. Cinsiyet Konuları Ofisi;
Yasama alanı
Ülkenin yasal çerçevesi enformasyon, iletişim ve halkın belediye faaliyetlerine katılımı ile ilgili birçok
konuyu düzenlemektedir. Anayasa Kosova yerel yönetim sistemini gelişmiş yerel yönetim ilkelerine
dayandırmaktadır. Bu ilkelerin uygulanması belediyelerin başarısı için gerekli minimumu
sağlamaktadır. Temel ilkelerden biri şeffaflıktır. Diğer ilkeler arasında iyi yönetim ve sunulan
hizmetlerin verimliliği ve etkinliği yer almaktadır. Bu ilkelerin yerel yasal mevzuata işlenmesi ile
birlikte yerel yönetim otoriteleri veya belediyeler için bunları uygulama yükümlülüğü doğmaktadır.
Bu nedenle belediyeler kendi vatandaşları karşısında şeffaf olmakla yükümlüdür, genel çıkara yönelik
kararların alınmasından başlayarak mali şeffaflığa kadar. Diğer yasal düzenlemeler ve yönetmelikler
de ayrıca vatandaşlar ile enformasyon ve iletişimin nasıl sağlanması gerektiği konusunda kesin
talimatlar sağlamaktadır.
Kosova Cumhuriyeti Anayasası – çoğunlukta olmayan topluluklar ve onların üyelerinin özel ihtiyaçları
ve endişelerine özel ihtimam sağlayarak, yerel özyönetimin iyi yönetim, şeffaflık ve kamu hizmetlerin
sunumundaki verimlilik ve etkinlik ilkelerine dayandığını belirtmektedir.
Yerel Özyönetim Yasası – belediye organlarının faaliyetleri hakkında vatandaşların bilgilendirilmesi ve
vatandaşla iletişimin sağlanmasına yönelik belirli iletişim unsurlarını dahil ederek yerel yönetim
şeffaflığını düzenlemektedir. Söz konusu yasa gereğince belediyeler şununla yükümlüdür:

Belediye Meclisi ve organlarının toplantıları hakkında vatandaşların bilgilendirilmesi;

Belediye Meclisi kararlarının yayınlanması;

Vatandaşlarla düzenli toplantıların düzenlenmesi;

Dilekçe ve vatandaş girişimlerinin incelenmesi;
Kamu Belgelerine Erişim Yasası – devlet kuruluşlarının, belediyeler dahil olmak üzere, vatandaşların
kamu belgelerine erişim hakkını kullanmasını sağlayan prosedürleri düzenlemektedir. Bu yasa aykırı
davranışta bulunan ve vatandaşların kamu belgelerine erişim hakkından yararlanmasını engelleyen
görevlilere karşı cezai hükümler içermektedir.
Belediyelerde şeffaflığın sağlanmasına yönelik idari yönerge – vatandaşlar karşısında şeffaflığın
sağlanması ile ilgili belediye sorumlulukları ve yükümlülükleri hakkında ayrıntılı bir açıklama
sunmaktadır. Bu yasal düzenleme uyarınca, belediyeler şunlarla yükümlüdür:

Belediyenin genel çıkarına yönelik tüm eylemlerin yayınlanması;

Genel çıkara hitap eden uygulamaların kabulünden önce vatandaşlarla danışmak;

Şeffaflığa yönelik eylem planını tasarlamak;
Belediyelerdeki vatandaş hizmet merkezlerinin organizasyonu ve işleyişine yönelik idari yönerge –
Belediye tarafından sağlanan hizmetler için gerekli şartlar, idari ve yasal prosedürler yanı sıra
82
vatandaş taleplerinin işleme alınması ile ilgili zaman süreleri hakkında vatandaşların bilgilendirilmesi
üzerine belediyenin yapması gereken işlemleri tanımlamaktadır. Bu yasal düzenleme gereğince, ilgili
tüm bildiriler belediye resmi internet sayfası aracılığıyla yayınlanmalıdır.
Bu eylemler yanı sıra vatandaşların enformasyonu, iletişimi ve onların belediyedeki karar alma
faaliyetleri ve süreçlerine katılımını sağlamak amacıyla belediyenin alması gereken yükümlülükler,
sorumluluklar ve eylemleri belirten önemli sayıda daha birçok yasa ve yönetmelik mevcuttur.
Prizren Belediyesi kapsamında enformasyon, iletişim ve halkın belediye faaliyetlerine katılımı ile ilgili
belirli unsurları düzenleyen en önemli belgeler şunlardır:
Prizren Belediyesi Statüsü – Belediye kararları ve faaliyetleri hakkında vatandaşların bilgilendirilmesi;
genel çıkara hitap eden belgeler hakkında vatandaş önerilerini almak amacıyla vatandaşlarla iletişimin
sağlanması; ve bütçe, yönetmelikler, stratejik belgeler vs. olduğu gibi genel çıkara hitap eden belgeler
üzerine vatandaşların karar alma faaliyetleri ve süreçlerine katılımının sağlanmasına yönelik genel
ilkeleri belirlemektedir.
Şeffaflık düzenlemesi – Vatandaşların enformasyonu, iletişimi ve onların belediye karar alma
faaliyetleri ve süreçlerine katılımı ile ilgili Prizren Belediyesi ve belediye memurlarının görevleri ve
sorumluluklarını tanımlamaktadır.
Stratejik belgelerin hazırlanması stratejisi
Prizren Belediyesi Enformasyon, İletişim ve Halkın Katılımı Stratejisi ile Eylem Planının hazırlanması
Prizren Belediyesi ve KFOS desteğiyle Ocak 2015 tarihinde başlamıştır. İlk olarak, strateji tarafından
ele alınacak endişe alanlarının tanımlanması için tüm çıkar gruplarının geniş katılımını sağlayacak bir
çalışma atölyesi düzenlenmiştir. Ayrıca, endişe alanlarına yönelik belirlenen sorunların kapsamlı bir
analizi yapılmıştır.
Prizren Belediyesi Enformasyon, İletişim ve Halkın Katılımı Stratejisi Kosova Cumhuriyeti Anayasası,
Yerel Özyönetim Yasası, Kamu Belgelerine Erişim Yasası, belediyelerdeki şeffaflığa yönelik idari
yönerge, belediye vatandaş hizmet merkezlerinin organizasyonu ve çalışmasına yönelik idari yönerge,
Prizren Belediyesi Tüzüğü ve Şeffaflık Düzenlemesine dayanmaktadır.
Bu stratejik belgelere yerel yönetim kuruluşları tarafından ele alınması gereken üç endişe alanı dahil
edilmiştir. Ayrıca, Prizren Belediyesi Eylem Planı da bu üç alana dayanmaktadır ve bunların üçü de
ayrıntılı bir şekilde ele alınarak her biri için uygun önlemler, somut faaliyetler, göstergeler ve bu
faaliyetlerin yerine getirilmesinden sorumlu kuruluşlar ve kişiler tanımlanmış ve yerel yönetim
organları, donörler ile sivil toplum olduğu gibi, sorumlu taraflar ile destekçiler tarafından öngörülen
bütçe yansıtılmıştır.
Prizren Belediyesine yönelik strateji ve eylem planının hazırlanması için belediye temsilcileri, sivil
toplum kuruluşları, hükümet dışı kuruluşlar ve ilgili alanlar uzmanları yanı sıra KEO, hukuk ofisi ve
Avrupa entegrasyonu ofisi gibi sorumlu belediye organları temsilcilerinden oluşan bir çalışma grubu
oluşturulmuştur. Bununla birlikte, söz konusu strateji ve eylem planının kullanışlı, uygulanabilir ve
işlevsel olması için, denenmiş uygulamalardan yararlanmak üzere, diğer belediyelerdeki kamu
enformasyonu ofisi yanı sıra diğer Kosova Cumhuriyeti belediye organları temsilcileriyle de
danışmalar yapılmıştır.
Hazırlık aşaması sırasında düzenlenen yuvarlak masa toplantıları ve atölyeler yerel yönetim ve sivil
toplum örgütleri topluluğundan oluşan geniş bir aktörler yelpazesinin dahil edilmesi amacına başarılı
83
şekilde hizmet etmiştir. Bu yaklaşım stratejinin başarıyla uygulanacağı ve daha geniş bir toplum
tarafından destek göreceğine dair garanti sunmaktadır.
Strateji ve eylem planının hazırlanmasında kullanılan metodoloji geniş katılımlı planlama aracılığıyla
olmuştur, yani mantıksal çerçeve metodolojisi ve onun planlama araçları aracılığıyla.
Bu çalışma grubu zamanında ve tarafsız enformasyon, kamuoyu ile etkili iletişim ve vatandaşların
karar alma süreci yanı sıra Prizren Belediyesi bünyesinde ortak çıkarı oluşturan diğer belediye
faaliyetlerine halkın katılımı konusunda yaşanan zorluklar ile bağlantılı olarak kaydedilen başarılar,
zayıflıklar, imkanlar ve riskleri açıkça tanımlayarak, strateji ve eylem planı kapsamında işlenen alanlar
çerçevesinde, tüm önceki atölye sonuçlarını ayrıntılı bir şekilde analiz etmiştir.
Strateji ve eylem planının amacı, hızlı ve tarafsız enformasyon, etkili iletişim ve vatandaşların karar
alma ile yerel yönetim faaliyetlerine katılımı konusunda kurumsal bir kültürün oluşturulmasını
hedefleyerek, Prizren Belediyesi’nin sürdürülebilir kurumsal kapasitesinin güçlendirilmesine katkıda
bulunmaktır.
Strateji ve eylem planının tasarlanması süreci, aşağıdaki yönergeleri takip ederek, katılımcı ve haklara
dayalı bir yaklaşımı izlemiştir:
1. Strateji, ilgili belediye organları, sivil toplum örgütleri ve medya temsilcilerini dahil ederek, geniş
ölçekli katılım yaklaşımına dayalı olarak tasarlanmıştır.
2. Sivil toplum örgütleri ve medya eylem planının uygulanması ve gözetimine dahil edilmiştir.
3. Strateji ve eylem planının tasarlanması ve uygulanması daha geniş bir bağlamda görülmektedir;
diğer belediye ve uluslararası kuruluşlar girişimleri referans noktalarıdır.
4. Strateji ve eylem planı genel girişimlerin yerini almak değil, onları tamamlamayı amaçlamaktadır.
Dolayısıyla, strateji ve eylem planı mümkün olduğu kadar temel bir yaklaşımı takip etmektedir, ihtiyaç
duyulduğu kadar olumlu ayrımcılık eylemleriyle tamamlanan.
5. Avrupa Konseyi Avrupa Yerel Özyönetim Şartı, AGİT ve Birleşmiş Milletler ile Avrupa Birliği kaynaklı
öneriler bu eylem planının tasarlanması ve uygulanması için önemli yönergelerdir.
6. Belirlenmiş mali kaynaklara dayalı olarak stratejinin dürüst ve gerçekçi bir şekilde uygulanması
enformasyon, iletişim ve halkın katılımının geliştirilmesi için kilit bir röle sahiptir. Stratejinin
uygulanmasının bir öncelik olarak tanımlanması dürüst ve gerçekçi uygulamanın garantisidir.
7. Prizren Belediyesi enformasyon, iletişim ve halkın katılımına yönelik strateji ve eylem planının
uygulanması için sorumlu bir mekanizma oluşturacaktır.
Enformasyon
Belediyenin birincil amacı kendi organlarının çalışmaları hakkında vatandaşların bilgilendirilmesidir.
Belediye Başkanı, Belediye Meclisi, müdürlükler ve diğer belediye bölümlerinin sürekli girişimleri
vatandaşlara hızlı ve doğru enformasyon aracılığıyla iletilmeye hedeflenmektedir. Belediye Başkanı ve
Belediye Meclisi kararları ile belediye müdürlüklerinin çalışma raporları ve özellikle periyodik mali
raporların zamanında yayınlanması belediyenin kalıcı bir hedefi olmaya devam etmektedir. Prizren
Belediyesi vatandaşların bilgilendirilmesi konusundaki yasal sorumluluklarını yerine getirerek ve yasal
mevzuat gerekliliklerini aşan diğer faaliyetleri gerçekleştirerek belediye organlarının çalışma ve
girişimleri hakkında kapsamlı ve gerçekçi bir izlenim sunmayı hedeflemektedir. Belediye çalışmaları
hakkında vatandaşa sunulan doğru ve zamanında bir enformasyon Prizren Belediyesi ile vatandaşları
84
arasındaki işbirliği ve ortaklığın derinleşmesi için imkan sağlayacaktır. Bu ise belediye ile vatandaşları
arasında düzenli bir iletişimin kurulmasını sağlayarak, vatandaşların belediye faaliyetlerine katılımını
kolaylaştıracaktır.
Prizren Belediyesi kendi faaliyetleri hakkında vatandaşları bilgilendirmek üzere birkaç enformasyon
yöntemi kullanmaktadır. Belediye resmi internet sitesi ve düzenlenen periyodik basın toplantıları
temel enformasyon kaynağını oluşturmaktadır. İnternet sitesi vatandaşların bilgilendirilmesine
yönelik yürürlükteki mevzuat gereğince öngörülen yükümlülüklerin yerine getirilmesi amacıyla
belediye organlarının faaliyetleri hakkında bilgi sağlamaktadır. Burada belediyenin örgütsel yapısı,
sağlanan hizmetler ve Belediye Başkanı ile Belediye Meclisi tarafından alınan kararlar hakkında çok
sayıda bilgi sunulmaktadır. Belediye bütçesi ile bütçe harcamalarına yönelik periyodik finansi raporlar
vatandaşların belediye faaliyetleri hakkında bilgilendiği diğer önemli bir kaynağı oluşturmaktadır.
Prizren Belediyesi’nin vatandaşlara bilgi aktarmak için bir araç olarak kullandığı bir diğer yöntem de
gazetecilerle iletişimdir. Bu bağlamdaki zorlayıcı etken ise medyaların mali sürdürülebilirliğidir, ki bu
bir veya diğer şekilde enformasyonun kalitesi ve vatandaşlara bilgi altarma sürecinin kendisini
etkilemektedir.
Sosyal ağlar Prizren Belediyesi tarafından vatandaşların bilgilendirilmesi için çok az kullanılan bir diğer
seçenektir. Günümüzde artan sosyal ağların kullanımı eğilimi bilginin belediye tarafından vatandaşa
aktarılması konusunda hızlı, ucuz ve verimli bir alternatif sunmaktadır.
Prizren Belediyesi’nin amacı vatandaşların Prizren’in kültürel mirası, turizm potansiyeli, kültürel
yaşam, ekonomik potansiyeller vb. hakkında bilgi sağlayabileceği çok boyutlu ve çok fonksiyonlu bir
internet sitesinin oluşturulmasıdır. Bununla birlikte, internet sitesinin vatandaşlara hızlı ve kaliteli
hizmetin sağlandığı bir platform olarak işlev görmesi beklenmektedir. Gazeteciler ve yerel medyanın
hareket şartlarının hafiflendirilmesi Prizren Belediyesi’nin stratejik hedefleri arasında kalmaya devam
etmektedir. Çalışma alanlarının bulunması, onların faaliyetleri için mali olanakların yaratılması, yerel
medyanın dolaylı sübvansiyonu hedeflenen eylemler arasında yer almaktadır. Buna ilaveten, belediye
faaliyetleri hakkında vatandaşların bilgilendirilmesi için sosyal ağların sağladığı potansiyelden
yararlanmak doğrultusundaki girişimler de eksik olmayacaktır.
Etkin iletişim
Prizren Belediyesi özellikle belediye bütçesinin hazırlanması sürecinde vatandaşla iletişim kurma
konusunda iyi bir deneyime sahiptir. Bu bağlamda doğrudan iletişim aracılığıyla belediye bütçe
önerilerinin tanıtıldığı ve yetkili makamlar tarafından değerlendirilmek üzere vatandaşların öneri ve
taleplerinin alındığı vatandaşlar ile bir dizi toplantı düzenmektedir. Bu deneyim kapsayıcılık ve hesap
verebilirlik ilkesine eşlik etmektedir. Belediyenin tüm alanlarında belediye bütçesi hakkında
tartışmaların yürütüldüğü toplandılar düzenlenmektedir. Tüm topluluklara mensup belediye
vatandaşları bu iletişimin bir parçası olmaktadır.
Belediyenin vatandaşlarla iletişime geçme yöntemlerinden bir diğeri ise Belediye Başkanı ile diğer
belediye yetkililerinin vatandaşlara kendi faaliyetleri hakkında bilgi verdiği ve kendi sektörleri
kapsamında kaydedilen başarıları tanıtmak üzere vatandaş ile doğrudan toplantıların
düzenlenmesidir. Bu tür toplantılar kendi talepleri, endişeleri ve önerilerini belediye yetkililerine
iletmesi konusunda vatandaşlar için iyi bir fırsat oluşturmaktadır. Bu karakterdeki özel toplantılar
uygun zamanda diasporada yaşayan vatandaşlarla da gerçekleşmektedir.
85
Prizren Belediyesi çok yönlü katılım aracılığıyla kendi vatandaşları ile iletişim miktarı ve kalitesini
geliştirmek doğrultusundaki performansını arttırmayı hedeflemektedir. Birincil hedef her bölgeden,
topluluktan ve diğer çıkar gruplarından mümkün olduğunca çok sayıda vatandaşın bütçenin
hazırlanması sürecine katılımını sağlamaktır. Ancak böyle bir süreç sayesinde belediye vatandaşlarının
ihtiyaçları ve önceliklerine yanıt verebilecek kapsamlı bir bütçe oluşturulabilecektir. Karşılıklı iletişimi
derinleştirmek amacıyla Belediye Başkanı’nın değişik çıkar grupları (işletmeler, STK’ları, medya,
topluluklar, vs.) ile doğrudan toplantılar düzenlemesi belediyenin bir diğer stratejik hedefidir.
Vatandaşlar ve çıkar grupları ile etkin iletişim
Etkin iletişimin hedefi sivil toplum örgütleri, medyalar ve işletmeler dahil olmak üzere, tüm çıkar
gruplarıyla mümkün olduğunca etkin bir iletişim yöntemi geliştirmektir. Bu vatandaşlarla etkin
iletişim mekanizmaları oluşturmak, bütçenin hazırlanması ve vatandaşlar için önemli konular
hakkında alınan kararlar ile ilgili geribildirim alabilmek ve onların hayatını etkileyen çeşitli konular
üzerine karar almadan önce kamuoyu görüşünü almayı hedeflemektedir. Ayrıca bu hedef kamu
kurumları ve diğer bölgesel hizmet sağlayıcıları arasındaki iletişimi geliştirmeyi amaçlamaktadır, şöyle
ki vatandaş sadece bilgi almakla kalmayıp aynı zamanda onların refahını etkileyen hizmetler hakkında
iletişim hakkına sahip olsun. Etkili iletişim için belediye kapasitelerinin geliştirilmesi planlanan bir
diğer alandır, ki burada belediye görevlilerinin vatandaşlar ile etkileşimi sırasında kapasitelerinin
arttırılması beklenmektedir. Belediyenin iletişim kapasitelerini geliştirmek üzere, Prizren
Belediyesi’ndeki iletişim performansının artması için, bölgedeki en iyi uygulamaların alınması da
planlaştırılmıştır.
Bu belge kapsamında iletişim kanalları ve çıkar gruplarının açıkça belirlenmesiyle halk arasındaki
yanlış anlaşılmalar ve çelişkiler yanı sıra iç ve dış kamuoyunun mevcut olduğu doğrultusundaki
algılamaların önlenmesi beklenmektedir. Uygulama çift taraflı iletişimin daha etkili olduğunu ve kamu
karşısına sadece tek taraflı çıkıldığından daha açık olduğunu göstermektedir. Doğrudan iletişim
sırasındaki halkın reaksiyonu dolaylı iletişimden daha verimlidir. Söz konusu belge gereğince
öngörülen etkili iletişim aracılığıyla, sivil aktivizimin artması ve vatandaş görüşünün değerlendirilmesi
ile, yerel yönetim çalışmaları hakkındaki önyargıların önlenmesi ve vatandaş kayıtsızlığının azalması
beklenmektedir.
Halkla etkili iletişimin sağlanması Prizren Belediyesi’nin stratejik yönelgesidir ve bu vatandaşların
belediye hakkındaki algısını da yansıtmaktadır. Bu stratejik belgenin gerçekleşmesiyle halk arasında
belediye çalışmalarının vatandaşların ihtiyaçlarına odakı olduğu ve vatandaşın ilgi odağı olduğu
izlenimi oluşmaktadır.
Halkın katılımı
Yerel Özyönetim Yasası, kendi giriş bölümünde, karar mercilerinin vatandaşa mümkün olduğunca
yakın olması, tüm belediye vatandaşları için iyi yönetim ve uygun koşulları teşvik etmesi ve Avrupa
Yerel Özyönetim Şartı ile onun ilgili protokolleri gereğince öngörülen yerel özyonetim ilkelerini
dikkate alması gerektiğini belirtmektedir.
Genel öneme sahip uygulamaların Belediye Meclisi tarafından kabulünden önce vatandaşla istişarede
bulunmak belediye için yasal bir davranıştır ve dolayısıyla bu vatandaşın yerel yönetim faaliyetleri ile
belediye karar alma süreçlerine katılımından bahsedebilmek için olmazsa olmaz bir unsuru teşkil
etmektedir. Diyebiliriz ki belediyenin vatandaşla ilişkisine yönelik bu unsur geçmişte en çok
köstekleyen unsurlardan biri olmuştur. Prizren Belediyesi yönetmelikler ve düzenleyici planlar veya
86
benzeri stratejik belgeler olduğu gibi, belediye faaliyetlerine yönelik çalışmaların hazırlanması ve
onaylanması sürecinde vatandaşlar ve diğer çıkar grupları ile düzenli ve sürdürülebilir bir iletişim
sağlamak konusunda zorluk yaşamaktadır. Yaşanan bu zorluklar birkaç durumda Prizren
Belediyesi’nin vatandaşla iletişim sağlanması ve belediye organları tarafından alınan kararların
uygulanması sırasında sorun yaratmıştır.
Prizren Belediyesi çoğunluka çeşitli yerel ve yabancı kuruluşların değerlendirme raporlarında da
vurgulanan bu eksikliğinin farkındadır. Bu nedenle, belediye düzenlemeleri veya diğer stratejik
belgeler olduğu gibi, genel nitelikteki konular hakkında karar verme aşaması sırasında vatandaşla
doğrudan iletişime geçmeye özel bir önem sarf edecektir. Böyle bir uygulama beledinin yürüttüğü
politikalar hakkında vatandaşı bilgilendirmesini sağlayacak ve şüphesiz bu devamında söz konusu
politikaların uygulanmasını kolaylaştıracaktır. Bu bağlamda emlak vergisi ve diğer vergi düzenlemeri
gibi vatandaş için mali yükümlülükler oluşturan ve onların yaşam alanını düzenleyen belgelerin
incelenmesi sırasında çıkar gruplarıyla istişareye özel önem verilecektir.
Yerel Özyönetim Yasası vatandaşların karar alma ve doğrudan demokrasiye katılım mekanizmaları için
ayrı bir bölüm ayırmıştır. Bu mekanizmalar kapsamına girmektedir.
Stratejinin Hedefleri
Prizren Belediyesi vatandaşlarının kalitatif enformasyonu
Bu hedef kapsamında belediye sektörleri içerisinde olduğu gibi, vatandaşlar, işletmeler ve sivil toplum
kuruluşları ile enformasyon kalitesinin geliştirilmesi düşünülmüştür, başka bir deyişle, herkes için
doğru, tarafsız ve zamanında bilgi öngörülmektedir.
Bu hedef öncelikle enformasyondan sorumlu tüm belediye personeli kapasitelerinin arttırılması ve
güçlendirilmesi anlamına gelmektedir. Buna çeşitli eğitimler düzenleyerek ve teknoloji ile modern
enformasyon yöntemlerini kullanarak erişilmeye düşünülmüştür. Ayrıca bu hedef belediye sektörleri
içerisinde olduğu gibi vatandaşlar, sivil toplum kuruluşları ve işletmeler tarafından bilgi sağlamaya
yönelik sürekli bir mekanizmanın oluşturulmasını amaçlamaktadır. Bu hedefin gerçekleşmesi aynı
zamanda belediye sektörleri içerisindeki enformasyon sistemini geliştirerek müdürlükler ile çeşitli
ofislerin performansının giderek artmasına yol açacaktır. Hedef, diğerleri yanı sıra, Prizren
Belediyesi’ndeki tüm vatandaşlar için sağlanan hizmetlerin daha kaliteli olması için, doğru ve
zamanında bilgi almak doğrultusundaki temel insan haklarını karşılamayı amaçlamaktadır.
Bununla birlikte, diaspora da kendi belediyeleri hakkındaki tüm gelişmelerden zamanında haberdar
olma hakkına sahiptir, özellikle kendi çıkarlarına yönelik hizmetler ile ilgili olarak.
Bu hedefin gerçekleşmesi vatandaşla bağlayıcı mekanizmalar oluşturarak vatandaş çıkarlarını göz
önünde bulunduran belediye faaliyetleri ve vizyonu hakkında vatandaşların bilgilendirilmesini
etkilemesi beklenmektedir. Söz konusu belge yerel yönetim faaliyetleri hakkındaki enformasyonun
iletilmesini düzenlemekle birlikte o aynı zamanda öngörülen mekanizmalar aracılığıyla vatandaşın
belediye tarafından sağlanan hizmetlerden yararlanmasını ve yerel yönetim temsilcilerinin vatandaş
ile doğrudan temas halinde olmasını sağlamaktadır. Ayrıca bu hedef vatandaşın bilgilendirilmesinin
belediye çalışmalarını teşvik etmek için değil, bunun yönetimin ayrılmaz bir parçası olmasını
amaçlamaktadır. Önerilen araçların bazıları şunlardır: 1) Enformasyon araçları a) belediye internet
sayfası, ve b) panolar, broşürler, afişler, bildiriler, vb.; 2) Sosyal ağlar a) twitter, b) facebook, ve
c)youtube; 3) Basın medyası a) gazete, b) editoryaller, c) köşe yazıları, ç) raporlar; 4) Elektronik
medya a) Yerel TV, b) Merkezi TV; 3) radyolar.
87
Vatandaşlar ve çıkar grupları ile etkin iletişim
Etkin iletişimin hedefi sivil toplum kuruluşları, medya ve işletmeler dahil olmak üzere, tüm taraflar ile
mümkün olduğunca etkin bir iletişim yönteminin oluşturulmasını sağlamaktır. Bu vatandaşlarla
iletişimin kurulması, bütçenin hazırlanması, vatandaşlar için önem teşkil eden belediye kararları
hakkında geribildirim alınması ve onların yaşamını etkileyen konularla ilgili alınan çeşitli kararlar
hakkında kamuoyu görüşünün alınmasını sağlayacak mekanizmaların oluşturulmasını
amaçlamaktadır. Söz konusu hedef ayrıca vatandaşın sadece bilgi alabilmesi için değil, aynı zamanda
onların refahını etkileyen hizmetler hakkında iletişim hakkına sahip olabilmesi için kamu ve bölgesel
hizmet kuruluşları yanı sıra diğer kuruluşlar ile iletişimin geliştirilmesini hedeflemektedir. Etkin
iletişim konusunda belediye kapasitelerinin arttırılması planlanan bir diğer alandır, ki burada belediye
personelinin vatandaşlarla etkileşimi sırasında kapasitelerinin güçlendirilmesi beklenmektedir.
Belediyenin iletişim kapasitelerini arttırmak üzere, bölgedeki en iyi uygulamalardan da yararlanarak,
Prizren Belediyesi’nin iletişim performansının arttırılması hedeflenmektedir.
Söz konusu döküman aracılığıyla iletişim kanalları ve çıkar gruplarının açık bir şekilde belirlenmesi ile
halk arasında iç ve dış kamuoyunun mevcut olduğu doğrultusundaki yanlış anlaşılma ve çelişkilerin
önlenmesi beklenmektedir. Uygulama çift yönlü iletişimin halkın karşısına tek taraflı çıkmaktan çok
daha etkili ve açık olduğunu göstermektedir. Doğrudan iletişim sırasındaki halkın reaksiyonu dolaylı
iletişimden çok daha verimlidir. Söz konusu belge gereğince öngörülen etkili iletişim aracılığıyla
belediye çalışmaları hakkındaki önyargıların önlenmesi ve yurttaş girişimi ile halkın görüşü teşvik
edilerek, halk arasındaki ilgisizliğin azlması beklenmektedir.
Vatandaşla etkiniletişim Prizren Belediyesi’nin stratejik yönelimidir ve bu vatandaşın belediye
hakkındaki algılamalarını yansıtmaktadır. Bu stratejik belgenin gerçekleştirilmesiyle vatandaşlar
arasında belediye çalışmalarının vatandaşa yönelik olduğu ve vatandaşın ilgi odağını oluşturduğu
doğrultusunda bir izlenim oluşacaktır. Önerilen yöntemlerden bazıları şunlardır: İletişim Kanalları
1)belediye internet sitesi; 2) sosyal ağlar; 3) bültenler; 4) editöryal; 5) makaleler, köşe yazıları ve
raporlar; 6) ilan panoları, broşürler, afişler, vb; e) kamu gösterileri; 7) basın açıklamaları ve basın
toplantıları; 8) belgeseller ve kısa metrajlı filmler; 9) sergiler ve halk sanatları; 10) sunumlar veya yerel
etkinlikler, fuarlar ve diğer kamu toplantıları.
Vatandaşların katılımı için uygun ortamın yaratılması ve şeffaflığın sağlanması
Bu hedef ortak fayda, refah artışı ve vatandaş için onurlu bir yaşam için gerekli koşulların
sağlanmasına yol açan belediye faaliyetlerine etkin katılım kültürünün oluşturulması ve
yerleştirilmesini amaçlamaktadır.
Bu hedefe ulaşmak için belediye halkın katılımını arttırmayı hedefleyen STK’ları ve sivil girişimleri
desteklemeyi amaçlamaktadır. Bu hedef aracılığıyla belediye, diğerleri yanı sıra, halkın katılımına
yönelik mekanizmalar ve diğer imkanları teşvik etmeye çalışmaktadır. Halkın sermaye projelerinin
tasarlanması, seçimi ve önceliklendirilmesine dahil edilmesi belediyenin diğer hedefleri arasında yer
almaktadır, ki bu onların hayatını etkileyen kararlar söz konusu olduğunda aktif vatandaşlığı
sağlamaktadır. Ayrıca belediyenin temel gelir ve ekonomik kalkınma taşıyıcıları olarak işletmelerin de
ticaret sektörü ile ilgili belediye düzenleyici eylemlerine dahil edilmesi planlanmaktadır. Bu stratejik
belge aracılığıyla belediye alınan kararların öncelikle çok boyutlu bir analiz ve görüşmeden geçmesini,
sivil toplum örgütleri ve iş dünyası dahil olmak üzere, vatandaşlar ve tüm çıkar gruplarının sürece
dahil edilmesini amaçlamaktadır. Bu vatandaş hizmetleri ve STK’ları hareket alanının geliştirilmesini
sağlamaktadır, ki bunun genel ekonomik kalkınma doğrultusunda bir ileri adım daha olması
88
beklenmektedir. Önerilen yöntemlerin bazıları şunlardır: 1) Halkın belediye karar alma
mekanizmalarına katılımı a) kamuoyu toplantıları; b) kamu duruşmaları; c) referandum; d) danışma
komitelerine katılım; e) halk girişimleri; 2) Halkın yerel yönetim faaliyetlerine katılımı a) vatandaş
ortaklığı; b) vatandaşla birlikte finanse edilen projeler; ve c) ortak girişimler.
Sivil toplum kuruluşları
Prizren Belediyesi çeşitli çıkar grupları, işletmeler ve benzeri toplulukların organizasyonu ile
tanınmaktadır. Özellikle demokratikleşme ve kültür yanı sıra gençlik, kadın, engelliler, vs. alanlarda
faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları da gayet aktif durumdadır. Tüm bu mekanizmalar kendi
vatandaşlarıyla ortaklık ilişkisini derinleştirmeyi amaçlayan Prizren Belediyesi için çok büyük bir
potansiyeli oluşturmaktadır.
Sivil toplum kuruluşları belediyedeki siyasi, ekonomik ve kültürel gelişmeleri yakından takip
etmektedir. Onlar ayrıca belediyedeki gelişmeler hakkında periyodik olarak kendi rapor ve
değerlendirmelerini yayınlamaktadır. Bu rapor ve yayınlar genelde belediye ve kendi verimliliklerini
arttırmak amacıyla belediye yöneticileri için bir enformasyon kaynağı olarak hizmet etmiştir. Söz
konusu kuruluşların çalışmaları birçok durumda Belediye Başkanı, Belediye Meclisi veya ilgili
müdürlüklerin çalışmalarının geliştirilmesi ve belediye tarafından sağlanan hizmetlerin kalitesinin
artmasına neden olmuştur.
Prizren Belediyesi’nin bu kuruluşlar ve belediye tarafından doğrudan veya dolaylı olarak destek alan,
belediye yetki alanı içerisinde çeşitli sektörlere destek veren veya farklı belediye organlarının
performansını değerlendiren mekanizmaların büyük çoğunluğuyla işbirliği ilişkisi vardır. Bununla
birlikte, Prizren Belediyesi’nin tüm bu kuruluşlarla kapsamlı ve yapılandırılmış bir yaklaşımı mevcut
değildir. Önümüzdeki dönemde istişare mekanizmalarının oluşturulmasıyla söz konusu kuruluşlar ve
toplumsal mekanizmaları ile belediye işbirliğinin kurumsallaştırılmasına gidilecektir. Bu tür bir
girişimin amacı belediye faaliyetleri hakkında vatandaşların bilgi düzeyini arttırmak, belediye ile
vatandaşların karşılıklı iletişim düzeyini arttırmak ve neticede vatandaşların belediye faaliyetlerine ve
karar alma süreçlerine katılımını arttırmak olacaktır.
Karar alma ve yerel yönetim faaliyetlerine halkın katılımının arttırılması sürecine STK’larının dahil
edilmesi yöntemleri
İyi örgütlenmiş ve yerel yönetim düzeyinde tüm karar alma süreçleri yanı sıra yerel yönetim
faaliyetlerine dahil edilen sivil toplum kuruluşları yerel düzeyde daha iyi kararlarının alınmasına,
belediye bütçesinin etkin ve orantılı dağılımına, kamu parasının ne şekilde harcandığına, belediye
mevzuatının daha sorumlu bir şekilde uygulanmasına ve genel olarak vatandaşın hayat kalitesinin
iyileştirilmesine doğrudan etki edebilir.
Bu stratejik belge yerel yönetimin geliştirilmesi, onun çalışmaları, şeffaflığı ve hesap verirliğinin
gözetimi yanı sıra sivil katılım konusunda vatandaşların eğitimi, ilgili çıkar grupları ile birlikte yerel
düzeydeki karar alma sürecine etkin katılım ve vatandaş ihtiyaçlarının önceliklendirilmesine yönelik
somut projelerin kararlaştırılması ile ilgili çalışmalarada bulunan sivil toplum kuruluşlarına hizmet
edebilir.
89
Bütçe
Enformasyon, iletişim ve halkın katılımına yönelik üç yıllık belediye planının toplam maliyeti
101,300.00 Euro olarak değerlendirilmiştir. Uygulama dönemi 2015 yılının ikinci yarısı, 2016, 2017 ve
2018 yılının ilk yarısını kapsamaktadır ve sonraki yıllarda devam etmesi beklenmektedir.
2015 yılı için 25,000.00 € planlaştırılırken, 2016 yılı için 35,000.00 € planlaştırılmıştır. 2017 yılı için
bütçe ihtiyacı 26,700.00 € olarak belirlenirken, 2018 yılı için 14,600.00 € olarak planlaştırılmıştır.
Ayrıca her hedefin gerçekleştirilmesi için planlanan bütçe şöyle ayrıştırılmıştır: ‘Prizren Belediyesi
vatandaşlarının kalitatif enformasyonu’ olarak belirlenen birinci hedefin gerçekleşmesi için toplam
36,200.00 €; ‘Vatandaşlar ve çıkar grupları ile etkin iletişim’ olan ikinci hedefin gerçekleşmesi için
toplam 42,800.00 €; ve ‘Vatandaşların katılımı için uygun ortamın yaratılması ve şeffaflığın
sağlanması’ olan içinci hedef için toplam 22,300.00 € planlanmıştır.
Bu stratejik belge kapsamında planlanan faaliyetlerin sivil toplum kuruluşları ve ticaret sektörünün
katılımını hedeflemesi, sivil toplum kuruluşları ve ticaret sektörünün gerçekleştirdiği program ve
projelere bağlı olarak, söz konusu stratejik belge maliyetinin bir parçasının düşürülmesi olasılığı
mevcuttur. Bununla birlikte, bu belgenin çeşitli yönlerinin uygulanması ile ilgili kalkınma ajansları /
donörlerin destek olanakları da dışlanmamaktadır.
Bütçe Çizelgesi – Enformasyon, İletişim ve Halkın Katılımı Stratejisi ve Eylem Planı
#
Yıllık maliyet
Hedef
Toplam
hedef
2015
2016
2017
2018
O1
Prizren Belediyesi
vatandaşlarının kalitatif
enformasyonu
€11,500.00
€13,700.00
€6,300.00
€4,700.00
€36,200.00
O2
Vatandaşlar ve çıkar
grupları ile etkin iletişim
€10,000.00
€13,200.00
€13,200.00
€6,400.00
€42,800.00
O3
Vatandaşların katılımı
için uygun ortamın
yaratılması ve
şeffaflığın sağlanması
€3,500.00
€8,100.00
€7,200.00
€3,500.00
€22,300.00
€25,000.00
€35,000.00
€26,700.00
€14,600.00
Yıllık bütçe
Toplam maliyet
€101,300.00
90
Uygulama yapısı
Prizren Belediyesi ‘Enformasyon, İletişim ve Halkın Katılımına yönelik Belediye Stratejisi ve Eylem
Planı’ koordinasyon mekanizmasının örgütsel, izleme ve uygulama yapısı.
Strateji
Koordinatörü
Stratejinin
uygulanmasına yönelik
danışma organı
Sekreterlik
1.__________
2.__________
ENFORMASYON
konularından
sorumlu grup
İLETİŞİM
konularından
sorumlu grup
KATILIM
konularından
sorumlu grup
Sorumluluklar
Koordinatör: Enformasyon, iletişim ve halkın katılımına dair belediye stratejisi ve eylem planı
uygulanmasının koordinasyonu, denetimi ve rapor edilmesinden sorumludur ve çalışma grupları
toplantılarına başkanlık etmektedir.
Sekreterlik (Eylem Planı Teknik Çalışma Grubu): Çalışma grubu malzemelerini bir araya getirir, onları
sistemleştirir, analiz eder ve çalışma grubu koordinatörüne ilgili kararları aktarır. O ayrıca koordinatör
için gerekli malzemeleri de hazırlar.
Çalışma Grubu (ÇG): Bu ÇG kapsamında EP uygulamasını koordine etmek, denetlemek ve kaydedilen
gelişmeleri raporlamaktan sorumlu Prizren BM temsilcileri yer almaktadır.
Danışma Organı: Yerel STK'ları ve uluslararası mekanizmalar.
91
Eylem Planı – Prizren Belediyesi Enformasyon, İletişim ve Halkın Katılımı Stratejisi
Prizren Belediyesi vatandaşlarının kalitatif enformasyonu
Bu hedef kapsamında belediye sektörleri içerisinde olduğu gibi vatandaşlar, işletmeler ve sivil toplum kuruluşları ile enformasyon kalitesinin geliştirilmesi
tasarlanmıştır, başka bir deyişle, herkes için doğru, tarafsız ve zamanında enformasyon öngörülmüştür.
Bu hedef öncelikle enformasyondan sorumlu tüm belediye personelinin kapasitesinin arttırılması ve güçlendirilmesi anlamına gelmektedir. Buna çeşitli
eğitimlerin düzenlenmesi ve gelişmiş teknoloji ile enformasyon yöntemlerinin kullanılmasıyla erişilmeye düşünülmektedir. Bu hedef ayrıca belediye
sektörleri içerisinde olduğu gibi vatandaşlar, sivil toplum kuruluşları ve işletmeler tarafından enformasyonun sağlanması için sürdürülebilir bir mekanizmanın
oluşturulmasını hedeflemektedir. Bu hedefin gerçekleşmesi belediye sektörleri içerisindeki enformasyon sistemini geliştirerek müdürlükler ve çeşitli ofislerin
performansının artmasına hizmet etmektedir. Hedef, diğerleri yanı sıra, hizmetlerin tüm Prizren Belediyesi vatandaşları için daha kaliteli olması için, doğru ve
zamanında bilgi edinmeye dair temel insan haklarını yerine getirmeyi amaçlamaktadır.
Diasporanın da aynı zamanda kendi belediyelerindeki gelişmeler hakkında bilgi edinmeye hakkı vardır, özellikle onları ilgilendiren hizmetler hakkında.
Bu hedefin gerçekleşmesi vatandaş ile irtibat mekanizmaları oluştururak ve vatandaş çıkarlarını göz önünde bulundurarak belediye faaliyetleri ve vizyonu
hakkında vatandaşların bilgilendirilmesini etkilemesi beklenmektedir. Söz konusu belge yerel yönetim faaliyetleri hakkındaki enformasyonun paylaşımını
düzenlemekle birlikte, öngörülen mekanizmalar aracılığıyla vatandaşın belediye tarafından sağlanan hizmetlerden yararlanması ve yerel yönetim
temsilcilerinin vatandaşla doğrudan temas kurması için imkan sağlamaktadır. Ayrıca bu hedef belediye çalışmalarının tanıtımı için değil, fakat halkın
bilgilendirilmesinin yönetimin ayrılmaz bir parçası olmasını amaçlamaktadır.
Hedef
Önlemler
Prizren Belediyesi vatandaşlarının kalitatif enformasyonu
Eylemler
Sorumlu
kuruluş
Uygulama dönemi
Göstergeler
2015 2016 2017 2018
Belediye
enformasyon
kapasitesinin
KEO faaliyetleri için yeterli ve
uygun bir ortamın sağlanması
Belediye
yürütmesi
2015
KEO için en az
60 m2 alan
ayrılmıştır
VI
92
Yıllık maliyet
2016
2017
2018
artması
Gelişmiş enformasyon
teknolojisi cihazlarının
donanımı
Belediye birimleri ve
vatandaşlar arasında iletişim
üzerine belediye idari
personeline yönelik
eğitimlerin düzenlenmesi
KEO insan kaynaklarını
arttırmak için YEK
pratikanlarının
görevlendirilmesi
Belediye birimleri içerisinde
enformasyon yazılım
modüllerinin oluşturulması ve
işleme geçirilmesi
Belediye müdürlükleri, meclis
ve onun komitelerinin Kamu
Enformasyonun Enformasyon Ofisine belediye
hizmetleri hakkında bilgi
alınması ve
sağlaması
iletilmesine
yönelik
mekanizmanın Belediye müdürlüklerinin
KEO’ne girişimler, inşaat
oluşturulması
çalışmaları, ekonomik
kalkınma, idare, bütçe ve
maliye, eğitim ve sağlık
faaliyetleri yanı sıra sivil
toplum örgütleri ile ortak
faaliyetleri vb. hakkında bilgi
sağlaması
KEO
III
III
III
Satın alınan
cihaz sayısı
KEO
STK
IV
IV
IV
Yılda en az 4
günlük 2 eğitim
KEO
IM
IXXII
KEO
I-XII
I-XII
I-VI
Görevlendirilen
pratikan sayısı
II-VI
I-XII
I-VI
Uygulanan
yazılım modülü
KEO
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Bildiriler sayısı
KEO
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Bildiriler sayısı
93
4500
1000
1000
4000
2000
2000
2500
600
300
Halkın
hizmetler ve
kararlar
hakkında
bilgilendirilmesi
Vatandaşların belediye
başarılarından haberdar
olmasını sağlamak üzere,
belediye müdürlüklerinin
başarılı bir şekilde yürütülen
ve tamamlanan projeler
hakkında KEO’ne bilgi
sağlaması
KEO
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Bildiriler sayısı
STK kendi projelerinin
başarıları ve kamu çıkarına
yönelik planlaştırdıkları
faaliyetler hakkında düzenli
olarak bilgi sağlaması
KEO
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Bildiriler sayısı
İnternet sayfasının düzenli
olarak hizmetler ve kararlar ile
ilgili bilgilerle
güncelleştirilmesi
KEO
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Güncellenen
bilgiler
Medyalar, portlar ve
kuruluşlara yönelik mailgruplarının (elektronik posta
adresleri) oluşturulması ve
enformasyonların düzenli
olarak dağıtımı
KEO
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Gönderilen
enformsyon
oranı
KEO
VIIXII
I-VI
Gönderilen
enformasyon
metinleri sayısı
Enformasyon mektubu /
çemberinin hazırlanması ve
dağıtımı
I-XII
I-XII
94
Aylık bazda TV belediye
enformasyon programının
düzenlenmesi
Kısa sektörel tanıtımların
düzenlenmesi
Belediye hizmetleri ve
kararları hakkında şehir ve
köyler için bilgi panolarının
hazırlanması
KEO
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
KEO
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
X-XI
I-XII
I-XII
I-VI
KEO
KHM
Belediye hizmetleri ve
kararları hakkında bildiriler,
broşürler ve diğer bilgilendirici
malzemelerin dağıtımı
(etkinlikler / özel hizmetler
üzerine)
KEO
Belediye sınırları dahilinde
semtler, mahalleler ve kırsal
alanlardaki vatandaşlarla
düzenli görüşmelerin
düzenlenmesi
KEO
Belediye faaliyetleri hakkında
altı aylık raporun hazırlanması
ve dağıtımı
KEO
STK
Gönüllüleri
STK’ları ile birlikte belirli
alanlara yönelik bilgilendirme
kampanyalarının
düzenlenmesi
KEO
X-XII
VIIXII
VIIXII
I-XII
I-XII
I-XII
I-XII
I, IX
I, IX
I-XII
I-XII
95
I-VI
I-VI
Vatandaşları
bilgilendirmek
için en az bir
programın yerel
TV kanallarında
yayınlanması
Ayda en az bir
tanıtım
Dikilen bilgi
panosu sayısı
10000
500
500
300
200
600
600
300
250
500
500
250
Dağıtılan
bilgilendirici
malzemeler
sayısı
Görüşmeler
sayısı
Dağıtılan rapor
sayısı
I
I-VI
Bilgilendirici
kampanyalar
sayısı
Vatandaşların sosyal ağlar,
internet sayfası, medya,
bildiriler ve broşürler yanı sıra
istatistiksel bildirimler
aracılığıyla kamu belgelerine
erişim konusunda
bilgilendirilmesi
VIIXII
I-XII
I-VI
KEO
STK
Mevcut internet sayfası ve
sosyal ağ içerisinde diasporaya
sunulan hizmetler ve belediye
KEO
kararları hakkında özel bir
yazılım modülünün
oluşturulması
Belediye
tarafından
sağlanan
hizmetler
hakkında
Diaspora sezonu içerisinde
diasporanın
hizmetlerin kullanımı ve yerel
bilgilendirilmesi ekonomik kalkınma üzerine
bilgilendirme seanslarının
düzenlenmesi
I-XII
KEO
STK
Gönüllüleri
X-XII
VIII,
XII
I-XII
I-XII
VIII,
XII
VIII,
XII
96
I-VI
Kamu
belgelerine
erişim talepleri
sayısı
250
500
500
250
800
600
600
300
Ziyaretçiler
sayısı
Enformasyon
seansları sayısı
Vatandaşlar ve çıkar grupları ile etkin iletişim
Etkin iletişimin hedefi, sivil toplum kuruluşları, medya ve işletmeler dahil olmak üzere, tüm taraflar ile mümkün olduğunca etkin iletişim yollarının
oluşturulmasını sağlamaktır. Bu hedef vatandaşlarla etkin iletişim mekanizmalarının oluşturulması, bütçenin hazırlanması konusunda vatandaşlardan
geribildirimin alınması ve onların hayatını etkileyen kararlar alınmadan önce kamuoyu görüşünün sağlanmasını öngörmektedir. Ayrıca söz konusu hedef
vatandaşların sadece bilgi edinmekle kalmayıp, onların refahını etkileyen hizmetler ile ilgili iletişim hakkına sahip olabilmesi için, belediye ve diğer bölgesel
hizmet kuruluşları ile iletişimin geliştirilmesini amaçlamaktadır. Etkin iletişim konusunda belediye kapasitelerinin geliştirilmesi planlanan bir diğer alandır, ki
burada vatandaşlar ile etkileşimi sırasında belediye personelinin kapasitelerinin güçlendirilmesi beklenmektedir. İletişim alanında belediye kapasitelerinin
geliştirilmesi için, Prizren Belediyesi’ndeki iletişim performansını arttırmak amacıyla bölgedeki en iyi uygulamalardan da yararlanmak planlanmaktadır.
Söz konusu belge kapsamında iletişim kanalları ve çıkar gruplarının açık bir şekilde belirlenmesiyle halk arasındaki yanlış anlaşılmalar ve çelişkiler yanı sıra iç
ve dış kamuoyunun mevcut olduğu doğrultusundaki algılamaların önlenmesi beklenmektedir. Uygulama çift taraflı iletişimin halkın karşısına tek yönlü
görünümden çok daha etkili ve açık olduğunu göstermektedir. Doğrudan iletişim sırasındaki halkın reaksiyonu dolaylı iletişimden çok daha verimlidir. Söz
konusu belge ile öngörülen etkin iletişim aracılığıyla, sivil aktivizimin artması ve vatandaş görüşünün önemsenmesiyle, yerel yönetim çalışmaları hakkındaki
önyargıların önlenmesi ve vatandaş kayıtsızlığının azalması beklenmektedir.
Halkla etkili iletişimin sağlanması Prizren Belediyesi’nin stratejik yönelgesidir ve bu vatandaşların belediye hakkındaki algısını yansıtmaktadır. Bu stratejik
belgenin gerçekleşmesiyle halk arasında belediye çalışmalarının vatandaşların ihtiyaçlarına odaklı olduğu ve vatandaşın ilgi odağı olduğu izlenimi oluşacaktır.
Hedef
Önlemler
Vatandaşlar ve çıkar grupları ile etkin iletişim
Eylemler
Uygulama dönemi
Sorumlu kuruluş
2015
Vatandaşla
etkin iletişim
sağlamaya
Vatandaşlar, işletmeler ve
STK’ları ile düzenli
toplantıların düzenlenmesi
KEO
VIIXII
2016 2017 2018
I-XII
97
I-XII
Yıllık maliyet
Göstergeler
I-VI
2015
Düzenlenen
görüşmeler
sayısı
2016
2017
2018
yönelik
mekanizmalar
mevcut
bulunmaktadır
Değişik
kararlar
alınmadan
önce kamuoyu
görüşünün
alınması
Sağlanan hizmetler
hakkında vatandaş
izlenimleri, şikayetleri,
uyarıları ve önerileri
kitabının oluşturulması
Vatandaşlarla iletişimin
sağlanması için sosyal
ağların kullanılması
Ekileşim konusunda bir
modülün geliştirilmesi ve
internet sayfasına
yerleştirilmesi
Sivil toplum kuruluşlarıyla
ortaklaşa enformasyon ve
iletişim kampanyasının
düzenlenmesi
Yerel radyo ve
televizyonlarda
programların düzenlenmesi
Şikayetler ve öneriler
kutusunun tüm belediye
müdürlükleri ve belediye
alanı içerisine ve dışına
yerleştirilmesi
Belediye politikaları
onaylanmadan önce
belediyenin kırsal ve
şehirsel alanlarıyla işbirliği
hakkında işletmeler ve
değişik çıkar gruplarıyla
danışma toplantılarının
düzenlenmesi
KEO
İM
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Yorumlar sayısı
KEO
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Ziyaretçiler
sayısı
KEO
İM
X-XII
I-XII
I-XII
I-VI
Aktif kullanıcılar
sayısı
KEO
STK
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Yılda en az 6
program
KEO
İM
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
Yorumlar sayısı
IXXII
I-XII
98
I-XII
I-VI
600
600
300
2500
5000
5000
2000
200
100
100
100
Kampanyalar
sayısı
KEO
KEO
Yürütme
Meclis
800
Görüşmeler
sayısı
Belediye hizmetleri veya
projeleri hakkında halkın
görüşünün alınması
KEO
IX
IV
IV
IV
Anketler sayısı
IX
IV
IV
IV
Görüşmeler
sayısı
IX
IV
IV
IV
Görüşmeler
sayısı
KEO
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Görüşmeler
sayısı
KEO
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Görüşmeler
sayısı
KEO
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Bildiriler sayısı
Gelişmiş iletişim teknolojisi
cihazlarının donanımı
KEO
X
IV
IV
IV
Satın alınan
cihazlar
Departmanlar arası, medya
ve halkla etkili iletişim
konusunda belediye idari
personeline yönelik
eğitimlerin düzenlenmesi
KEO
STK
IX
V
V
V
Yılda en az iki 4
günlük eğitim
İdari yönergeler veya
belediye projeleri
KEO
onaylanmadan önce değişik Belediye
çıkar gruplarıyla
müdürlükleri
tartışmaların düzenlenmesi
Yürütme
Vatandaşlarla düzenli
Danışmanlar
görüşmeler
Meclis
KEO
Kamu / hizmet
kuruluşlarıyla
iletişimin
geliştirilmesi
Etkin iletişim
konusunda
gelişmiş
belediye
kapasiteleri
Bölgesel şirketlerle düzenli
toplantılar
Güvenlik ve acil hizmetler
organlarıyla düzenli
görüşmeler
Kamu için önemli bilgilerin
yayınlanması
99
4500
500
500
500
2000
4000
4000
2000
Bölge
ülkelerinden
sağlanan iyi
uygulamaların
uygulanması
Sms aracılığıyla bilgi
edinme imkanının
sağlanması
KEO
Telekomünikasyon
sponsor
kuruluşları
Uygun modüllerin
geliştirilmesi için PZU-BBF
dahil edilmesi
KEO
Yürütme
PZU
İyi uygulamaların paylaşımı
için bölge ülkelerine
çalışma ziyaretleri
KEO
III-VI
III-V
X-XII
I-VI
Öğrenciler KEO
hizmet etmesi
için uygun
modülleri
geliştirmektedir
III-V
III-V
Ziyaretler sayısı
3000
Sorumlu sektörler karşısına
bölge ülkelerinden alınan
fikirler hakkında raporlar,
tanıtımlar ve yayınların
hazırlanması
KEO
Halkla başarılı iletişim
modelleri barındıran
enformasyon görevlileri ile
iyi ilişkilerin sağlanması ve
sürdürülmesi
KEO
STK
VIIXII
III-V
III-V
III-V
Tanıtım
atölyeleri sayısı
Uygulanan
yeniliklerin
sayısı
I-XII
I-XII
I-VI
İrtibatlar sayısı
100
3000
1500
Vatandaşların katılımı için uygun ortamın yaratılması ve şeffaflığın sağlanması
Bu hedef ortak fayda, refah artışı ve vatandaş için onurlu yaşam şartlarının sağlanmasına yol açan belediye faaliyetlerine etkin katılım kültürünün
oluşturulması ve yerleştirilmesini amaçlamaktadır.
Bu hedefe ulaşmak için belediye halkın katılımını arttırmayı hedefleyen STK’ları ve sivil girişimleri desteklemeyi amaçlamaktadır. Bu hedef aracılığıyla
belediye, diğerleri yanı sıra, halkın katılımı mekanizmaları ve diğer imkanları teşvik etmeye çalışmaktadır. Halkın sermaye projelerinin tasarlanması, seçimi ve
önceliklendirilmesine dahil edilmesi belediyenin diğer hedefleri arasında yer almaktadır, ki bu onların hayatını etkileyen kararlar konusunda aktif vatandaşlığı
sağlamaktadır. Belediyenin temel gelir ve ekonomik kalkınma taşıyıcıları olarak işletmelerin de ticaret sektörü ile ilgili belediye düzenleyici faaliyetlerine dahil
edilmesi planlanmaktadır. Bu stratejik belge aracılığıyla belediye alınan kararların, sivil toplum kuruluşları ve işletme camiası dahil olmak üzere, vatandaşlar
ve tüm çıkar gruplarının sürece dahil edilmesini sağlayarak, çok boyutlu bir analiz ve görüşmeden geçmesini öngörmektedir. Bunun vatandaş hizmetlerinin
iyileştirilmesi, STK’ları hareket alanının geliştirilmesi ve işletme ortamının düzelmesine yol açarak, genel ekonomik kalkınma doğrultusunda bir ilerleme
kaydetmesi beklenmektedir.
Hedef
Önlemler
Vatandaşların katılımı için uygun ortamın yaratılması ve şeffaflığın sağlanması
Eylemler
Uygulama dönemi
Sorumlu
kuruluş
2015 2016 2017 2018
STK’ları ve vatandaş
girişimlerinin
desteklenmesi
Halkın belediye
faaliyetlerine katılımının
arttırılmasını hedefleyen
STK proje faaliyetlerinin
desteklenmesi
Halkın katılımını arttıran
girişimlerin desteklenmesi
Halkın katılımına yönelik
kılavuz ve materyallerin
hazırlanması ve dağıtımı
Yürütme
Kurulu
KEO
STK /
Donörler
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
IXXII
I-XII
I-XII
I-VI
101
Yıllık maliyet
Göstergeler
2015
Yılda en az 6
desteklenmiş
faaliyet
Yılda en az 10
girişim
Sponsor
edilmiş
dağıtılan
bilgilendirici
malzeme
sayısı
2016
2017
2018
€1,500.00 €3,000.00 €3,000.00 €1,500.00
€1,000.00 €2,000.00 €2,000.00 €1,000.00
Katılım yöntemleri
hakkında halkın
bilgilendirilmesi için saha
ziyaretlerinin
düzenlenmesi
Topluluklar ve dini
yöneticiler ile düzenli
toplantıların
düzenlenmesi
Halkın katılımına dair
diğer mekanizmalar
ve imkanların teşvik
edilmesi
Sermaye projelerinin
tasarısı, seçimi ve
önceliklendirilmesi
işlemine halkın dahil
edilmesi
KEO
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Yılda en az 12
saha ziyareti
KEO
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Yılda en az 12
saha ziyareti
Halkın katılımına dair
kılavuz ve bilinçlendirme
materyallerinin
tasarlanması ve dağıtımı
KEO
STK
IXXII
III-V
III-V
III-V
Yılda en az 2
çeşit broşür
Dağıtılan
kılavuz sayısı
Katılım hakkı ve çeşitleri
üzerine belediye alanı
dahilinde görüşmelerin
düzenlenmesi
KEO
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Yılda en az 4
görüşme
KEO
KHM
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Bildiriler sayısı
KEO
IX
V
V
V
Ziyaretçiler
sayısı
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Görüşmeler
sayısı
Şehirler ve köylerde
yeniden tasarlanmış
paneller hakkında
bildirilerin yayınlanması
Belediye “Halka açık
günler”nin düzenlenmesi
Sermaye projeleri ve
belediye kararlarının
önceliklendirilmesi için
vatandaşla görüşmelerin
düzenlenmesi
Yürütme
KEO
102
€200.00
€1,500.00
€600.00
€200.00
Ticaret sektörünü
etkileyen belediye
düzenleyici
eylemlerine
işletmelerin dahil
edilmesi
Belediye projelerinin
önceliklendirilmesine
yönelik modüllerin
internet ve sosyal ağlarda
yayınlanması
Belediye sektörel
politikalarının
tasarlanması için
profesyonel grupların
katılımının sağlanması
Ticari ortamın
geliştirilmesi için
işletmeler ve derneklerle
düzenli görüşmelerin
düzenlenmesi
Belediye bütçesinin
incelenmesi için
işletmeler ve ticari
derneklere çalışma
atölyelerinin
düzenlenmesi
Yerel ekonomik
kalkınmayı hedefleyen
işletme önerilerinin
desteklenmesi
Sivil toplum
kuruluşlarının
belediye
faaliyetlerine dahil
edilmesi
Belediye kamu
politikalarının
oluşturulması sırasında
STK’ları ve derneklerle
danışma ve atölye
çalışmaları
düzenlenmektedir
KEO
STK
X-XII
I-XII
I-XII
I-VI
Ziyaretçiler
sayısı
€600.00 €1,200.00 €1,200.00
€600.00
KEO
Belediye
müdürlükleri
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Görüşmeler
sayısı
€200.00
€200.00
KEO
TEKM
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
Yılda en az 4
görüşme
III-V
III-V
III-V
Atölye
çalışmaları
sayısı
I-XII
I-XII
I-VI
Öneriler sayısı
KEO
BMM
KEO
Yürütme
Meclis
KEO
VIIXII
VIIXII
I-XII
103
I-XII
I-VI
Danışma ve
atölye
çalışmaları
sayısı
€400.00
€400.00
Ortak çıkarı oluşturan
konularda STK önerileri
desteklenmektedir
Belediye projelerinin
önceliklendirilmesi
konusunda STK’ları ile
danışma toplantılarının
düzenlenmesi
Halk girişimi ve katılımını
arttıran STK’ları ile farklı
alanlardaki ortaklıkların
desteklenmesi
Belediye bütçesinin
gözden geçirilmesi için
STK’ları ile danışma ve
atölye çalışmalarının
düzenlenmesi
KASh ve belediye
bütçesinin gözetimi için
STK’ları ile danışma ve
atölyelerin düzenlenmesi
Belediye müdürlükleri
STK’larını belediye
projelerinin hazırlanması
sürecine davet
etmektedir
KEO
Yürütme
Meclis
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
KEO
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
KEO
Yürütme
Kurlu
VIIXII
I-XII
I-XII
I-VI
KEO
BMM
III-IX
III-IX
III-VI
KEO
EMM
III-IX
III-IX
III-VI
KEO
Belediye
Müdürlükleri
VIIXII
I-XII
104
I-XII
I-VI
Desteklenen
öneri sayısı
STK’ları ile
gerçekleşen
danışma
toplantısı
sayısı
STK’ları ile
gerçekleşen
ortaklıklar
sayısı
Danışmalar ve
atölyeler sayısı
Planlama
atölyeleri
sayısı