CargillHaberler
Transkript
Cargill Türkiye CargillHaberler Eylül 2010 Pektin mi, niþasta mý? Zor seçim, kolay çözüm • • • • Cevdet Altýn: “Odamýz artýk çok iyi bir noktaya ulaþtý” Ediz Aksoy: “Bisikletlerin dördü bizim” Baþkanlarýn ödülü Cargill’e Gelecek için ýþýk, gezegen için umut Cargill - Türkiye CargillHaberler Eylül 2010 14 24 Kapak konusu Pektin mi, niþasta mý? Zor seçim, kolay çözüm 28 08 Mehmet Sait Kanbur: “Mado, dünya markasý olacak” Cevdet Altýn: “Orhangazi tarýmýnýn 23 yýllýk neferi” Ediz Aksoy: “Bisikletlerin dördü bizim” 32 Sosyal Sorumluluk Sýra dýþý bir staj, paha biçilmez bir deneyim bu sayýda 03 Cargill Türkiye’den - Mükemmellik yolculuðunda… 04 Aktüel - Vergide de üst sýralarda - Cargill Meydaný 06 Dünyadan - Tuz azaltmada devrim - Arjantin’e dev biyodizel rafinerisi 08 Ýçimizden biri - CROE Ýþ Mükemmelliði ve Süreç Geliþtirme Lideri Ediz Aksoy 14 Kapak konusu - Pektin mi, niþasta mý? Zor seçim, kolay çözüm 18 Güncel - Baþkanlarýn ödülü Cargill’e 20 Cargill Çözümleri - Fonksiyonel sistemler ve inovasyon 22 - Bir uçtan bir uca Cargill Türkiye Sosyal Sorumluluk Faaliyet Raporu Koordinasyon Kurumsal Ýletiþim Departmaný adýna Sera BAYSAL [email protected] Adres Baðlarbaþý, Kýsýklý Caddesi Sarkuysan Ak Ýþmerkezi No: 4-A Blok 8-9-10-11 34662 Üsküdar / Ýstanbul Tel: 0.216 554 18 00 Faks: 0.216 651 24 17 CargillHaberler, Cargill Türkiye’nin tanýtým broþürüdür. Sürdürülebilirlik 24 Sohbet - Yaþar Dondurma ve Gýda Maddeleri A.Þ. Yönetim Kurulu Baþkaný Mehmet Sait Kanbur 28 Sohbet - Orhangazi Ziraat Odasý Baþkaný Cevdet Altýn 32 Sosyal Sorumluluk - Sýra dýþý bir staj, paha biçilmez bir deneyim CargillHaberler - Ýçindekiler 1 Önce insan! Cargill Türkiye sadece dünya kalitesinde gýda hammaddesi üretmekle kalmayýp, ayný zamanda “gelecekten sorumluyuz” ilkesinin gereði olarak sosyal projelere de imza atýyor. Bunun bir yansýmasý olarak Cargill Türkiye, eðitim, saðlýk ve diðer sosyal alanlarda gerçekleþtirdiði yatýrýmlarla aydýnlýk bir geleceðin oluþmasýna katkýda bulunuyor. CargillHaberler Mükemmellik yolculuðunda… argill Türkiye’nin mükemmellik yolculuðu, baþarýlý bir þekilde devam ediyor. Bunun ilk somut göstergesi, 31 Mayýs’ta sona eren mali yýlýmýzý baþarýyla geride býrakmamýz oldu. Ardýndan Temmuz ayý sonunda Ýstanbul Sanayi Odasý tarafýndan açýklanan 2009 Yýlý ÝSO 500 Büyük Sanayi Kuruluþu listesinde, 2008 yýlýnýn ardýndan ikinci kez yer aldýk. Üstelik bunu, bir önceki yýla göre listede 27 basamak yukarý çýkarak baþardýk. Ve en sonunda Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Baþkanlýðý’nýn geçtiðimiz aylarda açýkladýðý üzere, 2009 yýlý Türkiye Kurumlar Vergisi rekortmenleri arasýnda 50. sýrada yer aldýk. C Bu saydýðýmýz baþarýlarýn yaný sýra yýl boyunca gerçekleþtirdiðimiz sosyal sorumluluk projelerimizden de geri kalmadýk. Bir anlamda ülkemizin ve insanýmýzýn kalkýnmasý adýna hem iþimizi iyi yaptýk hem de vatandaþlýk görevimizi en iyi þekilde yerine getirdik. Bugünlerde yeni bir baþarýya daha imza atmak için heyecanla bekliyoruz. Bizi bu denli heyecanlandýran þey, mükemmellik yolculuðumuza bir kilomet- re taþý daha eklememizi saðlayacak olan bir ödül… Bu ödül, Cargill tarafýndan verilen “En Ýyi Fabrika” ödülü… Ýlk kez 2005 yýlýnda bu ödülü kazanan Orhangazi Fabrikamýz, 2010 yýlýnda bu sürece tekrar dâhil oldu ve finalistler arasýnda yer aldý. Kazanan fabrika, Cargill tarafýndan Ekim ayýnýn ilk haftasýnda ABD’nin Minneapolis kentinde gerçekleþtirilecek olan Liderlik Zirvesi’nde açýklanacak. Bu sürecin bizim açýmýzdan en güzel kazanýmý ise ödülden ziyade, deðerlendirme sürecinde uygulanan kriterlerin sürekli geliþim modeli olarak fabrikamýzda uygulanmaya devam edecek olmasý. Bu, bugüne kadar baþarýyla yürüdüðümüz mükemmellik yolculuðumuzda daha saðlam adýmlarla ilerlememizi saðlayacak. Böylece iþ ortaklarýmýzla (tedarikçilerimiz ve müþterilerimiz) birlikte karlý bir büyüme sergilerken, hep birlikte zenginleþmiþ bir toplumu da ortaya çýkarabileceðiz. Esen kalýn… CargillHaberler - Cargill Türkiye’den 3 Cargill Türkiye’den birlikte çalýþ > üret > baþar CargillHaberler Cargill Meydaný Cargill Gýda Türkiye Yöresel Ýliþkiler Ekibi’nin (CRT) sosyal sorumluluk projesi, jest olarak geri döndü. Bu güzel jest Gemiç Köyu Muhtarý Dinçer Dimrit’ten geldi. Muhtarlýk, CRT ekibi tarafýndan kilit taþý döþenerek yenilenen meydana “Cargill Meydaný” isminin verilmesini teklif etti. Köy meydaný bundan böyle Cargill Meydaný olarak anýlacak. Proje, iki ay önce Muhtar Heyeti ile birlikte Orhangazi fabrikasýný ziyaret eden Dimrit’in, köylerine belediye ve Ýl Özel Ýdaresi katkýlarýyla çeþitli yatýrýmlar yapýldýðýný, ancak köy sokaðý ve meydanýna kilit taþý döþenmesi konusunda imkânlarýnýn kalmadýðýný belirtmesiyle ortaya çýkmýþtý. CRT ekibi, Gemiç Köyü’ne bu desteði vermeyi kabul ederek kollarý sývadý. Proje sonunda geriye, yeni bir köy meydaný, güzel bir jest ve mutlu bir tebessüm kaldý. Bir Ramazan geleneði Her yýl dört gözle beklenen Ramazan ayý anýlarýmýzdaki yerini aldý. Ramazan ayýnýn en güzel özelliði bu ayda yardýmlaþmanýn artmasý ve coþkuyla yaþanmasý. Cargill de bu coþkuya, artýk geleneksel hale getirdiði erzak daðýtýmýyla ortak oldu. Cargill Orhangazi ve Vaniköy Fabrikalarý tarafýndan hazýrlanan erzak kolileri, Ramazan ayý baþlamadan ihtiyaç sahiplerine daðýtýldý. Daðýtým çalýþmalarý kapsamýnda Orhangazi’ye baðlý Karsak, Gemiç, Yeni Gürle ve Gürle köylerinin muhtarlarýna, sonrasýnda da Orhangazi Muharip Gaziler Derneði, Orhangazi Yardýmsevenler Derneði ve Türkiye Sakatlar Derneði Orhangazi Þubesi’ne hazýrlanan erzak paketleri teslim edildi. Erzak daðýtýmý Ýstanbul’da da devam etti. Vaniköy Fabrikasý yakýnlarýndaki Ramazanoðlu Mahalle Muhtarý Sümbül Abitoðlu’na da bölgedeki ihtiyaç sahiplerine daðýtýlmak üzere hazýrlatýlan erzak paketleri teslim edildi. “En Ýyi Fabrika” seçiminde geri sayým baþladý 2005 yýlýndan sonra 2. kez ‘En Ýyi Fabrika- Best Plant’ ödülünü kazanabilmek için heyecanlý bekleyiþ baþladý. Cargill Gýda Türkiye Orhangazi Fabrikasý, Cargill’in dünya geneline yayýlmýþ 1400 fabrikasýnýn en tanýnmýþlarý arasýnda yer alýyor. Çünkü Orhangazi Fabrikasý 2005 yýlýnda ‘Cargill’in En Ýyi Fabrikasý’ seçildi. 2010 yýlý ödülü için bu yýlýn baþýnda yapýlan baþvuru sonrasýnda ise son 6 aydýr hummalý bir sürecin yaþandýðý Cargill Gýda Türkiye’de þimdi nefesler tutulmuþ bir halde Ekim ayý bekleniyor. Kazanan fabrika 4-6 Ekim 2010 tarihleri arasýnda ABD Minneapolis’te düzenlenecek olan Liderler Zirvesi’nde açýklanacak. Cargill Gýda Türkiye çalýþanlarýnýn bu ödülü kazanmaya olan inançlarýný ve heyecanlarýný canlý tutan somut geliþmeler var. Ýþin aslý Cargill, dünya geneline yayýlmýþ tesislerini 16 kategoriden oluþan zorlu bir deðerlendirme sürecine tabi tutuyor; bir anlamda tesisleri 4 CargillHaberler - Aktüel arasýnda bir yarýþma düzenliyor. Bu yýl ilk deðerlendirmeler sonrasýnda Cargill tarafýndan oluþturulan bir denetleme kurulu, ödül sürecindeki fabrika sayýsýný 21’e düþürdü. Dünya çapýndaki 80 kiþilik bir heyet tarafýndan yapýlan ikinci deðerlendirmede 21 fabrika bu kez 5’e indirildi ve Orhangazi bu ilk 5 içerisinde yer aldý. Daha sonra bu 5 fabrikaya gerçekleþtirilen saha ziyaretlerinde Orhangazi’yi Baþkan Yardýmcýsý Pierre Lepee baþkanlýðýnda bir grup denetledi. Ýþte heyecaný canlý tutan da bu geliþme… Þimdi herkes 2005 yýlýndan sonra 2. kez ‘En Ýyi Fabrika’ ödülünü kazanabilmek için heyecanla bekliyor. Ancak ödül kazanýlamasa da denetleme ve saha ziyaretlerinden elde edilen geri bildirimler, fabrikanýn sürekli geliþimi için kullanýlacak. Bu sürecin en iyi kazanýmý, En Ýyi Fabrika Deðerlendirme Prosesi’nin sürekli geliþim modeli olarak uygulanmaya devam edecek olmasý. Belki ödülden daha da önemlisi bu kazaným olacak… Aktüel Vergide de üst sýralarda Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Baþkanlýðý’na baðlý mükelleflerden, 2009 yýlýnda kurumlar vergisi rekortmeni olanlar açýklandý. Garanti Bankasý’nýn, 1 milyar 92 milyon 204 bin 823 liralýk vergiyle, 2009 yýlý hesap dönemi kurumlar vergisinde ilk sýrada yer aldýðý listede Cargill Gýda Türkiye, 18 milyon 350 bin 456 liralýk vergiyle 50. sýrada yer aldý. Cargill Gýda Türkiye Yönetim Kurulu Baþkaný Murat Tarakçýoðlu, vergi rekortmeni olmaktan büyük mutluluk duyduklarýný ifade ederek: “Üretmenin, katma deðer oluþturmanýn, istihdam saðlamanýn ve en önemlisi de vergi vermenin ekonomimiz için ne denli önemli olduðunun bilinciyle çalýþmalarýmýza devam ediyoruz” dedi. Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Baþkanlýðý’na baðlý mükelleflerden 2009 yýlýnda kurumlar vergisi rekortmenlerini, geçtiðimiz aylarda düzenlediði basýn toplantýsý ile açýklayan Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Baþkaný Bülent Sarýgül, 500 mükellefle baþlayan Büyük Mükellefler Vergi Da- iresi’nin bugün 848 mükellefe ulaþtýðýný belirtti. Cargill Gýda Türkiye’nin, büyük bir baþarýya imza atarak toplam 848 büyük mükellef arasýnda 50. sýraya yerleþtiði listede ilginç bir ayrýntý ise hemen göze çarptý. 2009 Yýlý Büyük Mükellefler ilk 100 listesinde yer alan ilk 10 mükellefin Turkcell dýþýnda tamamýný bankalar oluþturdu. 2009 yýlýnda Türkiye’de brüt vergi gelirleri tahsilatý 196 milyar 289 milyon 913 bin lira olarak gerçekleþti. Ýstanbul’un toplam payý 85 milyar 534 milyon 742 bin lira, Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Baþkanlýðýnca toplanan vergi geliri tahsilâtý ise 39 milyar 134 milyon 825 bin lira oldu. Bu rakam Türkiye vergi toplamýnýn %20’sine denk geliyor. Baþarý Yasemin’den, ödülü Cargill’den Orhangazi Çok Programlý Lisesi Muhasebe Bölümü 2009-2010 öðretim yýlý birincisi olan ve birincilik belgesini Garnizon Komutaný Yzb. Ahmet Uzun’dan alan Yasemin Çokluk’a ödülü Cargill’den geldi. Çokluk, stajýný Orhangazi Fabrikasýnýn muhasebe bölümünde tamamladý. Fabrika yönetimi, muhasebe bölümünde baþarýlý bir staj dönemi geçiren Yasemin’in hem okulunda göstermiþ olduðu baþarýsý hem de muhasebe bölümüne vermiþ olduðu katkýlardan dolayý bir dizüstü bilgisayar ile ödüllendirilmesine karar verdi. Yasemin ödülünü, stajý süresince birlikte çalýþtýðý muhasebe ekibinin elinden aldý. CargillHaberler - Aktüel 5 Dünyadan Tuz azaltmada devrim Cargill SaltWise® tuz azaltma sistemiyle tat, yapý ve iþlevselliði koruyarak gýda üreticilerine tuzu %50’ye kadar azaltmalarýnda yardýmcý oluyor. Cargill, Gýda Teknolojileri Enstitüsünün 1820 Haziran’da Chicago’da düzenlediði gýda fuarýnda gýda ve içecek üreticilerinin tüketicilerin istediði tuz tadýný koruyarak ürünlerindeki tuz oranlarýný nasýl önemli ölçüde düþürebileceklerini gösterdi. Sodyum içeriðini %25-55 oranýnda düþürürken tuz tadýný da koruyan ve gýda imalatçýlarý açýsýndan tuzun iþlevselliðini yerine getiren bileþenlerin karýþýmý olan SaltWise® tuz azaltma sistemiyle yapýlmýþ tuzlu tortillayý sundu. Cargill Tuz Gýda Uygulamalarý Direktörü Janice Johnson, “Cargill SaltWise® tuz azaltma sistemi gýda ve içecek üreticilerinin ürünlerinde tuzu azaltýrken karþýlaþtýklarý iki önemli teknik soruna çözüm sunuyor. Bunlardan birisi, tüketicilerin sevdikleri tuz tadýný etkilemeden tuz içeriðinin azaltýlmasý. Ýkincisi de tuzun üründe saðladýðý yapý, iþlevsellik ve raf ömrünün korunmasý. Bütüncül ve bilimsel bir yaklaþýmla uygun bileþenlerin karýþýmýyla geliþtirilen SaltWise® tuz azaltma sistemi, tuzun saðladýðý tüm özellikleri ve iþlevselliði saðlýyor” dedi. ABD Arjantin’e dev biyozidel rafinerisi Cargill, biyodizel pazarý büyüyen Arjantin’de 112 milyon dolarlýk biyodizel yatýrým kararý açýkladý. 18 megawattlýk bir enerji santralý ve 240.000 tonluk biyodizel rafinerisinden oluþan tesis 2011 yýlýnýn Eylül ayýnda iþletmeye alýnacak. Arjantin’in biyodizel üretimi son 4 yýlda dört katýna çýktý. Temmuz ayýnda hükümet, mazota zorunlu biyodizel karýþým oranýný %5’ten %7’ye çýkarmýþ ve yýlsonunda %10’a çýkaracaðýný açýkladý. Arjantin Devlet Baþkaný Hugo Krajnc ise “Cargill’in bu yatýrýmý, uluslararasý ekonomik belirsizliðin hâkim olduðu bir ortamda, Arjantin tarýmýnýn geliþmesi konusundaki kararlýlýðýný göstermektedir” dedi. ARJANTÝN 6 CargillHaberler - Dünyadan Kylie kanser farkýndalýðý konusunda ilham kaynaðý Honduras topluluk eylemiyle tanýnýyor Cargill Avustralya, Wagga Wagga’da dokümantasyon memuru olarak çalýþan Kylie Priest’e Ekim 2009’da meme kanseri teþhisi konuldu. Çalýþma arkadaþlarý onun bu amansýz hastalýkla mücadelesini desteklediler ve kanser farkýndalýðýný arttýrmak hýzla gönüllü bir çaba haline geldi. Mexico City’de yapýlan Sosyal Sorumluluðu Olan Firmalar Latin Amerika toplantýsýnda Cargill Honduras, Latin Amerika’da örnek teþkil eden sosyal sorumluluk uygulamalarýyla ödüle layýk görüldü. Ödül, firma adýna Pronorsa ve Delicia et iþletmelerinin Genel Müdürü Blanca Villela-Larios’a verildi. Kýsa süre içinde 10.000 Avustralya dolarý toplandý, bir sinema gecesi, çeþitli eðlenceli yarýþmalar, çekiliþler, açýk arttýrmalar ve Avustralyalý ünlü gazeteci Michelle Grattan ile bir akþam yemeði düzenlendi. 38 yaþýnda ve iki çocuk annesi olan Kylie’nin kemoterapi sýrasýnda saçlarý dökülünce, 24 çalýþan da desteklerini göstermek üzere kendi saçlarýný traþ etti. Toplanan baðýþlar Cargill Et Avustralya tarafýndan birkaç yýl önce oluþturulan yardým derneðinde toplandý. Kanser Farkýndalýðýný Artýrma Ekibi toplam 48.000 dolar topladý ve buna firmanýn yaptýðý 60.000 dolarlýk baðýþý da ekleyerek yerel kanserle savaþ konseyine baðýþladý. AVUSTRALYA Farklý bir poster kampanyasý Cargill’in Nikaragua’daki kümes hayvanlarý iþletmesi TipTop Industrial, yýllýk çalýþan baðlýlýk anketinde iletiþim oranýnýn düþtüðünü gördüðünde bir þeyler yapýlmasý gerektiðine karar verdi. Sonuçlarý deðerlendirdikten sonra çalýþanlar ve amirleri arasýnda iletiþimi arttýrmaya odaklandýlar. Sonuçlar çalýþanlarýn amirleriyle konuþmaktan çekindiklerini gösteriyordu. Amirlerin sempatik fotoðraflarýnýn ve mesajlarýnýn bulunduðu posterlerinin asýldýðý bir kampanya düzenlendi. Kampanya tamamlandýktan sonra yapýlan araþtýrmada iç iletiþimin önceki yýla göre %8 arttýðý görüldü. NÝKARAGUA Cargill, Honduras’ta özellikle okullarýn iyileþtirilmesi çalýþmalarý yürütüyor ve çalýþanlarýnýn %90’dan fazlasý toplumsal faaliyetlerde gönüllü olarak yer alýyor. HONDURAS Cargill kampanyasý, Bronz Effie Ödülü aldý ABD’de tüketicilere sunulan sýfýr kalorili doðal tatlandýrýcý Truvianýn pazarlama kampanyasý, prestijli 2010 Effie Ödülleri yarýþmasýnda “Yeni Ürün ya da Hizmet” Ödülü ile ödüllendirildi. Truvia Ýþ Geliþtirme Direktörü Zanna McFerson, “Bu, doðal tatlandýrýcý Truvia ve yaratýcý ortaklarýmýz Ogilvy & Mather ve Universal McCann için çok deðerli bir baþarý. Bu ödül yeni sýfýr kalorili doðal tatlandýrýcýlar marka kategorisini açan yeni ürünümüzün etki ve baþarýsýný gösteriyor. Rekabetçi tatlandýrýcý pazarýnda Truvia’nýn harika bir tatla þeker ve kalori kontrolü yapmadaki rolünü takdir eden herkese teþekkür ederiz ” dedi. ABD CargillHaberler - Dünyadan 7 CargillHaberler Ediz Aksoy Cargill Rafine Yaðlar Avrupa Ýþ Ünitesi (CROE) Ýþ Mükemmelliði ve Süreç Geliþtirme Lideri “Bisikletlerin dördü bizim!” “Hollanda’da 16 milyon adet bisiklet olduðunu biliyor muydunuz? Bu, kiþi baþýna bir bisiklet anlamýna geliyor. Ýþte bu bisikletlerden dört tanesi Aksoy ailesine ait…” diz Aksoy ile tatil için Ýstanbul’da bulunduðu sýcak bir Temmuz akþamýnda görüþüyoruz. Cargill Avrupa ve uzmanlýk alaný olan Ýþ Mükemmelliði ile ilgili sorularýmýzý cevaplarken, arada oldukça ilginç, eðlenceli ve bir o kadar da þaþýrtýcý bilgiler veriyor. Bu nedenle görüþmemiz, “Aaa! Öyle mi? Çok ilginç!” sözcüklerini ardý ardýna sýraladýðýmýz hayli keyifli bir sohbete dönüþüyor. Ýþte bisiklet meselesi de Aksoy’un aktardýðý ilginç bilgilerden bir tanesi. E Biz, bu bisiklet konusundan ve Hollanda ile ilgili ilginç bilgilerden çok hoþlanýyor ve merakla biraz daha devam etmesini istiyoruz. Çünkü bu keyifli konuþma, sohbet için önceden hazýrladýðýmýz tüm sorularý aklýmýzdan uçurup götürüyor. Kiþi baþýna düþen milli gelir sýralamasýnda 39.500 dolar ile dünya 22.si olan Hollanda’da, neredeyse kiþi baþýna bir bisiklet düþüyor. Bisikletle gezmekten yorulanlar, kendilerini, birbirlerine baðlý 4400 km uzunluðundaki nehir ve kanallar da rastladýklarý küçük teknelere atýyor. Yaþadýklarý evin deniz seviyesinin 5 metre altýnda olduðundan bahsediyor; yaklaþýk 5 dakika uzaklýktaki bir ‘dikme’nin evlerini kuzey denizinden koruduðunu söylüyor. Hollanda deyince aklýmýza ilk gelen rüzgâr deðirmenleri ise bir simgeymiþ. “Yüzyýllardýr bu yel deðirmenleri, Hollanda topraklarýný selden korumak ve su seviyesini dengede tutmak amacýna hizmet ediyor. Topraklarýn neredeyse yarýsýnýn deniz seviyesinin altýnda olduðunu düþündüðünüzde bu operasyonun ne denli önemli olduðunu anlýyorsunuz” diyor. Madem yazýmýza buradan baþladýk, ondan öðrendiðimiz bir ipucunu da aktaralým size: “Eðer Türkiye’de yokuþ yukarý çýkan Hollanda (NL) plakalý bir araç görürseniz, sakýn arkasýndan gitmeyin”. Neden mi? Çünkü Hollanda’nýn en yük- 8 CargillHaberler - Ediz Aksoy sek noktasý 323 m yükseklikteymiþ. Ve burasý “dað” olarak adlandýrýlýyormuþ. Ehliyet sýnavýna girenlerin yokuþ yukarýya aracý kaldýrmak için denendikleri bir parkur ise öyle her yerde yokmuþ. Bunun için özel parkurlar yapýlmýþ Hollanda’da. Bu ipucundan sonra biraz daha dikkatli olursunuz herhalde! Aslýnda Avrupa Birliði’nin 6 kurucu üyesinden biri olan Hollanda hakkýnda konuþulacak daha eðlenceli ve ilginç birçok þey var ama biz biraz da onun yaþamýndan ve Cargill içerisinde edindiði tecrübelerden kesitler sunmak istiyoruz. Bugün, Cargill Rafine Yaðlar Avrupa Ýþ Ünitesi (CROE) Ýþ Mükemmelliði ve Süreç Geliþtirme Liderliði görevini yürüten Aksoy, 2001 yýlýnda Cargill’in Ýþ Mükemmelliði programýyla tanýþýyor. Bu programýn, o zamanki adýyla Cargill Niþasta ve Tatlandýrýcýlar Ýþ Ünitesinde uygulamaya geçirilmesi görevini üstleniyor. Oluþturduklarý Ýþ Mükemmelliði takýmlarý ve Cargill Gýda Türkiye yönetiminden aldýklarý kuvvetli destek ile bu program, kendisini ve arkadaþlarýný 2006 yýlýnda Cargill’in en prestijli ödülü olan Ýþ Mükemmelliði Ödülünü almaya kadar götürüyor. “Minneapolis’deki törende, tüm dünyadan gelen Cargill yöneticilerinin önünde yakýn çalýþma arkadaþlarýmla birlikte bu ödülü Cargill CEO’sunun elinden almak, benim için en büyük gurur kaynaðý oldu” diyor Aksoy. 1997 yýlýnda küçük bir ekiple Vaniköy Fabrikasý Cargill Otomasyon Bölümü’nde baþlayan serüveni onu, Minneapolis’e, Cargill’in en prestijli ödülünü almaya kadar götürüyor. Orhangazi Fabrikasýnýn 2008 yýlýnda da ayný ödülü aldýðýný duyduðunuzda neler hissettiniz? Ýþ Mükemmelliði Sisteminin en önemli özelliklerinden birisi, organizasyonlarý sürdürülebilir per- Ýçimizden biri CargillHaberler - Ediz Aksoy 9 CargillHaberler “ Bir yað tankerini Belçika’ya yollarken yükleyeceðimiz maksimum aðýrlýk ile ayný müþterinin Almanya’daki iþletmesine yollayacaðýmýz aðýrlýk farklý. Bu kadar istemez düzgün iþleyen bir süreci ve prosedürleri iyi bilen, uygulayan çok kaliteli insan gücünü gerektirmekte. Ediz Aksoy varyasyonlu bir ortam, ister ” formans seviyesine ulaþtýrmayý amaçlamasý. Ancak bu aþamaya gelmekteki asýl sýr, sistemi benimseyen baþarýlý ve sürekli geliþmeye açýk olan çalýþanlardýr. Bence Cargill Gýda Türkiye bu dönüþümü saðlamýþ bir organizasyon. Dolayýsýyla alýnan her ödül benim için ayrý bir gurur kaynaðý. Þunu da eklemeliyim ki sadece bu ödülleri görmekten öte yurtdýþýnda olmamdan dolayý baþka organizasyonlarýn ve Cargill çalýþanlarýnýn bana gelip Türkiye’de gördükleri En Ýyi Uygulamalar’ý (best practice) anlatmalarý çok daha büyük bir gurur kaynaðý olmakta... Cargill Avrupa Rafine Yaðlar Ýþ Ünitesinde ne zaman iþe baþladýnýz? Cargill Avrupa Rafine Yaðlar Ýþ Ünitesinde (CROE) çalýþmaya Aralýk 2007’de çalýþmaya baþladým. Yeni bir pozisyon olduðundan dolayý kolay olmayacaðýný biliyordum. Ancak geçen 3 yýl benim için çok büyük bir geliþme imkâný saðladý. Ýþ ünitesinin verdiði desteklerle iyi bir yere geldiðimize inanýyorum. Ancak Ýþ Mükemmelliði Modelinin de söylediði gibi “her zaman geliþim için yeni bir alan vardýr”. 10 CargillHaberler - Ediz Aksoy CROE, son 5-6 yýlda dört Ýþ Ünitesinin birleþmesiyle oluþtu. 2009 Ýçimizden biri Haziranýnda ise þu anki ana iki iþ segmentinin oluþmasýný saðlayan bir birleþme yaþadý. Bu iþ segmentlerinden Rafinasyon hattýnda (RBL), yýllýk 3 milyon tonun üzerinde likit, tropik yaðlar ve bunlarýn karýþýmý olan yaðlar üretiliyor. Ýkinci iþ segmenti ise senede 500 milyon litrenin üzerinde üretim yapan Yað Þiþeleme hattý (BBL) ve RBL’e dikey olarak entegre biçimde çalýþýyor. Avrupa yað sektörü nasýl iþliyor? Avrupa’da yað sektörü AB regülasyonlarý dâhilinde sýký bir kontrol altýnda üretim yapýyor. Bunun en büyük avantajý, Avrupa’nýn tek bir market olmasý ve görece liberal politikalar ve prosedürler ile yönetilmesi. Bu da birçok fýrsat ve avantaj saðlýyor. AB’nin belirlediði politika ve düzenlemeler dýþýnda bir de her ülkenin uyguladýðý kurallar var. Biz CROE olarak her yerde olduðu gibi tüm kural ve politikalara uyum saðlýyoruz. Tahmin edileceði üzere bu birçok komplikasyonu da beraberinde getiriyor. Örneðin, bir yað tankerini Belçika’daki müþterimize yollarken yükleyeceðimiz maksimum aðýrlýk ile ayný müþterinin Almanya’daki iþletmesine yollayacaðýmýz aðýrlýk farklý. Bu kadar varyasyonlu bir ortamda çalýþmak, ister istemez düzgün iþleyen bir süreci ve prosedürleri iyi bilen, uygulayan çok kaliteli insan gücünü gerektirmekte. CROE’de bu en üst seviyede… CROE’den de yeri gelmiþken bahsedelim biraz…… CROE, son 5-6 senede dört Ýþ Ünitesinin birleþmesiyle oluþmuþ. En son 2009 Haziran ayýnda þu anki ana iki iþ segmentinin oluþmasýný saðlayan bir birleþmeyi yaþamýþ (Rafine Yaðlar Avrupa ve Yað Þiþeleme Avrupa). Bu birleþmenin sonucunda bugünkü CROE oluþmuþ. Bu iþ segmentlerinden Rafinasyon hattýnda (RBL), yýllýk 3 milyon tonun üzerinde likit, tropik yaðlar ve bunlarýn karýþýmý olan yaðlar üretiliyor. Bu ürünler; gýda, yem, teknik ve enerji olmak üzere 4 ana segmentte müþteri buluyor. Ýkinci iþ segmenti ise senede 500 milyon litrenin üzerinde üretim yapan Yað Þiþeleme hattýdýr (BBL) ki RBL’e dikey olarak entegredir. BBL, marketlere markalý ve private label yaðlar sunuyor ve özellikle gýda servisleri ve perakende segmentindeki müþterileriyle buluþuyor. Biraz görevinizden ve Ýþ Mükemmelliði Sisteminin CROE’de nasýl uygulandýðýndan bahsedelim isterseniz… CROE’nin Avrupa genelinde yaklaþýk 20 lokasyonda, 24’den fazla deðiþik ulustan 1200’ün üzerinde çalýþaný var. Benim görevim, CROE’de Ýþ Mükemmelliði Sistemini ve Sürekli Geliþim Metotlarýný kullanarak organizasyonun kýsa ve uzun dönemli stratejilerinin hayata geçirilmesine destek olmaktýr. Burada ilk göreve baþladýðým zaman hazýrladýðýmýz bir yol haritasý dâhilinde, yeni oluþturduðumuz bir takým ile çalýþýyoruz. Bu takýmýn ismi “Ýþ Süreçleri Geliþtirme Takýmý-BPI”. Takýmýmýz, proje yönetimi ve sürekli geliþim metotlarý konusunda uzman; kýsaca þöyle izah edeyim, bir Six Sigma Master Black Belt, bir Lean Six Sigma Black Belt ve iki de Six Sigma Green Belt’ten oluþuyor. Avrupa yakýn zamanda bir krizden geçti. Biraz da bunu konuþalým isterseniz. Krizin etkileri hala hissediliyor mu? 2008 yýlýndaki ekonomik kriz her yerde olduðu gibi Avrupa’da da hissedildi. Ancak ülkeler arasýnda da bir hayli farklýlýklar var. Genel olarak kuzey Avrupa ülkeleri biraz daha az etkilendi diyebilirim. Ýçinde bulunduðum sektöre en büyük etkisi, rakiplerin hýzlý bir þekilde konsolidasyona gitmeleri olarak karþýmýza çýktý. Bu arada harcamalara olan dikkat çok daha arttý. Üretim maliyetlerini çok daha iyi kontrol etmeye ve azaltmaya çalýþan rakipler uzun dönemli yatýrýmlarý ertelediler. Biz, CROE olarak Cargill öncülüðünde hýzlý bir þekilde harcamalarý azaltma politikasý izledik. Bu politikaya sadece ve sadece müþterilerimizle ilgili harcamalarý dâhil etmedik. Dolayýsýyla müþteri memnuniyetini azaltmadan masraflarýmýzý azalttýk. Fikir kampanyalarý düzenleyerek tüm organizasyonu daha bilinçli hale getirdik. Ýlk yaptýðýmýz fikir kampanyasýnda 900’den fazla fikri aldýk. Ýki sene içerisinde toplamda yaklaþýk 2 milyon Euro’luk tasarruf saðladýk. Sonuç olarak da en az zarar ile krizi geçirdik diyebilirim. Bunun en iyi örneði olarak, krize raðmen yaptýðýmýz yýllýk bütçeyi yakalayabilmemizi ve karlýlýðýmýzý devam ettirmemizi gösterebilirim. Cargill Ýþ Mükemmelliði Sisteminin Rafine Yaðlar Ýþ Ünitesinde uygulamasý ise þu þekilde: “Her yýl Eylül-Ekim aylarýnda Ýþ Mükemmelliði modelini kullanarak tüm organizasyonu kapsayan bir öz deðerlendirme yapýyoruz. Bu çalýþmanýn sonucunda stratejik olarak en önemli olduðunu belirlediðimiz projeleri o yýlýn stratejik planýna koyuyoruz. Bundan sonraki aþamada Cargill’in “Portfolyo ve Proje Yönetimi-PPM” süreci baþlýyor. Ýþ ünitesinde bu süreç BPI takýmý liderliðinde uygulanýyor. Tüm organizasyonun projeleri ortak bir noktada toplanýyor, her bir proje için detaylý plan yapýlýyor. Ayrýca tüm organizasyonun iþ gücünün kapasite açýsýndan planýný yapýyoruz. Þu anda portföyümüzde yaklaþýk 100 proje var. Bunlar fabrikalarda verimliliðin arttýrýlmasýndan, çalýþanlarýn baðlýlýðýnýn artýrýlmasýna kadar deðiþik uygulamalarý içeriyor. “Bu projelerin bir kýsmýný biz takým ola- CargillHaberler - Ediz Aksoy 11 CargillHaberler Hollanda’nýn resmi baþkenti Amsterdam olmasýna raðmen hükümet, parlamento ve bakanlýklar The Hague’da bulunuyor. Bu küçük ülkeyle ilgili ilginç bir bilgi daha verelim. Hollanda’da yaklaþýk 1000 tane müze var. Bunlardan Van Gogh ve Kröller-Müller Müzeleri, dünyadaki en çok Van Gogh koleksiyonunu elinde bulundurmalarýyla tanýnýyor. “ The Hague - Parlemento Binasý Hollanda birçok Avrupa ülkesine yakýn. Aksoy, ailece bu avantajdan faydalanmaya çalýþtýklarýný ve fýrsat buldukça, hatta hafta sonlarýnda bile komþu ülkelere gidip deðiþik yerleri görmeyi ve keþfetmeyi sevdiklerini söylüyor. rak yönetiyoruz. Bir kýsmýnýn proje yöneticilerine coaching/mentoring yapýyoruz. Bir kýsmýný da yönetecek proje müdürlerini eðitip hazýr hale getiriyoruz. Þu ana kadar CROE içerisinde 45 kiþiye proje yönetimi eðitimi verdik.” Saðýma dönünce o zaman ki Baþbakan Balkanende ile yan yana olduðumuzu gördüm. Yanýnda bulunan iki bakanla Buraya kadar hep iþ konuþtuk. Ýþ dýþýndaki yaþamýnýzdan hiç bahsetmedik. Birçok Avrupa ülkesine yakýnsýnýz, ailece gezme fýrsatýnýz oluyor mu? konuþuyordu. Ancak etrafta ne bir polis var, ne de araç konvoyu veya güvenlik Açýkçasý zamanýmýzýn büyük bölümü iþ ve çocuklarýn okulu, okul aktiviteleri arasýnda geçiyor. Hollanda’ya gelirken en çok endiþelendiðimiz konu çocuklarýn buraya uyumlarýydý. Ancak gördük ki onlar bizden de hýzlý uyum saðladýlar. Bunda gittikleri okulun da çok büyük etkisi var. görevlileri... Hollanda’da, geliþmiþ bir ülke olmanýn, olmasýnýn etkilerini, buna benzer her alanda görmeniz mümkün. 12 CargillHaberler - Ediz Aksoy Ediz Aksoy hayat seviyesinin üst düzeyde ” Çocuklar her sene dersler ile geçirdikleri zamanýn en az eþit miktarýný ders dýþý aktiviteler ile geçiriyorlar. Bunlarýn baþýnda spor ve müzik geliyor. Ayrýca her sene bir kaç günlüðüne þehir dýþýna gittikleri projeleri oluyor. Biz de eðer tüm bu yoðun iþ ve okul temposundan vakit bulabilirsek elimizden geldiðince gezmeye çalýþýyoruz. Hol- landa’nýn coðrafi konumu dolayýsýyla birçok Avrupa ülkesine yakýnýz. Hafta sonlarýnda bile bu ülkelere gidip deðiþik yerleri görmeyi, keþfetmeyi seviyoruz. Yaþadýðýmýz yer, The Hague’a 10 km uzaklýkta 25 bin kiþilik bir kasaba. Amsterdam’a ve Schipol havaalanýna yakýnýz. Bu bölgenin en büyük özelliði elçiliklerin ve çoðunlukla expatlarýn oturduðu bir bölge olmasý. Bu nedenle de uluslararasý nitelikteki okullar da bu bölgede. Çocuklarýn okula gitmeleri evden bisiklet ile 10-15 dakika alýyor. Eþim Aylin’de CROE’de Kalite Güvence Müdürü olarak çalýþýyor. Bizim de Rotterdam’daki ofisimize gitmemiz ise yaklaþýk 45 dakika ile 1 saatimizi alýyor. The Hague ile ilgili bir anýmý aktarayým size… Ýlk geldiðimiz günlerdi ve bir Hollandalý arkadaþým beni The Hauge’da gezdiriyordu. Biliyorsunuz Amsterdam Hollanda’nýn resmi baþkenti olmasýna raðmen hükümet, parlamento, bakanlýklar, vb. The Hague’da. Akþamüzeri saat yedi gibi büyük bir avlusu olan parlamento binasýnýn yanýna geldik ve yürümeye baþladýk. Bu arada arkadaþým bana Hollanda Kraliçe’sinin her se- Ýçimizden biri ne burada bir törenle yeni oturum yýlýný baþlattýðýný anlatýyordu. Birden “Ýþte bak, bu da baþbakanýmýz” dedi. Saðýma dönünce o zaman ki Hollanda Baþbakaný Balkanende ile yan yana olduðumuzu gördüm. Yanýnda bulunan iki bakanla konuþuyordu. Ancak etrafta ne bir polis var, ne de araç konvoyu veya güvenlik görevlileri... Çok þaþýrmýþtým. Þunu söyleyebilirim ki ülkenin birçok yerinde hayli güvenli bir ortam var. Hollanda’da, geliþmiþ bir ülke olmanýn, hayat seviyesinin üst düzeyde olmasýnýn etkilerini, buna benzer her alanda görmeniz mümkün. Duyduðumuza göre dað bisikleti hobiniz varmýþ… Vakit ayýrabiliyor musunuz hobilerinize? Hobi olarak uðraþmak istediðim uzun bir listem var, ancak faal olarak yapabildiklerim kýsýtlý. Dað bisikleti, hala devam ettirebildiðim nadir hobilerim arasýnda. Aslýnda bu tutkum Bursa’da yaþadýðýmýz yýllarda baþladý. Oradaki en önemli baþarým Orhangazi fabrikasýnýn karþýsýndaki Kurban Daðý’nýn arka tarafýndan çýkýp fabrika tarafýndan inmemizdi. Tabii bu arada Bursa’daki Botanik Par- ký’nda Alpar Tosun ile yaptýðýmýz turlarýn da ayrý bir yeri var... Ama en eskiye dayanan tutkum basketboldur. Basketbol hayatým ortaokul yýllarýnda baþladý, hatta lisede Ankara’da bir sezon gençler liginde bile oynama fýrsatým oldu. Hollanda’ya ilk geldiðimizde çocuklarýmýn gittiði okulda yardýmcý koçluk yapma fýrsatým oldu. Ancak uzun süre sürdüremedim. Þimdilerde fýrsat buldukça oðlumla oynuyorum, aslýnda onu yenmeye çalýþýyorum demek daha doðru olacak. Ýstanbul’da olduðumuz yýllardan da hatýrladýðým güzel basketbol anýlarým var; Cargill olarak katýldýðýmýz þirket basketbol turnuvalarý. Her ne kadar sonuçlarýmýz iyi olmasa da takým ruhunu yaþamak, iþ arkadaþlarý ile yenilgileri paylaþmak gerçekten inanýlmazdý. Ayrýca Telsiz Kumandalý Model oyuncaklara da büyük hevesim var. Þu ana kadar bir araba ve bir uçak yapabildim. Ayrýca daha kutusunda, Türkiye’den getirdiðim bir teknem var. Ancak henüz bunlarý tam manasýyla kullanma imkâným olduðunu söyleyemeyeceðim. Bu sayfalara taþýdýðýmýz tüm expatlardan, yurtdýþýnda çalýþmak isteyen Cargill Türkiye çalýþanlarýna önerilerini alýyoruz. Önerileriniz olacak mý? Olmaz olur mu? Öncelikle kendilerini çok iyi tanýsýnlar ve kendilerine güvensinler. Ben hangi ülkede olursa olsun Türkiye de çalýþan arkadaþlarýmýn gidecekleri yere deðer katacaklarýna inanýyorum. Gittikleri ülkede yeni iþe baþladýklarýnda, bulunduklarý ortamýn kültürünü ve iþ yapma þeklini çok iyi öðrensinler. Çünkü her ne kadar iþin temelinde Cargill kurumsal kültürü olsa da bunun altýnda her ülkenin ve her Ýþ Ünitesinin kendine özel bir kültürü olduðuna inanýyorum. Bizim kültürümüzün çok kuvvetli olduðu alanlarý, örneðin giriþimcilik ve kiþisel iliþkilerini çok iyi kullansýnlar. Her zaman deðiþime ve geliþime açýk olsunlar. Çünkü baþarýnýn sýrrý beraberce geliþmektir. Belki son olarak ekleyebileceðim þey þu olacaktýr; en kýsa zamanda kendilerine iyi bir network oluþtursunlar... CargillHaberler - Ediz Aksoy 13 CargillHaberler Pektin mi, niþasta mý? Zor seçim, kolay çözüm Cargill, gelecek nesil fýrýn ürünü dolgularýnda, pektin ve niþastanýn birlikte kullanýldýðý çözümler geliþtiriyor ýda üretiminin ticari dünyasý epey zorludur. Üreticiler, son derece yüksek beklentiler karþýsýnda bileþenleri, maliyetleri ve iþlevsellikleri açýsýndan en iyi þekilde kullanma baskýsý altýndadýr. Sonuç olarak üreticiler, bileþenlerin tedarikçilerine güvenmek zorundadýr ve her tedarikçinin birbiriyle nadiren örtüþen farklý hedef ve amaçlarý vardýr. G ratuarlarda ve pilot fýrýnlarda her biri özel olarak hazýrlanmýþ kullanýma hazýr tarifler geliþtirdiler. Sonuç; fýrýn ürünleri dolgularý için benzeri bulunmayan yeni yapý saðlamlaþtýrýcýlar oldu. Niþasta ve Pektin: üreticilerin gözdesi Peki, üreticilerin güvenebileceði ambalajlý ve kullanýma hazýr bir çözüm sunan bir tedarikçi harika olmaz mýydý? Niþasta ve pektin endüstriyel üretime baþlanmadan uzun yýllar önce mutfaklarda kullanýlýyordu. Niþasta yüz yýllardýr fýrýn ürünleri, muhallebi ve pudinglerde kullanýlýrken pektin de reçel yapýmýnda kullanýlýyor. Cargill Texturizing Solutions (CTS) global gýda endüstrisinin önde gelen yapý saðlamlaþtýrýcý tedarikçilerinden biri olarak, büyüyen bu endüstrinin ihtiyaçlarýný biliyor ve eksiklikleri giderme görevini yerine getiriyor. Cargill, niþasta tedariki iþine 19. yy.’da baþladý. Endüstriyel olarak üretilmeye baþlanmasýnýn ardýndan da 20. yy’da pektin tedarikine baþladý. Bugün CTS, her iki bileþeni de üreten ve saðlayan tek büyük tedarikçi. Örneðin Cargill, günümüzde hem niþasta hem de pektin üreten ve saðlayan tek tedarikçi. Bu benzersiz avantaj ve ayrýcalýklý pozisyondaki Cargill’in uzmanlarý, iki hidrokolloit arasýndaki sinerji ve uyumluluðu araþtýrdýlar. Bu araþtýrmalar sonucunda, fýrýn ürünleri dolgularý için özel labo- Niþasta; tahýllar (buðday, pirinç, arpa, çavdar, yulaf mýsýr), yumrular (patates), kökler (manyok, tatlý patates) ve birçok meyvede doðal olarak bulunan bir ürün. Dünya genelinde bol yetiþtirilen ve endüstri için de iyi bir yenilenebilir hammadde olan bir ürün. Yaþ mýsýr öðütme teknolojisinin geliþmesinden önceki süreç, Avrupa kýtasýnda þeker kamýþý tedarikinin kesildiði 1806 yýlýna, I. Napolyon dönemine kadar uzanýyor. Avrupa’daki þeker kýtlýðý nedeniyle niþastadan glikoz elde edilmeye ve yüzyýlýn ortalarýnda da modifiye niþasta çalýþmalarýna (ilk etapta çamaþýrhaneler için) baþlandý. Son 190 yýldaki geliþmelerle fiziksel ve kimyasal olarak modifiye edilmiþ niþasta ve maltodekstrin, yükþek fruktoz þuruplarý, polyoller vb gibi niþasta türevleri elde edilerek gýda ve gýda dýþý alanlarda uygulandý. 14 CargillHaberler - Zor seçim, kolay çözüm Pektin ise bitkilerde bulunan doðal bir bileþendir. Meyvelerin çoðunda özellikle de turunçgiller ve elmada bol miktarda bulunur. Bu bitkiler hücre dokularýnda dayanýklýlýk ve esnekliklerini saðlayan bir pektin ile selüloz karýþýmý içerir. Pektin kýsmen metil esterleþtirilmiþ galakturonik asitten oluþan moleküler aðýrlýðý yüksek bir polisakkarittir. Turunçgillerin kabuklarý ve elma posasý kurutulup öðütüldükten sonra alkolle çökeltilip asitle çýkarýlarak ticari olarak üretilmeye baþlanmýþtýr. Pektin iki temel türe ayrýlýr: yüksek metoksil ve düþük metoksil pektinleri. Düþük metoksil pektinlerinin modifiye edilmesine amidasyon ile devam edilebilir. Yüksek metoksil pektinleri düþük pH (asidik) ve yüksek katýlýk koþullarýnda jelleþir. Bu koþullar dýþýnda yalnýzca aðdalý bir çözelti oluþturabilir. Diðer taraftan düþük metoksil pektinleri kalsiyum ile birlikte jelleþir, düþük pH (asidik) ya da yüksek katýlýk koþullarý gerekmez. Amidasyon ile modifiye edilen pektinler tiksotropik sistemler oluþturabilir. Pektin ilk olarak 1825’te Fransýz Henri Braconnot tarafýndan izole edildi ancak 20. yy baþlarýnda endüstriyel olarak üretilmeye baþlandý. Pektin sözcüðü Yunanca katý ve sert anlamýna gelen “pectos” sözcüðünden geliyor. 19. yy baþlarýnda bilim insanlarý niþasta ve pektinin yapý saðlamlaþtýrýcý olarak iþlev yapmasýnýn arkasýndaki mekanizmayý araþtýrýp öðrenmeye baþladýlar. Bu çalýþmalarla pektin, reçel üretiminde meyvenin aktif bileþeni olarak izole edildi. Ortam Brix Piþirme Yöntemi Hidrokolloit Asit Fazla Piþirmeye Dayanýklý Pectin : Unipectine™MRS 150C, Unipectine™OB 700C Asit Fazla Piþirme sonrasý Pectin : Unipectine™OF 805C, Unipectine™OG 605S Asit Az Piþirmeye Dayanýklý Starch : C*PolarTex, C*Tex, C*CreamTex, alone or with Pectin : Unipectine™OB 700C Nötr Fazla Piþirmeye Dayanýklý Starch : C*PolarTex, C*Tex, C*CreamTex, with Pectin : Unipectine™OF100C Nötr Fazla Piþirme sonrasý Starch : C*PolarTex, C*Tex, C*CreamTex, with various hydrocolloids Nötr Az Krema Starch : C*Tex, with Alginate : Satialgine™ or with Carrageenan : Satiagel™ Kapak Cargill fýrýn ürünleri dolgularý portföyü Tüketicilerin artan saðlýk ve saðlýklý beslenme bilincine baðlý olarak gýda üreticileri üzerinde artan baský, fýrýn ürünleri dolgularý pazarýný büyütmeye devam ediyor. Büyüme hem lüks ve keyif verici ürünlerde hem de yað ve kalorilerin azaltýldýðý, lif, vitamin ve minerallerin eklendiði saðlýklý ürünlerde gerçekleþiyor. CargillHaberler - Zor seçim, kolay çözüm 15 CargillHaberler Niþasta ile pektin arasýnda yapýlacak seçim, beklenen yapý ve gerekli olan ýsý þartlarýna baðlý olarak deðiþiyor, üretim yöntemi de seçimi etkileyen önemli bir faktör oluyor. Cargill hem pektin hem de niþasta üreten ve saðlayan tek büyük gýda bileþeni tedarikçisi. Belli bir ürüne karþý herhangi bir önyargý olmadan Cargill texture ürünler uzmanlarý, herhangi bir ürün ve üretim sürecine uygun en ideal hidrokolloit çözümünü belirliyorlar. 20. yy’ýn baþýnda endüstrideki hýzlý geliþmelerle gýda üretiminde önemli ilerlemeler kaydedildi. Bunun sonucunda da gýda endüstrisi için yeni ve spesifik üretim ve ürün ihtiyaçlarýný karþýlayacak yeni niþasta ve pektin türleri geliþtirildi. Ancak bu iki bileþen halen ayrý ayrý kullanýlabiliyordu. 21. yy baþýnda Cargill, endüstriyi bir üst düzeye çýkardý. Cargill, aralarýndaki sinerjiye dayalý olarak niþasta ve pektini özellikle fýrýn ürünleri dolgularý pazarýna yönelik olarak yapý saðlamlaþtýrma çözümleri geliþtirmede kullandý. vasanlar, bisküviler ve eriþtelerin birçok çeþitlemesini içerir. Ve bir fýrýncýlýk ürünleri imalatçýsý olarak sadece hamurla deðil, ayný zamanda doðru bir rötuþ için dolgularla da ilgilenmek durumundasýnýz. Yine, tüketicilerin artan saðlýk ve saðlýklý beslenme bilincine baðlý olarak günümüzde gýda üreticileri üzerinde artan baský da fýrýn ürünleri dolgularý pazarýný gün geçtikçe büyütmeye devam ediyor. Çok Yönlü Pazar Büyüme hem lüks ve keyif verici ürünlerde hem de yað ve kalorilerin azaltýldýðý, lif, vitamin ve minerallerin eklendiði saðlýklý ürünlerde gerçekleþiyor. Ayrýca fýrýn ürünlerinde orijinal meyvelerden daha iyi sonuçlar veren geliþtirilmiþ (reformed) meyveler kullanýlýyor. Fýrýn ürünleri dolgularýnda; piþmeye dayanýklýðý, raf ömrü ve asidik yapýsý gibi farklý kullanýmlarýnýn gerektirdiði üç önemli deðiþken bulunuyor. Fýrýncýlýk uygulamalarý çeþitlidir. Ekmek türleri, tatlý unlu mamuller, gofretler, hamur iþleri, kru- Fýrýnda piþmeye dayanýklý olmasý ya da olmamasý: Piþirme iþleminden önce hamura eklenecek Bu geliþmenin sonucunda müþteriler, daha önce mümkün olmayan bir þekilde bileþenlerin maliyet ve iþlevselliklerini en iyi hale getirme olanaðý buldular. 16 CargillHaberler - Zor seçim, kolay çözüm dolgunun piþirmeye dayanýklý olmasý, piþtikten sonra soðuyan üründe istenen yapýyý saðlamasý gerekiyorsa, ör. marmelatlý tart Piþirme iþleminden önce hamura eklenecek dolgunun piþirmeye dayanýklý olmasý, piþtikten sonra soðuyan üründe istenen yapýyý saðlamasý gerekmiyorsa, ör. marmelatlý sandviç bisküvi. Uzun raf ömrü ya da kýsa raf ömrü: Buradaki temel faktör Toplam Çözünebilir Katý Maddelerdir. Üründe küf ve bakterilerin oluþmasý için nemli bir ortam gerekir, bu nedenle su aktivitesinin kýsýtlanmasý üremelerini engeller. Toplam Çözünebilir Katý Maddeler genellikle Briks olarak adlandýrýlýr ama bunun sadece glikoz için kullanýlmasý gerekir. Dolguda Toplam Çözünebilir Katý Maddeler fazla olduðunda su aktivitesi düþük olacaðýndan raf ömrü uzun olacaktýr, katý maddeler az olduðunda su aktivitesi yüksek, raf ömrü de kýsa olacaktýr. Ancak raf ömrü yalnýzca mikrobiyal üremeyle iliþkili deðildir, ayrýca ürünün görüntüsüyle de iliþkilidir. Örneðin bir bisküvide Toplam Çözünebilir Katý Maddesi Kapak Cargill, aralarýndaki sinerjiye dayalý olarak niþasta ve pektini özellikle fýrýn ürünleri dolgularý pazarýna yönelik yapý saðlamlaþtýrma çözümleri geliþtirmede kullandý. Böylece müþteriler bileþenlerin maliyet ve iþlevselliklerini en iyi hale getirme olanaðý buldular. düþük, su aktivitesi yüksek bir reçel kullanýldýðýnda bisküvi kýsa sürede yumuþayacaktýr. Asit ya da nötr: Asitli dolgular genellikle meyve bazlý dolgulardýr. Nötr dolgular, çikolata, krema, karamela vb gibi meyve bazlý olmayan dolgulardýr ve ürüne genelde daha lüks bir imaj katarlar. Üretim deðiþkenleri: Yukarýdaki deðiþkenlere ek olarak farklý üretim süreçleri ve parametrelerinden kaynaklý potansiyel sorunlara yol açan deðiþenler söz konusudur. Tortulaþtýrma, enjekte etme, ekstrude etme, hamurun içine ya da üzerine uygulama, ýsý, tekrar ýsýtma, tekrar eritme, eþzamanlý hazýrlama, depolama vb gibi deðiþkenler hidrokolloitlerin performansýný etkiler. Yukarýdakiler dýþýnda son ürününün görünüþüyle ilgili parlak yüzey, taneli ya da pütürlü görüntü vb. deðiþkenler de vardýr. de hidrokolloitlerin modifiye edilmiþ versiyonlarýný geliþtirdiler. Tedarikçiler hem pektin hem de niþasta için müþterilerine istedikleri sonucu almalarýný saðlayacak bir bileþen seçebilecekleri geniþ bir portföy sunuyorlar. Niþasta ile pektin arasýnda yapýlacak seçim, beklenen yapý ve gerekli olan ýsý þartlarýna baðlý olarak deðiþiyor, üretim yöntemi de seçimi etkileyen önemli bir faktör oluyor. Çoðu durumda önerilen niþasta ya da pektin ürünlerinden biri diðerlerinden çok daha uygun oluyor. Müþterilerin önündeki en büyük zorluk hangi tedarikçinin en uygun fiyatla en iyi ürünü sunduðuna karar vermeleri, çünkü sonuçta her tedarikçi kendi ürünlerinden birini satmaya uðraþýyor. Bu yüzden de müþteri bu zor seçimi kendi yapmak zorunda. Cargill texture ürünler uzmanlarý, herhangi bir ürün ve üretim sürecine uygun en ideal hidrokolloit çözümünü belirliyorlar. CTS’in sunduðu benzersiz avantajlar bu kadarla da bitmiyor. Cargill araþtýrma ve geliþtirme ekipleri ve uzmanlarý yalnýzca geniþ bir pektin ve niþasta portföyü geliþtirmekle kalmýyor ayný zamanda da pektin ile niþasta arasýndaki sinerji ve farklý fýrýncýlýk uygulamalarýnda birbirlerini nasýl tamamlayacaklarýný da araþtýrýyorlar. Bu iki hidrokolloitin ayrý ayrý ve birlikte nasýl kullanýlabileceði ile ilgili çok geniþ kapsamlý bilgiler elde ediyorlar. Tüm bu çalýþmalarýn sonucu olarak Cargill’in uzman satýþ ve teknik ekipleri müþterilerine kullanýmlarýna hazýr kendilerine özel olarak tasarlanmýþ çözümler sunuyorlar. Cargill eþsiz kombine çözümler sunuyor Pektin mi, Niþasta mý? Zor bir seçim Son yýllarda yapý saðlamlaþtýrýcýlarýn sayýlarýnýn artmasýyla birlikte pektin ve niþasta tedarikçileri Cargill hem pektin hem de niþasta üreten ve saðlayan tek büyük gýda bileþeni tedarikçisi. Belli bir ürüne karþý herhangi bir önyargý olmadan Cargill sahip olduðu geniþ bilgi veritabaný sayesinde müþterilerine yapý saðlamlaþtýrma konusundaki ihtiyaçlarýna yanýt verebilecek en uygun ve en ekonomik çözümleri sunuyor. CargillHaberler - Zor seçim, kolay çözüm 17 CargillHaberler Cargill’in küresel gýda güvenliði çalýþmalarýnda yeni bir basamak Baþkanlarýn Ödülü Cargill’e Cargill’in küresel gýda güvenliði faaliyetleri, Uluslararasý Gýda Bilimi ve Teknolojisi Birliði (IUFoST) tarafýndan ödüllendirildi. UFoST Global Gýda Sanayi Ödülleri alanýnda yeni bir kategori olan “Baþkanlarýn Ödülü”, 22-26 Aðustos 2010 tarihleri arasýnda Güney Afrika’da düzenlenen IUFoST 15. Dünya Gýda Bilimi ve Teknolojisi Kongresi’nde Cargill yöneticilerine takdim edildi. I Cape Town Uluslararasý Kongre Merkezi’nde düzenlenen ödül töreninde konuþan IUoFST Baþkaný Geoffrey Campbell-Platt, Baþkanlarýn Ödülü ile sürdürülebilir gýda giriþimlerini destekleyen ve gýda güvenliðini geniþ kitlelere ulaþtýran çalýþmalarýn ödüllendirildiðini söyledi. Platt: “Cargill; gýda güvenliðindeki önderliði, iþ birlikleri, güvenilir gýdaya ulaþýmýn geliþtirilmesi, eðitim ve gýda güvenliðinin saðlanmasýndaki taahhütleri ile tanýnýyor” dedi. 18 CargillHaberler - Baþkanlarýn ödülü Cargill’e Güvenli gýda ve zorluklar Cargill’in basit gýda güvenliði tanýmý “insanlarý, gýdalarýn iþlenmesi veya tüketiminden kaynaklý hastalýklardan ve zarardan koruma”. Ancak bu, farklý ülkelerdeki deðiþen uygulamalar ve yasalar nedeni ile göründüðünden çok daha karmaþýk olabiliyor. Gýda güvenliði giriþimlerinin odak noktasý olarak Cargill, þeffaf, uyumlu ve bilimsel temelli global gýda güvenliði sistemleri doðrultusunda çalýþýyor. Cargill Avrupa, Orta Doðu ve Afrika Gýda Teknolojisi Uygulamalarý Baþkaný Luis Fernandez, “Biz, gýda güvencesini (tüm insanlarýn her zaman yeterli miktarda güvenli, besleyici ve ekonomik gýda- ya ulaþýmýný olanaklý kýlmak) yükseltmek amacý ile hükümetlerin yaný sýra, endüstri ve sivil toplum kuruluþlarý ile çalýþýyoruz.” diyor. Cargill küresel gýda güvenliði çalýþmalarýný, Codex Alimentarius standartlarý ve ilkeleri, Dünya Hayvan Saðlýðý Teþkilatý (OIE) ilkeleri ve bitki saðlýðý konularýnda Uluslararasý Bitki Koruma Komisyonu (IPPC) ilkeleri temelinde yürütüyor. Cargill, sürdürülebilir gýda güvencesinin saðlanmasý için faaliyet gösterdiði tüm lokasyonlarda þu 6 temel prensibi benimsiyor. Uluslararasý Gýda Bilimi ve Teknolojisi Birliði (IUFoST) 65’den fazla ülkeden, 200.000’den fazla bilim adamý ve teknoloji uzmanýný temsil eden Güncel global bilimsel bir organizasyon. IUFoST ayný zamanda, Uluslararasý Bilim Konseyi (ICSU) bilimsel üyesi ve gýda bilimi ve teknolojisini, WHO, FAO, UNDP ve diðer ilgili uluslararasý organizasyonlarda temsil ediyor. Bunlar: Sürdürülebilir üretim, Pazarýn verimli kullanýmý, Serbest ticaret, Gýda güvenliði, Tarýmsal araþtýrma yatýrýmlarý ve Kamu/özel sektör/STK iþ birliði. Gýda güvencesi giriþimleri Cargill’in sürdürülebilir gýda güvencesi yaklaþýmýnýn temel parçalarýný endüstri, hükümet, akademi, tüketiciler, devlet ve sivil toplum gruplarýný içeren iþ birlikleri oluþturuyor. Örneðin Car- gill, Her Yerde Güvenli Ekonomik Gýda Temini (SSAFE) ve Global Gýda Sistemleri Giriþimleri Liderleri (GIFSL) topluluklarýnýn kurucu üyesi. SSAFE, uluslararasý bilimsel temelli gýda güvenliði, hayvan saðlýðý ve bitki koruma standartlarýnýn benimsenmesini destekleyen, kar amacý gütmeyen bir topluluk. GIFSL ise global gýda güvencesi ve sürdürülebilirlik doðrultusunda çalýþan bir eðitim kurumlarý uluslararasý konsorsiyumu. Diðer giriþimlerinde firma, Tayland ve Çin’deki küçük tavukçuluk üreticilerine Kuþ Gribi konusunda eðitimler verdi ve Thai hükümetini yetkililerini, H5N1 suþunun testi için Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR) tekniði konusunda eðitti. Cargill ayný zamanda çiftçilerin sürdürülebilir tarýmsal uygulama yönetimlerini benimsemesi, tarým alaný kullanýmýnýn geliþtirilmesi, ürün kalitesi ve veriminin artýrýlmasý, güvenli ve verimli çalýþma pratiklerinin düzenlenmesi için destekleyici çalýþmalar da yürütmekte. Tüm bu çalýþmalar, çiftçilik metodlarý ve pestisit, gübre kullanýmý etkinliði konularýnda geliþmelere destek oluyor ve düþük eðitim düzeyine ve okuryazarlýk seviyesine sahip alanlardaki çiftçilerin kazançlarýný artýrýyor. 200 binden fazla uzman Uluslararasý Gýda Bilimi ve Teknolojisi Birliði (IUFoST) 65’den fazla ülkeden, 200.000’den faz- la bilim adamý ve teknoloji uzmanýný temsil eden global bilimsel bir organizasyon. Bu birlik, dünyanýn, gönüllü ve kar amacý gütmeyen gýda bilimcileri ve teknoloji uzmanlarý ile çalýþýyor. IUFoST dört bölgesel topluluk içeriyor: ALACCTA Orta ve Güney Amerika’yý; EFFoST Avrupa’yý, FIFSTA Güney Doðu Asya Uluslarý Birliði Ülkelerini ve WAAFoST ise Batý Afrika’yý temsil ediyor. IUFoST ayný zamanda, Uluslararasý Bilim Konseyi (ICSU) bilimsel üyesi ve gýda bilimi ve teknolojisini, Dünya Saðlýk Örgütü (WHO), Birleþmiþ Milletler Gýda ve Tarým Organizasyonu (FAO), Birleþmiþ Milletler Kalkýnma Programý (UNDP) ve diðer ilgili uluslararasý organizasyonlarda temsil ediyor. Genç bilimadamlarý kongrede Bu yýl 15.si düzenlenen Dünya Gýda Bilimi ve Teknolojisi Kongresi, Güney Afrika’da, Cape Town Uluslararasý Sergi Merkezi’nde gerçekleþtirildi. Kongrenin genç gýda bilimcilerine ayrýlan ikinci gününde, dünyadan çeþitli genç bilim adamlarýnýn bilimsel çalýþmalarýna yer verildi. Diðer günlerde düzenlenen paralel oturumlarda; Gýda Güvenliði ve kontaminantlar, Beslenme, Diyet ve Saðlýk, Gýdada nanoteknoloji ve uygulamalarý, Gýda kimyasallarý ve analizler ile Gýda Ambalajlarý, ambalaj dizayný ve pazarlama konularý tartýþýldý. Su Yönetimi ve Sürdürülebilir Çevre, Tüketicilerin bilgilendirilmesi ve eðitimi konularý da kongrenin konularý arasýnda yer aldý. IUFoST 2010 Kongresi, son gün düzenlenen IUFoST Genel Kurulu Toplantýsý ile sona erdi. CargillHaberler - Baþkanlarýn ödülü Cargill’e 19 CargillHaberler Üreticilere büyük avantajlar Fonksiyonel sistemler ile inovasyon Ekonomik kriz, gýda ve içecek üreticilerinin ürünlerini fonksiyonel sistemlerle yeniden formüle etmelerine neden oldu. Ama bu alandaki inovasyonlar için tek itici güç yalnýzca bu deðer katma trendi deðil. ek tek saðladýklarýndan baþka fonksiyonellik saðlayan en az iki bileþenden oluþan kombinasyon olarak tanýmlanan fonksiyonel sistemler, yapý saðlamlaþtýran ürünlerin kararlýlýðý ve korunmasý, lezzet ve saðlýk yararlarýna kadar çok çeþitli amaçlarla giderek daha yaygýn bir þekilde kullanýlmaya baþlandý. T Ekonomik kriz gýda ve içecek üreticilerini, ürünlerini fonksiyonel sistemlerle yeniden formüle etmelerine neden oldu. Ama bu alandaki inovasyonlar için tek itici güç yalnýzca bu deðer katma trendi deðil. Aslýnda ekonomik krizden çýkýþ için yeþil ýþýðýn yanmasýyla birlikte, fonksiyonel sistemler de üreticilere ve ürünlerine göre deðiþen oranlarda büyük avantajlar sunuyor. Ýnovatif ürünler Ürün inovasyonu pazar ihtiyaçlarý ve araþtýrmalar sonucunda yapýlýyor ve bu iki koþul birbirini tetikliyor. Olgun ve yeni oluþan pazarlarda maliyetin yaný sýra, tat, saðlýk vb gibi artý deðer oluþturacak alanlarda inovasyon öncelik kazanýyor. Bu sayede gýda üreticileri yeni ürün türleri geliþtirmek ve mevcut ürün kategorilerini geniþletmek için çok önemli fýrsatlar yakalýyorlar. Fonksiyonel sistemler yeni yapýlarla yeni ürünler geliþtirmek ya da mevcut ürünleri pazar trendlerine yanýt verecek þekilde yeniden formüle etmek için en iyi baþlangýç noktasýný oluþturuyor. Örneðin Cargill, özellikle daha dengeli gýda kombinasyonlarý, yað, tuz ve jelatin için alternaFonksiyonel sistemler, yapý saðlamlaþtýran ürünlerin kararlýlýðý ve korunmasý, lezzet ve saðlýk yararlarýna kadar çok çeþitli amaçlarla yaygýn bir þekilde kullanýlýyor. tifler saðlamaya yönelik fonksiyonel sistem taleplerine odaklanýyor. Cargill’in alginatlarýn soya ve niþasta gibi diðer gýda bileþenleriyle iliþkisine dayalý olan Adrogel™ fonksiyonel sistemleri serisi, üreticilerin emülsifiye et ürünlerinde hayvansal ya da bitkisel yað ikamesi olarak yaðý yeniden yapýlandýrarak daha saðlýklý, daha az kalorili ve daha az doymuþ yaðlý ürünler geliþtirmelerine olanak veriyor. Örneðin taze sosiste ya da piþirilmiþ et ürünlerinde gerekli olan emülsiyon etkisine baðlý olarak tamamen ya da kýsmen ikame olarak kullanýlabiliyor. Önemli maliyet kazançlar saðlamasý ve helal ürünler için uygun olmasý Adrogel™ fonksiyonel sistemleri serisinin popülerliðini artýrýyor. Cargill’in Uygulama Merkezlerinde sürdürülmekte olan araþtýrma ve geliþtirme çalýþmalarýyla geliþtirilen fonksiyonel sistemler pazara yeni ürünlerin kazandýrýlmasýný saðlýyor. Örneðin, trans yaðsýz mono- ve di-gliserit emülgatörler kombine hidrokolloit bazlý Lygomme™FM 4000 entegre fonksiyonel sistemleri serisi, saðlýða zararlý olduðu bilinen trans yað asitlerini içermeyen dondurma ve dondurulmuþ tatlýlarýn üretiminde kullanýlabiliyor. Lygomme™FM 4000 entegre fonksiyonel sistemleri ile üreticiler tüketicilerin keyif alacaðý saðlýklý lezzetler üretiyor. Performans avantajlarý Süper sinerjiler: Cargill’in yapý ve kararlýlýk saðlayan temel sistemlerinde kullandýðý 20 CargillHaberler - Fonksiyonel sistemler ile inovasyon temel bileþenler polisakkaritler (karragenans, pektinler, alginatlar, xanthan gamý, keçiboynuzu gamý, guar gamý) ve niþastalar, soya proteinleri, süt proteinleri, jelatin, emülgatörler, fosfatlar gibi spesifik ihtiyaçlara uygun özel formülasyonlarda birleþtirilen bileþenlerden oluþuyor. Bir fonksiyonel sistemin performansý, bileþenlerin özelliklerinin ve kullanýmlarýnýn en iyi hale getirilmesiyle ortaya çýkýyor ve elde edilen son üründeki etkileþimle sonuçlanýyor. Bileþenler arasýndaki sinerjistik etki nedeniyle bu bileþenlerin az miktarda kullanýlmasý yeterli oluyor ve bu sayede maliyet tasarrufu saðlanýyor. Cargill’in CitriTex™REM 310 fonksiyonel sistemi et endüstrisinde kullanýlmak üzere turunçgil posasý lifleri ile jelleþtirici karragenanýn birleþimiyle özel olarak tasarlandý. Bir araya getirilen emülsifiye edici, su baðlayýcý ve jelleþtirici özellikli bu gýda bileþenlerinin etkileþimi piþirme sýrasýnda hacmin korunmasýný saðlarken et ürününde yaðýn ayrýlmasýný engelleyerek yapýnýn geliþtirilmesini saðlar. Renklendiriciler, aromalar, baharatlar, koruyucular, antioksidanlar ve lifler gibi diðer bileþenler de renk, tat ve koruma ve saðlýk yararlarý amaçlý kullanýlabilir. Tüm bu kullanýma hazýr çözümlere bileþikler adý verilir. Cargill, daha dengeli gýda kombinasyonlarý, yað, tuz ve jelatin için alternatifler saðlamaya yönelik fonksiyonel sistem taleplerine odaklanýyor. mülasyonlarda yanlýþ hesaplamalar ya da hammaddelerle ilgili sorunlardan kaynaklý deðiþikliklerin olmasý riski de engellenir. Standartlaþtýrýlmýþ üretim uyumsuzluk, ürün kaybý sorunlarýný azaltýrken, performansý en iyi hale getirir. Baþarý için bir reçete Bir fonksiyonel sistemle yeniden formülasyon yapmanýn en büyük avantajý, ne büyüklükte olursa olsun yaratýcý çözümler arayan tüm üreticiler için geliþtirme ve iþleme süreçlerini kýsaltmasý ve kolaylaþtýrmasýdýr. Geliþtirme sürecinde bileþenlerin en iyi birleþimini en uygun þekilde elde etmek önemlidir ancak bunun yaný sýra, gýda üretiminde tutarlý bir þekilde standardize edilmesi de gereklidir. Fonksiyonel sistemler bir gýda üreticisinin istediði sonucu almasý için gerekli tüm bileþenleri her uygulamada kolayca ve tutarlý bir þekilde kullanabileceði þekilde bir araya getirir. Herhangi bir bileþenin ayrýca eklenmesi gerekmediðinden for- Cargill çözümleri Elveriþli ve tutarlý CargillHaberler - Fonksiyonel sistemler ile inovasyon 21 CargillHaberler Gelecek için ýþýk, gezegen için umut Bir uçtan bir uca Cargill Brezilya, ünlü yemeklik yaðý Liza’da sürdürülebilir uygulamalar geliþtirmek için Walmart ile iþbirliði yaptý. ao Paulo’da yepyeni bir süpermarket gelecek için ýþýk, gezegen için de umut veriyor. Burasý Walmart Ekolojik Maðazasý (Walmart Loja Eco). Etanollü arabalara özel park yeri, pencereler için ýþýðý geçiren ama ýsý geçirmeyen kalýn film, doðal ýþýk veren lambalar, buzdolaplarýnda enerji kullanýmýný %25 azaltan LED aydýnlatma, güneþ enerjili sokak aydýnlatmalarý, bahçe sula- S Rakamlarla Walmart Brezilya’nýn teklifiyle baþlayan Liza yemeklik yaðlarýnýn sürdürülebilirlik çalýþmasýnda Cargill, 18 ayýný þiþelerin daha az plastik kullanýlarak tasarlanmasýndan, üretim tesislerinde biyoyakýtlarýn kullanýlmasýna kadar çeþitli geliþtirme çalýþmalarýna harcadý. Ýþte elde edilen sonuçlar: • %26 daha az su • %18 daha az elektrik • %56 daha az fosil yakýt • %10 daha az plastik (þiþelerde) • %35 daha az nakliye mesafesi (geliþtirilmiþ lojistik) • %40 daha az sera gazý emisyonu masý için yaðmur suyu biriktirme sistemi… Bunlar Walmart maðazalarýnda 60’ýn üzerindeki sürdürülebilirlik giriþimlerinden yalnýzca birkaçý. Cargill satýþ temsilcisi Marcelo Emerson “Walmart Brezilya gelecekte tüm maðazalarýný ekolojik maðazalara dönüþtürmeyi hedefliyor” diyor. Walmart, Brezilya maðazalarýndaki ürünlerin sürdürülebilir olmasýný saðlamaya çalýþýyor. Ekolojik maðazada Cargill’in Liza yemeklik yaðýnýn yanýnda “Paranýzý ve gezegenimizi korumak için buradayýz” yazýlý bir afiþ asýlý. Walmart’ýn da önerisiyle Cargill, yemeklik yaðýný birçok açýdan daha sürdürülebilir yapmanýn yollarýný buldu (þiþelerde kullanýlan plastiðin azaltýlmasý, yaðýn nakliyesindeki mesafelerin kýsaltýlmasý vb). Yeni Liza yaðý gibi ürünler Walmart’ýn sürdürülebilirlik profilini yükseltiyor. 2009’da Brezilya’nýn en büyük iþ dergisi Exame, Walmart’ý “Yýlýn Sürdürülebilir Firmasý” ilan etti. Walmart’ýn sürdürülebilirlik çabalarý hakkýnda Greenpeace’in Brezilya Direktörü Marcelo Furtado, “Walmart dünyanýn deðiþtiðinin farkýnda olan birkaç firmadan biri” diyor. Walmart’ýn sürüdürülebilirlik çabalarýnýn temelini Bir Uçtan Bir Uca projesi oluþturuyor. Walmart Brezilya Genel Müdürü Hector Nunez “Nisan 2008’de düþündük ki neden en büyük 10 tedarikçimizden sürdürülebilirlikle ilgili çalýþmalarýný istemeyelim? Neden hep beraber, bir uçtan bir uca, mümkün olan en fazla oranda sürdürülebilir ürünler üretmiyoruz?” diyor. Seçilen bu tedarikçiler arasýnda Cargill ile birlikte Walmart süpermarketlerindeki ürünlerin %40’ýný tedarik eden Coca-Cola, Nestle, Unilever, PepsiCo bulunuyordu. Cargill de bu sýralarda sürdürülebilir kanola yaðýný çýkarmaya hazýrlanýyordu. Walmart’ýn teklifinden sonra Cargill, odaðýný en iyi bilinen ürününe çevirdi. 35 yýl önce piyasaya sürdüðü yemeklik yað markasý Liza, Brezilya’da 30 milyon eve ulaþýyor. Cargill Gýda Brezilya Lideri Marcelo Martins “Bir Uçtan Bir Uca projesi çok yoðun bir öðrenme deneyimiydi, tüm ekip olarak üzerinde 18 ay boyunca çalýþtýk” diyor. 22 CargillHaberler - Bir uçtan bir uca Walmart, Brezilya sürdürülebilir olmasýný saðlamaya çalýþýyor. Ekolojik maðazada Cargill’in Liza yemeklik yaðýnýn yanýnda “Paranýzý ve gezegenimizi korumak için buradayýz” yazýlý bir afiþ asýlý. Sürdürülebilirlik maðazalarýndaki ürünlerin Cargill ekibi, Liza yaðý þiþesinin kalýnlýðýný azaltýrken tutma yerini güçlendirdi. Böylece marka imajýndan ödün vermeden plastik oranýný %10 azaltmayý baþardý. Walmart’a göre projenin baþarýsý, sürdürülebilirliðin marka olarak vaat ettikleri düþük fiyatlý ürünlere yaptýðý katkýnýn görülmesi oldu. Walmart Brezilya Sürdürülebilirlik Müdürü Yuri Feres, “Biz düþük fiyatlý ürünler firmasýyýz ve sürdürülebilir ürünlerin düþük fiyat stratejimize uygun olacaðýna inanýyoruz. Kâðýdý azaltýrsanýz, ambalajdan tasarruf edersiniz. Ürünün nakliyesini azaltýrsanýz, lojistikten tasarruf edersiniz. Yani fiyatlarý artýrmadan ürünleri daha sürdürülebilir hale getirmek mümkün. Bu da sürdürülebilirliði saðlamanýn en etkili yolu. Aksi halde fiyatlarý arttýrdýðýnýzda kimse o ürünü almaz” diyor. Cargill Gýda Brezilya Üretim ve Ürün Geliþtirme Müdürü Patricia Silveira, sürdürülebilirlik geliþtirmeleri konusunda Walmart ve Cargill’deki iþ arkadaþlarýyla çok sayýda toplantý yaptýklarýný belirterek “Cargill zaten ekolojik bir yaklaþým benimsemiþti Walmart da bu niyetimizi gerçekleþ- tirmemize yardýmcý oldu” diyor. Cargill ekibi öncelikle þiþelerde %10 daha az plastik kullanmaya karar vererek çalýþmalarýna baþladý ama bu ürünü görünüþüne göre deðerlendiren tüketicilerin kabulü açýsýndan bir risk taþýyordu. Þiþelerin daha ince olmasý Cargill’in Liza yemeklik yaðlarýyla kazandýðý marka imajýný tehlikeye atabilirdi. Patricia Silveira “Tüketiciler bunu kalitenin düþmesi olarak algýlayabilirlerdi, en büyük kaygýmýz buydu. Plastik tedarikçimiz ve þiþe esnetme makinemizin tedarikçisiyle birlikte çalýþarak yeni bir þekil tasarladýk. Þiþenin kalýnlýðýný azaltýrken tutma yerini güçlendirdik. Böylece marka imajýndan ödün vermeden plastik oranýný %10 azaltmayý baþardýk ” diyor. Cargill’in þiþe projesi gerçekleþtirdiði sürdürülebilirlik geliþmelerinden yalnýzca biriydi. Cargill Primavera do Leste’de açtýðý 128 milyon dolarlýk yeni soya iþleme ve þiþeleme tesisinde elektrik ihtiyacýnýn %60’ýný fosil yakýtlar yerine biyoyakýt kullanarak saðladý. Ayný zamanda da sera gazý emisyonlarýný %40 oranýnda düþürdü. Bu oran Brezilya’nýn Kopenhag global iklim zirvesinde duyurduðu toplam hedeften biraz fazla. Cargill’de sürdürülebilirlik projeleri için firma genelinde iþbirliði içinde büyük çabalar harcandý. Sonuçta da yalnýzca Walmart’ýn beklediði kriterler karþýlanmakla kalmadý, daha sürdürülebilir yemeklik yaðýn hiçbir fiyat artýþý olmadan üretilmesi saðlandý. Haziran 2009’da Walmart Brezilya, 300 tedarikçinin katýldýðý bir Sürdürülebilirlik Zirvesi gerçekleþtirdi. Zirve medyada çok geniþ yanký buldu. Zirvede atýklarýn azaltýlmasý, sorumlu satýn alma ve Amazon yaðmur ormanlarýnýn korunmasýný taahhüt eden bir sürdürülebilirlik anlaþmasý imzalayan 22 tedarikçiden biri de Cargill oldu. CargillHaberler - Bir uçtan bir uca 23 CargillHaberler Mehmet Sait Kanbur Yaþar Dondurma ve Gýda Maddeleri A.Þ. Yönetim Kurulu Baþkaný “Hedefimiz, Mado’yu dünya markasý yapmak” Yaþar Dondurma’nýn dördüncü kuþaðýnda hedef, Mado’yu dünya markasý yapmak… Bu amaçla oldukça yorucu bir süreci geride býraktýklarýný belirten Mehmet Sait Kanbur, kurumsallaþma yönünde de çok ciddi çalýþmalar yaptýklarýný belirtiyor. ünyanýn tanýdýðý Mado’nun macerasý 25 metrekarelik bir dükkanda baþlar. 1962 yýlýnda kurulan Yaþar Dondurma’nýn ilk dükkânýnda Ahir Daðý’ndan getirilen kar, çabuk erimemesi için öðüntü ya da çeltik kabuðu kullanýlarak muhafaza edilir. Kollu makinelerde çevrilen kar, el emeði ve sabýrla iþlenir. D Ýþte ustanýn ustalýðý da burada meydana çýkar. Çünkü Maraþ dondurmasýna kývamýný ve tadýný veren, kullanýlan malzemelerle birlikte usta ellerdir. Geleneksel dövme dondurmanýn hasýdýr ortaya çýkan... Býçakla kesilecek, çatalla yenecek kadar sert, ama aðýzda eriyecek kadar kývamlý bir dondurma... Bu haslýkta dondurma yapan ustalarýn en tanýnmýþý ise Osman Usta’dýr. Yani Mehmet Sait Kanbur’un dedesi… Mehmet Sait Kanbur, Ýtalya’da dondurmacýlýk eðitimi aldý. Giriþimci ruhu, onun Kahramanmaraþ’tan dünyaya açýlmasýný saðladý. Yeni kurulan Asya-Pasifik ortaklýðýndaki hedefi ise 5 yýlda 11 ülkede 154 þube ve 200 kiosk açmak. 24 Aslýnda bu kýsa hikaye; Kanbur ailesinin 150 yýllýk dondurmacýlýk serüveninin en önemli kilometre taþý olan Mado’nun, dünya standartlarýnda bir geliþme göstererek nereden nereye geldiðine dair çok iyi bir fikir veriyor insana… Katýrlar sýrtýnda getirilen kar ile baþlayan bu lezzet serüveni, yýllar içinde Yaþar Dondurma bünyesinde birçok þirket ve markayý kapsayan güçlü bir yapýya dönüþüyor. Bugün Kanbur ailesinin 4. kuþaðý, Mado’yu dünya markasý yapma yolunda çok ciddi yatýrýmlar yapýyor. Bu konuda önlerine net ve gerçekçi hedefler koyduklarýný ifade eden Mehmet Bey, “Bu konuda oldukça yorucu bir süreç geçirdik aslýnda… Çünkü þirketimiz bir aile þirketiydi. Kurumsallaþma yönünde çok ciddi çalýþ- CargillHaberler - Hedefimiz Mado’yu dünya markasý yapmak malar yaparak iþletmemizi, sisteme dayalý bir iþleyiþle devam ettiriyoruz” diyor. Mado fikri nasýl oluþtu? Biraz Mado’nun ilk yýllarýndan bahsedelim isterseniz… Günlük 5-6 kg dondurma üretimi yaparmýþ dedemiz ve babamýz. Ve ürettikleri an bitermiþ. Biz de bu döneme yetiþtik diyebilirim. Sonralarý bu lezzetin insanlar tarafýndan çok özel bir lezzet olduðunun farkýna vardýk. Çünkü kültürel olarak da bulunduðumuz bölgenin insaný karsambaç tatlýsýný çok iyi bilirdi ve damak zevkine çok düþkündü. Zamanla küçücük bir imalathane olan iþ yerimize sýðamaz olduk. Þu anki fabrikamýz için görüþmelere baþladýk. Bu iþ ile ilgili en güçlü yanýmýz, heyecanýmýzdý. Fabrikanýn yanýsýra bu lezzeti Tüm Türkiye’deki insanlarýn da tatmasý gerektiði düþüncesi vardý. En önemlisi de artýk sokak dondurmacýlýðýnýn önüne geçilmesi gerektiði düþüncesini baþlatmak istedik. Öncelikle isminin ne olacaðý konusunda düþündüðümüz markamýzýn isminin hem kalýcý hem de ürün içeriði ve yöresi bakýmýndan çaðrýþtýracak bir isim olmasý gerekiyordu. Maraþ’ýn MA‘sý Dondurmanýn DO’su ile birleþtirdik ve ismimiz MADO oldu. Artýk dondurma kafeciliðini baþlatmak gerekiyordu. Böylece biz de ilk þubemizi Caddebostan’da açtýk. Þu an için 210 þubemiz mevcut ve hedefimiz önümüzdeki yýllarda 300’ün üzerinde þube açmak. Çok kýsa bir sürede baþarýlý bir franchising çalýþmasý ile þube sayýnýzý arttýrdýnýz. Birkaç yýl önce de bu baþarýlý sistemi yurtdýþýna taþýdýnýz. Mado Asya Pasifik’te iþler nasýl gidiyor? Bizim yurtdýþý operasyonumuz, üretim kapasitemizin henüz %7 si düzeyinde seyrediyor. Ancak Sohbet CargillHaberler - Hedefimiz Mado’yu dünya markasý yapmak 25 CargillHaberler Katýrlar sýrtýnda getirilen kar ile baþlayan lezzet serüveni, yýllar içinde Yaþar Dondurma bünyesinde birçok þirket ve markayý kapsayan güçlü bir yapýya dönüþüyor. Bugün Kanbur ailesinin 4. kuþaðý, Mado’yu dünya markasý yapma yolunda ciddi yatýrýmlar yapýyor. Bu konuda net ve gerçekçi hedefler de koymuþlar. Yüksek bir tempoda çalýþýyorsunuz. Bu tempoyu biraz anlatýr mýsýnýz, nasýl bir mesainiz var? Benim iþim her þeyin önünde gelir. Aslýnda en önemlisi de bu. Þöyle söyleyeyim; sabah ezanýndan sonra baþlar mesaim… Fabrika, imalathaneler, kafeler oradan da ofisime geçerim. Bütün bu temponun ardýndan ilk kuruluþ yerimiz olan Yaþar Pastanesine geçerek orada mesaime devam ederim. Ve bu tempo, gece saat üçe kadar sürer. Dondurma üretimindeki artýþa karþýn keçi yetiþtiriciliði ve keçi sütü üretimindeki azalma, Mado ailesine, yetiþtirici için örnek olacak bir keçi çiftliði ve eðitim merkezi kurmayý zorunlu hale getirmiþ. bu oranýn kýsa zamanda %35 leri bulmasýný amaçlýyoruz. Bu noktada önemli bir tespitte bulunmakta fayda var; üretim tesislerimize yaptýðýmýz yatýrýmlarýn bir aþamasý da yurtdýþý birimlerden oluþuyor. Daha önce Bulgaristan’da açtýðýmýz fabrikaya þimdi Azerbaycan’ýn Bakü kentinde bir yenisini ekliyoruz. Kýsa zaman zarfýnda buna AsyaPasifik tesisimizi de ekleyeceðiz. Asya-Pasifik ortaklýðýmýzdaki hedefimiz 5 yýlda 11 ülkede 154 þube ve 200 kiosk açmak. Bu yýl 2 ülkede (Malezya ve Endonezya) açacaðýmýz 6 þube ise projenin birinci aþamasýný teþkil ediyor. Yurtdýþý operasyonumuz büyümeye devam edecek. 5 yýl sonrasýndan bahsedecek olursak, yurt içinde 330, yurt dýþýnda ise 24 ülkede en az 235 þube hedefliyoruz. Sadece Asya Pasifik bölgesindeki toplam fýrsat ise 2000 þubeden fazla. 26 Günlük 3-4 saatlik bir uyku ile ayakta duruyorum. Ancak ben bu tempoya alýþtým, bu nedenle beni fazla etkilemiyor. Hayatým sadece Kahramanmaraþ’la sýnýrlý da deðil… Bölge müdürlükleri, yurt dýþý seyahatlerim derken bu zincir böyle devam edip gidiyor. Ben de bu þekilde yaþamaktan çok mutluyum, çünkü iþimi çok severek yapýyorum. Personelim ile her türlü eðitimi, geliþimi ve deneme yanýlmayý birlikte yaparým. Ar-Ge yönümü de bu þekilde geliþtirdim. Gelenekselliðin teknoloji ile birleþtirilmesi konusunu yeni nesile birebir aktarmaya çalýþtým. Asla elimden geleni deðil daha fazlasýný yapmaya çalýþtým. Sisteme dayalý bir sürece geçmek oldukça zor olsa da bunu baþardýk. Çünkü yöresel bir ürün yapýyorsunuz ve bu yöresel ürünü uluslararasý alana taþýyorsunuz. Dediðim gibi kolay olmadý ama benim için çok zor da deðildi… CargillHaberler - Hedefimiz Mado’yu dünya markasý yapmak Dondurma tüketiminin yaz aylarýnda arttýðý, kýþ mevsiminde azaldýðý görülüyor. Oldukça saðlýklý olan dondurmanýn, tüketimindeki bu mevsimsellik özelliði hakkýnda sizin düþünceleriniz nedir? Bunun en önemli nedeni aslýnda Türkiye’de kiþi baþýna düþen dondurma tüketim miktarýnýn çok düþük olmasý. Yani özellikle bizim ülkemizde bu böyle. Sektöre göz gezdirecek olursak Avrupa’da ve Amerika’da kiþi baþýna düþen dondurma tüketim miktarý 15 ile 20 kg arasýnda deðiþmektedir. Türkiye’de ise bu oran 1,5 ile 2 kg arasýnda. Ayrýca bu bir alýþkanlýk ve kültür konusudur. Biz uzunca bir süredir bu kültürün yaygýnlaþmasý için dondurmayý birçok ürüne ekledik ve yeni ürünler geliþtirdik. Dondurmalý pasta, dondurma dolgulu profiterol, dondurmalý ekmek kadayýfý gibi ürünleri özellikle kýþ döneminde tüketicilerin beðenisine sunuyoruz. Bu da bir nevi müþteriyi kýþýn dondurma tüketimine sevk ediyor. Dondurma tüketicisinin nasýl bir profili var? Az önce de bahsettiðim gibi bizim ülkemizde dondurma tüketimi oldukça düþük seviyelerde. Ayrýca dondurma tüketici profilini, dünyanýn her yerinde olduðu gibi Türkiye’de de en çok çocuk tüketiciler oluþturuyor. Kentsel yerleþimlerde de fazla bir tüketim var. Kýrsal kesimlerde bu oran daha düþük. Alým gücünün de etkisini düþünecek olursak dondurmanýn ihtiyaçtan çok istek uyandýran bir ürün olmasý, tüketim noktasýnda daha kritik bir konumda olmasýna neden oluyor. Sohbet Biraz da keçi çiftliðiniz üzerine konuþalým… Çiftlikle ilgili bilgi alabilir miyiz? Yaþar Dondurma, uzun yýllardýr dondurma sektöründe baþarý ile üretimini sürdürüyor. Üretim potansiyeli ve ürün çeþitliliði ise katlanarak artýyor. Bu artýþa karþýn ülkemizde keçi yetiþtiriciliði ve keçi sütü üretimi her geçen yýl azalýyor. Elde edilen sütler de hastalýktan arî olmaktan uzak… Ayrýca sütlerin koku, tat ve aromalarýnda bitkisel üretimden kaynaklanan bozulmalar da artýþ gösterdi. Bütün bu sebepler Mado ailesine, yetiþtirici için örnek bir keçi çiftliði ve eðitim merkezi kurmayý zorunlu hale getirdi. Ayrýca çiftlik bizim için oldukça farklý bir yatýrým alaný oldu. Ancak kazanma amacýndan çok çiftliðin, yörenin hayvancýlýk alanýnda da kalkýnmasýna destek olabilmesini amaçladýk. Hem bizim için bir prestij kaynaðý oldu hem de yöre halkýna istihdam saðlamýþ olduk. Þu an iþletmemizde Mado beyazý keçilerinin ýslah ve üretim çalýþ- masý devam ediyor. 2009 yýlý içerisinde 4 aileye sosyal sorumluluk projesi kapsamýnda 25’er adet saðmal süt keçisi ve süt saðým makinesi satýþý ile satýþlarýmýz baþladý. Sosyal sorumluk projemiz kapsamýnda üreticiler, ilk iki yýl ödeme yapmayacak, 3, 4 ve 5. yýllarda hayvan satýþlarýndan ve süt satýþlarýndan elde ettiði para ile proje tutarýný 3 eþit taksitte ödeyecek. Üretici Ziraat Bankasý yatýrým kredisi ile bankaya borçlanýyor ve borcunu 5 yýlda ödüyor. Bu borca karþýlýk Mado yetiþtiriciye kefil oluyor. Her iki proje kapsamýnda da yetiþtirici borcunu, hayvan ve süt satýþlarýndan elde ettiði gelir ile ödüyor. üretimi konularýnda teknik destek de veriyor. Bizim, iþletmemizde ele aldýðýmýz ilk unsur, hayvan refahýdýr. Kaliteli süt üretimi için yapýlan hijyen ve saðlýk çalýþmalarý sonucu saðým yaptýðýmýz ilk günden itibaren hastalýklardan arîlik, toplam bakteri sayýsý, somatik hücre sayýsý, toplam kuru madde, yað ve protein yönünden en kaliteli sütü üretmekteyiz. Bu da iþletmemizin gýda güvenliði ve hayvan saðlýðý anlayýþýnýn bir göstergesidir. Yine bu kapsamda Mado ile yetiþtirici arasýnda 5 yýllýk süt ve hayvan alýmý sözleþmesi imzalanarak, hem yetiþtiricinin ürün satýþý hem de Mado’nun hastalýklardan ari saðlýklý süt elde etmesi garanti altýna alýnýyor. Ayrýca sözleþme kapsamýnda yetiþtirici isterse Madoya oðlak ve damýzlýk dýþý býrakacaðý veya damýzlýk fazlasý hayvanlarýný da bedeli karþýlýðý satabiliyor. Mado yetiþtiriciye kesif yem, hastalýklar, besleme ve saðlýklý süt Bu konuda oldukça yorucu bir süreç geçirdik aslýnda… Çünkü þirketimiz bir aile þirketiydi. Kurumsallaþma yönünde çok ciddi çalýþmalar yaparak iþletmemizi, sisteme dayalý bir iþleyiþle devam ettiriyoruz. Kiþiye dayalý sistemden tamamen uzak, önümüzü net bir þekilde görebileceðimiz hedeflerle ilerliyoruz. Misyonumuzu ve vizyonumuzu da bu yönde belirledik. Þirket olarak vizyonumuz “Madoyu bir dünya markasý yapmak”. Kanbur, yorucu günlük temposunun ardýndanYaþar Pastanesine geçerek mesaisine orada devam ediyor. Son olarak MADO’nun gelecek yýllarýna dair büyüme planlarýnýzý öðrenmek isteriz. CargillHaberler - Hedefimiz Mado’yu dünya markasý yapmak 27 CargillHaberler 28 CargillHaberler - Orhangazi tarýmýnýn 23 yýllýk neferi Orhangazi Ziraat Odasý Baþkaný Cevdet Altýn Orhangazi tarýmýnýn 23 yýllýk neferi “Odamýz artýk çok iyi bir noktaya ulaþtý. Kendine ait iki katlý binasýnda çiftçiye her türlü hizmeti veriyor. Bundan sonrasýnda bir zorluk yaþanacaðýna artýk ihtimal vermiyorum.” Ýlk defa 1978 yýlýnda delege olarak katýlmýþ Ziraat Odasý’na… “Ben baþkanlýk görevini üstlendiðimde Oda’nýn bir tek teneke tabelasý vardý. Hatta telefonu bile hacizliydi” diyor. Odanýn 14 milyon 700 bin lira borcuna raðmen büyük bir cesaretle Baþkanlýðý üsteniyor. “Baþkanlýðý teslim aldým, doðruca hâkime gittim” diyor. O sýralar kendisinden önceki baþkan, hatta ondan da önceki, aðýr cezada yargýlanmaktadýr. Yani durum o kadar kötü… Aðýr cezada yargýlanýrken, hâkim “Senin tahsilin ne?” diye soruyor. Ortaokuldan terk olduðunu öðrenince de büyük bir hayretle: “Ben hâkimim ama sana yeminle söylüyorum bu odayý ben teslim almazdým. Sen nasýl güvenip alýyorsun” diyor. Ýþte belki onun asýl hikâyesi de bu noktada baþlýyor. Biraz o yýllarý anlatmasýný istiyoruz kendisinden. Öyle ya! Çekilen onca sýkýntýyý dinlemeden, nereden nereye gelindiðini anlamak zor olacak. “Ben çok zor bir dönemde odayý devraldým” diyerek baþlýyor anlatmaya: “O kadar zor bir dönemde odayý teslim aldým ki Orhangazi Ziraat Odasý dediðiniz zaman ne bir firma ne bir çiftçi Ziraat Odasý’nýn varlýðýndan söz edebilirdi. Hatta firmalara bir sürü borç vardý. Öyle ki firmalara ilaç almaya gittiðimde, ‘Neresiymiþ Orhangazi Ziraat Odasý, hadi caným sende’ derlerdi. Yani insanlar bizi elinin tersiyle ko- varlardý. Peki, biz ne yaptýk. Her þeyden önce zorluklardan yýlmadým. Artýk firmalardan deðil, bayilerden ilaç alarak, onlara kendi çekimi keserek burayý rayýna oturttum. Bugün öyle bir yere geldik ki, Türkiye’de ne kadar ilaç firmasý varsa hemen hepsiyle alýþveriþimiz var. Telefonu kaldýrdýðým zaman bir kamyon, iki kamyon hiç sorun olmuyor. Artýk kimse ‘Ne zaman parasýný vereceksin diye sormuyor bile’. Yani o kadar rayýna girdi her þey. Þimdi firmalarla diyalogumuz çok iyi. Çiftçiyle de mükemmel bir diyalog var, hatta o kadar ki; burasý Ziraat Odasý mý, danýþmanlýk bürosu mu, avukatlýk mý belli deðil. Bir gün burada otursanýz siz bile hayret edersiniz, niye böyle sorularý Ziraat Odasý’na sorarlar diye. Ama tabii ben bunlardan yorulmadým”. Gündüz Odada, gece köyde arazide 1987 yýlýndan bu yana hiç ara vermeden baþkanlýk görevini yürüten Altýn’ýn kendisi de çiftçilik ile uðraþýyor. “Halen çiftçilikle uðraþýyorum, bir þeftali bahçem var. Bu yaþa geldim, kendi yiyeceðim sebzeyi kendim ekerim. Olmazsa pazardan alýrým ama genellikle kendi yiyeceðimi kendim üretirim. Gündüzleri Odada olurum. Gece köyümde arazide, traktöre binerim, çift sürerim, ilaç yaparým. Buradaki iþimi de köydeki iþimi de aksatmam. Her iki tarafý da yürütürüm” diyor. Sadece zeytin zamaný, o da bir ay gibi bir zaman, Odaya ara ara geliyormuþ. “Onun haricinde her gün buradayým” diyor. Artýk yorulduðunu da ekliyor hemen. Bir aksilik olmazsa baþkanlýk görevini býrakacaðýný ifade ediyor. 2011 yýlýnýn Þubat ayýnda yapýlacak seçimlerde Baþkanlýðý býrakmayý düþündüðünü arkadaþlarýna da açýklamýþ. “Burayý da rayýna oturttuk, o nedenle artýk gönlüm rahat” diyor. Kendisinden sonra gelecek baþkana da her zaman yardýma açýk olduðunu, Sohbete gittiðimizde Ziraat Odasý’nda hummalý bir çalýþma yürütülüyordu. Tüm personel, bu yýl zeytin rekoltesinin düþük olmasý nedeniyle zeytin üreticilerine devlet tarafýndan verilecek olan destek ödemelerinin iþlemlerini tamamlamaya çalýþýyorlardý. CargillHaberler - Orhangazi tarýmýnýn 23 yýllýk neferi Sohbet na “Orhangazi tarýmýnýn neferi” demek abartýlý olmaz sanýyoruz. “Oda hesabýna 30 lira yatýrdýðýmýn ertesi gün bankadaki paraya haciz geldi” dediði baþkanlýðýnýn o ilk günlerinden bugüne tam 23 yýldýr bir nefer gibi çalýþan Orhangazi Ziraat Odasý Baþkaný Cevdet Altýn’la sohbet ediyoruz. Altýn’ýn ilk sözü: “Artýk Odamýz iyi bir yere geldi” oluyor. O 29 CargillHaberler Ziraat Odasý yönetimi 6 kiþiden oluþuyor. Mecliste ise 12 üye var. Toplam 18 kiþinin tamamý çiftçilikle uðraþýyor. Resimde Baþkan Altýn ve Yönetim Kurulu üyelerinden Ramadan Yýlmaz ve Mevlüt Kahveci görülüyor. . yeni yönetimin de her konuda kendisine danýþabileceðini söylüyor. Baþkanlýðýnýn bu son döneminde içinde ukde olarak kalan bir konuyu da söylemeden geçemiyor: “50 dekar orman, yani aðaçlandýrma yapacaktým. Orman bölge þefimiz de kabul etmiþti. Gittik yerini dahi tespit ettik. Geçenlerde iþ resmiyete bindi. Ancak tespit ettiðimiz yerden otoban geçeceði için durduruldu. Yoksa 50 dekar daha aðaçlandýrma yapacaktým. Orhangazi Ziraat Odasý aðaçlandýrma sahasý diye de tabelayý koyup öyle ayrýlacaktým. Ama olmadý, kýsmet deðilmiþ. Umarým bizden sonra gelecekler böyle bir þeyi odamýza kazandýrýrlar”. “11 bin 500 üyemiz var” Odanýn 11 bin 500 üyesi var. Bunun 7 bin 500’ü faal, diðerleri ise pek faal deðil. Bunlar yaklaþýk dört yýl öncesinin rakamlarý. Ama net rakam Kasým ayýnda ortaya çýkacak. Altýn, “Bütün üyelerin köy köy listesini çýkartacaðým. Götürüp muhtarlarýn önüne koyacaðým” diyor. Bu dört yýl içerisinde üyelerden ölen, taþýnan ya da artýk çiftçilikle uðraþmayanlar varsa onlarý tespit edeceðini ve gerçek rakamý bulacaðýný kaydediyor. Yeni üye kaydý ise kayda deðer oranda deðil. Kayýt olanlar da özellikle 2008 yýlýnda deðiþen 2520 sayýlý Sosyal Güvenlik Yasasý’ndan sonra Baðkur’a kayýt olmak ve sadece saðlýktan yararlanmak için geliyorlarmýþ... Orhangazi’de üretimi bakýmýndan zeytin birinci sýrada, arkasýndan ise meyvecilik geliyor. Bunlarýn baþýnda da üretim sýrasýyla elma ve þeftali geliyor. 30 CargillHaberler - Orhangazi tarýmýnýn 23 yýllýk neferi Yeni kuþaktan Ziraat Mühendisi olarak mezun olanlarýn tarýmla uðraþmadýðýný belirtiyor. “Þimdi okuyanlardan çiftçilik yapan pek yok” diyor; “Ziraat mühendisi çýkýyor, yine tarým yapmýyor. Hemen bir kuruma kapaðý atmaya uðraþýyor. Çünkü tarýmdan para kazanýlmýyor. Tabii biraz da bilinçli tarým yapýlmadýðýndan kazanýlamýyor”. Aslýnda tarýmýn çok ilerlediðini söylüyor. Bazý ürünlerde dönümünden 10 ton alýnýrken, þimdi 80 tona çýktýðýný belirtiyor. “Hayvancýlýkta da böyle, seracýlýkta da böyle. Halen daha birçok yerde eski sistemle gidiyoruz. Elmanýn, armudun, karpuzun hibrit tohumlarla, genlerle oynamakla verimi yükseldi. Tabii bilinçli tarým yaparsak. Ama iþ dönüp dolaþýp sermayeye geliyor” diyor. Zeytin ilk sýrada Ýlçede ekonomi, tarým ve sanayiye dayanýyor. Toplam alaný 476.000 dekar olan Orhangazi’nin yaklaþýk 150 bin dekarý ekilebilir arazi konumun- Sohbet Zeytin tarýmý çoðunlukla ilçeye hayat veren Ýznik gölünün kuzeyinde ve güneyinde yer alan taban ve yamaç arazilerde yapýlýyor. Bu bölgenin ekolojik özelliklerinden dolayý dünyanýn en kaliteli sofralýk zeytinleri yetiþtiriliyor. Zeytin fidancýlýðý, ilçede önemli bir sektör ve istihdam kaynaðý olmaya devam ediyor. Son rakamlara göre ilçede yaklaþýk 500 dekar alanda yetiþtiricilik yapan ruhsatlý zeytin fidancýsý sayýsý ise 127’ye ulaþmýþ durumda. da. Bu tarýmsal arazinin büyük kesiminde (yaklaþýk %55’i) zeytincilik yapýlýyor. Ýlçe sýnýrlarý içerisinde 2 milyona yakýn zeytin aðacý var. Bu aðaçlardan her yýl yaklaþýk 25 bin ton civarýnda zeytin elde ediliyor. Anlayacaðýnýz, bu yýl rekoltede önemli bir düþüþ olacaðý tahmin edilen zeytinin Orhangazi tarýmýnda, hatta Orhangazililerin yaþamýnda ayrý ve önemli bir yeri var. Ýþte, Cevdet Altýn da buna dikkat çekiyor. “Bizim sofralýk zeytin zamanýnda siyah altýn, siyah inciydi” diyen Baþkan, halen zeytinin ilçenin, köylünün geçim kaynaðý olmaya devam ettiðini, ama ilk sýrayý da yavaþ yavaþ kaybetmeye baþladýðýný söylüyor. “Altý yýl önce bundan daha iyiydi zeytin. Ayný paraya satýyorduk ama masraflarýmýz, girdilerimiz bugünkünden daha düþüktü” diyor. Yeni arayýþlar Bu nedenle þimdilerde zeytinin, çiftçinin gelir sýralamasýndaki liderliðini kaybettiðini düþünüyor. “Yeni bir alternatif ürün aramak lazým” diyor. Epey bir arayýþa girdiklerini de kaydediyor. Hatta belediyenin 400 dekarlýk arazisine sera yapalým diye köy köy gezmiþ. Orhangazi’de kivi de son yýllarda gündemde. Kaymakamlýðýn web sayfasýndaki bilgilere göre 45 dekarlýk bir arazide yetiþtiriciliði yapýlýyor. 2009 yýlý verilerine göre ilçede, yaklaþýk 50 ton civarýnda kivi yetiþtirilmiþ. Baþkan, Kivi tarýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasýnýn köylünün yararýna olduðunu söylüyor. Altýn’a göre, eðer bir ailenin tamamý tarýmla uðraþýyorsa geçinmesi mümkün deðil. Baþkan, çiftçinin ancak bir yan gelirle (ya çocuklarý okuyup bir fabrikada iþe giriyor ya da emekli oluyor) ayakta durabildiðine dikkat çekiyor. Ancak bu konuda umutlarý tükenmiþ deðil; “Alternatif ürüne muhakkak geçilmesi lazým, geç kalýnmýþ deðil” diyor. Tarým konusundaki bir tespiti ise her þeyi özetliyor: “Tarýma dayalý sanayi kurulmasý gerekiyor. Burada yetiþen ürün neyse ona göre bir sanayi kurulmalý”. Festival daha etkin olmalý Orhangazi deyince akla ilk gelenlerden biri de Zeytin Festivali oluyor. Festival, 1978 yýlýndan bu yana her yýl kasým ayýnýn ikinci pazartesi günü kutlanýyor. Ýlçenin ve ilçedeki en önemli tarýmsal ürün olan zeytinin tanýtýmý amacýyla düzenlenen Festival, içerdiði deðiþik etkinlikleriyle de yöredeki zeytin üreticileri tarafýndan ilgiyle izleniyor. Baþkan, “Festivale baþlamadan önce bir komite kurar, toplantý yaparýz” diyor. “Rahmetli Þevket Aðabey ilk defa baþlattý bu festivali. Þimdi bizim bunu daha geliþtirmemiz, daha geniþ çevrelere duyurmamýz lazým” diyor. Aslýnda sohbetimiz uzun sürüyor. Baþkan’la o kadar çok konu üzerine konuþuyoruz ki… Daha aktaramadýðýmýz bir o kadar anýsý ve tavsiyesi var. Ancak bizim ‘kýssadan hisse’deki payýmýz burada sona eriyor. Kendisinden ayrýldýktan sonra, yanýndan geçtiðimiz zeytin aðaçlarýna artýk daha farklý bir gözle bakmaya baþlýyoruz. CargillHaberler - Orhangazi tarýmýnýn 23 yýllýk neferi 31 CargillHaberler YASED Koza Projesi 2010 Sýra dýþý bir staj, paha biçilmez bir deneyim YASED öncülüðünde gerçekleþtirilen Koza Projesi 2010 kapsamýnda, Karadeniz Teknik ve Harran Üniversitelerinden gelen 3 üniversite öðrencisi, Cargill Gýda Türkiye’de sýra dýþý bir staj deneyimi yaþadý. luslararasý Yatýrýmcýlar Derneði (YASED) tarafýndan gerçekleþtirilen Koza Projesi 2010 ile Türkiye’nin en az geliþmiþ 4. bölgesindeki üniversitelerde okuyan 118 öðrenci, uluslararasý þirketlerde staj yapma fýrsatý yakaladý. U Proje kapsamýnda Karadeniz Teknik ve Harran Üniversitelerinden gelen 3 öðrenci, projeye bu yýl destek veren Cargill Gýda Türkiye’de sýra dýþý bir staj deneyimi yaþadý. Öðrencilerden Ozan Kahraman ve Doðan Tanrýverdi (Harran Üniversitesi Gýda Mühendisliði Bölümü) Vaniköy Niþasta Fabrikasý’nda, Erdoðan Uzun (Karadeniz Teknik Üniversitesi Kimya Bölümü) ise Ýstanbul Merkez Ofisi Teknik Bölümü’nde stajýný tamamladý. Yaþadýklarý sýra dýþý stajýn, kendileri için paha biçilmez bir deneyim olduðunu belirten öðrenciler, projenin koordinasyonunu saðlayan Cargill Gýda Türkiye Ýnsan Kaynaklarý Uzmaný Seza Ünal ile birlikte stajlarý esnasýnda edindikleri tecrübeleri Cargill Haberler’e anlattýlar. Proje’nin, YASED Ýstihdam ve Eðitim Çalýþma Grubu’nun eðitim alanýnda gerçekleþtirdiði bir sosyal sorumluluk projesi olduðunu belirten Seza Ünal, bu projeyle öðrencilere uluslararasý firmalarýn iþ yapýþ sistemlerinin yerinde öðrenilmesine olanak saðlayarak, vizyon ve deneyim kazandýrmanýn amaçlandýðýný belirtti. Ünal, projenin nihai hedefinin ise “öðrencilerin her birinin ileriki yýllarda kendi bölgelerinde istihdam yaratabilecek konuma gelmesi” olduðunu kaydetti. “Umarým gelecekte yollarýmýz kesiþir” “Umarým gelecekte yollarýmýz kesiþir” temennisinde bulunan stajyer Erdoðan Uzun, bir ay boyunca yaptýðý ofis stajýnda Cargill çalýþanlarýnýn destek ve motivasyonu sayesinde artýk geleceðini daha iyi þekillendirmeye baþladýðýný söyledi. Yaþadýðý ilginç deneyim ise þirketin yeni ürünü Vaniköy Özel Baklava Niþastasý’nýn tanýtým yazýlarýný yazmak olmuþ. “Belki de staj süresince yaptýðým en önemli iþlerden biriydi, çünkü çok sayýda insan okuyacaktý” diyen Uzun, yazdýðý metinler için Ürün Müdürü Tuncay Zorlu’nun fikirlerinden ve daha önceki ürün broþürlerinden faydalanmýþ. Uzun; yazýsýný inceledikten sonra beðenerek “Evet, bu yazýyý broþürün tasarýmýnda kullanacaðým” diyen Zorlu’nun bu onayýnýn, kendine olan öz güvenini iyice arttýrdýðýný da sözlerine ekledi. Gýda Mühendisliði eðitimi alan Ozan Kahraman, üniversitedeki hocalarýna gelen dergilerden tanýdýðý Cargill’de staj yapacak olmanýn ilk baþlarda kendisini heyecanlandýrdýðýný söyledi. Cargill çalýþanlarýnýn sýcak yaklaþýmlarýyla stajýnýn beklediðinden daha verimli ve zevkli geçtiðini kaydeden Kahraman; “Her gün yeni bir sistemi detaylý bir þekilde öðrenmek ve çalýþanlarýn deneyimlerinden faydalanmak benim açýmdan her güne farklý bir anlam katýyordu. Sonuçta stajýmý baþarýyla tamamladým. Bugün bana, ‘yeni mezun bir gýda mühendisi olarak çalýþmayý isteyeceðin ilk þirket hangisi olur?’ sorusuna vereceðim yanýt, tartýþmasýz Cargill olacaktýr” dedi. Uluslararasý Yatýrýmcýlar Derneði (YASED) tarafýndan gerçekleþtirilen YASED Koza Projesi 2010’un ardýndan stajlarýný tamamlayan öðrenciler, törenle sertifikalarýný aldýlar. Stajlarýný Cargill Gýda Türkiye’de tamamlayan 3 öðrenci, Cargill Gýda Türkiye Halkla Ýliþkiler Müdürü Sera Baysal ve projenin koordinasyonunu yürüten ÝK Uzmaný Seza Ünal’la birlikte objektifimize poz verdiler. 32 CargillHaberler - Sýra dýþý bir staj, paha biçilmez bir deneyim Sosyal Sorumluluk YASED, istihdamýn artmasýna yönelik hazýrladýðý ve 2 yýldýr baþarýyla yürüttüðü Koza Projesi ile önümüzdeki yýllarda daha fazla öðrenciye ulaþmayý hedefliyor. Koza Projesiyle, bundan 10 yýl sonra, projeye dâhil olan öðrencilerin her birinin en az 100 kiþiye istihdam yaratabilecek konuma gelmesi hedefleniyor. Kahraman’ýn okul arkadaþý olan ve onunla birlikte stajýný Vaniköy Niþasta Fabrikasý’nda yapan Doðan Tanrýverdi’nin deðerlendirmesi ise çok kýsa olmasýna raðmen belki de aktarýlan en ilginç gözlemdi: “Cargill’e geldikten sonra çok þaþýrdýðým ve anlamakta zorlandýðým bir þey oldu, o da Cargill’in tamamen “iþ güvenliði“ üzerine kurduðu sisteminin nasýl bu kadar mükemmel iþlediði”. YASED Koza Projesi 2010 nedir? Ýlk yýlýnda pilot bölge olarak seçilen GAP Bölgesi’nde baþarýyla tamamlanan YASED Koza Projesi’nde bu yýl kapsam geniþletilerek, Türkiye’nin en az geliþmiþ 4. bölgesindeki 30 ilden 10 üniversitenin öðrencilerine fýrsat eþitliði saðlanmasý hedeflendi. Duyuru aþamasýnda Baþbakanlýk GAP Ýdaresi Baþkanlýðý ve Ströer Kentvizyon’un da destek olduðu Koza Projesi’ne baþvurular, yenibiris.com sitesi üzerinden yapýldý. YASED tara- fýndan oluþturulan mülakat ekibi tarafýndan, baþvuru yapan öðrencilerle çeþitli mülakatlar gerçekleþtirildi. Mülakatlar sonrasýnda seçilen 118 öðrenci, projeye destek veren 55 uluslararasý þirkette staj yapma imkânýna kavuþtu. Projenin bu yýlki proje liderleri Nestle Ýnsan Kaynaklarý Direktörü Zuhal Çivi, PwC Ýnsan Kaynaklarý Müdürü Sibel Eren, GE Ýnsan Kaynaklarý Direktörü Demet Günaydýn ve Türk Henkel Ýnsan Kaynaklarý Müdürü Derya Ersin Kocamaz oldu. Staj yapan öðrencilere proje kapsamýnda kiþisel geliþim, giriþimcilik ve liderlik eðitimleri verildi. Projenin 2010 döneminin baþarýyla kapanmasýnýn ardýndan stajlarýný tamamlayan öðrenciler, YASED Genel Merkez’inde 30 Temmuz’da düzen- lenen bir törenle sertifikalarýný aldýlar. Genel Sekreter Mustafa Alper tarafýndan açýlýþý yapýlan törende, öðrencilere hitaben bir konuþma yapan YASED Baþkaný Piraye Antika; “Ekonominin canlýlýðý ve yatýrýmlarýn sürekliliði için istihdamýn artmasý son derece önemli. YASED olarak bunun saðlanabilmesi için her türlü çalýþmaya katký saðlýyoruz. Koza Projesi de tam olarak bu amaca hizmet etmek için doðmuþ bir sosyal sorumluluk projesidir” dedi. “Bundan 10 yýl sonra, projeye dâhil olan öðrencilerin her birinin en az 100 kiþiye istihdam yaratabilecek konuma gelmesi en büyük hayalimiz” diyen Piraye Antika, bunu gerçekleþtirmek için YASED olarak her yýl daha fazla öðrenciye ulaþmayý hedeflediklerini de sözlerine ekledi. www.cargill.com.tr - www.cargill.com
Benzer belgeler
Mayis - Cargill
Dünyadan
Tuz azaltmada devrim
Cargill SaltWise® tuz azaltma sistemiyle tat, yapý ve iþlevselliði koruyarak gýda üreticilerine tuzu %50’ye kadar azaltmalarýnda yardýmcý oluyor. Cargill, Gýda Teknol...
Temmuz - Cargill
(CROE) çalýþmaya Aralýk 2007’de çalýþmaya baþladým. Yeni bir pozisyon olduðundan dolayý kolay olmayacaðýný biliyordum. Ancak geçen 3 yýl benim
için çok büyük bir geliþme
CargillHaberler
Sosyal Sorumluluk Faaliyet Raporu
Koordinasyon
Kurumsal Ýletiþim Departmaný adýna
Sera BAYSAL
[email protected]
Adres
Baðlarbaþý, Kýsýklý Caddesi
Sarkuysan Ak Ýþmerkezi
No: 4-A Blok 8-9-10-11...
Mayıs - Cargill
Cargill, biyodizel pazarý büyüyen Arjantin’de 112
milyon dolarlýk biyodizel yatýrým kararý açýkladý.
18 megawattlýk bir enerji santralý ve 240.000
tonluk biyodizel rafinerisinden oluþan tesis
2011 ...
Mayis - Cargill
Koordinasyon
Kurumsal Ýletiþim Departmaný adýna
Sera BAYSAL
[email protected]
Adres
Baðlarbaþý, Kýsýklý Caddesi
Sarkuysan Ak Ýþmerkezi
No: 4-A Blok 8-9-10-11
34662 Üsküdar / Ýstanbul
Tel: 0.2...
Mart - Cargill
Dünyadan
Tuz azaltmada devrim
Cargill SaltWise® tuz azaltma sistemiyle tat, yapý ve iþlevselliði koruyarak gýda üreticilerine tuzu %50’ye kadar azaltmalarýnda yardýmcý oluyor. Cargill, Gýda Teknol...
Ocak - Cargill
Dünyadan
Tuz azaltmada devrim
Cargill SaltWise® tuz azaltma sistemiyle tat, yapý ve iþlevselliði koruyarak gýda üreticilerine tuzu %50’ye kadar azaltmalarýnda yardýmcý oluyor. Cargill, Gýda Teknol...
Eylül - Cargill
Bugün, Cargill Rafine Yaðlar Avrupa Ýþ Ünitesi
(CROE) Ýþ Mükemmelliði ve Süreç Geliþtirme Liderliði görevini yürüten Aksoy, 2001 yýlýnda Cargill’in Ýþ Mükemmelliði programýyla tanýþýyor. Bu
program...
Ocak - Cargill
(CROE) çalýþmaya Aralýk 2007’de çalýþmaya baþladým. Yeni bir pozisyon olduðundan dolayý kolay olmayacaðýný biliyordum. Ancak geçen 3 yýl benim
için çok büyük bir geliþme