Tцrk Hava Yollarыnыn uчaklarы “Tцркел”i dцnyanыn hеr yerinе

Transkript

Kыrgыzistan Cumhurbaшkanы ve geчiш hцkцmetinin
Baшbakanы Roza Otunbayeva, Duшanbe'de yapыlan
Шanghay Ишbirliьi Юrgцtц
(ШИЮ) zirvesi чerчevesinde
Tacikistan'da bulunan Rusya Baшbakanы Vladimir Putin
ile gюrцшtц. Rusya Baшbakanы Vladimir Putin'in, Otunbayeva ile gюrцшmesinde,
Kыrgыzistan'ыn Rusya ile iliшkilerini normal bir seviyeye
чыkarmasы gerektiьini belirttiьi ifade edildi.Kыrgыzistan'ыn
zor dюnemlerinde Rusya'nыn
her tцrlц desteьi saьladыьыnыi
fade eden Putin, “Bundan
sonra ikili iliшkilerin aktif
hale getirilmesi gerektiьini" sюylediьi kaydedildi.
Otunbayeva'nыn da, Putin'e,
Rusya hцkцmetinin yaptыьы
yardыmlardan dolayы teшekkцr ederek, Rusya ile eko-
14’де.
www.туркийещабераъанси.com
nomik ve ticari iliшkilerin
юnemine deьindiьi belirtildi.
Cumhurbaшkanы Otunbayeva, ШИЮ цye цlkeleri hцkцmet baшkanlarы zirve-sinde
yaptыьы konuшmada, ШИЮ
цlkelerinin Afganistan ile iliшkilerinin юneminin yanы sыra
bюlgede su ve enerji gцvenliьine deьinerek, ШИЮ'nцn
bюlgede gыda gцvenliьini
ilgilendiren sorunlarы, lojistik
ile gцmrцk vergi sorunlarыnы
чюzmesi gerektiьine dikkat
чektiьi ifade edildi.
Otunbayeva'nыn
ayrыca,
Kыrgыzistan'da nisan ve haziran aylarыnda meydana
gelen olaylar sыrasыnda
devlet sыnыrlarыnы kapatmayan Чin ile Tacikistan'a
teшekkцr ettiьi ifade edildi.
АА.
Tцrk kцltцrцnde Bozkurt
“АЛТЫН КЮПРЦ”
Дерэисинин 4.Сайы
'Цzцlme, Bunlar
Yalan!'
Сайфа
Сайфа
5.
№ 10 (56) КАСЫМ - АРАЛЫК 2010.
Сайфа
14’de.
www.ahiskapress.com
www.ватанpress.com
1 Aralыk tarihinde Astana'da baшlayan AGИT Zirvesi
Aчыlыш Tюreninde konuшan Kazakistan Dышiшleri Bakanы
ve aynы zamanda Avrupa Gцvenlik Ишbirliьi Dюnem
Baшkanы Kanat Saudabayev, Kazakistan'dan юnce
Avrupa Gцvenlik ve Ишbirliьi Topluluьu dюnem baшkanlыьыnы цstlenen Yunanistan'a teшekkцr ediyorum. Ve
цstlendiьimiz gюrevi Litvanya'ya devredip, Litvanya'ya
yeni gюrevinde baшarыlar diliyorum, dedi. 2013 yыlыnda
AGИT dюnem baшkanlыьы gюrevini цstlenecek olan dost
цlke Ukrayna'yы da iчten kutluyorum. Ayrыca, AGИT
Dюnem Baшkanlыьы sцreci bittikten sonra Kazakistan'ыn, Avrupa Gцvenlik Ишbirliьi Topluluьu'nun en aktif
katыlыmcыlarыndan biri olacaьыnы da vurgulamak istiyorum, dedi.
Zirvede Beyaz Rusya, stoklarыndaki uranyumu iki yыl
iчinde imha etme taahhцtцnde bulundu. Devlet ve
hцkцmet baшkanlarыnыn katыldыьы zirvede, aьыrlыklы gцndem maddelerini Azerbaycan ile Ermenistan arasыndaki Karabaь sorunu, Koldova'da Transdinyester
sorunu ve Gцrcistan'ыn Gцney Osetya ve Abhazya
sorunlarы oluшturuyor.
Zirveye ev sahipliьi yapan Kazakistan Cumhurbaшkanы Nursultan Nazarbayev ise, aчыlыш konuшmasыnda, demokrasinin daha юnce hiч olmadыьы bir
yerde, bir demokrasi yarattыklarыnы sюyledi.
Nazarbayev, AGИT'in uluslararasы terюrizm, uyuшturucu kaчakчыlыьы ve ekonomik krizlerle de uьraшmasы
юnerisinde bulundu.
Kazakчa Krizi
Avrupa Gцvenlik ve Ишbirliьi (AGИT) Liderler Zirvesi
юncesinde dцzenlenen basыn toplantыlarыnda bir
gazetecinin Kazakчa soru sormasы yetkililerin mцdahalesine sebep oldu.
AGИT Gюrev Gцcц Baшkanы Serzhan Abdykarimov,
teшkilatыn resmi dilleri arasыnda; Иngilizce, Rusчa,
Fransыzca, Иtalyanca, Almanca, Иspanyolca'nыn bulunduьunu belirterek, muhabire Kazakчa soru sorulmamasыnы istedi. Bunun цzerine muhabir, zirvede
yapыlan gюrцшmelerin Kazakчa'ya tercцme edilip
edilmediьini sordu.
Serzhan Abdykarimov, toplantыlardaki tercцmenin
AGИT merkez ofis tarafыndan belirlenen dillere ancak
tercцme edilebildiьini aktardы. Abdykarimov, yetkililerle gereken gюrцшmeler yaptыktan sonar Kazakчa
ayrы bir basыn toplantыsы dцzenleyebileceklerini sюyledi.
Daha sonra Kazakistan Dышiшleri Bakanlыьы,
Kazakчa basыn toplantыsы dцzenleyerek gazetecilerin
sorularыnы yanыtladы.
turkelyeni @ yahoo.com
Avrupa Gцvenlik ve Ишbirliьi
Teшkilatы (AGИT) 7’nci zirvesi, 11
yыldыr ilk defa Kazakistan'ыn
baшkenti Astana'da дцзенленмиш олду.
ABD Afganistan'da Destek Arыyor
Amerikan Dышiшleri Bakanы Hillary Clinton, AGИT'in
Afganistan'da daha fazla rol цstlenmesi чaьrыsыnda
bulundu.
Merkel: Bir Цlkenin Gцvenliьi Diьerlerinin de Gцvenliьini Иlgilendiriyor
Almanya Baшbakanы Angela Merkel de, "bir цlkenin
gцvenliьi, diьer цlkelerin gцvenliьine baьlыdыr" dedi.
Merkel, yыllardыr sцregelen Karabaь, Moldova ve
Gцrcistan'daki sorunlarыn чюzцlmesi gerektiьini vurguladы.
Ban: Hukukun Цstцnlцьцnц Hayata Geчirememiш Цlkeler Var
Birleшmiш Milletler Genel Sekreteri Ban Ki mun,
AGИT цyeleri arasыnda hukukun цstцnlцьц ve azыnlыklarыn korunmasы ilkelerini hala tam olarak hayata
geчirememiш цlkeler bulunduьuna dikkat чekti.
Avrupa Birliьi Konseyi Baшkanы Herman Van
Rompuy da, "Юzgцrlцk olmadan gцvenlik olmaz"
dedi. Aчыlышta yapыlan konuшmalarda, WikiLeaks'e
atыfta bulunulmadы. Zirve, юnemli ikili gюrцшmelere de
evsahipliьi yapыyor.
Beyaz Rusya Dышiшleri Bakanы Sergei Martinov,
meslektaшы Clinton ile gюrцшtц, stoklarыndaki yцksek
oranda zenginleшtirilmiш uranyumu 2012 yыlыna kadar
imha etme taahhцtцnde bulundu. Clinton da,
Sovyetler Birliьi dюneminden kalan uranyumun
imhasы iчin teknik ve finansal destek saьlama sюzц
verdi.
ABD'den Basыn Юzgцrlцьц Чaьrыsы
Clinton ayrыca, Avrasya Ulusal Цniversitesi'nde sivil
toplum kuruluшlarыnыn temsilcileriyle de biraraya gelerek, basыn юzgцrlцьц чaьrыsыnda bulundu, gazetecilerin birчok цlkede hapse atыldыьыna ya da
юldцrцldцьцne dikkat чekti.
Tцrk Hava Yollarыnыn uчaklarы “Tцркел”i dцnyanыn hеr yerinе улаштырыйор!
Havacыlыk Endцstrisinin Oscarlarы Olarak Adlandыrыlan 'Skytrax Юdцlleri En Иyi Havacыlыk Шirketleri 2009 Sыralamasыnda THY, Bюlgesinin En Иyisi Seчilmesi Чin Basыnыnda Geniш Yer Aldы.
2
№ 56 КАСЫМ - АРАЛЫК 2010
BAШ EДИТЮР'ЦН
КЮШЕСИ
Avrupa Gцvenlik ve Ишbirliьi Teшkilatы'nыn
(AGИT) Astana'da dцzenlenen 7. Liderler
Zirvesi, yayыmlanan sonuч bildirisiyle чalышmalarыnы tamamladы.
Рауф ДЕНКТАШ Кузей Кыбрыс Тцрк Жумщурийети
Ðàóô ÄÅÍÊÒÀØ (Ñåâåðíàÿ Òóðåöêàÿ
Ðåñïóáëèêà Êèïð)
Kazakistan
Cumhurbaшkanы
Nursultan
Nazarbayev, zirve sonrasыnda dцzenlediьi
basыn toplantыsыnda, ''Taraf devletler AGИT
deьerlerine baьlыlыklarыnы yinelemiшtir'' dedi.
Сайын Окуйужум!
20 Эцнлцк Тцркийе эезиси
недени иле Эазетемизин Касым
сайысы эеч калдыьы ичин, Аралык
айында 2 дефа эюрцшежеьиз.
Gezmeyi чok istediьim bir цлке ве бцйцк нинемин анаватаны
olmasыna raьmen бу сене Тцркийейи 4.дефа зийарет еттик. Yыllardыr Tцrkiye genelinde birчok ilimizi gezip gюrmцшtцm. Osmanlы
Devleti'nin ilk baшkenti олмуш,
Marmara bюlgesinin Иstanbul'dan sonra gelen ikinci bцyцk
шehri Бурса'да ise щич олмамыштым...
Yolculuьumuz 17 Касым Чаршаmbа gцnц Иstanbul'dan baшladы. Бир эцн юнже Щюкцме щанымла Ферибот'а билит алдык. Sabah erken saatte - 7'де Истанбул
Йеникапыдан эеми иле yola чыktыk.
90 дакика сонра Муданйа Дениз Лиманына улаштык. Бизи Ащыска Тцрклери Бурса Дернеьи башканы Муртаза бей каршылады. Щотеле йерлешип Алматы шещринден
де бцйцк олан Бурса шещринин
тарищи йерлерини, мцзелери эездик.
Bursa, Иstanbul, Ankara ve
Иzmir'den sonra Tцrkiye'nin 4.
Bцyцk Metropolц ve 4. Bцyцkшehir nцfusuna sahip шehridir.
Ekonomik aчыdan Tцrkiye'nin
geliшmiш illerinden biri olan Bursa doьal ve tarihsel zenginlikleriyle de юnem taшыr. Birчok
medeniyetin izlerini taшыyan Bursa, tarihin, doьal gцzelliklerin
ve geliшmiшliьin bir harmanы
niteliьi taшыr. Ayrыca Tцrkiye'nin
en юnemli sanayi kentidir.
Yцzюlчцmц 10.891 km2 olan
Bursa ili kuzeyde Marmara
Denizi ve Yalova ili, kuzeydoьuda Kocaeli ve Sakarya, doьuda
Bilecik, gцneyde Kцtahya ve
batыda Balыkesir iliyle чevrilidir.
Bursa'da en чok Osmanlы
Devleti'nin kuruluш dюnemine ait
tarihи eserlerin bulunmasыnыn
sebebi ise,Bursa'nыn Osmanlы
Devleti'nin ilk baшkenti
olmasыdыr. Bursa Alышveriш
merkezleri, parklarы, mцzeleri ve
чarшыsыyla bюlgesinin gюz
bebeьidir. Ayrыca Bursa
Marmara bюlgesinin Иstanbul'dan sonra gelen ikinci bцyцk
шehridir. 2005 yыlыnda Bursa
Bцyцkшehir Belediyesi
Tцrkiye'nin ilk ve tek kalite belgeli bцyцkшehir belediyesi
olmuшtur. Бурса'нын йцже
йеринде Саат Кцллеси ве Осман
Эази музеси чевресинде bol bol
fotoьraf чektiк.
Курбан Байрамынын 2.Эцнц
Ащыска Федерасйонунун дцзенледиьи Байрам Проэрамына катылдык (Сайфа 15). 50 000 живарында
Ащыскалы Тцрке сыжак Ватан олду
Бурса. Диьер эюрцшлеримизле илэили
йазыларымызы юнцмцздеки
сайларымызда окуйабилирсиниз!
Prof. Dr. Sulayman
KАЙЫПОВ - КТМЦ ректюрц
( Kыrgыzistan)
AGИT zirvesinin gerчekleшtirildiьi 2 gцn
boyunca чok yoьun ve yorucu bir чalышma
gerчekleшtirdiklerini anlatan Nazarbayev, AGИT
misyonunun gцчlendirilmesi, rolцnцn arttыrыlmasы, taraf цlkelerin ortak sorumluluklarыnыn
teyit edilmesi ile arzulanan sonuчlara ulaшtыklarыnы ifade etti.
Ñóëàéìàí ÊÀÉÛÏÎÂ -
AGИT Astana bildirisinin tцm taraf цlkelerin
gюrцшlerini yansыttыьыnы belirten Nazarbayev,
''Bu belge AGИT'in daha da geliшtirilmesi iчin
saьlam bir temel olacaktыr'' dedi.
Îëæàñ ÑÓËÅÉÌÅÍÎÂ
äîêòîð, ïðîôåññîð, ðåêòîð
ÊÒÌÓ
( Êûðãûçñòàí)
Олъас СУЛЕЙМЕНОВ
Kазакистан
(Êàçàõñòàí)
Еднан КАРАБАЙЕВ -
AGИT zirvesinin, 11 yыl aradan sonra ilk kez
bir bildiriyle kapandыьыnы anlatan Nazarbayev,
''Bu AGИT iчin yeni bir dюnemin aчыlmasы
olarak gюrцlmelidir. Daha iyi bir dцnya iчin,
halklarыmыzыn umutlarыnы karшыlayan barыш ve
diyaloьa vurgu yapыlan tarihi, ortak bir
baшarы olduьunu dцшцnцyorum'' diye konuш- чatышmalara karшы ortak bir eylem planыnыn kabulцne ise yanaшmadы. Ortak bir eylem planыnыn
tu.
kabul edilmemesinde, Moldova, Gцrcistan,
Hazыrlanan ortak bildiride, taraf цlkeler AGИT Yukarы Karabaь gibi цlkeler arasыndaki sorundeьerlerine olan baьlыlыklarыnы teyit ederken, larыn etkili olduьu belirtildi.
Щабер Меркези.
yaшanan ya da yaшanmasы muhtemel ortak
Кырэызистан
Професор Др.
Ýäíàí Êàðàáàåâ äîêòîð, ïðîôåññîð
(Êûðãûçñòàí)
Низами ЖАФАРОВ Проф.др.Азербайжан Милли
Билимлер Академиси, Ататцрк
Меркези Башканы, Миллет Векили
Íèçàìè Äæàôàðîâ äîêòîð, ïðîôåññîð,
äåéñòâèòåëüíûé ÷ëåí ÀÍ
Àçåðáàéäæàíà, ïðåçèäåíò
öåíòðà Àòàòþðêà â Áàêó,
äåïóòàò Àç.ïàðëàìåíòà
Ащмет КАПЛАН Тцркейе Щабер Аъансы
Эенел Йайын Йюнетмени
Bursa Bцyцkшehir Belediyesi tarafыndan tarihi ve kцltцrel mirasыn yaшatыlmasы чalышmalarы
kapsamыnda dцzenlenen "Osmanlы'da Иpek
Yolu Чalышtayы"nda, Tarihi Иpek Yolu,
ekonomik, siyasi ve kцltцrel aчыdan masaya
yatыrыldы.
Baшbakan Recep Tayyip Erdoьan'ыn talima-tыyla
Kцltцr ve Turizm Bakanlыьы ile Bursa Bцyцkшehir
Belediyesi iш birliьiyle dцzenlenen чalышtayda,
Чin'den baшlayarak Anadolu ve Akdeniz aracыlыьыyla Avrupa'ya kadar uzanan meшhur ticaret yolunun Osmanlы dюnemindeki durumu alыndы.
Gюkdere Kцltцr Merkezi'nde gerчekleшtirilen
чalышtaya, Uluslararasы Tцrk Kцltцrц Teшkilatы
(TЦRKSOY) Genel Sekreter Yardыmcыsы Doч.Dr.
Fыrat Purtaш, Kцltцr ve Turizm Bakanlыьы Araшtыrma
ve Eьitim Genel Mцdцrц Mahmut Evkuran,
Unesco Tцrkiye Milli Komisyonu Baшkanы Prof. Dr.
Nabi Avcы'nыn yanы sыra чok sayыda akademisyen
katыldы.
Fikirlerin, ordularыn, bilgelerin ve kцltцrlerin yolu
Sadece tцccarlarыn deьil, aynы zamanda, doьudan
batыya ve batыdan doьuya bilgelerin, ordularыn,
fikirlerin, dinlerin ve kцltцrlerin de geчtiьi yol olan
Иpek Yolu'nun bцtцn yюnleriyle masaya yatыrыldыьы
чalышtayda, Иpek Yolu'nun Osmanlы dюnemindeki
юnemi цzerinde duruldu. Иlki Antalya'da yapыlan ve
bundan sonra Иpek Yolu цzerindeki diьer
шehirlerde de yapыlmasы planlanan чalышtayla, tarihi Иpek Yolu gцzergahыnda turizmin artыrыlmasы ve
gцzergah цzerindeki tarihin yeniden canlandыrыlmasы hedefleniyor.
"Dцnya цlkelerinin
ortak alanы kцltцr"
Kцltцr ve Turizm Bakanlыьы Araшtыrma ve
\Tаsisжi ве сащиби: “TЦРКЕЛ” - Иctimai Tешkilatы
Башкан, baш Едитюр йардымжысы - Hюkцmе Щалилова
Эенел Йайын Йюнетмени - Ramiz Mешеdihаsаnlы
Baш Щукукжу - Умуд МИЩМАНДАРЛЫ (Тцркийе)
MУЩАБИРЛЕР - Айфер Аксу, Талип ЮЗ (Тцркийе), Mira
Jeniшbayeva, др.Афэан Велийев (Истанбул).
Menecerlяr - Rahib Mешеdiyev, Seymur Щалилов
Bilgisayar-dizayn - Р. Аббасоьлу, А.Терешкина,
С.Карабейли
Эазете Кыrэыz Жумщурийети Адалет
Баканлыьында кайtdan keчib
Кайыt: No1062 ГР 001979
Адрес: Кырэызиstan 720051 Biшkek, Будйонов Жад. 181a
Telefon: Бишкек: (+996312) 36 76 22, (+996772) 27 77 88,
(+996555) 66 52 52; Бакц: (+99450) 7998710, 6492688
(Ращиб); Истамбул:+(90543) 4738644 (А.Каплан);
Алматы:(+7701) 344 27 71, 344 27 72; Ташкент:(+99897)331
15 51 (Ю.Салман). Москова:+(7926) 511 48 97
E-mail: [email protected]
(Н.Новрузов).
Eьitim Genel Mцdцrц Mahmut Evkuran, Tцrkиye'nin Иpek Yolu цlkeleri arasыnda sahip olduьu
kцltцrel ve tarihi mirasыn чok юnemli olduьunu
sюyledi. Dцnya цlkelerinin gцnцmцzde artыk
kцltцrel deьerler цzerinden insanlarы birbirlerine
baьlamak iчin чaba harcadыьыnы hatыrlatan
Evkuran, "Kцltцr artыk ortaklыklar alanы olarak
gюrцlmektedir, bizler zengin bir kцltцr repertuarы oluшturarak bunu bцtцn dцnyayla paylaшmalыyыz" dedi.
Kцltцr Bakanlыьы'nыn daha юnceki чalышmalarыnыn
semeresinin Bursa'da alыnmaya baшlandыьыnы ifade
eden Evkuran, "Bцyцkшehir Belediyesi'nin
kцltцrel ve tarihi miras alanыnda yapmыш
olduьu чalышmalar gюsteriyor ki, bakanlыk
olarak чalышmalarыmыz doьru anlaшыlmыш ve
uygulamaya konulmuш. Bundan bцyцk memnuniyet duyuyoruz" шeklinde konuшtu.
“Kцltцrler arasы diyalog
iчin юnemli bir adыm"
Unesco Tцrkiye Milli Komisyonu Baшkanы Prof.
Dr. Nabi Avcы da, Unesco'nun hedefinin, toplumun
farklы kesimleri arasыnda iш birliьini saьlamak ve
kцltцrel чeшitliliьi artыrmak olduьunu ifade ederken, Иpek Yolu projesinin kцltцrler arasы
diyaloьun artыrыlmasы, farklы din, etnik gruplar arasыnda dayanышmanыn saьlanmasы yolunda юnemli
bir adыm olduьunu dile getirdi.
Vali Yardыmcыsы Ali Kemal Baшar ise, Иpek
Yolu'nun kцltцr ve diyalog yolu olduьunu hatыrlatarak, "Tarihte insanlar bu yol sayesinde bir
birlerini anlayabilmiш, diyalog iчinde olmuш,
bir birlerine daha чok yaklaшmышlardыr" dedi.
“ТЦРКЕЛ” - Бурса.
Ó÷ðåäèòåëü: ÎÔ “ТЦРКЕЛ”
Ïðåçèäåíò è çàì.ãëàâ.ðåäàêòîða - Õîêóìà Õàëèëîâà
Ãëàâíûé ðåäàêòîð - Ðàìèç Ìåøåäèãàñàíëû
Þðèñò-êîíñóëüòàíò - Áàéðàìàëû Àõìåäîâ
Ïðåäñòàâèòåëè: - Ò. Îç (Òóðöèÿ), Ì. Æåíèøáàåâà (ÖÀ)
Ìåíåäæåðû - Ñåéìóð Õàëèëîâ, Ðàãèá Ìåøàäèåâ
Êîìïüþòåðíàÿ âåðñòêà - Ð.Àááàñîãëó, À. Òåðåøêèíà.
Çàðåãèñòðèðîâàíà â ÌÞ ÊÐ
Ðåãèñòðàöèîííûé ¹1062 ÃÐ 001979
Àäðåñ: 720051, Êûðãûçñêàÿ Ðåñïóáëèêà,
ã. Áèøêåê, óë.Áóäåííîãî 181à
Òåë: +(996 312) 36-76-22, +(996 772) 27-77-88, 0555 66-52-52.
Òåë.êîð.ïóíêòîâ; Áàêó: +(99455)2095555; Àíêàðà: (Ñ.Àëòàéëû);
Ñòàìáóë: +(90543) 4738644 (À.Êàïëàí); Àëìàòû: +(7701)
3442771, 3442772; Òàøêåíò:+(99897)3311551 (Î.Ñàëìàíîâ),
Ìîñêâà:+(7926) 511 48 97 (Í.Íîâðóçîâ)
E-mail: [email protected], [email protected]
Îòïå÷àòàíî â òèïîãðàôèè ôîíäà “Öåíòð ïîääåðæêè ÑÌÈ”
Çàêàç - ¹ 3075
Ò.2 Ò.20
Ãàçåòà ðàñïðîñòðàíÿåòñÿ â Êàçàõñòàíå,
Êûðãûçñòàíå, Óçáåêèñòàíå, Öåíòðàëüíîé Àçèè,
Òóðöèè, Àçåðáàéäæàíå, Ðîññèè,
íà Ñåâåðíîì Òóðåöêîì Êèïðå è â äðóãèõ ñòðàíàõ.
Àõìåò ÊÀÏËÀÍ ãåí.äèðåêòîð Òóðåöêîãî
èíôîðìàöèîííîãî àãåíòñòâà
Щайдарбек БОБОБЕКОВ Юзбекистан Мащпират ад. Орта
Асйа Щалклары Тарыщы Инст.
мцдцрц, Тарищ бил. пр. док. “Турон тарищи” дерэ.Едитюрц
Õàéäàðáåê Áîáîáåêîâ äèðåêòîð Èíñò. èñòîðèè íàðîäîâ Öåíòð.Àçèè èì. Ìàõïèðàòà, ä-ð,ïðîô., ãëàâ.ðåä. æóðíàëà “Òóðîí òàðèõè” è “Èñòîðèÿ Òóðàíà” (Óçáåêèñòàí)
Др. Зийаеддин Исмищаноьлу (Казакистан)
Дцнйа Ащыска Тцрклери
Бирлиьи Башканы
Ä-ð Çèÿòäèí
Èñìèõàíîãëû ïðåçèäåíò Âñåìèðíîé
àññîöèàöèè òóðîê-àõûñêà
(Êàçàõñòàí)
Др.Юмер САЛМАН Юзбекистан Ащыска Тцрклери
Дернеьи Башканы “Щалк Бирлиьи”
щарекети Ешбашканы
Ä-ð Óìàð Ñàëìàíîâ ïðåäñåäàòåëü ÒÍÖÊ Óçáåêèñòàíà “Àõûñêà”,
ñîïðåäñåäàòåëü ÖÑ
äâèæåíèÿ “ Õàëã Áèðëèãè”
Абiлфаs МЦСЛЦМОЬЛУ Казакистан “Азербайжанлылары
ассосиасийа’сы”
Бирлиьи башкакы
Àáèëôàñ Õàìåäîâ ïðåçèäåíò ÐÎÎ
“Àññîöèàöèÿ àçåðáàéäæàíöåâ” (Êàçàõñòàí)
Сейфетдин АЛТАЙЛЫ Тцркийе’нин сеси Радйосу,
Анкара
Ñåéôåòäèí Àëòàéëû Ðàäèî “Ãîëîñ Òóðöèè”
(Àíêàðà)
Аллащйар ЙОЛЧИЙЕВ Професор-доктор, Азербайжан
Àëëàõÿð Éîë÷èåâ äîêòî, ïðîôåññîð
(Àçåðáàéäæàí)
“ТЦРКЕЛ”пресс, АзярТАж, Кабар,ТРЕНД, ЕФРАСЙАП, Казинформ, Кщабар, Уза.уз, АПА, АА, Акипресс, РИА, “Media forum”ун материалларындан истифадя олунуб.
3
Kыrgыzistan'da 10 Ekim'de yapыlan parlamento seчimleri sonrasыnda baшlatыlan
koalisyon hцkцmetini kurma чalышmalarы
netice vermedi. Cumhurbaшkanы Roza
Otunbayeva'nыn yeni bir aday gюrevlendireceьi bildirildi.
Cumhurbaшkanlыьы basыn merkezinden
bir yetkili, Otunbayava'nыn parlamentoya giren parti ilgilileriyle yaptыьы
temaslarыn ardыndan, Ala Arca Devlet
Konukevi'nde baшka bir siyasi parti liderine hцkцmeti kurma gюrevini vereceьini dile getirdi.
AGИT Zirvesi sona erdikten sonra Kazakistan Cumhurbaшkanы Nursultan Nazarbayev, 2 gцn iчerisinde yaptыьы цst dцzey
gюrцшmeler ile ilgili ayrыntыlы bilgiyi basыna
aktardы. Bussiness News Haber Portalы'nыn
haberinde, Kыrgыzistan Cumhurbaшkanы
Roza Otunbayeva ve Kazakistan Cumhurbaшkanы Nursultan Nazarbayev ile gюrцшmesi sыrasыnda Otunbayeva'nыn, Nazarbayev'den Kazakistan'a daha чok Kыrgыz
iшчinin gючmen olarak alыnmasыnы istediьi
belirtildi. Otunbayeva, цlkede mevcut olan
istikrarsыz ekonomik durum nedeniyle
yaшam kalitesi dцшtц ve iшsizlik oranы arttы.
Binlerce Kыrgыz iш iчin Rusya ve Kazakistan'a gidiyor. Neden? Чцnkц цlkede iш
yok, dedi. Nazarbayev ise, sюz konusu rica
цzerine шu cevabы verdi: Kazakistan, Rusya
ve Beyaz Rusya tarafыndan Gцmrцk Birliьi
kuruldu. Kazakistan'ыn, Gцmrцk Birliьi чerчevesinde belli sorumluluklarыn yanы sыra
belli alanlarda kыsыtlamalarы da var, dedi.
Tekabayev'in iшinin kolay olmayacaьы,
diьer partilerle yapacaьы pazarlыklarыn
чok zorlu geчeceьi dile getiriliyor.
Tekebayev'in yeni alternatif koalisyon
hцkцmeti iчin юncelikle seчimde 28 milletvekiliyle birinci olan devrik lider
Kurmanbek Bakiyev yanlыsы Mыktыbek
Abduldayev baшkanlыьыndaki Ata Curt ve
25 milletvekiliyle цчцncц olan Feliks
Kulov baшkanlыьыndaki Ar Namus partilerinin kapыsыnы чalabileceьi ifade ediliyor.
Bir diьer seчenek iчin ise "Ata MekenAta Curt ve Respublika" цчlцsц telaffuz
Daha юnce 11 Kasыm'da hцkцmeti kur- ediliyor. Tekebayev iчin son seчenek
makla gюrevlendirilen Sosyal Demokrat olarak ise 'Ata Meken-Respuplika-Ar
Partisi (SDP) lideri Almazbek Atan- Namus' цчlцsц kalыyor.
bayev, zorla da olsa 2 Kasыm'da kurduьu цчlц koalisyon hцkцmeti, bugцn Kыrgыz yasalarыna gюre Cumhurbaшkanы
tыkanan meclis baшkanlыьы seчimi son- tarafыndan hцkцmeti kurmakla gюrevrasыnda daьыlmak zorunda kalmышtы.
lendirilen parti, 15 mesai gцnц iчerisinde bu чalышmayы neticelendirmesi
Henцz net olmamakla birlikte gerekiyor.
Otunbayeva'nыn yeni gюrevi Ata Meken
Partisi'nin lideri Юmцrbek Tekabayev'e
Юte yandan, parlamentonun bu sefer
verebileceьi konuшuluyor.
de hцkцmeti kuramamasы durumunda
Cumhurbaшkanы Otunbayeva'nыn yetkBiшkek'ten gelen haberlerde ise, isini kullanarak meclisi daьыlmasыnыn
seчimde en az milletvekili чыkartan gцndeme gelebileceьi konuшuluyor.
Kazakistan'ыn Baшkenti Astana'da Avrupa
Gцvenlik ve Ишbirliьi Teшkilatы'nыn Devlet ve
Hцkцmet Baшkanlarы Zirvesi'nde Aьыrlыklы
Olarak Orta Asya Konuшuldu.
Zirvede Afganistan'ыn yanы sыra Kыrgыzistan'da istikrarыn saьlanmasы, Yukarы Karabaь, nцkleer denemeler, insan kaчakчыlыьы,
silah ve uyuшturucu kaчakчыlыьы ele alыndы.
AGИT Dюnem Baшkanы ve Kazakistan
Dышiшleri Bakanы Kanat Saudabayev yaptыьы
konuшmasыnda, Kыrgыzistan'da yaшanan trajik olaylar nedeniyle AGИT'e daha fazla
ihtiyaч duyulduьunu belirtti. Saudabayev
Avrasya coьrafyasы iчinde daha fazla
gцvenliьin oluшturulmasы iчin AGИT'in юnemine deьinerek, юrgцt цyelerinden gцven ve
шeffaflыk eksikliьi duyduьunu dile getirdi.
Saudabayev Afganistan sorunu ve Avrupa
gцvenliьinin yeni bir konsept чerчevesinde
benimsenmesi gerektiьine dikkat чekti.
Birleшmiш Milletler (BM) Genel Sekreteri
Ban Ki Moon da Kыrgыzistan'da demokrasi
yolunda yapыlan genel seчimlerin ardыndan
yeni hцkцmetin kurma eшiьinde olduьunu
belirtti. BM Genel Sekreteri, kurulacak koalisyon hцkцmetinin demokrasiye hizmet
edeceьine inandыьыnы kaydetti.
Kыrgыzistan Cumhurbaшkanы Roza Otunbayeva, zirve чerчevesinde цlkesi hakkыnda
юnemli konularы ele alыndыьыnы iшaret ederek,
yaшanan чatышmanыn demokrasinin engeli
olarak gюrdцьцnц ve olayыn etnik grubu
kышkыrtmanыn yanы sыra terюr eylemi olarak
gюrцldцьцnц kaydetti. Otunbayeva Afganistan'daki durum ile ilgili de endiшesini dile
getirerek, AGИT'in terюr eylemi, sыnыr gцvenliьi ve uyuшturucu kaчakчыlыьыna karшы ciddi
kontrolц ele almasы gerektiьini sюyledi.
Zirveye Юzbekistan'ы temsilen katыlan
Dышiшleri Bakanы Vladimir Norov, Kыrgыzistan'ыn gцneyinde yaшanan Kыrgыz-Юzbek
etnik kavganыn yayыlmamasы iчin юnlem alыnmasы gerektiьini belirtti.
Bunun dышыnda zirveye katыlan diьer temsilciler de Kыrgыzistan hakkыnda endiшe duyduьunu bildirerek, цlkede istikrarыn ele alыnmasы, bюlgesel gцvenliьin saьlanmasы konusunu dile getirdi.
Ñîñòîÿëàñü äâóñòîðîííÿÿ âñòðå÷à
Ìèíèñòðà èíîñòðàííûõ äåë Êûðãûçñêîé Ðåñïóáëèêè Ðóñëàíà Êàçàêáàåâà ñ
Ïðåäñåäàòåëåì Ïàðëàìåíòñêîé Àññàìáëåè ÎÁÑÅ Ïåòðîñîì Ýôòèìèó.
Â õîäå âñòðå÷è Ìèíèñòð Ð. Êàçàêáàåâ
ïðîèíôîðìèðîâàë Ï.Ýôòèìèó î òåêóùåé âíóòðèïîëèòè÷åñêîé ñèòóàöèè â
Êûðãûçñòàíå, êîòîðàÿ ñëîæèëàñü ïîñëå ïðîâåäåíèÿ ïàðëàìåíòñêèõ âûáîðîâ è íà÷àëà ðàáîòû íîâîãî ïàðëàìåíòà, î ïîñëåäóþùèõ øàãàõ ïî ôîðìèðîâàíèþ ïðàâèòåëüñòâà è ïåðñïåêòèâàì
äàëüíåéøåãî ðàçâèòèÿ.
Â Àñòàíå â õîäå Ñàììèòà ÎÁÑÅ ñîñòîÿëàñü äâóñòîðîííÿÿ âñòðå÷à Ìèíèñòðà èíîñòðàííûõ äåë Êûðãûçñêîé Ðåñïóáëèêè Ð. Êàçàêáàåâà ñ ïðåäñòàâèòåëåì ÎÁÑÅ ïî ñâîáîäå ÑÌÈ Ä. Ìèÿòîâè÷.
Â õîäå âñòðå÷è Ìèíèñòð Ð. Êàçàêáàåâ
ïîä÷åðêíóë âàæíîñòü äëÿ Êûðãûçñòàíà
ñâîáîäû ÑÌÈ è âåðõîâåíñòâà çàêîíà,
à òàêæå ðåøèìîñòü ðóêîâîäñòâà ñòðàíû çàêðåïèòü îñíîâû ñâîáîäû ñëîâà.
Îí ñîîáùèë î íà÷àëå ôîðìèðîâàíèÿ
îáùåñòâåííîãî òåëåâèäåíèÿ ñòðàíû,
îòìåòèâ ïðè ýòîì, ÷òî ýòî ÿâëÿåòñÿ îäíèì èç ïîçèòèâíûõ øàãîâ â óêðåïëåíèè
Â õîäå áåñåäû îáñóæäåí ðÿä âîïðî- íåçàâèñèìîñòè ÑÌÈ â Êûðãûçñòàíå.
ñîâ, êàñàþùèõñÿ äåÿòåëüíîñòè Ìåæäóíàðîäíîé êîìèññèè ïî ðàññëåäîâàÌèíèñòð Ð.Êàçàêáàåâ èíôîðìèðîâàë
íèþ ñîáûòèé íà þãå ÊÐ, ãëàâîé êîòîðîé î ïîñòîÿííî ïðîâîäèìûõ êîíñóëüòàöèÿâëÿåòñÿ ÷ëåí Ïàðëàìåíòñêîé Àññàì- ÿõ ñ ïîëèòè÷åñêèìè ïàðòèÿìè, î íà÷àáëåè ÎÁÑÅ ã-í Êèììî Êèëüþíåí, ïåðå- ëå ïðîöåññà ïðèâåäåíèÿ íîðìàòèâíîôîðìàòèðîâàíèÿ Ïîëèöåéñêîé êîí- ïðàâîâîé áàçû â ñîîòâåòñòâèå ñ íîâîé
ñóëüòàòèâíîé ãðóïïû ÎÁÑÅ â ñâÿçè ñ Êîíñòèòóöèåé ñòðàíû.
èçìåíèâøåéñÿ âíóòðèïîëèòè÷åñêîé
ñèòóàöèåé â ñòðàíå, ñòàáèëèçàöèÿ ñèÑîñòîÿëñÿ ïëîäîòâîðíûé îáìåí ìíåòóàöèè íà þãå ñòðàíû, ó÷àñòèÿ êûðãûç- íèÿìè ïî êóëüòóðå îñâåùåíèÿ ñîáûòèé
ñêèõ ïàðëàìåíòàðèåâ â ðàáîòå Ïàðëà- æóðíàëèñòàìè è î íåîáõîäèìîñòè â
ìåíòñêîé Àññàìáëåè ÎÁÑÅ è äðóãèõ ñâÿçè ñ ýòèì ïðîâåäåíèÿ äëÿ íèõ ñîîòàñïåêòîâ ñîòðóäíè÷åñòâà Êûðãûçñòàíà âåòñòâóþùèõ òðåíèíãîâ.
ñ ÎÁÑÅ.
Â çàâåðøåíèå âñòðå÷è Ìèíèñòð âûÄîñòèãíóòà äîãîâîðåííîñòü, ÷òî â ðàçèë áëàãîäàðíîñòü çà ïîñòîÿííîå
áëèæàéøåå âðåìÿ ã-í Ýôòèìèó ïîñå- âíèìàíèå ê ñîáûòèÿì â Êûðãûçñòàíå è
òèò Êûðãûçñòàí äëÿ îáñóæäåíèÿ âî- çà ñîäåéñòâèå â óðåãóëèðîâàíèè âîïðîñîâ ñîòðóäíè÷åñòâà ñ íîâûì ñîñòà- ïðîñîâ îáåñïå÷åíèÿ ñâîáîäû ñëîâà è
âîì Æîãîðêó Êåíåø ÊÐ.
ÑÌÈ è ãîòîâíîñòü ñîòðóäíè÷àòü â ýòîì
íàïðàâëåíèè.
Akan su, pis tutmaz...
Â ðàìêàõ ó÷àñòèÿ â ðàáîòå Ñàììèòà
ÎÁÑÅ â ã.Àñòàíå, ìèíèñòð èíîñòðàííûõ
äåë Ðóñëàí Êàçàêáàåâ ïðîâåë âñòðå÷ó ñ
Ðåãèîíàëüíûì êîîðäèíàòîðîì Óïðàâëåíèÿ Âåðõîâíîãî Êîìèññàðà ÎÎÍ ïî äåëàì áåæåíöåâ (ÓÂÊÁ ÎÎÍ) ã-íîì Ñàáåð
Àçàìîì.
Ñòîðîíû îáìåíÿëèñü ìíåíèÿìè î ñîòðóäíè÷åñòâå Êûðãûçñêîé Ðåñïóáëèêè è
ÓÂÊÁ ÎÎÍ â âîññòàíîâëåíèè þãà ñòðàíû, â ÷àñòíîñòè, çàâåðøåíèè ñòðîèòåëüñòâà ïåðåõîäíîãî æèëüÿ äëÿ ïîñòðàäàâøèõ â õîäå èþíüñêîãî êîíôëèêòà.
ÓÂÊÁ ÎÎÍ âûðàçèëà ãîòîâíîñòü â
äàëüíåéøåì îêàçàíèè ïîìîùè Êûðãûçñòàíó â ïîñòêîíôëèêòíîé ðåàáèëèòàöèè,
â ÷àñòíîñòè, â îáëàñòè îáðàçîâàíèÿ, ìèðîñòðîèòåëüñòâà è ðåàãèðîâàíèÿ íà
÷ðåçâû÷àéíûå ñèòóàöèè.
Ðåãèîíàëüíûé êîîðäèíàòîð ÓÂÊÁ ÎÎÍ
ã-í Ñàáåð Àçàì îòìåòèë ãîòîâíîñòü íàïðàâèòü â Êûðãûçñòàí ìåæäóíàðîäíûõ
ýêñïåðòîâ ïî âîïðîñàì ïîñòêîíôëèêòíîãî óðåãóëèðîâàíèÿ.
Êûðãûçñêàÿ ñòîðîíà ïîääåðæàëà ïðåäëîæåíèå ÓÂÊÁ ÎÎÍ î ïðîâåäåíèè ñïåöèàëüíîé âñòðå÷è ýêñïåðòîâ ïî âîïðîñàì
áåçîïàñíîñòè è ñòàáèëüíîñòè â ðåãèîíå.
Ïðîâåäåíèå äàííîãî ìåðîïðèÿòèÿ ïëàíèðóåòñÿ â íà÷àëå ñëåäóþùåãî ãîäà.
* * *
1 äåêàáðÿ 2010 ãîäà â Àñòàíå, Ðåñïóáëèêà Êàçàõñòàí, â ðàìêàõ Ñàììèòà
ÎÁÑÅ ñîñòîÿëàñü ðàáî÷àÿ âñòðå÷à ìèíèñòðîâ èíîñòðàííûõ äåë ãîñóäàðñòâ÷ëåíîâ Îðãàíèçàöèè Äîãîâîðà î êîëëåêòèâíîé áåçîïàñíîñòè, â êîòîðîé ïðèíÿë
ó÷àñòèå Ìèíèñòð èíîñòðàííûõ äåë Êûðãûçñêîé Ðåñïóáëèêè Ð.Êàçàêáàåâ.
Âî âðåìÿ âñòðå÷è ñòîðîíû îáñóäèëè
õîä ðåàëèçàöèè ðåøåíèé, ïðèíÿòûõ â àâãóñòå 2010 ãîäà â Åðåâàíå íà íåôîðìàëüíîé âñòðå÷å ãëàâ ãîñóäàðñòâ-÷ëåíîâ
ÎÄÊÁ.
Òàêæå ìèíèñòðû èíîñòðàííûõ äåë ãîñóäàðñòâ-÷ëåíîâ ÎÄÊÁ ðàññìîòðåëè âîïðîñû, ïëàíèðóåìûå ê ðàññìîòðåíèþ íà
ïðåäñòîÿùåé 10 äåêàáðÿ ñ.ã. â Ìîñêâå
Ñåññèè Ñîâåòà êîëëåêòèâíîé áåçîïàñíîñòè ÎÄÊÁ, â êîòîðîé ïðèìåò ó÷àñòèå
Ïðåçèäåíò Êûðãûçñêîé Ðåñïóáëèêè Ð.Îòóíáàåâà.
Bilindiьi gibi Kazakistan'da yцzbinlerle
ifade edilen Kыrgыz vatandaшы hemen hemen
her iш kolunda чalышmakta. Bu iшlerin bцyцk
kыsmы emek yoьun iшler ve Kыrgыz iшчiler
Kazak iшчilere gюre чok daha az цcret talep
etmekteler. Kazakistan'da юzellikle inшaat
sektюrцnde чalышan Kыrgыz iшчilerin yaшam
standartlarы чok dцшцk: Aynы evde onlarca
kiшi konaklamasы, gыda vb madde azlыьы vs.
Bununla birlikte Kыrgыzistan Cumhuriyeti
Ombudsmanы Yardыmcыsы Kazakistan gezisi
sonrasы Ulusal Kabar Ajansы'na yaptыьы
aчыklamada Kыrgыz iшчilerin yaшam standartы
dцzelmeye baшla, demiш. Toktokan Borombayeva: Konut problemleri чюzцlmцш.
Herшey ideal olmasa dahi чalышanlarыn
yaшam шartlarы dцzelmeye baшlamыш, dedi.
Tцtцn fabrikalarыnыn taleplerine gюre
oralarda чalышanlarыn maaшlarы 14 bin
Tenge(90 dolar)olmalыdыr. Prensip olarak
onlarыn aldыklarы maaш Kыrgыzistan'daki
gibidir. Ama bir dюnemde bir aile 30 bin
som(600 dolar) kar ediyor. Tarыm alanыndakiler ise 150 bin som(3.000 dolar) alыyorlar, dedi. Kazakistan gezi sыrasыnda tarыm
alanыnda чalышanlar ile gюrцшemediьini
sюyleyen Borombayeva, onlarыn tarыm dюnemi bittikten sonra цlkelerine dюndцklerini
юьrendiьini sюyledi.
4
Gцl ev sahibi Kazakistan
Cumhurbaшkanы
Nursultan
Nazarbayev ile gюrцшtц.
Cumhurbaшkanы Abdullah Gцl, Kazakistan'ыn baшkenti Astana'da dцzenlenen
AGИT Devlet ve Hцkцmet Baшkanlarы
Zirvesi'nde konuшtu.
Cumhurbaшkanы Gцl, gюrцшmede Nazarbayev'e, 11 yыl
юnce Иstanbul'da yapыlan zirveden sonraki zirvenin kardeш ve
dost Kazakistan'da yapыlmasыndan duyduьu memnuniyeti dile getirdi. Kazakistan'ыn dюnem baшkanlыьыnda
gюsterdiьi baшarыdan dolayы
Kazakistan'a teшekkцr eden
Gцl, toplantыnыn sonunda
Karabaь sorunun gюrцшцlecek
metne
dahil
edilmesinin
юnemli olduьunu belirtti. Иkili
baш baшa yaklaшыk yarыm saat
gюrцшtц.
Cumhurbaшkanы Abdullah Gцl, Avrupa
Gцvenlik ve Ишbirliьi Teшkilatы(AGИT) Devlet
ve Hцkцmet Baшkanlarы Zirvesi'nin ikinci
gцnцnde ikili temaslarda bulundu. Gцl,
Kazakistan'ыn baшkenti Astana'da dцzenlenen zirvenin ikinci gцnцnde Macaristan
Cumhurbaшkanы Pal Schmitt ve AGИT Genel
Sekreteri Marc Perrin de Brichambaut ile
ayrы ayrы gюrцшtц. Gюrцшmeler basыna kapalы
gerчekleшti.
Kosova baьыmsыzlыk ilanы sonrasы 12
Aralыk tarihinde ilk
kez gerчekleшecek
olan genel seчimler юncesi seчim
kampanyasыna
baшladы. Kosova sokaklarы gece yarыsыndan
itibaren siyasi parti temsilcileri ve milletvekili adaylarыnыn afiшleriyle donatыldы. Kosova
Baшbakanы Haшim Thaчi de lideri olduьu
Kosova Demokratik Partisi-PDK seчim
kampanyasы afiшlerinde, Kosova ziyaretinde
bulunan Tцrkiye Cumhuriyeti Baшbakanы
Recep Tayyip Erdoьan'la birlikte чekilen
fotoьraflarыnы kullandы. Diьer taraftan
Kosova Demokratik Tцrk Partisi-KDTP
Baшkanы Mahir Yaьcыlar da seчim kampanyasы afiшlerinde Baшbakan Erdoьan'la birlikte чekilen fotoьraflarыnы kullandы. 28
numaralы oy pusulasыyla seчmeninden oy
isteyecek olan Kosova Demokratik Tцrk
Partisi-KDTP 48 milletvekili adayы ile
seчimlere katыldы.
Жищан ЩА.
Dayton'a katkыlarыndan юvgцyle sюz
eden Leitzell, Dayton Ahыska Tцrk
Derneьi Baшkanы Иslam Shakbandarov
ile birlikte чalышarak Dayton'a yeni gelen
Ahыska Tцrklerinin ev bulmalarыna,
topluma uyum saьlamalarыna ve yeni
yurtlarыnda geleneklerini devam ettirebilmelerine yardыmcы olduklarыnы ifade
etti.
Шehir yюnetimi olarak Ahыska Tцrkц
ailelerin Dayton'a entegrasyonlarы iчin
Ahыska Tцrk Derneьi yюneticileri ile birlikte чalышmalarыnыn devam edeceьini
sюyleyen Leittzell, Ahыska Tцrk Kцltцr
Merkezinin yenilenmesinin de bu projeler arasыnda yer aldыьыna iшaret etti.
Kцltцr merkezinin Amerikalыlar iчin de
Ahыska Tцrk toplumunu tanыyabilecekleri
bir merkez olarak hizmet vereceьini
umut etttiьini sюyleyen Leitzell, projenin
hem Tцrk toplumu hem de Dayton Шehri
iчin yararlы olacaьыnы ifade etti.
Tцrkiye Cumhuriyeti Cumhurbaшkanы Abdullah
Gцl, Ыrak Tцrkmen
Cephesi
Baшkanы Sadettin
Ergeч ve Ыrak
Tцrkmen Cephesi Tцrkiye Temsilcisi
Hicran Kazancы'yы Чankaya Kюшkц'nde
kabul etti.
Kabulde Cumhurbaшkanы Gцl, Ыrak sцreci ve bu sцreчte Tцrkmenlerin ve tцm
etnik gruplarыn Ulusal bir hцkцmette
temsil edilmesi konularыnda ki gюrцшlerini bildirdi.
Cumhurbaшkanы Gцl, Ыrak ve Tцrkmeneli bюlgesinde ki geliшmeleri yakыndan takip ettiьini, Tцrkmenler'e ve Ыrak
halkыna desteklerinin devam edeceьini
ifade etti.
Kabulde Ыrak Tцrkmen Cephesi Baшkanы Sadettin Ergeч, Tцrkmenlere ve
tцm Ыraklыlara yapыlan destek ve gюsterilen ilgiden dolayы teшekkцrlerini iletti.
Gюrцшmede, Ыrak Tцrkmen Cephesi
Tцrkiye Temsilcisi Hicran Kazancы,
Cumhurbaшkanlыьы Baш Danышmanы Erшat Hцrmцzlц, Cumhurbaшkanlыьы Danышmanы Юzcan Шahin ve Dышiшleri
Bakanlыьы Baш Danышmanы Serdan Чarыk
hazыr bulundu.
Dышiшleri Bakanы Davutoьlu da dernek
tarafыndan юnцmцzdeki Eylцl ayыnda
dцzenlenecek programa katыlmaya
чalышacaьыnы bildirdi.
Басын Меркези.
Dышiшleri Bakanы Ahmet Davutoьlu,
ABD ziyareti чerчevesinde Dayton
Ahыska Tцrk Derneьi temsilcileriyle bir
araya geldi.
Gюrцшmede Dayton'da sayыlarы hыzla
artan Tцrk toplumunun baшarыlы entegrasyonu ve karшыlaшtыklarы problemler
gцndeme getirildi. Ahыska Tцrk toplumunun baшarыlarыndan haberdar olduьunu
bildiren Davutoьlu, dernek temsilcilerine
yenilenmesi gцndemde olan Kцltцr
Merkezi konusunda kendilerini desteklediьini bildirdi.
Gюrцшmede Dayton Belediye Baшkanы
Gary Leittzell'in Dышiшleri Bakanы
Davutoьlu'na yazdыьы mektup, heyet
baшkanы tarafыndan Davutoьlu'na teslim
edildi. Mektupta Dayton'da sayыlarы gцn
be gцn artan Ahыska Tцrk toplumunun
BABA MИRASЫ YANAN MUM GИBИDИR...
5
sюyledi. Kendisine “цzцlme” dedim, “bunlara inanma” dedim, Aliyev ise чok
цzцldцьцn, bunlarыn doьru olmadыьыnы
sюyledi. Aliyev Tцrkiye’den enerji hatlarыnыn
geчmesine neden karшы чыksыn ki” dedi.
Gцl, Azerbaycan Cumhurbaшkanы
Иlham
Aliyev
ile
gюrцшmesinde
WikiLeaks da yayыnlanan iddialarla ilgili
kendisine “Цzцlme” dediьini ve bunlara
inanmamasыnы sюylediьini belirtirken,
Aliyev’in цzцntцsцnц dile getirerek
“doьru olmadыьыnы” sюylediьini aчыkladы.
WikiLeaks da yayыnlanan eksen kaymasыyla ilgili yorumlarla ilgili bir soruya ise
Gцl, “Tцrkiye’nin noksan olan ekseni
tamamlanыyor. Tцrkiye olmasы gereken yerlerde yoktu, onlar dolduruluyor” diye yanыt
verdi.
ALИYEV
ЦZЦLDЦЬЦNЦ
SЮYLEDИ
Gцl, basыn toplantыsыnda, WikiLeaks iddialarыnыn iч politikada ve iч siyasette kullanыlmasыnы da deьerlendiredet, “Birbirimize
gцvenimiz tamdыr. Dedikodularыn bizim
iч politikamыzы meшgul etmemesi gerektirdiьi kanaatindeyim” dedi.
Cumhurbaшkanы Gцl, Azerbaycan Cumhurbaшkanы Иlham Aliyev ile gюrцшmesi
sыrasыnda WikiLeaks’de yayыnlanan iddialarыn gцndeme geldiьini belirterek,
“Aliyev, “bunlar yalan” dedi. Цzцldцьцnц
"Ermeniler bizim шehirlerimizi, kюylerimizi, kutsal mekanlarыmыzы hatta atalarыmыzыn mezarlarыnы bile yok etti.
Azerbaycan olarak daha юnce olduьu
gibi, barыш gюrцшmelerini sonuna kadar
takip edeceьiz. Bюlgede uluslararasы
hukukun iшlemesinden yanayыz. Bюlge
iчin Birleшmiш Milletler Gцvenlik Konseyi kararlarы var ve bu kararlarыn uygulanmasы gerek" diye konuшtu.
Azerbaycan Cumhurbaшkanы Иlham Azerbaycan topraklarыnыn yцzde 20'sini
Aliyev, "Ermeniler bizim шehirlerimizi, iшgal ettiьini ve bu bюlgede etnik temizlik
kюylerimizi, kutsal mekanlarыmыzы hatta yaptыьыnы kaydetti.
atalarыmыzыn mezarlarыnы bile yok etti"
dedi.
Ermenistan'ыn Karabaь'ы iшgali sonucu
milyonlarca Azerбайжанлыныn kendi toprakИlham Aliyev, AGИT zirveсинde yaptыьы larыnda mцlteci konumuna dцшtцьцnц ifade
konuшmada, Azerbaycan ve Ermenistan eden Иlham Aliyev, Ermenilerin sadece
arasыnda Daьlыk Karabaь meselesinin Daьlыk Karabaь'ыn deьil diьer 7 шehirde de
halen чюzцme kavuшturulamamasыnыn iшgalci olduьunu dile getirdi. Daьlыk
bюlgede en bцyцk tehdit olarak yorum- Karabaь'ыn Azerbaycan'ыn bir parчasы
landыьыnы sюyledi. Aliyev, Ermenistan'ыn olduьunun altыnы чizen Иlham Aliyev,
Ateшkes
ilan
edilen
topraklarda
Ermenistan'ыn askeri tatbikatlar yaparak
bюlge gцvenliьini tehlikeye soktuьuna
iшaret eden Aliyev, bu durumun bюlge iчin
yapыlan barыш gюrцшmelerini olumsuz etkilediьini savundu. AGИT Minsk Grubu'nun
gюrцшmelerinin 20 yыldыr devam ettiьine
ancak herhangi bir ilerleme saьlanamadыьыna dikkat чeken Aliyev, Minsk Grubu
eш baшkanlarы tarafыndan hazыrlanmakta
olan raporlarыn dikkate alыnmasы gerektiьini
sюzlerine ekledi.
Жищан.
Ïðèíÿòûå Ñîâåòîì áåçîïàñíîñòè ÎÎÍ
÷åòûðå ðåçîëþöèè ïî îñâîáîæäåíèþ îêêóïèðîâàííîãî Íàãîðíîãî Êàðàáàõà è
ïðèëåãàþùèõ ê íåìó òåððèòîðèé äî ñèõ
ïîð íå âûïîëíÿþòñÿ Àðìåíèåé.
"Êàðàáàõñêàÿ ïðîáëåìà äîëæíà
áûòü ïðîáëåìîé íå òîëüêî àçåðáàéäæàíñêîãî íàðîäà, íî è âñåãî òþðêñêîãî ìèðà, âî âñåì ìèðå òþðêè è èõ
îðãàíèçàöèè äîëæíû ïðèíèìàòü íåïîñðåäñòâåííîå ó÷àñòèå â ðåøåíèè
ýòîé ïðîáëåìû, äîëæíû óâåëè÷èòü
óñèëèÿ â ýòîì íàïðàâëåíèè. Íàðÿäó ñ
ýòèì ìû äîëæíû âåñòè ñîâìåñòíóþ
áîðüáó ïðîòèâ ëæèâûõ óòâåðæäåíèé
î âûäóìàííîì "àðìÿíñêîì ãåíîöèäå". Ìû, òþðêè, æèâóùèå â ðàçëè÷íûõ ðåãèîíàõ ìèðà, äîëæíû âîñïðèíèìàòü ïðîáëåìû íå êàê "òâîè",
"ìîè" èëè " åãî", à êàê "íàøè", äîëæíû îáúåäèíèòüñÿ äëÿ ðåøåíèÿ ïðîáëåìû", - ñêàçàëà Ïàøàåâà.
Íàãîðíî-êàðàáàõñêàÿ ïðîáëåìà äîëæíà áûòü ïðîáëåìîé íå òîëüêî àçåðáàéäæàíñêîãî íàðîäà, íî è âñåãî òþðêñêîãî
ìèðà, ñêàçàëà äåïóòàò Ìèëëè Ìåäæëèñà
Ãàíèðà Ïàøàåâà â ñâîåì âûñòóïëåíèè
íà ìåæäóíàðîäíîì ñèìïîçèóìå "Òþðêñêèé ìèð â XXI âåêå", ñîñòîÿâøåìñÿ â
Òóðåöêîé Ðåñïóáëèêå Ñåâåðíîãî Êèïðà
(ÒÐÑÊ).
Êîíôëèêò ìåæäó äâóìÿ þæíî-êàâêàçñêèìè ñòðàíàìè âîçíèê â 1988 ãîäó ââèäó
òåððèòîðèàëüíûõ ïðåòåíçèé Àðìåíèè ê
Àçåðáàéäæàíó. Íàãîðíûé Êàðàáàõ è ñåìü
ïðèëåãàþùèõ ê íåìó ðàéîíîâ - 20 ïðîöåíòîâ òåððèòîðèè Àçåðáàéäæàíà - íàõîäÿòñÿ ïîä îêêóïàöèåé âîîðóæåííûõ ñèë
Àðìåíèè. Â ìàå 1994 ãîäà ñòîðîíû äîñòèãëè ðåæèìà ïðåêðàùåíèÿ îãíÿ, è äî
ñèõ ïîð ïîä ýãèäîé Ìèíñêîé ãðóïïû
ÎÁÑÅ è ïðè ñîïðåäñåäàòåëüñòâå Ðîññèè,
Ôðàíöèè è ÑØÀ âåäóòñÿ ïîêà åùå áåçóñïåøíûå ìèðíûå ïåðåãîâîðû.
"Ìû ïîñðåäñòâîì âàøèõ ÑÌÈ ïðèçûâàåì òþðêîâ âñåãî ìèðà - êàçàõîâ,
òóðêìåíîâ, óçáåêîâ, êèðãèçîâ, áàëêàíñêèõ,
òóðåöêèõ,
èðàêñêèõ,
êèïðñêèõ òþðêîâ - âîñïðèíÿòü ïðîáëåìó Íàãîðíîãî Êàðàáàõà, Õîäæàëèíñêîãî ãåíîöèäà êàê ñâîþ ïðîáëåìó,
âåñòè áîðüáó ñ îêêóïàöèîííîé ïîëèòèêîé Àðìåíèè, ñ àðìÿíñêèìè ôàëüñèôèêàöèÿìè êàê àçåðáàéäæàíöû.
Âìåñòå ñ òåì, ìû äîëæíû âåñòè ñîâìåñòíóþ áîðüáó ñ íåîáîñíîâàííûìè ïðåòåíçèÿìè àðìÿí íà âûäóìàííûé "àðìÿíñêèé ãåíîöèä", äîëæíû
ïåðåéòè îò îáîðîíû ê íàñòóïëåíèþ, ñîâìåñòíûìè óñèëèÿìè äîíåñòè äî ìèðà Õîäæàëèíñêèé ãåíîöèä,
ó÷èíåííûé àðìÿíàìè íà ãëàçàõ ó âñåãî ìèðà, è äîáèòüñÿ åãî ïðèçíàíèÿ
ìèðîâîé îáùåñòâåííîñòüþ", - ñêàçàëà äåïóòàò.
Ïàøàåâà, íàïîìíèâ î ñëîâàõ ïðåçèäåíòà Àçåðáàéäæàíà Èëüõàìà Àëèåâà
"ìû äîëæíû ïåðåéòè îò îáîðîíû ê íàñòóïëåíèþ", ïðîèçíåñåííûå èì â õîäå
âûñòóïëåíèÿ íà Ñúåçäå òþðêñêèõ íàðîäîâ ïî ïîâîäó ïðåñå÷åíèÿ àðìÿíñêîé
ëæè, îòìåòèëà ðàáîòó, âåäóùóþñÿ Àçåðáàéäæàíîì â ýòîì íàïðàâëåíèè, è ïðèçâàëà âñåõ òþðêîâ âåñòè åäèíóþ áîðüáó
ïðîòèâ ëæèâûõ óòâåðæäåíèé Àðìåíèè î
âûäóìàííîì "àðìÿíñêîì ãåíîöèäå", ïðîòèâ àðìÿíñêîé êàìïàíèè ëæè, ïðîâîäèìîé ïî âñåìó ìèðó â îòíîøåíèè Àçåðáàéäæàíà, åãî íåîòúåìëåìîé ÷àñòè - Íàãîðíîãî Êàðàáàõà.
ШИР ЮЗ ДИШИНИ ЩЕЧ КЯСЯ БОРЖ ВЕРМЯЗ...
Íàöèîíàëüíàÿ
âûñòàâêà
Óçáåêèñòàíà â Àçåðáàéäæàíå,
îòêðûâøàÿñÿ â Áàêó,
ïîçâîëèò
ðåàëèçîâàòü íîâûå
ïðîåêòû,
êîòîðûå
ïîñëóæàò
íà
áëàãî
íàðîäîâ
Óçáåêèñòàíà è Àçåðáàéäæàíà, ñêàçàë ïðåìüåð-ìèíèñòð
Àçåðáàéäæàíà Àðòóð Ðàñèçàäå â õîäå
ñâîåãî îçíàêîìëåíèÿ ñ âûñòàâêîé.
Ïî ñëîâàì Ðàñèçàäå, Óçáåêèñòàí ÿâëÿåòñÿ äëÿ Àçåðáàéäæàíà áðàòñêîé ñòðàíîé, ìíîãèå ïîçèöèè ìåæäó ñòðàíàìè
âçàèìíî ïîääåðæèâàþòñÿ.
"×òî êàñàåòñÿ íàøèõ îòíîøåíèé,
òî îíè âñåãäà áûëè íà âûñîêîì óðîâíå - è ïîëèòè÷åñêîì, è ýêîíîìè÷åñêîì, è êóëüòóðíîì. ß ñ÷èòàþ, ÷òî
âðåìÿ íå ñòîèò íà ìåñòå è ÷òî ìû
äîëæíû ïðèëàãàòü óñèëèÿ äëÿ òîãî,
÷òîáû òîò ïîòåíöèàë, êîòîðûé
èìååòñÿ â Àçåðáàéäæàíå è Óçáåêèñòàíå, èñïîëüçîâàòü äëÿ ðàñøèðåíèÿ
ýêîíîìè÷åñêèõ ñâÿçåé", - ñêàçàë Ðàñèçàäå.
Ïî åãî ñëîâàì, äëÿ äîñòèæåíèÿ ýòèõ
öåëåé ìíîãî ñäåëàíî è åùå ìíîãî ïðåäñòîèò ñäåëàòü.
"Äóìàþ, ÷òî â ðåçóëüòàòå îðãàíèçàöèè ýòîé âûñòàâêè ìû íàéäåì
åùå î÷åíü ìíîãî êîíêðåòíûõ ïðîåêòîâ, êîòîðûå ïîñëóæàò íà áëàãî íàðîäîâ Óçáåêèñòàíà è Àçåðáàéäæàíà",
- ñêàçàë Ðàñèçàäå.
"Ñåãîäíÿ àðìÿíñêàÿ äèàñïîðà è ëîááè ïðè ïîääåðæêå ñâîèõ ñòîðîííèêîâ
âîâñþ ñòàðàþòñÿ, ÷òîáû â ïàðëàìåíòàõ íåêîòîðûõ ñòðàí áûëè ïðèíÿòû ðåøåíèÿ, ñâÿçàííûå ñ íàêàçàíèåì òåõ, êòî îòðèöàåò ôàêò "àðìÿíñêîãî ãåíîöèäà". Íåîáõîäèìî,
÷òîáû âñå òþðêè, íåçàâèñèìî îò
ìåñòà èõ ïðîæèâàíèÿ, âåëè îáùóþ
áîðüáó â öåëÿõ ïðåäîòâðàùåíèÿ
ýòîãî. Ïî ñëîâàì àðìÿí, äî 100-ëåòèÿ âûäóìàííîãî "àðìÿíñêîãî ãåíîöèäà" â 2015 ãîäó Àðìåíèÿ â ýòîì íàïðàâëåíèè ïðåäïðèìåò øàãè. Ïîäóìàéòå, êàêîé îãðîìíûé óäàð ìîãóò
íàíåñòè ïîäîáíûå ðåøåíèÿ ïî ïðîæèâàþùèì òàì òþðêàì è â öåëîì
âñåì òþðêàì. Íåñîìíåííî, îíè íå ïîâåðÿò â ýòî, è ñòðàøíî ïðåäñòàâèòü òî, ñ êàêèìè ïðîáëåìàìè èì
ïðèäåòñÿ ñòîëêíóòüñÿ. Ïîýòîìó
äëÿ ïðåñå÷åíèÿ àðìÿíñêîé ëæè âåñü
òþðêñêèé ìèð äîëæåí ñåðüåçíî è
åäèíî òðóäèòüñÿ, íåîáõîäèìî óâåëè÷èòü óñèëèÿ ïî äîíåñåíèþ äî ìèðîâîé îáùåñòâåííîñòè Õîäæàëèíñêîãî ãåíîöèäà, ó÷èíåííîãî àðìÿíñêîé ñòîðîíîé", - ñêàçàëà Ïàøàåâà.
Äåïóòàò Ìèëëè Ìåäæëèñà çàòðîíóëà è
âîïðîñ î âàæíîñòè äåÿòåëüíîñòè â ýòîì
íàïðàâëåíèè êàê íåïðàâèòåëüñòâåííûõ
îðãàíèçàöèé, äèàñïîð, òàê è ÑÌÈ. "Â
ýòîì äåëå ÑÌÈ ìîãóò ñûãðàòü áîëåå àêòèâíóþ ðîëü", - ñêàçàëà îíà.
Òàêæå îíà îòìåòèëà ñèëó âèðòóàëüíîãî
ïðîñòðàíñòâà è ïðèçâàëà âñþ òþðêñêóþ
ìîëîäåæü áîëåå øèðîêî èñïîëüçîâàòü
ýòî ïðîñòðàíñòâî äëÿ ïðåñå÷åíèÿ àðìÿíñêîé ëæè è ðàñïðîñòðàíÿòü ïðàâäó îá
Àçåðáàéäæàíå.
www.trend.az
6
Kazakistan`ыn baшkenti Astana`da Kurban
Bayramы coшkuyla kutlanды.
Astana`da yaшayan Tцrkler de Nurorda
Kazak-Tцrk Lisesinde bir araya gelerek,
чocuklarla birlikte kahvaltы etti ve hazыrlanan
kavurmayы yedi.
Tцrkiye`nin Astana Bцyцkelчiliьi Mцsteшarы Ahmet Cemil Miroьlu ve TИKA Kazakistan Koordinatюrц Dr. Юmer Kocaman`ыn
da katыldыьы kahvaltыdan sonra чocuklara
bayramlыk harчlыk daьыtыldы, hediyeler verildi.
Yemekten sonra bir konuшma yapan
Kazak-Tцrk Eьitim Vakfы (KATEV) Baшkan
Yardыmcыsы Sadrettin Чelik, `Bayramlarda
bir araya gelmek ve birlikte kahvaltы
yapыp bayramlaшmak burada bir gelenek
haline geldi. Memleketimizden binlerce
kilometre юtede gelenek, gюreneklerimizi
yaшatmanыn mutluluьunu yaшыyoruz`
dedi.
AGИT Zirvesi, Kazakistan'ыn tanыtыmы iчin
bцtцn dцnyada iyi bir reklam oldu. Ич turizm ile uьraшan seyahat acenteleri tanыtыm
aчыsыndan baшarыlы olan organizasyon sonrasы memnuniyetleri aчыkladыlar. Кazakistan
Cumhurbaшkanы Nursultan Nazarbayev,
AGИT Zirvesi'nden sonra Kazakistan'a
gelmek isteyen turist sayыsыnыn artacaьыna
inanыyor.Nursultan Nazarbayev, Kazakistan'ыn baшkentinde dцzenlenmiш olan AGИT
Zirvesi'nden sonra Kazakistan'a daha чok
yabancы turist gelecek. Bay Berlusconi ile
kыsa bir шehir turu yapыp yemek yediьimiz
zaman kendisi dedi ki, 10 yыl iчerisinde
Astana'nыn bu hale gelmesi inanыlmaz ve
bunu kimse yapamazdы. Bu bizim iчin iyi
bir not. Halkыm, uчsuz bucaksыz steplerin
ortasыnda, devletin tam merkezinde baшkentini kurdu. Gюrdцьцnцz her шey 10 yыl
iчerisinde yapыldы. Astana, bizim gururumuzdur ve baшkentimizi tцm dцnyaya
gюsterdiьiniz iчin herkese teшekkцr ediyorum. Baшkentimizi gюrmek isteyenlerin
sayыsы artacak. Herkese hoш geldiniz diyorum, dedi.
Kaynak: Bussines News Haber Portalы.
hem Kazakistan iчin hem de Tцrkiye
iчin de чok юnemli." dedi. Valilik binasыnda gerчekleшen sыcak gюrцшmede ikili iliшkilerin geliшtirilmesi istendi.
Yeшim KEBAPЧЫOЬLU
Esperanza Restaurant'ta юьretmenler
gцnц kutlama programы gerчekleшtirildi.
Kutlama programыna Almatы Baшkonsolosu
Yeшim KEBAPЧЫOЬLU, Din Mцшaviri Arif
GЮKЧE, Kцltцr Ateшesi Mine KASAP, T.C.
Astana Bцyцkelчiliьi Eьitim Mцшavirliьi
Tцrkiye Tцrkчesi Eьitim Юьretim Merkezi
Mцdцrц Muammer ИЬDEШ ve Tцrkiye
Tцrkчesi Eьitim Юьretim Merkezi'nde
gюrevli юьretmenler katыldы.
T.C. Astana Bцyцkelчisi Lale ЦLKER ve
Astana Bцyцkelчiliьi Eьitim Mцшaviri
Dr.Kadir ЧETИN'in kutlama mesajlarыnыn
okunmasыnыn ardыndan, Programыn aчыlыш
konuшmasыnы yapan T.C. Almatы Baшkonsolosu Yeшim KEBAPЧЫOЬLU 24 kasыm
Юьretmenler gцnцnde юьretmenlerle birlikte olmanыn kendisini son derece mutlu
ettiьini belirtti. Юьretmenlerin Tцrkiye
Cumhuriyetini temsil ettiьini ve son derece
юnemli bir misyon цstlendiklerini belirten
KEBAPЧЫOЬLU юьretmenler sayesinde
geleceьin чok gцzel olacaьыna inandыьыnы
sюyleyerek,katыlыmcыlarыn юьretmenler gцnцnц kutladы.
Kutlama programыnda konuшan. Astana
Bцyцkelчiliьi Eьitim Mцшavirliьi Tцrkiye
Tцrkчesi Eьitim Юьretim Merkezi Mцdцrц
Muammer ИЬDEШ Yurtdышыnda юьretmenlik
yapmanыn юnemine deьinerek юьretmen
arkadaшlarыn юьretmenler gцnцnц kutladы..
Kutlama programы юьretmenlerin yenilen
yemeьin ardыndan son buldu.
Tцrkiye Bцyцkelчisi olarak atanmasыndan
sonra ilk resmi ziyaretini Bursa'ya
gerчekleшtiren Bцyцkelчi Tцymebayev,
kardeш iki цlke olan Tцrkiye ve Kazakistan
arasыndaki iliшkilerin gцчlenmesini istedi.
Kazakistan Bцyцkelчisi Canseyit Tцymebayev, Tцrkцn gцcцnц dцnyaya gюsterecek olan 'Tцrk birliьinin' шart olduьunu
sюyledi. Kazakistan Cumhuriyeti Ankara
Bцyцkelчisi Canseyit Tцymebayev, Bursa
ile ticari ve kцltцrel iш birliьi yapmak istediklerini belirtti. Vali Шahabettin Harput'u
makamыnda ziyaret eden Tцymebayev,
Tцrk gцcцnцn dцnyaya duyurulmasы gerektiьini belirterek, "Kazakistan Bцyцkelчisi
olarak Tцrkiye'ye tayin olduktan sonraki
ilk ziyaretimi Bursa'ya yaptыm. O yцzden
bu шehir benim iчin чok юnemli. Bursa
Kцltцrel aчыdan, tarih ve sanayi цretimi
aчыsыndan da Bursa'nыn чok meшhur bir il
olduьuna dikkat чeken Tцymebayev, "Burada kardeш цlke olarak gюrevimize
baшlarken, her alanda iliшkilerimizin
geliшmesi konusunda elimizden gelini
yapacaьыz. Millet olarak, soy ve bir tarihkardeшliьimiz var. Иki цlke arasыnda hiч
sorun yok. Bizim amacыmыz ticari, ekonomik ve kцltцrel ile eьitim alanыnda
iliшkilerimizi geliшtirmek." шeklinde koOdasы'nda yaptыьыmыz gюrцшmelerde bu
nuшtu.
duygularыmыzы
da
dile
getirdik."
Иki kardeш цlkenin, birlik ve beraberlik Ziyaretten duyduьu memnuniyeti dile
iчinde daha da gцчlenerek Tцrk birliьinin getiren Vali Шahabettin Harput ise Kazagцcцnц dцnyaya gюstermesi gerektiьinin kistan'ыn gцcц Tцrkiye'nin, Tцrkiye'nin gцaltыnы чizen Kazakistan Bцyцkelчisi Can- cцnцn ise Kazakistan'ыn gцcц olduьunu
seyit Tцymebayev, birlikten kuvvet doьa- ifade etti. Vali Harput, "Gцчlerimizi bir
caьыnы sюyledi. ?ki цlke arasыnda 2010 yыlыn- araya getirerek, daha da gцчlц
da ticari hacmin 1 milyar 600 milyon olmalыyыz. Dцnyada gцчlцnцn sesi daha
dolayыnda olduьunu bildiren Tцymebayev, gцr чыkыyor. Gцчlц olmak iчin de daha
шюyle devam etti: "Devlet yюneticilerim- fazla iшbirliьi yapmamыz lazыm." шeklinde
izin iliшkileri de чok gцчlц. Bir yыl iчinde konuшtu. Konuшmalarыn ardыndan yaшanan
6 kez devlet yюneticilerimiz bir araya hediye tюreninde ise Vali Harput, Kazageldi. Eylцl ayыnda Иstanbul'da yapыlan kistan Cumhuriyeti Ankara Bцyцkelчisi
Tцrk konseyi bizim iчin чok юnemliydi. Canseyit Tцymebayev'e Иznik чinisi hediye
Artыk dцnya чapыnda 'Tцrk Birliьi' olarak ederken, Tцymebayev ise Vali Harput'a,
Tцrk konseyinin faaliyeti чok юnemli. Kazakistan Elmasы'nы temsil eden bir
Иliшkilerimizin geliшmesinde Bursa ile hediye verdi.
Kazakistan iliшkileri чok юnemli. Burada
“ТЦРКЕЛ” - Бурса.
yapacak чok iшimiz var. Sanayi
Kazakistan'ыn Чimkent bюlgesinde
gюrev yapan Ahыskalы юьretmenlere
verilen Tцrkчe kursu tamamlandы.
Tцrkiye'nin Astana Bцyцkelчiliьi
Eьitim Mцшavirliьi tarafыndan verilen
kurs 3 ay sцrdц. Kursa katыlan 22
Ahыskalы юьretmen final sыnavda ter
dюktц.
madan yapыldы.
Чalышtыklarы Kazak okullarыnda alacaklarы sertifikayla Ahыskalы чocuklara ana dillerini юьretecek olan
юьretmenler, kendilerine bu imkanы
tanыyan T.C Astana Eьitim Mцшavirliьi'ne ve Ahыska Derneьi'ne
шцkranlarыnы bildirdi.
Sыnav, okuma, anlama, dinleme, Bu proje sonucunda Чimkent bюlyazыlы anlatыm, sюzlц anlatыm ve dil gesinde 20’yi aшkыn okulda Tцrkчe
bilgisi olmak цzere beш ayrы aшa- dersi verilecek.
Benden sana юьцt, ununu elinle цьцt...
7
Tam 56 цlkenin devlet ve hцkцmet
baшkanlarыnыn katыldыьы Astana'daki tarihi zirveye Юzbekistan Cumhurbaшkanы Иslam Kerimov katыlmadы.
Юzbekistan basыnыnda, Cumhurbaшkanы Иslam Kerimov'un Astana'da
1 Aralыk tarihinde baшlayan AGИT
Zirvesi'ne katыlmamasы geniш шekilde
haber oldu. Uznews.net haber portalыnыn haberinde bu konuda шu iddialar ortaya atыldы:
Kerimov, komшu Kazakistan'ыn baшarыlarыnы kыskanmakta ve Kazakistan'ыn yeni baшkenti Astana'ya юzel bir
alerjisi olan Kerimov'un, 2008 yыlыnda
Astana'nыn 10. yыl dюnцmц kutlamalarыna katыlmasы iчin Nursultan
Nazarbayev'in daveti цzerine Kazakistan'a gelmemesi bunun kanыtыdыr,
iddiasы ortaya atыldы.
Kerimov'un AGИT Zirvesi'ne katыlmamasы da, Orta Asya цlkeleri arasыndaki dayanышma eksikliьi, aralarыndaki
karшыlыklы destek ve karmaшыk iliшkilerin
bir gюstergesi olarak nitelendiriliyor.
Юzbekistan'ыn, Avrupa Gцvenlik ve
Юzbek tarafыnыn, 'deklarasyonda yer
Ишbirliьi Юrgцtц'nцn (AGИT) Astana zir- alan hususlar konusunda юnceden kendivenin nihai deklarasyonuna imza at- leriyle mцzakere edilmediьi' gerekчesini
madыьы bildirildi.
ileri sцrdцьц belirtiliyor.
Rus basыnыnda yer alan haberlerde, zirveye dышiшleri bakanы dцzeyinde katыlan
Юzbekistan'ыn, AGИT Astana zirvesinin nihai deklarasyonunu imzalamadыьы belirtildi. Юzbekistan'ыn deklarasyon iчeriьiyle
mutabыk olmadыьы gerekчesiyle buna imza
atmaktan vazgeчtiьi ifade ediliyor.
Astana'daki AGИT zirvesinin ilk gцnцnde
konuшan Юzbekistan Dышiшleri Bakanы
Vladimir Norov, AGИT'i Kыrgыzistan'ыn
gцneyinde Haziran ayыnda yaшanan etnik
чatышmalar karшыsыnda pasif kalmakla
suчlamышtы.
"Óçáåêèñòàí ñåãîäíÿ ïðèçíàí èíäóñòðèàëüíûì ëèäåðîì ðåãèîíà, â òî
âðåìÿ êàê Àçåðáàéäæàí ÿâëÿåòñÿ íàèáîëåå ðàçâèâàþùåéñÿ ñòðàíîé ñ
âûñîêèìè òåìïàìè ýêîíîìè÷åñêîãî
ðîñòà íà Þæíîì Êàâêàçå, - ñêàçàë Ãàíèåâ. - Äèâåðñèôèêàöèÿ ýêñïîðòà è
îñâîåíèå âíåøíèõ ðûíêîâ ïîçâîëèëî
Óçáåêèñòàíó óâåëè÷èòü îáúåì ýêñïîðòà íà 11 ïðîöåíòîâ è îáåñïå÷èòü ïîëîæèòåëüíîå ñàëüäî âî
âíåøíåé òîðãîâëå".
Ïî åãî ñëîâàì, áëàãîäàðÿ äèíàìè÷íîìó ðàçâèòèþ, Àçåðáàéäæàí ÿâëÿåòñÿ
âàæíûì ýêîíîìè÷åñêèì ïàðòíåðîì Óçáåêèñòàíà.
"Ñåãîäíÿ ó Óçáåêèñòàíà è Àçåðáàéäæàíà åñòü îãðîìíûå âîçìîæíîñòè
äëÿ óâåëè÷åíèÿ îáúåìà äâóñòîðîííåé òîðãîâëè è óãëóáëåíèÿ ýêîíîìè÷åñêèõ îòíîøåíèé, è ìû ðàññìàòðèâàåì âûñòàâêè êàê ïëàòôîðìó äëÿ
ðàñøèðåíèÿ ñîòðóäíè÷åñòâà äâóõ
ñòðàí. Ìû óâåðåíû, ÷òî ýòè âûñòàâêè ñòàíóò âàæíûì ýòàïîì ñîòðóäíè÷åñòâà è îñíîâîé äëÿ äîñòèæåíèÿ äîãîâîðåííîñòåé î ïîäïèñàíèè êîíòðàêòîâ ìåæäó íàøèìè
ñòðàíàìè", - ñêàçàë Ãàíèåâ.
Ïî ñëîâàì, ñêàçàííûì íà îòêðûòèè âûñòàâêè ïåðâûì âèöå-ïðåìüåðîì Àçåðáàéäæàíà ßãóáîì Ýéþáîâûì, Óçáåêèñòàí ïðèëîæèë ìíîãî óñèëèé äëÿ îðãàíèçàöèè äàííîé âûñòàâêè, è äåìîíñòðàöèÿ
òàêîãî áîëüøîãî êîëè÷åñòâà ïðîäóêöèè
åùå ðàç äîêàçûâàåò òî, ÷òî äâå ñòðàíû,
äâå íàöèè ÿâëÿþòñÿ äðóæåñòâåííûìè,
áðàòñêèìè.
Íà âûñòàâêå Àçåðáàéäæàíà â Óçáåêèñòàíå, êîòîðàÿ ïðîøëà 5-7 íîÿáðÿ â Òàøêåíòå, áûë ïîäïèñàí ðÿä êîíòðàêòîâ, ÷òî
ïîçâîëèò àçåðáàéäæàíñêîé ïðîäóêöèè
âûéòè íà óçáåêñêèé ðûíîê, ñêàçàë Ýéþáîâ. Èì áûëà âûðàæåíà óâåðåííîñòü â
òîì, ÷òî â ðàìêàõ ïðîõîäÿùåé â Áàêó âûñòàâêè òàêæå áóäóò ïîäïèñàíû êîíòðàêòû è ñîãëàøåíèÿ, ÷òî ñîçäàñò óñëîâèÿ
äëÿ ôîðìèðîâàíèÿ îáùåãî ðûíêà ìåæäó
äâóìÿ ñòðàíàìè.
ABD Dышiшleri Bakanы Hillary Clinton,
Kazakistan ve Kыrgыzistan temaslarы ardыndan bugцn akшam цzeri geldiьi Taшkent'te
Юzbek hцkцmetiyle ilmi iшbirliьi anlaшmasы
imzaladы.
Bakan Clinton, imza tюrenin yapыldыьы
dышiшleri bakanlыьыna ait tarihi Kabul Evi'ne
yerli ve yabancы basыnыn yoьun ilgisi altыnda geldi. Tarihi ve kendine has iч sцsleme
tasarыmыyla dikkat чeken binadaki imza
tюreninde Юzbekistan Dышiшleri Bakanы
Vladimir Norov da hazыr bulundu.
Цzerinde yeшil elbisesi ve yцzцnde
tebessцmle imza alonuna gelen Clinton,
Юzbekistan Baшbakan Yardыmcыsы Rustan
Azimov'la birlikte Юzbekistan ve ABD
hцkцmetleri arsыndaki 'ilmi teknik iшbirliьi'
anlaшmasыna imza attы. Anlaшma, ilmi ve
teknik konularda yeni iшbirliьi чalышmalarыnы iчeren 12 maddeden oluшuyor.
Anlaшma, iki цlke arasыnda ilmi ve teknik
konularda bir dizi seminer, toplantы eьitim
чalышmalarы, telekomцnikasyon, haberleшme, bilgi paylaшыmы gibi yeni чalышmalarы
iчeriyor.
Íàöèîíàëüíàÿ âûñòàâêà Óçáåêèñòàíà,
îòêðûâøàÿñÿ â Áàêó, ñûãðàåò âàæíóþ
ðîëü â óêðåïëåíèè îòíîøåíèé è óâåëè÷åíèè òîâàðîîáîðîòà ìåæäó ñòðàíàìè, ñêàçàë íà öåðåìîíèè îòêðûòèÿ çàìåñòèòåëü
ïðåìüåð-ìèíèñòðà Óçáåêèñòàíà, ìèíèñòð
âíåøíèõ ýêîíîìè÷åñêèõ ñâÿçåé, èíâåñòèöèé è òîðãîâëè Ýëüåð Ãàíèåâ.
"Èäåÿ îðãàíèçàöèè íàöèîíàëüíûõ
âûñòàâîê ïîÿâèëàñü â ñâÿçè ñ îñîçíàíèåì ñòðàí òîãî, ÷òî ñóùåñòâóþùåãî òîðãîâîãî îáîðîòà ìåæäó íèìè íåäîñòàòî÷íî, è ìû áóäåì ñòàðàòüñÿ ïîäíÿòü ýòîò ïîêàçàòåëü
íà áîëåå âûñîêèé óðîâåíü", - ñêàçàë
Ýéþáîâ.
Ïî ñëîâàì óçáåêñêîãî âèöå-ïðåìüåðà,
ýòè âûñòàâêè ñîçäàþò îñíîâó äëÿ äîëãîñðî÷íîãî ñîòðóäíè÷åñòâà ìåæäó êîìïàíèÿìè, ïðåäïðèÿòèÿìè Óçáåêèñòàíà è
Àçåðáàéäæàíà.
Clinton imza tюreninden sonra herhangi
bir aчыklama yapmadan ABD'nin Юzbekistan Bцyцkelчiliьi tarafыndan kendine
tahsis edilen makam aracыna bindi. Bu
arada Bayan Clinton'ыn aracыna biner binmez cep telefonuna sarыlarak tцm dikkatiИmza tюreninden sonra binaya gюz atan ni gelen mesajlara vermesi dikkat чekti.
Clinton, binanыn iч sцslemesine yakыn ilgi Bir anda Cep telefonuna dalan ve etrafыngюsterdi ve bu beьenisini Baшbakan dakilere hiч bakmayan Bayan Clinton'ыn
bu durumu merak uyandыrdы. Clinton'un
Biirnci Yardыmcыsы Azimov'la da paylaшtы.
bu dalgыnlыьы araч hareket edene dek
Clinton araч hareket edince ancak
CEP TELEFONU MERAK sцrdц.
etrafa bakmadan sadece elini kaldыrmakUYANDЫRDЫ
la yetindi.
"Êàêèå-òî êîíòðàêòû áûëè ïîäïèñàíû â Òàøêåíòå, êàêèå-òî áóäóò
ïîäïèñàíû ñåãîäíÿ. Íî ñàìîå ãëàâíîå, ÷òî ìû ñîçäàåì îñíîâû äëÿ íàøèõ äîëãîñðî÷íûõ, êîîïåðàöèîííûõ
ñâÿçåé. Ýòî íå áóäåò îãðàíè÷èâàòüñÿ òîëüêî òîðãîâûìè îïåðàöèÿìè.
Ìû ïëàíèðóåì ðåàëèçàöèþ ñîâìåñòíûõ ïðîåêòîâ, è îæèäàåì, ÷òî ýòî
ñêàæåòñÿ íà ðîñòå òîðãîâîãî îáîðîòà, ïîòîìó ÷òî ýêîíîìèêè è Àçåðáàéäæàíà, è Óçáåêèñòàíà ðàçâèâàþòñÿ î÷åíü áûñòðî", - ñêàçàë Ãàíèåâ.
Îòäåë èíôîðìàöèè.
Ana gibi yar, vatan gibi diyar olmaz...
Azerbaycan
Savunma Bakanы
Safar Abiyev чeшitli temaslarda
bulunmak цzere
Юzbekistan'a
geldi.
Юzbekistan
Savunma Bakanы
Kabil Berdiyev'in
daveti
цzerine
gerчekleшen
ziyarette, iki цlke
askeri iliшkileri
masaya yatыrыlacak.
Azeri
Bakan
Abiyev, temaslarыna ilk olarak Юzbek mevkidaшы Berdiyev'le bir araya gelerek
baшladы. Иki bakan eш bakanlыьыnda yapыlan
gюrцшmelerde, taraflar, юncelikle aralarыndaki mevcut askeri iшbirliьi konularыnы ele aldы.
Taraflar ayrыca Orta Asya ve Kafkaslardaki askeri ve politik durumu gюrцшtц. Bu
arada ziyaret sonunda iki savunma bakanlыklarы arasыnda 2011 yыlыna iliшkin askeri
iшbirliьi planыnыn imzalanmasы bekleniyor.
Ermeni iшgali altыndaki Daьlыk Karabaь
konusunda Azerbaycan'a destek чыkan
Юzbekistan'ыn Ermenistan'la diplomatik
iliшkisi bulunmuyor.
Юte yandan Юzbekistan Cumhurbaшkanы
Иslam Kerimov, Kasыm 2009’da Юzbekistan
ve Azerbaycan arasыnda askeri-teknik iшbirliьi konusundaki hцkцmetler arasы anlaшmayы daha юnce onaylanmышtы. Anlaшma
Юzbekistan Savunma Bakanы Kabil
Berdiyev'in Mart 2009’da Bakц'ye yaptыьы
ziyaret sыrasыnda imzalanmышtы.
Taшkent'te 2003'ten beri faaliyet gюsteren
dюrt Yыldыzlы Dedeman oteli yыlын en iyi oteli
seчildi. Юzbek Turizm Ajansы tarafыndan
yapыlan ve цlkedeki юnde gelen tцm otellerinin tabi tutulduьu deьerlendirmede,
Dedeman, mцшteriye sunduьu baшarыlы ve
kaliteli hizmetleri ve imkanlarыyla bu юdцle
layыk gюrцldц. Cumhurbaшkanы Иslam
Kerimov'un aчыlышыnы yaptыьы otel, bюylece
son beш yыlda цчцncц en iyi otel юdцlцnц
kazanmыш oldu. Otel, daha юnce 2005 ve
2007 yыllarыnda 'yыlыn en iyi oteli' юdцllerini
kazanmышtы. Dюrt Yыldыzlы ve 206 oda kapasiteli otelin юdцlц Uluslararasы Turizm
Fuarы'nda dцzenlenen tюrenle verildi.
Юdцlц otel adыna otelin genel mцdцrц
Volkan Vural aldы. Юdцlц, Cihan Haber
Ajansы'na deьerlendiren Vural, "Bu,
verdiьimiz baшarыlы ve kaliteli uluslararasы standarttaki otelcilik hizmetlerimizin bir neticesiydi. Doьrusu da bunu
hak ettiьimizi dцшцnцyorduk." dedi.
Taшkent'te kendilerinden baшka Tцrkler
tarafыnda iшletilen iki ayrы otelin daha faaliyet
gюsterdiьini aktaran Vural, Tцrk otelleri
olarak sunduklarы kaliteli hizmetlerle
Юzbekistan'ыn konaklama ve buna baьlы
olarak turizmine dolaylы katkыlarы olduьunu
kaydetti. Otel Mцdцrц Vural, gelecek yыllarda da bu tцr юdцllerinin devamыnыn geleceьi
umudunda olduklarыnы sюzlerine ekledi.
2003?de faaliyete geчen ve tam ismi
'Dedemen Иpek Yolu Taшkent' olan sekiz
katlы Tцrk oteli цlkedeki ilk цч otel arasыnda
yer alыyor. Kent merkezinde yer alan otelin,
98 deluxe sцit, 2 junior sцit, 1 senior sцit
odalarыyle birlikte 1 adet de kral dairesi
bulunuyor.
Басын Меркези.
8
Àøõàáàäå ñîñòîÿëàñü ïðåçåíòàöèÿ ïðîåêòà â îáëàñòè äèàãíîñòèêè
è ëå÷åíèÿ òóáåðêóëåçà, ðàçðàáîòàííîãî
Ïðàâèòåëüñòâîì Òóðêìåíèñòàíà â ïàðòíåðñòâå ñ ÏÐÎÎÍ è Ãëîáàëüíûì ôîíäîì áîðüáû ñ èíôåêöèîííûìè çàáîëåâàíèÿìè.
* * *
åëåãàöèÿ Òóðêìåíèñòàíà áûëà ïðèíÿòà â ÌÈÄ Þæíîé Êîðåè. Â õîäå
âñòðå÷è ñîñòîÿëñÿ îáìåí ìíåíèÿìè î
ïåðñïåêòèâàõ íàðàùèâàíèÿ âçàèìîâûãîäíîãî ïàðòíåðñòâà.
* * *
àçîïðîâîä, ïðîëîæåííûé â Öåíòðàëüíûõ Êàðàêóìàõ è ñîåäèíèâøèé
ãðóïïó ìåñòîðîæäåíèé ñ ãàçîýêñïîðòíîé
ñèñòåìîé ñòðàíû, ãîòîâ ê òðàíñïîðòèðîâêå ãàçà.
Â
Ä
Ã
Tцrkmenistan Devlet Baшkanы Gurbanguli
Berdimuhamedov, Bakanlar Kurulu toplantыsыnda 2011 yыlыnda devlet bцtчesinin gider
kыsmыnыn 5 milyar dolara kadar arttыrma
imkanы olduьunu kaydetti.
Tцrkmen lider Berdimuhamedov baшkanlыьыnda yapыlan Bakanlar Kurulu toplantыsыnda bu yыlыn Ocak-Kasыm aylarыndaki
ekonomik gюstergeler deьerlendirildi.
Toplantыda konuшan Berdimuhamedov,
цlke ekonomisinin istikrarlы bir biчimde
geliшtiьini ve geчen sцre zarfыnda Gayri Safi
Yurt Ичi Hasыla'nыn yцzde 7 oranda
bцyцdцьцnц belirtti.
Devlet bцtчesinin gelir kыsmыnыn gider kыsmыndan fazla olduьuna dikkat чeken
Berdimuhamedov, Tцrkmen halkыnыn юzverili чalышmalarы sonucunda юnцmцzdeki yыlda
bцtчenin gider kыsmыnыn yцzde 28,3 oranda
veya 5 milyar dolar kadar arttыrыlabileceьini
ifade etti.
Berdimuhamedov, 2011 yыlыnda eьitim
sektюrцne 741 milyon dolar, saьlыьa 245
milyon dolar, kцltцr alanыna 84 milyon dolar
ve sosyal gцvenliьe 724 milyon dolar kaynak ayrыlacaьыnы ifade etti. Tцrkmen lider,
юnцmцzdeki yыlda emekli maaшlarы, devlet
yardыmlarы ve юьrenci burslarыna zam
yapыlacaьыnы bildirdi.
Ñðåäíåâåêîâûé Ãóðãàíäæ (Êóíÿóðãåí÷), íàðÿäó
ñî çíàìåíèòûì Ìåðâîì, ÿâëÿëñÿ íå òîëüêî æåì÷óæèíîé ñðåäè ãîðîäîâ Òóðêìåíèñòàíà, íî è îäíèì èç ãëàâíûõ öåíòðîâ íàóêè ìóñóëüìàíñêîãî
Âîñòîêà. Íåñìîòðÿ íà òî, ÷òî òðóäû ìíîãèõ ó÷åíûõ òîãî âðåìåíè äî íàñ íå äîøëè, â ñâîå âðåìÿ
îíè çíà÷èòåëüíî ïîâëèÿëè íà âñþ íàó÷íóþ
ìûñëü ìèðà.
Êðóïíåéøèì ó÷åíûì ñðåäíåâåêîâîãî ìèðà ÿâëÿëñÿ æèòåëü Êóíÿóðãåí÷à Ìóõàììåä èáí Ìóñà
àë-Õîðåçìè, êîòîðûé ðîäèëñÿ âî âòîðîé ïîëîâèíå VIII â. Êàê àñòðîíîì îí ñîñòàâèë òðóä, ïîñâÿùåííûé ïðèìåíåíèþ àñòðîëÿáèè, ñ îïðåäåëåíèåì ðàäèóñà è äëèíû îêðóæíîñòè çåìíîãî øàðà.
Çàìå÷àòåëüíû åãî ðàáîòû ïî àëãåáðå (íàçâàíèå
"àëãåáðà" ïðîèñõîäèò îò íàçâàíèÿ îäíîãî èç ñî÷èíåíèé àë-Õîðåçìè "Àë-äæåáð"), öèôðîâîìó èñ÷èñëåíèþ, ìåòîäàì ÷èñòî ïðàêòè÷åñêèõ ïîäñ÷åòîâ ïëîùàäåé, ðàçìåðîâ ïðèáûëåé è ò.ä. Ñàìî
èìÿ àë-Õîðåçìè èñêàæåíî â ëàòèíñêîì íàïèñàíèè "Àëãàðèòìè" è ñîõðàíèëîñü â òåðìèíå "ëîãàðèôì".
Â êîíöå X - íà÷àëå XI ââ. ïðè äèíàñòèè Ìàìóíèäîâ ñîáèðàþòñÿ âûäàþùèåñÿ ìûñëèòåëè Âîñòîêà. Ïðè Ìàìóíå II â ãîðîäå ðàáîòàëà öåëàÿ çâåçäíàÿ ïëåÿäà ó÷åíûõ-ýíöèêëîïåäèñòîâ, êîòîðóþ
íàçûâàëè "ïðèäâîðíîé Àêàäåìèåé Ìàìóíà". Ñðåäè íèõ ñòîèò îòìåòèòü èçâåñòíîãî àñòðîíîìà Àáó
Íàñðà Ìàíñóðà èáí Àëè èáí Èðàêà àë-Äæàäè
(965-1036 ãã.) - âûõîäöà èç ñåìüè õîðåçìøàõîâ
Àôðèãèäîâ. Åãî ãëàâíûå òðóäû: ïî ìàòåìàòèêå "Îáðàáîòêà "Ñôåðèêè" Ìåíåëàÿ", ïî àñòðîíîìèè
- "Øàõñêèé Àëüìàãåñò" ("Àë-Ìàäæèñòè àø-Øàõè")
Ïðåçèäåíò Òóðêìåíèñòàíà Ãóðáàíãóëû
Áåðäûìóõàìåäîâ ïðèíÿë ó÷àñòèå â âûáîðàõ ÷ëåíîâ ìåñòíûõ ïðåäñòàâèòåëüíûõ
îðãàíîâ íàðîäíîé âëàñòè - âåëàÿòñêèõ, ýòðàïñêèõ è ãîðîäñêèõ õàëê ìàñëàõàòû.
Tцrkmenistan Devlet
Baшkanы Gurbanguli
Berdimuhamedov, doьalgaz
boru hattы aчыlышы iчin Иran'a
gidecek. Tцrkmen lider, Иran'da Hangeran-Sangbast
doьalgaz boru hattыn
aчыlышыna katыlacak.
Ïðîãîëîñîâàâ ðàíî óòðîì, ãëàâà ãîñóäàðñòâà áûë â ÷èñëå ïåðâûõ, êòî ïðèøåë â ýòîò
äåíü íà èçáèðàòåëüíûå ó÷àñòêè.
Ñ ðàííåãî óòðà ó ïðàçäíè÷íî óáðàííîé ñïåöèàëèçèðîâàííîé øêîëû ¹ 68 èìåíè Àííàíèÿçà Àðòûêà ìíîãîëþäíî, çâó÷èò ìóçûêà.
Ñþäà ëèäåð íàöèè è ãðàæäàíèí ñâîåé ñòðàíû
ïðèøåë, ÷òîáû èñïîëíèòü ñâîé ãðàæäàíñêèé
äîëã ïåðåä Ðîäèíîé.
Bakanlar Kurulu toplantыsыnda konuyla
ilgili bilgi veren Dышiшleri Bakanы Raшit
Meredov, Berdimuhamedov'un Иran
ziyaretine hazыrlыk yapыldыьыnы kaydetti.
Meredov, Иran'da devreye alыnacak yeni
doьalgaz boru hattыn ocak ayыnda
Tцrkmenistan'da hizmete aчыlan Devletabat-Serahs-Hangeran hattыnыn devamы
olduьunu kaydetti. Иran ziyaretini deьerlendiren Tцrkmen lider Berdimuhamedov mцnasebetlerin daha da geliшtirileceьini
da, Иran ile iliшkilerin geliшtiьini ve bu kaydetti.
Tцrkmenistan Devlet Baшkanы Gurbanguli Berdimuhamedov, Kazakistan'ыn
baшkenti Astana'da dцzenlenen Avrupa
Gцvenlik ve Ишbirliьi Teшkilatы (AGИT)
Devlet ve Hцkцmet Baшkanlarы Zirvesi'ne
katыldы. Zirvede bir konuшma yapan
Berdimuhamedov, AGИT enerji bakanlarы
zirvesinin yapыlmasыnы teklif etti. Tцrkmen
lider, enerji gцvenliьi konulu zirveye
Aшkabat'ыn ev sahipliьi yapmaya hazыr
olduьunu da ifade etti.
Macaristan Devlet Baшkanы Pal Schmitt,
Avusturya Devlet Baшkanы Heinz Fischer
ve BM Avrupa Ekonomik Komisyonu
yetkilisi Jan Kubis ile bir araya geldi.
Ïðåçèäåíò Òóðêìåíèñòàíà ïðîãîëîñîâàë íà
16-ì ó÷àñòêå, ãäå íà îäíî ìåñòî â ÷ëåíû ýòðàïñêîãî è ãîðîäñêîãî õàëê ìàñëàõàòû áàëëîòèðóþòñÿ ïî äâîå êàíäèäàòîâ. Â èçáèðàòåëüíîì îêðóãå ¹ 14 ïî ×àíäûáèëñêîìó ýòðàïó ãåíåðàëüíûé äèðåêòîð Àøõàáàäñêîãî òåêñòèëüíîãî êîìïëåêñà Ò.Ãóðáàíìàììåäîâ è
ïðåäñåäàòåëü Áèðæè òðóäà õàêèìëèêà ãîðîäà
Àøõàáàäà Ì.Õûäûðîâ, à â îêðóãå ¹ 18 ïî ãîðîäó Àøõàáàäó - çàâåäóþùèé ëàáîðàòîðèåé
Èíñòèòóòà íåôòè è ãàçà Ãîñêîíöåðíà "Òóðêìåíãàç" Î.Îðàçîâ è äèðåêòîð ñðåäíåé øêîëû
¹ 40 ãîðîäà Àøõàáàäà Ã.Èøàíãóëûåâà.
Ïðîõîäÿùèå ñåãîäíÿ âûáîðû - î÷åðåäíîå
ñâèäåòåëüñòâî ïðîäâèæåíèÿ ñòðàíû ïî ïóòè
äåìîêðàòè÷åñêèõ ðåôîðì è òîðæåñòâà ïîäëèííîãî íàðîäîâëàñòèÿ. Íå ñëó÷àéíî, âûñòóïàÿ ñ âûñîêîé òðèáóíû Ãåíåðàëüíîé Àññàìáëåè ÎÎÍ, Ïðåçèäåíò Ãóðáàíãóëû Áåðäûìóõàìåäîâ ïîä÷åðêíóë: "ßâëÿÿñü ïîëíîïðàâíûì ó÷àñòíèêîì ìåæäóíàðîäíîãî ñîîáùåñòâà, Òóðêìåíèñòàí ðàçâèâàåò ïîäëèííî
äåìîêðàòè÷åñêèå è ïðàâîâûå îñíîâû íàöèîíàëüíîé ãîñóäàðñòâåííîñòè. Ãëàâíîé öåííîñòüþ íàøåãî îáùåñòâà ÿâëÿþòñÿ ÷åëîâå÷åñêàÿ ëè÷íîñòü, åå ïðàâà è ñâîáîäû. Ñåãîäíÿ îíà ÿâëÿåòñÿ ïðèîðèòåòîì íàøåé
ãîñóäàðñòâåííîé ïîëèòèêè". Ýòè ñëîâà ãëàâû Òóðêìåíèñòàíà ïîëó÷èëè ñåãîäíÿ ñâîå íîâîå è ÿðêîå ïîäòâåðæäåíèå.
ABD, TЦRKMENИSTAN'ЫN
GИRИШИMLERИNИ
DESTEKLИYOR
Berdimuhamedov ile Clinton arasыndaki gюrцшmede ikili iliшkiler ele alыndы.
Taraflar, ABD ile Tцrkmenistan iliшkilerinin mevcut durumundan memnun
kaldыklarыnы ifade ettiler. Clinton, ABD'nin
Tцrkmen lider Berdimuhamedov'un BM
Genel Kurulu'nda ileri sцrdцьц giriшimKonuшmasыnda enerji gцvenliьi konu- lerini desteklediьini ifade etti.
suna deьinen Berdimuhamedov, AGИT
чerчevesinde enerji alanыnda gюrцшEylцl ayыnda yapыlan BM Genel Kurulu
melerin yapыlmasыnыn gerektiьini belir- toplantыsыnda Aшkabat'ыn yeni dыш politika
terek, bu baьlamda AGИT enerji bakanlarы inisiyatiflerini sunan Berdimuhamedov,
zirvesinin yapыlmasыnы teklif etti. Aьыrlыklы BM Enerji Konseyi'nin kurulmasы, Orta
olarak enerji gцvenliьinin ele alыnacaьы Asya ve Hazar havzasыnda barыш ve
zirveye Aшkabat'ыn ev sahipliьi yapmaya gцvenliьin saьlanmasыna yюnelik Orta
hazыr olduьunu da dile getirdi.
Asya ve Hazar havzasыnda barыш, gцvenlik ve iшbirliьi forumunun oluшturulmasы ve
Tцrkmen lider, AGИT zirvesi чerчeve- Birlemiш Milletler'in himayesinde Afgasinde bir dizi ikili gюrцшmelerde de bulun- nistan'da gцven ve iшbirliьi юnlemlerinin
du. Berdimuhamedov, ABD Dышiшleri pekiшtirilmesi ve devlet iktidarы kurumBakanы Hillary Clinton, Almanya Baш- larыnыn geliшmesi konusunda uluslararasы
bakanы Angela Merkel, Avrupa Konseyi bir toplantы dцzenlemeyi teklif etmiшti.
Baшkanы
Herman
Van
Rompuy,
Tцrkmen lider, цlkesinin Birleшmiш
Milletler Genel Kurulu'nda Orta Asya ve
Hazar havzasыnda gцvenlik ve iшbirliьi
forumun kurulmasыna yюnelik teklifine
AGИT'in de katыlabileceьini ifade etti.
è "Êíèãà àçèìóòîâ" ("Êèòàá àñ-Ñóìóò") è äð.
Àë-Äæàäè áûë ó÷èòåëåì äðóãîãî âûäàþùåãîñÿ
ó÷åíîãî Âîñòîêà Àáó Ðåéõàíà Ìóõàììåäà èáí Àõìåäà àë-Áèðóíè (972-1048 ãã. - óðîæåíöà ñåëåíèÿ
áëèç Êóíÿóðãåí÷à). Àë-Áèðóíè ïðåêðàñíî çíàë
òóðêìåíñêèé, àðàáñêèé, ïåðñèäñêèé, ñàíñêðèòñêèé ÿçûêè, ïîêàçàë ñåáÿ çíàòîêîì ïî÷òè âñåõ íàóê. Â ðÿäå òðóäîâ îí âûñêàçàë òå èäåè, êîòîðûå
íà ñòîëåòèÿ îïåðåäèëè íàó÷íóþ ìûñëü. Â ÷àñòíîñòè, â àñòðîíîìèè - ýòî ãèïîòåçà î ãåëèîöåíòðè÷åñêîé ñèñòåìå ìèðà, â ãåîãðàôèè - òåîðèÿ îá èçìåíåíèÿõ òå÷åíèÿ Àìóäàðüè â äðåâíèå âðåìåíà.
Âîò êàê àë-Áèðóíè â ñâîåé "Ãåîäåçèè" ðàññêàçûâàåò î ïîñòðîåíèè ãëîáóñà: "...ß íå æàëåë íè ñèë,
íè äåíåã... íà ïóòè ê äîñòèæåíèþ ýòîé öåëè è èçãîòîâèë äëÿ ìåñò è ãîðîäîâ ïîëóøàðèå äèàìåòðîì â äåñÿòü ëîêòåé, ÷òîáû îïðåäåëèòü íà íåì
äîëãîòû è øèðîòû èç ðàññòîÿíèé, òàê êàê âðåìÿ
íå ïîçâîëèëî ïðèìåíÿòü ìàòåìàòè÷åñêèå ðàñ÷åòû äëÿ èõ âû÷èñëåíèÿ èç-çà ìíîæåñòâà ðàññòîÿíèé è äëèòåëüíîñòè ðàñ÷åòîâ".
Ó÷åíûì ñîñòàâëåí ïðåêðàñíûé òðàêòàò î ìèíåðàëàõ, âûñêàçàíû ñîîáðàæåíèÿ î ðîëè åñòåñòâåííîãî îòáîðà â æèâîé ïðèðîäå, èçëîæåíû îðèãèíàëüíûå ìåòîäû ðåøåíèé â àëãåáðå, ãåîìåòðèè, àñòðîíîìèè, íàïèñàíû ðàáîòû ïî ôèëîëîãèè, èñòîðèè, ýòíîãðàôèè, ôèëîñîôèè, ðåëèãèè,
ãåîãðàôèè, ïîëèòèêå è ò.ä. Â áèáëèîòåêå Ìåðâà
àðàáñêèé ïóòåøåñòâåííèê Éàêóò âèäåë ñïèñîê
òðóäîâ ýíöèêëîïåäèñòà íà 60 ëèñòàõ. Øèðîòà íàó÷íûõ èíòåðåñîâ è ãëóáèíà ïîçíàíèé ñòàâÿò àëÁèðóíè â îäèí ðÿä ñ êîðèôåÿìè ìûñëè ìèðà.
Â êîíöå X â. â Êóíÿóðãåí÷å òâîðèë âûäàþùèéñÿ ôèëîëîã Àáó Áàêð Ìóõàììåä àë-Õîðåçìè (935-
1002 ãã.), à â XI â. - ó÷åíûé-ýíöèêëîïåäèñò Àáóëêàñûì Äæàðàëëàõ Ìàõìóä èáí Îìàð àë-Çàìàõøàðè (1075-1144 ãã.). Åãî íàçûâàëè "ãîðäîñòüþ
Ãóðãàíäæà". Îí íàïèñàë ñâûøå 50 ñî÷èíåíèé ïî
àðàáñêîé ãðàììàòèêå, ëèòåðàòóðå è ò.ä. Èçâåñòíà
åãî êíèãà "Ìóêàääèìàò àë-àäàá" ("Ââåäåíèå â èçÿùíóþ ñëîâåñíîñòü").
Èçâåñòíû è äðóãèå êóíÿóðãåí÷ñêèå ó÷åíûå: Àáó
àë-Õàñàí èáí Àáó Àëè èáí Ìóíòàäæàá Àëè èáí
Ìóõàììåä èáí Àðñëàí (óì. â 1141 ã.) - ëèòåðàòîð
è ïîýò, Àëè èáí Èðàê àñ-Ñèííàðè - çíàòîê ãðàììàòèêè è ÿçûêà, Àáóë Õàñàí Àëè èáí Ìóõàììåä èáí
Àëè àë-Óìðàíè -ëèòåðàòóðîâåä, Àáó Ìóõàììåä
Ìàõìóä èáí Ìóõàììåä àë-Àááàñè àë-Õîðåçìè èñòîðèê è çàêîíîâåä (åãî "Èñòîðèÿ Õîðåçìà" äî
íàñ íå äîøëà), àë-Êàñûì èáí àë-Õóñåéí èáí Àõìåä àë-Õîðåçìè - ó÷åíûé è ïîýò.
Â XII â. â ñòîëèöå ãîñóäàpñòâà Õîðåçìøàõîâ ðàáîòàë âûäàþùèéñÿ âðà÷ Çåéíåääèí Àáó-Èáðàõèì àë-Ãóðãåíëè (Äæóðäæàíè), êîòîðûé ñîñòàâèë
îáøèðíóþ ìåäèöèíñêóþ ýíöèêëîïåäèþ. Ïîñëåäíèå ãîäû æèçíè âðà÷ ïðîâåë â Ìåðâå.
Åùå îäèí èçâåñòíûé ó÷åíûé Àëèøàõ èáí Ìóõàììåä èáí Êàñûì àë-Õîðåçìè (1226-1300 ãã.)
ïîäãîòîâèë ðÿä òðóäîâ ïî àñòðîíîìèè: "Çèäæ- è
Õâàðàçìøàõè", "Èëüõàíñêàÿ îïîðà" ("Óìäà àë-èëõàíèéà"), "Òðàêòàò î äâèæåíèÿõ çâåçä" ("Ðèñàëà
ôèòàñéèðàò íóäæóìèéà"), "Äåðåâüÿ è ïëîäû"
("Àøäæàð âà àñìàð"), "Ãîäîâûå ïðåäñêàçàíèÿ"
("Àõêàìè è ëàì") è ò.ä.
Â íà÷àëå XIII â. â Êóíÿóðãåí÷å ðàáîòàëè ãåîãðàô
Ìóõàììåä èáí Íàäæèá Áåêðàí, ñîñòàâèâøèé êàðòó ìèðà è ñîïðîâîäèòåëüíûå òåêñòû ê íåé, è óðîæåíåö õîðåçìèéñêîãî ã.×àãìèíà Ìàõìóä èáí Ìóõàììåä èáí Îìàð àë - ×àãìèíè (óì. â 1221 ã.), íàïèñàâøèé òðàêòàòû "Èçáðàííîå ïî àñòðîíîìèè"
("Àë-Ìóëàõõàñ ôè-ë-õàéà") è "Òðàêòàò îá àðèôìåòèêå" ("Ðèñàëà ôè õèñàá").
Èçâåñòíû òàêæå ïîýòû äîìîíãîëüñêîãî âðåìåíè: Ðåøèäåääèí Âàòâàò (óì. â 1182 ã.), îñòàâèâøèé ïîñëå ñåáÿ ñî÷èíåíèå îá èñêóññòâå ïîýçèè
"Õåäàèê àñ-ñûõð"; Àäèá Ñàáèð (óì. â 1145 ã.) è åãî
Baba koruk yer, oьlunun diшi kamaшыr...
ó÷åíèê Äæîâõåðè; Àáó Ñåèä Øàáèáè; Àáóë Õàñàí
Ìàìóí; Àáó Àáäóëëàõ Òîäæèð àë-Âàçèð; Àáó Ìóõàììåä Ðàêêîøè; Àáóëêàñûì Çèðãàì è äð.
Â èñòî÷íèêàõ ãîâîðèòñÿ òàêæå î êóíÿóðãåí÷ñêèõ
ó÷åíûõ Àáû Ñàõëå Ìàñèõè, ìåäèêå Àáóëõàéðå,
èñòîðèêå èáí Ìèñêàâåéõå.
Íàøåñòâèå ìîíãîëîâ íàíåñëî íåâîñïîëíèìûé
óùåðá êóëüòóðå Ñåâåðíîãî Òóðêìåíèñòàíà, áûëè
ðàçðóøåíû ïàìÿòíèêè àðõèòåêòóðû è èñêóññòâà,
ñîææåíû òûñÿ÷è ðóêîïèñåé. Äàííûõ îá ó÷åíûõ
ïîñëåìîíãîëüñêîãî âðåìåíè çíà÷èòåëüíî ìåíüøå.
Â XIV â. â Êóíÿóðãåí÷å æèë ïðîñâåùåííûé øåéõ
Øàðàô Õîäæà, êîòîðûé ïî ïðîñüáå Ýðñàðû - áàáà â 1313 ã. íàïèñàë êíèãó "Ìóèí àë -ìþðèä" ("Ïîñîáíèê ìþðèäàì"), ïîëüçîâàâøóþñÿ áîëüøîé ïîïóëÿðíîñòüþ ñðåäè òóðêìåí.
Â òîì æå âåêå óïîìèíàåòñÿ çàêîíîâåä Äæåëàëåääèí àë-Èìàäè -ïðåïîäàâàòåëü ìåäðåñå Êóòëóã Òèìóðà, à òàêæå óðîæåíåö îêðóãà Íèñû Ñàäåääèí Ìàñóä èáí Îìàð àò-Òàôòàçàíè (13221390 ãã.), êîòîðûé â ñåðåäèíå XIV â. ðàáîòàë â Êóíÿóðãåí÷å, ãäå çàíèìàëñÿ íàóêàìè è ïðåïîäàâàòåëüñêîé äåÿòåëüíîñòüþ. Åãî ïåðó ïðèíàäëåæàò
òàêèå ðàáîòû, êàê "Ïðîñòðàííûé êîììåíòàðèé ïî
ñòèëèñòèêå" ("Àë-ìóòàââàë"), "Êîììåíòàðèè ê
"Ñîëíå÷íîìó òðàêòàòó" àí-Íàéñàáóðè" ("Øàðõ ðèñàëà àø-Øàìñèéà"), "Òðàêòàò îá óãëàõ òðåóãîëüíèêà" ("Ðèñàëà ôè çàâàéà àë-ìóñàëëàñ") è äð.
Ê XV â. îòíîñèòñÿ äåÿòåëüíîñòü Õóñåéíà èáí àëÕàñàíà àë-Õâàðèçèé àë-Êóáðàâè (óì. â 1435 ã.),
îñíîâíûì òðóäîì êîòîðîãî ÿâëÿåòñÿ êíèãà "Óñëàäà àíãåëà â àñòðîíîìèè íåáåñíûõ ñôåð" ("Íóçõà
àë-Ìàëàê ôè Õàéà àë-Àôëàê).
Èìåíà ìíîãèõ ó÷åíûõ è èõ òðóäû íå ñîõðàíèëèñü, íî è òå ìàòåðèàëû, êîòîðûìè ìû îáëàäàåì
íà ñåãîäíÿøíèé äåíü, ïîçâîëÿþò íàì ñóäèòü î
áûëîì âåëè÷èè äðåâíåãî Êóíÿóðãåí÷à.
9
Denktaш, AB ve Wikileaks
Belgeleriyle Иlgili Aчыklamalarda Bulundu
bir kitlenin olduьunu, Fransa ve Almanya'nыn bulunduьunu belirtti. Denktaш,
"Soruyorum. Demokrasinin ve insan
haklarыnыn, eшitliьin шampiyonusunuz.
Kыbrыs'ta bunlarыn tцmцnц ayaklar altыna
almыш olan Kыbrыs idaresini, toplu
mezarlara 16 gцnlцk bebekleri Tцrktцr
diye sokan bir цlkeyi nasыl sokarsыnыz?
Kendi iчinde ihtilaflы, kendi iчinde kavgasыnы ortadan kaldыrmamыш bir yer ve siz
bunu bir bцtцn olarak цye yapыyorsunuz,
nasыl yaparsыnыz?" dedi.
KKTC eski Cumhurbaшkanы Rauf Denktaш,
adanыn etrafыnda чok zengin petrol kuyularы
bulunduьunu ve iшtahlarыn daha da
kabardыьыnы ifade ederek, Kыbrыs meselesinde iplerin gerilmesi safhasыnda olunduьunu sюyledi.
Rauf Denktaш, Dokuz Eylцl Цniversitesi
Rektюrlцьц'nцn dцzenlediьi konferansta
цniversite
юьrencilerine
hitap
etti.
Yunanistan ve Rumlarыn bulunan petrolц
Alman ve Amerikan шirketlerine ihraч etmek
цzere harekete geчtiklerini ifade eden
KKTC eski Cumhurbaшkanы Denktaш,
"Hatta Norveч'den gemi getirip araшtыrma yapmaya чalышtы. Allah'tan Tцrk
donanmasы zuhur edince adamlar чekip
gitti. Yani bцyцk bir gitme, gelme. Иplerin
gerilmesi safhasыndayыz." diye konuшtu.
Milletчe Kыbrыs davamыza sahip чыkmamыz
gerektiьini vurgu yapan Denktaш, Cenevre'deki gюrцшmelerde Rum tarafыnыn devletsiz kalma шartыnы getirmeleri durumunda
azыnlыktan baшka bir шey olunamayacaьыnы,
Rumlarыn kaьыt цzerinde ne hak verirse
sцratle geri alabileceьini sюyledi. Natonun
selameti iчin 1964'de taksime razы olunduьunu, artыk burada durulmasы gerektiьini
vurgulayan Denktaш, "KKTCnin sonuna
kadar yaшatыlmasы lazыm. Barыш ancak
bюyle olur, baшka tцrlц olmaz." dedi.
Kыbrыs'ы цyeliьe kabul eden AB'yi de sert
bir dille eleшtiren Denktaш, Annan planыnы
reddettikleri bir zamanda Gцney Kыbrыs'ыn
AB'ye цye yapmasыnыn kasыtlы ve maksatlы
olduьunu ve bunun arkasыnda Tцrkiye'nin
AB'ye цye olmasыnы hazmedemeyen bцyцk
ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Bцyцkelчi
Susan Rice'ыn verdiьi bilgiye gюre BM
Gцvenlik Konseyi 8 Aralыkta Kыbrыs'taki BM
Barыш Gцcц'nцn (UNFЫCYP) 6 aylыk gюrev
sцresinin uzatыlmasыnы юngюren bir karar
tasarыsыnыn hazыrlanmasы kapsamыnda danышma toplantыsы yapacak.
Bu ayыn 15'inde gюrev sцresi dolacak
UNFЫCYP'in gюrev sцresinin 15 Haziran
2011'e dek uzatыlmasыnы isteyen karar
tasarыsыnыn, 14 Aralыkta Konsey'de yapыlacak
toplantыda oylamaya sunulmasы bekleniyor.
ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Bцyцkelчi
Susan Rice, BM Gцvenlik Konseyinin 15
Aralыkta dцzenleyeceьi Ыrak konulu toplantыya ABD Baшkan Yardыmcыsы Joe Biden'ыn
baшkanlыk yapacaьыnы sюyledi.
Rice, BM Gцvenlik Konseyi dюnem
baшkanlыьыnыn Иngiltere'den ABD'ye geчmesi
dolayыsыyla BM'de basыn toplantыsы dцzenledi
ve Konsey'in bu ayki programыyla ilgili bilgi
verdi.
AB'nin Kыbrыs mы AB цyeliьi mi diye bir
seчenek koymasы durumunda "Biz Kыbrыs
deriz, AB'yi unuturuz. Bunun ciddi
olduьunu anlatmak lazыm. AB'nin Kыbrыs
konusundaki tutumundaki kalleшliьi,
insafsыzlыьы ve adaletsizliьi anlatmak
lazыm. Ama tцrk basыnы zerre kadar bu
konulara deьinmiyor. Rumlarыn Kыbrыs'ta
yaptыklarыnы, AB'nin yaptыьы haksыzlыьы
yцzlerine vurmuyor." dedi. Basыnыn юnemine vurgu yapan Denktaш bu konuda
hцkцmetin de basыnыn desteьine ihtiyaч
duyduьunu belirtti. Denktaш Cenevre'deki
gюrцшmelerde Hцkцmetin, Tцrk halkыnыn
hassasiyetini bildiьini vurgulayarak, "AB ve
ABD'nin baskыsы altыndadыr. Karar gцnц
geldiьinde цmit ve temenni ediyoruzki
gitmeyecek ve KKTCden vazgeчmeyecek diye dцшцnцyoruz." diye konuшtu.
Demirel, Nazarbayev gцnцmцz
dцnyasыnda en baшarыlы modellerden
biridir, baьыmsыz Kazakistan'ыn geliшim ve
refahы doьrudan Nazarbayev ile iliшkilidir,
dedi. Kazak Bцyцkelчi de
Cumhurbaшkanы'nыn iyi dileklerini iletip,
Astana'da yapыlacak AGИT Zirvesi
hakkыnda Demirel'e bilgi verdi.
Demirel Kazakistan'ыn AGИT Baшkanlыьыnы
ve kendine gцvenini gюstererek
Astana'da Zirve dцzenlenmesi baшarыsыnы
юverek, Nazarbayev'in liderliьinde
Kazakistan'ыn Orta Asya'nыn istikrar ve
Wikileaks belgelerinde Kыbrыs'ыn konusunun da geчtiьini duyduьunu ancak belgeyi
gюrmediьini ifade eden Denktaш, bunlarыn
Tцrkiye'de yaшayan diplomatlarыn yazdыklarы
mektuplar olduьunu belirterek, "Hasanыn,
Щцseyinin, sюylediklerini yazыyorlar. Иslam alemini, Tцrkiye'yi birbirine dцшцrsцn diye mahsus yayыnladыlar. Burada
чыkan yazыlar ABD bюyle diyor demek deьildir. Yani tuzaьa dцшmemek lazыm.
Kavga edin diye maksatlы yazыldыysa bu
tuzaьa dцшmemek lazыm." dedi.
Cihan Haber Ajansы.
Ишgal gцчlerinin, Ыrak'lы
tutuklulara iшkence yapmasы-tutuklularыn dюvцlmesi, aшaьыlanmasы, cinsel
istismara uьramasы ve
юldцrцlmesi dцnyanыn gцndemine oturmuшtu. "Medeniyetin taшыyыcыsы" olduьunu
iddia edenlerin, hemcinslerine karшы yaptыьы iшkenceler, insanыn kanыnы donduracak tцrdendir.
Sudan'daki referandum sцrecinin, Иran'a
yaptыrыmlar komitesinin son raporunun,
Afganistan'ыn bulunduьunu da kaydetti.
-WЫKЫLEAKS BELGELERИ-
Rice, kendisine daha юnce de yюneltilen,
Wikileaks internet sitesince sыzdыrыlan gizli
belgelerde Amerikalы diplomatlardan istenilen istihbarat gюrevleriyle ilgili soruya,
Amerikalы diplomatlarыn sadece diplomatlыk
gюrevi yaptыklarыnы, bunu en iyi шekilde yerine getirdiklerini belirterek, ''Diplomatlarыmыzыn чalышmalarыyla son derece gurur
duyuyoruz'' yanыtыnы verdi. Rice BM'deki
diьer цlkelerin diplomatlarыnыn da belgelerin
sыzmasыnыn ardыndan kendilerine son derece
bцyцk destek gюsterdiklerini sюyledi.
ABD Dышiшleri Bakanы Hillary Clinton ile BM
Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un bu konuyu
dцn Astana'da ele aldыklarы ve ne konuшtuklarыyla ilgili soru цzerine ise Rice, ''Son
derece yapыcы ve faydalы bir gюrцшme yaptыklarыnы biliyorum'' demekle yetindi.
gцvenliьinde юnemli rol oynadыьыnы belirtti. Demirel, Kazakistan'ы ilk tanыyan цlke
olan Tцrkiye'nin 1994 yыlыnda Kazakistan
AGИT цyeliьinde onun arkasыnda olmuш
olduьunu hatыrlatarak Nazarbayev'e ve
Kazakistanlыlara en iyi dileklerini ileterek
Baьыmsыzlыk Gцnц'nц kutladы.
tikalarыna maruz bыraktыьы
Ыrak Tцrkleri, bugцn hem
iшgalci Amerikan ve Иngiliz
gцчleri hem de iшbirlikчi
Peшmergelerin zulmц altыnda yaшam ve kimlik mцcadelesi veriyor. 1927 yыlыnda Tцrkmen Шehri Kerkцk'te Baba Gцrgцr'den
чыkan petrol herkesin can
damarы olacaktы. Olacaktыr
da bunun Kerkцk'e faydasы
ne? Kerkцk, bu gezegende, aklыmыza gelebilecek en bцyцk servetin
(zengin petrol yataьы) цzerinde oturup,ama yoksulluk ve sefalet iчinde yaшatыlan insanlarыn kenti.
"ИSLAM ALEMИNИ,
TЦRKИYE'YИ BИRBИRИNE
DЦШЦRMEK ИЧИN MAHSUS
YAYЫNLADЫLAR"
Konuyla ilgili baшka sorular цzerine ise
Rice, Barack Obama baшkanlыьыndaki ABD
yюnetiminin her zaman aчыklыktan ve шeffaflыktan yana olduьunu, ama diplomaside
bazы konularыn юzel mahiyette olmasы gerektiьini, bunun ulusal gцvenlik ve ulusal politika цretme aчыsыndan юnemli olduьunu vurRice, bu ay Konsey'in gцndeminde guladы.
Anadolu Ajansы.
Rice 15 Aralыkta dцzenleyecekleri Ыrak
konulu toplantыyы Biden'ыn yюneteceьini,
toplantыya Konsey'in diьer цyelerinin цst
dцzey devlet temsilcilerinin de davet
edildiьini belirtti.
Kazakistan'ыn Ankara Bцyцkelчisi Z.
Tuimbayev 9. Cumhurbaшkanы
Sцleyman Demirel'i ziyaret etti.
Ziyaret sыrasыnda Sцleyman Demirel
Tцrk-Kazak iliшkilerinin mevcut durumundan duyduьu memnuniyeti ifade
etti. Demirel, iki kardeш цlke, Tцrk
dцnyasы ve Tцrk Dili konuшan цlkeler
arasыndaki iliшkilerin geliшtirilip
gцчlendirilmesinde gюsterdiьi baшarыdan dolayы Kazakistan
Cumhurbaшkanы Nursultan
Nazarbayev'in Tцrk Dцnyasы'nыn
Aksakalы olduьunu sюyledi.
2003 baharыnda insanlыk, doьanыn gцzelliklerinin tadыnы чыkarmaya hazыrlanыrken talihsiz
Ыrak halkы, dцnya tarihinin en bцyцk emperyalist gцчleri olan Amerika Birleшik Devletleri ve
Иngiltere'nin saldыrы ve iшgallerine maruz kaldы.
Demokrasi ve юzgцrlцk vaadi ile sahneye
чыktыlar, ama "Demokrasi ve юzgцrlцk" oyununun her sahnesinde, insanlыk adыna yцz
kыzartыcы gюrцntцlerden baшka bir шey
sergileyemediler. Bu topraklarы, mazlum
insanlarыn kan ve gюzyaшlarы ile suladыlar.
Okyanus юtesinde hazыrlanan ve yirmi iki
цlkenin sыnыrlarыnы deьiшtirmeyi юngюren Bцyцk
Orta Doьu Projesi bu coьrafyada adыm adыm
uygulanыyor. Bu kapsamda bir Kцrt Devleti'nin
temellerini atan iшgalci gцч Amerika ve
Иngiltere Tцrkmen kentlerini de bir bir aшiret
reisleri kontrolцndeki peшmergeye teslim ediyor. Saddam Hцseyin'in otuz beш yыl baskы ve
zulцm altыnda tuttuьu ve Araplaшtыrma poli-
AT BИNENИN KЫLЫЧ KUШANANЫNDЫR...
ABD ve Иngiltere Ыrak'ы
iшgal ederken Sцnni, Шii ve
Kцrt diye ithal bir proje ile
geldiler. Ыraklыlыk kimliьini
silmek iчin her yola baшvurdular, tцm oyun ve
planlarыnы iki mezhep ve bir
etnik цzerine kurmuшlardы
"bюl ve yюnet". Ишgalden
sonra Ыrak`ta юlenlerin
sayыsы 1milyondan fazla ve
4 milyon Ыraklы ise yerinden
yurdundan oldu.Bu oyunun adы ise "Юzgцrlцk ve
demokrasi" idi, ama ne юzgцrlцk deьil mi?
Bugцn Ыrak, Can gцvenliьinin olmadыьы,
dцnyanыn en tehlikeli цlkesidir. Ишte Ыrak'a ve
Ыraklыlara vaat edilen ve getirilen "юzgцrlцk ve
demokrasi"!
Bu kыsa ve юz чalышmamыzda, ABD ve
Иngiltere'nin yeni emperyalist stratejisinin pilot
bюlgesi olan Ыrak'ta, bюlgeyi giderek ateш,
vahшet, nefret ve kin girdabыna sцrцkleyecek
olan kaos stratejisini lanetlerken, bu stratejinin gюlge oyuncularы ve piyonlarы, olma
rolцnц цstlenmiш olanlarыn insanlыk dышы zihniyetin yaptыklarыna karшы susmak istemiyoruz.
Ama taraftar gцrцltцsц iчinde sesiniz cыlыz
kalыyor.
ALИ KERKЦKLЦ.
www.kitapyurdu.com
10
Turan Yazgan ве Щюкцме Щалилова
Atatцrk'ц, Tцrk чocuklarыna, чok iyi
anlattыьыmыzы sanmыyorum. Atatцrk, doьru,
bir dehadыr. Doьru, Muhteшem bir kumandandыr. Doьru, Tцrk tarihinin ikinci baшbuьudur. Tцrk adыyla yaшayan, Bilge Kaьan'dan sonra, ikinci baшbuьdur. Bunlarыn
hepsi doьru. Bцyцk zaferler kazanmыш,
muhteшem bir devlet kurmuшtur. Asыl
юnemli tarafы, чok saьlam ve tarihin en
eski milletini adeta yeniden yaratmыш,
yeniden yeryцzцne kabul ettirmiшtir.
Ишte asыl bu noktada Atatцrk'цn цzerinde
durmak lazыmdыr. Atatцrk, Tцrk tarihi iчindeki en muhteшem toplum mцhendisidir.
Atatцrk'le yarышacak, Atatцrk'le denklik
iddiasыnda bulunabilecek hiчbir sosyolog
yoktur ki, Atatцrk derecesinde muhteшem
bir toplum mцhendisi olsun. Dцшцnцn
hangi шartlarda bir milleti zafere kavuшturuyor. Hangi шartlarda bir millete шahsiyet
veriyor. Kendine has шahsiyeti kanыnda
var olmakla birlikte, son zamanlarda, kцllenmiш, unutturulmuш, horlanmыш, itilmiш,
idareden uzaklaшtыrыlmыш bir milleti yeniden
tarih sahnesine en saьlam шekilde чыkarыyor. Kыsa sцrede onu yoьuruyor. Ne Mutlu
Tцrkцm Diyene ifadesini bцtцn чocuklarыmыzыn beynine kazыyor. Her birinin
baьrыndan fышkыracak derecede sюylemeye
baшlatыyor. O gцne kadar biz, ne yazыk ki
Tцrklцьцmцzle юvцnemiyorduk. Bunu tabi
Atatцrk'ten юnce baшlatanlar var. Gaspыralы
gibi. Daha birчok insanыmыz var ama
Atatцrk bir mцhendis olarak Tцrk toplumunu yoьurdu. Bir Tцrk Milleti ortaya чыkardы. Ona чok bцyцk bir шahsiyet verdi.
Ve o шahsiyet dцnyaya bцtцn ihtiшamыyla
kabul ettirildi. Bunu Atatцrk baшardы. Atatцrk kabul ettirdi.
Atatцrk, dцnyada hiчbir devlet adamыnыn
kendisiyle mukayesesine mцsaade etmedi. Чцnkц Tцrk milletinin baшbuьuydu.
"...Tцrk oldu. Tцrk budur. Yыldыrыmdыr.
Kasыrgadыr. Dцnyayы aydыnlatan gцneшtir." Atatцrk bюyle sюylцyordu. Tыpkы 16.
asra kadar 17. asra kadar, padiшahlarыmыzыn yaptыьы gibi, hiчbir devlet baшkanыnыn ayaьыna gitmedi. Asla gitmedi. Tыpkы
Kanuni gibi. Tыpkы Yavuz gibi... Bцtцn dцnya krallarыna sadece vezirlerini muhatap
eden padiшahlarыmыz gibi. Atatцrk dюneminde o ihtiшamы yeniden yarattы, yeniden
canlandыrdы, yeniden yaшattы. Bunu ancak
bцyцk bir toplum mцhendisi yapabilirdi.
Toplumu bюylesine yoьurmak ve kendisini юyle bir toplumun baшыnda dik baшlы
olarak bцtцn dцnyaya kabul ettirmek,
bюyle bir dehanыn toplum mцhendisi
olarak чalышmasыyla mцmkцndцr.
Bu toplum mцhendisi, baшka ne yaptы?
Hep ona iftiralar atыldы. Ama bir toplum
mцhendisi olarak ne yaptыьыnы чok iyi biliyordu. Dediler ki gardrop devrimcisi. Arkadaшlar Atatцrk юyle muhteшem bir dehaydы
ki Tцrk milletinin her konudaki geliшme
eьilimlerini tespit etmek yeteneьine sahipti. Atatцrk Tцrk Milleti'nin kыyafetteki eьilimini de tespit etmiшtir. ЫЫ. Mahmut'tan
itibaren bцtцn yюneticilerimiz, bцtцn okumuшlarыmыz, bцtцn aydыnlarыmыz pantolon
giyiyordu, ceket giyiyordu, gюmlek giyiyordu, kravat takыyordu. Atatцrk, tespit ettiьi
bu gerчeьi, bu geliшmeyi hыzlandыrdы.
Atatцrk'цn en bцyцk vasfы zaten oydu. Bir
geliшme eьilimini tespit edip onun gidiш
yюnцnц derhal 45 dereceye чыkararak
toplumu hыzla yцkselten bir inkыlapчыdыr.
Devirdiьi bir шey yoktur. Mevcut geliшmeyi
kendi yюnцnde sonuca ulaшtыrmышtыr. Bu
geliшmenin milli yюnde olmadыьыnыn farkыndadыr. Ancak medeni milletler iчinde en
yцksek yeri almanыn yolunun devrimden
deьil inkыlaptan geчtiьinin idraki iчindeydi.
Bu sebeple Kastamonu'da yaptыьы konuш-
mada bunu vurgulamышtыr: "Turan kыyafetlerini araшtыrыp ihya etmeye" gerek yoktur. Ancak Osmanlыnыn simgesi olmuш,
ithal malы fesi kesinlikle ortadan kaldыrmышtыr. Kadыnlarыmыzыn ise asla beyinlerinin
sыkыlmasыnы, esir olmalarыnы istememiшtir.
Nцfusun bцyцk чoьunluьunun yaшadыьы
kюylerimizde zaten kadыn ata binen, iшte
чalышan, erkeьinden ayrыlmayan ve erkeklerden kaчmayan Tцrk kadыnыydы. Kasaba
ve шehirlerde de eьitime baьlы olarak sцratle Tцrkleшmekteydi.
Atatцrk alfabeyi deьiшtirdi. Doьrudur.
Ama arkadaшlar bilin ki Atatцrk'ten чok
юnce Arap alfabesinin Tцrkчeye uymadыьыnы tespit eden hakanlarыmыz var. Bцyцklerimiz var. Babцrшah'tan baшlayыp Enver
Paшa'ya kadar... Hepsi Arap alfabesinin
Tцrkчeyi mahvettiьini, binlerce kelimemizi
yok ettiьini gayet iyi tespit etmiшler.
Atatцrk bu tespiti чok daha gцzel шekilde
yaptы. Yapmakla kalmadы, Tцrk padiшahlarыnыn aшaьы yukarы son bir asыr boyunca,
hatta bir buчuk asыr boyunca Latin
alfabesiyle haberleшme yaptыьыnы da tespit
etmiшti. Yani biz dцnyayla Latin alfabesiyle haberleшmeye baшlamышtыk. Ышte
Atatцrk bunu da tespit ederek Tцrkleri
Latin alfabesine geчirdi. Latin alfabesi
zaten temelinde Tцrk alfabesidir. Latin
alfabesinin temeli Tцrk'tцr. Orhun Yazыtlarыyla baшlar ve geliшe geliшe o alfabe
haline gelir. Ayrыca alfabe, medeniyet
dairesini tesbit eder. Tцrklerin son asыrlarda batы medeniyet dairesi iчinde yer
aldыьыnы biliyordu. Alfabeyle bunu da derhal kюkleшtirdi.
Atatцrk, bu alfabeye geчmekle Tцrkчeye шahsiyetini kazandыrdы. Tцrkчeye varlыьыnы kazandыrdы. Ve Tцrkчenin hыzla ilerleyebilmesi imkanыnы saьladы. Artыk Arap
alfabesinin sessizlere dayalы olarak kelimeleri yazmasы yerine, Tцrk alfabesi
seslilere dayalы olarak Tцrkчeyi ifade ediyordu ki bюylece kelimelerimizin hatalы
okunmasы mцmkцn deьildi. Arap alfabesiyle yazыlan Tцrkчe kelimeleri kaч чeшit
okuyabilirdik. Arap alfabesiyle yazыlan
nice Tцrkчe kelimelerin hepsi kaybolup
gitti. Onlarы Arapчa zannetmeye baшladы
чocuklarыmыz. Bunlarыn en iyi юrneklerinden bir tanesi "akы" kelimemizin "ahi"
oluшudur. Akы kelimemiz, bizim Tцrk coьrafyasыnыn tarihinin en eski zamanlarыnda
esnafыmыzыn, sanatkarыmыzыn teшkilatыnыn
ismi olan bir kelimedir. Akы, yani eline
saьlam, beline saьlam, diline saьlam. Ak
insanlarыn birliьi. Bunu Anadolu'ya da
getirdik. O sayede, dцnyanыn en kaliteli
mallarыnы цrettik. Atatцrk bunlarы hep tespit
etti. Sadece en kaliteli mallarы deьil,
dцnyanыn en bol цretimini de biz yaptыk.
Ышte Atatцrk Tцrkчenin doьru dцrцst yazыlmasыyla yalnыz dilimizin шahsiyetine kavuшmasыnы deьil aynы zamanda yabancы
zannedilen birчok kurumumuzun bize ait
olduьunun da ortaya чыkmasыna imkan
saьlamышtыr.
Toplum mцhendisi olarak, millete юyle
bir maneviyat gцcц aшыlayarak yoьurmaya
чalышtы ki, buna karшы gelebilecek hiчbir gцч
tanыmadы. Dышarыnыn teшvik ettiьi, dышarыnыn
beslediьi, dышarыnыn sandыklar dolusu altыnlar vererek ileri sцrdцьц hainler ortaya
чыktы ama onlarыn da yola getirilmesi en
fazla 25-30 gцn sцrmцшtцr. 20-30 yыl deьil.
Tavizin taviz getirdiьini bilen bir toplum
mцhendisidir Atatцrk. Onun iчin hiчbir цlkeye, hiчbir kюtц giriшime, asla ve kesinlikle en ufak bir taviz vermeye yanaшmamышtыr. Derhal юnцnц bычakla keser gibi
kesip atmышtыr. Bu ancak deha seviyesinde
bir toplum mцhendisinin, hesap adamыnыn,
muazzam bir sosyologun baшarabileceьi
bir iшtir.
Milletine aшыladыьы maneviyatыn kazandыrdыьы hыza gelince, bu o kadar yцksektir
ki, dцnya tarihinde Atatцrk dюnemi kadar
hыzla yцkselmiш, hыzla iktisadi geliшme
saьlamыш, hыzla alt yapы yatыrыmlarыnы baшarmыш, hыzla mutlak ihtiyaч olan mal цretimini saьlayacak fabrikalarы kurmuш hiчbir
millet yoktur, olmamышtыr ve olamaz. Ne
Japonya'yla mukayese edebilirsiniz ne
baшka devletle. Yюnetimde kaldыьы 15 yыl,
Atatцrk'цn mana gцcцyle bu milleti
kalkыndыrdыьы, цretime muazzam katkы
saьladыьы yыldыr. O 15 yыl iчinde sadece
1000 doktorla kaч yцz чeшit hastalыkla
mцcadele etmiш. Dullar, yetimler, sakatlar
цlkesi olan Tцrkiye'yi, 30 senedir harpten
harbe koшan fakirleшmiш bir milleti dik baшlы
hale getirmiшtir. Devletin юьretmenine
юyle bir шahsiyet kazandыrmышtыr ki, bu
юьretmen kasabalarda kюylerde kahvenin
юnцnden geчerken halk ayaьa kalkmышtыr.
Bюylece ne pahasыna olursa olsun
cumhuriyeti bu gцnlere getiren halkы
yetiшtirmiшtir, Atatцrk neslini yetiшtirmiшtir.
Atatцrk, toplum mцhendisliьinde, maneviyat gцcцnц чok iyi kullanan, gerчekten
ender bir шahsiyettir. Mana gцcц nedir?
Mana gцcц, taш чatlasa ancak 50 kg
kaldыrabilen bir insanы, 270 kiloluk bir gцlleyi kaldыrыp topun namlusuna sцrdцren
gцчtцr. Tцrk Milletini esaretten kurtarma
aшkыyla yanan bir yцreьin baшarыsыdыr. 270
kilo ile 50 kilo arasыndaki "fizik gцч"tцr.
Ышte bu gцcц kullanan yegаne devlet
adamыdыr Atatцrk. Atatцrk'ten sonra birчok
devlet adamы Atatцrk'ц taklit etmeye
чalышmышtыr. Юzellikle Japonlar ve Almanlar. Ama hepsi Atatцrk'цn aksine milletini
felakete sцrцklemiшtir. Atatцrk ise %
80'inin ayaьыnda чarыьы olmayan bir
orduyu dokuz gцnde Afyon'dan Ыzmir'e
ulaшtыrmыш ve dцшmanы denize dюkmцшtцr.
Demiryollarы, temel fabrikalar, demir чelik,
шeker fabrikalarы, kumaш fabrikasыndan
tutun insan ihtiyacы olan bцtцn fabrikalarыmыzы o 15 yыl iчinde kurmuшtur. O 15
yыl iчinde okullaшmayы son derece hыzlandыrmышtыr. Bцtцn toplumu eьitime, kalkыnmaya, geliшmeye ve en yцksek medeni
seviyeye ulaшmaya yюneltmiшtir. Kыsacasы
maneviyat gцcцnц en yцksek seviyede
kullanan bir toplum mцhendisiydi Atatцrk.
Bu maneviyat gцcцnц kullanыp da dцnyayы
fethetmeye kalkan liderlerin hepsi milletini
periшan etmiшtir. Toplum mцhendisliьi,
nerede duracaksыn, nereye geleceksin,
nereye varacaksыn onu hesap edebilecek
bir mцhendislik dehasы gerektirir. O deha
mesela Hitlerde yoktu. Ama Atatцrk'te kat
kat fazlasыyla vardы.
Atatцrk Tцrk kцltцr unsurlarыnы iшlemeyi
hedef aldы. Bu maksatla bir Tцrk geleneьi
olan Kurultaylarы baшlattы. Bunlarыn ышыьыnda
Tцrk Dil ve Tцrk Tarih Kurumlarыnы kendi
parasыyla kurdu. Tцrk milletinin tarihinin
on binlerce yыl geriden baшladыьыnы seziyor
ve bunun ispatыna чalышыyordu. Bugцn bu
konuda Atatцrk'ц haklы чakaran pek чok
ilmi geliшmeler saьlandы.
Atatцrk toplumu hiчbir zaman belli bir
yerde duran bir toplum olarak dцшцnmцyordu. Aksine devamlы olarak geliшmenin
en yцksek hыzla devam etmesini istiyordu.
Bunu da baшarыyordu. Ama ne yazыk ki
юmrц yetmedi. Bu millet gerчekten o gцnden bugцne юksцzdцr. 1947'ye kadar Atatцrk'цn koyduьu prensipler, чizdiьi hudutlar, millete verdiьi aшk bцtцnцyle devam
etti. Ama 1947'de Amerikalыlarla bir antlaшma imzaladы bu devlet. O antlaшma
Tцrk Milleti'nin eьitimini Tцrkчц eьitimden
чыkararak Greko-Latin kцltцrцne dayalы
eьitim haline getirdi. Maneviyatыnы deьiшtirdi, geliшme hыzыnы kesti. Kendine gцveninin
gittikчe azaltarak aшaьыlыk duygusunu
aшыladы. Bu millete Atatцrk'цn tespit ettiьi
temayцller istikametinde deьil, bu millete
ters kanunlarla bu milletin yюnetilmesi
saьlandы. Bu temayцl hala devam ediyor.
Bugцn bize uymayan kanunlarы yalnыz
Amerika deьil Avrupa da dayatыyor.
Sanayileшme yerine ithalat, цretim yerine
tцketim dayatmasы sцrцyor ve bu шekilde
millet borчlu, gittikчe borч yцkц altыnda
ezilip sesi чыkmayan toplum haline getiriliyor.
Hayatы boyunca Tцrk yaratыlmыш olmakla
юvцnen ve bunu milletine aшыlamayы baшarmыш olan Atatцrk, bugцn Amerikan toplum
mцhendislerinin Tцrkiye'yi Tцrklere bыrakыlamayacak kadar юnemli sayan, okullardan Tцrkчenin kovulmasыna, Ne Mutlu
Tцrkцm demenin gerilik olduьuna inanan,
aшaьыlыk duygusuna kapыlmыш pek чok
aydыnыn цlkede cirit attыьыnы her halde юbцr
dцnyadan gюrцyordur.
Her шeye raьmen, чok шцkцr ki Allah
onu Tцrk yaratmышtыr. Чok шцkцr ki hepimizi Tцrk yaratmышtыr. Tцrkler onun mirasыna
sahip чыkacak ve kaldыьы yerden devam
ederek Tцrk milletini onun istediьi yere
mutlaka чыkaracaktыr. Ne Mutlu Tцrkцm
Diyene.
Tanrы Tцrkц Korusun.
Prof. Dr. Turan Yazgan.
Aьlayanыn malы, gцlene hayыr etmez...
Cumhurbaшkanы Abdullah Gцl Wikileaks'te aчыklanan belgelerde Иsrail'in adыnыn geчmemesi ile ilgili
bir soruya, "Ben komplo teorilerine fazla inanmam. Belki ileride чыkacaktыr. Hepsini dюkmediler
gюrdцьцm kadarыyla" cevabыnы verdi.
Bir gazetecinin ''Wikileaks belgeleri ile ilgili
ABD'li herhangi bir yetkili ile gюrцшtцnцz mц?
Herhangi bir юzцr dilendi mi?'' sorusunu
Cumhurbaшkanы Gцl, шюyle yanыtladы: "Dышiшleri
Bakanыmыz ABD Dышiшleri Bakanыyla konuшtu.
Orada юzцr dilendi. Basыn toplantыsыnda da
sюylendi" cevabыnы veren Gцl, "Buradan шunu da
sюylemek istiyorum. Wikileaks tuzaьыna dцшmeyin, kimse dцшmesin. Bizim iч dцzenimizi, politikamыzы, gereksiz шekilde enerjimizi almasыn.
Tekrar sюylцyorum diplomatlarыn merkezlerine
yazdыьы deьerlendirmelerin doьru olanlarы da var
yanlыш olanlarы da var. Gerчekten чok yakышыksыz
olanы da var. Oda o diplomatlarыn чapыnы gюsterir.
Bu tuzaklara dцшmesin kimse Tцrkiye'nin enerjisini boшa harcamayalыm." ifadesini kullandы.
Gцl'цn YAШ toplantыlarыna katыlmamak iчin AGИT
Zirvesi'ne bir gцn erken gittiьi iddialarы цzerine
Cumhurbaшkanы Gцl, "Ben Baшkomutanыm bюyle
bir шey olabilir mi?” dedi. Abdullah Gцl sюzlerini
шюyle tamamladы: "Hiч kimse benim Devlet
Baшkanы olarak gece uчakta uyumamamы, sabah
oraya 7'de inip doьrudan toplantыya gitmemi beklemezdi deьil mi? 4 buчuk saat yol, 4 saat de saat
farkы. Ben sizinle basыn toplantыsы yapыp gittiьimde
akшam yemekten sonra vardыk, bir gцn юnce varmadыk. 9 buчukta filan vardыk. Sabahleyin de 9'da
kalktыk. 4 saat geriye alыrsanыz, Tцrkiye saatiyle
5'te uyandыk. Ишe baшladыk. 5'te gюrцшmelere
baшlamak iчin de hazыrlыk iчin bir iki saat юnce
uyanmak gerekir. Program ortada, bundan baшka
manalar чыkarmayыn."
Haziran 2010 tarihinde Tцrkiye'ye dюnmesi
mцnasebetiyle Genel Sekreterlik gюrevinden ayrыlan
Hacы ATEШ Bey'in yerine Dernek Yюnetim Kurulunca
belirlenen komisyon tarafыndan Шadi ЧAPAR Bey
gюrevlendirilmiшtir. Komisyon 4 aday ile gюrцшmцш ve
Шadi ЧAPAR Bey'de karar kыlmышtыr.
Шadi ЧAPAR 1986.Йыл ESKИШEHИR’де доьду.
Yцksek Lisans Юьrencisi олан Шади бей, Elektronik
ве Mikroelektronik Mцhendisiдир.
11
Kazakistan'da 2.700 kiшinin katыlыmыyla bir
anket yapыldы. Ankette katыlыmcыlara
Kazakistan'a en iyi dost olarak hangi цlkeyi
gюrцyorsunuz? sorusu soruldu. Bizi hem
sevindiren hem de шaшыrtan sonuчlar da
чыktы.Anket sonuчlarыna sondan baшlarsak;
Kazakistanlыlarыn % 10.6'sы Kazakistan'ыn hiч
dostu olmadыьыnы,%5.6'sы ise Kazakistan'ыn
tцm цlkelerle dost olduьunu ve % 2'sinin ise
Kazakistan'ыn en iyi dostunun Kыrgыzistan
olduьunu dцшцnmekte.
Haberde, iki ulusun aynы tarihi kюklerine
sahip olduьu, Kazakistan'ыn baьыmsыzlыьыnы
ilk tanыyan цlkenin Tцrkiye olduьu ve
Tцrkiye'nin baшkentinde kыsa zaman юnce
Kazakistan Cumhurbaшkanы Nursultan
Nazarbayev'in adыna anыt dikildiьi de
kaydedildi.
Hiч kuшkusuz, Bцyцkelчi sayыn Lale Цlker'in de kыsa zaman юnce dile getirdiьi gibi
Tцrk-Kazak iliшkileri altыn dюnemini yaшamakta. Nazarbayev tatillerini Bodrum'da
geчirmekte, Cumhurbaшkanы Gцl sadece bu
sene iчinde 3 defa Astana'da oldu, son
olarak kendi цlkesinde adыna anыt dikilmesini istemeyen Nazarbayev'in ilk heykeli
Ankara'da Genчlik Parkы юnцnde tюrenle
aчыldы. Tцm bunlarыn ankette bu sonucun
чыkmasыna katkыda bulunduьu aчыktыr.
Ankete katыlan Kazakistanlыlarыn % 53'6'sы,
Kazakistan'ыn en iyi dostu olarak komшu
Rusya'yы gюrmekte olduklarыnы belirttiler.
Иkinci sыrayы ise %15 ile Tцrkiye aldы.
Kazakistanlыlarыn % 15'i Kazakistan'ыn en
yakыn dostu olarak Tцrkiye'yi gюrmekte.
Kazakistan baшkenti Astana'nыn nцfusunun 2012 yыlыna kadar 800.000 kiшiye ulaшmasы bekleniyor. Kыsa zaman юnce
Astana'da dцzenlenen Kazakistan'da Gюч:
Problem ve Чюzцmler adlы konferansa
katыlan Kazakistan Ичiшleri Bakanlыьы'na baьlы
Astana Gюч Polisi temsilcisi Beyimbet
Abikululы, Astana nцfusu шu an 720.000 kiшi.
Vatandaшlarыn baшkente yerleшmesi mevcut
seviyede devam ederse bir yada bir buчuk
yыl sonra baшkentin nцfusu 800.000 kiшiye
ulaшыr. 2020 yыlыna kadar ise, Astana bir milyon kiшinin yaшadыьы bir yer olacak diye bekliyoruz, dedi.
Kazakistan Иstatistik Kurumu, 2010 yыlыnыn
ilk 9 ayыnda Astana'da resmi olarak kayыt
yaptыrmыш yabancы vatandaшlarыn sayыsыnыn
bir юnceki yыla gюre 8.973 kiшiye artarak
67.324 kiшi olduьunu aчыkladы. BDT цlkelerini dikkate almaz ise, Astana'da en чok
vatandaшы olan цlke Tцrkiye ve ardыndan
Чin Halk Cumhuriyeti. Astana'da resmi
kayыt yaptыrmыш 4.262 Tцrk'цn ve 1.335
Чinli'nin yaшadыьы kaydedildi. BDT цlkelerine
gelince ise шu bilgi verildi: Astana'da 23.323
Юzbekistan,
23.223
Rusya,
6.103
Kыrgыzistan, 3.077 Azerbaycan, 1.114
Ukrayna ve 2.200 diьer BDT цlkeleri vatanKonferans sыrasыnda verilen bazы bil- daшы yaшamakta.
giler Tцrkleri de ilgilendirdiьi iчin ilgimizi
Kaynak: Zakon Haber Portalы.
чekti:
"Tцrkiye'de Yaшayan Azerbaycan
Tцrkleri 1. Kurultayы" organizasyon komitesi, adы geчen kitabы, kurultay tarihine kadar
yetiшtirmeyi planlыyor.
Kurultay Organizasyon komitemiz tarafыndan
hazыrlыk чalышmalarы yapыlan kitap, 23-24 Nisan
2011 tarihinde yapыlacak kurultayыmыza
yetiшtirilecektir.
Kitap'ta, юzet olarak шu konular yer alacaktыr.
* Azerbaycan Tцrkleri kimlerdir?
* Son 200 yыllыk Azerbaycan tarihine kыsa bir
bakыш.
* Tцrk Dцnyasыnыn юnemli bir parчasы olan,
50 Milyon Azerbaycan Tцrkц nerelerde yaшыyor.
* Tцrk ordu'sunun Azerbaycan seferi (Ziya
Paшanыn, Bakы'yы, Ermeni ve Rus iшgalinden
kurtarmasы).
* Чanakkale savaшыnda yer alan Azerbaycan Tцrkleri.
* Tцrkiye'de yaшayan Azer-baycan Tцrkleri,
Tцrkiye Cumhuriyetinin temel taшlarыdыr.
* Tцrkiye'de yaшayan Azerbaycan Tцrkleri.
* Avrupa ve Amerika'da ya-шayan, Tцrkiyeli
Azerbaycan Tцrkleri.
* Tцrkiye Cumhuriyetinin oluшmasы ve yaшa-
masыnda юnemli gюrevleri olan, Azerbaycan
Tцrkleri.
* Tцrkiye'de ki, Azerbaycan Kцltцr Dernekleri.
* Tцrkiye'de ki, Azerbaycan Tцrklerinin
юnemli ticari faaliyetleri, Tцrkiye Ekonomisine
katkыlarы.
* Tцrkiye цniversitelerinde mцzik okullarыnda чalышan юьretim gюrevlileri.
* Tцrkiye'de Цniversite eьitimlerini yaparak,
dцnyanыn чeшitli цlkelerine yayыlan Tцrkiyeli,
Gцney ve Kuzey Azerbaycanlы, hekimler,
mimarlar, bilim adamlarы...vs.
* .... vs vs.
Hazыrlanacak kitabыmыzыn iчinde yer
almasыnы istediьiniz konularы, Organizasyon
komitesine bildirmenizi rica ediyoruz.
Hazыrlanacak kitap, belgesel niteliьi taшыyacaktыr.
Tцrkiye'de daha юnce hazыrlanmamыш olan
kitabыmыzыn, kurultayыmыzы taчlandыracaьыnы
dцшцnцyoruz.
Tцm dostlarыmыzdan, kitabыmыzla ilgili gюrцшlerini, юnerilerini, yapabilecekleri katkыlarы,
kurultay organizasyon komitemize bildirmelerini rica ediyoruz.
Ayrыca, "kitap hazыrlыk чalышma grubunda" yer
almak isteyen dostlarыmыzыn da bize baшvurmalarыnы rica ediyoruz.
Aktif siyasete atыlmadan юnce Medya
Dцnyasыnda da birчok юnemli iшlere imza atmыш,
baшarыlы projelerle Azerбайэан halkыnыn huzuruna чыkmыш. Gюzц kara bir Tцrk kыzы her шeyden
юnce PAШEYAVA. Afganistan'da, Ыrak'ta savaш
muhabirliьi yapmыш. "Чok fazla gazeteci
kalmamышtы, ama ben Saddam yыkыlыrken
Baьdat'ta idim" diyor. Birчok Dцnya lideri ve
Tцrk siyaset adamы ile gюrцшmeleri var.
Yayыnlanmыш birчok eseri var.
Bize; Atatцrk, Rauf Denktaш, Ziya Gюkalp'ыn
hocasы Alibey Hцseyinzade, Kuzey Kыbrыs
konularыnda yazdыьы kitaplarыnы hediye ediyor.
Bu чalышmalarыn ardыndan aktif siyasete atыlmыш.
2005 yыlыnda yapыlan seчimlerde ilk olarak
doьup bцyцdцьц ata topraklarы olan Tovuz bюlgesinden ilk kez parlamentoya baьыmsыz olarak
girmiш ve bu baшarыsыnы geчtiьimiz gцnlerde
yapыlan seчimlerde tekrarlamыш. Цlkeler arasы
birчok dostluk gurubunda цye olan Paшayeva
aynы zamanda Avrupa Parlamentosunda цlkesini temsil ediyor. Шцkrц Gюkkaya ve Qenire
Paшayeva Seчim bюlgesi Gцrcistan sыnыrыnda.
Bakц'ye bir hayli uzak. "Seчim bюlgenize bu
kadar yoьun iшin iчinde vakit ayыrabiliyor
musunuz?" diye sordum "Asla ihmal etmem,
her ay birkaч kez giderim, bizim чalышmalarыmыza bюlgemizin ihtiyacы var" dedi Ve
baшlыyoruz sohbete. Юyle шeyler sюylцyor, юyle
cцmleler kuruyor ki; insanыn tцylerini diken
diken ediyor. Adeta insanыn gюzlerini sulandыrыyor, duygulandыrыyor. Resmen sokakta ki
Tцrk ve Azeri halkыn duygularыna tercцman
oluyor "Her akшam Tцrk Televizyonlarыnыn
haberlerini izlerim, Tцrkiye adыna sevindirici bir
haber duyduьum zaman inanыlmaz mutlu olurum, bir шehit haberi duysam oturur bende
aьlarыm" dedi. Sohbetimize devam ediyoruz.
"Bir millet yedi devlet olmalыyыz, hep birlikte
hareket etmeliyiz, gцчlerimizi birleшtirmeliyiz"
diyor ve bunu da bir юrnekle anlatыyor. "Baba 7
oьluna birer чюp getirmesini emretmiш, oьullar
getirmiшler, hepsini tek tek kolayca kыrmыш, sona
birer tane daha getirin demiш, ve gelen yedi
чюpц eline almыш ve topluca kыrmaya чalышmыш,
tabi zorlanmыш ve чocuklarыna dюnerek; bakыn
birlikte olunca kolay kыrыlmыyor demiш, bizde
юyle olmalыyыz, ayrы ayrы hareket edersek bizi
kolay kыrabilirler, ama birlikte hareket edersek
hem daha gцчlц oluruz hem de sцper bir gцч
haline geliriz" diyor Ve ilginч bir hatыrasыnы
anlatыyor; "Ermeni Kapыsыnыn aчыlmasы gцndeme
geldiьi dюnemde Tцrkiye'ye gittik, bюyle bir
uygulamanыn yalnыzca Azerбайжанлы kardeшlerimizi deьil Tцrkiye'de yaшayanlarы da derinden
yaralayacaьыnы Tцrk mevkidaшlarыmыza ve yetkililerine aktardыk, bu sыrada bir bakanla gюrцшцrken ben normal sohbet eder gibi durumu
anlattыm, kendi цlkemde gibiydim, ve kendilerine шunu sюyledim; biz burada iki resmi heyet
gibi gюrцшmцyoruz, ben burada resmi bir temsilci olarak davranmыyorum, benim iчin Bakц
neyse Ankara'da o dedim, bunun Dцnya'da
baшka bir юrneьi yok" diyor. Karabaь'ыn iшgalinin yalnыzca Azerbaycan'a yюnelik bir hareket
olmadыьыna dikkat чeken Genire Paшeyava; "Bu
iшgal Tцrk Dцnyasыnыn baьlantыlarыnы koparmaya
yюnelik bir hareket, шayet Karabaь iшgal
edilmemiш olsaydы Иstanbul'dan чыkan bir Tцrk
Чin Seddi'ne kadar Tцrk topraьыndan gidebilecekti, bunu engellediler, baьlantыlarыmыzы kopardыlar, tцm Dцnya'nыn gюzц юnцnde insanlarыmыz
katledildi, vatanlarыndan чыkartыldы, ama kendini
medeni ve demokrat kabul eden batы sadece
seyretti, dava hepimizin davasы ve birlik olarak,
gцчlц olarak bu sorunlarы tцm Dцnya'ya haykыrmalы ve haklыlыьыmыzы ortaya koymalыyыz" diyor.
Uzaktaki Anadolu; AZERBAYCAN Dost ve
Kardeш цlke Azerbaycan'da bir televizyon programы hazыrlamak iчin yola чыkыyoruz. Artыk bir
dцnya markasы haline gelen Tцrk Hava
Yollarыnыn tarifeli uчaьы yaklaшыk 2.5 saatlik bir
yolculuьun ardыndan bizi Haydar Aliyev Airport'a indiriyor Azeri dilinde havaalanыnыn
isminde olduьu gibi birчok Иngilizce ve Rusчa
kelimelere rastlamak mцmkцn. Havaalanыnda
Tцrk vatandaшlarыna юzel bir hizmet olan
"Kapыdan Vize Alma" iшleminden yararlandыktan
sonra Serhat Polislerinin mцhrцyle birlikte dost
ve kardeш цlkemiz Azerbaycan'a ayak basыyoruz. Havaalanыnda bizi baьыmsыzlыьыn ardыndan Azerilere demiri юьreten firmanыn yetkilisi,
Tцrkiye'de birчok bankada mцdцr olarak gюrev
yapmыш Ali Rыza Engin Bey karшыlыyor. Haydar
Aliyev Airport'tan otelimize doьru ilerlerken,
beш yыl юnce geldiьimizde gюrdцьцmцz o geri
kalmыш, Sovyet dюneminin eski binalarыyla sцslц
Bakц'nцn чoktan geri kaldыьыnы gюrцyoruz.
Dцnya Petrol цretiminin % 3'цnц gerчekleшtiren, daha yeni Dцnya doьalgaz ihtiyacыnыn
% 40'ы bulunan Azerbaycan Allah vergisi bu
zenginliьini цlkenin geliшimi yюnцnde чok iyi
kullanыyor. Geniш bulvarlar, modern binalar,
yeni yeni dikilen gюkdelenler, iш merkezleri,
Kцltцr ve Sanat Saraylarы, muhteшem sahili,
gece yapыlan ышыk ve su animasyonu Bakц'yц
Dцnya'nыn sayыlы kentlerinden biri haline getiriyor. Dost ve Kardeш цlkenin Devlet Baшkanы
Sayыn Иlham Aliyev Merhum Babasы Haydar
Aliyev'den devraldыьы bayraьы hakkыyla taшыyor
ve цlkesini modern bir цlke haline getirmek iчin
ne gerekiyorsa yapыyor. Шayet bu planlы ve programlы kalkыnma devam ederse Bakц en geч 5
yыlda Dцnya'nыn yeni Dubai'si olacaьa benziyor.
Otelimize yerleшtikten sonra Bakц Caddelerine
чыkыyoruz. Ali Rыza Aьabey bizi bir Tцrk
Lokantasы olan Mozart Cafe'ye gюtцrцyor.
Orada bizi Cemal Yangыn ve Resul Doьan
Aьabeyimiz karшыlыyor. Sonradan юьreniyoruz ki
ЮNЦNE GELENLE DEЬИL, ЮLЦME GELENLE DOST OL...
bu iki bцyцьцmцz 1991'de ki baьыmsыzlыьыn
ardыndan kardeш цlkeye gelen ilk iшadamlarыmыzmыш. Hatta 9. Cumhurbaшkanыmыz Sцleyman Demirel kendilerini; "Uчbeyi" ve "Akыncы"
gibi isimlerle tanыmlamыш. Resul Aьabey Mozart
Cafe'nin iшletmecisi ve Azerbaycan Tцrkiye
Ишadamlarы Birliьinin Muhasip Цyesi. Cemal
Yangыn Aьabeyimiz ise derneьin birinci baшkan
yardыmcыsы. Az sonra masa Tцrk iшadamlarыyla
doluyor. Tahminlere gюre 20-30 bin arasы Tцrk
giriшimci Azerbaycan'da faaliyet gюsteriyor.
Yalnыzca ATИB цyesi шirketler 110 bin Azerбайжанлы kardeшimize iш imkаnы saьlыyor. Mozart
Cafe kendinizi Tцrkiye'de hissedebileceьiniz
bir yer. Tцrk Mutfaьыnыn birчok lezzetini Tцrkiye'de bile bulamayacaьыnыz kalite ve lezzetle
bu цlkede yaшayan vatandaшlarыmыza ve Azerбайжанлы kardeшlerimize sunuyor. Ertesi gцn
Bakц sokaklarыnda gezimize чыkыyoruz. Bakц'nцn en yцksek noktasыnda, Azerbaycan
Parlamentosunun hemen yanыnda Tцrk ve
Azerбайжанлы шehitler koyun koyuna yatыyor.
Osmanlы Devletinin yedi cephede dцшmana
karшы чarpышtыьы, Birinci Dцnya Savaшы yыllarыnda
Ruslar Bakц'ye girmiшler. Dюnemin Azerбайжанлы yюnetimi Enver Paшa'dan yardыm istemiш.
Enver Paшa da kardeшi Nuri Paшa komutasыnda
ki bir orduyu Bakц'ye gюndermiш ve Bakц'yц
Ruslardan temizlemiш. O savaшta 1130 шehit
vermiшiz. Kimi Kastamonu'dan gelmiш kimi
Bartыn'dan. Kardeш цlkenin baьыmsыzlыьы iчin
canlarыnы seve seve feda etmiшler. Hemen yanlarыnda ise Azatlыk Meydanыnda Rus Tanklarыnыn
цzerine yцrцyen, gюьцslerini baьыmsыzlыk iчin
siper eden Azerбайжанлы шehitlerimiz yatыyor.
Ardыndan devlet mezarlыьыnы ziyaret ediyoruz.
Temizlik ve bakыm adыna bir kabristanыn nasыl
olmasы gerektiьinden юrnekler veriyor bizlere
Azerбайжанлы kardeшlerimiz. Burada Azerbaycan'ыn yetiшtirdiьi; bilim adamlarы, siyasetчiler,
sanatчыlar son duraklarыnda. Ebцlfez Elчibey ve
Milli Lider olarak kabul edilen Haydar Aliyev'in
mezarlarы da burada. Tцrk Dцnyasыnыn bu iki
юnemli ismini ziyaret ediyor ve bu millet iчin
yaptыklarыna шцkranlarыmыzы sunarak birer Fatiha
okuyoruz. Daha sonra kыsa adы ATИB olan
Azerbaycan Tцrkiye Ишadamlarы Birliьini ziyaret
ediyoruz. Bizleri Baшkan Birinci Yardыmcыsы
Ordu'lu Cemal Yangыn, Genel Muhasip Elazыь'lы
Resul Doьan ve Giresun'lu Иhsan Fatoьlu aьыrlыyor. Fatoьlu Tцrkiye Иш Dцnyasы iчinde юnemli
bir isim. Daha юnce TOBB bцnyesinde de
birчok gюrev цstlenmiш ve ardыndan Azerbaycanda birчok yatыrыma imza atmыш. Cemal
Yangыn Bey ise yine birчok gюrevi taшыyan bir
isim. Юrneьin DEИK Azerbaycan-Tцrkiye Иш
Konseyi Baшkan Yardыmcыsы ve 17 цlkenin
komisyonunun baшkanы. ATИB'de AzerбайжанTцrk kardeшliьinin en gцzel юrneklerini gюrebiliyoruz. Baшkan Azerбайжанлы bir hanыmefendi. Baшkan Yardыmcыsы, Muhasip ve diьer цyeler
Tцrk. Aslыnda bizim Azerи-Tцrk ayыrыmы yapmamыza da kыzыyorlar."Biz Azeri deьiliz,
Azerbaycan Tцrk'цyцz" diyorlar. ATИB Karadeniz'e Kыyыsы Olan Цlkeler Birliьini kurmuш.
Proje mцthiш ilgi gюrmцш. Hatta Karadeniz'e
kыyыsы olmayan цlkeler bile Иzleyici Цye olarak
projeye dаhil olmuшlar. ATИB; "Bu iш size
yakышыr" diyerek ilk baшkanlыьы TЦSИAD'a bыrakmыш. Шu anki baшkan Yunanistan'dan. Юnцmцzde ki dюnem ise baшkanlыk Azerbaycan'da
ve ATИB Baшkanы bu gюrevi цstlenecek.
TЦSИAD diьer yerlerde temsilcilik aчarken
Azerbaycan'da gerek gюrmemiш. ATИB'e; "Siz
varsыnыz gerek yok" demiш adeta. Ayrыca kurduklarы bir Tarih Araшtыrmalarы Derneьi ile Tцrk
ve Azerбайжан tarihinin gerчeklerinin en ince
шekilde ortaya чыkmasы ve Dцnya'nыn bilgilerine
sunulmasы iчin de чalышmalar yapыyorlar. Шu
anda чalышtыklarы konu Azerбайжан topraklarыnыn
bir kыsmыnы da iшgal etmiш olan Ermenistan.
Ermenistan'ыn gerчek yцzцnц; Tцrk, Azerбайжан hatta Rus arшivlerini de aчarak resmi belgelerle tцm Dцnya'ya gюstermek istiyorlar.
Profesyonel bir ekip baшta olmak цzere, bilim
adamlarы, bцrokratlar, siyasetчiler ATИB’le birlikte Azerbaycan'ыn geleceьini inшa ediyorlar.
Zaman zaman Dцnya'yы ayaьa kaldыran чыlgыn
iшlerde yapmышlar. Azerбайжан bayraklы bir
uчakla uluslar arasы arenada tanыnmayan
Kuzey Kыbrыs Tцrk Cumhuriyetine inmiшler ve
tцm Dцnya'nыn dikkatini Kuzey Kыbrыs davasыna
чekmiшler. Baшlarыnda da eski bir pilot olan ve
bugцn de bakanlыk gюrevi цstlenmiш bir isim
varmыш. Babasыnыn oьlu Иlham Aliyev tцм
Dцnya'nыn saldыrыsыna gюьцs germiш. Adeta;
"Hadi oradan" demiш. Gerek Azerбайжанлы
kardeшlerimiz gerekse Tцrk Ишadamlarы bюyle
bir lidere sahip olduklarы iчin kendilerini шanslы
gюrцyorlar. Azerбайжан liderи iki цniversite bitirmiш, birkaч dil bilen, Haydar Aliyev gibi bir
siyasi dehanыn rahle-i tedrisatыndan geчmiш bir
isim. Hem цlkesini Dцnya'ya aчыyor hem de
mцthiш bir kalkыnma projesini hыzla hayata
geчiriyor.
Gezimizi “Eski Шehиr" diye tanыmlanan tarihi
Bakц'de sцrdцrцyoruz. Burasы surlarla чevrili ve
Devlet Baшkanы Иlham Aliyev bu bюlgeye bцyцk
юnem veriyor. Hatta yalnыzca buranыn bir valisi
ve belediye baшkanы var. Her yer tertemiz ve
dцzenli. Gцvenlik hat safhada. Turistler ve yerli
ziyaretчiler asla rahatsыz edilmiyor. Azerbaycan'a gelip de eшine dostuna bir hediye
getirmek isteyenler buraya uьramadan edemiyor.
Шцkrц GЮKKAYA,
Тцркийе.
12
Kыrgыzistan'ыn baшkenti Biшkek'te bulunan
Alamudun Pazarы Baш Veteriner-doktoru Kemal
Bayram, 60'ыncы doьum gцnцnц 50 Yaшlы eшi Nazire
Hanыm ve arkadaшlarыyla birlikte Kant kentinde
'Antalya' Restourantыnda bir parti vererek kutladы.
Dedeleri 66 Yыl юnce Ahыska'dan sцrцlen Kemal
Bayramыn 60'cы Doьum gцnц tюrenиnde konuшan
Kыrgыzistan Tarыm Bakanlыьы yetkilisi, Kemal beyin
hizmetlerinden dolayы Bakanlыk tarafыndan Madalya
ile юdцllendirildiьini bilirtti.
Sayыn Kemal BAYRAM! Bugцn bir yaшыnы daha
doldurmanыn mutluluьunu yaшarken geleceьin
sana kalbindeki tцm dilekleri vermesini diliyoruz.
Doьduьun gцn bulutlarы yыrtarak, bir gцneш gibi
etrafыna aydыnlыk saчarak girdin hayata.
Kemal bey! Nazire Hanыmla birlikte Yaшa! Sev!
Gцl! Bunlar eksik olmasыn yaшamыnыzdan. Yaшыnыz
kaч olursa olsun her шeyin en gцzeli sizlerle
olsun. Nice mutlu, neшeli ve yaшam dolu yaшlara!
Doьum Gцnцnцz Kutlu Olsun!
Tюrenin ardыndan Kыrgыzistan'da bulunan Ahыska
Kцltцr Merkezine baьlы Folklor ekibinin gюsterileri
bцyцk ilgi gюrdц.
“ТЦРКЕЛ”.
Кемал бей! Sana binlerce юpцcцk ve sevgi yolluyoruз Бурса’dan. Доьум Эцнцн кутлу олсун!
BALЫ PARMAЬЫ UZUN OLAN DEЬИL, KЫSMETИ OLAN YER...
13
Bычak yarasы geчer, dil yarasы geчmez...
14
Юzellikle kцltцrde sembolцn
юneminden bahsettikten sonra
Bozkurt'un anlamыnы daha kolay
kavrayabiliriz. Bir milletin kцltцrц ile mitolojisi birbirinden farklы
kavramlar deьildir, her ikisi de
aynы hayat felsefesinden beslenmektedir. Kцltцr; bir milletin,
dilini, sanatыnы, hukuk ve ahlak
anlayышыnы, duygularыnы, inanчlarыnы, hцkцmlerini aksettirir.
Чцnkц bir milletin folklorunu ve
edebiyatыnы belirleyen, mensuplarыnыn idrak alemini oluшturan
Kцltцrц kalыcы kыlan ve gelecek
nesillere aktaran, kцltцrцn
deьer yargыlarыdыr. Bu deьer
yargыlarы da kendini sembollerle
yaшatыr. Ишte bu semboller
kцltцrцn en gцчlц ve kalыcы kыsmыnы oluшturur. Kцltцrцn genel
manиda anlamыnы aчыkladыktan
sonra цzerinde durmamыz
gereken юnemli bir kavram da
"Tцrk Kцltцrц" kavramыdыr.
Bizim atalarыmыz Orta Asya'da,
Tanrы Daьlarы ile Altay Daьlarы
arasыndaki bюlgede yaшыyor-
DATЦB Genel Baшkanы ve
Kazakistan Ahыska Tцrkleri Milli
Merkezi Baшkanы, Dr. Ziyaetdin
ИSMИHANOЬLU Genel yayыn yюnetmenliьinde чыkarыlan ve AHЫSKALЫ
TЦRKLER toplumu цzerinden Tцrk
deьerlerin юzцnde o milletin
kцltцrц vardыr. Kцltцrцn юzelliьi,
milleti meydana getiren fertlere
kazandыrmыш olduьu idraktыr. Bir
kцltцrцn sыnыrы, onun zihniyet ve
imanы ile чevrelenmiшtir. Kцltцrleri birbirinden ayыran, zihniyet
ve iman farklarыdыr. Aynы farklara sahip olan cemiyetlerin birbiri ile чarpышmasыna sebep
olur.
Kцltцr чevreleri benzer olan
veya benzer kaynaklardan
beslenen kцltцrler olur ama
bunlar birbirine tamamen benzemez. Her kцltцr, diьerlerinden farklы gюrцnmek durumundadыr, farklыlыk шuuru olarak
isimlendireceьimiz bu durum,
toplumun bцtцn hayat шekillerini baшka kцltцrlerden ayrы olmaya, deьiшik bir цslцp kurmaya
yюnlendirmektedir. Milli kimlik
yahut kiшilik dediьimiz bu farklы
oluш, dцшцnce biчiminden, kыlыk
kыyafet; tavыr ve davranыш biчiminden, eьitime ve eьlenceye
kadar hayatыn her saha ve
safhasыnda gюrцlцr. Mesela,
aynы dine mensup olan milletlerin dinи anlayыш шekilleri birbirinden farklыdыr. Чцnkц idrak
alemini шekillendiren deьer
yargыlarы farklыdыr. Bu farkы onaya
чыkaran ise o milletin kцltцrцdцr. Bu farklыlыklar o milletin
mimarи abidelerine, edebи eserlerine, musikи eserlerine, felsefи
sistemlerine, v.s… yansыr ve
kцltцrцn devamlыlыьыnы saьlar.
Bюylece gelecek nesillere yol
gюsterici olur, kaynaklыk yapar.
Her toplumun kцltцr deьiшimlerinin bir geчmiшi vardыr.
Kaynaьыnы ise otoplumun tarihi
derinliklerinden alыr. Bir kцltцr
varsa, onun ait olduьu milletvardыr. Millet юzelliьine layыk bir
topluluk varsa, muhakkak bir
kцltцrц vardыr. Kцltцrler ve dil,
din, tarih, edebiyat, sanat, юrf
ve adetler gibi unsurlar,
aitolduklarы cemiyetler kadar
eski ve onlarla yaшыt sayыlmalыdыrlar. Bu kцltцr unsurlarы
nesilden nesile intikal ederler.
Bunun neticesi olarak da yeni
нesiller bunlarы hazыr bulurlar.
lardы. Burasы Чin ile sыnыrdaш
olan bir цlkeydi. Bu yцzden
Tцrklerin eski tarihlerine ait bilgilerin pek чoьunu (malesef)
Чin tarih kaynaklarыndan юьreniyoruz.. Чin tarihчileri M.Ю.
2000-1000 yыllarы arasыnda ilk
Tцrk hцkцmdarlarыndan bahsediyorlar. Bюylece Tцrklerin bilinen tarihi 4000 yыllыk bir tarihtir.
Atalarыmыzыn kцltцrц "Bozkыr"
kцltцrц olarak ifade edilmektedir.
Bozkыr kцltцrцnц Tцrklerin
siyasi ve sosyal yapыsы oluшturmaktadыr. Bu kцltцr, gюч ve
fetihler esnasыnda orada terk
edilip gelinmiш deьildir. Esasыnda, sosyolojik kaideler de
gюstermektedir ki kцltцr bir
elbise gibi eskiyip atыlmaz veya
deьiшtirilemez. Bozkurt, asыrlardыr yaшayan bir цlkцnцn,
Bцyцk Tцrkчцlцk Цlkцsц'nцn
sembolцdцr.Tцrk destanlarыndaki, dolayыsыyla Tцrk Milleti'nin
inanышlarыndaki rolц цчшekildedir: Ata olarak Bozkurt
Rehber olarak Bozkurt Kurtarыcы
olarak Bozkurt Bozkurt'tan
tцremiш olmak inancы Tцrklere
uzun zaman boyunca bцyцk bir
gurur, emniyet ve geleceьe
gцvenle bakma duygusu vermiшtir. Bazы Tцrk destanlarыnda
ana, bazы Tцrk destanlarыnda
baba olarak gюrцlen Bozkurt
чok defa Tцrk neslinin yok olacaьы zaman ortaya чыkmakta ve
Tцrklerin neslinin devam etmesini saьlamaktadыr. Bюylece
Tцrklerin soyunu kutsallaшtыrmaktadыr. Tцrklerin millet hayatыnda bцyцk tesiri olacak hareketlere giriшecekleri zamanlarda Bozkurt onlara yol gюstermekte, rehberlik yapmaktadыr.
Ergenekon Destanы'nda ve Kut
Daьы efsanesinde Bozkurt milli
bir kыlavuz rolцnц oynamaktadыr. Tцrk'цn zor duruma dцшtцьц zaman Bozkurt'un ortaya
чыkarak onu kurtarmasы, evladы
цzerine eьilen bir ananыn veya
babanыn шefkat duygusunu hatыrlatacak derecede derin bir
mana da taшыmaktadыr.
Dцnyasыna yюnelik 'ALTЫN
KЮPRЦ' dergisinin daha bir sayыsы,
Иstanbul'da baш editюr ve Ahыska
Basыn Bilim Merkezi Eшbaшkanы
Ramiz MEШEDИHASANLЫ tarafыndan kendisine takdim olundu.
Ramiz MEШEDИHASANLЫ ve baш
editюr yardыmcыsы, Ahыska Basыn
Bilim Merkezi Eшbaшkanы Hюkцme
Halilova'yы Истанбулда’ки
Интержонтинентал Жейлан Щотелинде
aьыrlayan Genel Baшkan
ИSMИHANOЬLU, Dцnya Ahыskalы
Tцrkleri Toplumu цzerinden Tцrk
Dцnyasы Birliьine yюnelik bir yayыnыn
чыkmasыndan mutluluk duyduьunu
dile getirdi. Dergiyi inceleyen ve
чok beьendiьini dile getiren Genel
Baшkan ИSMИHANOЬLU, uzun
soluklu bir yayыn olmasыnы dilediьini
sюyledi. ИSMИHANOЬLU, юzellikle
Ahыskalы Tцrklere baьlы sayfalarыn
kendisini en fazla etkileyen bюlцm
olduьunu belirterek "Bu sayfalarda Ahыskalы Tцrkler'in tarihi
yatыyor. Her okuyan kiшi ya
babasыnы, ya bir akrabasыnы ya da
bir tanыdыьыnы bu sayfalarda mutlaka gюrцyor. O gцnleri yaшayamayan gцnцmцz genчliьinin o
gцnleri юьrenmeleri, o gцnleri
yaшayanlarыn da yeniden hatыrlamalarы aчыsыndan чok gцzel bir
чalышmaya imza atыlmыш. Ramiz
bey, Hюkцme hanыm, bцyцk
emek harcadыnыz. Sizi kutluyorum" dedi.
www.ahiskapress.com
baшkanlыьы gюrevini yцrцtцyor
olmasы Kosova Tцrkleri aчыsыndan
birer eleшtiri sebebi olmakla birlikte yeni bir siyasi parti kurmanыn
nedenlerini oluшturmuшtur.
Kosova'da seчim kapыdadыr ve
Kosova'da yapыlacak seчimlere Tцrkleri neden ikinci bir siyasi
parti kurma ihtiyacыnda bulundular Kosova Tцrkleri шuan gюrцntц
iki haftadan daha az bir zaman
ve KDTP чatыsы altыnda bir bцtцn
itibariyle iki ve hatta daha birчok
kaldы ve bugцn itibariyle чekilen
olarak siyasi temsili tercih
parчaya bюlцnmцшtцr. Bu durum
kura ile partilerin seчim pusuKosova'daki soydaшlar aчыsыndan
lalarыndaki numaralarы da belirlen- etmediler? Kosova'da чok partili
olumlu neticeler doьurmayacaьы
miш oldu. Bildiьimiz gibi yapыlacak hayata geчildiьi 1990 yыlыndan
seчimler Kosova'da cereyan eden itibaren KDTP varlыьыnы sцrdцrmцш gibi Tцrkiye'nin politikalarы aчыsыndan da bцyцk bir sorun oluшtursiyasi krizin ardыndan olaьanцstц savaшtan sonra yapыlan 3 genel
seчimde de milletvekili elde
maktadыr. Daha юnce sadece
bir statц kazanmыш ve normalde
etmiшtir. Tцrkiye'nin de bu yюnde KDTP ile Kosova soydaшlarыna
13 Шubat 2011'de gerчekleшtirpolitikasы KDTP чatыsы altыnda
doьrudan ulaшan Tцrkiye, bu
ilmesi gerekirken 12 Aralыk 2010
Kosova Tцrklцьцnц toplamak ve
bюlцnmцшlцk ile birlikte zor
tarihine чekilmiшti. Bu tarih
bюlцntцlere karшы durmak olmuшdurumda kalmышtыr. Sayыn
deьiшikliьi ajandalarыnы 2011
tur. Fakat bugцn gelinen noktada Baшbakan'ыn yakыn zamanda
Шubat'ыna gюre ayarlayan tцm
Kosova Tцrkleri юzellikle KDTP
gerчekleшtirdiьi ziyarette
siyasi partiler aчыsыndan ivedi
seчim чalышmasы yapma gereksini- Genel Baшkanы Mahir Yaьcыlar ve Tцrkiye'nin Kosova'da KDTP'yi
yakыn чevresine karшы ciddi bir
tek muhatap olarak gюreceьi,
mi doьurdu.
muhalefet юrneьi sergilemektedir. yeni partilerin Tцrkiye tarafыndan
desteklenmeyeceьi yюnцndeki
Gelinen bu aшamada yapыlacak Bu muhalefetin sebebi Genel
Baшkan Mahir Yaьcыlar'ыn шahsыn- mesajlar bцyцk юnem taшыsa da
seчimlere 29 siyasi parti katыlaKosova Tцrkleri aчыsыndan Mahir
cak. Kosova'da gerчekleшtirilecek da topladыьы yetkiler ile anlamlandыrabiliriz. Yaьcыlar geчtiьimiz
Yaьcыlar baшkanlыьыndaki KDTP,
seчimler Kosova Tцrk toplumu
dюnemde hem milletvekili hem
altыnda birleшilecek bir чatыyы ifade
aчыsыndan da bir ilki beraberinde
bakan hem de parti genel
etmemektedir. Parlamento
getiriyor. Bugцne kadar Kosova
baшkanlыьы gюrevlerini tek baшыna
seчimlerinde 2 milletvekili azыnlыk
Tцrklцьцnц siyasi arenada
yцrцtцyordu. Bu da Kosova
kontenjanыndan garanti olarak
Kosova Demokratik Tцrk Partisi
gюrцlse de daha юnce fazladan
(KDTP) temsil ediyordu ancak bu Tцrkleri arasыnda daha fazla
bireyle temsil edilebilme imkanы
bir milletvekili daha чыkarabilen
kez yapыlacak seчimlere iki Tцrk
varken, Yaьcыlar'ыn tek elde цч
Kosova Tцrk toplumu yapыlacak
partisi birden katыlыyor. Mayыs
koltuьu da zapt ederek kendi ego seчimlerin sonuчlarыyla birlikte
ayыnda kurulan Kosova Tцrk
ve menfaatlerini daha чok
yaшadыьы bu bюlцnmenin nasыl netBirliьi Partisi (KTBP) de 12
iceleneceьini gюrecektir. Gerek
Aralыk'ta yapыlacak seчimlerde 24 юnemsediьi yolunda yorumlara
neden oldu. Bir юnceki
Kosova Tцrk toplumunun
milletvekili adayы ile yarышacak.
seчimlerde de bu gibi nedenlerle ihtiyaчlarы gerekse Tцrkiye'nin
Kosova'da Tцrk varlыьы 1389 Ы.
Kosovalы bir Tцrk, Suzan
Kosova'da ve balkanlarda yцrцtKosova savaшы ile baшlarken
tцьц politikalar iчin bюlцnmцш bir
bugцn Kosova'da en az altmыш bin Nobыrdalы, Yeni Kosova Иttifakы
(AKR) den milletvekili seчilmiш,
Kosova Tцrklцьц olumsuz etkiler
Tцrk soydaшыmыz yaшamaktadыr.
bir baшka Tцrk de baьыmsыz aday yapacaktыr. Balkanlarda yцrцtGerчekleшtirilecek seчimler
olarak binin цzerinde oy almыш
tцьцmцz politikalarыn temelinde
юncesinde Kosova Tцrkleri
ancak milletvekili seчilememiшti.
Tцrk soydaшlar bulunmaktadыr ve
KDTP'nin sahip olduьu 3 milYine Kosova Tцrk toplumunun
Balkan цlkelerindeki Tцrkiye'nin
letvekili, 1 bakan ve 1 bakan
bilinen isimlerinden ve KDTP'nin
nцfuzu bu doьrultuda belirginyardыmcыlыьы ile siyasi temsile
eski merkez yюnetim kurulu цyesi leшmektedir. Bu anlamda
sahipti. Fakat yapыlacak yeni
Ergin Kюroьlu da Ramuш
Tцrkiye'nin Kosova Tцrklerinde
seчimlerde aynы baшarыnыn
Haradinay'ыn lideri olduьu
yaшanan bu bюlцnme ve
saьlanыp saьlanmayacaьы
Kosova'nыn Geleceьi Ичin Иttifak
чekiшmeleri iyi okumasы ve
konusunda bilhassa ikinci bir
(AAK) partisinin danышmanlыьыnы
yerinde politikalar ile bu durumu
siyasi parti olarak KTBP'nin de
yцrцtцyor. Tцm bu bюlцnmeler ve sonlandыrmasы bцyцk юnem taшыseчimlere girecek olmasы
чekiшmeler ile birlikte Genel
maktadыr.
nedeniyle чeшitli tartышmalar
Baшkan Yaьcыlar'ыn 10 yыldыr parti
caspianweekly.org
yaшanmakta. Peki, Kosova
ARЫ BAL YAPACAK ЧИЧEЬИ BИLИR...
15
BИР АДАМ КЮПРЦ КУРАР БИН АДАМ ЭЕЧЕР
Tцrkiye'de faaliyette bulunan
ve Merkezi Иkametgahы Ankara'da olan Ahыska Tцrk Dernekleri Federasyonu tarafыndan
Bursa шehrinde organize edilen
Kurban Bayramы Шюleni, birbirinden gцzel gюsteriler ve
konuшmalarla 3000-3500 civarыnda katыlыmcыya dolu dolu bir
bayram yaшattы.
Tцrkiye'de Ahыskalы Tцrklerin en
fazla yaшadыьы Bursa'da Kurban
Bayramы'nыn huzur iчerisinde
yaшanmasы iчin bцtцn tedbirleri
alan Federasyon, ahыskalыlara
gerчekten rahat bir bayram sevinci yaшattы.
Ahыskalы Tцrklerin Kurban
Bayramы Шюlenini onurlandыran
AKP Bursa Milletvekili Ali Kul
"Toplumsal birlikteliьin daha
derinden yaшandыьы ortak deьerlerimizin hatыrlandыьы bir Kurban
Bayramы'na daha ulaшmanыn
mutluluьunu ve coшkusunu milletчe hep Ahыskalы Kardeшlerimle birlikte yaшыyoruz" dedi.
Devlet Bakanы ve AKP Bursa
Milletvekili Faruk ЧELИK'ИN selam
ve Bayram Tebriklerini de ileten
Kul, 'Kurban Bayramы'nыn, чatышma
kцltцrцnцn yaygыnlaшtыrыlmaya чalышыldыьы dцnyamыzda evrensel
barышa, esenliьe ve huzuru vesile
olmasыnы diliyorum' temennisini
paylaшtы.
Aчыlыш konuшmasыnы yapan
Federasyon
Genel
Baшkanы
Osman Чelik, Bursa'da ikamet
alan Ahыskalы Tцrklerin ve Tцrkiye
vatandaшlarыnыn bayramыnы kutlayarak, bu coшku bu heyecan
devam ettiьi mцddetчe Federasyonumuzun baшarыsы devam edecektir, dedi.
Ahыska Tцrk Dernekleri Federasyonu genel sekreteri Ertan
TOPЧU, "Bu yыl ilk defa olarak
Ahыskalы halkыmыzla birlikte,
Kurban Bayramы'nы юzlem iчinde
bu kadar soydaшыmыzla birlikte
kutluyoruz. Mцbarek Kurban
Bayramы'nыn halkыmыza ve tцm
Иslam dцnyasыna mutluluklar
Чelik, 'Temennimiz, birlik ve getirmesini dilerim. Ben fыrsatberaberliьe en чok ihtiyaч duyduьumuz bu gцnlerde bu tцr
manevi gцzelliklerin yaшanmasы
ve yaшatыlmasыdыr. Milletimizin
temel yapы taшlarы da bu deьerlerimizdir. Bayramlarы ruhuna ve
юzцne
uygun
yaшamalыyыz.
Bugцn buraya gelen yцzlerce
Ahыskalы Tцrkц gцzel geleneklerimize sahip чыkarak bayramlarыn
en юnemli юzelliьi olan kaynaшma ve dayanышmanыn gцzel bir
юrneьini sergilemiшlerdir. Hepinizin Bayramыnы kutlar, huzur ve
saьlыk dilerim" dedi.
tan faydalanarak, DATЦB Dцnya Ahыskalы Tцrkler Birliьi
Genel Baшkanы Sayыn Ziyaetdin
ИSMИHANOЬLU'NUN selamlarыnы
ve Bayram Kutlamalarыnы iletmekle, kendi tarafыndan DATЦB
adыna da kurbanlыk pay ayыrmыш
olduьunu bildiriyorum. Karшыlыkla sevgi, saygы ve hoшgюrц,
birlik, dayanышma ve paylaшma,
kaynaшma, bцtцnleшme, barыш
ve huzura katkыda bulunma,
temiz ve gцzel bir dille konuшma. Ишte bцtцn bu insanca
kavram, eylem ve duygularla
dolup taшmanыn юzlemi iчindeyiz. Bu gцzel ve kutlu bayramыn
akыl ve gюnцl dцnyamыzы bu юzlemi doyasыya tatmaya yюneltmesini dilerim. Kurban Bayram'ыnыzы en iчten duygularla
yцrekten kutlarыm" шeklinde
konuшtu.
юnce Nevruz Bayramы ve
Ramazan Bayramыnы bцyцk
coшku ile dцzenledik. Kurban
Bayramыnыn Ahыskalы Tцrkler
olarak чok ihtiyacыmыz olan
huzur ve esenlik ortamыnыn bir
nebze de olsa saьlanmasыna
destek olacaьы kuшkusuz. Цmidimiz, bayramыn oluшturduьu
sevgi, saygы, hoшgюrц ve
kardeшlik iklimi iчinde dargыnlыklarыn ve kцslцklerin sona
erdirilmesi, milletin deьerleriyle
kavgalы olanlarыn bu deьerlerle
barышmasыdыr. Bu duygu ve
dцшцncelerle, toplumumuzun
refah ve mutluluьu iчin her
zaman юzveriyle gюrevlerini
sцrdцren tцm Federasyon чatыsы
altыnda чalышanlarыnыn, aziz milletimizin ve tцm Tцrk Dцnyasыnыn Kurban Bayramы'nы kutluyor, mutluluklarыmыzыn artmasыna,
Ahыska Tцrk Dernekleri Federasyonu'na baьlы Bursa'da bulunan
Ahыska Gючmen Tцrkleri Kцltцr
Sosyal Yardыmlaшma Derneьi
Baшkanы Murtaza HOCAOЬLU,
'Kurban Bayram'ы шюleninden
Baba ile Чocuk, birbirine emanettir Tanrы'dan...
hцzцnlerimizin azalmasыna vesile olmasыnы temenni ediyorum", dedi.
Kurban Bayramы Шюleni'nde en
bцyцk
mutluluьu
Ahыskalы
Sporcular ve Ahыska Folklor ekibi
yaшadы.
Programa, AK Parti ve MHP Иl
baшkanlarы, Meclis temsilcileri, sivil
toplum kuruluшu temsilcileri ve
3000-3500 civarыnda Ahыskalы
Tцrkц katыldы.
Кurban Bayramы mцnasebetiyle
2000 kiшiye kurban eti daьыtыldы.
Ramiz MEШEDИHASANLЫ ve
Hюkцme HALИLOVA,
Ahыska Basыn Bilim Merkezi,
Bursa шehri.
16
Almatы Шehir Valiliьi
Basыn
Bцrosu'ndan
yapыlan
aчыklamada,
"Almatы metrosunda deneme
sцrцшц
yapыldы.
Deneme Gцney Koreli
"Hyundai" шirketinin yapыmы
modern elektrikli trenle yapыldы. Metronun
2011'de iшletime aчыlmasы planlanыyor.
Иnшaatыn tamamlanmasы iчin юnцmцzdeki
yыlыn bцtчesinden 24 milyar tenge ayrыlacak"
deniliyor.
Almatы metrosunun ilk hattыnыn birinci kыsmы
Furmanov caddesi altыnda Rayыmbek caddesinden Abay caddesine kadar ve Abay
caddesi altыnda Gagarin caddesine kadar
uzanыyor. Иlk hattыn birinci kыsmыnыn toplam
uzunluьu 8,56 km'dir. Ayrыca, "Baykonur"
istasyonu hariч tцm istasyonlarda iшlerin bu
sene sonuna kadar tamamlanacaьы bildirildi. "Baykonur" istasyonunda чalышmalarыn
юnцmцzdeki yыlыn ilk чeyreьinde tamamlanmasы bekleniyor. Halihazыrda istasyonlarda
yцrцyen merdivenler konulmaktadыr ve ince
iшler yapыlmakta olduьu bildirildi.
Almatы Valisi, шehrin ulaшыm altyapыsыnыn
шuanda bir bцtцn olarak geliшtiьini ifade etti.
Sene sonuna kadar belediye otobцs garajы
kurulacaktыr. Tцm otobцsler sadece gaz ile
чalышacaktыr. Ayrыca, yakыn tarihlerde kыsыm
kыsыm trafiьe aчыlacak olan doьu чevre yolu
inшaatыnыn юnцmцzdeki sene tamamыyla
biteceьi bildirildi.
Almatы Valiliьi Basыn Bцrosu, Almatы metrosunun birinci hattыnыn ikinci kыsmыnda
"Alatau" istasyonundan Kalkaman-3 semtinin Auezov sokaьыna kadar (8,62 km) 5
metro istasyonu, ve "Rayimbek Batyr" istasyonundan Almatы-1 tren istasyonuna kadar
(8,76 km) 6 metro istasyonu olacaьыnы bildirdi. Metro ikinci hattы Duman semtinden
Merkezi Kцltцr ve Eьlence Parkы'ndan
geчerek Orbita semtine kadar uzanacaktыr.
Tцrk Ишbirliьi ve Kalkыnma Иdaresi
Baшkanlыьы Astana Program Koordinatюrlцьцnцn Иhale Duyurusu aшaьыda yer
almaktadыr.
Hoca Ahmet Yesevi Цniversitesi
bцnyesinde, Baшkanlыьыmыz desteьiyle,
Tarыm Ekolojisi Bюlцmц юьrencilerinin uygulama ve araшtыrma amaчlы чalышmalarы iчin
kurulmasыnыn planlandыьы bildirilen sera
ihalesinin 10 Aralыk 2010 tarihinde saat
11:00'da, Almatы'da, T.C. Almatы Baшkonsolosluьu'nun "Tюlebi Cad. No:29 Puшkin Kюшesi Almatы - 050010 Kazakistan"
adresindeki yerleшik binasыnda yapыlmasы
uygun gюrцlmцшtцr.
(Sюz konusu sera; Venlo tipi, en az 250
m2 alanda, 3 bloktan oluшan, bюlmeler arasы
tek жamla ayrыlmыш, dыш yцzeyin tamamы чift
cam kaplama, merkezi sisteme baьlы ыsыtma
sistemli, en az %30-35 havalandыrma oranы,
nemlendirme-sisleme, sulama, gюlgeleme,
otomasyon sistemli, Kazakistan iklim шartlarыna gюre dizayn edilmiш, kolay iklim kontrolц saьlanabilen aynы zamanda farklы
sebze чeшitleri ve sцs bitkileri цretimi ve
araшtыrmalarы uygun olmalы sehbalы sistem,
tabanы tamamen beton olan modifiye venlo
tipi olacaktыr.)
Sюz konusu ihaleye iliшkin dokцmanlar,
TИKA Astana Program Koordinatюrlцьцmцzцn adresinden /Leviy Bereg, DИP
Site, Konayev Cad. 27/3 010000 Astana /
Kazakistan adresinden,
Tel-1: +7 7172 28 62 52, Tel-2: +7 7172
28 62 40. Faks: +7 7172 28 61 70
Е-mail: [email protected]
temin
edilebilecektir.
Yaшanan global kriz sonrasы
toparlanma sцrecine giren
Kazak ekonomisi, yeni yatыrыm
imkanlarы ile iш adamlarыnы bekliyor.
Kazakistan'ыn en bцyцk
eyaleti olan Gцney Kazakistan
bюlgesi, yatыrыm alanlarы ile gюz
kamaшtыrыyor.
чok sayыda Tцrk iшadamы katыldы. kavun, makarna, tцtцn цrцnleri,
kurшun, чimento, petrol цrцnleri,
asbest, ekskavatюr, jeneratюrYESEVИ'NИN
ler, чorap, giyim ve mobilya
MEMLEKETИ
цreticisi konumunda.
Toplantыnыn aчыlыш konuшmasыnы yapan KATИAD Genel
Tarihi Иpek Yolu'ndan geчen,
Baшkan Yardыmcыsы Ataner Trans-Asya Demiryolu'nun en
Demirel bюlgenin Tцrk yatыrыm- юnemli parчalarыndan birinin
cыlar iчin son derece юnemli ve sыnыrlarыnda barыndыran Gцney
cazip bir yer olduьunu ifade etti. Kazakistan'da, daha чok Чin,
Demirel iшadamlarыnыn bu bюl- Rusya, Fransa, Kanada ve
geyi dikkate almalarы gerektiьini Japon firmalarыnыn yatыrыmlarы
sюyledi.
dikkat чekmekte.
yapan Gцney Kazakistan Valiliьi Dыш Ekonomi Иliшkiler Mцdцrц Шagada Rahыmjanov, Kazakistan'ыn, Orta Asya ve diьer
bюlge цlkeleri pazarlarыna yakыn
olmasы, Batы Avrupa-Batы Чin
karayolunun bu bюlgeden geчmesi, bюlgenin geliшmiш altyapыya sahip olmasы, Organize
Sanayi bюlgesinin bulunmasы
gibi imkanlardan dolayы bюlgenin son derece cazip bir
yatыrыm yeri olduьuna dikkat
чekti.
Yaшanan global kriz sonrasы
toparlanma sцrecine giren
Kazak ekonomisi, yeni yatыrыm
imkanlarы ile iш adamlarыnы bekliyor. Kazakistan'ыn en bцyцk
eyaleti olan Gцney Kazakistan
bюlgesi, yatыrыm alanlarы ile gюz
kamaшtыrыyor.
Gцney Kazakistan bюlgesinin
gerek bцyцklцk olarak gerekse
de nцfus yapыsы olarak son
derece юzel bir yer olduьunu
vurgulayan Demirel, Hoca
Ahmet Yesevi'den dolayы Tцrk
yatыrыmcыlar iчin de manevi bir
deьeri olduьunu belirtti.
Altyapы ve yol maliyetlerinin
endцstri
bюlgesi
yюnetimi
tarafыndan karшыlandыьыnы ifade
eden Rahыmjanov, цretilen
цrцnlerin tцketimi noktasыnda
devlet garantisi altыna alыndыьыnыn altыnы чizdi.
Gцney Kazakistan Eyaleti
yetkilileri Tцrk iшadamlarы ile
yaptыklarы toplantыda bюlgedeki
yatыrыm
fыrsatlarыnы
anlattы.
Kazakistan Tцrk Ишadamlarы
Derneьi (KATИAD) tarafыndan
organize edilen bilgilendirme
toplantыsыnda bюlgedeki fыrsatlar
tartышыldы.
Цlkenin en bцyцk ekonomisine sahip bюlgede чok zengin
yer altы ve yer цstц kaynakalarы
mevcut. Bunlardan bazыlarы;
barit, kюmцr, demir ve polimetalik cevherleri, uranyum, altыn,
kum, чakыl, yeraltы suyu, bentonit kil, kireч taшы, granit,
kuvars kumu, mermer ve alчы.
Bюlgeden 80 цlkeye ihracat
yapыlыrken 36 цlkeden de ithalat
yapыlmakta. Иhracat yapan baшlыca цlkeler arasыnda Юzbekistan, Чin, ABD, Rusya, Ukrayna, Afganistan, Hollanda ve
Иtalya bulunuyor. Bюlgeye ithalat yapan цlkeler arasыnda;
Rusya Federasyonu, Belчika,
Almanya, Malezya, Fransa,
Ukrayna, Tцrkiye, Litvanya,
Чin, ABD, Иran, Юzbekistan, ve
Kore bulunuyor.
YATЫRЫMCЫLARA
VERGИ MUAFИYETИ
UYGULANЫYOR
Almatы kentindeki Ankara
Oteli'nde yapыlan toplantыya;
KATИAD
Genel
Baшkan
Yardыmcыsы Ataner Demirel,
Gцney Kazakistan Valiliьi Dыш
Ekonomik Ишler Departmanы
Galimjan Seilov, Gцney Kazakistan Valiliьi Giriшimciler ve
Sanayi Mцdцrц Adiljan Detkayev, Gцney Kazakistan Serbest
Ekonomi Bюlge Mцdцrц Bahыt
Maulenov, Gцney Kazakistan
Valiliьi Dыш Ekonomi Иliшkiler
Mцdцrц Шagada Rahimjanov ve
Rezervleri ve maden kaynaklarы bakыmыndan 240 milyar
ABD Dollarы deьerine sahip
olduьu tahmin edilen bюlgede
ekonominin hыzlы kalkыnmasы
amacыyla devlet tarafыndan
2010-2014 yыllarыnы kapsayan
sanayi-inovasyon
programы
baшlatыlmыш durumda.
Daha fazla yabancы yatыrыmcы
чekmek iчin чok cazip imkanlar
sunan bюlge; emlak vergisi,
arazi vergisi, gцmrцk vergisi ve
kurumsal vergilerden 2030 yыlыna kadar muaf tutuluyor.
Toplantыya katыlan Gцney
Kazakistan Serbest Ekonomi
Bюlge Mцdцrц Bahыt Maulenov,
Tцrkiye'nin юnde gelen шirketlerinden Чalыk ve Zorlu holdinglerin bюlge ile yakыndan ilgilendiьini belirtti. Bahыt Maulenov,
шuan bюlgede yeteri kadar Tцrk
firmasыnыn olmadыьыnы ve daha
чok Tцrk yatыrыmcы beklediklerinin altыnы чizdi.
Altyapыnыn tamamыnыn hazыr
olduьu bюlge su, elektrik, kara
yolu, demir yolu baшta olmak
цzere bцtцn olanaklarы ile
Bюlge цlkenin en bцyцk yatыrыmcыlarы bekliyor.
pamuk цreticisi olmakla birlikte
deri, bitkisel yaь, sebze, цzцm,
Toplantыda bir konuшma
Bюlgenin her tцrlц teшvik ve
yatыrыm imkanlarыna aчыk olduьunu ifade eden Maulenov, projelerin tamamlanmasы durumunda bюlgeye 70 milyar dolarlыk
yatыrыm beklediklerini belirtti.
CИHAN.
Атанер ДЕМИРЕЛ КАТИАД Башкан
йардымжысы
Kazakistan'da
Baьыmsыzlыk Gцnц
nedeniyle
dюrt
gцn tatil yapыlacaktыr.
Baьыsыzlыk Gцnц
цlkede 16-17 Aralыk olmak цzere iki
gцn kutlanmaktadыr.
Kazakistan'ыn
"Bayramlar
Yasasы"na gюre bu
gцnler tatil gцnleri
olmaktadыr. Bu yыl
bayram
gцnleri
Perшembe ve Cu-
ma gцnlerine denk
gelmektedir, bюylece Kaza-kistanlыlar Cumartesi ve
Pazar dаhil dюrt
gцn tatil yapacaktыr.
16 Aralыk 1991 tarihinde Yцksek Шura цlkenin baьыmsыzlыьы ve devlet egemenliьi hakkыndaki
yasayы kabul etti.
Ayrыca, Baьыmsыzlыk
Gцnц 1986 yыlы Aralыk ayndaki olaylarыn
kurbanlarыnы anma
gцnцdцr.
ЧALЫK VE ZORLU
HOLDИNG BЮLGE
ИLE YAKЫNDAN
ИLGИLENИYOR
Kazakistan ile Tцrkmenistan'ы Иran'a baьlayacak
demiryolu hattыnыn 2011
yыlыnda hizmete aчыlmasы
hedefleniyor. Tцrkmenistan Demiryolu Bakanы
Orazmurat Seyitkuliyev ile
Kazakistan Ulusal Шirketi
"Kazakistan Demir Yolu"
Baшkanы Askar Mamin
Aшkabat'ta bir araya geldi.
Gюrцшmede, taraflar Hazar
denizinin doьu kыyыsыyla uzanan Kuzey-Gцney ulaшыm koridoru projesi чerчevesinde inшa
edil-mekte olan demiryolu hattыnыn zamanыnda hizmete aчыlmasы konusunda prensipte
anlaшtыlar. Haziran 2011'de
Tцrkmenistan ile Kazakistan
arasыndaki demiryolu hattыnыn
birleшtirilmesi bekleniyor. Tцrkmen ve Kazak tarafы, Ekim
2011’de hat ile ilk seferin yapыlmasы iчin bцtцn imkanlarыn
seferber edilmesi konusunda
чaba harcayacaklarыnы ifade
ZAMAN SANA UYMAZSA SEN ZAMANA UY...
etti. Kazakistan-TцrkmenistanИran demiryolu hattыnыn 146
kilometrelik Kazak kыsmыnыn
inшaatыnыn bцyцk bir bюlцmцnцn tamamlandыьы kaydedildi.Demiryolu projesinin toplam
uzunluьu 900 kilometre. Hattыn
700 kilometresi Tцrkmenistan
sыnыrыndan geчiyor. Hat, Kюrfeze aчыlan цlkelerin yolunu
600 kilometre azaltacak. Kazakistan-Tцrkmenistan-Иran
demiryolu hattы ile yыlda 10
milyon ton yцkцn taшыnmasы
hedefleniyor.
17
Sюzlцkte "yaklaшmak, Allah'a yakыnlaшmaya vesile olan шey"
anlamlarыna gelen kurban, Иslamи bir terim olarak, ibadet maksadыyla belirli шartlarы taшыyan hayvanы usulцne uygun
olarak kesmeyi ve bu amaчla kesilen hayvanы
ifade eder.
Tцrkчemizde
kurban,
Arapчadaki
"udhiye" kelimesinin karшыlыьыdыr. Udhiye,
sюzlцkte kurban olarak kesilen veya kurban
bayramы gцnlerinde Allah rыzasы iчin kesilen,
Cenab-ы Allah'a yaklaшma ve yakыnlaшma
vesilesi sayыlan hayvana denir. Hemen
hemen bцtцn dinlerde kurban uygulamasы
mevcut olmakla birlikte, шekil ve amaч
yюnцyle aralarыnda farklыlыklar bulunur.
Kur'an'da, Hz. Аdem'in iki oьlunun Allah'a
kurban takdim ettiklerinden sюz edilir
(Maide, 27), bir baшka ayette de ilahи dinlerin hepsinde kurban hцkmцnцn konulduьuna iшaret edilir. (Hacc, 34)
Иnsanlыk tarihi boyunca bцtцn semavи dinlerde kurban ibadetinin mevcut olduьu bilinmektedir. Ancak zaman iчerisinde, baшta
Yahudilik ve Hыristiyanlыk olmak цzere bazы
semavи dinlerdeki kurban anlayыш ve uygulamalarы deьiшikliьe uьramышtыr. Semavи dinlerin dышыndaki dinlerde de, шekil ve gaye
yюnцyle farklыlыklar bulunsa bile, kurban
ibadetinin mevcut olduьu bilinmektedir.
Kurban, insanыn Allah'a yaklaшmasыna/yakыnlaшmasыna vesile olan bir ibadettir.
Kurban, Allah yolunda fedаkаrlыьы, Allah'a
teslimiyeti, sadаkati ve шцkrц ifade eder.
Kurban ibadetinde bu mana vardыr. Иnsan,
kurban kesmekle Hz. Иbrahim (a.s.) gibi
Allah'a ve O'nun emirlerine olan sыmsыkы
baьlыlыьыnы ve gerektiьinde O'nun rыzasыnы
kazanmak iчin her tцrlц fedаkаrlыьa hazыr
olduьunu; Hz. Иsmail (a.s.) gibi kayыtsыz шartsыz teslimiyeti, bцyцk bir sabыr юrneьini
gюstermiш olur. Bu nedenle bцtцn
ibadetlerde olduьu gibi kurbanda da hаlis
niyet ve ihlas esastыr. Nitekim Kur'an-ы
Kerim'de: "Onlarыn ne etleri ne de kanlarы
Allah'a ulaшыr; fakat O'na sadece sizin takvanыz ulaшыr" buyrulmuшtur. (Hacc, 37) Bu
baьlamda kurban ibadetinde; Allah'ыn rыzasыnы kazanma, Allah'a tаzim/hцrmet duygusunu hissetme, ibadet aшkыnыn ve heyecanыnыn duyulmasы ve bu чerчevede kurbanlыьa ve kurban kesme iшlerine bцyцk bir
юzen gюsterilmesi gerekir. Ayrыca kurban
kesen ve kesilmesine yardыm eden kimselerde de, takva amacы ve bilinci bulunmalыdыr ki, kesilen kurbanlar Rabbimiz katыnda deьer bulsun, makbцl olsun. Hz.
Аdem'in oьullarы kыssasыnda olduьu gibi,
Rabbimiz ancak takva sahiplerinin kurbanыnы kabul eder. (Maide, 27) Buradan da
rahatчa anlaшыldыьы цzere, diьer ibadetlerde
olduьu gibi, kurbanda da bizi Rabbimizin
rыzasыna ulaшtыracak temel unsur takva; yani
ibadetlerin gюsteriшten uzak, Allah rыzasы
iчin samimiyetle ve ihlasla yapыlmasыdыr.
Nitekim Peygamberimiz (s.a.s.) bir hadislerinde: "Amellerin kыymeti ancak niyetlere
gюredir. Herkesin niyeti neyse eline
geчecek olan da odur."(Buhаrи, Иman, 41;
Mцslim, Иmare, 45) buyurmuшlardыr.
Kurban kesen insan, Allahыn korumasы ve
himayesi altыna girmekte, шeytanыn ve nefsinin
tehlikelerinden
kurtulmaktadыr.
Nitekim bu hususu Peygamber Efendimiz
шюyle mцjdelerler: "Ey insanlar! Kurban
kesiniz, ondan akan kan nedeniyle
Allah'tan mцkаfatыnыzы bekleyiniz. Шцphesiz,
kurbanыn kanы yere dцшtцьц zaman, kiшi
Allah'ыn himayesine girer."(Иbni Mаce,
Edаhи, 2)
Kesilen kurbanыn her kыlыna bir sevap verildiьi gibi, akыtыlan kanыn da taшыdыьы mаnа шu
Hadis-i Шerif'te belirtilmektedir:"Иnsanoьlu
Kurban Bayramыnda, Allah katыnda kan akыtmaktan daha makbцl bir amel iшlememiшtir.
O kesilen kurban, kыyamet gцnц boynuzlarы,
kыllarы ve tыrnaklarы ile Allah'ыn huzuruna
gelecektir. Kesilen kurbanыn kanы yere
dцшmeden, Allah katыnda yцksek bir mertebeye чыkar. Artыk kurbanlar hakkыnda gюnlцnцz hoшnut olsun." (Иbni Mаce, Edаhи, 3;
Tиrmizи, Edаhи, 1)
Kurban, Иslam'da sosyal yardыmlaшma ve
dayanышma юrneьinin en iyi ve en somut
шekilde gюrцldцьц bir ibadettir. Yeryцzцnde
her gцn yцz binlerce hayvan kesilmekte ve
bunlardan чoьunlukla, zengin kimseler
yararlanmaktadыr. Hаlbuki kurban ibadetinde, kesilen kurbanlardan daha чok, fakirler
ve ihtiyaч sahipleri yararlanmaktadыr. Zira
bir hadiste de iшaret buyrulduьu gibi
(Buhаrи, Edаhи,16; Mцslim, Edаhи, 28, 29,
33; Ebu Davud, Edаhи, 9), kesilen kurbanыn
eti цчe taksim edilir; цчte bir kыsmы fakirlere
ve ihtiyaч sahiplerine verilir, цчte bir kыsmы
aile fertleriyle yenilir, цчte bir kыsmы ise
komшulara, akrabalara ve misafirlere ikram
edilir.
Kurban, zenginlerde infak, paylaшma ve
cюmertlik duygularыnы geliшtirir, fakirlerde ise
zenginlere karшы oluшan юnyargыlarы yok
eder; zenginlerle fakirler arasыnda karшыlыklы
sevgi, saygы ve muhabbet duygularыnы
geliшtirerek, toplumsal huzuru ve barышы
saьlar; yine bu baьlamda kurban "sosyal
adalet"in gerчekleшmesini saьlar. Kurban,
insanыn yardыm etmesini kolaylaшtыrarak
dцnya malыna olan tutkunluьunu юnler.
Fakirlere bir dayanak olur, onlarы hayata
baьlar. Kurban; toplumda kardeшlik,
yardыmlaшma ve dayanышma ruhunu canlы
tutar, kurulan sofralarla komшuluk iliшkilerini
pekiшtirir, yapыlan ev ziyaretleriyle zenginleri
ve fakirleri kaynaшtыrыr, bюylece aralarыndaki
haset duygusunu tedavi eder (Hub, Age., s.
33).
Kurban, toplumun tamamыnы kucaklayan
potansiyel bir gцч kaynaьыdыr. Onunla
ekonomik hayat canlandыьы gibi, yine kurban neticesinde oluшan imkаnlarla ihtiyacы
olanlarыn ihtiyaчlarы giderilerek iчtimaи bir
dengelenme saьlanыr. Kurbanlыk hayvanlarы
yetiшtirenler, alanlar, satanlar, nakliyesini
ve kesim iшini yapanlar, derisini alыp satanlar, kasaplar, yem tцccarlarы vs. birчok
insan bu vesile ile para kazanmakta ve
geчimini temin etmektedir. Ayrыca kurban
ibadeti, yeni hayvan soylarыnыn yetiшtirilmesine imkаn saьlayarak hayvancыlыьыn
geliшmesini saьlar.
Sonuч itibariyle шunlarы sюyleyecek olursak, Иslam'da sosyal yardыmlaшma ve
dayanышma юrneьinin en iyi шekilde
gюrцldцьц kurban ibadeti, aynы zamanda
Иbrahimи duruшun ve Иsmailи teslimiyetin
sembolleшtiьi bir ibadettir. Kurban, Allah
yolunda infakыn, cюmertliьin, fedаkаrlыьыn ve
takvanыn bir niшаnesidir. Biz Mцslцmanlar,
kurban keserek Rabbimizi hoшnut etmenin
ve O'na tаzimde bulunmanыn sevincini
yaшar; Hz. Иbrahim (a.s.)'in ve Hz. Иsmail
(a.s.)'in aziz hatыralarыnы yаd eder;
Rabbimize bize bюyle bir ibadeti bahшettiьi
iчin sonsuz hamdц senа ederiz.
Fahri SAЬLЫK
BИШKEK DИN HИZMETLERИ
MЦШAVИRИ.
Tцrkiye'nin Biшkek Bцyцkelчisi Necat
Akчal da yayыnladыьы mesajda, "anayurdumuzdan uzakta, ama aynы dili, aynы
kцltцrц, gelenek ve gюrenekleri paylaшtыьыmыz
Atayurt
topraklarыnda
yaшayan Tцrk vatandaшlarыnыn ve dost
ve kardeш Kыrgыz halkыnыn Kurban
Bayramыnы kutlarыm" ifadelerini kullandы.
Diyanet Vakfы tarafыndan bu yыl
Kыrgыzistan'a toplam bin 600 kurbanlыk
baьышlanыrken, baшkent Biшkek'teki Tцrk
kurumlarыnыn da yaklaшыk bin kurbanlыk
etini ihtiyaч sahiplerine daьыtтыьы юьrenildi.
“ТЦРКЕЛ”.
Gюьe en yakыn bayrak dikme yarышы
Orta Asya'da hыzlandы. Daha юnce
Tцrkmenistan'ыn 133 metre yцksekliьindeki bayrak direьine, Azerbaycan 162 metreyle cevap vermiшti.
Azerbaycan'da gюrkemli bir tюrenle
Azeri bayraьы чekilen 162 metre yцksekliьiyle direk, Guinness Rekorlar
Kitabы'na bile girmiшti. Azerbaycan'ыn
dцnyanыn en yцksek bayrak direьine
sahip olma sevinci ise kыsa sцrdц.
Tacikistan Cumhurbaшkanы Иmamali
Rahman'ыn da katыldыьы bir tюrenle
yцksekliьi 165 metreyi bulacak
bayrak direьinin inшasыna start verdi.
Halihazыrda inшasы devam eden ve
yцksekliьi 165 metreyi bulacak olan
baшkent Duшanbe'deki bu bayrak
direьi, dцnyanыn en yцksek bayrak
direьi olarak kayыtlara geчecek.
Tacikistan, yeni bir rekora imza
atacak olan bayrak direьinin inшasыnы
hыzla sцrdцrцrken, bu rekora hangi
цlkeden cevap geleceьi ise merak
konusu oldu. Bюlge цlkeleri arasыndaki bayrak direьi yarышы devam
ederken bu yarышa en gцчlц cevabыn
ise Orta Asya'nыn en yцksek televizyon kulesine sahip Юzbekistan'dan
gelebileceьi konuшuluyor.
zaman.com.tr
BAШ BAШA, BAШ DA PADИШAHA BAЬLЫDЫR...
Кырэызистан'да булунан ТАНСУ Ширкетинин ортаклары Ащыскалы Тцрклери
Ащмет БИЛАЛ ве Зекерийе ТАЩИРОВ'А “ТЦРКЕЛ” Вакфы оларак Бишкек'теки Офисимизе мадди ве маневи
дестеклеринден долайы тешеккцрлеримизи
сунуйор, кендилерине щузур, саьлык,
башарыларынын девамыны дилийоруз!
Сайэыларымызла, Щюкцме
ЩАЛИЛОВА ве Рамиз
МЕШЕДИЩАСАНЛЫ.
18
yolu Ankara'dan
geчer
14 Kasыm 1944 tarihi Ahыska
Tцrkleri'nin yurtlarыndan koparыlышыnыn
ve ardы arkasы kesilmeyen sцrgцnlerin
baшlangыcыdыr. Bu sene bu kara gцnцn
66'ыncы yыldюnцmцndeyiz. Aslыnda
Deьerli okuyucularыm
halen sцrgцndeyiz…
hatыrlayacaьыnы цzere, bundan birkaч
yыl юnce "Vatana dюnцш yolu Avrupa
Bu kara tarihten beri sцrцlen
Konseyi'nden geчer" diye bir makale
Ahыska Tцrkleri vatandan uzak 9 ve
kaleme almышtыm. Gerekчe olarak
hatta 13 ayrы devlette yaшama
Avrupa Konseyi'nin neden bizi
mцcadelesi veriyoruz. Bu tarihten
yakinen ilgilendirdiьini geniшчe
beri vatan vatan diye nice kalpler
yazmышtыm. Biliyorsunuz 1996 yыlыnda
durdu, nice gюzler aчыk gitti bu
Gцrcistan Avrupa Konseyi'ne цyelik
dцnyadan…
iчin mцracaat etmiш 3 yыl
bekletildikten sonra azыnlыklarыn
Geride kalan Ahыska Tцrkц ise
haklarыnы geri iade etmek koшuluyla
чoьalarak yayыlmaya devam ediyor.
цyeliьe kabul edilmiшti. Hatta 83.
Her doьan Ahыska Tцrkцnde vatan
maddenin "i" fыkrasыnda parantez
sevgisi yerleшmiшken Vatan topraklarы iчerisinde (Mesket Tцrkleri) diye de
sevdasы ile bцyцrken gцnцmцze
belirtilmiшti. Aradan geчen 5 yыlda
kadar gelindi. Yani tam 66 yыl geчti.
kыlыnы kыpыrdatmayan Gцrcistan
Чoьu vatan topraklarыnda юlmeyi ve
yюnetimi hakkыnda 2004 yыlыnda
ata dede topraklarыna gюmцlmeyi
hazыrlanan raporlar Avrupa Konseyi
hayalinde canlandыrыrken gцnцmцzde Parlamenterler Meclisi Genel
iчlerinden чok az sayыda kiшi bunu
Kurulunda gюrцшцlцnce Gцrcistan
baшarabildi. 2010 yaz aylarы itibariyle Hцkцmeti Devlet bakanы Georgi
Ahыska topraklarыna gelenlerin sayыsы
Haindrava'yы bu konu ile ilgili olarak
127 kiшi. Bunlarыn baшыnda "Юlцrsem
gюrevlendirmiш ve Bakan
de vatan topraklarыnda юleceьim"
baшkanlыьыnda oluшturulan bir
diyerek bin bir mцшkцlata katlanan
komisyonca yцrцtцlen чalышmalar
Molla Yusuf gelir. Vatana
sonucunda Temmuz 2007'de bilinen
kavuшmanыn heyecanыyla ne mцшkцlat geri dюnцш yasasы Gцrcistan
iчinde yaшadыklarыnы defalarca gittiьim Parlamentosundan geчmiшti.
Ahыska'da gюzlerimle шahit oldum.
Gцrcistan-Rusya savaшыnы bahane
Temennim odur ki, Allah bюyle
eden Gцrcц yюnetimi yasanыn
dцшцnenlerin sayыlarыnы artыrsыn…
uygulanmasыnы geciktirmiшti.
Avrupalыlar da шimdiye kadar bu
9 ayrы цlkede toplu olmak цzere, 13 konuda mцsamaha gюstermiшlerdi.
ayrы цlkede daьыnыk halde yaшayan
Artыk sona gelindi, Avrupalы
Ahыskalыlar iчinde 1990'dan itibaren
Parlamenterler bastыrыyor bir
Tцrkiye'ye gelerek yerleшenlerin
taraftan…
sayыsы yцz binleri buldu. Aslыnda
Юte taraftan ise Tцrkiye'nin elinde
Tцrkiye'de Anavatana yerleшmenin
bцyцk fыrsatlar geчti.
vermiш olduьu rahatlыk iчinde
olanlardan birчoьunun hala vatan
юzlemi чektiьini biliyorum.
Bilindiьi цzere geчtiьimiz 25 Ocak
Tцrkiye'de faaliyetlerini sцrdцren
2010 tarihinde kыsa adы AKPM olan,
tonlarca dernekler var. Bunlarыn
Avrupa Konseyi Parlamenterler
yanыnda vakыf ve чeшitli kuruluшlar var. Meclisi Baшkanlыьы seчimleri yapыlmыш,
Bu sene sцrgцnцn 66'ыncы yыlыna
47 asil цye цlke iчinde tek aday
gelmiш olmamыza raьmen bakыyorum
olarak seчime giren Antalya
iчlerinde birkaч derneьin cыlыz
Milletvekilimiz Mevlцt Чavuшoьlu
sayыlabilecek anma tюrenlerinin
baшkanlыьa seчilmiшtir. Kuruluшundan
yanыnda ses seda yok gibi…
bu yana ilk defa bir Tцrkцn seчildiьi
Acaba nedendir? Tцrkiye'de rehavete AKPM baшkanlыk gюrevini Mevlцt
kapыlarak vatanы unuttuk mu yoksa.
Чavuшoьlu iki yыl boyunca
Eьer юьleyse yandыk demektir… Bu
sцrdцrecektir.
vurdumduymazlыьыmыzla atalarыmыzыn
kemiklerini sыzlatыyoruz.
Bu elimize geчen чok юnemli bir
fыrsattыr…
Peki, Tцrkiye'de hal buyken,
Azerbaycan, Kazakistan, Юzbekistan,
Юte yandan Avrupa Konseyi'nin
Kыrgыzistan, Rusya, Amerika ve diьer юnemli organlarыndan karar organы
цlkelerde yaшayan Ahыskalыlar ne
olan Bakanlar Komitesidir. Geчtiьimiz
yapыyorlar?
10 Kasыm 2010 tarihinden itibaren 6
ay boyunca dюnem baшkanlыьыnы
Halbuki bu sene kцчцk hesaplarы
Tцrkiye yюnetecektir. Yani AKPM'de
ve bireysel чыkarlarы bir kenara
alыnan kararlar Bakanlar Komitesi
bыrakarak DATЦB (Dцnya Ahыska
tarafыndan uygulanmaktadыr.
Tцrkleri Birliьi) gibi юnemli bir
kuruluшun etrafыnda toplanыlmasыnыn
Шimdi bюylesine 2 юnemli bцyцk
hыzlы bir шekilde gerчekleшmesi
fыrsat Tцrkiye Cumhuriyeti'nin
gerekirdi. Ancak bu шekilde
elindeyken Ahыska Tцrkleri'nin vatana
Dцnyadaki Ahыskalыlarыn gцcц ortaya
dюnцш yolu Ankara'dan geчer tezi
чыkmыш olacaktы. Bюylece baшlatыlacak daha geчerlidir. Bu baьlamda
her mцcadelede kыsa sцrede sonuч
?zmir'de faaliyetlerini sцrdцren Иzmir
alыnmыш olacaktыr.
Ahыska Tцrkleri Kцltцr ve Dayanышma
Derneьi Baшkanы Dr. Иbrahim
Ишte bюyle bir mцcadelenin
Agara'nыn kaleme aldыьы bir yazыsыnda
baшlangыcы, bu gibi юnemli anma
"Ahыska'ya gюч yolu Ankara'dan
gцnlerinde olmalыydы. Bizim acыlы
geчer" demiшti.
gцnцmцzцn yыldюnцmц milletimizin
geleceьi ve en юnemlisi de vatan
Ankara mы? Strazburg mu?
yolundaki mцcadelemizin
Dцne kadar Ahыska'ya gючцn yolu
tazelenmesinin fыrsata dюnцшцnцn
Avrupa Konseyi'nin bulunduьu
baшlangыcы olmadыydы.
Fransa'nыn Strasbourg (Strazburg)
kentinden geчmekteydi. Halen bu
gюrцш benim iчin uluslar arasы otoyol
olarak geчerliliьini koruyor.
Nedir bu fыrsatlar?
Ahыska'ya dюnцш
Истанбул’да булунан Ahыskalы Юьreniciler ve Mezunlar
Derneьi ile Ahыskalы юьrenciler, Eminюnц Halk Eьitim
Merkezi'nde "14 Kasыm 1944 Ahыska Sцrgцnц'nцn 66.
yыldюnцmцnц anma programы" dцzenledi.Tюren, Ahыskalы
Tцrkler ve davetliler tarafыndan yoьun ilgi gюrdц.
Programda, ayrыca, Ahыska kitap ve dergileri de
sergilendi. Programы sunan Иstanbul Цniversitesi 2.sыnыf
юьrencisi Gцlnara Agaliyeva'nыn yaptыьы sunum ve
konuшmalar salondaki herkesi duygulandыrdы.
Dolayыsыyla bu yol Strazburg'tan
geчiyor. Ancak 25 Ocak 2010 ve
ardыndan 10 Kasыm 2010 tarihlerinde
Tцrkiye'nin eline geчen fыrsatlarla
geчici olarak Otoyol olmasa bile чift
шeritli bюlцnmцш yol Ankara'dan
geчmektedir. Burada ?brahim bey ile
hemfikirim. Ancak unutmayalыm ki bu
yol geчici olarak hizmete aчыlmышtыr.
Шimdi Tцrkiye'de yaшayan yцz bin
civarыndaki Ahыskalыlara bцyцk iш
dцшmektedir.
Юnce gцr ses чыkarabilmek iчin
vatan konusunda birlik olmak
gerekiyor. En azыndan bu ortak
paydada buluшarak birlikteliьimizi
gюsterip Tцrkiye'de Dышiшleri
Bakanыmыz, Baшbakanыmыz ve
Cumhurbaшkanыmыz ile
gюrцшmelerimizi sыklaшtыrыp derdimizi
anlatmamыz gerekiyor.
Ankara kapыlarыnы aшыndыralыm
Ankara'da bu konuyla tek yetkili
makam olan Dышiшleri Bakanlыьыmыz ile
sыkчa ve sцrekli temas halinde
olunmasы gerekiyor. Bu чalышmalar
aynы zamanda Strazburg'ta yapыlmыш
gibi ses getirecektir. Dolayыsыyla 10
Mayыs 2010 tarihine kadar Dышiшleri
Bakanы Ahmet Davutoьlu ile sыk sыk
gюrцшmeler yapыlmalыdыr. Bunu
yapacak olan tek makamыn Ankara'da
merkezi olan DATЦB (Dцnya Ahыska
Tцrkleri Birliьi) olmalыdыr. Diьer yurtiчi
ve yurtdышыnda faaliyetlerini sцrdцren
dernekler de buna destek olmalы
bюylece tek yцrek, tek ses
olunmalыdыr.
Kaybedecek zamanыmыz yoktur.
Fыrsatlar elden gidince oturup
aьlamak pek fayda etmez…
Hala hazыrda nerede yaшanыrsa
yaшansыn, Ahыska'ya, iшinden ve
yaшantыsыndan dolayы gidemeyecek
olanlarыn dahi bu konuya el atmasы
gerekiyor. Bunun iчin Ahыska'da
yaшanmasыna gerek yoktur. Orada
yaшamak isteyenlere haklarыmыzы alыp
teslim etmemiz dahi atalarыmыzыn
ruhlarыnы шad etmeye yetecektir. Bu
tцm Ahыskalыlarыn onur meselesidir.
Ahыska Tцrkц юzцnц vatanda
bulacaktыr. Elimizden zorla alыnan
topraklarы ve haklarыmыzы geri alarak
yыllardыr ayaklar altыna alыnan onuru
kurtarmanыn baшka yolu da yoktur.
Atalarыmыz ne demiш "Yiьit dцшtцьц
yerden ayaьa kalkar…"
Unutmayalыm ki Yiьit dцшtцьц
yerden ayaьa kalkar…
Burhan ЮZKOШAR,
Gazeteci-Yazar / Fransa.
BASTЫЬЫN YER BAYRAM OLSUN...
BИZИ KOPARAMAZLAR
Toplantыda konuшan Ahыskalы Юьrenciler ve Mezunlar
Derneьi'nin Yюnetim Kurulu Baшkanы Rцstem Alioьlu,
"Tarihi шanlы zaferlerle dolu Tцrk ecdadыnыn Ahыskalы
чocuklarы, 14 Kasыm 1944 tarihinde, 66 yыldыr bitmeyen bir
sцrgцne maruz kalmышtыr. Zalim Stalin'e gюre, bizim asыl
suчumuz, Mцslцman ve Tцrk olmamыzdыr. Stalin bizi
Ahыska'dan koparmakla bцsbцtцn yok edeceьini
dцшцndц. Ama yanыldы. Onun suч unsuru olarak gюrdцьц
Иslam dinimiz ve Tцrklцьцmцz, bizim en deьerli yaшam
kaynaьыmыzdыr. Bizi ayakta tutan ve yaшatan bu iki deьerli
hazine sayesinde 66 yыllыk sцrgцn hayatы bizi yыkmadы ve
bundan sonra da asla yыkamayacak. 66 yыl юnce
ecdadыmыzыn sцrgцn edildiьi Ahыska topraklarыna,
baьыmsыzlыk ve hцr irademizden herhangi bir юdцn
vermeden tekrar dюneceьiz. Ahыskalыnыn юzц ve sюzц
birdir" dedi.
SЦRGЦNЦ BИZZAT YAШADЫLAR
Toplantыda sцrgцnц bizzat yaшayan Ahыskalы Mustafa
Hacыoьlu da, 14 Kasыm 1944 sцrgцnцnц bizzat
yaшadыьыnы binlerce dede, nine, kadыn, чocuk ve
savaшdan dюnen yaralы gazilerin hayvan vagonlarыnda
sцrgцn edildiьini, bazы чocuklarыn sцrgцn esnasыnda
vagonlarda doьduьunu, yollarda aчlыk ve hastalыktan
oldцьцnц ve bir ay sцren sцrgцn esnasыnda 17 bin
Ahыskalы dede, nine ve чocuklarыn hayatыnы kaybettiьini
sюyledi. Daha sonra bir konuшma yapan Ahыskalы
Balabek Merdan ise, юьrencilere hitaben, "Birinizin
problemi, hepimizin problemidir. Bizler, Ahыska'da,
Юzbekistan'da, Azerbaycan'da ve шimdi ise Tцrkiye'de
yaшamaktayыz. Bize bu memleketi bыrakan ecdadыmыzdan
Allahц teala razы olsun. Tembel kiшiyi, Allahц teala da,
insanlar da sevmez. Чocuklarыm, iyi tahsil alыn. Okuyun"
ifadelerini kullandы. Konuшmalarыn ardыndan Ahыskalы
юьrenciler tarafыndan, sцrgцnle ilgili bir tiyatro gюsterisi
canlandыrыldы.
Muhammet Иzzetoьlu,
ИSTANBUL.
19
Almanya'da Tцrk Doktora
Uyum Madalyasы Юdцlц Verildi
Almanya'da Bu Sene Иlk Kez
Verilmeye Baшlanan Uyum
Madalyasы Юdцlцne Bir De
Tцrk Layыk Gюrцldц
цyeleri, Yeшiller Partisi Eyalet Parlamentosu milletvekili Dirk Behrendt, bazы sivil
toplum юrgцtц temsilcileri ve Altuь'un
arkadaшlarы katыldыlar. Tюrende bir konuшma
yapan Yeшiller Partisi Federal Parlamento
milletvekili Memet Kыlыч, son zamanlarda
uyum konusundaki tartышmalarыn genellikle
sorunlu konular цzerinde yoьunlaшtыьыnы
sюyledi. Kыlыч, zoraki evlilikler, namus
Avrupa Tцrk Federasyonu'nun 9 yыldыr
geleneksel olarak Kыrgыzistan'da gerчekleшtirdiьi kurban etkinliьi bu yыl da
kurban sayыsы artarak devam etti. Kurban kesimine Tцrk Dцnyasы Юьrenci
Derneьi'ni baшkanы Ahmet Saьlam'ыn
daveti цzerine Kыrgыzistan Genчlik Bakanы Sayыn Alыmkulov Alisbek Tolbaшiyeviч
de teшrif ederek tarafыmыzы onurlandыrdы.
vuzlarы ve diьer Tцrk boylarыnы saymadыьыnы,
bu sayыnыn da az olduьu yюnцnde cevap
verdiьini belirtti.
Her sene olduьu gibi bu yыl da kurban
programы Mercedes Kыrgыzistan ana bayii
Ali Yцksel Bey'in tцm imkаnlarы seferber
etmesi sayesinde kusursuz bir шekilde
gerчekleшti. Avrupa Tцrk Federasyonu
tarafыndan gюnderilen ve kesilen kurbanlarыn ihtiyaч sahiplerine daьыtыmыnы Tцrk
Dцnyasы Юьrenci Derneьi цstlendi.
Organizasyona; 9 yыldыr emek verip
kurban programыnыn bugцnlere gelmesinde bцyцk katkыlarы olan Av. Mцmtaz
Чoban da bu sene Tцrkiye'den katkыlarыnы devam ettirdi. Almanya'da чalышan
Tцrk Иш Adamlarыna ve Avrupa Tцrk
Federasyonu Yюneticilerine Tцrk Dцnyasы Genчliьi Olarak teшekkцrlerimizi
bildiririz.
Ahmet Atakan.
Tцrkiye'nin чeшitli kurum ve kuruluшlarы,
sivil toplum юrgцtleri vb. bu yыl Kыrgыzis-tan'da toplam 13 Bin kurban kesip, ihtiyaч
sahiplerine daьыtmышtыr.
Almanya'da bu sene ilk kez verilmeye
baшlanan Uyum Madalyasы юdцlцne bir cinayetleri gibi konularыn юn plana
чыkarыldыьыnы, halbuki gючmenlerin daha
de Tцrk layыk gюrцldц.
olumlu чalышmalarы olduьunu ve bunlarыn юn
Dr. Turgut Altuь, Sosyal Uyumdan plana чыkarыlmasы gerektiьini vurguladы.
Sorumlu Devlet Bakanы Maria Bюhmer "Olumlu iшler yapalыnca, bunlarыn цzerine
tarafыndan ilk kez verilmeye baшlanan Uyum de konuшmak gerekir" diyen Memet Kыlыч,
Madalyasы ile юdцllendirildi. Tцrk Alman gюч-menlerin pozitif ve gцzel faaliyetlerini
Чevre Merkezinin kurucusu ve yюneticisi topluma duyurma konusunda cesaretAltuь, iki yыldыr doьa ve чevre koruma lendirilmesi gerektiьinin de altыnы чizdi.
alanыnda чalышmalar yapыyor. Altuь, юzellikle Doьayы koruma ve чevre bilinci edindirme
Almanya'da yaшayan Tцrk ve diьer gючmen чalышmalarыndan dolayы ve gючmenleri bu
kюkenlilere yюnelik чevre koruma ve konularda bilinчlendirme projesinden юtцrц
bilinчlendirme alanыnda faaliyetler yцrцtц- bu юdцle layыk gюrцldцьцnц sюyleyen Dr.
yor. Dr. Altuь'un ayrыca saьlыklы beslenme Turgut Altuь, чalышmalarыnыn kabul gюrцlmealanыnda da чalышmalarы da var. Tцrk Alman siin gurur verici olduьunu sюyledi. Altuь,
Чevre Merkezi'nde Turgut Altuь'un aldыьы "Чalышmalarыmыn baшarыya ulaшtыьыnы
юdцl nedeniyle bir tюren dцzenlendi. Tюrene gюrmek ve bюyle bir юdцle layыk gюrцlAltuь'u bu юdцl iчin aday gюsteren Yeшiller mek benim iчin onurlandыrыcы ve mutlu
Partisi Federal Parlamento milletvekili edici" шeklinde konuшtu. Bu yыl Almanya'da
Memet Kыlыч, derneьin yюnetim kurulu ilk kez verilen Uyum Madalyasы 7 bireye ve
bir aileye verildi.
Алматы'да булунан 139.Mektep'te dцzenlenen Kazakistan Cumhuriyet
Bayramы ve Tцrkiye Cumhuriyet Bayramы kutlama programыna T.C. Almatы
Baшkonsolosu Yeшim KEBAPЧЫOЬLU, Ticaret Mцшaviri Bilal YEШИLTAШ,
Sцleyman Demirel Цniversitesi Rektюrц Mesut AKGЦL,139.Mektep Okul
Mцdцrц Raya HARИKЫZЫ, 139.Mektep Mцdцr Yardыmcыsы Шolpan
AMANKULOVA Шahlan Okullarы Mцdцrц Hasan DEMИR, T.C. Astana
Bцyцkelчiliьi Eьitim Mцшavirliьi Tцrkiye Tцrkчesi Eьitim Юьretim Merkezi
Mцdцr Yardыmcыsы Hцseyin KOCAИSPИR, Ahыska Tцrkleri Derneьi eski
baшkanы Kurdayev Tevfik HAШИMOЬLU, Kariyer Цniversitesi Rektюr
Yardыmcыsы ve юьretmenlerle birlikte чok sayыda davetli ve юьrenci katыldы.
izleyenleri adeta bцyцledi. Aykюrkem
ИZИNBERGENOVA ve Merih JAKENOV
"Beni Sensiz Dцшцnme" adlы шarkыyы,
Koralay ALИBAYEVA "Aьladыn ya!" adlы
шarkыyы ve Kamilya KASЫMBEKOVA da
"Gцl Dюktцm Yollarыna." adlы шarkыyы
sюyledi. Koralay SABИYEVA'nыn okuduьu
"SENИ SEVИYORDUM." adlы шiir salonda
duygu dolu anlar yaшanmasыna neden
olurken; Anara ANARBEK, Akbota DENDEROVA ve Daniyar MALИKOF'un
oynadыklarы "Kaynana Ve Gelin" adlы
skeч izleyenlerden tam not aldы. Firuzan
ONALBAY, Sabina TAШИYEVA ve Ayыm
YERBOLAT'ыn oynadыklarы Kazak Dans
gюsterisi izleyenlerden bцyцk alkыш aldы. Bir
grup юьrencinin sюylediьi Чile Bцlbцlцm
Чile adlы шarkы tцm konuklar ve юьrenciler
Kutlama programыnda konuшan 139. tarafыndan birlikte sюylendi.
Mektep Tцrkчe Юьretmeni Mehmet
Program sonunda sюz alan konuklar
ЮZBAL iki цlke arasыndaki iliшkilerin kюklц
bir geчmiшe sahip olduьunu belirterek Tцrkчe'nin bu kadar gцzel konuшulduьu
genч nesillere dцшen en bцyцk gюrevin iki bir ortamda bulunmaktan duyduklarы
цlke arasыnda saьlam temeller цzerine memnuniyeti dile getirerek programыn
kurulan bu kardeшlik kюprцsцnц daha da hazыrlanmasыnda emeьi geчen Tцrkчe
geliшtirmek sevgi ve barыш ortamыnы kalыcы юьretmenleri Janarhan AKBAYEVA,
olmasыnы saьlamak olduьunu sюyleyerek Asmira ELИMANOVA Mehmet ЮZBAL'a
konuklarыn ve юьrencilerin cumhuriyet mцzik Юьretmeni Dana ИBRAYEVA'ya
teшekkцr ettiler.
bayramlarыnы kutladы.
Programыn aчыш konuшmasыnы yapan T.C.
Almatы Baшkonsolosu Yeшim KEBAPЧЫOЬLU Kazakistan Cumhuriyet Bayramы'nыn 25 Ekim, Tцrkiye Cumhuriyet
Bayramы'nыn 29 Ekim olmasыnыn hoш bir
tesadцf olduьunu ve bir arada Tцrkчe
sыnыflarы tarafыndan kutlanmasыnыn kendisini
son derece mutlu ettiьini belirtti.
Bюlgelerinde lider konumunda olan iki
цlkenin geleceьinin genч ve чalышkan
юьrencilerin sayesinde чok gцzel olacaьыna inandыьыnы sюyleyen KEBAPЧЫOЬLU dil
юьrenmenin de юnemine dikkat чekerek
yabancы dil bilen юьrencilerin ileriki yaшamlarыnda avantajlы duruma geчeceklerini
sюyleyerek, konuklarыn ve юьrencilerin
cumhuriyet bayramlarыnы kutladы.
Program, Tцrkiye Tцrkчesi Eьitim
Bir grup юьrencinin Kazak Milli Marшы'nы
ve Иstiklal Marшы'nы sюylemelerinden sonra Юьretim Merkezi Mцdцrlцьц tarafыndan
Cumhuriyet ile ilgili шiirlerin okunduьu pro- юьrencilere ve юьretmenlere чeшitli
gramda Иdilhan SURTAYEV, Шыngыs MER- hediyelerin verilmesiyle son buldu.
HATOV ve Aslan ABDURAHMAN'ыn isimli
ТТЕЮМ.
юьrencilerin oynadыklarы "LOLO" adlы skeч
Kыrgыzistan'ыn baшkenti Biшkek'te юьrenimlerine devam eden Tцrk, Kыrgыz, Tцrkmen,
Azerбацжан ve Иranlы юьrencilerden oluшan
ekibimiz kurbanlarы юnceden belirlediьimiz
evlere paketler halinde gюtцrerek teslim
etti. Kыzыlay gюnцllцsц Dr.Tursun Koшbayeva'nыn belirlediьi evlerde yaшayan hasta
ve yaшlы ev sahipleri, юьrenci arkadaшlarыmыzы yanlarыnda gюrdцklerinde duygusal
anlar yaшadыlar.
Sюz konusu organizasyona teшrif eden
Kыrgыzistan Genчlik Bakanы Sayыn Alыmkulov
Alisbek Tolbaшiyeviч'in aчыlышta yapmыш
olduьu konuшmasы bцyцk ilgi topladы. Sayыn
Bakan konuшmasыnda bir anыsыnы da bizimle
paylaшtы. Bir Avrupa gezisinde kendisine
kaч milyon Kыrgыz yaшadыьы sorulduьunda;
yaklaшыk 150 Milyon diye cevap vermiш.
Avrupalы bakanlar шaшkыnlыkla 150 Milyon
Kыrgыz nerede yaшыyor diye sorduklarыnda,
sayыn bakanыn ise; 70 Milyon Tцrkiye'de, 5
Milyon Kыrgыzistan'da, 16 Milyon Kazakistan'da, 28 Milyon Юzbekistan'da, 8 Milyon
Azerbaycan'da, 5 Milyon Tцrkmenistan'da
toplayыn kaч oldu dediьini, daha Gaga-
ZORA DAЬLAR DAYANMAZ...
20
Her milletin kendi tarihi vardыr. Bu tarih
cereyanыnda ortaya чыkan kahramanlar, milletini
kurtarabilmek iчin kendilerini feda etmiшlerdir.
Destan, roman, шiir, film, resimlere ilham kaynaьы
olan bu kahramanlar, uzun yыllar geчmesine raьmen milletinin zihninden silinmemiш, aksine milletinin gюzцnde ve kalbinde daha da yцcelerek
efsane haline gelmiшtir. Bu millet kahramanlarыnыn bцyцk чoьunluьunu erkekler teшkil etmektedir, fakat milletini kurtarmak iчin gюzцnц daldan budaktan esirgemeyen, adlarыnы tarih sayfalarыna altыn harflerle yazdыran kadыn kahramanlar da vardыr hayatыmыzda. Kadыn kahramanlarыn,
milletinin kalbindeki yeri bir baшkadыr.
Kahraman kadыnlardan, Fransa'nыn milli kahramanы Jeanne D'Ark (1412-1431) Engizisyon
Mahkemesi tarafыndan yargыlanmыш ve 30 Mayыs
1431'de Rouen шehrinin Vieux-Maeche meydanыnda diri diri yakыlmышtыr. Ona minnettar olan
Fransыz halkы Jeanne D'Ark'ыn temyize чыkmasыnы
saьlamышtыr. Aradan yцzyыllar geчse de o 1920'de
kilise tarafыndan azizler mertebesine yцkseltilmiшtir.
Uygurlarыn юzgцrlцk kahramanы Nazugum,
1824-1828 yыllarы arasыnda Kaшgar'da patlak
veren Cihangir Hoca Иsyanы bastыrыldыktan sonra,
Kaшgar, uzun tarihindeki belki en kanlы ve en acы
olayыnы yaшamышtыr. Иsyana katыldыklarы gerekчesiyle чok sayыda insan юldцrцlmцш, чoluk чocuk
ve kadыnlardan ibaret 10 000'den fazla kiшi
gюzyaшlarыna bakmaksыzыn Lenчu, Иli ve Чючek
шehirlerine gюtцrцlerek Чinli ve Manчu memurlarыna kюle olarak daьыtыlmышtыr. Bu esirlerin
arasыnda Uygurlarыn kadыn ozanы, aynы zamanda
"Nazigim Destanы"nыn kahramanы Kaшgarlы genч
bayan Nazugum (Nazigim) de varmыш. Narin
boyundan dolayы, Kaшgarlыlar bu genч kadыna
"Nazugum" derlermiш. Иstilacыlar, Nazugum'un
anasыnы, kocasыnы ve цч yaшыndaki oьlunu юldцrmцшlerdir. Destandan anlaшыldыьыna gюre, Nazugum babasыnыn akыbetini bilmemiш. O, babasыnыn
hayatta olduьu umudunu beslemiш ve onun
Kaшgar'da kaldыьыnы dцшцnmцшtцr. Nazugum,
kardeшi ile beraber esirlikten kaчmыш, fakat yakalanmышtыr. 24 gцnlцk hapisten sonra Nazugum
baшы kesilerek юldцrцlmцшtцr. Nazugum Tцrklerin
Jeanne D'Ark'ыdыr. O, bugцn de Uygur halkыnыn
dilinde destan olarak yaшamaya devam etmektedir. Nazugum'un чektiьi acыlar шu satыrlarda saklыdыr:
Kimse ben gibi olmasыn,
Belalarda kalmasыn,
Bize gelen cefalar,
Hiчbir kula gelmesin.
Kazan Hanlыьы'nыn son melikesi Sцyцmbike
(1519-1557), Nogay mirzasы Yusuf'un kыzыdыr.
Sцyцmbike, 1533 yыlыnda Moskova knyazi ЫЫЫ.
Vasiliy tarafыndan Kazan Hanlыьы tahtыna чыkarыlan
17 yaшыndaki Can Ali'yle evlendirilmiшtir. O sыralar
Kazan Hanlыьы ile Nogay Hanlыьы'nыn arasы iyi
olmamышtыr. Sцyцmbike'nin evliliьinin amacы da
siyasi olaylardan dolayы olduьu aшikаrdыr. Bu
amaч, parчalanan kцчцk hanlыklarы bir araya
getirip, чюken Altыn Ordu Devletini yeniden diriltmektir. Sцyцmbike, tцm Altыn Ordu Devletlerini
bir araya getirememiш, fakat Nogay, Kыrыm ve
Kazan Hanlыklarыnы birleшtirmeyi baшarmышtыr.
1535 yыlыnda Can Ali hastalanarak юldцkten
sonra, Sцyцmbike Kazan Hanlыьы'nыn bir sonraki
hanы Kыrыmlы Safa Giray ile evlenmiшtir. 1549 yыlыnda Safa Giray'ыn юlцmцnden sonra Sцyцmbike
tekrar dul, Kazan Hanlыьы ise hansыz kalmышtыr.
Safa Giray Han'ыn yerine oьlu Юtemiш Giray han
ilan edilmiш, fakat yaшы kцчцk olduьundan dolayы
devlet iшlerine Sцyцmbike bakmышtыr. Korkunч
Иvan (1530-1584) Kazan Hanlыьы'nda olan kargaшalardan yararlanmak dileьiyle birkaч kez
Kazan Hanlыьы'na sefer dцzenlemiшtir. 1551
yыlыnыn 16 Mayыs tarihinde Kazan - Rus askerleri
tarafыndan чember altыna almышtыr. Kuшatыlan
Kazan'dan Korkunч Иvan'a elчi gюnderilmiшtir. Ve
1551 yыlыnыn 11 Aьustos tarihinde Sцyцmbike ve
oьlu Юtemiш Giray Rus чarы Korkunч ?van'ыn
isteьi цzerine esir olarak Moskova'ya gюnderilmiшtir. Ишte o kara gцn, Kazan Tatarlarы iчin
sonun baшlangыcы olmuшtur. Sцyцmbike, hain
Tatar mirzalarы tarafыndan esir verildikten sonra
aradan чok zaman geчmeden 1552 yыlыnыn Ekim
ayыnda Kazan Ruslar tarafыndan iшgal edilmiшtir.
O gцn bu gцndцr Kazan Tatarlarы devletlerini geri
alabilmek iчin baьыmsыzlыk mцcadelesi vermektedir. Aradan geчen 458 yыl devamыnda Tatarlar bu
mцcadele uьruna birчok kurban vermiшtir.
Gцnцmцzde de Rus zulmц hыz kesmemiш,
aksine шiddetini daha da arttыrmышtыr. Bu 458 yыl
sцresinde Ruslar Tatarlarы yok etmek iчin tцm
yollarы denemekten чekinmemiшtir. Fakat
Ruslarыn bu zulцm ve eziyetlerine raьmen Kazan
Tatarlarы devlet baьыmsыzlыьы fikrinden asla
vazgeчmemiш ve vazgeчmeyecektir.
"Halklar Zindanы" diye adlandыrыlan Чarlыk
Rusya'sыnыn чюkцшц Rus olmayan milletleri
sevindirmiш olsa bile, чok zaman geчmeden
1917 Ekim Devrimi'nin gюtцrdцklerinin getirdiklerinden daha fazla olduьu anlaшыlmышtыr. Tцm
milletlere юzgцrlцk vaadiyle ortaya чыkan Sovyetler, verdikleri sюzlerini tutmamышlardыr. Tatar
milli hareket temsilcileri tek tek yok edilmeye
baшlamышtыr. Stalin bir korku imparatorluьu kurduktan sonra baшta Tatarlar olmak цzere Rus
olmayan milletler цzerine bir kara bulut gibi
чюkmцшtцr. Rus Emperyalizmi her yerde, her fыrsatta kendi gюstermiшtir. Rus zulmцnц bizzat
kendisi yaшamыш olan devlet adamы ve цnlц tarihчi Zeki Velidi Togan( 1890-1970) Rus Emperyalizmini dцnyaya tanыtmanыn ne kadar zor
olduьunu шu sюzlerle izah etmiшtir: "Bu hakikatleri dцnyanыn anlamasы чabuk olmuyor. Чцnkц
Ruslara tabi olmayan mцstakil milletlere Rus
meselesinin hakiki emperyalist mahiyetini anlatmak gцчtцr… Hakikati anlamak iчin her milletin
evvele bir defa Rus mahkцmiyetinde olmasы
шarttыr." Rus Emperyalizminin zulmц altыnda
yaшayan milletler kendi kendinden korkar duruma gelmiш ve bюylece Tatar milli baьыmsыzlыk
hareketi de kendini korumak iчin bir tohum gibi
toprak altыna saklanmышtыr.
1990'lы yыllarda SSCB'de demokrasi rцzgаrlarы
esmeye baшladыьыnda Tatar milli baьыmsыzlыk
hareketi tekrar kendine gelmiшtir. Yцzyыllar
boyunca topraьыn altыnda saklanan tohum umut
ышыьыnы gюrerek topraьыn цzerine чыkыp filizlenmiшtir. Tataristan, 1990 yыlыnыn 30 Aьustos tarihinde baьыmsыzlыьыnы ilan etmiшtir. Bu yыllardaki
Tatar milli baьыmsыzlыk hareketi temsilcileri
arasыnda Fevziye Bayramova da vardыr.
Bastыrыlarak bekleten milli duygularыnы dышarыya
vurmaktan чekinmeyen Fevziye Bayramova
bюylece Tatar baьыmsыzlыьы iчin mцcadele verenler kervanыna katыlmышtыr.
1990'lы yыllarыn coшku ve heyecanыnы bizzat
yaшamыш biri olarak, o yыllarы anlatmak iчin kelimeler bulmak imkаnsыzdыr. Hani derler ya, anlatыlmaz yaшanыr diye, aynen юyle bir duyguydu bu.
1990 yыlыnda ben Kazan Devlet Цniversitesi юьrencisiydim. 30 Aьustos tarihindeki Cumhuriyet
Bayramы bцyцk bir coшkuyla kutlanmышtы. Kazan'ыn dюrt bir yanыnda шarkы, mцzik, kahkaha
yankыlanыyordu. Иnsanlar sevinчle umudu bir
arada yaшыyordu. Millet yцzyыllar boyunca uyuduьu uykudan kalkmыш gibiydi. Fevziye Bayramova adыnы ilk kez o yыllarda duymuшtum. 19901995 yыllarы arasыnda milletvekilliьi yapan
Bayrama'nыn hararetli olduьu kadar, duygusal
olan konuшmalarыnы televizyonda dinlerken чok
etkileniyordum. 1986 yыlыnda edebiyata giren
Fevziye Bayramova'nыn yazdыьы шiir ve romanlarыnы da okumuшtum. Gerчek hayatta nasыl birisi
olduьunu bilmediьim halde onu uzun boylu, sert,
kendini beьenmiш biri gibi hayal etmiшtim.
Ulaшыlmaz gibiydi… Belki attыьы cesur adыmlar,
belki de Tatar halkы iчin yaptыьы fedakаrlыklar onu
bюyle hayal etmeme sebep olmuшtur. Gюkyцzцndeki parlak bir yыldыz gibi ortaya чыktы Fevziye
Bayramova. Ben, gюkyцzцndeki o yыldыza yerden
bakыyordum…
Fevziye Bayramova ile ilk yцz yцze gюrцшmemiz 2007 yыlыnыn Haziran ayыnda gerчekleшti. 15
Haziran 2007 tarihinde Konya'nыn Cihanbeyli
ilчesine baьlы Bюьrцdelik adlы Tatar kюyцnцn 100
yыllыьы kutlanacaktы. Bu kutlamaya davet edilmiшtik, fakat bu tarih tatil zamanыmыza denk
geldiьi iчin teklife pek sыcak bakmamышtыk.
Kutlamalara 2-3 gцn kala Fevziye Bayramova'nыn geleceьi haberini aldыk. Bu haberi duyar
duymaz hemen otel rezervasyonumuzu ve otobцs biletlerimizi iptal edip ailece Bюьrцdelik
kюyцne gitmeye karar verdik. Amacыmыz Fevziye
Bayramova ile gюrцшmekti. 15.07.2007 gцnц
sabahыn erken saatlerinde yola koyulduk. Чok
heyecanlыydыm. Televizyonlarda gюrdцьцm, kitaplarыndan tanыdыьыm Fevziye Bayramova'nыn kendisi ile karшыlaшacaktыm… Acaba hayal ettiьim
gibi birisi midir? Bюьrцdelik kюyцne geldiьimizde
halk kюyцn okul bahчesinde toplanmaya
baшlamышtы. Kюy sakinleri yazыn kюylerinde kalыp,
kышыn Konya'da yaшadыklarы iчin kюy halkыnыn
bцyцk чoьunluьunu tanыyorduk. Kendimi Tatar
milli bayramы Saban Tuy'daymыш gibi hissettim.
Baшlarыna Tatar milli baшlыьы tцbetey giymiш
чocuklar ve erkekler, ana dilinde yapыlan konuшmalar, okul bahчesinde чalыnan Tatar шarkыlarы
bana bu hissi vermiш olsa gerek. Kюye gelir
gelmez Fevziye Hanыm'ы sorduk, "Dinleniyor"
dediler. Daha sonra kutlama tюrenine geчildi.
Okul bahчesi kalabalыktы. Konuшmasыnы yapmak
iчin Fevziye Bayramova'yы kцrsцye davet ettiler.
Bюьrцdelik kюyцnцn kurucusu Abdцrreшit Иbrahimov (1857-1944) hakkыnda da araшtыrmalar
yapan Fevziye Bayramova, tarihчi, yaшar ve шair
kimliьini de katarak gцzel ve etkili bir konuшma
yaptы. Konuшmasыnы "Baшыnы eьme Tatar" adlы
шiiri ile noktaladы. Bayramova'nыn bu шiiri Tatar
halkыna bir чaьrы niteliьi taшыyordu.
Baшыnы eьme, Tatar, baшыnы eьme!
Umut sюndц, bitmiшiz artыk, deme,
Sen dцnyanыn padiшahыydыn,
Gururlu baшыnы kimin юnцnde eьdin?
Konuшmalardan sonra, Tataristan'dan gelen
sanatчыlarыn konseri vardы. Konserden sonra okul
yanыndaki Naшit - Hatice Чetinlerin evine misafir
olduk. Fevziye Hanыm da oradaydы. Fevziye Bayramova'yы gюrцnce чok шaшыrdыm, чцnkц benim
hayal ettiьimin aksine Fevziye Hanыm ufak tefek
gюvdeli, чok sыcak ve samimi birisiydi. Hemen
konuшmaya baшladыk, Fevziye Bayramova ile
sanki yыllardыr tanышыyorduk. Ev kalabalыktы, koyu
bir sohbet arasыnda ikramlar yapыldы, чaylar iчildi.
Kazan'dan getirdiьi hediyeleri sunduktan sonra
Fevziye Bayramova son gцnlerde yazdыьы
"Tsunami", "Ural Daьlarыnы Geчerken", "Dua",
"Ben Dцnya'ya Farklы Bakыyorum…" шiirlerini
okudu. Daha sonra akшam yemeьi iчin okul
bahчesine чыktыk. Sofralar kurulmuш sыcacыk Tatar
milli yemekleri bizi bekliyordu. Aradan 100 yыl
geчmesine raьmen Bюьrцdelik Tatarlarы ne dillerini, ne geleneklerini, ne de milli yemeklerini
unutmuшlardы. Yemekten sonra Tataristan'dan
gelen sanatчыlar ve TRT sanatчыlarы шarkыlar
sюylediler. Gece kararыncaya kadar kutlama
devam etti. Gelen misafirleri evlere paylaшtыrmышlar. Biz ailece eшim-oьlum ve ben, Fevziye
Bayramova'nыn da kaldыьы Meftuha - Hurшit Чetin
чiftinin evinde aьыrlandыk. Hoш sohbet evde de
devam etti, sюzler sabaha kadar bitmezdi fakat
herkes чok yorgundu ve artыk uyuma zamanыydы… Sabah kalktыьыmыzda Meftuha Hanыm erkenden kalkыp sofrayы hazыrlamыш, bizim kalkmamыzы bekliyordu. Tekrar tцm ev halkы ve misafirler bir aradaydы, sohbete doyum yoktu…
Fevziye Bayramova'nыn gцzel ve akыcы konuшmasы bizi Tataristan'a gюtцrцyor, kаh seviniyor,
kаh цzцlцyordum. Meftuha ve Hurшit Чetin чiftinin Tatar halkыna юzgц olan misafirperverliьine
teшekkцr ettikten sonra Fevziye Bayramova ile
tekrar gюrцшmek dileьiyle vedalaшtыk. 2008 ve
2009 yыllarыnda bilimsel toplantыlara katыlmak iчin
Tцrkiye'ye gelen Fevziye Bayramova Ankara'da
bulunduьu sыralarda evimizde misafir kalmышtы.
Artыk bir birimiz daha iyi tanыyorduk. Ona olan
saygыm ve sevgim daha da artmышtы. Bu
gюrцшmelerde gece yarыsыna kadar sцrse bile bitmeyen sohbetler, paylaшыlan sevinчler - tцm юmrцm boyunca kalbimin bir kюшesinde en gцzel
hatыra olarak kalacaktыr. Fevziye Bayramova ile
olan karшыlaшmalarыn benim hayatыmda bцyцk
etkisi oldu. Benim elime kalem alыp edebi ve
siyasi yazыlar yazmama, Tatar milli baьыmsыzlыk
hareketi ile iч iчe olmama Fevziye Bayramova
neden oldu. Kыsaca sюylemek gerekirse,
Bayramova benim ilham kaynaьыmdыr.
Beni bu kadar heyecanlandыran Fevziye Bayramova kimdir? Fevziye Eцhadi kыzы Bayramova
1950 yыlыnda Tataristan'ыn Saba bюlgesinin
Sabay kюyцnde 10 чocuklu bir ailenin 5.чocuьu
olarak dцnyaya gelmiшtir. O, ilk-ortaokulu ve liseyi Saba bюlgesinde tamamlamышtыr. Bayramova
gazetecilik mesleьine 16 yaшыnda yerli gazetede
muhabir olarak baшlamышtыr. 1971 yыlыnda Kazan
Tiyatro Okulu'nun yюnetmenlik bюlцmцnden
mezun olduktan sonra devlet televizyonunda чalышmышtыr. 1989 yыlыnda Kazan Devlet Цniversitesi'nin Tatar Filolojisi Bюlцmц'nden mezun olmuшtur. 2006 yыlыnda Mercani adыndaki Tarih Enstitцsц'nde doktora tezini savunarak tarih doktoru
olmuшtur.
Bayramova чeшitli yыllarda Tataristan'ыn tцm
юnemli gazete ve dergilerde чalышmышtыr. 1986
yыlыnda Bayramova'nыn "Чayыrlыk" adlы ilk roman
kitabы yayыnlanmыш ve aynы yыl o SSCB Yazarlar
Birliьi цyesi olmuшtur. Bayramova'nыn Tatar, Rus
ve Alman dillerinde yayыnlanan 33 kitabы bulunmaktadыr. O, yazar, шair, oyun yazarы olmanыn
yanы sыra siyasi yazыlar da yazmaktadыr. Yaptыьы
чalышmalarыndan dolayы "Ayaz Иshaki" ve "Hadi
Atlasi" юdцllerini almышtыr. Fevziye Bayramova
Tatar tarihi ile ilgili araшtыrmalar yapmaktadыr ki,
konuyla ilgili yazыlar, kitaplar yazmышtыr. "Turan Иli"
(2008), "Zaman. Millet. Иnsan"(2000), "Millet ve
Devlet"(2009), "Altыn Ordum - Altыn Topraьыm"(2006), "Kыrk Sыradaь"(2005) kitaplarы bunlardan bazыlarыdыr. Fevziye Bayramova'nыn cihatчы
molla Batыrшa hakkыndaki "Bahadirшah"(2006),
Sibirya'nыn son hanы hakkыndaki "Kцчem Han"
(2007) adlы tarihi romanlarы Tatar edebiyatыna
yeni bir soluk getirmiшtir. Bunun dышыnda Bayramova'nыn, tцm юmrцnц Tatar tarihini aydыnlatmaya adayan Rus tarihчi, Stalin Devri kurbanы
Mihail Hudyakov (1894-1936), юmrцnцn bir kыsmыnы Tцrkiye'de geчiren bilgin ve din adamы
Abdцrreшit Иbrahimov ve цnlц Tatar шairi Hadi
Taktaш (1901-1931) hakkыndaki eserleri de okuyucunun dikkatini чekmiшtir. Fevziye Bayramova'nыn kitaplarы arasыnda чocuklar iчin yazыlanlarы
da vardыr. "Alplarыn Иlinde" (2002), "Nuh Peygamber'in Gemisi"(2004), "Mutluluьun Anahtarы"(2002) adlы eserleri чocuklarы hem eьlendiren
hem de bilgilendiren Tatar чocuk edebiyatыnы
юnemli kaynaklarыdыr. Tatar Edebiyatыnыn цnlц
eleшtirmeni Farvaz Miаnullin (1934-1995), 1989
yыlыnda kaleme aldыьы "Affetmezler Bizi, Affetmezler" baшlыklы yazыsыnda son 10-15 yыlda Tatar
Edebiyatыnыn kalitesinin dцшtцьцnden bahsederken, yeni yazarlarыn ortaya чыkmasыnыn sevindirici
olduьunu vurgulamышtыr. Miаnullin, bu yazыsыnda
Fevziye Bayramova'nыn edebiyat sahasыna adыm
atmasы hakkыnda шunlarы yazmышtыr: "Чok istediьim halde her yazar, her eser цzerinde durmam mцmkцn deьildir. Fakat iki yazarыn eserlerinden bahsetmezsem, beni affetmezler.
Onlardan ilki - Rinat Mюxemmediyev'dir. Diьeri Fevziye Bayramova'dыr… Tataristan Yazarlarыnыn
XЫ. Kurultayы'na Fevziye Bayramova 4 yeni roman ile geldi. Romanlarыn hepsi ilginч ve farklы,
her romanы юzgцndцr. "Чayыrlыk" - "Maske"ye,
"Maske" - "Kilometre Taшlarы"na benzemediьi
gibi, "Gюl Balыьы" romanы ise saydыьыmыz 3
romanыn hepsinden farklыdыr. Aynы zamanda
hepsi Fevziye'ye юzgц ateшli-heyecanlы, hiчbir
шeyden sakыnmadan yazыlmышtыr. Tцm romanlarыndan duygu seli fышkыrmaktadыr. Romanlarыnы
okurken, kendini kаh sыcak rцzgаrlы kum чюlцnde,
k?h art arda gelen deniz dalgalarыnыn ortasыnda
buluyorsun…" Gerчekten de Bayramova'nыn
roman, yazыlarыnы okurken kendini farklы hissediyorsun. Kaleminden kan damlayan Fevziye Bayramova bambaшka dцnyalara gюtцrцyor insanы,
sen istesen de istemesen de roman kahramanlarы ile birleшiyorsun. Onlarыn sevinci senin sevincin, onlarыn ыstыrap-gюzyaшlarы senin de ыstыrap ve
gюzyaшыn oluyor. Roman kahramanlarы ile beraber gцler, beraber aьlar hale geliyorsun. Olaylarы
takip ederken шimdi ne olacak acaba diye, kitabы
elinden bыrakamыyorsun. Olaylar kendi iчine
чekiyor insanы. Tцm bunlar Fevziye Bayramova'nыn kaleminin gцcцdцr. Bayramova yalnыz
halk arasыnda deьil akademik ve aydыn чevre
tarafыndan da kabul gюren birisidir. Цnlц Tatar
Aslan yattыьы yerden belli olur...
yazarы Emirhan Yeniki (1909-2000), Kazan Devlet Цniversitesi profesюrleri Hatыyp Mi?negulov,
Rezeda Ganeyeva, Prof. Dr. Rifat Svergin, yazar Aydar Helim ve diьerleri Fevziye Bayramova'nыn eseleri hakkыnda olumlu yorumlarda
bulunmuшlardыr.
Fevziye Bayramova yazar, tarihчi olmanыn yanы
sыra siyasetчi ve insan haklarы savunucusudur.
1980'li yыllarыn sonlarыnda siyasete adыm atan
Bayramova, Tatar milli azatlыk hareketinin aktif
цyelerinden ve liderlerinden birisidir. O, 1989 yыlыnda Tatar Ичtimai Merkezi'nin eш baшkanы, 1991
yыlыnda "Иttifak" Tatar milli baьыmsыzlыk partisinin
baшkanы, 1994-1997 ve 2008 yыllarыnda Tatar Milli
Meclisi reisi olarak seчilmiшtir. 2002 ve 2007 yыllarыnda Dцnya Tatar Kongresi'nin yюnetim kurulu
цyesi olarak seчilen Bayramova o yыllarda Tatarlar yaшayan birчok bюlgede bulunarak halkыn
problemlerine чюzцm arama giriшimi iчerisine girmiшtir. Rusya'nыn Чilebe bюlgesinde 1957 yыlыnda
patlayan "Mayak" atom fabrikasыnыn bыraktыьы
nцkleer kirlilik iчinde yaшamaya mahk?m olan
Tatarlarыn yanыnda da bulunan Fevziye Bayramova, bu Tatar faciasы ile ilgili "Nцkleer Takыm
Adalarы veya Tatarlara Karшы Uygulanan
Soykыrыm"(2005) adlы kitap yazmыш ve 2006 yыlыnda bu kitap Almancaya чevrilip "Der Nukleare
Archipel oder der atomare Genozid an den
Tataren" adы altыnda Almanya'da yayыnlanmышtыr.
1957 yыlыnda olan bu patlamadan sonra чevredeki tцm Rus kюyleri tahliye edilmiш, fakat
Karabolak adыndaki Tatar kюyц sakinleri gюz
gюre gюre юlцme terk edilmiшtir. Ayrыca bu
Karabolak kюyц haritada bile yoktur. Kюy sakinlerinin %92'si kanser hastasыdыr. Bayramova,
чaresizlik iчinde kыvranan, юlцm ile kalыm arasыnda varlыьыnы sцrdцrmeye чalышan Tatar kюyц
Karabolak halkыnыn derdine derman olmak iчin
bu faciayы dцnya kamuoyuna duyurmuшtur.
Fevziye Bayramova, 1990-1995 yыllarы arasыnda Tataristan Parlamentosu'na milletvekili olarak
seчilmiшtir. Bu yыllarda Tatar milli tarihinde юnemli olaylar yaшanmышtыr. Bayramova, 1990 yыlыnыn
30 Aьustos tarihinde ilan edilen Tataristan
Devlet Baьыmsыzlыьы Beyanatы'nыn hazыrlanmasы
aшamasыnda юnemli gюrevler цstlenmiшtir. 1991
yыlыnda SSCB чюktцkten sonra Rusya Tataristan'ыn Devlet Baьыmsыzlыьы'nы tanыmadыьы iчin 1992
yыlыnыn 21 Mart tarihinde Tataristan'da Referandum yapыlmышtыr. Bayramova, Referandum чalышmalarыna da katыlmышtыr. Halk oylamasыnы %62
oyla kazanan Tataristan, Anayasa hazыrlыklarыna
baшlamышtыr. Fevziye Bayramova, Anayasa hazыrlыklarыna katыlarak kendi fikrini sюylemekten чekinmemiшtir. 1992 yыlыnыn 6 Kasыm tarihinde Tataristan Anayasasы kabul edilmiшtir.
1991 yыlыnыn Mayыs ayыnda Tataristan'ыn Devlet
Baьыmsыzlыьы'nыn tehlikede olduьu gцnlerde, Bayramova Rusya'daki Cumhurbaшkanlыьы seчimine
katыlmaya karшы чыkmыш ve aчlыk grevine baшlamышtыr. 14 gцn devam eden bu aчlыk grevinden
Bayramova ve taraftarlarы galip чыkmышtыr. 14 Mayыs 1991 tarihinde aчlыk ilan eden Bayramova 14
gцn boyunca 17 kilo kaybetmenin yanы sыra bir
юmцr boyu sцrecek hastalыklara da davetiye
чыkarmышtыr. Amaч bцyцk olduьundan bedeli de
aьыr olmuшtur. Mayыs ayыnыn kavurucu gцneшi,
cana batan soьuk geceleri Fevziye Bayramova'nыn sabrыnы denemiшtir. Bu bitmek bilmeyen 14
gцnцn, saniyeleri - gцnlere, dakikalarы - aylara,
saatleri - yыllara, gцnleri ise юmre bedeldir. Bayramova, aradan 5 yыl geчtikten sonra 1996 yыlыnda kaleme aldыьы "Aчlыk" adlы yazыsыnda 1991
yыlыndaki olay hakkыnda шunlarы yazmышtыr: "O gцnleri hatыrlamak benim iчin чok zor. Dышarыdan
bakanlar iчin bu olay belki de temaшa gibi gюzцkmцшtцr: benim iчin ise o aчlыk tцm dцnyanыn gюzlerinin юnцnde diri diri sыrat kюprцsцnц geчmeye
benziyordu. Sonuca varmadan ne durma, ne
kюprцden dцшme, ne de geri adыm atma imkаnыm
vardы. Arkamda - millet, altta - cehennem, ileride
юzgцrlцktц. Ben bunlarыn bюyle olacaьыna inanarak girmiшtim sыrat kюprцsцne…" Tataristan'ыn
Rusya Cumhurbaшkanы seчimlerine katыlmamasы
gerektiьini Parlamento'da sюylemesine raьmen
sюzцnц geчiremeyen Bayramova son чare
olarak aчlыk ilan etmiш, Kazan'ыn Юzgцrlцk Meydanы'nыn ortasыnda yapayalnыz aчlыk grevine baшlamышtыr. Bayramova canыnы ortaya koyarak meydana bir gцneш gibi чыkmышtыr. Daha sonraki gцnlerde Юzgцrlцk Meydanы tыklыm tыklыm dolmuш,
meydana 50 000 kiшi toplanmыш. "Azatlыk" sesleri ile yankыlanan meydanda Fevziye Bayramova'nыn yanыna gelip yцzцne tцkцrenler de,
teшekkцr edenler de olmuшtur. Gцn geчtikчe kalabalыklaшan meydan Tatar milletini uykusundan
Девамы Сайфа 21’де.
21
Девамы. Башы Сайфа 20’де. Rus Emperyalizmi yandaшlarы
tarafыndan takip edilmiшtir. Чektiьi
kaldыrmыш ve Tatarlar kendi devlet acыlar, dюktцьц gюz yaшarlыnыn,
baьыmsыzlыьы iчin mцcadeleye milleti iчin yaptыьы fedakаrlыklarыn
baшlamышtыr. 27 Mayыs 1991 tari- had-di hesabы yoktur. Fevziye
hinde, 14 gцnlцk aчlыktan sonra Bayramova'yы susturmak, sindirTataristan
Parlamentosu'nda mek iчin fiziksel ve manevi basRusya Cumhurbaшkanы'nы Tataris- kыlarыn hepsini deneyen emperyaltan'ыn seчip seчmeme meselesi izmin dalkavuk yalakalarы onu
gцndeme alыnmышtыr. Bayramo- baшlattыьы bu zor ama kutsal yolva'nыn durumu gцn geчtikчe daha undan caydыramamышtыr. Millet iчin
da kюtцleшmiшtir. O ne ayakta mahkцm olmak шereftir mantыьыndurabilmiш, ne oturabilmiш, rцzgаr dan yola чыkan Bayramova, Rus
eserse dцшmeye hazыr olan son- Emperyalizmi Mahkemelerinde
bahar yapraьы haline gelmiшtir. hem kendini hem de milletini
Bayramova, son gцcцnц topla- savunmuшtur. Bayramova, 2008
yarak Parlamento'ya konuшma yыlыnыn Aralыk ayыnda Tataristan'ыn
yapmak iчin gюtцrцlmцшtцr. 27 Devlet Baьыmsыzlыьы'nы tanыmalarы
Mayыs gцnц parlamentoya geliшi iчin dцnya parlamentolarыna,
hakkыnda Fevziye Bayramova BM'ye Tatar Milli Meclis reisi
шunlarы yazmышtыr: "Son sюzцmц sыfatыyla gюnderdiьi beyanat ve
sюylemeliydim. Rusya Cumhur- mцracaat iчin mahkemede yarbaшkanы Tataristan'da seчilmeme- gыlanmыш ve 1 yыl ev hapsi cezasыlidir! Biz baьыmsыz bir devlet, bu na mahkцm edilmiшtir. Fevziye
baьыmsыzlыk uьruna ben шimdi Bayramova 14 Haziran 2009'da
emekleyerek de olsa salona yazdыьы "BИZИ NEDEN YARGЫgirmeli, kararы deьiшtirecek sюzleri LЫYORLAR?" baшlыklы yazы-sыnda
milletvekillerine sюylemeliydim.
шюyle demiшtir: "Bizi neden yarBen salona kendi ayaklarыm gыlыyorlar?
цzerinde giremedim, beni taшыBizi milletimizi savunduьumuz
yarak getirdiler. Tцm meydan iчin, Tatar devletчiliьini yeniden
beni aьlayarak, шarkыlarla ve diriltmek istediьimiz iчin yargыlы"AZATLЫK" diye aьыrladы. Yцre- yorlar.
ьimi elime alarak ben son savaшa
Bizi bu dцnyada Tatar olarak,
girdim.
Mцslцman olarak, hukuklu bir
Salonda 6 saat konuшma iчin birey olarak yaшamak istediьimiz
bekledim! Ben daha son sюzцmц iчin yargыlыyorlar. Bizi Rus olmayы
sюylememiшtim; ben aьlamamalы, reddettiьimiz iчin, onun dinini
dцшmemeli, hatta юlmemeliy- kabul etmediьimiz iчin yargыlыyordim… Dцшmedim, her kelimem lar.
aчыk, anlaшыlыrdы, salonda oturan
Bizi Rusya'nыn gerчek faшist
Tatar erkeklerinin gюzlerinde ben- yцzцnц ve Rus olmayan milimle gurur duyma da, aynы letlere karшы yцrцttцьц sinsi faalizamanda kardeшчe acыma ve yetlerini dцnyaya duyurduьumuz
sevgi hissettim…"
iчin yargыlыyorlar.
Fevziye Bayramova konuшBiz uluslar arasы dцшmanlыьы
masыnы bitirir bitirmez kцrsцye Rus kюrцklemiyoruz, aksine Tatar ulukadыn milletvekili чыkarak Bayra- sunu ve ildeki diьer uluslara karшы
mova'yы karalamaya baшlamышtыr. Rusya'nыn yцrцttцьц dцшmanlыkGцya Bayramova savaш чыkart- tan korumak istiyoruz.
maya hazыrlanыyor, milletleri birBiz haklы olduьumuzu biliyoruz
birine dцшцrцyor vs. Bayramova ki, Rus Emperyalizmi mahkeson gцcцyle salondan чыkmaya mesinde kendimizi de, ulusuacele etmiшtir, чцnkц artыk onun muzu da sonuna kadar savuntцm gцcц tцkenmiшtir. Fevziye maya hazыrыz."
Bayramova bununla ilgili: "Ben
Tцm bu karшыlыklar, zorluklar
onun (Rus kadыn milletvekili - Fevziye Bayramova'yы yыldыrmaR.K.) юnцnde dцшmemeliydim, mыш, susturamamыш, aksine gцcцfakat dц-шeceьimi hissettim. nц ikiye katlamышtыr. 1 yыldan fazla
Kendi ayaklarыmыn цzerinde sцren mahkeme sцresince Tatar
baшыm dik olarak salondan чыktыm. halkы Bayramova'yы yalnыz bыrakSalon чыkышыndaki kцчцk bir aralыk- mamыш hep yayыnda olmuшtur.
ta ben kыrыldыm, bayыlыp yere Tцm kalbi ile milleti iчin yanыp
dцшtцm." demiшtir. Bayramova tutuшan ve gцcцnц de milletinden
salondan чыktыktan sonra Tatar alan bu cesur Tatar kadыnы Rus
delikanlыlarы Rus kadыnыn konuш- zulmц karшыnda boyun eьmemiш,
masыnы bitirmesine izin vermeden Rus cellаtlarы karшыsыnda bцkцlkцrsцden indirmiшlerdir. Geч de memiш, Rus Emperyalizmine kafa
olsa Tataristan Parlamentosu tutmuшtur. Cesaret bilekte deьil
kararы deьiшtirmiш, "Tataristan'da yцrektedir, derler ya, iшte bu
Rusya Cumhurbaшkanы seчimleri sюzler Fevziye Bayramova'yы
yapыlmayacak" diye karar чыkar- tanыmlamaktadыr.
mышlardыr. Bayramova'nыn baшlatBayramova, 60 yaшыnda olmasыtыьы mцcadele sonucu elde edilen na raьmen genчlere taш чыkartыrbu zaferin coшkusu 1992 yыlыnыn casыna yыlmadan, yorulmadan mil21 Mart tarihinde yapыlan Refe- letine hizmet etmeye, milletinin
randumda da kendini gюster- baьыmsыzlыьы iчin mцcadele vermmiшtir. Fakat daha sonraki yыllarda eye devam etmektedir. Seчtiьi bu
zafer ve kazanчlar yerini maьlu- kutsal amacыna ulaшmak iчin son
biyet ve kayыplara bыrakmышtыr. nefesini verene dek mцcadelesini
Fevziye Bayramova olaylardan 5 sцrdцreceьi de su gюtцrmez bir
yыl geчtikten sonra kaleme aldыьы gerчektir. Tarihte destan yazan
"Aчlыk" yazыsыnda, sыk sыk sorduk- Tatar halkыnыn cesur kadыnы Baylarы "Bu yaptыklarыnыzdan piшman ramova'nыn duruшu: bir saniye
deьil misiniz? Her шey eskisi gibi kararsыzlыьa dцшmeden, bir milim
oldu…" sorusuna шu yanыtы ver- юdцn vermeden, her zaman dik,
miшtir: "Hayыr, piшman deьilim, her zaman ilkeli bir duruшtur.
efendiler! Devlet, diye meydanlar- Karшыlыksыz millet sevgisi budur
da aч yattыьыm iчin de, 5 yыl iшte! Hiчbir шahsi чыkar gюzetdevamыnda Parlamento'da Ana meden Tataristan baьыmsыzlыьы ve
dilinde (Tatar Dili - R.K.) konuш- halkыn kurtuluшu iчin doьru bildiьi
tuьum iчin de, bu bahtsыz milletin yoldan inanarak mцcadele eden
evladы olduьum iчin de, halkыmыn Fevziye Bayramova, milletini
mutluluьu iчin mцcadele baшlat- karшыlыksыz seven bir шahsiyettir.
tыьыm iчin de, halkыmыn yanыlыp Dцnyada kusursuz insanlar yokцstцmden ezip geчtiьi iчin de piш- tur, kusursuz niyetler vardыr…
man veya kыrgыn deьilim, gцcen- Bayramova da kusursuz niyet
miyorum. Bu benim geчeceьim uьruna kendini feda eden Tatar
yoldu, bu - benim sыrat kюprцmdц, kadыnыdыr!
bu - benim mцcadele yolum,
5 Aralыk 2010 tarihinde
kaderimdi. Birisi bu iшi baшlat- Fevziye Bayramova 60. yaш gцmalыydы, diьerleri devam eder, nцnц kutlayacaktыr. Onu en
bazыlarы milli bayraьы bizden daha iчten dileklerle kutlarken, saьyцkseklere kaldыrыr."
lыk-mutluluk ve baьыmsыz TataFevziye Bayramova, Stalin cel- ristan'da yaшayabilmesini arzulаtlarы tarafыndan Zюye hapishane- luyorum. Иyi ki doьdun, iyi ki
sine atыlan siyasi tutuklunun varsыn ve iyi ki sizi tanыdыm
kыzыdыr. O da tцm юmrцnц boyunca Fevziye Bayramova!
Tцrkiye'de yaшayan
3.000.000’den fazla Azerbaycan
Tцrkц, 23 -24 Nisan 2011 tarihinde, Tцrkiye'nin Иzmir шehrinde
"Tцrkiye'de Yaшayan Azerbaycan
Tцrklerinin 1. Kurultayы’nы
gerчekleшtirecektir.
Kurultay Organizasyon
Komitesinin yayыnladыьы,
Kurultay bildirisini sizlere
sunuyoruz.
****
Tцrkiye'de yaшayan, Anadolu
Tцrklerinin юzbe юz qardaшlarы
Bildiьiniz gibi, bu gцn, Tцrkiye'nin
deьiшik шehirleri ve bюlgelerinde
yaшayan, 3.000.000 civarыnda Azerbaycan Tцrk'ц vardыr.
Tцrkiye'de yaшayan Azerbaycan
Tцrklerini aшaьыdaki gibi gruplandыrabiliriz;
Yцz yыllardыr Doьu Anadolu'nun
Ardahan Kars, Ыьdыr, Aьrы, Van,
шehirlerinde yaшayan, Anadolu'nun
yerli ahalilerinden olan, Azerbaycan
Tцrkleri.
Bilindiьi gibi Azerbaycan 1828
yыlыnda Rusya ve o dюnemde
bugцnkц Иran'da hakim olan iktidar
arasыnda imzalanan Tцrkmenчay
anlaшmasыyla ikiye ayrыldы. Yani
1800’lц yыllarda Azerbaycan vahit bir
coьrafya idi. Ruslarыn Azerbaycan'ы
iшgal etmesi ve Azerbaycan'ыn
Tцrkmenчay Anlaшmasыyla ikiye
bюlцnmesi sцrecinde Anadolu'ya
gюч ederek. Son 150-200 yыl iчinde
Tцrkiye'ye gюч ederek, Amasya,
Tokat, Sivas, Antalya, Muьla, Muш
gibi цlkemizin deьiшik bюlgelerine
yerleшen Azerbaycan Tцrkleri 1828
Tцrkmenчay Anlaшmasы'ndan sonra,
юzellikle de 93 Harbi adlanan 18771878 yыllarыndaki Osmanlы-Rus savaшlarыndan sonra Ruslarыn чekilmesiyle birlikte kendileriyle zorla
gюtцrdцkleri ve Иngilizlerin de plаnы
doьrultusunda Batы Azerbaycan'a
yerleшtirdikleri, sonra da buralarda
maшa olarak kullandыklarы Ermenilere katliamlar ve soykыrыmlarla etnik
temizlik yaptыrmasы sonucu Tцrkiye'ye sыьыnan Azerbaycan Tцrkleri.
Cumhuriyet dюneminde, ekonomik, sosyal ve siyasi nedenlerle,
Gцney Azerbaycan'dan Tцrkiye'ye
gюч ederek, Tцrkiye'nin Юzellikle
bцyцk шehirlerinde yaшayan Gцney
SSCB'nin daьыlmasы sonrasы,
ekonomik ve sosyal nedenlerle,
Tцrkiye'ye gюч eden, Kuzey Azerbaycan Tцrkleri.
Sayыsal olarak az olsa bile, ЫЫ dцnya savaшы sыrasыnda, Sovyet ordularыnda yer alan, Almanlara esir
dцшtцkten sonra saf deьiшtirerek,
Sovyet ordularыna karшы oluшturulan
lejyonlarda чarpышan ve ЫЫ Dцnya Savaшы sonrasы Azerbaycan'a dюnemeyip, Tцrkiye'de yaшamayы tercih
eden Azerbaycan Tцrkleri.
Ne yazыk ki, yыllardыr, Tцrkiye'nin
deьiшik yюrelerinde yaшayan Azerbaycan Tцrkleri arasыnda deьiшik
nedenle, bir birlik, dayanышma, haberleшme yada bir organizasyon
oluшturulamamышtыr.
Bir чok Azerbaycan Tцrkleri birbirlerinin varlыklarыndan habersiz olarak
Tцrkiye'nin deьiшik yюrelerinde
yaшamlarыna devam etmiшlerdir.
Юrgцtlenmeleri:
Tцrkiye'de yaшayan Azerbaycan
Tцrklerinin ilk юrgцtleri, ЫЫ Dцnya Savaшы sonrasы, Sovyet Ordularыna
karшы Almanya'nыn safыna geчerek
savaшtыklarы iчin, Azerbaycan'a dюnemeyen ve Tцrkiye'nin bцyцk
шehirlerine gelerek yaшayan, Azerbaycan Tцrklerinin kurduklarы Ankara Azerbaycan Kцltцr Derneьidir.
Kars'ta Ыьdыr'da, Aьrы'da, Van'da
Amasya'da yaшayan Azerbaycan
Tцrkleri, birinci olarak, kendilerini юz
vatanlarыnda gibi gюrdцkleri iчin,
ikinci olarak, Azerbaycan Tцrklerinin
юrgцtlenme, dayanышma konusunda
isteksizlikleri, цчцncц olarak, 1990.
yыllara kadar, SSCB'nin varlыьы nedeniyle Kuzey Azerbaycan'la iliшkilerinin yeterli olmamasы, yine, baшka
nedenlerle, Gцney Azerbaycan'da
yaшayan Azerbaycan Tцrkleriyle
baьlarыnыn yeterince olmamasы.
Farklы coьrafyalarda yaшama. Иletiшim ve ulaшыm araчlarыnыn шimdiki
kadar gцчlц olmamasы.
Baшka nedenlerde sюylenebilir,
ama шu bir gerчek ki, SSCB'nin
daьыlыp, Kuzey Azerbaycan'ыn baьыmsыz bir devlete dюnцшmesine
kadar, Tцrkiye'de чalышmalarыnы aralыksыz devam ettiren yalnыzca Azerbaycan Kцltцr Derneьi olmuшtur.
devletlerinde yaшayan 250 Milyonluk Tцrk Dцnyasыnыn bir parчasыdыr.
Anadolu Tцrkleri ve Azerbaycan
Tцrkleri, Tцrklerin OЬUZ-KЫPЧAK
ve az da olsa KARLUK boyundandыr. Ancak Azerbaycan ve
Anadolu coьrafyasыnda yaшayan
Tцrkler arasыndaki чoьunluk чeшitli
Oьuz boylarыna aittir, kullandыklarы dil
de Oьuzca denilen Tцrkчenin batы
koluna aittir.
Azerbaycan Tцrklerinin 35 milyondan fazla Иran'da, 8 milyondan fazla
Azerbaycan Cumhuriyetinde, 3 milyon civarыnda Tцrkiye Cumhuriyetinde, 2,5 milyon Rusya Federasyonu'nda ve 700 bin kadar Gцrcistan'da, Almanya, Amerika ve Kanada olmak цzere, dцnyanыn deьiшik
цlkelerinde yaшamaktadыr.
Bu gцn, tarihsel, kцltцrel ve siyasi
zorunluluklar, dцnyada meydana
gelen geliшmeler, 50 milyonluk
Azerbaycan Tцrkцnцn, 250 milyonu
aшkыn Tцrk dцnyasыnыn iчinde gцzide
bir topluluk olmasыnы, birlik ve beraberliьini saьlamasы, Anadolu Tцrklцьц ile dцnya arenasыnda yan yana
yцrцmesini gerekli kыlmaktadыr. Tцrk
Dцnyasыnыn birliьi yolunda Azerbaycan Tцrklцьцnцn birlik oluшturmasы
bir kilometre taшы olacaktыr. Bu sebeple Azerbaycan Tцrklцьцnцn bazы
siyasi mцlahazalarы bir kenara bыrakarak юzellikle yurt dышыnda birlik
olmasы ve bu birlikteliьi iчeriye taшыmasы hem Azerbaycan, hem de Tцrk
dцnyasы iчin son derece hayыrlы bir iш
olacaktыr, buna yцrekten inanmaktayыz.
1990 lы yыllarыn baшыndan itibaren,
Иzmir, Иstanbul, Bursa ve benzeri
yerlerde чeшitli dernekler kurulmuшtur. Bu derneklerin bir kыsmы, Azerbaycan Tцrk Kцltцr Derneьi adыyla,
bir kыsmы da, Kars - Ardahan - Ыьdыr
Ишgal edilmiш topraklarыmыzыn azad
Derneьi olarak kurulmuш ve faaliyet edilmesi yolunda oluшturulacak bu
gюstermiшtir.
birlik dцnya arenasыnda юnemli iшler
baшarabilir.
2001 yыlыnda, Azerbaycan Cumhuriyeti devlet baшkanы Haydar AliyeBu birliktelik diьer yandan Gцney
v'in "Xariчte yaшayan Azerbaycan Azerbaycan'da yaшayan soydaшlaTцrklerinin teшkilatlanmasы"na yюne- rыmыzыn Birleшmiш Milletler Anayalik hamlesiyle birlikte, deьiшik dцnya sasы, Paris Anlaшmasы ve Avrupa
devletlerinde yaшayan Azerbaycan Шartnamesinde yansыmasыnы bulan
Tцrkleriyle birlikte, Tцrkiye'de Azer- temel hak ve hцrriyetlerini kazanbaycan Tцrklerinin юrgцtlenmele- masыnda da юnemli gюrevler
rinde, gюzle gюrцlцr bir artыш olmuш- цstlenecektir.
tur.
Azerbaycan Cumhuriyetinde kuruBu sebeple Azerbaycan Tцrkleri
lan Diaspora Komitesinin чabalarыy- ruhen ve fikren birlik oluшturma
la, bir kыsmы kaьыt цzerinde de olsa, durumundadыr. Bu birlik iчin de bize
Tцrkiye'de 10 dan чok dernek ya- dцшen gюrev, Tцrkiye'de yaшayan
ranmыш ve bu derneklerin bir kыsmы- Azerbaycan Tцrklerinin birlikteliьini
nыn katыmlыyla Tцrkiye Azerbaycan saьlayarak iшe baшlamaktыr.
Dernekleri Federasyonu (TADEF)
adыyla bir federasyon kurulmuшtur.
Tцrkiye'de yaшayan Azerbaycanlы
(2004).
aydыnlarыn bu birlikteliьi saьlamada
Federasyon, deьiшik nedenlerle, yeterli olacak gцcц, tecrцbesi ve
baшarыlы olamamышtыr. (Tцrkiye'de ya- iradesi mevcuttur.
шayan Azerbaycan Tцrklerini kucaklayamamышtыr.) Bunun чeшitli sebepBu birliьin ilk addыmыnы, 23-24
leri vardыr, bizim gayemiz de bu Nasin'da yapacaьыmыz, Kurultayыsebepleri ortadan kaldыrmak ve mыzыn oluшturacaьы inancыndayыz.
mevcut dernekleri aynы idealler
Yapacaьыmыz bu kurultayda ilk
doьrultusunda birleшtirerek bir gцч юnce birbirimizi tanыmamыz ve gцcцhaline gelmektir.
mцzцn farkыna varmamыz esas
Bu yюndeki чalышmalarыmыzы yurt amaчtыr. Bu amaca ulaшtыktan sonra
dышыna da taшыrmak ve юzellikle yurt sorunlarыmыzы чюzmede yeterli gцч
dышыnda yaшayan ve birbirinden ve birikimimizin bulunduьu kendilkopup, birbirleriyle aynы idealler iьinden meydana чыkacaktыr.
doьrultusunda birleшmeyen Gцney
Azerbaycan dцnyasы ile baьlarыAzerbaycan Tцrklцьцnц de kucakla- mыzы saьlayыp gцчlendirme yюnцnde
yarak yurt dышыnda ortak ve gцчlц bir bu kurultayыn ilk adыm olacaьыna
diaspora oluшumunu saьlamak en inanыyoruz.
bцyцk gayemizdir.
Bizler arasыnda oluшacak birliktelik
ise ezelи ve ebedи kardeш olan iki
Юnцmцzde duran gюrev: Tцrki- gцzide Tцrk devleti olan Azerbayye'de yaшayan Azerbaycan Tцrkle- can'la Tцrkiye arasыndaki baьlarыn
rini ve юrgцtlenmelerini kыsaca ince- gцчlenmesine de yardыmcы olacaktыr.
ledikten sonra, юnцmцzde duran, Saygыlarыmыzla,
gюrevlerden bahsetmek istiyorum.
Bu gцn dцnya'da, deьiшik devletKurultay Organizasyon Komitesi;
ler'in sыnыrlarы iчinde yaшayan 50
Prof. Dr. Ramiz Asker, Bakы
Milyon Azerbaycan Tцrkц YaшaSeyfettin Altaylы, Ankara
maktadыr.
Serdar Цnsal, Ыьdыr
Azerbaycan Tцrkleri kimdir soruMurtaza Karaчanta, Kars
sunuda kыsaca cevaplamak istiyoAyhan Demirci, Avrupa
ruз.
Muttalыp Ulutanrыverdi, Amasya
Иsa Ambarcы, Иzmir
Azerbaycan Tцrkleri bu gцn
Cemal Mehmethanoьlu. Иzmir.
dцnyanыn deьiшik цlkelerinde ve
At binenin kыlыч kuшananыndыr...
22
ЙАШАМ.. .
Motor
Performansы
- Normalde чok iyi чalышmayan
bir motor, kюtц hava koшullarыnda
чok daha zor чalышыr veya hiч чalышmayabilir. Motorun zor ilk hareket,
bozuk rюlanti ve avans ayarы, stop
etme, dцшцk gцч gibi sцrцш problemleri varsa iyi bir serviste
ayarlattыrыnыz. Hava, yakыt, PCV,
vb. filtreleri.) katalogda belirtilen
sцrelerde (tozlu koшullarda daha
da kыsa sцrelerde) deьiшtiriniz.
Yakыt
- Yakыt sistemindeki nemin donmasыnы юnlemek iчin, deponuza
ayda bir kez bir шiшe buz юnleyici
katыk ekleyin. Yakыt deponuzu yarыdan fazla dolu tutun. Dolu tutulan
yakыt deposu borulardaki donmayы
юnleyecektir.
Akц
- Akцleri kышыn oldukчa zor bir
gюrev beklemektedir. Soьuk motoru чevirmek iчin чok daha fazla
enerji gerekmektedir. Kышa girmeden юnce akцnцzц kontrol ettiriniz.
Zayыfsa шarj ettiriniz veya eski ise
deьiшtiriniz. Sizin yapabilecekleriniz, kutuplarы ve kablo baшlarыnы
tel fыrчa ile fыrчalamak, tцm yцzeyleri temizlemek, baьlantыlarы sыkmak olabilir. Eьer kapaklarы aчыlыyorsa akцnцn iчerisindeki sыvы
seviyesini kontrol edebilir, eksikse
saf su ekleyebilirsiniz. (Akц sыvыsы
asitlidir cildinize ve цzerinize
sычramamasыna юzen gюsterin
sычramasы halinde derhal bol su ile
yыkayыn. Akц yцzeyindeki artыklara
dokunmayыnыz, akц ile чalышыrken
gюzlцk ve lastik eldiven giyiniz.
Lambalar
Onlar iчin de koruyucu sыvыlar satыlKaymalar - Kышыn genellikle fren- freni pompalamayыnыz.
maktadыr. Kullanarak юmцrlerini leme, hыzlanma ve dюnцшler
uzatabilirsiniz. Kышыn aracыnыzыn iчini sыrasыnda kaymalar olmaktadыr.
ABS niz yoksa, kilitlenme
de en az bir kez temizleyiniz.
Bюyle bir durumda kaldыьыnыzda чюzцlцnceye kadar freni gevшetiniz
aшaьыdaki iшlemleri uygulaya- ve yavaшчa tekrar frenleyiniz.
bilirsiniz.
Yardыmcы
Araчlar
- Kыш gцvenliьi aчыsыndan
taшыtыnыzda cep telefonu, battaniyeler, ilk yardыm чantasы, uyarы
araчlarы (юr. ышыldak, reflektюr),
marш kablolarы, kum veya paspas
Aracыnыz arkadan itiшli ise;
Ayaьыnыzы frenden uzak tutunuz.
Vitesi boшa alыnыz.
(чekiш iчin), чekme halatы, tekerlek
zincirleri, el feneri, buz kazыyыcы,
kar fыrчasы, kцчцk bir kцrek, eldiven, bot ayakkabы; uzun yolculuklar
iчin ayrыca bir paket mum, bir miktar yцksek enerjili kuru gыda, su,
ekstra battaniye ve gerekli ilaчlarы
bulundurunuz.
Kыш Sцrцш
Gцvenliьi
Aшыrы soьuk, kar, buz ve sцrцшц
чok tehlikeli hale sokabilmektedir.
Karlы kыш koшullarыnda hasar ve
yaralanmalы kazalardan korunmanыn en iyi yolu, zorunlu
olmadыkчa taшыt kullanmamaktыr.
Fыrtыnalы havalarda юzellikle uzun
yola hiч чыkmayыnыz. Kыш kullanыmы
zorunlu ise, taшыtыn buna hazыrlanmasы, dikkatli sцrцlmesi ve olasы
durumlara karшы hazыrlыklы olunmasы
gereklidir. Aшaьыdaki юneriler kыш
sцrцшlerinizi gцvenli hale getirmenize yardыmcы olabilir:
ve tekerleklerde kayma sona Tekerleklerin kaymamasы ve zemiermeden юnce direksiyonu tekrar ni oymamasы iчin fazla gцч kullanmayыnыz. Eьer baшarыlы olageriye dцzeltiniz.
mazsanыz, tekerleklerin юnцne
Kontrolц saьladыktan sonra, kum, vb. dюkцnцz veya paspas
seriniz.
yavaшчa hыzlanabilirsiniz.
- Tцm lambalarы kontrol ediniz ve
чalышtыklarыndan emin olunuz.
Lambalarыn цzerini kaplayan yol
- Motorun yaьыnы ve yaь filtresini kirlerini ыslak bir bezle temizleyiniz.
katalogda belirtilen sцrelerde Gюrцш azaldыьыnda mutlaka farЮn tekerlek kaymalarы sert fren
Camlarыn buharlanmasыnы юnle- ve hыzlanmadan kaynaklanmak(genellikle her 5 000...10 000 km larыnыzы yakыnыz. Чok kюtц gюrцш
koшullarыnda mцmkцnse bir kenara mek ve temiz hava giriшi saьlamak tadыr. Bu durumu dцzeltmek iчin;
de bir) deьiшtiriniz.
park ederek, gюrцшцn iyileшmesini iчin camlardan birini hafifчe aчыk
Fren ve gaz pedalыnыn ikisinbekleyiniz.
bыrakыnыz.
den de ayaьыnыzы чekiniz.
Vitesi boшa alыnыz.
Yakыt deposunda su yoьuшmasыnы юnlemek iчin, depoyu
Eьer чekiш kaybыndan юnce юn
- Kaчaklara karшы egzoz sistemi- mцmkцn olduьu kadar dolu tekerlekleri
- Soьutma sistemi iki yыlda bir
yюnlendirdiyseniz,
tamamen boшaltыlыp yыkanarak nizi kontrol ettirin. Gюvde ve tutunuz.
direksiyon simidini dюndцrmeyiniz.
dюшemede
kцчцk
delikler
olup
tekrar doldurulmalыdыr. Soьutma
Eьer tekerlekler hafifчe yana
sыvыsыnыn seviyesi, durumu ve kon- olmadыьыnы kontrol ediniz. Aracыnыzы
Meteoroloji bцltenlerini, trafik yol kayыyorsa hafifчe fren yapыnыz.
santrasyonunu kontrol ediniz ve kapalы garajda чalышtыrarak ыsыt- durumu raporlarыnы dinleyiniz ve
eksilmiшse ilave ediniz. (Genellikle mayыnыz. Egzoz dumanы юlцmcцl seyahatinizi ona gюre planlayыnыz.
Tekerleklerin yolu kavramasыnы
50/50 antifriz/su karышыmы юner- olabilir. Soьuk hava sadece
bekleyiniz. Чekiш saьlandыьыnda,
ilmektedir.) Motor tamamen soьu- aracыnыzda var olan problemleri
Diьer sцrцcцler tarafыndan iyi direksiyon kontrolцnц de yeniden
madan radyatюr kapaьыnы aчma- daha kюtц yapacaktыr.
gюrцlebilmeniz iчin, cam silecek- kazanmыш olacaksыnыz.
yыnыz! Termostatыn чalышыp чalышlerinizi чalышtыrdыьыnыz her koшulda
madыьыnы, kayышlarыn, kelepчelerin
farlarыnыzы aчыk tutunuz.
Frenleme sыrasыnda tekerlek
ve hortumlarыn sыkыlыk ve durumkilitlenmesi oluyorsa;
larыnы kontrol ediniz veya ettiriniz.
Шцrцшe baшladыьыnыzda frenABS (anti-lock) freniniz varsa,
lerinizin ne kadar etkili olabildiьini
- Lastiklerinizin diшlerinin duru- test ediniz.
munu kontrol ediniz. Eski lastiklerle kышa girmeyiniz. Aшыnmыш lastikKюprц, viyadцk, цst geчit ve
lerin kышыn kullanыlmasы baшыnыza gюlge alanlarыn diьer kesimlerden
- Иlk harekete geчme zorluklarыna bцyцk sorunlar aчabilir. Mцmkцn- daha юnce donmaya baшladыьыnы
karшы ateшleme sisteminizi kontrol se kar - kыш lastiьi kullanыnыz. unutmayыnыz. Иlerinizdeki bu gibi
Yedek lastiьinizi de kontrol ederek tehlikeli noktalara karшы daha
ettiriniz.
iyi ve hazыr durumda olmasыnы dikkatli olunuz. Bu kesimlerde
saьlayыnыz. Lastik basыnчlarыnыzы frene basmayыnыz, yavaшчa hыz
ayda bir (soьukken) kontrol ediniz. azaltыnыz ve taшыtы olabildiьince
- Cam sileceklerinizi ve camkararlы tutunuz.
larыnыzы temiz tutunuz. Cam sileceklerinin чalышtыьыndan emin
Kыш sцrцшlerinde trafik akышы iyi
- Frenlerin eшit tuttuьunda emin
olunuz. Aшыnmыш, sertleшmiш sileyollarda kalmaya gayret ediceklerinizi deьiшtiriniz. Bulabilir- olunuz. Bir tarafa чekmesi tehlike- olan
niz.
Dцшцk
viteste sцrцnцz, bekli
kaymalara
sebep
olabilir.
seniz, buzlanmaya karшы gelmek
lenmeyen
durumlara
karшы daha
iчin kыш silecek lastikleri alыnыz.
dikkatli olunuz ve diьer taшыtlarla
Cam sileceьi sыvыsы deposunu
aranыzdaki gцvenli takip mesafdoldurunuz ve sileceklerle far
enizi normalde bыraktыьыnыzыn en az
Kышa
karшы
korunmak
iчin
sizin
yыkayыcыlarыnыzы kыsa bir sцre yыkama
iki katыna чыkarыnыz. Kaygan yollarsыcak
giysiler
giydiьiniz
gibi,
modunda чalышtыrarak tesisatlarыnыn
sыvы ile dolmasыnы saьlayыnыz. Yeterli aracыnыzыn da korunmaya ihtiyacы da bu mesafeyi daha da artыrыnыz.
miktarda cam silecek suyu stok- vardыr. Bildiьiniz gibi kышыn yollar
Fыrtыnalы havada uzun yola
layыnыz. Aracыnыzda bir de buz buzlanmaya karшы tuzlanmaktadыr. чыkmak
zorunda kalыrsanыz yavaш
Yol
tuzlarыnыn
aracыnыzыn
metal
kazыyыcы taшыyыnыz.
kыsыmlarыnы чцrцtmemesi, boyasыnы gidiniz. Gideceьiniz yol ve
bozmamasы iчin, mцmkцnse, muhtemel varыш saatiniz hakkыnda
- Yolcu konfor ve sцrцcц aracыnыzы ayda en az iki defa birilerine bilgi veriniz. Bюylece hergюrцшцnцn aчыk tutulmasы iчin, yыkayыnыz. Иyi bir cilalama da gerek- hangi bir gecikme sюz konusu
ыsыtыcы ve defrosterin iyi durumda lidir. Cila yaьышla gelen kirleticilerin olduьunda yetkililerin sizi araшtыrolmasы gerekir. Herhangi bir sorun araч yцzeyine yapышmasыnы юnle- malarы ve size ulaшmalarы mцmkцn
mektedir. Aynы kirleticiler lastik- olabilecektir.
varsa mutlaka gideriniz.
lerinize de zarar vermektedir.
Yaь
Soьutma
Sistemi
Kara saplanma
- Aracыnыz kar veya чamura
saplanыrsa aшaьыdakileri uygulayabilirsiniz:
Tekerlekleri
dцz
durumda
Direksiyonu, aracыn юnцnцn
gitmesini istediьiniz yюne чeviriniz tutarak aracыnыzыn dцz gitmesini
saьlayыnыz. Иleriye gidemiyorsanыz,
юnce geriye, sonra tekrar ileriye
doьru gitmeye чalышыnыz.
Elle kumandalы vites kutusu kullanыyorsanыz, tekerleklerin kaymasыnы юnlemek iчin vitesi 2. vitese
alыnыz. Motoru stop ettirmeden ve
чekiшi saьlayыncaya kadar gaza
yavaшчa basыnыz.
Kara saplandыьы iчin ilerleyemeyen aracыnыzыn tekerleklerine yol
aчmak iчin hafif ileri geri yapыnыz ve
giderek bu mesafeyi artыrыnыz.
Egzoz Sistemi
Tekerlek ve
Lastikler
Ateшleme
sistemi
Cam Silecekleri
Fren Sistemi
Gюvde Bakыmы
Ыsыtыcы/Defroster
ATEШ DЦШTЦЬЦ YERИ YAKAR...
Dышarыda park ettiьinizde taшыtыnыz
kara gюmцlmцшse veya karda geri
gitmiшseniz, tekrar чalышtыrmadan
юnce karыn egzoz borusunu kapatmamыш olduьundan emin olunuz.
Karla kapanan egzoz borularы
taшыtыn iчine egzoz gazы dolmasыna,
karbon monoksit zehirlenmesine,
hastalanma hatta юlцme yol
aчabilmektedir.
Karda
mahsur
kalыrsanыz,
aracыnыzыn iki ucunda gцvenli
mesafede iki ышыldak yakыnыz. Karыn
egzoz borusunu kapatmasыna izin
vermeyiniz. Taшыtыn iчinde kalыnыz
ve temiz hava giriшi iчin bir camы
hafifчe aчыk bыrakыnыz. Battaniyelere sarыnыnыz ve sыcak kalmak
iчin kaloriferi saatte birkaч dakika
чalышtыrыnыz.
СОНАХ Казакистан
Soьuk hava aracыnыzda var olan problemleri daha kюtц yapmaktadыr. Herhangi bir zamanda baшыnыza geldiьinde sorun olmayan
bir olumsuzluk kышыn geldiьinde юlцmcцl olabilir. Bu nedenle
koruyucu kыш bakыmы bir zorunluluktur. Bakыmlы bir araчla kыш
koшullarыnda sцrцш чok zevklidir. Bakыmla ayrыca aracыnыzыn юmrц
uzar ve satыш fiyatы yцksek olur. Periyodik bakыm, sizi sыkыntыlardan
kurtulabilirse de, kышa girmeden юnce almanыz gereken bazы юnemli юnlemleri burada vurgulamayы yararlы buluyoruz. Bu юnerilerden
bazыlarы sizin yapabileceьiniz, diьerleri ise oto teknisyenini gerektiren uyarыlardыr. En iyi planlama kыlavuzu, aracыnыzыn kataloьudur.
Kataloьu okuyarak, imalatчыnыn юnerilerine ve servis takvimine
uyunuz. Kышыn hыzlы araч kullanmayыnыz. Kюtц havalarda
mцmkцnse yola biraz daha erken чыkыnыz.
ÐÅÀ ËÈÈ ÆÈÇÍÈ...
23
ЩЯР ЙЕРДЯН . . . ЩЯР ШЕЙДЯН...
ФУТБОЛ
ÔÓÒÁÎË
ÍÀØÈ ÐÅÊËÀÌÍÛÅ
ÐÀÑÖÅÍÊÈ:
ЫFFHS "DЦNYANЫN EN ИYИ
FUTBOL TAKЫMLARЫ"
SЫRALAMASЫ AЧЫKLANDЫ
14 Ocak'ta
Rusya'nыn ev sahipliьinde bu yыl 20.'si
dцzenlenecek Ba-ьыmsыz Devletler Topluluьu(BDT) Kupasы
Futbol Turnuvasы 14
Ocak'ta baшlayacak.
Иlki 1993'de yapыlan
turnuvada bu yыl ikisi
Rusya'dan olmak
цzere toplam 16 takыm
mцcadele edecek.
BDT цlkeleri 2010
sezonu futbol ligleri
шampiyonlarыnы bir
araya getirecek turnuvanыn son kupasыnы
Rusya'nыn Rubin
Kazan takыmы kaldыrmышtы. Finalde
Kazakistan'ыn Aktюbe
takыmы 5-2 yenen
Rubin Kazan
BDTKupasыnы mцzesine gюtцren taraf
olmuшtu.
14 Ocak'ta baшlayacak oalan turnuvanыn
finali 23 Ocak'ta
oynanacak. Bu yыlki
turnuvaya Sankt
Petersburg ev
sahipliьi yapacak.
Turnuvaya,
Юzbekistan'dan
Bunyodkor,
Letonya'dan
Ekranas,
Moldovya'dan Иskra
Stal, Azerbaycan'dan
Иnter, Ukrayna'dan
Шahtyor, Litvan-ya'dan Skonto, Belarus'tab Шahtyor, Estonya'dan Flora,
Tacikistan'dan Иstiklal, Kыrgыzistan'dan
Neftчi, Ermenistandan Pyunik,
Tцrkmenistan'dan
Nebitчi, Kazakistandan Tobal, Finlandiya'dan Hik,
Rusya'dan ise Zenit
ve Rusya Genч Milli
takыmы iшtirak edecek.
Turnuvada yer alan
takыmlarыn grup
daьыlыmы ise bilahare
belirlenecek.
Юzbekistan'dan ilk
defa Pahtakor,
2007'de BDT kupasыnы
kaldыrmышtы.
TЦRKИYE'DEN ЧЫKЫШ YAPAN
TEK TAKЫM TRABZONSPOR
OLDU
ekibin dышыnda kaldы.
Sarы-kыrmыzыlы takыm, UEFA Kupasы ve UEFA
Sцper Kupa'yы kazandыьы 2000 yыlыnda zirveye
чыkmayы baшardыьы "Dцnyanыn En Иyi Futbol
Takыmlarы" deьerlendirmesinde, Kasыm ayыnda
51 sыra birden gerileyerek, bir anda kendisini
132. durumda buldu.
Deьerlendirmede юnlenemez bir dцшцш
yaшayan Galatasaray, Aьustos ayыnda 48. sыraUluslararasы Futbol Tarihi ve Иstatistikleri dayken, Eylцl ayыnda 60., Ekim ayыnda 81. ve
Federasyonunun (ЫFFHS) Kasыm ayы "Dцnyanыn Kasыm ayыnda da 132. olarak gerilemeye devam
En Иyi Futbol Takыmlarы" deьerlendirmesinde etti.
Tцrk takыmlarыndaki dцшцшler dikkati чekti.
Aчыklanan deьerlendirmede, Avrupa
kupalarыnda yoluna devam eden iki Tцrk
takыmыndan biri olan Beшiktaш, sыralamada 48.
durumda yer alarak "en iyi" konumdaki Tцrk
ekibi olmayы sцrdцrцrken, siyah-beyazlы ekibin
dцшцшц de sцrdц. ЫFFHS'nin Aьustos ve Eylцl
aylarыndaki deьerlendirmelerinde 70 sыra birden
yцkselerek 26.'lыьa kadar чыkan Beшiktaш, ardыndan yaшadыьы gerilemeyle Ekim ayыnda 37.,
ZИRVEYИ BARCELONA KAPTЫ
ЫFFHS Dцnyanыn En Иyi Futbol Takыmlarы
sыralamasыnыn zirvesine, Иspanyol ekibi
Barcelona yerleшti. Son aylarda zirvedeki yerini
koruyan Иtalyan temsilcisi Ыnter, Kasыm ayы
deьerlendirmesinde Barcelona'nыn gerisinde
kalmaktan kurtulamadы. ЫFFHS "Dцnyanыn En
Иyi Futbol Takыmlarы" deьerlendirmesinde ilk
10 sыrayы oluшturan ekipler ve Tцr takыmlarыnыn
Âíóòðåííèå öåëûå ïîëîñû (8, 9, 12, 13 è 17
ñòð. öâåòíûå) - $800 ÑØÀ - ñòð.24 - $1000
ïîëïîëîñû - $500 ÑØÀ
÷åòâåðòü ïîëîñû - $200 ÑØÀ
Âíóòðåííèå ïîëîñû (÷/áåëûå) - 1 ñì2 =
0,30$ ÑØÀ
Íà öâåòíîé ïîëîñå 1 ñì2 = $1 ÑØÀ
Ïîçäðàâëåíèå â ãàçåòå íà ÷åðíî-áåëîé ïîëîñå - $25 ÑØÀ
Íà öâåòíîé - $50 ÑØÀ
Äèçàéí è ðàçðàáîòêà ðåêëàìíîãî ìîäóëÿ $70 ÑØÀ
ÏÐÎÄÎËÆÀÅÒÑß
ÏÎÄÏÈÑÊÀ ÍÀ ÃÀÇÅÒÓ
“TЦRKEL”
Ñòîèìîñòü ïî Êûðãûçñòàíó - çà ãîä $15
ÑØÀ (500 ñîìîâ)
Ïî Êàçàõñòàíó - çà ãîä $45 ÑØÀ (5000
òåíãå)
Ïî Àçåðáàéäæàíó, Ðîññèè, Óçáåêèñòàíó
è Òóðêìåíèñòàíó - $60 ÑØÀ
Ïî Òóðöèè - $80 ÑØÀ
REKLAM FИYATLAR’I
Siyah-beyaz sayfa 1sm/2= $0,30 USD
=
$0,80
Rengli
sayfa
1sm2
USD
TEBRИK MESAJLAR’I
Siyah-beyaz sayfa - $25 USD
Rengli sayfa - $50 USD
YILLIK ABONE
FИYATLAR’Ы
Kasыm ayыnda ise 48. durumda kendine yer
bulabildi. Bu sezon ligde istikrarsыz performansыyla dikkati чeken, Avrupa kupalarыna ise erken
veda eden Fenerbahчe'nin performansы,
"Dцnyanыn En Иyi Futbol Takыmlarы" deьerlendirmesine olumsuz yansыmaya devam etti.
Sыralamada Eylцl ayыnda 50., Ekim ayыnda ise
73. durumda bulunan sarы-lacivertli ekip, Kasыm
ayы deьerlendirmesinde 9 sыra daha gerileyerek
82.'likte yer aldы.
TRABZONSPOR 19
BASAMAK YЦKSELDИ
durumu шюyle:
Sыra (Eski) Kulцp Цlke Puan
Kыrgыzistan - 500 som
Kazakistan - 5000 tenge
Azerbaycan, Русйа,
Юzbekistan ve Тцркмянистан
Tцrkiye - $80 USD
$50
УСД
1- (2.) Barcelona ?spanya 301
2- (1.) Ыnter ?talya 297
3- (3.) Bayern Mцnih Almanya 264
4- (7.) Estudiantes Arjantin 239
5- (6.) Atletico Madrid Иspanya 236
“ТЦРКЕЛ”IN БАНКА ЩЕСАП
NУМАРАЛАР’Ы
INTERMEDIARY BANK
6- (11.) Manchester United Иngiltere 235
"Dцnyanыn En Иyi Futbol Takыmlarы" deьerlendirmesinde yцkseliш yaшayan tek Tцrk takыmы (4.) Chelsea Иngiltere 235
ise Spor Toto Sцper Lig'in lideri Trabzonspor
8- (5.) Liverpool Иngiltere 230
oldu.
AMERICAN EXPRESS BANK LTD., NEW York,
USA
SWIFT BIC: AEIBUS33XXX Routing number:
124071889
Address: 23 rd Floor, American Express Tower,
200 Vesey str, New York. NY 10285, USA
Bordo-mavililer, Kasыm ayы deьer- 9- (8.) Real Madrid Иspanya 222
lendirmesinde 19 basamak atlayarak, 186.
durumdan 167.'liьe чыktы. Ayrыca Шampiyonlar 10- (9.) Ыnternacional Brezilya 217
Ligi'nde mцcadele eden Bursaspor da deьerlendirmede 16 basamak dцшerek 241. sыradan, 48- (37.) Beшiktaш Tцrkiye 162
257. sыraya geriledi.
82- (73.) Fenerbahчe Tцrkiye 134,5
CORRESPONDENT ACCOUNT: 740464
DEMIR KYRGYZ INTERNATIONAL BANK,
BISHKEK, KYRGYZ REPUBLIC
SWIFT BIC: DEMIKG22XXX
Address: Prospect Chui, 245
BENEFICIARY'S NAME: TURKEL PUBLIC
FUND
BENEFICIARY'S ACCOUNT # OR PASSP
INFO: 1181000500115485
GALATASARAY ИLK
100'ЦN DЫШЫNDA
132- (81.) Galatasaray Tцrkiye 114,5
167- (186.) Trabzonspor Tцrkiye 102,5
Spor Toto Sцper Lig'de tarihinin en kюtц
dюnemlerinden birisini yaшayan, Avrupa 257- (241.) Bursaspor Tцrkiye 81,5
kupalarыna ise henцz elemelerde veda ederek
taraftarыnы hayal kыrыklыьыna uьratan Galatasaray,
Эенчлик ве Спор Бюлцмц.
uzun bir aradan sonra "Dцnyanыn En Иyi
Futbol Takыmlarы" deьerlendirmesinde ilk 100
Âíèìàíèå!
EFИRDЯ “MANAS”
RADИOSUDUR
Óâàæàåìûå ÷èòàòåëè!
Щяр шянбя эцнц saat
17:00-dяn 18:00-dяk
“Manas
FM-102.9”
dalьasыnda
Íàïîìèíàåì, ÷òî êàæäóþ
ñóááîòó â 17:06 âûõîäèò â
ýôèð ðàäèîïåðåäà÷à "Äîñòûê". Ýòî ïðîãðàììà ÐÎÎ
“Àññîöèàöèÿ àçåðáàéäæàíöåâ”. Êàæäûé
÷åòâåðã â 17:06 íà ò ó ðåöêî
ðåöêîì ÿçûêå
âûõîäèò ïåðåäà÷à òåëåðàäèîêîðïîðàöèè
"Êàçàõ
ñòàí".
àí".
"Êàçàõñò
Àâòîðû è âåäóùèå ïðîãðàììû "Ä îñòûê" Ð àìèç Ìåøåäèãàñ àíëû è Õîêó
ìà
Õîêóì
Õàëèëîâ
à. Òåëåôîí äëÿ ñïðàâîê +7701-344Õàëèëîâà.
27-71.
Ïåðåäà÷ó ìîæíî ïîñëóøàòü â Èíòåðíåòå ïî
E-mail: www.kazradio.kz
“DОСТЛУГ KЮРПЦСЦ” (Азярбайжанжа) proqramыnы dinlяyя
bilяrsiniz.
+99(6312) 36 76 22 saylы telefona
zяng vurmaqla, ялагя сахламаг
олар.
Proqramыn aparыcыlarы
Hюkцmя Tovuzlu vя
Ramiz Мяшяdihяsяnlidir.
BENEFICIARY BANK
INTERMEDIARY BANK
CITIBANK N.A., NEW York,USA
SWIFT BIC: CITIUS33XXX Routing number:
021000089
Address: ADR Department, 399 Park Avenue,
NEW York, NY 10043. USA
BENEFICIARY BANK
CORRESPONDENT ACCOUNT: 361000089
FUND
INFO: 1181000500115485
INTERMEDIARY BANK
COMMERZBANK AG, FRANKFURT, GERMANY
SWIFT BIC: COBADEFFXXX BLZ: 50040000
Address: Neu Mainger str., 32-36, 60311
Frankfurt am Main, Germany
BENEFICIARY BANK
CORRESPONDENT ACCOUNT:
400887192300USD (USD)
400887192300EUR (EURO)
FUND
INFO: 1181000500115485
РЕКЛАМ РЕЗЕРВАСЙОНУ - Тел: +996(555) 66 52 52, +996(312) 36 76 22; +7701 3442771; +99455 6879025.
24
№ 10 (56) КАСЫМ - АРАЛЫК 2010
Òå ë . : + 7 7 0 1 2 2 7 3 2 1 5 , + 7 3 2 7 7 0 2 2 2 9 8
Pàñïðîñòðàíÿåòñÿ â Êàçàõñòàíå, Êûðãûçñòàíå, Óçáåêèñòàíå, Öåíòðàëüíîé Àçèè, Åâðîïå, Òóðöèè, Àçåðáàéäæàíå, Ðîññèè è â äðóãèõ ñòðàíàõ...
“Тцркел” Казакистан, Кырэызистан, Юзбекистан, Орта Асйа Жумщурийетлери, Азербайжан, Русйа, Кузей Кыбрыс Тцрк Жумщурийети ве башка цлкелери ащате едийор...

Tцrk Hava Yollarыnыn uчaklarы “Tцркел”i dцnyanыn hеr yerinе

Transkript

Benzer belgeler