2015/959 - Yüksek Seçim Kurulu

Karar No
Karar Tarihi
: 959
: 18/05/2015
Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun 14/5/2015 günlü, 7129 sayılı yazısında; ULUSAL 1 logosuyla
yayın yapan "ULUSAL KANAL İLETİŞİM HİZMETLERİ SAN. VE TİC. A.Ş." adlı kuruluşa ait izleme ve
değerlendirme raporu ve buna ilişkin Üst Kurulun 13/05/2015 tarih ve 2015/22 sayılı toplantısında aldığı 8
sayılı karar, 298 sayılı Kanun’un 149/A maddesi ve Yüksek Seçim Kurulunun 4/3/2015 tarih ve 290 sayılı
kararı çerçevesinde değerlendirilmek üzere gönderilmiş olmakla, konu incelenerek
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda; ULUSAL 1 logosuyla yayın yapan "ULUSAL KANAL
İLETİŞİM HİZMETLERİ SAN. VE TİC. A.Ş." unvanlı medya hizmet sağlayıcı kuruluşunda her hafta
Cumartesi günü 21.00-23.50 saatleri arasında "Ceviz Kabuğu" adlı programın canlı olarak yayınlandığı,
gündeme yönelik görüş, yorum ve değerlendirmelerin yer aldığı "Genel İzleyici" logosu ile ekrana gelen
programda ülke ve dünya gündemine ilişkin siyasi gelişmeler ve yaklaşan seçim dolayısıyla zaman zaman
parti adaylarının konuk edildiği, sunucu Hulki CEVİZOĞLU'nun soru ve yorumları eşliğinde ele alındığı,
programın 2/5/2015 tarihli bölümünün incelendiği ve genel hatlarıyla değerlendirildiği, gündeme gelen
konuların sadece hükümeti ve muhalefeti eleştiren, tek bir partiyi öne çıkararak öven vurgulamalarla ele
alınması, yayın kuruluşunun taraflı, özgürce kanaat oluşumunu engelleyici yayın yaptığı kanaati
oluşturduğu, program sunucusu Hulki CEVİZOĞLU, programın başında tüm bu konuşmalarını siyasetçi,
politikacı, milletvekili adayı olarak değil, bir vatandaş olarak söylediğini vurgulasa da, program sunucusu
olarak görüş ve yorumlarında, yanlı tutum sergilediğinin açıkça görüldüğü, ayrıca söz konusu programda,
tek sesliliğin hakim olduğu, program içeriğinin hükümeti, muhalefeti ve diğer parti liderlerini, temsilcilerini,
icraatlarını eleştirmek üzere ve tek bir partinin seçim politikasını anlatmaya yoğunlaştığının görüldüğü, bu
durum, diğer partilere yönelik sadece olumsuz yayınlar, diğer yandan da tek bir partiye ilişkin olumlu
yayınlar yapılmasına, hem de sadece belli bir demokratik grubun bakış açısı üzerinde gelişmeleri
yorumlayan tek yönlü, tek sesli yayınlara yol açtığı ve özgürce kanaat oluşumunun önünü perdelediği,
dolayısıyla ULUSAL 1 logolu yayın kuruluşunun anılan yayını ile Yüksek Seçim Kurulunun
4/3/2015 tarih ve 2015/290 sayılı kararının “SONUÇ” bölümünün 1. maddesinin (b) bendinde belirtilen
"Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine uygun davranmakla yükümlü radyo ve televizyon kuruluşları
ile yazılı, sözlü ve görsel basının, tek yönlü, taraf tutan yayınlar yapamayacaklarına, bu kuruluşların
yayınlarında demokratik kurallar çerçevesinde siyasi partiler arasında fırsat eşitliğini sağlamak zorunda
olduklarına," hükmünü ihlal ettiğinin değerlendirildiği Radyo ve Televizyon Üst Kurulu İzleme ve
Değerlendirme Dairesi Başkanlığının sunumu ve uzman raporundan anlaşılmakta olup, Radyo ve Televizyon
Üst Kurulu’nun 13/5/2015 tarih ve 8 sayılı kararında da;
ULUSAL 1 logolu yayın kuruluşunda 2/5/2015 tarihinde yayınlanan "Ceviz Kabuğu" adlı programda
tek sesliliğin hakim olduğu, program içeriğinin hükümeti, muhalefeti ve diğer parti liderlerini, temsilcilerini,
icraatlarını eleştirmek üzere ve tek bir partinin seçim politikasını anlatmaya yoğunlaştığı görülmekle tek
taraflı ve taraf tutan bir yayın yapıldığının anlaşıldığı, bu itibarla, ULUSAL 1 logosuyla yayın yapan
"ULUSAL KANAL İLETİŞİM HİZMETLERİ SAN. VE TİC. A.Ş." unvanlı medya hizmet sağlayıcı
kuruluşun, anılan yayınının, Yüksek Seçim Kurulunun 4/3/2015 tarih ve 2015/290 sayılı kararının
“SONUÇ” bölümünün 1. maddesinin (b) bendinde belirtilen; "Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine
uygun davranmakla yükümlü radyo ve televizyon kuruluşları ile yazılı, sözlü ve görsel basının, tek yönlü,
taraf tutan yayınlar yapamayacaklarına, bu kuruluşların yayınlarında demokratik kurallar çerçevesinde siyasi
partiler arasında fırsat eşitliğini sağlamak zorunda olduklarına," hükmünün ihlali niteliğinde olduğuna,
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 149/A maddesinde
düzenlenen hükümler ile Yüksek Seçim Kurulunun ilgili kararı çerçevesinde gereğinin takdiri için dosyanın
Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığına gönderilmesine,
1/4
karar verildiği görülmüştür.
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 149/A
maddesinde; "Bu Kanunun 55/A maddesine ve Yüksek Seçim Kurulunca belirlenen esaslara aykırı olarak
yayın yapılması halinde, ülke genelinde yayın yapan özel radyo ve televizyon kuruluşlarını Yüksek Seçim
Kurulu, yerel yayın yapan özel radyo ve televizyon kuruluşlarını ise yayının yapıldığı yer ilçe seçim kurulu
uyarır veya aynı yayın kuşağında açık bir şekilde özür dilemesini ister. Bu talebe uyulmaması veya
aykırılığın tekrarı halinde, Yüksek Seçim Kurulu veya yayının yapıldığı yer ilçe seçim kurulunca, ihlâle
konu programın yayını bir ilâ oniki kez arasında durdurulur. Aykırılığın tekrarı hâlinde, ülke genelinde
yayın yapan özel radyo ve televizyon kuruluşlarının yayınlarının Yüksek Seçim Kurulunca beş günden
onbeş güne kadar durdurulmasına, yerel yayın yapan özel radyo ve televizyonların yayınlarının ise yayının
yapıldığı yer ilçe seçim kurulunca üç günden yedi güne kadar durdurulmasına karar verilir.
Bu kararlar ilgili en yüksek mülkî amirlerce derhâl yerine getirilir.
Birinci fıkra hükmüne göre hakkında yayın durdurulması kararı verilen özel radyo ve televizyon
kuruluşlarının sorumluları, onmilyar liradan seksenbeşmilyar liraya kadar, yerel yayın yapan özel radyo ve
televizyon kuruluşlarının sorumluları, üçyüzellimilyon liradan dörtmilyar liraya kadar ağır para cezasıyla,
yetkili mahkemesince cezalandırılır. Tekerrürü halinde bu cezalar üç misli olarak uygulanır. Bu fıkraya göre
verilecek cezalarda Türk Ceza Kanunu’nun 119 uncu maddesi uygulanmaz." hükmü öngörülmüştür.
08/03/2015 tarihli ve 29289 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kurulumuzun 04/03/2015 tarihli,
2015/290 sayılı kararının “SONUÇ” bölümünün 1. maddesinin (b) fıkrası; "Tarafsızlık, gerçeklik ve
doğruluk ilkelerine uygun davranmakla yükümlü radyo ve televizyon kuruluşları ile yazılı, sözlü ve görsel
basının, tek yönlü, taraf tutan yayınlar yapamayacaklarına, bu kuruluşların yayınlarında demokratik kurallar
çerçevesinde siyasi partiler arasında fırsat eşitliğini sağlamak zorunda olduklarına," şeklinde
düzenlenmiştir.
ULUSAL 1 logosuyla yayın yapan "ULUSAL KANAL İLETİŞİM HİZMETLERİ SAN. VE TİC.
A.Ş." unvanlı yayın kuruluşunda 2/5/2015 tarihinde yayınlanan "Ceviz Kabuğu" adlı programda program
sunucusu Hulki CEVİZOĞLU'nun programın başında yaptığı görüş ve yorumlarının, Vatan Partisini öne
çıkaran, iktidardaki partiyi ve muhalefeti eleştiren nitelikte olması nedeniyle özgürce kanaat oluşmasını
engelleyecek mahiyette olduğu, program sunucusu olarak görüş ve yorumlarında yanlı tutum sergilediği,
dolayısıyla söz konusu yayın kuruluşunun bu yayın anlayışı ile Kurulumuzun 04/03/2015 tarihli, 2015/290
sayılı kararının “SONUÇ” bölümünün 1. maddesinin (b) fıkrasında belirtilen; “Tarafsızlık, gerçeklik ve
doğruluk ilkelerine uygun davranmakla yükümlü radyo ve televizyon kuruluşları ile yazılı, sözlü ve görsel
basının, tek yönlü, taraf tutan yayınlar yapamayacaklarına, bu kuruluşların yayınlarında demokratik kurallar
çerçevesinde siyasi partiler arasında fırsat eşitliğini sağlamak zorunda olduklarına,” şeklindeki düzenlemeye
aykırı yayın yaptığı Radyo ve Televizyon Üst Kurulu kararı, değerlendirme raporu ve eki belgelerden
anlaşılmaktadır.
Bu durumda, 6112 sayılı Kanun’un 8. maddesinin (k) bendi ve Kurulumuzun 2015/290 sayılı ilke
kararının "SONUÇ" bölümünün 1. maddesinin (b) fıkrasına aykırı davranan adı geçen kuruluşta yayınlanan
"Ceviz Kabuğu" isimli programın 298 sayılı Kanun’un 149/A maddesine göre uyarılmasına karar
verilmelidir.
S O N U Ç: Açıklanan nedenlerle;
1- 6112 sayılı Kanun’un 8. maddesinin (k) bendi ve Kurulumuzun 2015/290 sayılı ilke kararının
"SONUÇ" bölümünün 1. maddesinin (b) fıkrasına aykırı davranan adı geçen kuruluşta yayınlanan "Ceviz
Kabuğu" isimli programın 298 sayılı Kanun’un 149/A maddesine göre uyarılmasına, aynı tür yayınların
devamı halinde yasada yer alan müteakip cezaların uygulanacağına,
2- Uyarı kararının Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna tebliğ edildiği günü takip eden ilk "Ceviz
Kabuğu" programının başında yayınlanmasına, yayın kuruluşunca adı geçen programın yayından
kaldırılması halinde söz konusu programın yayınlandığı gün ve saate denk gelen tarih ve saatte "ULUSAL
KANAL İLETİŞİM HİZMETLERİ SAN. VE TİC. A.Ş."ye ait ULUSAL 1 logosu ile yayın yapan
2/4
televizyon kuruluşunda yayınlanan "Ceviz Kabuğu" isimli programının "tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk
ilkelerine uygun davranmakla yükümlü radyo ve televizyon kuruluşları ile yazılı, sözlü ve görsel basının, tek
yönlü, taraf tutan yayınlar yapamayacaklarına, bu kuruluşların yayınlarında demokratik kurallar
çerçevesinde siyasi partiler arasında fırsat eşitliğini sağlamak zorunda olduklarına," yönelik 6112 sayılı
Kanun’un 8. maddesinin (k) bendi ve Yüksek Seçim Kurulunun 04/03/2015 tarihli, 2015/290 sayılı ilke
kararının “SONUÇ” bölümünün 1. maddesinin (b) fıkrasındaki düzenlemeye aykırı yayın yapması
nedeniyle Yüksek Seçim Kurulunun 18/5/2015 tarih ve 2015/959 sayılı kararı ile uyarılmıştır.” ibaresinin
aynen yayınlanmasına,
3- Karar örneğinin İstiklal Caddesi Deva Çıkmazı No: 7/8 Beyoğlu/İSTANBUL adresinde mukim
ULUSAL 1 logosu ile yayın yapan ULUSAL KANAL İLETİŞİM HİZMETLERİ SAN. VE TİC. A.Ş.'ye
tebliği için İçişleri Bakanlığı ve İstanbul Valiliğine, gereği için Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
Başkanlığına gönderilmesine,
4- ULUSAL KANAL İLETİŞİM HİZMETLERİ SAN. VE TİC. A.Ş.'ye ait ULUSAL 1 logosu ile
yayın yapan televizyon kuruluşunda yayınlanan "Ceviz Kabuğu" isimli program hakkında verilen uyarı
kararının ilgili kuruluşa tebliğini müteakip uygulanacağından, karar örneğinin söz konusu kuruluşa tebliğ
edildiğine ilişkin yazının Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Başkanlığına gönderilmesine,
18/5/2015 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
Başkan
Sadi GÜVEN
Başkanvekili
Turan KARAKAYA
(M)
Üye
Mehmet KÜRTÜL
Üye
Nilgün İPEK
Üye
Ünal DEMİRCİ
Üye
Ali KAYA
(M)
Üye
İbrahim ZENGİN
(M)
Üye
Zeki YİĞİT
Üye
Ahmet TUNCAY
Üye
Haluk KIRCA
3/4
T.C.
YÜKSEK SEÇİM KURULU
Karar No : 959
-KARŞI OY"Ceviz Kabuğu" programının 2/5/2015 günü yayınlanan programı değerlendirilerek karar verilmiş ise
de, haftalık olduğu anlaşılan programın önceki yayınları ve sonra yayınlanacak programlarla birlikte
değerlendirilmesi gerektiği görüşü ile karara karşıyız.
Başkanvekili
Turan KARAKAYA
Üye
Ali KAYA
Üye
İbrahim ZENGİN
4/4