Türkiye`den Haberler - Sektörmaden Dergisi | Anasayfa

Transkript

İçindekiler
6
10
16
18
20
22
44
48
54
56
58
60
Dünyadan Kısa Kısa
Türkiye’nin İlk Madencilik Dergisi
Sırbistan Teknik Gezi Haberi
Nisan, Mayıs, Haziran 2015 Sayı 55
Yayın Türü: Yaygın Süreli
YÖNETİM
İmtiyaz Sahibi: YMGV adına Prof. Dr. Güven ÖNAL
Teknolojinin Nimetleri
YMGV Yönetim Kurulu
Prof. Dr. Güven Önal (Başkan), Prof. Dr. Işık Özpeker (Bşk.
Yrd.), Murat Turan (Genel Sekreter), Alp Gürkan (Muhasip
Üye), Dr. Nijat Gürsoy (Üye), Cevdet Özçevik (Üye), Prof.
Dr. Erdoğan Yüzer (Üye), İsmet Sivrioğlu (Üye)
Araştırma
Denetim Kurulu
Dr. Dündar Renda, Günaydin Yirmibeşoğlu, Özer Altay
Endüstriyel Mineral Fiyatları
YMGV Mütevelli Heyeti Tüzel Kişiler
Altın Madencileri Derneği, MTA, Eti Bakır A.Ş., TKİ, Eti
Maden, TTK, İTÜ Maden Fakültesi, Tümmer, MİGEM, Türkiye Maden İşçileri Sendikası, Maden Müh. Odası, Türkiye
Madenciler Derneği
YMGV’den
YMGV Mütevelli Heyeti Gerçek Kişiler
Türkiye’den Haberler
Abdullah Mısırlıoğlu
Ali Erguvanlı
Ali Türkoğlu
Alp Gürkan
Antony Caouki
Atılgan Sökmen
Behçet Süleymanoğlu
Caner Zanbak
Cemil Ökten
Dündar Ergunalp
Dündar Renda
Ekrem Yüce
Enver Erdoğan
Erdoğan Yüzer
Gülhan Özbayoğlu
Günaydın Yirmibeşoğlu
Güngör Tuncer
Güven Önal
Halil Köse
Halim Demirel
Röportaj: Maş Magnezit
Makale
Briç
Metal Borsası
ANAGOLD MADENCİLİK
ETİ BAKIR A.Ş. Oktar Kızılsencer
Ömer Yenel
Özer Altay
Rıfat Kont
Sabri Karahan
Sadrettin Alpan
Selahaddin Anaç
Selçuk Buyurgan
Selim Çiçek
Senai Saltoğlu
Suat Sarısoy
Şeyda Çağlayan
Taşkın Akdeniz
Tolga Yalçın
Tuğrul Erkin
Ümit Akdur
Yener Cander
Yüceer Göver
Zeki Doğan
Zeki Yavuztürk
Yönetim Yeri
Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı
Cumhuriyet Cad.No.179/5, Daire:10 Harbiye –İSTANBUL
Tel.: 0212.246 20 81 Fax: 0212.247 51 11
e-posta: [email protected] web: www.ymgv.org.tr
SANDVIK
Hayrettin Elmas
Işık Özpeker
Halil İbrahim Kırşan
İlgin Kurşun
İlhami Tezcan
İsmail Hakkı Arslan
İsmet Kasapoğlu
İsmet Sivrioğlu
Lütfi Çallı
Mahir Vardar
Melih Turhan
Metin Balıbey
Mevlüt Kemal
Murat Dedeman
Murat Turan
Mustafa Sönmez
Necati Kurmel
Necret Durukan
Nijat Gürsoy
Nizamettin Çoban
YAYIN YÖNETİM
ÖN KAPAK İÇİ
REMAS MAKİNA A.Ş.
29
ARKA KAPAK İÇİ
ANT GROUP A.Ş.
33
ARKA KAPAK
CİNER GROUP
43
TÜFEKÇİOĞLU KAUÇUK MAK. MAD. 53
HES SU YAP. DENETİM HİZ. LTD. ŞTI.
1
ADG MÜHENDİSLİK
59
DAMA MÜHENDİSLİK
3
ÜNAL MÜHENDİSLİK
63
ÇAYELİ BAKIR İŞLETMELERİ A.Ş
4
MADEN TÜRKİYE FUARI 2016
65
PARAMETRE SİGORTA ACENTELİĞİ
9
KİREMİTÇİLER MADENCİLİK
66
67
MİNERVA MÜHENDİSLİK
15
KOZA ALTIN İŞLETMELERİ A.Ş.
AYDIN LİNYİT LTD.ŞTİ.
25
INERMA68
Yazı İşleri Müdürü: Prof.Dr. Işık Özpeker
Yayın Koordinatörü: Mad. Yük. Müh. Dündar Ergunalp
Yayın Kurulu: Mad. Yük. Müh. Dündar Ergunalp,
Mad. Yük. Müh. Murat Turan
Reklam Sorumlusu: Gülseren Koçer - [email protected]
Grafik Tasarım: Özge Öztürkoğlu - [email protected]
BASKI-CİLT
Karakter Color Matbaası A.Ş.
100. Yıl Mah. Massit 3. Cadde No: 200 Bağcılar / İstanbul
Tel: 0 212 432 30 01 Faks: 0 212 628 95 65
Sertifika No: 12799
SEKTÖRMADEN DERGİSİ YURT MADENCİLİĞİNİ GELİŞTİRME VAKFI TARAFINDAN 5680
SAYILI BASIN KANUNUN 9/2 MADDESİ GEREĞİNCE İSTANBUL VALİLİĞİNE BEYANNAME VERİLEREK AYNI KANUNUN 9.MADDESİNE GÖRE TANZİM EDİLEN 04.04.2003
TARİHLİ İZİNLE ULUSAL GAYRİ SİYASİ VE YAYGIN SÜRELİ TÜRÜNDE 3 AYDA BİR
YAYINLANMAKTADIR. SEKTÖRMADEN DERGİSİ ABONELERİNE DAĞITILMAKTADIR.
DERGİYE GÖNDERİLEN YAZILAR VE FOTOĞRAFLAR GERİ İADE EDİLMEZ. YAYINLANMASI İSE YAYIMCININ KARARINA BAĞLIDIR. YAYINLANAN YAZI VE FOTOĞRAFLARIN
SORUMLULUĞU YAZARINA AİTTİR. KAYNAK GÖSTERİLEREK ALINTI YAPILABİLİR.
www.sektormadendergisi.com
4 SEKTÖRMADEN 2015 {Nisan, Mayıs, Haziran}
Başkandan
Değerli Okuyucular,
Tüm arzuma karşın, madencilikle ilgili olumlu ve ümit vaat eden bir önsöz yazamıyorum. Sisli hava ve karamsarlık devam ediyor. Tüm uyarılara ve ortaya çıkan olumsuzluklara rağmen, madenciliğin 2012 genelgesi içinde
kalmasında ısrar edilmesi, anlaşılır gibi değil. Madenler işletilmesin, yabancı ve yerli sermaye yatırım ve üretim
yapmasın mı isteniyor? Seçim sonrası oluşan yeni siyasi ortamda bu durumun hızla düzeltilmesini diliyor ve yeni
kurulacak hükümetin gereğini yapmasını, madenciler ve ülkemizin geleceği adına, talep ediyoruz. Madencilerin
sorunlarının çözülmesi için en etkin çarenin, bir maden veya doğal kaynaklar bakanlığı kurulması olduğunu yıllardır vurgulamaktayız. Yeni hükümette, bu bakanlığın bulunmasını ve hükümet programında madenciliği geliştirecek stratejilerin yer almasını gönülden diliyoruz.
Bu arada, 1- 4 Mayıs 2015 tarihlerinde Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı ve Madencilik Sektörü Başkanlar
Konseyi Birliği’nin ortak organizasyonuyla Afyon’da gerçekleştirilen, Dr. Nevzat Kavaklı Maden İşleri Genel
Müdürlüğü ilgilileri ile 80 civarında madencinin katıldığı toplantıda, maden yasası ile ilgili yönetmelikler tartışıldı ve sektörün görüşleri dile getirildi. Katkılarından dolayı Dr. Kavaklı başta olmak üzere tüm katılanlara, Yurt
Madenciliğini Geliştirme Vakfı adına teşekkürlerimi ve başarı dileklerimi sunuyorum.
2015’in ikinci yarısındaki gelişmeleri umut ve sabırsızlıkla bekliyoruz.
Sağlıcakla kalınız
Prof. Dr. Güven Önal
Yönetim Kurulu Başkanı
TEMMUZ 2015
{Nisan, Mayıs, Haziran} 2015 SEKTÖRMADEN 7
Dünyadan Haberler
Global madencilik sektörüne iki kötü bir iyi haber
Global madencilik sektörünün nabzını tutan dünyanın en
önemli finansal istihbarat, analiz ve raporlama kuruluşu
SNL Metals&Minings’in en son yayınladığı rapora göre,
madencilik sektörüne ilişkin Hazırlık Faaliyetleri İndeksi
(Pipeline Activity Index – PAI), emtia fiyatlarında devam
eden aşağı yönlü harekete ve madencilik sektörünün toplam piyasa değerindeki büyük düşüşe rağmen, 2015 Mart
ayında yükselişe geçti.
Endeks 2014 Nisan’ında 40.2 ile dip yapmış, Eylüle kadar
yükselerek 77.3’ü görmüş ve tekrar düşüşe geçerek 2015
Şubat’ı itibarıyla 49.0’a gerilemişti.
PAI endeksi dört ayrı veri dikkate alınarak hesaplanıyor:
arama sondajlarında elde edilen anlamlı sonuçların sayısı,
başlangıç kaynağı duyurularının sayısı, madencilik yatırımlarının sayısı ve proje hedeflerine erişilip erişilememesi.
Rapora göre, global emtia piyasalarındaki fiyat düşüşü
henüz bir toparlanma eğilimi göstermiyor. 2012 sonunda
150’nin üzerinde olan global piyasalardaki metal fiyatları
endeksi 2015 Mart ayı itibariyle 105.5’e gerilemiş durumda. Fiyat endeksi, yıllık bazda en yüksek arama yatırımı
yapılan sekiz metalin fiyatlarındaki değişime göre hesaplanıyor.
Mart 2015 itibarıyla, SNL’in takip ettiği 2700 madencilik
şirketinin toplam piyasa değeri bir önceki aya göre yüzde 6.7 oranında azalarak 1.263 milyar dolara gerilemiş
bulunuyor. Bu rakamın Nisan 2011’de 2.451 milyar dolar olduğu düşünüldüğünde tablo daha da kararıyor. Bu
karanlık tablodaki tek aydınlık nokta ise, PAI’nin beş ay
boyunca aşağı doğru bir hareketin ardından Mart ayında
yönünü yukarı çevirerek 58.4 değerine yükselmesi.
Gri çubuklar madencilik sektörünün toplam piyasa değerini gösterirken, mavi çizgi metal fiyatları endeksini,
kahverengi çizgi ise PAI endeksini gösteriyor.
Ukrayna’da kömür kazası
Ukrayna’nın doğusunda (ya da bölgeyi kontrol altında tutan ayrılıkçıların adlandırdığı şekilde Donetsk Halk Cumhuriyeti’nde) bulunan
Zasyadko kömür madeninde 4 Mart’ta feci bir kaza meydana geldi.
Sıkışan metan gazının patlamasıyla oluşan faciada, 70 işçi göçük altında kalırken daha sonra bunlardan 33’ünün cansız bedenlerine ulaşıldı. Bölgedeki otorite boşluğundan dolayı kazaya ilişkin hasar tespit
çalışmaları ve soruşturma etkin ve bağımsız bir şekilde yürütülemediği için, facianın sebebi ve ölü sayısı hala kesin olarak bilinmiyor.
Kimileri bunun Ukrayna ordusunun bombardımanından kaynaklandığını iddia ederken, Kiev hükümeti bunu kesinlikle reddediyor. Sebep
ne olursa olsun, yaşamını yitirenlerin cinayete kurban gittikleri açık.
Facianın meydana geldiği Zasyadko madeni Ukrayna’daki en tehlikeli kömür madenlerinden biri. Madende, 1999 yılında meydana gelen
faciada 240 işçi, 2007’deki bir diğer kazada da 101 işçi yaşamlarını
kaybetmişti.
Suudi fosfat tesisine Norveçli ayırma sistemi
Norveçli cevher ayırma sistemleri üreticisi TOMRA
Sorting Mining, Suudi Arabistan’ın Umm Wu’al bölgesinde Waad Al Shamal fosfat projesi kapsamında
inşa edilen tesise dokuz adet ayırıcıdan oluşan bir
sensör bazlı cevher ayırma sistemi kuracak. Waad Al
Shamal projesinin ortakları arasında Suudi madencilik şirketi Ma’aden (60%), The Mosaic Co. (25%) ve
Suudi petrokimya şirketi SABIC (15%) bulunuyor.
Projede TOMRA’nın ortağı ise Çinli mühendislik şirketi, Huanqiu Contracting & Engineering Corp.
TOMRA Sorting Mining, global madencilik sektörü
için sensör bazlı ayırma teknolojilerinin tasarlıyor,
üretiyor ve kurulumunu gerçekleştiriyor. Şirketin
kurduğu sistemler, elmas ve diğer değerli taşlar da
dâhil olmak üzere çeşitli cevher ve mineraller ile cüruftan metal ayırma işlemleri için kuru ayırma prosesini gerçekleştiriyor.
Ma’aden’in 560 milyon dolarlık yeni tesisinde TOMRA’nın COM serisi XRT ayırıcılarını kullanma kararının ardında uzun bir araştırma ve deneme süreci
bulunuyor. 2016 başında faaliyete geçmesi planlanan
tesisin yıllık 13.5 milyon ton ham madde işleme kapasitesi bulunacak. Kurulacak ayırma sistemindeki
XRT (X-ray transmisyon) teknolojisi malzemenin
belirli atom yoğunluklarına göre tanımlanarak ayrıştırılmasını sağlıyor. Böylelikle ayrılan malzemenin
boyut, nem ve kontaminasyon özeliklerine bakılmaksızın yüksek düzeyde bir saflık elde edilebiliyor.
Sistem Umm Wu’al tesisinde devreye girdikten sonra, madenden çıkan tüvenan cevherin içindeki taşları yüzde 70’in üzerinde bir verimle ayırarak silikon
içeriğini azaltacak. Böylelikle, hem tesisin çevreye
etkisi hem de ton başına enerji, su ve kimyasal madde tüketimi azaltılmış olacak.
Fosil yakıtların sonu mu?
G7 Zirvesi’nin son gününde küresel ekonomi için tarihi bir
karar çıktı. Liderler bu yüzyılın sonunda fosil yakıt kullanımını sıfırlama kararı aldı. Alınan karara göre 2020’ye kadar
sanayileşmiş ülkeler iklim değişikliği ile mücadele için 100
milyar dolar ayıracak. Sivil toplum kuruluşları da alınan karardan memnun.
Almanya’da düzenlenen G7 Zirvesi’nde liderler fosil yakıtı
kullanımını tamamen sona erdirme kararı aldı. Liderler 2100
yılına kadar fosil yakıtı kullanımını sonlandırarak sera gazı
etkisini azaltmaya çalışacak.
Zirvenin son gününde söz alan Almanya Başbakanı Merkel,
küresel ekonominin karbon kirliliğinden kurtulması gerektiğini söyledi. Merkel iklim değişikliği ile mücadele için
2020’ye kadar sanayileşmiş ülkelerin yılda 100 milyar dolar
finansman sağlayacağını da sözlerine ekledi. Söz konusu finansman kamu ve özel kaynaklardan sağlanacak.
Liderler Birleşmiş Milletler tarafından önerilen sera gazı
emisyon azaltım oranlarını da hedef olarak belirledi. 2010
oranları baz alındığında hedefler 2050’de yüzde 40 ile yüzde 70 arasında azaltım olarak belirlendi.
Anlaşma sivil toplum örgütlerinden de
olumlu tepki aldı. European Climate
Foundation alınan kararın tarihi olduğunu ve fosil yakıtı çağını sona erdireceğini belirtti.
Dünyadan Haberler
Meksika’da büyük soygun
Meksika Sinaloa’daki McEwen Mining’e ait El Gallo
altın madeni silahlı kişilerce soyuldu. 7 Nisan günü madene gelen silahlı soyguncular yaklaşık 7.000 oz altın
içeren 900 kilo ağırlığındaki konsantreyi alarak kayıplara karıştı. Yıllık yaklaşık 50.000 oz altın üretimi yapılan madenin neredeyse iki aylık üretimine denk gelen
bu kadar büyük miktardaki altın konsantresinin soygun
sırasında tesiste bulunmasının sebebi işleme tesisinde bir
süredir modernizasyon çalışmalarının yürütülmesi ve rafinerinin çalışmaması idi. Şirketin tek tesellisi ise soygun
sırasında personeline ve tesislerine zarar verilmemiş olmasıydı. Madende üretim aksamadan devam etti.
Kanada merkezli McEwen Mining şirketinin zaten bu
tür olaylara karşı sigortası olduğu için büyük bir mali
kayıp söz konusu olmayabilir. Fakat şirketin Başkanı ve
CEO’su Rob McEwen soygunun ardından gazetecilere
verdiği demeçte öyle bir pot kırdı ki neredeyse yapılan
soygunu gölgede bıraktı. CEO, “madenin bulunduğu
bölge Meksika’nın tehlikeli yerlerinden biri miydi?”
şeklindeki soruya, “Bizim için değildi. Yani, bölgede suç
kartellerinin faaliyetleri var ama bizim onlarla ilişkilerimiz gayet iyiydi” şeklinde cevap verince Meksika basını kızılca kıyameti kopadı. Şirket, bu demecin ardından
oluşan ‘suç kartelleriyle iyi ilişkiler içindeki altın şirketi’
izlenimini düzeltmek için akla karayı seçti. Arka arkaya
yayınladığı açıklamalarla, sözlerinin yanlış anlaşıldığını,
yasalara saygılı bir şirket olduklarını, Meksika’nın yerel
ve federal kanun güçleriyle ve ordu ile ne kadar yakın bir
işbirliği içinde çalıştıklarını üstüne basa basa, defalarca
vurguladı. Kimi ne kadar ikna edebildiği ise tartışılır.
Rusya’da ülkenin en derin madeni açılıyor
Dünyanın en büyük alüminyum üreticilerinden biri olan
Moskova merkezli UC Rusal, Rusya’nın Severouralsk
bölgesindeki Kuzey Ural boksit maden kompleksinde
Cheremoukhovskaya - Gloubokaya madeninde çalışmalara başladığını duyurdu. 1.550 metre derinlikteki maden
Rusya’nın en derin madeni olmasının yanı sıra 42 milyon tonluk tahmini rezerviyle de öne çıkıyor.
Cheremoukhovskaya-Gloubokaya madeninde hazırlık
ve inşa çalışmaları 2010 yılında başlamıştı. Rusal, buradaki maden çıkarma ve taşıma işlemlerinin optimizasyonunun ardından Kuzey Ural kompleksindeki boksit
birim maliyetinin yüzde 15’e kadar düşürülmesini hedefliyor. Şirketten yapılan açıklamada, Cheremoukhov-
skaya-Gloubokaya madeninde yıllık 1.2 milyon ton boksit üretiminin planlandığı belirtilerek, buradaki yüksek
üretim potansiyelinin, Bogoslovsky aluminum izabe
tesisinin de kurulu bulunduğu ve toplam boksitin yüzde
95’inin çıkarıldığı Severouralsk bölgesinin istikrarlı bir
şekilde gelişmesine de katkı sağlayacağı ifade ediliyor.
Kuzey Ural Boksit kompleksinde, ikinci etabın 2016
yılında başlatılması, 2017’de ise üçüncü bir etabın
daha devreye alınması planlanıyor. Bu çerçevede, Cheremoukhovskaya - Gloubokaya madeninin Kuzey Ural
boksit kompleksindeki faaliyetin uzun vadeli istikrarını
sağlayacağı ve madenin ömrünü en az 40 yıl uzatacağı
öngörülüyor.
Türk Madenciler
Sırbistan’da
Teknik gezi kapsamında, 14 Haziran tarihinde Kolubara Kömür Madeni, 16 Haziran’da Rudnik Kurşun-Çinko-Bakır
Madeni, ve 19 Haziran’da da RTB Bor Bakır madenine ziyaretler gerçekleştirildi.
Kolubara Kömür Madeni
Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı’nın Sırbistan’a düzenlediği teknik gezide katılımcılar
ülkenin önemli kömür, kurşun-çinko-bakır ve bakır madeni ocak ve tesislerini yerinde inceleme ve yetkililerden ilk elden bilgiler alma imkânı buldular.
Y
urt Madenciliğini Geliştirme Vakfı, amaçları doğrultusunda, her yıl dünyadaki başlıca maden ve tesislere teknik inceleme
gezileri düzenliyor. Bu gezilerde madencilerin
yeni üretim teknolojilerini, iş güvenliği ve işçi
sağlığı konusundaki uygulamaları yerinde görmesi, bilgilerini arttırması hedefleniyor. Kazanılan
teknik bilgi ve kültürün, ülkemizde uygulanması,
üretimde verimlilik ve kalitenin arttırılması, maliyetin düşürülmesi ve iş güvenliği standartlarının
yükseltilmesine olanak sağlayarak, ülke madenciliğinin gelişmesine katkı sunuyor.
Bu kapsamda 14-20 Haziran 2015 tarihlerinde
Balkanların en eski ve önemli madencilik ülkelerinden Sırbistan’a düzenlenen gezide katılımcılar
bu ülkedeki önemli kömür, kurşun-çinko-bakır
ve bakır maden ve tesislerini yerinde inceleme ve
yetkililerden ilk elden bilgiler alma imkânı buldular. Gezi kapsamında ayrıca 17-18 Haziran tarihlerinde yapılan Balkan Cevher Hazırlama Kongresi’ne de katılım gerçekleştirildi.
Açık işletme dekapaj ve Kömür üre- ve 2000 t/saat kapasiteli 3 faz bu- otoklav fırınlarında ( 220 C° – 24
timi bagger tip kazıcı yükleyiciden lunuyor. Kömür yıkandıktan sonra Bar) kömür kurutulmaktadır. Zendirekt bant konveyöre beslenerek -150+30 mm boyut aralığı otoklav ginleştirmede otoklav fırınları mevtaşınıyor. Üretilen kömürün yılda fırınlarına ve -30 mm boyutundaki cut olduğu için, prosesin devamlılı550.000 tonu endüstriyel kullanım kömür ise termik santrale gönderili- ğı acısından büyük kapasiteli yedek
için zenginleştiriliyor. Zenginleştir- yor. -150+30 mm boyut aralığındaki kömür besleme bunkerleri mevcutme tesisinde 700 t/saat, 1300 t/saat kömür 16 adet 30 ton/s kapasiteli tur.
Belgrad’ın 60 km güneybatısında yer alan Kolubara havzaKömür yıkama-kurutma öncesi ve sonrası özellikleri:
sındaki kömür üretimi aynı zamanda Sırbistan’ın en büyük
Önce
Sonra
elektrik üreticisi ve kamu kurumu olan EPS tarafından gerNem
48-49
21,7
çekleştiriliyor. Kolubara linyitleri Sirbistan’ın elektrik üretiKül
22-23
8-9
minin %70’inin yapıldığı Nikola Tesla termik santraline besKükürt
0,43
0,20
leniyor.
İşleten
: Sırbistan Devleti
Maden cinsi
: Linyit Kömürü
Kalite/Kalorifik değ.(Zeng. öncesi) : 1671-2149 kcal/kg
Kalite/Kalorifik değ.(Zeng. sonrası) : 5000 kcal/kg
Üretim Yöntemi
: Açık İşletme
Üretim Kapasitesi
: 30.000.000 ton/yıl
Dekapaj
: 70.000.000 m3
Çalışan Sayısı : 1.700 kişi
Zenginleştirme Tesisi Kapasitesi : 550.000 ton/yıl
Açık işletme sahası yaklaşık
: 3km x 3km
Rudnik Kurşun - Çinko - Bakır Madeni
RTB Bor Bakır Madeni
1900’lu yılların başından itibaren
sırasıyla, Fransızlar, Almanlar ve
sonrasında 1950’li yıllardan itibaren
Yugoslavya Cumhuriyeti tarafından
işletilen ocaklar günümüzde de Sırbistan hükümetince işletilmektedir.
İşleten
Maden cinsi
Tesis Besleme Boyutu
Flotasyon Giriş Boyutu
Tüvenan Cevher Tenörü
Cu Konsantre Tenörü / Verimi
Üretim Yöntemi
Üretim Kapasitesi
Zenginleştirme Tesisi Kapasitesi
Ocak Sektör Sayısı
İşleten
:Contango D.O.O (özelleştirme 2004)
Maden Cinsi
:Kurşun-Çinko-Bakır
Tüvenan Cevher Tenörü :%1.7 Pb-%1.55 Zn - %0.2 Cu – 55gr/t Ag
Konsantre Tenörü/Verimi :%73 Pb (Ag 2000 g/t) / %90 verim
%47,5 Zn / %80-82 verim
%22 Cu (Ag 700gr/t) / %60-65 verim
Üretim Yöntemi :Kapalı İşletme
:400 kişi
Çalışan Sayısı
Zenginleştirme Kapasitesi :270.000 ton/yıl
Eski dönemlerden (Roma Uygarlığı) bu yana işletildiği bilinen maden
yatağında modern madencilik çalışmaları 1952 yılında Yugoslavya döneminde başlamıştır. Rudnik 2004’te
özelleştirilmiş ve Contango’ya satılmıştır. 1952 yılından önce 2 milyon
ton ve 1952 yılından 2013 yılı sonuna
kadar ise 10 milyon ton cevher üretildiği belirtilmektedir. Toplam üreti-
min, maden rezervinin %70’i olduğu
bilinmektedir.
Cevherin oluşumu skarn tipi mercekler şeklindedir. Kurşun minerali galen, çinko minerali marmatit ve bakır
minerali kalkopirittir. 30 ile 50 metre
büyüklüğünde mercekleşmeler vardır.
İşletmede Yeraltı maden işletmeciliği
yapılmaktadır. Cevherleşmenin geo-
metrisine, jeolojik yapısına ve yan kayaçların, jeomekanik özelliklerine göre,
bu tip ocaklarda tek bir yöntemden ziyade birkaç metot bir arada kullanılır.
Kullanılan yöntemler Oda-Topuk ve
Ambarlı Tavan arınlı ayaktır. Ana galeri ve aynı zamanda nakliye yolları 3x3
metre kesitindedir. Bu yollara cevher
burler vasıtasıyla, çok noktadan akıtılmaktadır. Ocakta calışılan kot aralığı
575 metredir, dolayısıyle birden fazla
ana nakliye galerisi söz konusudur.
Havalandırma ile ilgili bilgi verilmemiştir. Fakat hem doğal hem de cebri
havalandırmanın bir arada olması muhtemeldir. Yeraltında yaklaşık 300-320
kişi calışmaktadır. Buradan küçük kesitli ve yoğun işcilik gerektiren, mekanize kazı içermeyen, el tabancaları ile
çalışılan bir ocak resmi çıkmaktadır.
Yüksek olasılıkla, yükleme bagerler ile
küçük hacimli vagonlara yapılmakta ve
vagonlar elektrikli lokomotifler ile çekilmektedir.
Flotasyon prosesi kurşun-çinko-bakır minerallerinin selektif kazanımına
dayanmaktadır. Flotasyon prosesinde
sırasıyla kurşun, bakır ve üçüncü aşamada ise çinko kazanımı gerçekleştirilmektedir.
1961 yılında izabe tesisinde, ilk bakır
üretimi gerçekleşmiştir.
Açık ocak üretimi düzenli basamaklı yöntemle gerçekleşmektedir.
Örtü-Kazı oranı 2,5 / 1’dir. Kazı ve
: RTB Bor (Sırbistan Devlet İşletmesi)
: Bakır
: 16 mm
: 74 μm.
: %0.33 Cu - % 0,08 Au
: %22 / %92
: Açık Ocak
: 10.600.000 ton/yıl
: 10.500.000 ton/yıl – 1275 t/s
: 3 sektor (Veliki-Cerova-Majdanpek)
yüklemede 15-22 m3 kova kapasiteli
şovel ekskavatorler kullanılmaktadır. Cevherin kırıcıya nakliyesi, 220
ton’luk euclid kamyonlarla gerçekleştirilmektedir.
Ocak içinde 3 adet çeneli kırıcı +
seconder konik kırıcı + tersiyer konik kırıcı mevcuttur. Buradan çıkan
-16 mm malzeme bant konveyörlerle flotasyon tesisine beslenmektedir.
Değirmen besleme boyutunun 16
mm’ye indirgenmesi ile değirmenlerde kapasite %25-30 arttırılmıştır. Çubuklu ve bilyalı değirmenden oluşan
ikişerli 3 grup, toplam 6 değirmenle
3 hatta öğütme yapılmaktadır. Malzemenin %90’ı 74 mikron olmaktadır.
Sistemde sınıflandırıcı olarak siklon
grupları kullanılmaktadır. Siklonda
yüksek randımanla ayrım yapıldığı
belirtilmiştir (%90). Yüksek siklon
randımanı ile değirmenlere sirküle
edilen yük azaltılarak kapasite kazanılmıştır. Bu revizyon sonrasında kapasite 7.5-8 mt/yıl’dan, 10.5-11 mt/
yıl’a çıkarılmıştır.
Zenginleştirme yöntemi olarak flotasyon kullanılmaktadır. 2015 yılında değirmenler revize edilmiş;
flotasyon selülleri kübik sistem tip
selüllerden, tank cell’lere dönüştürülmüş; otomasyon sistemleri kurulmuştur. Her bir kaba ve süpürme
devresi tank cell’in kapasitesi 100
m3, her bir temizleme devresi tank
cell kapasitesi 40 m3’ tur. Tesiste otomatik numune alma ekipmanları ile
çok noktadan numune alınmaktadır.
Alınan numuneler tesis merkezinde
bulunan, otomatik analiz makinasına
borular ile sevk edilmekte ve çevrimiçi tenör kontrolü sağlanmaktadır
(numune/dakika).
Ayrıca cevher tane boyutu da otomatik olarak takip edilebilmektedir.
Tesis kontrol merkezinde, yukarıda
bahsedilen tenör, boyut sonuçlarının
haricinde, selüllerdeki pulp seviye{Nisan, Mayıs, Haziran} 2015 SEKTÖRMADEN 15
leri, kopuk boyutları (6 ayrı ekranla)
izlenebilmektedir. Sistemde reaktifler
otomatik besleme ile dağıtılmakta ve
dozlanmaktadır. Flotasyon devresinde yapılan bu değişiklik ile enerjide
tasarruf edildiği ve konsantre veriminin %85’ten %97’ye çıkarıldığı
iletilmiştir. Konsantre filtrasyonu
tamburlu filtre ile sağlanmaktadır, ileride filtre preslerin kullanılması planlanmaktadır. İzabe tesisi de flotasyon
ve kırma-eleme tesisleri ile birlikte
revizyondan geçirilmiştir. Yaklaşık yatırım tutarı 250.000.000 $’dır.
Flush fırın kapasitesi Konverter fırın sayısı Konverter fırın kapasitesi
Anot fırın sayısı Anot fırın kapasiteleri Flush fırın şarjında : 60 t/s
: 4 adet
: 90 t/s
: 3 adet
: 600 t/s (180+240+180 t/s)
: %20 Cu, %10 nem, %34 kükürt mevcut
Flush fırın
Konverter fırın maks.
Ortalama curuftaki içerik Asit tesisi kapasitesi Asit tesis randımanı : % 1,4-1,6 Cu
: % 6 Cu
: % 2,5 Cu
: 40.000 ton/ay
: % 98
Curuflardaki Cu içerikleri;
Hammadde (Cu konsantresi ve silis)
konveyor bantlarla buharlı tip kurutuculara gelmektedir. Kurutucunun
buharı, izabe atık ısı kazanından elde
edilmektedir. Ayrıca buharla çevrim
santralinden (2 megawatt) elektrik
elde edilmektedir. Flush fırında %20
O2 ile zenginleştirme yapılmaktadır.
Konverter fırında 1. aşama üflemede
%10 O2 ile zenginleştirme, 2. aşamada üflemede %25 O2 ile zenginleştirme var. Fırında 6 mat, bir curuf kanalı
mevcuttur.
İzabede üretilen anot, elektroliz ünitesine gönderilmektedir. Elektroliz
prosesinin kapasitesi yılda 180.000
ton katod bakırdır. Elektrolit prosesi
sırasında çıkan anot camuru işlenip,
içerisindeki değerli metaller (Altın,
Gümüş) ayrı ayrı kazanılmaktadır.
Sırbistan Teknik –İnceleme Gezisi Katılımcıları
Prof. Dr. Güven Önal, Ali Türkistanlı (Esan), Alican Akpınar (Esan), Aysun Yılmaz Akkan, Ayşe Koç (YMGV),
Ayşe Özgen, Bekir Say (TKİ), Cihan Özdilek (Esan),
Düzgün Ürün (Esan), Ekrem Yüce (İTÜ), Emre Erkan
(Koza Altın), Erdoğan Karaman (Esan), Gizem Demirci
(Yazar) (TKİ), Gürel Sancak(İnal Makine), Hakkı Cüneyt
Yalçınkaya (Esan), Halim Yağar (TKİ), Hasan Murat Ekşi
(Eti Bakır), İlhan Kocaman (Sarkuysan), İnan Oruç(Akçelik Mad), Muhammet Yaşar Kara (Eti Bakır), Murat
Gülsoy (TKİ), Murat Öztorun (Akçelik Mad), Mustafa
Kıvanç Akkan (Eti Bakır), Mustafa Tuna Kaskatı (Esan),
Selçuk Özgen (TKİ), Sena Zeynep Kutlu (Esan), Prof.Dr.
Suna Atak (İTÜ), Şahan Gül (YMGV Gençlik Komitesi),
Tuğba Özgen (Koza Altın), Tunay Tusçuoğlu (İnal Makine), Zeki Olgun (TKİ)
Prof. Dr. Güven Önal’a Sırbistan Bilimler Akademisi Hizmet Sertifikası takdim edildi.
Hazırlayanlar: Alican Akpınar (Koordinasyon) Cihan Özdilek, Cüneyt Yalçınkaya, M. Yaşar Kara,
Selçuk Özgen, Emre Erkan, Şahan Gül
Sırbistan: Gümüş ülkesi
Adını Slav dillerinde gümüş anlamına gelen ‘Srp’ kelimesinden alan Sırbistan tarih boyunca önemli
bir madencilik ülkesi olagelmiştir. 420 yıl boyunca Osmanlı idaresinde yaşayan ülke bu dönemde
de imparatorluğun en önemli madencilik merkezi olmuştur. Toplam 7 milyon nüfusa sahip ülkede
bugün de madencilik en önemli ekonomik faaliyetlerden biridir.
Teknolojinin Nimetleri
Madenlere özel personel taşıyıcılar
Teknoloji gelişiyor, madenciliğin her alanındaki değişik ihtiyaçlara yönelik özel çözümler geliştiriliyor. Artık pek çok araç üreticisi, madenlerde personel nakli konusunda her türlü maden
sahasına, arazi yapısına, güvenlik standardına, hatta yeraltı galerilerinin yüksekliklerine uygun
çok çeşitli çözümler sunuyor. Bunlardan birkaçını sizler için derledik.
İsteğe göre uyarlanan Ram ve Jeep’ler
ABD Utah merkezli Classic Motors
Inc. (CMI), 20 yıldan bu yana standart arazi araçlarını açık ve yeraltı
maden ocaklarında kullanılacak şekilde modifiye etmede uzmanlaşmış.
En başarılı ürünleri ise, ağır hizmet
şartlarına göre modifiye edilmiş Ram
ve Jeep J8’ler.
CMI’nin dikkat çektiği araçlardan
biri, Chrysler şirketinin geçen yıldan
bu yana ürettiği, yeraltı ocaklarında
kullanım için özel tasarlanmış Jeep J8
versiyonu. 197 bg’lik 2.8 litre turbo
dizel motorlu, beş ileri vitesli otomatik transmisyonlu ve dört tekerlekten
çekişli bu araç hem sert kaya hem de
kömür madenciliğine yönelik standartları karşılıyor. CMI, hem iki hem
döt kapılı bu J8 versiyonu üzerinde
de çeşitli modifikasyonlar yaparak,
aracı tam ihtiyaca yanıt verebilecek
hale getiriyor. Aracın taşıma kapasitesi 1.2 tona kadar çıkarılabilirken,
10 kişiye kadar insan taşır hale getirilebiliyor. Hatta acil durumlarda sedye de taşınabiliyor. ABD’de geçerli
standartlara göre, aracın yeraltı madeninde kullanılabilmesi için yakıt
ve elektrik sisteminin modifiye edilmesi ve yangın durdurma sisteminin
kurulması gerekiyor. CMI aracın yakıt hattını güçlendiriyor, tankın altına
bir koruyucu levha ekliyor ve acil
durumlar için bir manuel yakıt kesme
valfi ekliyor. Elektrik sistemiyle ilgili
olarak da, kablolar muhtemel hasarlara karşı özel kablo kanalları içinden
taşınıyor ve bağlantılar sızdırmaz bir
muhafaza içine alınıyor. Ayrıca, acil
durumlarda aracın elektrik sistemini
kapatabilmek için bir master switch
ekleniyor.
Yeraltı için tasarlanmış
Kanadalı Normet şirketi de yeraltı madenleri için hem belden kırmalı hem de geleneksel önden dümenli personel taşıyıcılar sunuyor. Bunlardan, Utimec 6160 Per 2.4 metreden daha yüksek alanlarda çalışabilen ön bölümde sürücü ve bir
kişi daha ve arka bölümde 14 kişi olmak üzere toplam 16 kişilik bir personel taşıyıcı. Belden kırmalı bu araç üzerindeki
Deutz veya Daimler motorla 25 km/h hıza çıkabilirken, hem sürücü hem de yolcu mahalleri ses yalıtımlı. Şirketin 16
kişilik C162 personel taşıyıcı kabini de Multimec 6600 ve MF 100 çok amaçlı taşıyıcılara monte edilebiliyor. Şirketin, yeraltı araçlarının şahı diye adlandırdığı RBO ise hem en zor şartlarda çalışacak şekilde
güçlü,sağlam ve güvenli, hem de bir yol aracı kadar konforlu. Dört
kapılı RBO beş kişilik koltuk kapasitesi ile, arkasındaki küçük kasada 1 tonluk yük taşıma kapasitesi sunuyor. Caterpillar veya Deutz
95 kW motorla donatılan RBO 4.25 tonluk boş ağırlığı ile bir ağır
hizmet aracı olarak öne çıkarken, ses yalıtımlı ve klimalı kabini,
dayanıklı lamine ön camı ve halojen farları ile konfor da sunuyor.
BTI’den Mine Runner
Kanadalı Breaker Technology Inc. (BTI) şirketi yeraltı
madenleri için iki personel taşıyıcı seçeneği sunuyor.
Bunlardan birincisi MPV yani çok amaçlı araç. Adından da anlaşıldığı üzere, belden kırma bir şasi üzerine kullanım amacına göre, personel taşıma kabini de
dahil, çok çeşitli kasetler monte edilebiliyor. Çelik bir
çerçeveye sahip personel taşıyıcı kabinde, döşemeli iki
sıra koltuk bulunuyor ve en önemlisi, tavan yüksekliği
de ihtiyaca göre ayarlanabiliyor.
BTI’nin diğer ürünü ise Mine Runner. 3.6 litrelik Deutz
dizel motorlu bu aracın sahip olduğu hidrolik çekiş sistemi hem daha yüksek güç hem de daha uzun bakım
aralığı sunuyor. Aracın fren sistemi de tahrik sistemi
üzerinde çalıştığı için fren balatalarının eskimesi, değiştirilmesi gibi sorunlar yok. Hidrolik çekiş sistemi
aynı zamanda aracın altında hassas, hasara açık parça bulunmaması anlamına da geliyor. Personel taşıyıcı
konfigürasyonunda 6.2 m uzunluk ve 2.2 m genişliğe
sahip Mine Runner’ın yerden taban yüksekliği de 318
mm, ki bu sayede çok zor yol şartlarında sorunsuz çalışabiliyor. Yüksüz ağırlığı 4.5 ton olan araç 1.8 ton taşıma kapasitesine sahip ve saatte 40 km hıza çıkabiliyor.
MUTT: Adı üstünde, “Yeraltı Maden Taşıtı”
Amerikalı Damascus Corp.’un ürettiği MUTT (Mining
Underground Transport Truck, yani yeraltı maden taşıtı) 1.8 m ve daha yüksek yeraltı kömür galerilerinde
12 kişiye kadar personel taşımak üzere tasarlanmış dizel motorlu bir araç. MUTT’un yerden taban yüksekliği 460 mm ve toplam yüksekliği 1.77 m. 155 bg’lik
Cummins dizel motor aracın arka kısmında yer alıyor,
böylece hem bakım kolaylığı hem de ağırlığı arka tekerleklere vererek çekişi kolaylaştırıyor.
Minecat: İster dizel ister elektrikli
Bir diğer Kanadalı, Industrial Fabrication Inc.’nin ürettiği Minecat UT99, 9 kişiye kadar koltuk kapasitesine
sahip. Araç 3.3 litrelik Cummins motoru ve dört ileri üç
geri vitesli power shift şanzımanı ile tam yüklü haldeyken 35 km/h hıza çıkabiliyor. Koltuk yerleşimi değişik
konfigürasyonlara göre farklılaşabilen araç ayrıca acil
durumlar için sedye taşıma aracı olarak da konfigüre
edilebiliyor.
Dış görünüşü UT99 ile neredeyse aynı olan Minecat
UT150-eMV ise sektörün ilk elektrikle çalışan sert
kaya maden taşıtı ve sınıfının en güvenli aracı. Dizel
motorlu UT 99 ile aynı transmisyon sistemine sahip
araç, kaputunun altındaki lityum demir fosfat aküler sayesinde tam yüklü halde iken düz arazide 70 km, %20
eğimli yokuşta ise 14 kilometre menzil sunuyor. Ayrıca
araca ilave bir akü paketi monte ederek menzili arttırmak da mümkün.
MUTT’un en önemli avantajlarından biri, otomobil tarzı kontrollere sahip olması, bu sayede yeni operatörlerin
aracı kullanmayı öğrenmesi daha kolay oluyor. Araçta
geri görüş, hidrostatik fren sistemi, ön ve arkada kapalı tip ıslak fren diskleri ve LED aydınlatma bulunuyor.
Kapalı klimalı kabin standart olarak gelirken dört tekerlekten çekiş özelliği de opsiyonel olarak sunuluyor.
MUTT’un standart hızı 18.5 km/h, ama bu istenirse 40
km/h seviyesine kadar çıkarılabiliyor. Araçta standart
olarak manuel bir yangın durdurma ve motor kapatma
sistemi bulunuyor ama isteğe bağlı olarak otomatik bir
sistem de mümkün.
Araştırma
Türkiye’de madencilik: Quo vadis?
Dündar Ergunalp, Maden Yük. Müh.
Türkiye’de madenciliğin nereye gittiği sorusunun cevabını Fraser Institute tarafından her yıl hazırlanan “Survey of
Mining Companies” 2014 raporunda bulmak mümkün. Bu
yıl rapor Dünya’nın dört bir tarafında madencilikle iştigal
eden firmaların yönetim kademelerindeki 4.200 katılımcıya gönderilen sorulara Ağustos ve Kasım ayları arasında
verilen cevaplardan derlenmiş. Bu firmaların 2014 arama
harcamaları toplamı 2,7 milyar USD. Rapor 122 ülke ve
eyaleti kapsıyor. Arama harcamaları toplamı 2012 de 4.6
milyar USD, 2013 de 3.4 milyar USD tutarındaydı. Sadece bu rakam dahi yatırımcıların son dönemde madenciliğe
daha az ilgi gösterdiğinin belirtisi.
Ankete katılanların %51’i arama firmaları, %27’si üretim
firmaları, %12’si danışmanlık firmalarından oluşuyor. Nitelikleri itibariyle de anketi cevaplayanların % 41’i firma
başkanı, % 16’sı başkan yardımcısı, % 27’si üst düzey yönetici.
Katılımcıların herbirine aşağıdaki onbeş etkenin yatırım kararlarını nasıl etkilediği sorulmuş.
1. Mevcut yönetmeliklerin uygulanması ve yorumlanmasındaki belirsizlikler
7. Koruma alanları, doğal veya arkeolojik parklar vb. ile
ilgili belirsizlikler
2. Çevre yönetmeliklerinin oturmuş, kendi içinde tutarlı
olması
8. Yollar, enerji tedariği vb. altyapı
3. İdari tutarsızlıklar, idari mekanizmaların çakışan yetkileri
10. Ticari engeller
4. Hukukun adil, şeffaf, etkin, kısa sürelerde uygulanır
olması
5. Vergi rejimi
6. Tartışmalı arazi mülkiyeti uyuşmazlıklarının çözümlenmesindeki belirsizlikler
Katılımcılardan sadece ilgili oldukları konularda, maden arama yatırımlarını aşağıdaki cevaplardan biri ile
değerlendirmesi isteniyor:
1. Arama yatırımını cesaretlendiriyor
2. Yatırıma engel değil
3. Yatırıma zayıf bir engel
4. Yatırım yapmaya kuvvetli engel
5. Yatırım yapılmaz
Yatırım Cazibesi Endeksi, Politika Algılama Endeksi ile
En İyi Uygulamalarla Mineral Potansiyeli Endeksinin
karışımından elde ediliyor. Yıllardır katılımcıların %40’ı
politikalar, %60’ı mineral potansiyeline öncelik verdiğini ifade ettiğinden, Cazibe Endeksi hesaplamada da her
iki endekse bu oranlarda ağırlık veriliyor.
Politika Algılama Endeksinin hesaplanmasında yukarıdaki soruların herbiri ayrı ayrı değerlendiriliyor ve ülkeler “yatırımı cesaretlendiriyor” ve “yatırıma engel değil”
cevabı verenlerin oranına göre sıralanıyor. Yukarıdaki 15
etkenin sıralamasına sadık kalarak 122 ülke/eyalet arasında Türkiye’nin yeri ve Türkiye’de maden yatırımının
cesaretlendirildiğini düşünenlerin oranı ifade edilebilir.
En iyi uygulamaların olduğu varsayımıyla sadece mineral
potansiyeli ülkenin jeolojisinin yatırımcıya ne kadar cazip
geldiğinin ifadesi, ki buna saf mineral potansiyeli de denebilir. Fraser raporu ayrıca mevcut uygulamalar çerçeveEndeks
2013
2014
2014 ün ilk 5 i
Yatırım cazibesi
29/112
78/122
Finlandiya, Saskatchewan, Nevada, Manitoba, Batı Avustralya
Politika algılama
37/112
69/122
İrlanda, Finlandiya, Alberta, İsveç, Honduras, Malezya, Filipinler,
New Brunswick
Güney Sudan, Zimbabwe
En iyi uygulamalarla
mineral potansiyeli
23/112
93/122
Yukon, Nevada, Alaska, Northwest Malezya, Macaristan, Kenya,
Territories, Manitoba
Yunanistan, Mısır
Mevcut uygulamalarla
mineral potansiyeli
27/112
53/122
Finlandiya, Saskatchewan, Newfounland, İsveç, Batı Avustralya
Bu tabloda gözüken iki sonuç çarpıcı; birincisi Türkiye’nin 2014 yılında müthiş bir düşüşle 29. sıradan 78. sıraya gerilemesi, ikincisiyse en tercih edilen yatırım bölge-
9. Sosyo ekonomik şartlar
11. Politik ortam
12. Çalışma ortamı, işçi, işveren hakları ve ilişkileri
sinde ülkenin mineral potansiyelini de irdeliyor. Raporun
Türkiye açısından en çarpıcı tarafı 112 ülke ile yapılan
2013 yılı değerlendirmeleriyle 2014 yılında sıralamadaki
yerinin karşılaştırılması.
Endeks
2014 ün son 5 i
Malezya, Macaristan, Kenya,
Honduras, Solomon Adaları
Nijerya, Kenya, Mendoza,
Çin, Guatemala
lerinde Kanada eyaletlerinin başı çekmesi. Salt rakamlara
anlam veremeyenler için Türkiye’nin sıralamadaki komşularına bakmak da yararlı olabilir.
Türkiye’nin üstündeki 2 ülke
Türkiye’nin altındaki 2 ülke
13. Jeolojik veri tabanı ve bilgilere ulaşım kolaylığı
Yatırım cazibesi
Eritre, Endonezya
Mozambik, Kamboçya
14. Güvenlik sorunları
Politika algılama
Washington, Panama
Lesotho, Moritanya
En iyi mineral potansiyel
Nova Scotia, Orta Afrika Cumhuriyeti
Polonya, Kırgızistan
Mevcut mineral potansiyel
Idaho, Minnesota
Tasmanya, British Columbia
15. İşçi tedariği
1
Türkiye’nin
sıralamada yeri
54.
Yatırımın cesaretlendirildiğini düşünenler, %
10
2
58.
10
3
62.
10
4
56.
1
5
58.
12
6
69.
1
7
78.
5
8
30.
25
9
44.
23
10
52.
22
11
48.
13
12
44.
13
13
60.
18
14
78.
8
15
40.
18
Etken
Raporda Türkiye için yapılan yorum ise adeta malumun ilanı;
“Erdoğan yönetiminin politikaları dolayısıyla çevre ve diğer izinlerin alınmasında aşırı zorluklar var.”
Raporun detaylarını elde etmek için www.fraserinstitute.org
Eti Maden’de görev değişimi
Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürü
ve Yönetim Kurulu Başkanı Orhan
Yılmaz Bakanlık müşavirliğine getirilirken, Eti Maden’in yeni genel
müdürü ise genel müdür yardımcısı
Recep Akgündüz oldu.
1961 İzmir doğumlu olan Recep Akgündüz İTÜ Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümünden sonra
ABD Pittsburgh Üniversitesinde Jeoloji Mühendisliği dalında master
yaptı. 1989’da MTA Genel Müdürlüğünde Jeoloji Yüksek Mühendisi
olarak çalışmaya başlayan Akgündüz
kariyeri boyunca sırasıyla; 19941996 yıllarında Maden İşleri Genel
Müdürlüğünde, 1996-1997 yıllarında
Madencilikten sorumlu Devlet Bakanı’nın Danışmanı olarak, 1997-2003
tarihleri arasında Etibank Genel Müdürlüğünde Mühendis ve Teknik Uzman olarak görev yaptı. 2003-2004
tarihleri arasında Eti Holding A.Ş.
Genel Müdür Yardımcılığı ile 20042015 tarihleri arasında da Eti Maden
İşletmeleri Genel Müdür Yardımcılığı
görevinde bulunan Recep Akgündüz
15.05.2015 tarihinde Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürü ve Yönetim
Kurulu Başkanlığı görevine atandı.
Yurt madenciliği Geliştirme Vakfı
ve Sektörmaden dergisi olarak, yeni
Genel Müdürümüze çalışmalarında
başarılar diliyoruz.
Yanmayı geciktirmede magnezyum
hidroksite alternatif hala yok
Endüstriyel Mineral Haberleri
Hazırlayan: Mad. Yük. Müh. Dündar ERGUNALP
Aracınızın performansı lastiklerinizde kullanılan minarallere bağlı
Pittsburgh menşeli PPG Industries firması
Goodyear ile lastiklerinde Agilon performans
silikası kullanmak üzere bir anlaşma yaptı.
Firma lastiklerde geleneksel silika-silane kullanımı yerine çöktürülmüş modifiye silika kullanılması halinde araç yakıtı, aşınma gibi faktörlerde % 5-10 iyileştirme sağlandığını iddia
ediyor. Goodyear bu yeniliği ilk olarak Mayıs
ayında SUV araçlar için ürettiği Efficientgrip
lastiklerinde piyasaya sürecek.
Bir iddialı yenilik de yarış bisikletlerine lastik
üreten İsviçre menşeli Vittoria Industries firmasından geldi. Firmanın grafenli yeni lastikleri klasik karbon elyaflı lastiklere göre %10
daha fazla ısı dağıtma kapasitesine, %18 daha
fazla darbe dayanıklılığına, %24 daha fazla esnekliğe ve %15 daha az ağırlığa sahip. Firmanın lastiklerde kullandığı grafen doğal iri pul
grafitten elde ediliyor ve ortalama 4 mikron
boyutunda. Bu özel lastiklerin çifti perakende
olarak 1000 ile 2000 € arasında alıcı buluyor.
Lastiklerde kullanılan performans arttırıcı mineraller bunlarla sınırlı değil; felspar, vollastonit, brusit, nadir topraklar, bromin de aynı
kategoride.
“Ton başına 70 dolar zarardayız”
Türkiye, endüstriyel mineraller bakımından dünyanın zengin ülkelerinden
biri. Topraklarımızda 30’un üzerinde
mineralin üretimi yapılıyor. Ancak
ekonomik açıdan bakıldığında manzara değişiyor: ihraç ettiğimiz endüstriyel hammadde ile dış ülkelerde
işlenerek ithal ettiğimiz uç ürün endüstriyel hammadde arasında eşit ton
bazında ortalama 70 dolar açık bulunuyor. Küresel madencilik şirketleri
tarafından maksimum kar yaklaşımıyla bilinçli olarak oluşturulan bu
Nükleer atıkları kontrol etmek bentonit ile mümkün
Radyoaktif atıklar üzerinde çalışan Nagra (İsveç) bunların bentonit ve atık deposunun yapıldığı ana kayaç üzerindeki etkilerini
incelemek üzere tam boyutlu deneylere başladı. Bunun için 50 m
uzunluğunda ve 3 m çapında bir tünel kullanılıyor. Tünele yerleştirilen atık konteynerleri 4.6 m uzunluğunda ve 1 m çapında.
Tunel ile konteyner arasında kalan boşluk bentonit ile dolduruluyor. Şimdilik üç yıl sürmesi planlanan deneyde nükleer atık
kullanmaya izin olmadığından simulasyon konteynerleri ısıtarak
yapılıyor. Tünele ve çevresine yerleştirilen yüzlerce algılayıcı ile
ısı, nem, basınç, yapısal bozulmalar, oluşan gaz kompozisyonları ve geçirgenlik sürekli takip edilecek. Halen İsveç, Fransa,
İsviçre, Finlandiya, Macaristan, ABD ve Kanada yeraltına gömdüğü atık konteynerlerini bentonit ile izole ediyor.
olumsuz tabloyu tersine çevirmek ve
Endüstriyel Mineral kaynaklarımızı
toplumsal refaha, zenginliğe dönüştürmek için katma değer yaratmak
zorundayız.
İşte bu vizyon çerçevesinde, TMMOB Maden Mühendisleri Odası
İzmir Şubesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden
Mühendisliği Bölümü işbirliği ile
düzenlenen 9. Uluslararası Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu 1415 Mayıs 2015 tarihlerinde İzmir`de
MINEX 2015 fuarı ile birlikte ger-
çekleştirildi. 297 delegenin katıldığı
Sempozyumda ulusal ve uluslararası
bilim insanları tarafından toplam 72
adet bildiri sunuldu.
Sempozyumda, yüksek katma değerli
ürünler üretmek için bilimsel araştırma geliştirme çalışmalarının ve bu
çerçevede endüstri-üniversite işbirliğinin vazgeçilmezliği üzerine basa
basa vurgulanırken, doğal ve toplumsal çevreye duyarlılık ile yüksek iş
güvenliği standartları da madencilik
sektörünün diğer vazgeçilmezleri olarak öne çıkarıldı.
Elektronik, bina izolasyonu, poliürethan köpük, kablo izolasyonu gibi pekçok uygulamada magnezyum hidroksit daha pahalı olmasına rağmen rakibi alumina trihidrata tercih
ediliyor. Bunda magnezyum hidroksitin daha
yüksek ısıya dayanması (332 °C) temel faktör. Çoğunlukla kostik kalsine magnezia su
ilave edilerek üretilebildiği gibi brusit veya
huntit/hidromagnezit mineralinden de elde
edilebilen magnezyum hidroksit talebi Roskill’e göre 2019 yılına kadar % 6,6 büyümeye devam edecek. Bunun poliamid ve polipropilen pazarlarındaki büyümeye bağlı olduğu öne sürülmekte. Gene Roskill’e
göre magnezyum hidroksitin global piyasası 2,5 mil. ton ve bunun 1,3 mil. tonu brusit. Alternatif arayışlarının başında
Applied Minerals tarafından Dragonit ticari adıyla piyasaya sürülen halloysit kili ve LKAB tarafından piyasaya sürülen
UltraCarb gelmekte.
Su altı beton uygulamaları olivin pazarına
can simidi olabilir
Her yıl manyezit madeninden milyonlarca ton dunit ve harzburgiti yantaş
olarak ayıran Yunan refrakter üreticisi Grecian Magnesite sonunda atıklarına çare bulmuşa benziyor. Yoğun Ar-Ge çalışmaları sonucunda hammaddesi
olivin ve sülfürik asit olan bir beton katkısı keşfeden firma liman, köprü, iskele, metro sistemleri gibi sulu ortamlardaki uygulamalardan oldukça ümitli.
Olivin dolomit, kireçtaşı, piroksen, hornblend, felspar, kuarz gibi endüstriyel minerallerle beraber kullanıldığında
su altında dağılmayan yüksek yoğunlukta bir beton elde ediliyor. Olivinin tonu bu sıralarda refrakter üreticilerine
85 – 138 $, döküm kumuna ise 171 – 193 $ dan satılmakta.
Çinli manyezitçiler Avrupalı rakiplerinin başını ağrıtmaya devam ediyor
Çin yılda 4. 3 milyon ton (2014 rakamı) kostik
kalsine magnezya üretimi ile Dünya ticaretinin
%73’ünü elinde tutuyor. Çin’deki ucuz işgücü, çevre korumaya yatırım gerekmemesi gibi
faktörler Avrupalı üreticilerin rekabet etmesini
zorlaştırıyor. Atina’daki MagMin 2015 toplantısında verilen bilgilere göre, vaktiyle çalışan
Eğriboz adasındaki manyezit madenini tekrar
canlandırmak için geçen yıl 60,000 ton/yıl kostik kalsine magnezya kapasitesi kuran, gelecek
yıl sonuna kadar da 90,000 ton/yıl CCM ve
30,000 ton/yıl DBM yatırımı yapacak olan Terna Mag, projenin 3. safhası olan flotasyon tesisi
ve magnezyum hidroksit üretimi yatırımını durdurma kararı aldı. Diğer yandan Sinomagchem
gibi Çin’li üreticilerin de magnezyum sülfid
gibi katma değeri yüksek ürünlere yöneldiği
anlaşılıyor.
YMGV’den
Doğaltaşın Kalbi Antalya’da Attı
İstanbul Maden İhracatçıların Birliği’nin de destekleriyle Pyramids Grup Fuarcılık
tarafından düzenlenen Turkey Stone Mermer ve Doğaltaş Fuarı 65 ülkeden 2 bin alım
heyetini ve birlerce ziyaretçiyi Antalya’da buluşturdu.
Katılımcı izlenimleri
Fuar beklentilerimizi karşıladı
Antalya Marble / Bekir Aydın
İç Pazar Satış Sorumlusu
Firmamız 1993 yılında kuruldu. Ağırlık ocak işletmeciliğinin yanı sıra
üretim konusunda da faaliyet gösteriyoruz. Şu an Avrupa’nın en entegre
tesislerinden birine sahibiz. Ağırlıklı olarak Burdur ve Konya bölgesindeki ocaklarımızı kullanıyoruz. Sektörde iyi bir yerde olduğumuzu ve lider
olduğumuzu düşünüyoruz.
Fuar ile ilgili olarak, şu an zaten belli bir müşteri portföyüne sahibiz. Fuardan beklentimiz esas olarak ihracata yönelik dış bağlantılar kurmaktı. Bu
konuda şu an amacımıza ulaştığımıza inanıyorum.
Antalya için çok önemli
Sapphire Art Stone / Murat Kurt
Pazarlama Müdürü
Dünya doğaltaş rezervlerinin yüzde kırkına sahip olan ve bu özelliğiyle dünya pazarlarının bu alanda
en önemli oyuncularından biri olan
Türkiye, aynı zamanda Avrasya,
Ortadoğu ve Afrika pazarlarını birbirine bağlayan konumuyla da çok
önemli bir çekim merkezi. Ülkemizin bu cazibesi, Dünyaca ünlü turizm
merkezimiz Antalya’da yapılan Turkey Stone Mermer ve Doğaltaş Fuarı’nın, ilk olmasına rağmen gördüğü
yoğun ilgi ile bir kez daha ortaya
konuldu. 28-31 Mayıs tarihlerinde
Antalya Expo Center’da gerçekleştirilen Turkey Stone Mermer ve
Doğaltaş Fuarı, başta Orta Doğu ve
Körfez ülkelerinden olmak üzere 62
farklı ülkeden katılımcıyı bir araya
getirdi. 2000 profesyonel doğal taş
alıcısının özel alım heyeti programı
ile ağırlandığı fuarda 20 binin üzerinde ziyaretçi 120 katılımcı firmanın sergilediği yüzlerce çeşit doğal
taş ve makineleri yakından görüp inceleme şansı bulurken, yeni iş ve ticaret olanaklarının da kapıları açıldı.
Turkey Stone Fuarının açılışına Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel, MİGEM Genel
Müdür Yardımcısı Selahattin Erdoğan ve İstanbul Maden İhracatçılar
Birliği Başkanı Ali Kahyaoğlu’nun
da aralarında bulunduğu yerli ve yabancı çok sayıda davetli katıldı.
2014’te 5 milyon ton üretim
Açılışta bir konuşma yapan Maden
İşleri Genel Müdür Yardımcısı Selahattin Erdoğan, üretim tekniklerindeki yeniliklerin de etkisiyle doğal-
taş sektörümüzün hızla gelişmekte
olduğunu belirterek şunları söyledi:
“2014 yılında doğal taş üretimimiz
5 milyon metreküp, ihracatımız ise
Antalya Mermer, Doğal Taş ve Teknolojileri Fuarı’na katılmak ve işbirliği imkânlarını
görüşmek üzere gelen Güney Afrikalı bir iş
heyeti grubu, İMİB standını ziyaret etti. Heyette bulunanlar, İMİB Yönetim Kurulu Başkan
Danışmanı Mutlu Öktem’den Türk doğal taş
sektörü hakkında bilgi alarak, ülkeleriyle ilgili
gelişmeleri paylaştı.
7 milyon tona ulaştı. İhracatımız değer olarak 2.1 milyar dolar olmuştur.
Doğal taş sektörümüzün üretim ve
pazarlamanın yanı sıra Türkiye’nin
tanıtımı konusunda da faydası vardır. Özelikle kamuoyunda zaman
zaman olumsuz bir algı oluşturulmaktadır. Bu algıyı yok etmek adına
çalışmalar da yapıyoruz. Doğal taş
üretiminin yanı sıra ekipmanlarını
da üretmek için son derece önemli
bir çalışma yapıyoruz.”
Şirketimiz mermer üzerine uzman. Şu an faaliyette olan 1 ocağa sahibiz
ve faaliyete geçmesini planladığımız iki tane başka ocağımız var. Bunun
dışında şirketimiz bu işin genel ticaretiyle uğraşmayı planlıyor. Fuarın ilk
senesi olduğu için biraz sönük geçmesi doğaldı. İleride daha iyi olacağını düşünüyoruz. Başka şehirlerde katıldığımız fuarlarda bazı aksiliklerle
karşılaşıyoruz. Antalya firması olduğumuz için buraya katılmak bizim açımızdan çok daha olumluydu. Aynı şekilde sektörel üretimin ağırlıklı olarak Antalya çevresinde olması dolayısıyla burada fuarın gerçekleşmesini
de olumlu buluyoruz.
Beklentilerimiz karşılandı
Taş Kütüphanesi / Tutku Canıdar
Kurumsal İletişim Müdürü
Taş Kütüphanesi dünyada eşi benzeri bulunmayan bir proje. Burada Türkiye’deki tüm doğal taş çeşitlerini tek bir çatı altında topluyoruz. Sistemimiz şu şekilde çalışıyor: Her taşa bir kod veriyoruz. Alıcılar bir taşı beğendikleri zaman bu taşın kodunu sisteme girerek o taşın bilgisine ulaşıyorlar.
Hangi ocaktan çıkıyor, firmanın adı ne, iletişim bilgisini elde edebiliyorlar. İkinci çalışma yöntemimiz ise alıcının taşa ihtiyacı olduğunu belirttiği ama ocaklarla muhatap olmaktan ziyade aracıyla yürütmek istediği
durumlarda biz devreye giriyoruz ve onlar adına bu işlemi yürütüyoruz.
Fuarlara katılıyoruz. Kütüphanede bulunan taşları toplarken firmalara
karşı bir sorumluluğumuz doğuyor. Tabi ki onlardan ciddi bir sergileme
bedeli alıyoruz. Tabi ki sadece sergilemekle kalmıyoruz, bunun ayrıca reklam, tanıtım, promosyon ayağını da yürütüyoruz. Bu sebeple hem yurtiçi
hem yurtdışı fuarlarına katılıyoruz. Bu anlamda tanınan bir firma olarak
müşterilerimizle iletişim konusunda beklentilerimizi karşıladı diyebilirim.
YMGV’den
Daha iyi olacak
İpek Mermer
1986 yılından bu yana mermer uygulama alanında faaliyet gösteriyoruz.
1986’dan beri yaklaşık 150 tane projeyi bitirdik ve teslim ettik. Şu an bünyemizde mermer fabrikamız, uygulama fabrikamız ve 4 tane mermer ocağımız var. Fuarın ilk senesi olması itibarıyla biraz durgun görünüyor, ama
ileride daha iyi olacağının işaretini de veriyor.
Yerel yönetim daha fazla desteklemeli
China Stone
Mr. Chan
China Stone fuarı adına bu fuara katılıyorum. Burada bulunmaktaki amacımız, İtalya, Yunanistan, Türkiye gibi ülkelerde bulunan şirketlere fuarımızı tanıtmak ve katılımla ilgili bilgi vermek. Daha önce İzmir fuarına
katılmıştım. Şu anki ve orada gerçekleşen arasında bir karşılaştırmaya gidersek İzmir fuarını daha büyük buldum. Ama Antalya fuarının ilk defa
yapıldığını hesaba katarsak başarılı geçtiğini söyleyebiliriz. Umarım yerel
yönetim bu fuarı daha çok destekler, daha çok reklamını yapar.
Nicelik değil nitelik önemli
Sınai Marble (Mısır) Semih Nadir
Dış Ticaret Müdürü
Mermer ve granit üzerine çalışan Mısırlı bir şirketiz. Fuara sektörün bölgemizdeki nabzını tutmak ve yeni iş olanakları araştırmak için geldik. İlk
gün fazla kalabalık yoktu ama kitle nitelikliydi. Sonuç olarak bu ilk seferi,
ikinci ve üçüncü daha iyi olacaktır.
Antalya’da olması çok güzel
Finike Marble / Selçuk Baysarı
Genel Müdür
Finike Mermer olarak Finike ve Elmalı’da iki ocakta çalışıyoruz. Limestone ve Lyca isimli iki mermeri üretiyoruz. Aynı zamanda Finike’deki
limestone ocağımızın altında bir fabrikamız var. Fuarın biraz durgun olduğunu söyleyebilirim. Ama bunda ilk defa yapılmasının etkisi var. Gelecekte daha iyi olacağını bekliyoruz. Antalya’da düzenlenmesinden oldukça memnunuz. Bölgenin sektördeki stratejik konumundan ve bize yakın
olmasından dolayı devamını gerekli buluyoruz.
YMGV’den
61. Mütevelliler Toplantısında
Gündem Yoğundu
2014 Verimli Bir Yıl Oldu
61. Mütevelliler Toplantısında
Prof. Dr. Güven Önal’ın verdiği bilgilere göre, Vakıf 2014
yılına, Maden Türkiye Fuarı’ndan teknik gezilere, televizyon
programından
Sektörmaden
dergisinin yayınlanmasına kadar pek çok faaliyet sığdırdı.
Bu faaliyetlerden başlıcaları
şunlar:
• XIV. IMPS Uluslararası Cevher Hazırlama Sempozyumu
ve Sergisi Dokuz Eylül Üniversitesi Maden Mühendisliği
Bölümü ile birlikte düzenlendi.
• “Madencilik Ana Planı” ve
“Kömür Konseyi” çalışmaları
devam etti.
• Uluslararası Maden Türkiye
2014 Fuarı 27-30 Kasım tarihleri arasında İstanbul’da büyük
bir başarı ile gerçekleştirildi.
• Kamu ve özel sektörden pek
çok kişinin katılımıyla, 6 adet
eğitim semineri gerçekleştirildi.
• Beypazarı Trona ve Çayırhan
Yeraltı Kömür İşletmesi ile
Termik Santrali’ne teknik inceleme gezileri yapıldı.
Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı’nın 61. Mütevelliler
Toplantısı 16 Mayıs 2015 tarihinde İTÜ Maçka Sosyal Tesislerinde yapıldı. YMGV Yönetim Kurulu Başkanı Prof.
Dr. Güven Önal’ın yaptığı açılış konuşması ve saygı duruşuyla başlayan toplantıda, Divan Başkanlığına Ömer Yenel, Başkan Yardımcılığına Atılgan Sökmen, Kâtip Üyeliğe Doç. Dr. H. Tolga Yalçın seçildiler.
Toplantıda, Prof. Önal, Vakfın 2014 yılı faaliyetleri ve
gelir-gider durumu hakkında Mütevellileri bilgilendirdi.
Bilgi sunumunun ardından 2014 yılı Yönetim Kurulu faaliyetleri ile aynı döneme ilişkin Denetim Kurulu Raporu
Mütevellilerin oy birliğiyle onaylandı. Mütevelliler Toplantısının bir başka gündem maddesi de Vakıf Senedi’nde
yapılacak değişiklik idi. Senedin 5, 11 ve 13. Maddelerinin değiştirilmesine dair önerge Mütevellilerin oy birliği
ile kabul edildi.
Toplantıda daha sonra, Yener Cander, Ümit Akdur ve
Lütfi Çallı Maden Yasasında yapılan değişiklikler doğrultusunda hazırlanması öngörülen yönetmelikler ile ilgili
olarak Afyon’da gerçekleştirilen toplantı hakkında Mütevellilere bilgi verdiler. Bilgi sunumunda, komisyonlarda
üzerinde anlaşılamayan çok madde olduğu belirtilerek,
ilgili Bakanlıklar ile görüşmelerin devam ettiği ifade edildi ve Vakfın bu konuda sunabileceği katkıların önemli ve
faydalı olacağı vurgulandı. Sonuçta, yönetmeliklerle ilgili
olarak, Bakanlığa Vakıf, Konsey ve Madenciler Derneği
ile diğer kuruluşların ortak görüş bildirmeleri gerektiği
önerileri dile getirildi ve bu öneriler Mütevellilerce de uygun görüldü.
Toplantının sonunda, Dündar Ergunalp, Vakfın verdiği
madencilik ödüllerine iş güvenliği kategorisinin de eklenmesini önerdi.
• Balya Kuşun-Çinko Madeni
ile Cevher Hazırlama Tesisi’ne
teknik inceleme gezisi gerçekleştirildi.
• Güney Amerika’daki (Şili,
Brezilya ve Arjantin) çeşitli
maden tesislerine teknik inceleme gezileri gerçekleştirildi.
• Vakıflar Haftası etkinlikleri kapsamında “Madencilik ve
Yerbilimlerinde İş Olanakları”
konulu bir panel gerçekleştirildi.
• Madencilik tanıtım faaliyetleri kapsamında, “Madenciler
Dünyası” isimli TV programı
iki haftada bir Cem TV’de yayınlandı.
• “Ya Madenler Olmasaydı?”
konulu animasyon ve kısa film
yarışması düzenlendi.
• Yayın faaliyetleri kapsamında, Sektörmaden Dergisi 4 sayı
olarak yayınlanırken, Cevher
Hazırlama El Kitabı’ndan 1000
adet, Kömür Broşürü’nden
2000 adet, Maden Sektörü Makina&Ekipman Kataloğu‘ndan
da 2000 adet bastırıldı.
Teknik gezilerin sıradaki adresi Güney Afrika
Bilindiği gibi, Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı, amaçları doğrultusunda, her yıl Dünyadaki başlıca maden ve tesislere teknik inceleme gezileri düzenliyor. Bu gezilerde incelenen yeni teknolojiler madencilerin bilgi ve görgüsünü
arttırırken, kazanılan bilgilerin ülkemizde uygulanması kaliteyi arttırma ve maliyeti düşürme sonuçları doğurduğundan
ülke madenciliğinin gelişmesine katkı sağlanıyor.
Bu kapsamda, 4 – 14 Eylül 2015 tarihleri arasında, Dünyanın en önemli madencilik ülkelerinden Güney Afrika’ya bir
teknik inceleme gezisi düzenlenecek. 10 gün sürecek gezi sırasında ülkedeki Elmas, Altın, Platin, Krom, Base Metal,
Kömür maden ve tesisleri ile Multotec firmasına gerçekleştirilecek ziyaretlerin yanı sıra, Johannesbourg, Sun City ve
Cape Town kentleri de tarihsel ve kültürel açıdan incelenecek.
Ayrıntılı bilgi için lütfen Vakıf ile irtibata geçiniz.
YMGV’den
Madencilikte sigorta ve maden
yönetmeliği toplantısı yapıldı
Trakya Geliştirme Komitesi ve Akçelik Madencilik ’in işbirliği ile düzenlenen “Madencilikte Sigorta ve Maden Yönetmeliği” konulu toplantı 29
Mayıs günü Tekirdağ Malkara’daki
Akçelik Madencilik tesislerinde gerçekleştirildi.
Toplantıya Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı Başkanı Prof. Dr. Güven
Önal, MİGEM Metalik Madenler ve
Enerji Ham Maddeleri Dairesi Başkanı Dr. Mehmet Tombul, Tekirdağ
SSK İl Müdürü Fatma Alan, Tekirdağ Ruhsat ve Denetleme Şube Müdürü Mustafa Gönültaş, YMGV Trakya Geliştirme Komitesi Başkanı Kani
Alp ve madenciler katıldı. Toplantıda
konuşan Migem Daire Başkanı Dr.
Mehmet Tombul, yeni maden yönetmeliği ile maden ocaklarında çalışan
işçilerin ücretlerinin artık asgari üc-
retin 2 katından az olamayacağını
belirtti. Madenlerdeki iş güvenliğiyle
ilgili de konuşan Tombul, devletin ve
işverenin aldığı önlemlerin kazaların
önlenmesinde yeterli olmayacağını,
bu konuda çalışanların ve genel olarak toplumun eğitilip bilinçlendirilmesinin şart olduğunu vurguladı.
işletmenin kapanabileceğine dikkat
çekerek, “maden işletmelerimiz birleşmek zorundalar. Artık madencilerimiz ‘küçük olsun benim olsun’ düşüncesinden vazgeçip birleşmeliler” dedi.
YMGV Başkanı Prof. Dr. Güven
Önal, konuşmasında, Maden Kanununda yapılan değişikler ile birçok
YMGV Trakya Geliştirme Komitesi
Başkanı Kani Alp ise, konuşmasında,
sektörün tanıtımının önemini vurgulayarak, madencilerin iş birliği ve dayanışma içinde olmaları gerektiğini
belirtti.
manpaşa Belediyesi Kent Konseyi,
Anneler Derneği, Kadınlar Birliği
ve Çevre Eğitim ve Koruma Derneği
üyesi kadınlar Akçelik Madenciliğe
ait kömür üretim sahaları ve yıkama
tesislerini gezdiler ve şirket yetkililerinden bilgiler aldılar. Gezinin
ardından da bir piknik düzenlendi
ve katılımcılara çeşitli hediyeler verildi.
Kadınlar madende
Etkinlik kapsamında, madenciliğin
kadınlara tanıtımı amacıyla Akçelik Madencilik tesislerine bir gezi
de düzenlendi. Tekirdağ Büyükşehir
Belediyesi Kent Konseyi, Süley-
YMGV’den
YMGV 56. Danışma Kurulu
Toplantısı yapıldı
Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı’nın 56. Danışma Kurulu Toplantısı
25 Nisan 2015 tarihinde İTÜ Vakfı
Sosyal Tesislerinde yapıldı.
Toplantının açılış konuşmasını Danışma Kurulu Başkanı Prof. Dr. Erdoğan
Yüzer yaptı. Yüzer, konuşmasında,
1986 yılında kuruluşu gerçekleştirilen
YMGV’nin gelecek yıl 30. yaşını kutlayacağını hatırlatarak, Türkiye madenciliğinin gelişmesinde de önemli
bir süreç teşkil eden bu 30 yılda, Vakfın kendi rüştünü ispatladığını belirtti.
Yüzer, Vakfın kucaklayıcı bir tavırla,
kamu ve özel sektör ayrımı yapmadan
onlarla birlikte sektörün gelişmesi
için gayret sarf ettiğini vurgulayarak,
bu konudaki katkılarından ötürü bütün Danışma Kurulu üyelerine teşekkür etti.
Toplantıya ilk kez katılan Prof. Dr.
Hüseyin Çelebi (İstanbul Üniversitesi), Ercan Demiryürek (MTA Gen.
Md.Yrd.) ve Dr. Sezgin Tuna’nın
(TPAO) Danışma Kuruluna tanıtılmasının ardından gündeme geçildi.
Bir önceki Danışma Kurulu toplantı tutanağı Prof. Dr. Erdoğan Yüzer
tarafından özetlendikten sonra, Yurt
Madenciliğini Geliştirme Vakfı’nın
2014 yılı faaliyetleri ile ilgili bilgi
sunumu Vakıf Başkanı Prof. Dr. Güven Önal tarafından yapıldı. Önal’ın
sunumunun ardından, Sürdürülebilir Madencilik ve Çevre Sorunları
konusunda Prof. Dr. Caner Zanbak,
madencilikle ilgili yeni mevzuat çalışmaları ve uygulamaları konusunda
güncel gelişmeler ile ilgili olarak da
Prof. Dr. Mustafa Topaloğlu ve MİGEM Daire Başkanı Mehmet Tombul
kurul üyelerine bilgi verdiler. Son olarak, madenlerde yaşanan iş kazaları,
iş sağlığı ve güvenliği konusunda Yurt
Madenciliğini Geliştirme Vakfı tarafından yapılan çalışmalar ve elde edilen kazanımlar Prof. Dr. Güven Önal
tarafından Kurul üyelerine aktarıldı.
Kurul üyelerinin dilek ve önerilerini
dile getirmelerinin ardından toplantı
sona erdi.
Madenlerde İş Sağlığı ve Güvenliği
Yönetmeliği masaya yatırıldı
32.Vakıflar Haftası Etkinlikleri çerçevesinde, İTÜ Maden Fakültesi,
İTÜ Maden Fakültesi Vakfı ve Yurt
Madenciliğini Geliştirme Vakfı işbirliğiyle “Madenlerde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği” konulu bir açık
oturum düzenlendi. 13 Mayıs 2015
tarihinde, Soma faciasının yıldönümünde, Maden Fakültesi İhsan Ketin
Konferans Salonunda gerçekleştirilen
program, Soma ve Ermenek’teki kazalarda yitirdiğimiz madenciler anısına saygı duruşunda bulunulmasıyla
başladı. İTÜ Mad. Müh. Böl. Öğretim
Üyesi Prof. Dr. Gündüz Ökten’in moderatörlüğünde gerçekleşen açık oturumda, İTÜ Maden Mühendisliği Bö-
lümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cengiz
Kuzu, Av. Prof. Dr. Mustafa Topaloğlu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Müfettişi Mustafa Akbal, İş
Sağlığı ve Güvenliği A Sınıfı Uzmanları Burhan Erdim ile İnci Türkarslan
konuşmacı olarak yer aldı.
Prof. Dr. Mustafa Topaloğlu, mevzuatta yapılan değişikliklerin önemli
olduğunu fakat hazırlanırken Türkiye’nin iç dinamiklerinin yeterince göz
önünde bulundurulmadığını söyledi.
Yönetmeliğin iş sağlığı ve güvenliği
için uygulamada sıkıntılara yol açabileceğini söyleyen Topaloğlu, şunları
kaydetti: “6 Mayıs 2015 tarihinde çı-
kan yönetmelik maden işletmelerinde
üretim ve üretim hazırlığı bölümü
çalışanlarına ferdi kaza sigortasını zorunlu kılıyor. Maden işletmesi her altı
ayda incelenecek. İşletme için yapılan risk değerlendirme raporunda eksiklerin görülmesi ve giderilmemesi
halinde 1,5 ay kadar işletmenin çalışmasının durdurulması sonrasında ise
ruhsat iptalini içeriyor. Ruhsat iptali
maddesinin yargıdan dönme ihtimalinin yüksek olduğunu düşünüyorum.”
Prof. Dr. Cengiz Kuzu ise yeni yönetmeliğin baştan sona kadar işverene
ve mühendise yükümlülükler getirdiğinin altını çizdi. Kuzu, “6331 sayılı kanuna göre çıkarılan yönetmelik
risk değerlendirme üzerine kurulu.
İşveren, iş güvenlik uzmanı, işyeri
hekimi ve çalışan temsilcisini zorunlu
kılıyor” dedi. İş güvenliği noktasında
ferdi kaza sigortasında geç kalındığını belirten Kuzu, Almanya’da bir
maden işçisinin evinden çıktığı andan
itibaren sigorta kapsamında değerlendirildiğini söyledi. Kuzu, iç ve dış
denetimlerin gerekliliği ile ferdi kaza
sigortasının önemini vurguladı.
İş güvenliği uzmanı mühendis olmalı
İnci Türkarslan da madenlerdeki iş güvenliği uzmanlarının görev ve yetki alanlarına değindi. Madenlerdeki iş
güvenliği uzmanlarının özellikle mühendislik formasyonuna sahip olması gerektiğini ifade eden Türkarslan, “İş
güvenliği uzman sayısı 2011 yılında 1.071 iken 2015 yılına geldiğimizde 150 bini buldu. Bu alan ticari bir hayata
dönüştü ve kalite düştü” eleştirisini getirdi.
ğine işaret ederek, bu konuda Almanya’daki sistemin örnek alınabileceğini dile getirdi.
Burhan Erdim ise yasal mevzuattaki düzenlemelerden ve
bunun uygulamaya yansımasındaki sıkıntılardan bahsetti.
Mustafa Akbal da yasal düzenlemelere ve bunun çalışma
alanlarına uygulanmasındaki aksaklıklara değindi. Akbal,
mevcut sistemin açıklarının daha fazla sürdürülemeyece{Nisan, Mayıs, Haziran} 2015 SEKTÖRMADEN 33
YMGV’den
Madenciler Yönetmelik
Taslağını tartıştı
Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı Yönetim
Kurulu Başkanı Prof.Dr.Güven Önal yaptığı
açılış konuşmasında madencileri birliğe davet ederek, yönetmelikler konusunda tek ses
olmaları gerektiğini belirtti.
Maden Kanunu’nu değiştiren 6592
sayılı yasanın uygulanmasına ilişkin yönetmelik taslaklarını tartışmak
üzere 1-4 Mayıs 2015 tarihlerinde Afyon’da düzenlenen istişare toplantısı
sektör temsilcilerini bir araya getirdi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
ve MİGEM’in katılımı ile Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı ve Madencilik Sektörü Başkanlar Konseyi
Birliği tarafından, Afyon Anemon
Otel’de düzenlenen toplantıya madencilik sektöründen, kamu ve özel
sektör kuruluşları ile sivil toplum örgütleri ve üniversitelerden, çok sayıda temsilci katıldı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Dr. Nevzat
Kavaklı Başkanlığında yürütülen ve
kamu yönetiminde katılımcı anlayışın
güzel bir örneğini teşkil eden görüşmelerde, 6592 sayını kanunun uygulama yönetmeligi, sektördeki çeşitli
paydaşların eleştiri, görüş ve önerileri
de dikkate alınarak şekillendirilmeye
çalışıldı.
Toplantıya şu kurum ve kuruluşlardan temsilciler katıldı: Afyon Kocatepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, AGÜB, Akçelik Madencilik, Aksu
Group, Aslan Çimento, Ava Mermer,
Boran Mühendislik, Çimsa Çimento,
Dedeman Madencilik, Demir Export,
Ege Maden İhracatçılar Birliği, Ege
Madenciler Derneği, Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanlığı, Ercan Şirketler
Topluluğu, Eti Bakır, Fidan Doğaltaş,
Gümüş Madencilik, İMİB, Jeofizik
Müh.Odası, Jeoloji Müh.Odası, Kalemaden, KİSAD, Koza Altın, Kömür
Üreticileri Derneği, Maden Jeologları
Derneği, Maden Müh.Odası, Madenciler Dayanışma Derneği, Madencilik
Sektörü Başkanlar Konseyi, MİGEM,
Madkim, MTA, Oyak Adana Çimento, Park Teknik, Minsan Madencilik,
Serham, Şahin Maden, Tarakya Madenciler Derneği, TCMB, TOBB, Topaloğlu Hukuk Bürosu, TTK, TÜMMER, Tüprag, Türkiye Maden İşçileri
Sendikası, Türkiye Madenciler Derneği, Ünsal Doğaltaş, YMGV Trakya
Geliştirme Komitesi, Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı, Zen Mühendislik.
YMGV’den
2014 Madencilik
Ödülleri sahiplerini
buldu
Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı’nın, madencilik alanındaki bilimsel çalışmaları
desteklemek ve toplumun madencilik konusundaki farkındalığını yükseltmek amacıyla 1996 yılından bu yana iki yılda bir verdiği ödüller bu yıl da sahiplerini buldu.
Ü
lkemiz madenciliğinin geliştirilmesi ve hak ettiği
yere gelmesi için 1986 yılından bu yana faaliyetlerini sürdüren YMGV bu çabaları kapsamında 1996 yılından bu yana iki yılda bir verdiği ödüllerle
madencilik alanındaki bilimsel çalışmaları destekliyor ve
toplumun madencilik konusundaki farkındalığını yükseltmeye çalışıyor. Madencilik Ödülleri kapsamında verilen
Akademik Başarı Ödülleri, Hizmet Ödülleri ve Teşvik
Ödüllerinin yanı sıra bu yıl ilk kez Üretim ödülleri de verildi. Törende ayrıca Vakfın 2014 yılında düzenlediği “Ya
Madenler Olmasaydı?” konulu Kısa Film Yarışmasında
dereceye girenlerin ödülleri de takdim edildi.
2014 Madencilik Ödülleri için 16 Mayıs 2015 tarihinde
Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı tarafından İstanbul
Intercontinantel Otel’de bir tören düzenlendi. Madencilik alanında faaliyet gösteren kamu, özel sektör ve sivil
toplum örgütleri ile üniversitelerden çok sayıda seçkin
davetlinin katıldığı ödül
töreninin sunuculuğunu yapan Doc. Dr. Ekrem Yüce
açılışta maden facialarında
hayatını kaybeden madencileri anarak, sektörün zorluklarına dikkat çekti ve
“Ölsek de üretmeye devam
edeceğiz,” şeklinde konuştu. Törenin ev sahibi, Yurt
Madenciliğini Geliştirme
Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Güven Önal
da, yaptığı konuşmada misafirleri selamladıktan sonra, madenciliğe karşı medyada
ve kamuoyunda oluşan olumsuz tutuma dikkat çekerek,
buna karşı yılmadan çalışacaklarını ve madenciliği hakettiği yere getirene kadar durmayacaklarını ifade etti.
YMGV’den
2014’ün en iyileri
Tez Ödülleri
Hizmet Ödülleri
Yılmaz Yiğit’e “Canca ve Kaletaş Cevherleşme Sahalarının Gamma Ray Spektrometre Ölçümleri ile İncelenmesi” konulu çalışmasıyla layık görüldüğü Lisans Ödülü, İTÜ Maden Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Fatma Arslan
tarafından verildi.
Doğukan Güner’e “Experimetal and Numerical Analysis of Effect of Curing Time on Mechanical Properties
of Thin Spray on Liners” çalışmasıyla layık görüldüğü
Yüksek Lisans Ödülü, İTÜ Maden Fakültesi Dekanı
Prof. Dr. Fatma Arslan tarafından verildi.
Dr. Deniz Şanlıyüksel Yücel’e “Asidik Su Kaynaklarının Karakteristikleri, Oluşumunu sağlayan Fakötrler ve
Hidrojeokimyasal Özellikleri (Çan, Bayramiç, Biga Yarımadası Örneği)” adlı çalışmasıyla layık görüldüğü Doktora Ödülü, Prof. Dr. Halil Köse tarafından verildi.
Yrd. Doc. Dr. İzzet Karakurt’un Bilimsel çalışmalarıyla
layık görüldüğü Bilim Teşvik Ödülü, Prof. Dr. Halil Köse
Merhum Doç. Dr.
Sami Demirbilek’in
Devlette, Özel Sektörde ve Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı’nda yaptığı hizmetlerle
ülke
madenciliğinin
gelişmesine
önemli
katkıları nedeniyle layık görüldüğü Hizmet
Ödülü, YMGV Yönetim Kurulu Başkanı
Prof. Dr. Güven Önal
tarafından
Merhum
Sami
Demirbilek’in
Eşi Nurşen Demirbilek
ve Oğlu Yusuf Demirbilek’e takdim edildi.
Teşvik Ödülü
Anagold Madencilik AŞ.’nin Kıymetli Madenler alanındaki üretim ve yeni teknolojileri uygulama konularındaki, başarılı çalışmaları nedeni ile layık görüldüğü Teşvik
Ödülü, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Dr. Nevzat Kavaklı tarafından verildi.
Meta Nikel Kobalt A.Ş.’nin Metal Madenciliği alanındaki yatırım ve yeni teknolojileri uygulama konularındaki başarılı çalışmaları nedeni ile layık görüldüğü Hizmet Ödülü, TOBB Türkiye Madencilik Sektörü
Meclis Başkanı İsmet Kasapoğlu tarafından verildi.
YMGV’den
Üretim Ödülleri
Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu’nun Kömür Madenciliği alanındaki satılabilir kömür üretimi
nedeni ile layık görüldüğü Üretim
Ödülü, TTK Genel Müdürü Burhan
İnan tarafından verildi.
Elektrik Üretim A.Ş.’nin Kömür
Madenciliği alanındaki satılabilir
kömür üretimi nedeni ile layık görüldüğü Üretim Ödülü, TTK Genel
Müdürü Burhan İnan tarafından verildi.
Eti Maden İşletmeleri’nin Endüstriyel Hammaddeler alanındaki satılabilir Bor Konsantresi ve Bor Tuzları
üretimi nedeni ile layık görüldüğü
Üretim Ödülü, T.K.İ. Genel Müdürü
Mustafa Aktaş tarafından verildi.
Erdemir Madencilik A.Ş.’nin Metal Madenciliği alanındaki satılabilir Demir üretimi nedeni ile layık
görüldüğü Üretim Ödülü, MSBK
Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Akdur tarafından verildi.
Akmetal Madencilik San. Ve Tic.
A.Ş.’nin Metal Madenciliği alanındaki satılabilir Krom Üretimi nedeni ile layık görüldüğü Üretim Ödülü, YMGV Yönetim Kurulu Üyesi
Dr. Nijat Gürsoy tarafından verildi.
Tüprag Metal Madencilik San.
Ve Tic. A.Ş.’nin Kıymetli Madenler alanındaki Altın üretimi nedeni
ile layık görüldüğü Üretim Ödülü,
Doç. Dr. Sadrettin Alpan tarafından
verildi.
Eray Bazalt Madencilik İnşaat Taahhüt San. Ve Tic. A.Ş.’nin
Doğaltaş Madenciliği alanındaki
satılabilir Bazalt Üretimi nedeni
ile layık görüldüğü Üretim Ödülü,
MADSİAD Başkanı Erol Efendioğlu tarafından verildi.
Granitaş Granit A.Ş.’nin Doğaltaş Madenciliği alanındaki satılabilir Granit Üretimi nedeni ile
layık görüldüğü Üretim Ödülü,
YMGV Danışma Kurulu Başkanı
Prof. Dr. Erdoğan Yüzer tarafından verildi.
Teknomar Mad. ve Mermer Ltd.
Şti.’nin Doğaltaş Madenciliği alanındaki satılabilir Mermer Üretimi
Ödülü, YMGV Danışma Kurulu
Başkanı Prof. Dr. Erdoğan Yüzer
Eti Bakır A.Ş’nin Metal Madenciliği alanındaki satılabilir Bakır Üretimi nedeni ile layık görüldüğü Üretim Ödülü, YMGV Genel Sekreteri
Murat Turan tarafından verildi.
Koza Altın İşletmeleri A.Ş.’nin Kıymetli Madenler alanındaki, Altın üretimi
nedeni ile layık görüldüğü Üretim Ödülü, Doç. Dr. Sadrettin Alpan tarafından
verildi.
Çayeli Bakır A.Ş’nin Metal Madenciliği alanındaki satılabilir Bakır Üretimi nedeni ile layık görüldüğü Üretim Ödülü, TMD Başkanı
Atılgan Sökmen tarafından verildi.
YMGV’den
Eti Soda Üretim Paz. Nakliyat
ve Elektrik Üretim San. Ve Tic.
A.Ş.’nin “Endüstriyel Hammaddeler alanındaki satılabilir Soda üretimi nedeni ile layık görüldüğü Üretim Ödülü, YMGV Yönetim Kurulu
Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Işık
Özpeker tarafından verildi.
Esan Eczacıbaşı Endüstriyel Hammaddeler San. Ve Tic. A.Ş.’nin Metal Madenciliği Alanındaki satılabilir
Kurşun-Çinko Konsantresi üretimi
Ödülü, TOBB Türkiye Madencilik
Sektörü Meclis Başkanı İsmet Kasapoğlu tarafından verildi.
Yüce Nakliyat Emlak Mad.
Ve İnşaat San. Ve Tic. A.Ş.’nin
Doğaltaş Madenciliği alanındaki
satılabilir Mermer Üretimi nedeni ile layık görüldüğü Üretim
Ödülü, İMİB Yönetim Kurulu
Başkanı Ali Kahyaoğlu tarafından verildi.
Kısa Film Ödülleri
Mehmet Evren Davut’a “Madenler” isimli filmi ile layık
görüldüğü İkincilik Ödülü, YMGV Yönetim Kurulu Üyesi Selçuk Buyurgan tarafından verildi.
Zümrüt Karatekin’e “Galeri” isimli filmi ile layık görüldüğü Üçüncülük Ödülü, yerine katılan Sezen Yılmaz’a YMGV
Yönetim Kurulu Üyesi Selçuk Buyurgan tarafından verildi.
YMGV’den
Türkiye’den Haberler
Eti Maden bor pazarında güçlenmeye devam ediyor
Nisan ayında Brüksel’de yapılan Kritik Hammaddeler
İşbirliği toplantısında Eti Maden adına konuşan Etimine
SA Genel Müdürü, Bayram Ankaralı, şirketin 2018 yılında bor pazarının yarısını eline geçirmeyi hedeflediğini
söyledi. Ankaralı, bor pentahidrat kapasitesinin 2014’te
beklenenden önce 1,5 milyon tona ulaştığını ve bu
yıl Temmuz ayında tam kapasite üretime geçileceğini
açıkladı. Ankaralı’ya göre, ziraat, cam üretimi, yan-
gın geciktirici, metalurji, petrol ve gaz sondajı pazarları
çok sağlıklı durumda. Üleksit ve kolemanit sondaj çamuru
formülasyonlarında guar sakızı kullanıldığında akışkanlık
ayarlamaya yardımcı madde olarak giderek daha yaygın
biçimde kullanılır oldu. Ankaralı, Eti Maden’in yeni bor
uygulamaları için patent müracaatları olduğunu da açıklamakla beraber bunların ne olduğuna
dair bilgi vermedi.
Diğer yandan, Avrupa Komisyonunun 2008’de Bor’u üreme
için zararlı toksik maddeler sınıfına koymasıyla başlayan mücadele devam ediyor. Türkiye’de
ve Çin’de yürütülen bilimsel
çalışmaların borun üremeye zararı olmadığını
gösterdiğini savunan Ankaralı, bu çalışmaları
Komisyonun dikkate alması için bir üye ülke
tarafından gündeme alınmasının talep edilmesi
gerektiğine dikkat çekti. 2013’te Polonya’nın
borun tehlike sınıfının düşürülmesi yönünde bir
talebi olmakla birlikte, 2014’te Polonya da bu
talebini geri çekti ve halen sözkonusu Komisyon kararı sorun olmaya devam ediyor.
Çöpler’in yıldızı parlamaya devam ediyor
Nisan ayında 5 milyar 736 milyon dolarlık yatırım öngören 448 proje teşvik belgesine bağlandı.
Anagold Madencilik ‘e ait Erzincan, Çöpler altın
tevsi yatırımı 1 milyar 337 milyon liralık teşvikle
ilk sırada yer aldı. Şirket bu yatırımla yıllık 10 ton
dore altın üretimi gerçekleştirecek ve yatırım kapsamında 232 kişi istihdam edecek. Avustralya menşeli Alacer Gold ile Çalık Holding iştiraklerinden
Lidya Madencilik ortaklığıyla kurulan Anagold
Madencilik şirketi 2014’te Türkiye altın üretiminin
% 27’sini gerçekleştirdi.
Çöpler 2010 yılından beri oksitli cevherden altın üretmekte. 2014 Haziran’da tamamlanan etütler neticesinde yönetim kurulu Sülfürlü cevher projesine de onay verdi. Toplam birim maliyeti 637 $/oz dan 3.9 milyon ons altın
verecek olan sülfürlü cevher Çöpler ’in ömrünü 22 yıl daha uzatacak. Bu arada oksitli cevher rezervini de geliştiren
Çöpler, buradan da 720,000 oz altın bekliyor
MINEX madencileri İzmir’de buluşturdu
İzmir Büyükşehir Belediyesi ev sahipliğinde İZFAŞ tarafından düzenlenen
ve TMMOB Maden Mühendisleri
Odası’nın destek verdiği Minex – 6.
Madencilik, Doğal Kaynaklar ve Teknolojileri Fuarı ile 9. Uluslararası Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu,
4-16 Mayıs 2015 tarihlerinde Fuar İzmir’de yapıldı.
Sadece sektöre yönelik profesyonel
ziyaretçiye açık olan Minex, Fuar İzmir’in A holünde, sempozyum ise A
ve B hollerinin seminer salonlarında
gerçekleştirildi. 11 ülke ile Türkiye’den
165 firmanın yer aldığı fuara bu yıl ilk
kez milli katılım organizasyonu düzenlendi. Milli katılım kapsamında Çek
Cumhuriyeti’nden 12 firma fuarda
stant açtı. Minex 2015’e, Çek Cumhuriyeti’nin yanı sıra ABD, Almanya,
Çin, Danimarka, Fransa, Finlandiya,
İran, İngiltere, İsveç ve İtalya ile Türkiye’nin 8 ilinden sektör temsilcileri
konuk oldu. İki yılda bir gerçekleştiri-
len fuar, düzenlendiği ilk yıl olan 2005
yılından bu yana 6 kat büyüdü.
Almanya, İran, İtalya, İsveç, Polonya’dan alım heyetlerinin geldiği fuarda; metalik madenler, endüstriyel,
kimyasal, gübre sanayi hammaddeleri,
seramik refrakter cam sanayi hammaddeleri, çimento hammaddeleri ve yapı
malzemeleri, enerji hammaddelerinden
kıymetli taşlar ve prospeksiyon, maden
işletme, sondaj ve cevher hazırlama,
zenginleştirme makinaları ile iş sağlığı
ve güvenlik malzemeleri sergilendi.
Öte yandan Minex Fuarı ile birlikte
TMMOB Maden Mühendisleri Odası
İzmir Şubesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü tarafından 14 - 15 Mayıs 2015 tarihlerinde
düzenlenen 9. Uluslararası Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu’na
300’ün üzerinde madenci, delege olarak katıldı.
Bakan Yıldız’a vefa
İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) Yönetim Kurulu, iki dönem bakanlık görevinde bulunan ve Ak Parti’nin üç dönem kuralına takılan Enerji Ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’a vefa yemeği verdi. 25 Mayıs’ta
gerçekleşen ve Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı adına
Yönetim Kurulu başkan yardımcısı Prof. Dr. Işık Özpeker, Danışma Kurulu başkanı Prof. Dr. Erdoğan Yüzer ve
Yönetin Kurulu üyesi Alp Gürkan’ın da aralarında bulunduğu çok sayıda maden ve doğal taş sektör temsilcisinin
katıldığı yemekte konuşan İMİB Başkanı Ali Kahyaoğlu,
Bakan Yıldız’a görevde bulunduğu dönemde sektörün gelişmesine yaptığı katkılar nedeniyle teşekkür etti.
rum. Daha fazla hassasiyet göstererek, işçi sağlığı ve iş
güvenliğine daha fazla önem vererek, sektörü daha iyi
yerlere getirmek için hep birlikte çalışmalıyız,” dedi.
Bakan Yıldız kömür madenlerinde yaşanan kazaların tüm
madencilik sektörünü zan altında bıraktığını ve sektörün
genelini sıkıntıya soktuğunu belirterek, bunu önlemek
için çok çalıştıklarını da sözlerine ekledi.
Konuşmaların ardından İMİB Başkanı Ali Kahyaoğlu,
Bakan Taner Yıldız’a mermerden yapılmış kendi portresini hediye eti.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da yaptığı konuşmada, madenciliğin dünyanın her yerinde zor ve
riskli bir iş kolu olduğuna dikkat çekerek, “Son dönemlerde sıkıntılı anlar yaşadık. Kömür madenlerinde yaşanan
üzücü kazalar nedeniyle kayıplarımız oldu. Bunların bir
daha yaşanmaması için devlet olarak gerekli düzenlemeleri hayata geçirdik. Beni de eleştirenler oldu. Daha önce
de söyledim. Bir işçimizin hayatı benim için bakanlıktan
daha önemlidir. İnşallah bir daha böyle kazalar yaşamayız. Madencilerin de bu konuda hassas olduğunu biliyo{Nisan, Mayıs, Haziran} 2015 SEKTÖRMADEN 47
Lidya Madencilik sondajlara hız verdi
Marina Resources’un ortağı Lidya Madencilik Erzurum-Artvin arasındaki Hot Maden projesinde %20 hisseye sahip olması için gereken çalışmaları tamamladı ve
çalışmalarının ikinci etabında 10,000 m sondaj yapmaya
hazırlanıyor. Lidya Madencilik 48 aylık sürede toplam 3
milyon USD arama harcaması ve ödeme yapması şartıyla %70 hisseye hak kazanabilir.
Lidya, birinci etap çalışmaları çerçevesinde Ocak ayında 1,647 m sondajı tamamladı. Çalışma Hot Maden fayı
kanadında silisifiye ve breşli andezitlerin içinde yüksek
tenörlü bakır-altın yatağı tespit etti. En çarpıcı veri 25.
metreden itibaren 109 metreye kadar ortalaması 9 g/t Au
ve %2.2 Cu olan sondaj. Bunun en zengin kısmı da 80.
metreden derine 34 m devam eden ortalamada 18.3 g/t
Au ve %3.3 Cu olması. Başlıca bakır mineralleri kalkopirit ve bornit. Cevherleşme halen bütün istikametlere
devam ediyor ve ikinci etap sondajlar güneye dalan yatağı bayağı geliştirecek gibi gözüküyor. Çalışmaların detaylarına http://marianaresources.com/projects/hot-maden/ adresinden ulaşmak mümkün.
24. Uluslararası Madencilik Kongresi yapıldı
Borlu temizleme ürünü Eti Matik raflarda
TMMOB Maden Mühendisleri Odası tarafından düzenlenen Türkiye 24. Uluslararası Madencilik Kongresi ve Sergisi 14-17 Nisan 2015 tarihlerinde Antalya‘da
gerçekleştirildi. 43 ülkeden gelen, 59 üniversite ve 221
kurumdan 1206 delegenin katılımı ile yapılan Kongrede
madencilik endüstrisine ilişkin toplam 328 adet bilimsel
bildiri sunulurken, Dünya ve Türkiye madenciliği bütün
yönleriyle tartışıldı ve sektörel sorunlara ilişkin geliştirilen çözüm önerileri paylaşıldı. Kongre süresince, ayrıca,
70 firmanın katıldığı bir madencilik sergisi de gerçekleştirilerek, madencilik sektöründeki son teknolojilerle
ürün ve hizmetler sergilendi.
En önemli endüstriyel minerallerden biri olan ve Dünya
rezervlerinin yüzde 72’si Türkiye’de bulunan Bor mineralinden deterjan üretildi.
Maden Mühendisleri Odası, Kongre’nin ardından yayınladığı sonuç bildirgesinde, madenciliğimizin içinde
bulunduğu duruma, yaşanan sorunlara ve çözüm önerilerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Madenciliğin
kalkınmanın temel dinamiği olduğu ve ekonomik gelişmeyle birlikte, mineral kaynaklarının tüketiminin arttığına dikkat çekilen bildirgede, madencilik faaliyetlerinin
sürdürülebilirlik kavramı çerçevesinde şekillendirilmesi
gerektiğine dikkat çekildi.
Pilot Gold Halilağa fizibilitesini revize etti
%60’ı Teck Madencilik, %40’ı Pilot Gold’a ait olan Halilağa fizibilitesi 2012’de 50,000 ton/gün kapasiteli bir operasyon öngörmüştü. Revize edilen proje 25,000 Ton/gün kapasiteli ve yatırım ise 888,8 milyon $’dan, 346 milyon $’a geriledi. İlk projeye göre firmanın kendi yapacağı madenciliği bu sefer taşeron eliyle yapacağı anlaşılıyor. Revize projeye
göre üretim öncesi giderlerin 131,6 milyon $’ı proses tesisi, 37,6
milyon $’ı dolaylı giderler, 29,6 milyon $’ı altyapı, ve 25 milyon $’ı atık depolamaya harcanacak. Rezervin elde edilebilecek
kısmı olan 353.340 ton bakır ve 924.000 oz altın madene 13,6
yıl ömür verecek.
Şirket yetkililerine göre revize proje vergi sonrası değeri 2012
yılı çalışmasındakiyle aynı kalmakla birlikte IRR oranı 2 mislinden fazla. Projeyi revize eden JDS Mining&Energy Inc. firması.
Buna göre revize edilen rezerv de 0,24 g/t Au (1,379 milyon oz
Au) ve % 0,23 Cu (410.553 ton Cu) içeren 178,7 milyon ton.
Dünyadaki bor rezervlerinin yüzde 72’sine sahip olan
Türkiye, bu değerli madenin temizleme ve beyazlatma
sanayisinde mamul madde olarak kullanımı konusundaki
çalışmalarda sonuca ulaştı. Eti Maden İşletmeleri Genel
Müdürlüğü, bor mirallerinin Türkiye’deki tek üreticisi
olarak gerçekleştiği üretimin yanı sıra sürdürdüğü Ar-Ge
çalışmalarında bir eşiği daha aştı. İşletme, bor karışımlı
çimentodan sonra şimdi de, temizlikte çığır açacak yeni
temizlik ürünü Eti Matik’i piyasaya sürdü.
Eti Matik Bor Temizlik Ürünü içeriğini yüzde 30 Boraks,
yüzde 15-20 Sabun, yüzde 5 Soda, olacak şekilde boraks,
sodyum, bor, oksijen, karbon ve su oluşturuyor. Piyasadaki ürünlerde çamaşır makinalarının metal kısmının ve
tabakalarının korunması için sodyum silikat, benzotriazol
gibi katkı kimyasalları kullanılırken, Boraks bu koruma
işlemini sudaki ağır metalleri bünyesine alıp çökerterek
gerçekleştiriyor ve böylelikle makinalar için kireç önleyici katkı kimyasallarına gerek bırakmıyor. Yine piyasadaki
kimsayallar aşırı köpürmeyi önlayici kimyasal katkılar
kullanırken Eti Matik temizlik ürünü ise hiç köpük oluşturmadan etkin temizlik sağlayabiliyor.Diğer deterjanların
neredeyse üçte biri fiyatında olmasıyla tüketiciye sağlaya-
cağı ekonomik katkının yanı sıra,
piyasada mevcut deterjanların
çoğunlukla mamul veya yarı mamul olarak Türkiye’ye ithal edilmesi ham madde açısından yurt
dışına bağlılık, bor madeninden
üretilen bu ürünün önemini daha
da arttırıyor. Çeşitli deterjan üretimi ile Türkiye’nin yüzde 90
ham madde olarak ihraç ettiği
bor madeninin ülkede mamul madde olarak kullanılarak
önemli bir ekonomik gelir sağlanması da hedefleniyor.
Dünyada katkı maddesi olarak kullanılıyor
Sabun ve deterjanlara mikrop öldürücü (jermisit) ve su
yumuşatıcı etkisi nedeniyle yüzde 10 boraks dekahidrat
ve beyazlatıcı etkisini artırmak için toz deterjanlara yüzde
10-20 oranında sodyum perborat katılmaktadır. Çamaşır
yıkamada kullanılan deterjanlara katılan sodyum perborat aktif bir oksijen kaynağı olduğundan, etkili bir ağartıcıdır. 1997 yılı deterjan sanayisindeki bor tüketimi; Batı
Avrupa’da 242 bin ton ve Kuzey Amerika’da ise 21 bin
tondur. Batı Avrupa’da tüketilen borun yüzde 35’i, Doğu
Avrupa’da ise yüzde 5’i deterjan sanayisinde kullanılıyor.
Dünya perborat talebinin yüzde 86’sı Batı Avrupa tarafından tüketilmektedir.
İMİB Soma’ya yardım eden üyelerini unutmadı
İstanbul Maden İhracatçıları Birliği
(İMİB), Soma faciasının ardından
başlattığı yardım kampanyasına destek veren üyelerini unutmadı. İMİB
Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kahyaoğlu, kampanyaya ilk destek veren
firmalara teşekkür ederek, birer plaket verdi.
CVK Hotel, Park Bosphorus’da gerçekleştirilen ve yaklaşık 350 sektör
temsilcisinin katıldığı yemekte konuşan İMİB Yönetim Kurulu Başkanı
Ali Kahyaoğlu, “Soma faciasından
sonra ilk kampanyayı biz başlattık.
Sektörden duyarlı firmalarımız da
bu kampanyaya destek oldular. Daha
sonra Başbakanlık’ın aldığı bir kararla kampanyamızı sonlandırmak durumunda kaldık. Ancak biriken paraları
da İstanbul Valiliği’nin talimatıyla,
Soma Kaymakamlığı’na gönderdik.
Orada çocuklara yönelik bir etkinlik
yapılıyor, Bu etkinliğe kaynak olması için makbuz karşılığında teslim
edildi. Emeği geçen, katkıda bulunan
herkese teşekkür ederim. İşte o kampanyamıza katkıda bulunan firmalarımıza birer plaket ile teşekkür etmek
istiyoruz” dedi.
Dış Tic. Ltd. Şti., Mohawk Industries
Inc., Fatih Günaydın, Ali Gündoğdu,
Mehmet Kutan, Umut Yazgan, Hatice
Avcı, Ankara Koreli Dostlar Derneği
(Başkan N. Hang Youn Jung), İstor
Kuyumculuk San. Tic. A.Ş., Marpio
Mermer Turizm Mobilya İnş. Tek ve
Gıda San. Dış Tic. Ltd. Şti.
İstanbul Maden İhracatçıları Birliği’nin, Soma için başlattığı kampanyaya destek veren kişi ve kuruluşların
isimleri ise şöyle: Davut İnşaat San.
ve Tic. A.Ş., Çiftyıldız Mermer Otom.
Gıda İnşaat Taah. Tur. Nakl. San. ve
Tic. A.Ş., David Kohen, Özuncu Bakır Metal Maden San. ve Tic. Ltd. Şti,
Baymineral Maden ve Kimya Sanayi
Türkiye’nin en büyüğü:
nerali dünyanın 45 ülkesine ihraç ediyoruz. Bu da bizim
endüstriyel mineraller ihracatında sürekli Türkiye çapında
hep ikinci sırada olmamızı sağlıyor.
MAŞ Magnesit
Magnesit ne işe yarar, nerelerde kullanılır?
Magnesit, ısı yalıtımında refrakter bir malzemedir. Demir çelik fabrikalarının tuğlalarında, yüksek ısının olduğu
yerlerde, cam fabrikalarında, çimento fabrikalarındaki fırınlarda kullanılmaktadır. Etkili bir yalıtıcı olarak, ısının
gerekli olduğu yerde tutulması, dışarıya verilmemesi, bu
anlamda enerjiden maksimum verim alınmasında magnesit önemli bir rol oynar. Magnesit sağlığa zararlı bir şey
değildir. İlaç üretiminde de kullanılır.
Ocaklarınızdan ve üretim tesislerinizden bahseder misiniz?
Şirketimiz bünyesinde çalışan, kendimize ait 7 ocağımız
var şu anda. Fakat sadece bu ocaklardan çıkardığımız cevherle yetinmiyor, dışarıdan da ham magnesit satın alıyoruz.
Bulunduğumuz yer, Tutluca İşletmesidir. Burada maden
ocağı ve zenginleştirme tesislerinin yanı sıra, üç adet dikey fırın ve iki adet döner fırın ile harç tesisimiz bulunuyor. Bahsettiğim üç düşey fırından üçüncüsünü tamamen kendi mühendislik becerimizle yaptık. Ardından yine
tamamen kendi mühendislik becerimizle ikinci bir döner
fırın yaptık. Bu ikinci döner fırın 130 metre boyundadır,
dünyanın en uzun magnesit döner fırınıdır.
Ya üretim kapasiteniz?
1
963 yılında Eskişehir’de bir yabancı sermaye
yatırımı olarak kurulan ve magnesit sektörünün Türkiye’de gelişmesinde lokomotif rolü
oynamış olan Magnesi Anonim Şirketi (MAŞ), bugün
alanında Türkiye’nin en büyük şirketi konumunda.
Dünyanın en büyük refrakter grubu olan Avusturyalı RHI şirketler grubu çatısı altında faaliyetlerini sürdüren MAŞ, magnesit alanında
Avrupa’nın en büyüklerinden biri.
Genel Müdürü Ekrem Bulur, 1990’dan bu yana şirket bünyesinde çeşitli pozisyonlarda
çalıştıktan sonra, 2008 yılında şimdiki görevine getirilmiş, Kendisiyle yaptığımız söyleşide, MAŞ Magnesit’ten dünya endüstriyel mineral piyasalarına, Türkiye’de madenciliğin
durumundan çevre ve sosyal sorumluluk projelerine kadar pek çok şeyi konuştuk.
MAŞ Magnesit hakkında bilgi verir misiniz?
Şirketimiz, merkezi Avusturya’da bulunan bir holdinge
bağlı uluslararası bir şirket. 52 yıldan beri Eskişehir’de
çalışmaktayız. İştigal alanımız Magnesit. Magnesit madeninin çıkarılması, ya da üçüncü şahıslardan satın alınması, cevher hazırlama tesislerinde işlenmesi ve fırınlarda
pişirilmesi faaliyetlerini yürütüyoruz. Burası çok önemli.
Biz ham maden satmıyoruz. Tamamen işlenmiş ürün satıyoruz.
Cevherin fırınlardan çıkmış hali endüstriyel mineraldir
artık. Bu endüstriyel mineralin, sinterin, bir bölümünü
yurtdışına ihraç etmekteyiz, diğer bir bölümünü de kendi
harç tesisimizde, demir çelik fabrikalarının kullanmakta
olduğu yüksek ısıya dayanıklı refraktör harcının üretiminde kullanıyoruz. Bu refraktör harcını ve endüstriyel mi-
Senelik endüstriyel mineral üretimimiz 280 bin ton.Bu anlamda Türkiye’nin magnesit üretimi açısından en yüksek
üretim kapasitesine sahip işletmesiyiz. Avrupa’da da en
yüksek kapasitelilerden birisiyiz. Aynı şekilde kendi holdingimiz içinde de en yüksek kapasiteye sahibiz. Bizim
geçen seneki ihracatımız 82 milyon dolar civarında. Vergide Eskişehir’de ilk beşteyiz. Yine Eskişehir’de ihracatta
ikinciyiz.
İstihdam açısından baktığımızda, kendi personelimiz yüksek sezonda 310 kişidir. Ama işyerimizdeki alt işverenler
ve bize kendi ocaklarından maden çıkarıp satan maden
işletmelerini de hesaba kattığımızda, 1200 kişilik bir istihdam yaratıyoruz.
Ayrıca, kadın istihdamına da öncelik veriyoruz Kendi
bünyemizde şu an 100’ün üzerinde, diğer alt işverenlerle
birlikte baktığımızda 200’ün üzerinde hatta 300’e yaklaşan bir kadın istihdamı söz konusu.
Üniversitesi’yle birlikte projeler üretiyoruz. Sanayi üniversite işbirliğinin en güzel örneklerinden biri burada Eskişehir’de gerçekleşmektedir.
MAŞ iş sağlığı ve güvenliği konusunda öncü şirketlerden
biridir. Hele de 8000 çalışanı bulunan holdingimizin hedefi 2016-2017’ye kadar her yılı sıfır iş kazasıyla kapatmak.
45 ülkede sıfır iş kazasıyla bunu hedefliyoruz ki bu çok
önemli bir şey. Öncelikli ilkemiz şudur: önce iş sağlığı ve
güvenliği, sonra çevre, sonra enerji verimliliği, bu enerji
verimliliğini hem insan hem akaryakıt, elektrik anlamında
kullanıyoruz, sonra üretimde kalite, sonra yasalara uyma.
Tüm çalışanlarımızın güvenlik ekipmanları tamdır ve bu
güvenlik önlemlerine dair sıkı kontroller vardır. Bizim olmazsa olmazımız iş güvenliğidir, hiçbir işçimizin burnu
kanamamalıdır. İşçilerimizi sürekli eğitimden geçiririz.
Bununla ilgili araştırma geliştirme bölümümüz mevcut.
Holdingten sürekli arkadaşlarımız gelir ki başlarında doktorlar ve mühendislerden oluşan bir kurul vardır. Yurtdışındaki standart bizim işletmemizde olmak zorundadır.
Bu anlamda itfaiyemiz var, yangın söndürme araçlarımız
var. Bunlar sadece bize hizmet etmiyor. Bunlar çevredeki köylere ve ormanlara da hizmet ediyor. Ambulansımız
var, sağlıkçımız var ve bunlarda sadece Magnesit AŞ’ye
hizmet etmiyor. Çevredeki köylere aynı zamanda hizmet
veriyor.
Rezervde yüzde 4.5 pazarda yüzde 6
Hammaddeyi sadece Türkiye’den mi
sağlıyorsunuz, yoksa ithalatınız var
mı?
Dünyanın ham magnesit rezervleri
açısından baktığımızda maalesef sadece yüzde 4,5’i Türkiye’de. Dünya
rezervinin yüzde 80’i Çin, Rusya ve
Kuzey Kore’de bulunuyor. Fakat biz
buradaki üretimimizde tamamen yerli kaynaklardan yararlanıyoruz. Ham
magnesit ithalatımız yoktur bizim.
Eskişehir, Bursa, Kütahya üçgeni
ağırlıklı olmak üzere hammadeyi topluyoruz. Dünyada rezervlerin yüzde
4.5’ine sahipken pazarda yüzde 6’lık
paya sahibiz. Bu da kalitemizden
kaynaklanıyor.
Dünya Magnesit piyasalarının durumu
nedir?
Dediğim gibi Çin’de magnesit çok
var. Çin bu özelliğiyle magnesit piyasasını sarsabiliyor getirdiği ürünler52 SEKTÖRMADEN 2015 {Nisan, Mayıs, Haziran}
le. Çünkü Çin’de maliyet çok ucuz.
Enerji maliyeti, emek maliyeti, her
şey çok düşük. Bindiriyorlar 30 bin
tonluk gemilere, Avrupa limanlarına
götürüyorlar, sarsıyorlar. Ama Magnesit AŞ’yi sarsacak bir şeyle karşılaşmadık bugüne kadar. Neden? Magnesit AŞ’nin kendi özel teknolojisi
sayesinde kaliteleri daha iyi Çin’den
gelen sinterlere göre. O anlamda bize
yüzde yüz negatif bir etkisi yok.
ka çalışma daha var. Kendi imkanlarımızla geliştirdiğimiz bir tesiste,
makineleşmenin olmadığı, elle ayıklamanın yapıldığı dönemlerden kalan
artık madenleri tekrar elden geçiriyoruz. Yarım milimetreye kadar olan
ham magnesitleri ayıklayıp kullanıyoruz.
Madencilikte verim, kalite ve iş güvenliği standartlarının yükseltilmesinde
teknoloji son derece önemli. ŞirketiniRezerv arama ve geliştirme faaliyetlezin bu konudaki politikalarından, varriniz var mı?
sa ArGe çalışmalarınızdan bahseder
Tabii. Gerek yüzeyden arama, gerek- misiniz?
se de sondaj olarak her yıl planlı arama çalışmaları yapıyoruz. Şirketimiz
bünyesinde ve üniversitelerle işbirliği
içinde geliştirdiğimiz yeni yöntemlerle yüzeyden maden arama çalışmaları
yapıyoruz. Bunun yanı sıra, her yıl
planlanmış sondajlar gerçekleştiriyoruz.
Rezerv anlamında yaptığımız bir baş-
Holdingimizin Avusturya’da bir
ArGe merkezi var. Bu merkez Avusturya’nın yegane metalurji ve madencilik üzerine uzmanlaşmış üniversiteyle pek çok ortak proje üzerinde
çalışıyor.Biz de şimdiye kadar üniversiteyle bir doktora, üç yüksek lisans çalışması yaptık Eskişehir’de.
Bunun yanında Eskişehir Osmangazi
Madenciler de muhalefet de sorumlu davranmalı
Türkiye madenciliğinin daha yüksek
artı değer üretir hale gelmesi, yani
çıkarılan cevherin son ürüne kadar
işlenmesi hususunda gerek sektörün
gerekse de devletin yapması gerekenler sizce nelerdir?
Devlet öncelikle madenciliği desteklemeli. Sübvansiyondan bahsetmiyorum. Engellerin kaldırılmasından
bahsediyorum. Şu anda madencinin
en büyük sıkıntısı, madencilerin devletten alması gereken tüm izinlerin
çok uzun sürede çıkması. Bu izin
bedellerinin 5 sene öncesinden bugüne kadar yüzde 350 ila 400 oranında
arttırılması büyük problem. Bir diğer
mesele, madencilerin sadece tek bakanlığa bağlı olmamaları. Hemen hemen tüm bakanlıklarla ilişki var. Bir
bakanlığın olumlu verdiği bir görüşü
diğer bir bakanlık olumsuz şekilde
değerlendirebilmekte. Bunlar madencilik yapmayı çok zorlaştırıyor. Bunun dışında, madencilerin en büyük
giderlerinden biri motorin. Madencilik faaliyetinin yarısı iş makineleri
ile yapılıyor. Yani maliyetlerin yarısı akaryakıta gidiyor. Destek olarak
para verilsin istemiyoruz ama kolaylaştırılsın mevzuatlar.
Madenciliğin doğal ve toplumsal çevre
ile ilişkileri konusunda neler söylersiniz? Bu konuda siz neler yapıyorsunuz,
madenciler ne yapmalı? Madenciliğe
muhalefet edenlere ne söylersiniz?
MAŞ Magnesit olarak, sosyal sorumluluk ve sürdürülebilir kalkınma
projeleri çerçevesinde, gerek iş sağlığı ve güvenliği, gerekse de doğal
ve toplumsal çevre ile ilgili her türlü
katkıyı yapmaktayız. Ağaçlandırma
projemiz sayesinde köylüler ileride
burada tarım yapabilecek. Ayrıca bir
ekolojik bahçemiz var işletme içerisinde. Bir maden işletmesi içerisinde
yine ayrıca organik tarım yapıyoruz.
Çıkarttığımız sebzeleri meyveleri çalışanlarımıza dağıtıyoruz, misafirlerimize ikram ediyoruz. Ağaçlandırma
projelerinde üniversiteli öğrencilerle
beraber yapıyoruz işlemi. Hocaları
madencilik faaliyetinde çevrenin önemi kapsamında buraya öğrenci gezileri düzenlerler, örnek bir işletme olarak. Sabahtan patlatma ve madencilik
dersleri, öğleden sonra çevre dersleri
şeklinde onlara yardımcı oluruz. Diktiğimiz ağaçların verimliliği yüzde
99’dan fazladır. Çünkü biz bu ağaçları özel bir ekiple
sürekli çapalatırız, gübreletiriz, sulatırız. Ormanda bu
%50’ler civarındadır. Ve en önemlisi biz bunları hep gönüllü yaptık, devlet şimdi yasa çıkardı ama biz çok önceden başlamıştık bu işlere.
ulaştıysa hep madencilik sayesindedir. Madenciliğe karşı
çıkan her kim olursa olsun, ben diyorum ki buraya gelirken arabasından feragat edecek, cep telefonundan feragat
edecek, yüzüğünden, gözlüğünden hatta giydiği monttan
bile vazgeçecek, milyon yıl öncesi yaşama dönecek.
Kamuoyunda madencilere karşı negatif bir bakış var. İyi
çalıştığınız zaman, bizim gibi çevreye duyarlı çalıştığınız
zaman, hiç problemi yok madenciliğin. Ama kuru bir muhalefet olarak madenciliğe karşı çıkmak da uygun değil.
Çünkü insanlığın başlangıcından beri madencilik yapılıyor ve pek çok şeyi bu faaliyete borçluyuz. Madencilik
sanayinin hammaddesidir. Madem kalkınma istiyoruz,
kalkınma sanayiyle olur ama sanayiciliğin ilk ihtiyacı
madenciliktir. Dünyadaki ilk mühendislik dalı madenciliktir. Tarihte çağlara bakın, isimlerini madenlerden almışlar, yontma taş, cilalı taş, bronz, demir... İnsan hayatını
kolaylaştıran madenciliktir. İnsanlık bugünkü seviyesine
Eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Ülkemizin kalkınmasını devam ettirmemiz için, 2023 vizyonundaki hedeflerimize ulaşabilmemiz için madencilik
faaliyetlerimizi durdurmadan devam ettirmemiz gerekiyor. Çünkü dünya üzerindeki madencilik faaliyetleri sürekli gelişiyor.
Şu anda iyi olan magnesit belli bir süre sonra gündemden
düşebilir çünkü araştırmalar geliştirmeler sürekli devam
ediyor. Maden para ediyorken çıkarıp satmak lazım. Bunu
yeraltında bekletmenin hiçbir faydası yok.
Makale
Torba Yasaların Madencilik Sektörüne Getirdiği Yeni Yükümlülükler
Yavuz YİĞİTER / Maden Mühendisi, İSG Uzmanı
Giriş ve amaç: 29291 Sayılı Maden
İşyerlerinde İş Sağlığı Ve Güvenliği
Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik ile 6645
Saylı İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu
İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun yürürlüğe girdi, bu
duruma göre madenlerde yapılması
gereken değişiklikler nelerdir?
Aşağıda yeni yürürlüğe giren mevzuata göre yapılması gerekenleri açıklamaya ve öneriler vermeye çalışacağız.
İlgi: 19.9.2013 tarihli ve 28770 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanan Maden
İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği
Yönetmeliğinin EK-1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Ek Madde 1 – (1) İşveren; yeraltı
kömür madenlerinde; Faaliyet alanları ile yeryüzüne çıkış ağzı arasında
oksijenli ferdi kurtarıcı değişim veya
dolum istasyonları kurmak zorundadır. Bu iki nokta arasında oksijenli
ferdi kurtarıcı değişim veya dolum
istasyonu kurulup kurulmayacağına,
kurulacaksa hangi mesafeler arasında
olacağına aşağıda belirtilen Tablo-1
ve Tablo-2’deki şartlar çerçevesinde
tercih edilen oksijenli ferdi kurtarıcıların özellikleri dikkate alınarak karar verilir.
Açıklama: Yönetmelik yeraltı kömür madenlerinde demesine rağmen,
Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM) metal madenlerinde de proje
revize işlemlerinde “Acil Durum
Planı’nı” üzerinde oksijenli ferdi
kurtarıcı değişim veya dolum istasyonları işlenmiş olarak istemektedir.
Her ne kadar bu uygulamaya itiraz
edilebilirse de önümüzdeki süreçte
karşımıza çıkacak yaklaşımları da
göstermektedir.
Öneriler:
1- Kişisel Karbonmonoksit maskeleri için oksijen veren (üreten) tipte
olması, bu cihazların periyodik bakım ve son kullanma tarihleri için
kontrol prosedürü hazırlanması uygun olacaktır.
2- Maskelerin kullanma sürelerinde,
acil kaçış şartları dikkate alınarak
maskelerin faydalı olduğu en kısa
süreler üzerinden değişim veya dolum istasyonlarının yerleri yönetmelikteki tablo üzerinden hesaplanmalıdır.
3- Acil çıkış ve kurtarma operasyonları en az iki farklı duruma göre
hazırlanmalıdır. Örneğin, çıkış-kaçış
yolunda bir tehlike halinde yön değişikliklerine de hazırlık yapılmalıdır.
İlgi: Yönetmelik “Lağımlarda 30
metrede bir, taban yollarında 20 metrede bir ve başyukarılarda 10 metrede bir basınçlı hava teneffüs istasyonu kurulur ve acil durum planlarında
gösterilir, istasyonlarda bulunacak
donanım sayısı ve ekipmanını, acil
durumlarda o istasyondan yararlanması beklenen çalışan sayısının en
az %10 fazlası olacak şekilde belirlenir, alınacak önlemlerin, gerek
işletme ruhsatı başvurusunda düzenlenen maden işletme projesinde gerekse de maden işletme projelerinin
revize edilmesinde projede bulunması ve Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğünce onaylanması sağlanır.”
(1.1.2016 tarihinde geçerli)
Açılama ve öneriler:
1- Lağımlarda (taşta sürülen galerilerde) 30 metrede bir, taban yollarında 20 metrede bir ve başyukarılarda
10 metrede bir basınçlı hava teneffüs istasyonu kurulur ve acil durum
planlarında gösterilir, basınçlı hava
teneffüsü için kurulacak istasyon
standardı mevzuatta yok, ilerde yönetmelikle belirlenebilir. Gelmesi
beklenen tehlikeli gazın (CO, Metan, CO2, H2S vd.) özelliğine uygun, tahmini kullanıcı sayısına göre,
cepler girilmesi ve pozitif basınç
ile içerisinde temiz hava bulunması
sağlanmalıdır. Bu konuda bilhassa
CO (karbonmonoksit ) gazının difüzyon özelliği ve her yerde hava
içinde (hava ile yoğunluğu hemen
hemen aynı olduğu için ve molekülleri küçük olduğu için) hızla dağılıp
nüfuz etme özelliği dikkate alınmalıdır.
Açıklama (Takip Sistemleri): Yönetmelikte, “yeraltı maden ocaklarında, yeraltında çalışacakların
giriş-çıkışlarının ve bulundukları
yerlerin her an doğru bir şekilde yerüstünden takip edilebileceği bir sistem kurulur. Bu sistemde kullanılan
ekipmanlar, kablolar ve tamamlayıcı
unsurların yeraltında yaşanan göçük, su baskını, patlama, yangın gibi
acil hallere karşı korumalı olması ve
bu hallerde de çalışabilir durumda
olması sağlanır. Sistem tarafından
tutulan kayıtlar en az bir yıl süreyle
saklanır.” Denilmektedir.
Bu sistemin henüz ticari uygulamaları yaygın değildir. Zorunluluk
01.01.2016 tarihinde geçerli olacaktır. Yer altı maden işletmelerinde çalışanların bulundukları yeri ve giriş
çıkışlarını gösteren takip sistemini
kurmayan işverenlere çalışan başına
beş yüz Türk Lirası ceza uygulanacaktır.
İlgi: 6645 sayılı (Torba) Yasa-MADDE 5 “(3) Maden işyerlerinin hangilerinde sığınma odalarının
kurulabileceği ve bu odaların teknik
özelliklerine dair usul ve esaslar Bakanlıkça bir yıl içinde çıkarılacak
yönetmelikle düzenlenir. Bu teknik
özellikler, ulusal ve uluslararası
standartlara uygun olarak belirlenir.”
Açıklama: Medyanın yoğun (bilgisizce) ilgisi sığınma odalarının
hangi işletmelerde nasıl uygulanması gerektiği konusunun sağlıklı
tartışılmasını geciktirmiştir. Sı-
ğınma odalarının maden işyerlerinin hangilerinde ve nasıl olacağı
Bakanlıkça bir yıl içinde çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek
ve uygulamaya geçecektir.
Madenlerde İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanının Çalışması
İş Güvenliği Uzmanlığı mevzuatı detaylı incelendiğinde şu görülecektir.
a) İSG uzmanı işverene sağlık ve
güvenlik konularında rehberlik ve
danışmanlık ile görevlendirilmiştir,
mevzuatı ve teknik gelişmeleri araştırarak daha güvenli bir işyeri için
önerilerini işverene yazılı olarak sunar. (İşveren bu çalışmaları istemeli
ve incelemelidir.)
b) Ayrıca bakanlık uzmana yetki
olarak, giderilmeyen hayati tehlikeleri bakanlığa bildirim yükümlülüğü
vermiştir. Bu yükümlülük bakanlık
müfettişlerinin yerine uzmanların
görevlendirildiği izlenimi bırakmaktadır. Müfettişler de durdurmayı gerektiren hallerde aynı pozisyondadır;
Acil durdurmayı gerektiren hallerde
bakanlığın ilgili birimine bildirirler.
Yani bakanlık bu yetki ile uzmanlara
müfettişlerin durdurma yetkisini vermiştir. Eğer hayati tehlike giderilmiyorsa bakanlık ilgili birimine bildirilmesini emretmiştir.
c) Uygulamada (gerçekte sadece uzmanlık sınavına yönelik, prosedür bir
eğitimle donatılmış olan) uzmanın
mesleki etik kurallarına bağlı olarak
bakanlık müfettişi gibi davranması
beklenmektedir.
d) İnsanların ülke kültüründen ve
geleneklerinden bağımsız olması
düşünülemez, dolayısı ile Hekim ve
Uzmanların, geleneksel tabir ile “ekmeğini yediği iş yerine zarar verip”
durdurması için; kendi bilgisinin,
donanımının tam ve yeterli olması ve çağdaş iş güvenliği kültürünü
hazmetmiş olması gerekir. Yaptığı
işlemin dürüstlüğü, doğruluğu, güvenilirliği konusunda işvereni ikna
edecek yetkinliğe ve (raporlama birikimine) sahip olması gerekir.
e) İşverenin tüm bu koşulları dikkate
alarak, İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekimi tercih etmesi, işyerini gerçekten daha güvenli hale getirecek
hizmeti araması, uzun ve kısa vadede
daha karlı (ekonomik) bir seçim olacaktır.
İlgi: 6645 sayılı (Torba) Yasa-MADDE 1 – “(2) İşverene iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konularda rehberlik
ve danışmanlık yapmak üzere görevlendirilen işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı, görev aldığı işyerinde
göreviyle ilgili mevzuat ve teknik
gelişmeleri göz önünde bulundurarak
iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eksiklik ve aksaklıkları, tedbir ve tavsiyeleri belirler ve işverene yazılı olarak
bildirir. Eksiklik ve aksaklıkların
düzeltilmesinden, tedbir ve tavsiyelerin yerine getirilmesinden işveren
sorumludur. Bildirilen eksiklik ve
aksaklıkların acil durdurmayı gerektirmesi veya yangın, patlama, göçme, kimyasal sızıntı ve benzeri acil
ve hayati tehlike arz etmesi, meslek
hastalığına sebep olabilecek ortamların bulunmasına rağmen işveren tarafından gerekli tedbirlerin alınmaması
hâlinde, bu durum işyeri hekimi veya
iş güvenliği uzmanınca, Bakanlığın
yetkili birimine, varsa yetkili sendika
temsilcisine, yoksa çalışan temsilcisine bildirilir.
“Sektörel düzenleme çerçevesinde
maden ve yapı ile diğer sektörlerde
öncelikli olarak hangi meslekî unva-
na sahip iş güvenliği uzmanlarının
görev yapacağının ve bunların yanında görev yapacak diğer mesleklere sahip iş güvenliği uzmanlarının
belirlenmesine dair usul ve esaslar,
Bakanlıkça belirlenir.”
Açıklama: Bakanlık uzman ve hekimlere “…acil durdurmayı gerektiren hallerde veya yangın, patlama,
göçme, kimyasal sızıntı ve benzeri acil ve hayati tehlike arz etmesi,
meslek hastalığına sebep olabilecek
ortamların bulunması hallerinde,
(yaptığı yazılı tedbir tavsiyelerine
rağmen) işveren tarafından gerekli
tedbirlerin alınmaması hâlinde, kendisine verilen yetkilerini kullanır;
Bakanlığın yetkili birimine, varsa
yetkili sendika temsilcisine, yoksa
çalışan temsilcisine bildirir. (Burada da kastedilen Bakanlığın yetkili
birimine, varsa yetkili sendika temsilcisine, yoksa çalışan temsilcisine
hepsine birlikte bildirilmesidir.)
Nedeni her ne olursa olsun, ücretini
işverenden alan Uzman ve Hekim
ile işveren hayati tehlikeyi giderememiş ve bakanlığı devreye almıştır.
Bu görev de uzman ve hekime verilmiştir. İşverenin bu olayı (bakanlığa bildirimi) makul kabul etmesi ve
özenli-basiretli-iyiniyetli bir işveren
olması beklenmektedir. Bir başka
husus; Hekim ve Uzman tarafından
(ön bildirimi yapılan) yazılan önerinin, yerine getirilmediği halde ortaya
çıkacak kaza ve meslek hastalığının
yargılanmasında “öngörülebilir kusur” kavramı da dikkate alınacaktır. Aynı durum tehlikeyi fark edip,
yaz(a)mayan hekim ve uzman için de
geçerlidir.
2015 Türkiye Açık Takımlar Şampiyonu
Yılankıran Takımı
Kolata
Batı
1 Karo
4 Karo
Pas
Pas
Pas
Kandemir Kovochev Trefl Vale ataDoğu
Güney ğı, Q ile örtülür.
İlk trefli boşla3 Pik
Pas
4Pik
Kantur yan Kandemir,
ikinci trefli alır
4 NT
Pas
ve kör damını
Pas
Pas
____
____
oynar. Güney
Isporskı
Kuzey
3 Trefl
Pas
Pas
Kontur
____
Rua körü koyunca dekleran yerden pik oynar ve damı koyar. Kör dönüşünü alır. Körler, karolar çekilir ve şu duruma gelinir.
♠♥♦Q
♣ R87
2015 Türkiye Kadın Takımlar Şampiyonu Karadeniz
Takımı
♠2
♥♦ V65
♣-
2015 Türkiye Açık Takımlar Şampiyonası
Antalya’da 4-7 Mayıs tarihlerinde takım şampiyonları ve
8-10 Mayıs tarihlerinde Güven Erkaya İkili Şampiyona
şeklinde düzenlendi.
Türkiye Açık Takımlar şampiyonası 76 takımın katılımıyla ve Türkiye Kadın Takımlar Şampiyonası 18 takımın
katılımıyla oynandı.
Açık takımların sonuçları şöyle:
Kadın takımların sonuçları şöyle:
1. YILANKIRAN: Salim Yılankıran ( PC) – Süleyman
Kolata – İsmail Kandemir – Okay Gür – Gökhan Yılmaz
– Mehmet Sırıklıoğlu 214.34 VP
1. KARADENİZ: Mey Zaim ( PC) – Belis Atalay – Dilek
Yavaş – Vera Adut – Neşe Dirim – Nur Kumkale
205.78 VP
2. VALIO: Ahu Zobu ( PC) – Valio Kovachev – Victor
Aranov – Vladi Isporski 208.9 VP
2. ARAL: Haldun Vahapoğlu (NPC) – Güler VahapoğluSerap Kuranoğlu – Berrak Erkan – Tuna Elmas 195.86 VP
3. SİVRİOĞLU: Yeşim Sivrioğlu (PC) – Melih Osman
Şen- Berk Başaran – Hakan Peyret – Özgür Kanlı – İlker
Ayaz 204.69 VP
3. HOŞGÖRÜ : Süleyman Kolata (NPC) – Ferda Balcıoğlu – Nilgün Kotan – Sırma Sanus – Rejin Assael –
Şebnem Kökbudak 186.03 VP
1. ENİS KIRDAR – ZEKİ UÇUM
%58.269
KARIŞIK 1: 2. HALDUN ÇIVGINER – SERKAN ÜNAL
%57.572
AHMET DEMİREZER – DİLEK YAVAŞ 3. CENGİZ ALYEŞİL – SELİM ÇELENK %57.252
4. NEZİH KUBAÇ – NAFİZ ZORLU
%56.997
5. YUSUF KAHYAOĞLU – ORHAN EKİNCİ
%56.870
6. ZAFER ŞENGÜLER – FİKRET AYDOĞDU
%56.649
7. ERDAL OLCAY ERCAN – KUDRET METİN %56.430
8. HÜSEYİN CESUR – SEFER EKŞİ %56.331
ATAMAN AYDOĞDU – BERK GÖKÇE KADIN 1:
MEY ZAİM – BELİS ATALAY 9. İSMAİL KANDEMİR – SÜLEYMAN KOLATA %56.297
SENYÖR 1: 10. ARMAĞAN EROL – HASAN GÜNER
ERGÜN KORKUT – REHA SOĞOÇİN
%56.024
%53.193
%52.291
G
♠5
♥ Q543
♦ RV965
♣ V85
El No: 6
Dağıtan: Doğu
♠ AQ10874
♥ 72
♦ A85
♣ A3
♠ 32
♥ AV73
♦ ARV65
♣ 96
♠♥4
♦ Q1074
♣ RQ875432
K
B
D
G
♠ R10964
♥ R8652
♦ 98
♣V
K
B
D
G
♠V
♥ ARV986
♦ 72
♣ Q1097
♠ R9632
♥ 10
♦ Q103
♣ R642
Antalya, Son Günden Bir Ek,
%55.504
%54.496
D
Antalya’dan, İkinci Bir El ,
El No: 4
Dağıtan: Batı
GENÇ 1:
B
♠ AQ87
♥♦♣-
♠ 10964
♥♦♣2015 Güven Erkaya İkili Turnuvası Şampiyonları Enis
Kırdar – Zeki Uçum
2015 Güven Erkaya İkili Şampiyonası’nın sonuçları ise şöyle :
K
Yerden pik
oynanır,elden pik 8’li
konulur, artık
güney AQ7
çatalına doğru
oynamak
zorundadır. 4
NT konturlu
tam olunca,
YILANKIRAN Takımı
bu elden 5 imp
kazanır.
♠ AQV875
♥ Q109
♦ 32
♣ A10
Kolata
Batı
___
Kontur
2 Pik
3 NT
Isporskı Kandemir Kovochev Karo atağı, 2
boşlanır,
Kuzey
Doğu
Güney tur
üçüncüde
As’la
___
1 Kör
1 Pik
alınırken yerPas
2 Kör
Pas
den trefl atılır.
Pas
3 Trefl
Pas
Kör oynanır
Pas
Pas
Pas
yerden
vale
koyulur, güneyden 10’lu gelir.(Q10’lusu olup 10’luyu veriyor
olabilir) Bu ihtimali düşünen Kolata, yerden pik valesi oynar,
elden dam ile kazanınca onlu pik oynar. Ruası ile eli olan güney, pik oynayamaz durumdadır. Trefl Rua’sını oynar. Artık
Kolata için oyunun batarı kalmamıştır. Kör oynar ve yerden
dokuzluyu koyunca 3 NT artı bir olur. Diğer masada 3 NT, iki
batınca 13 imp YILANKIRAN takımına gider.
MİNERAL
TİP/KALİTE
ÖZELLİKLER
FİYAT
ALUMİNA
Kalsine
Öğütülmüş, %98.5-99.5 Al2O3, Dökme, Fob ABD
ANTİMUAN
Trioksit
%99,5 Sb2O3, 5 Tonluk Lotlar, Cif Antwerp
Sondajlık
OCMA/API, s.g.4.20, Torbalı, Fob Türkiye
152-157 $/t
Sondajlık
OCMA/API, s.g.4.10, Dökme, Fob Çin
110-125 $/t
BARİT
BOKSİT
BENTONİT
BORLAR
KALSİT
SELESTİT
KROMİT
755-850 $/t
7200-7300$/t
Kimyasal Kalite
Çin Menşeli, Cif Meksika körfezi
161-180 $/t
Refrakter
Çin Menşeli, 0-25mm, 85 Al2O3/1,8 Fe2O3,Fob Xingang
320-335 $/t
Aşındırıcı
Çin Menşeli, Fob Zhanjiang
335-350 $/t
IOP
Ham, Dökme, Wyoming İşletmede
68-72 $ /t
Ocma/Döküm
Ham, Kurutulmuş, Dökme, Fob Milos
Kolemanit
40–42 B2O3, Ögütülmüş, Torbalı, Fob Arjantin,
60-80 €/t
Uleksit
%46–48 B2O3, Fob Lima
Borik Asit
Fob Buenos Aires
3 mikron
Fob ABD
188-205 $/t
1 mikron
Stearat Kaplı, Fob ABD
300-441 $/t
Konsantre
Asgari %96 Sr2SO4, Fob İskenderun
90-100 $/t
Kimyasal
%46 Cr2O3 , Dökme, Fob G.Afrika
140-210 $/t
Refrakter
%46 Cr2O3, Dökme, Fob G.Afrika
270-300 $/t
630-690 $/t
675-720 $/t
620-1000 $/t
Metalürjik
%40 konsantre, Fob G.Afrika
125-150 $/t
Kalsine
Filtrasyon Kalitesi, ABD Tesiste
605-670 $/t
Ham
- 10mm Dökme, Fob Güllük
22-23 $/t
Flote
-150 Mikron, Torbalı, Fob Güllük
53-55 $/t
Asit
Çin Menşeli, Yaş, Fob Çin
280-300 $/t
Metalürjik
Çin Menşeli, Asgari %85 CaF2, Cif Rotterdam
290-310 $/t
Amorf
Toz, %80-85 C, Çin Menşeli, Avrupa’da Teslim
400-430 $/t
Kristal
%85-87 C,100-80 Meş, Cif Avrupa Limanı
650-700 $/t
İLMENİT
Konsantre
Asgari %54 TiO2, Dökme, Fob Avustralya
100-120 $/t
İYODİN
Kristal
Asgari %99,5 Varilde, Spot
DİATOMİT
Na-FELSPAT
FLORİT
GRAFİT
DEMİR OKSİT
29-34 $/kg
Kızıl tip 130
% 90 Fe2O3, Torbalı, Fob Çin
KAOLİN
Kağıt kaplama
1 no, Georgia Tesiste
137-190 $/t
KYANİT
Ham
%54-56 Al2O3, ABD Fabrikada Teslim
224-320 $/t
Konsantre
%56,5-57,5 LiOH, Çin Menşeli, Torbalı, Avrupa’da Teslim
Spodumen
%5 Li2O Konsantre, Cif Avrupa
LİTYUM
MANYEZİT
MİKA
1435-1640 $/t
7,5-9 $/kg
450-500 $/t
“Dead-Burned”
Parça, %90 MgO, Fob Çin
220-250 $/t
Kalsine
% 90-92% MgO, Parça, Fob Çin
200-220 $/t
Ergimiş
%96 MgO, Parça, Fob Çin
420-500 $/t
600-900 $/t
Öğütülmüş
Hint Menşeli, Yaş, Cif Avrupa
OLİVİN
Refrakter
Dökme, ABD Tesiste
75-150 $/t
PERLİT
Ham
Kırılmış, Dökme, Fob Türkiye
85-90 $/t
Cerium oksit
Asgari %99, Fob Çin
4.2-5 $/kg
Europium oksit
690-750 $/kg
NADİR
TOPRAK
MİNERALLERİ
RUTİL
SİLİS KUMU
Neodimiyum oksit
Konsantre
Asgari % 95, Fob Avustralya
Cam
Konteynerde, ABD Tesiste
58-68 $/kg
800-900 $/t
27-30 $/t
{Ekim, Kasım, Aralık} 2014 SEKTÖRMADEN 61
Londra Metal Borsası
ALTIN 1 YILLIK
ALUMİNYUM 1 YILLIK
KOBALT 1 YILLIK
30.80 x 1000 USD/t 29 Jun ‘15
KURŞUN 1 YILLIK
1,642.00 USD/t 29 Jun ‘15
BAKIR 1 YILLIK
ÇİNKO 1 YILLIK
2,011.06 USD/t 29 Jun ‘15
MOLİBDEN 1 YILLIK
PLATİN 1 YILLIK
5,767.07 USD/t 29 Jun ‘15
FEROKROM 1 YILLIK
GÜMÜŞ 1 YILLIK
TERMAL KÖMÜR 1 YILLIK
TOZ DEMİR 1 YILLIK
1,172.16 USD/ozt 1 Jul ‘15
2,180.00 USD/t 15 May ‘15
15,62 USD/ozt 1 Jul ‘15
13.75 x 1000 USD/t 29 Jun ‘15
44.94 USD/t 30 Jun ‘15
1,741.43 USD/t 29 Jun ‘15
34.82 x 1000000 USD/t 1 Jul ‘15
51.80 USD/t 30 Apr ‘15
Andaç
Temmuz 2015
Temmuz, 6-8
Copper Cobalt Africa - 8th Base Metals
Conference 2015, Victoria Falls Livingstone,
Zambia Raymond van der Berg,
[email protected]
Temmuz, 6-8
12th International Council for Applied
Mineralogy Congress, Istanbul, Turkiye
[email protected]
Temmuz 13-15
Iron Ore 2015, Perth, Western Australia Belinda
Martin,
[email protected]
Temmuz 27-28
Tailings and Mine Waste Management for the
21st Century, Sydney, ustralia
Sienna Deano,
[email protected]
Ağustos 2015
Ağustos, 10-12
Eylül 14-17
Conference Of Mineral Engineering 2015 MEC 2015, Szczawnica, Poland
[email protected]
Eylül.29-Ekim 1
World Gold 2015, Misty Hills, South Africa
Raymond van der Berg :[email protected]
Ekim 2015
Ekim, 1-3
INERMA “Uluslararası Enerji Hammaddeleri ve
Enerji Zirvesi” İstanbul Hilton Kongre ve Sergi
Merkezi http://inerma.com - [email protected]
Ekim 4-9
Sustainable Industrial Processing Summit,
Antalya, Turkiye www.flogen.org/ShechtmanSymposium - [email protected]
Ekim, 5-9
21st International Biohydrometallurgy
Symposium (IBS 2015), Bali, Endonezya
[email protected]
Ekim 8-9
12th International Congress for Applied
Mineralogy (ICAM), Uygulamalı Mineraloji
Kongresi İTÜ SDK Merkezi / İSTANBUL
http://icam2015.org/
The 2015 Pittsburgh Coal Conference
Pittsburgh, PA, USA
www.engineering.pitt.edu/pcc/
Ağustos, 11-13 XXVI Brazilian Meeting on Mineral Processing
and Extractive Metallurgy (ENTMME) 2015,
Minas Gerais,
[email protected]
Heavy Minerals Conference 2015, Sun City,
Güney Afrika Camielah Jardine
[email protected]
Ağustos 16-20
Ti-2015: The 13th World Conference on Titanium,
San Diego, California [email protected]
http://www.tms.org/Ti2015/
Ağustos 17-20
Australian Mine Rehabilitation 2015, Adelaide,
Australia [email protected]
Eylül 2015
Eylül, 3-5
Mühjeo 2015, Ulusal Mühendislik Jeolojisi
Sempozyumu Trabzon www.muhjeoder.org.tr
Ekim, 18-22
Kasım 2015
Kasım, 16-19
Flotation ‘15, Cape Town, Güney Afrika
[email protected]
Kasım 2016
Kasım, 24-27
Maden Türkiye 2016 (7.Uluslararası Madencilik,
Maden Makine ve Ekipmanları,İş Makineleri
Fuarı) Tüyap Fuar ve Kongre Merkezi/İSTANBUL
http://www.madenturkiyefuari.com
[email protected]
Soldan Sağa
1) Kayrak taşı - 4) Kayaç
vidası - 5) Kristal yapısı
olmayan - 8) Deney yapılan yer - 9) Maden varlığı
- 12) Cevherin zenginlestirilmis hali - 13) Ocaktan
çıkan ham cevher - 17)
Asbest - 20) Bozuşma, değişme - 22) Karışım - 24)
Kurşun cevheri - 25) Bir
çeşit depo - 28) Bir kuyu
çeşidi - 29) Sözleşme - 30)
Genellikle sulu malzeme
taşımaya yarayan saplı
kap - 31) Paslanma - 32)
Jeolojik oluşum
Yukarıdan Asağıya
Cevap
2) Asağı eğimli galeri - 3)
Hava akımı - 6) Dövme
demir - 7) Başımızı korumaya kullanılır - 9)
Döner ve sabit parçalar arasındaki yataklama - 10) Kömür yıkama tesisi - 11) Jeolojik
çatlak - 14) Maden aramak icin açılan delik
- 15) Kireç taşı - 16) Cevher yüzdürme - 18)
Yön göstermeye yarar - 19) Maden tasıyan
araç - 21) Bir şeyi oynatmak icin kullanılan
metal çubuk - 23) Çalışanların sayımı - 26)
Kazanım - 27) Sondajdan elde edilen kayaç
kesiti

Türkiye`den Haberler - Sektörmaden Dergisi | Anasayfa

Transkript

Benzer belgeler

Avustralya`da Madencilik ve Metal Kazanımı (Mining and Metal

Resimli Madencilik Terimleri Sözlüğü - Đ

Kanada`da Madencilik ve Metal Kazanımı (Mining and Metal

YIL 2012, SaYI - Sektörmaden Dergisi | Anasayfa

madencilik madenciliğimiz

YIL 2012, SaYI: 45 EKİM, KaSIM, aRaLIK

Madencilik Sektörü Raporu ( 2002 – 2010 ) - Fe

Dosyayı İndirmek İçin Tıklayınız

Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı`ndan Şili-Brezilya

5 Yıldızlı Liberty of the Seas ile BATI AKDENİZ * DÜNYANIN EN

Kömür madeninde geçmişe yolculuk

Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı tarafından Güney Amerika ülke

Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı Gençlik Komitesi Katılımcılar ne

46 - Türkiye Madenciler Derneği

PDF ( 4 ) - Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi

madencilikte önemli bazı ülkelerde maden hukuku ile ilgili mevzuat

madencilik raporu - MADENCİLİK REHBERİ